ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست و چه تفاوت‌هایی دارند؟
ارزش اسمی و بازاری سهام به چه معناست؟ ارزش‌های اسمی و بازاری سهام هرکدام چه ویژگی‌ها و تفاوت‌هایی دارند؟ در این مطلب از سایت sdbroker به توضیح کامل ارزش اسمی و بازار می‌پردازیم.
سرمایه‌گذاری در بازار بورس و فرابورس نیازمند دانش کافی و آشنایی با اصطلاحات متعددی است که در این بازارها به کار می‌روند. اگر می‌خواهید ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهید، باید بدانید ارزش سهام چیست و انواع آن کدام‌اند، ارزش بازاری سهام چیست و تفاوت آن با ارزش اسمی سهام چیست. با توجه به اینکه بسیاری افراد از دو اصطلاح ارزش اسمی و ارزش بازاری به جای یکدیگر استفاده می‌کنند یا آنها را باهم مرتبط می‌دانند، در این مطلب به بررسی کامل مفهوم و نحوه محاسبه این دو ارزش سهام می‌پردازیم. با این حال، به منظور افزایش آگاهی و آشنایی بیشتر شما با بازارهای بورس و فرابورس، نگاهی گذری به سایر انواع ارزش سهام نیز خواهیم داشت.
برای آشنایی بیشتر با مفهوم سهام فرابورس چیست؟ کلیک کنید.
ارزش سهام چیست؟
ارزش سهام به انواع اسمی، ذاتی، بازاری و دفتری تقسیم شده و تعیین آن بر اساس روش‌های مختلف ارزش‌گذاری انجام می‌شود. بر اساس تجربه، بازار بورس با نوسانات زیادی همراه است و نتیجه بررسی قیمت روز سهام چندان قابل اعتماد نیست. مقایسه انواع ارزش سهام، اطلاعات بیشتر و امکان پیش‌بینی روند قیمت سهام را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد و نقش پررنگی در انجام یک سرمایه‌گذاری منطقی و کم ریسک دارد. این اطلاعات همچنین به فعالان بازار بورس نشان می‌دهد که برای سرمایه‌گذاری کوتاه و بلندمدت باید چه شرکتی را انتخاب کنند و سرمایه آنها تا چه زمانی می‌تواند در امنیت باقی بماند.
ارزش اسمی سهام چیست؟ نحوه محاسبه ارزش اسمی سهام
زمانی که یک شرکت در بازار بورس آغاز به فعالیت می‌کند، تعدادی از سهام خود را به منظور جذب سرمایه به فروش می‌گذارد. ارزش هر سهم بر روی اوراق بهادار ثبت می‌شود. طبق قوانین بازار بورس ایران، مبلغ هر سهم باید برابر با یک هزار ریال یا 100 تومان ثبت شود. این قیمت، ارزش اسمی هر سهم در بازار سرمایه یا همان ارزش اسمی سهام است. بنابراین، می‌توان ارزش اسمی سهام را قیمت هر سهم منتشر شده دانست. حاصلضرب 100 تومان و تعداد سهام شرکت، سرمایه آن شرکت در بازار بورس را نشان می‌دهد. در یک مثال ساده و غیرواقعی اگر یک شرکت 900 هزار سهم در بازار بورس مبادله کرده باشد، 90 میلیون تومان سرمایه در این بازار دارد. با در دست داشتن برگه سهام و انجام یک ضرب ساده می‌توانید متوجه شوید ارزش اسمی سهام چیست و سرمایه‌ای که شرکت در بورس وارد کرده است را محاسبه کنید.
در هر برگه سهام، ارزش اسمی کل سرمایه شرکت و تعداد سهام منتشر شده در بازار بورس آورده می‌شود. درواقع اهمیت ارزش اسمی در کنار سایر انواع ارزش سهام مشخص می‌شود و به تنهایی نمی‌تواند معیار مناسبی برای سنجش یک شرکت باشد. لازم به ذکر است که سهام تمام شرکت‌ها با قیمت 100 تومان به فروش نمی‌رسند. اغلب شرکت‌ها، سهام خود را با قیمتی بسیار بیشتر از این مبلغ به فروش می‌گذارند. در چنین مواقعی اصطلاحاً گفته می‌شود که سهام با صرف به فروش رسیده است. در مقابل، زمانی که سهام با قیمتی کمتر از ارزش اسمی به فروش برسد، می‌گویند سهام با کسر فروخته شده است. البته امروزه این امر، برخلاف قانون بوده و انجام آن غیرممکن است. توجه داشته باشید که این قیمت با ارزش بازاری سهام کاملاً متفاوت است.
ارزش بازاری سهام چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟
بعد از رسیدن سهام به دست سرمایه‌گذاران و فعالان در بازار بورس، قیمت‌ها به‌شدت تحت تأثیر میزان عرضه و تقاضا قرار می‌گیرند. بر اساس این اصل، هرچه تقاضا بیشتر از عرضه باشد، قیمت سهام افزایش پیدا می‌کند و هرچه عرضه بیشتر از میزان تقاضا اتفاق بیفتد، موجب افت قیمت سهام شرکت می‌شود. ارزش بازاری سهام در واقع قیمت روز سهام یا مبلغی است که سهام با آن خرید و فروش می‌شود. ارزش بازاری سهام کاملاً تحت تأثیر عرضه و تقاضای بازار قرار می‌گیرد و ممکن است به صورت دقیقه‌ای یا روزانه تغییر کند. بنابر این تعریف، مقدار ارزش بازاری سهام ممکن است چند برابر ارزش اسمی آن باشد یا حتی به مبلغی بسیار کمتر از آن برسد. این ارزش می‌تواند در شرکت‌های بزرگ تأثیر چشمگیری بر شاخص‌ها گذاشته و وضعیت بازار را تغییر دهد. برای اطلاع از ارزش بازاری سهام می‌توانید به پورتفوی یا سایت کارگزاری خود مراجعه کرده و بر روی نام شرکت مورد نظر کلیک کنید. این اطلاعات همواره در حال بروزرسانی هستند.
ارزش ذاتی یا ارزش واقعی سهام یک شرکت، تحت تأثیر عواملی مانند بدهی‌ها، وضعیت کنونی، پیش‌بینی میزان سوددهی در آینده و میزان سرمایه‌گذاری‌های شرکت مشخص می‌شود. ممکن است برخی ارزش ذاتی و بازاری را با یکدیگر یکی بدانند، اما این دو مفهوم کاملاً متفاوت هستند. اکنون که می‌دانید ارزش بازاری سهام چیست حتماً این را نیز می‌دانید که پیش‌بینی وضعیت شرکت با استفاده از آن (به تنهایی) می‌تواند دشوار یا غیرممکن باشد. این در حالی است که ارزش ذاتی به سرمایه‌گذاران امکان پیش‌بینی وضعیت یک شرکت و تحلیل بنیادی آن را می‌دهد. به این ترتیب، سرمایه‌گذاران متوجه می‌شوند چه تعداد سهام را برای چه مدت خریداری کنند و سهامداران شرکت از زمان مناسب برای فروش یا نگهداری سهام خود مطلع می‌شوند.
ارزش دفتری چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟
یکی دیگر از انواع ارزش سهام، ارزش دفتری است که به سهامداران این آگاهی لازم درباره حقوق صاحبان سهام را می‌دهد. لازم است سهامداران از این موضوع مطلع باشند که در صورت انحلال و ورشکستگی شرکت، چه میزان از سرمایه به آنها تعلق می‌گیرد. به همین منظور، ارزش دفتری طی فرمول ساده مشخص می‌کند که تقسیم سهام میان سهامداران در چنین شرایطی چگونه خواهد بود. در این فرمول، تمام بدهی‌های شرکت از مجموعه دارایی آن کسر شده و بر تعداد سهام منتشر شده شرکت در بازار بورس تقسیم می‌شود. حاصل این محاسبه، همان ارزش دفتری یا مبلغی است.
همراه با این مطلب متوجه شدید که انواع ارزش سهام چیست و هر یک دارای چه ویژگی‌هایی هستند. به این ترتیب، با بررسی کامل و دقیقی ارزش ذاتی سهام چگونه محاسبه می شود؟ از انواع ارزش سهام و مقایسه آنها با یکدیگر می‌توانید به اطلاعات بیشتر و کارآمدتری درباره شرکت‌های موردنظر خود دست پیدا کنید. این ارزش‌ها به شما می‌فهمانند که سرمایه‌گذاری شما منطقی است یا خیر و تنوع سبد سرمایه‌گذاری شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
ارزش ذاتی سهام چگونه محاسبه می شود؟
دیروز کمیتها برام مهم بود! امروز شاید کیفیتها!
دیروز شاید چیزهای خیلی بزرگ برام کوچیک بود . امروز چیزهای خیلی کوچیک برام بزرگ اند .
دیروز آرزوهای بزرگی داشتم . امروز دلخوشی های کوچیک .
شاید به کوچیکی یه لبخند .
(رسول صالحی)
معامله گران بورس همواره براي تشخيص نقطه ورود و خروج به سهم به دنبال راه هاي علمي و روشي براي خريد و فروش موفق سهام هستند.
البته روش هاي مختلفي براي تعيين زمان مناسب براي تصميم گيري در بازار سهام وجود دارد كه توجه به ارزش ذاتي سهم يكي از اين معيارها است.ارزش ذاتي در واقع همان ارزش واقعي هر سهم است كه در نتيجه تجزيه و تحليل عوامل موثر بر وضعيت يك شركت پس از بررسي هاي دقيق به دست مي آيد. ارزش ذاتي در بيشتر مواقع با ارزش روز سهام تفاوت دارد و همين مساله اي است كه براي سرمايه گذاران زيرك فرصت كسب سود را فراهم مي كند. دلايل تفاوت ارزش ذاتي با ارزش جاري، چگونگي كشف و به كارگيري آن در معاملات موضوع گفت و شنود با دكتر علي رحماني مديرعامل سابق شركت بورس و استاد دانشگاه است كه در ادامه مي خوانيد.
مفهوم ارزش ذاتي سهام چيست؟
ارزش فعلي جريانات نقدي كه سهام يك شركت در آينده براي سرمايه گذاران ايجاد مي كند، تعيين كننده ارزش ذاتي سهم است. بنابراين، سود مورد انتظار آينده شركت يكي از مهم ترين عوامل در تعيين قيمت است. به اين ترتيب سهامداران ارزش ذاتي سهام را با توجه به نرخ رشد آينده شركت مشخص مي كنند.
چرا بين قيمت سهام و ارزش ذاتي تفاوت وجود دارد؟
در برآورد جريان هاي نقدي آينده عدم اطمينان هايي وجود دارد كه هر كدام از سهامداران براساس درك و مفروضات خود اقدام به برآورد آنها مي كنند. اين در حالي است كه رويدادهاي بعدي در عالم واقعيت است كه تعيين كننده روند قيمتي سهم براساس سودآوري واقعي مي شود. اگر فضاي خوش بيني در بازار حاكم باشد، ارزش جاري بالاتر از ارزش ذاتي سهم قرار مي گيرد و در حالت بدبيني هم معمولاتخمين ها از واقعيت كه بعدها اتفاق مي افتد، محتاطانه تر است.
آيا سهام هر يك از شركت ها ارزش ذاتي مشخص دارد يا بسته به نوع نگاه سرمايه گذار متفاوت است؟
از آنجا كه در روش هاي متفاوت، مفروضات و نرخ هاي تنزيل متفاوتي براي جريان هاي نقدينگي و تعيين ارزش ذاتي در نظر گرفته مي شود، ارزش ذاتي هم نزد كارشناسان متفاوت با اختلافاتي همراه است.
چگونه مي توان از واقع بينانه بودن فرضيات در كشف ارزش ذاتي سهام مطمئن شد؟
براي محاسبه ارزش ذاتي با دو مرحله مواجه هستيم: تعيين جريانات نقدي آتي سهم و تعيين نرخ بازده مورد انتظار براي تنزيل جريانات نقدي آتي با توجه به ريسك سهم.
در بازار سرمايه ايران بيشتر به بخش اول اين فرآيند توجه مي شود، يعني بيشتر تلاش ها معطوف به تعيين سود سال هاي آينده است، اما براي نرخ تنزيل معمولايك نرخ ثابت (مثلا20 درصد) براي همه شركت ها در نظر گرفته مي شود و كمتر به اين موضوع توجه مي شود كه جريان نقدي سهام هاي مختلف داراي درجات ريسك مختلف هستند و بنابراين نرخ بازده مورد انتظاري كه براي تنزل جريانات نقدي آنها استفاده مي شود نيز، بايد متفاوت باشد.
اگرچه كارشناسان براساس تئوري ها و مدل هاي علمي نظير مدل گوردون اقدام به محاسبات ارزش ذاتي مي كنند، اما در نهايت واقعيت هاي بعدي ممكن است ما را به ترديد برساند. زيرا خاصيت بازار سهام اين گونه است كه همواره ريسك و شرايطي خارج از مفروضات اساسي ما تاثيراتي را بر روند قيمت سهام مي گذارند كه ما نمي توانيم در محاسبات خود آنها را لحاظ كنيم.
در هر صورت تعيين ارزش ذاتي بحثي فني و تئوريك است و راه اندازي شركت هاي مشاوره سرمايه گذاري نيز براي ارائه اين محاسبات صحيح تر به بازار شكل گرفته است.
آيا همه سهام لزوما در بلندمدت به ارزش ذاتي مي رسند؟
رفتار قيمت سهام در بلندمدت حتما به سمت ميانگين ارزش ذاتي ميل مي كند.
اگر سهمي ارزان باشد بازار اثر عوامل بنيادي را كه قيمت بالاتري از قيمت بازار براي سهم را موجه مي كنند كاملادرنيافته است؛ اما به محض اينكه بعضي سرمايه گذاران اين وضعيت را تشخيص دهند و خريد اين سهم را آغاز كنند، افزايش قيمت شكل مي گيرد. از طرفي براي سهامي كه ارزش بازار آن گران است وقتي سرمايه گذاران متوجه گراني قيمت مي شوند فروش خود را آغاز كرده و سبب كاهش قيمت بازار مي شوند.
به اين ترتيب تصحيح قيمت ها براساس ارزش ذاتي شكل مي گيرد و مشاركت كنندگان در بازار به طور مكرر اشتباهات خود را اصلاح مي كنند.
چرا بسياري از سهام زيانده بدون توجه به ارزش ذاتي رشد مي كند، ولي برخي سهام قوي راكد هستند؟
لزوما اين طور نيست. گاهي اوقات سهامداران تقاضاي خود را براي سهمي كه ارزنده تشخيص مي دهند وارد مي كنند، ولي فروشنده اي وجود ندارد يا اينكه روند معاملات سهام شركت هاي زيانده با بازارسازي و حمايت سهامدار عمده جذاب شده و مورد توجه قرار گرفته است، اما اين مساله اصل توجه به ارزش ذاتي را براي سرمايه گذاران زير سوال نمي برد.
آيا تمركز بر ارزش ذاتي سهام فرصت نوسان گيري كوتاه مدت را از ما نمي گيرد؟
تعيين ارزش ذاتي با محدوديت هايي توام است، چون بازار معمولاارزش واقعي را به كندي تشخيص مي دهد. بنابراين اگر با تمركز بر ارزش ذاتي و شناسايي شركت هايي كه و پايين تر از ارزش خود قرار دارند، وارد بازار شويم. هرچند در عمل نوسان گيري را از دست مي دهيم، اما مطمئن باشيد پاداش خردورزي و صبر خود را در بلندمدت به ميزاني به مراتب بهتر از نوسان گيران خواهيد گرفت.
ارزش ذاتی سهام چیست؟
ارزش ذاتی (Intrinsic value) یکی از انواع ارزش سهام است که بر پایه بررسی تمامی ابعاد کسب‌وکار مورد نظر، از جمله صورت‌های مالی، پتانسیل رشد شرکت و لحاظ دارایی‌های مشهود و نامشهود محاسبه می‌شود. با این تفاسیر شاید برای شما این سؤال به وجود آید که چه تفاوتی بین قیمت بازار و قیمت یا ارزش ذاتی یک سهم وجود دارد؟ بگذارید با یک مثال توضیح دهیم.
فرض کنید قیمت بازار سهم شرکت الف، هم اکنون ۲۰۰ تومان است. به‌بیان‌دیگر، سهام شرکت الف هم‌اکنون با قیمت ۲۰۰ تومان در بورس در حال خریدوفروش است؛ اما سرمایه‌گذاران زیادی همچنان متقاضی خرید این سهم هستند. اگر از این سرمایه‌گذاران سؤال کنید که چرا قصد دارید سهام این شرکت را خریداری کنید؟ پاسخ همه آنها این خواهد بود که «به نظر ما، این سهم بیشتر از ۲۰۰ تومان ارزش دارد.» معنی این جمله این است که ارزش واقعی سهام شرکت الف، بیشتر از قیمت بازار این سهم است.
بنابراین، در یک تعریف ساده، ارزش ذاتی یک سهم، بیانگر قیمتی است که سرمایه‌گذاران برای سهم قائل هستند. طبیعتا اگر از دید سرمایه‌گذاران، ارزش ذاتی یک سهم بالاتر از ارزش بازار آن سهم باشد، گزینه مناسبی برای خرید خواهد بود، اما اگر ارزش ذاتی یک سهم کمتر از ارزش بازار آن باشد، سهم مذکور گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری به شمار نمی‌رود.
ارزش ذاتی یکی از پارامترهای کلیدی در تحلیل فاندامنتال محسوب می‌شود و تحلیلگر با محاسبه ارزش ذاتی و مقایسه آن با ارزش بازاری، در مورد خرید، فروش یا نگهداری سهم تصمیم‌گیری می‌کند.
ارزش ذاتی سهام چگونه محاسبه می شود؟
دیروز کمیتها برام مهم بود! امروز شاید کیفیتها!
دیروز شاید چیزهای خیلی بزرگ برام کوچیک بود . امروز چیزهای خیلی کوچیک برام بزرگ اند .
دیروز آرزوهای بزرگی داشتم . امروز دلخوشی های کوچیک .
شاید به کوچیکی یه لبخند .
(رسول صالحی)
معامله گران بورس همواره براي تشخيص نقطه ورود و خروج به سهم به دنبال راه هاي علمي و روشي براي خريد و فروش موفق سهام هستند.
البته روش هاي مختلفي براي تعيين زمان مناسب براي تصميم گيري در بازار سهام وجود دارد كه توجه به ارزش ذاتي سهم يكي از اين معيارها است.ارزش ذاتي در واقع همان ارزش واقعي هر سهم است كه در نتيجه تجزيه و تحليل عوامل موثر بر وضعيت يك شركت پس از بررسي هاي دقيق به دست مي آيد. ارزش ذاتي در بيشتر مواقع با ارزش روز سهام تفاوت دارد و همين مساله اي است كه براي سرمايه گذاران زيرك فرصت كسب سود را فراهم مي كند. دلايل تفاوت ارزش ذاتي با ارزش جاري، چگونگي كشف و به كارگيري آن در معاملات موضوع گفت و شنود با دكتر علي رحماني مديرعامل سابق شركت بورس و استاد دانشگاه است كه در ادامه مي خوانيد.
مفهوم ارزش ذاتي سهام چيست؟
ارزش فعلي جريانات نقدي كه سهام يك شركت در آينده براي سرمايه گذاران ايجاد مي كند، تعيين كننده ارزش ذاتي سهم است. بنابراين، سود مورد انتظار آينده شركت يكي از مهم ترين عوامل در تعيين قيمت است. به اين ترتيب سهامداران ارزش ذاتي سهام را با توجه به نرخ رشد آينده شركت مشخص مي كنند.
چرا بين قيمت سهام و ارزش ذاتي تفاوت وجود دارد؟
در برآورد جريان هاي نقدي آينده عدم اطمينان هايي وجود دارد كه هر كدام از سهامداران براساس درك و مفروضات خود اقدام به برآورد آنها مي كنند. اين در حالي است كه رويدادهاي بعدي در عالم واقعيت است كه تعيين كننده روند قيمتي سهم براساس سودآوري واقعي مي شود. اگر فضاي خوش بيني ارزش ذاتی سهام چگونه محاسبه می شود؟ در بازار حاكم باشد، ارزش جاري بالاتر از ارزش ذاتي سهم قرار مي گيرد و در حالت بدبيني هم معمولاتخمين ها از واقعيت كه بعدها اتفاق مي افتد، محتاطانه تر است.
آيا سهام هر يك از شركت ها ارزش ذاتي مشخص دارد يا بسته به نوع نگاه سرمايه گذار متفاوت است؟
از آنجا كه در روش هاي متفاوت، مفروضات و نرخ هاي تنزيل متفاوتي براي جريان هاي نقدينگي و تعيين ارزش ذاتي در نظر گرفته مي شود، ارزش ذاتي هم نزد كارشناسان متفاوت با اختلافاتي همراه است.
چگونه مي توان از واقع بينانه بودن فرضيات در كشف ارزش ذاتي سهام مطمئن شد؟
براي محاسبه ارزش ذاتي با دو مرحله مواجه هستيم: تعيين جريانات نقدي آتي سهم و تعيين نرخ بازده مورد انتظار براي تنزيل جريانات نقدي آتي با توجه به ريسك سهم.
در بازار سرمايه ايران بيشتر به بخش اول اين فرآيند توجه مي شود، يعني بيشتر تلاش ها معطوف به تعيين سود سال هاي آينده است، اما براي نرخ تنزيل معمولايك نرخ ثابت (مثلا20 درصد) براي همه شركت ها در نظر گرفته مي شود و كمتر به اين موضوع توجه مي شود كه جريان نقدي سهام هاي مختلف داراي درجات ريسك مختلف هستند و بنابراين نرخ بازده مورد انتظاري كه براي تنزل جريانات نقدي آنها استفاده مي شود نيز، بايد متفاوت باشد.
اگرچه كارشناسان براساس تئوري ها و مدل هاي علمي نظير مدل گوردون اقدام به محاسبات ارزش ذاتي مي كنند، اما در نهايت واقعيت هاي بعدي ممكن است ما را به ترديد برساند. زيرا خاصيت بازار سهام اين گونه است كه همواره ريسك و شرايطي خارج از مفروضات اساسي ما تاثيراتي را بر روند قيمت سهام مي گذارند كه ما نمي توانيم در محاسبات خود آنها را لحاظ كنيم.
در هر صورت تعيين ارزش ذاتي بحثي فني و تئوريك است و راه اندازي شركت هاي مشاوره سرمايه گذاري نيز براي ارائه اين محاسبات صحيح تر به بازار شكل گرفته است.
آيا همه سهام لزوما در بلندمدت به ارزش ذاتي مي رسند؟
رفتار قيمت سهام در بلندمدت حتما به سمت ميانگين ارزش ذاتي ميل مي كند.
اگر سهمي ارزان باشد بازار اثر عوامل بنيادي را كه قيمت بالاتري از قيمت بازار براي سهم را موجه مي كنند كاملادرنيافته است؛ اما به محض اينكه بعضي سرمايه گذاران اين وضعيت را تشخيص دهند و خريد اين سهم را آغاز كنند، افزايش قيمت شكل مي گيرد. از طرفي براي سهامي كه ارزش بازار آن گران است وقتي سرمايه گذاران متوجه گراني قيمت مي شوند فروش خود را آغاز كرده و سبب كاهش قيمت بازار مي شوند.
به اين ترتيب تصحيح قيمت ها براساس ارزش ذاتي شكل مي گيرد و مشاركت كنندگان در بازار به طور مكرر اشتباهات خود را اصلاح مي كنند.
چرا بسياري از سهام زيانده بدون توجه به ارزش ذاتي رشد مي كند، ولي برخي سهام قوي راكد هستند؟
لزوما اين طور نيست. گاهي اوقات سهامداران تقاضاي خود را براي سهمي كه ارزنده تشخيص مي دهند وارد مي كنند، ولي فروشنده اي وجود ندارد يا اينكه روند معاملات سهام شركت هاي زيانده با بازارسازي و حمايت سهامدار عمده جذاب شده و مورد توجه قرار گرفته است، اما اين مساله اصل توجه به ارزش ذاتي را براي سرمايه گذاران زير سوال نمي برد.
آيا تمركز بر ارزش ذاتي سهام فرصت نوسان گيري كوتاه مدت را از ما نمي گيرد؟
تعيين ارزش ذاتي با محدوديت هايي توام است، چون بازار معمولاارزش واقعي را به كندي تشخيص مي دهد. بنابراين اگر با تمركز بر ارزش ذاتي و شناسايي شركت هايي كه و پايين تر از ارزش خود قرار دارند، وارد بازار شويم. هرچند در عمل نوسان گيري را از دست مي دهيم، اما مطمئن باشيد پاداش خردورزي و صبر خود را در بلندمدت به ميزاني به مراتب بهتر از نوسان گيران خواهيد گرفت.
ارزش ذاتی سهام؛ سهم مورد نظر شما واقعا چقدر می‌ارزد؟
ارزش ذاتی سهام؛ سهم مورد نظر شما واقعا چقدر می‌ارزد؟
سرمایه‌گذاران و تحلیل‌گران همیشه در جستجوی بهترین سهم‌ها برای سرمایه‌گذاری هستند. اما آنان معیارهای آنان برای تشخیص بهترین فرصت سرمایه‌گذاری با هم تفاوت دارد. افرادی که به کمک تحلیل بنیادی معامله می‌کنند و معمولا اهل سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت هستند، پیش از هر چیز به دنبال ارزش ذاتی سهام می‌روند. البته اهمیت ارزش ذاتی چنان معیار مهمی است که حتی معامله‌گران تکنیکال هم به آن توجه دارند. اما ارزش ذاتی سهام چیست و چگونه چراغ راه معامله‌گران می‌شود؟
در ادامه این مطلب به شما آموزش می‌دهیم که چطور ارزش ذاتی سهام را محاسبه کنید و از کجا بفهمید که ارزش ذاتی سهم مورد نظرتان چقدر است.
بیشتر بخوانید
ارزش ذاتی سهام یعنی چه؟
ارزش ذاتی سهام یا ارزش بنیادی (Intrinsic value) یکی از مفاهیم مرسوم در بازارهای مالی است که هنگام خرید و فروش سهام به آن توجه می‌کنند. محاسبه ارزش ذاتی سهام نیازمند فرمول ویژه‌ای است و با توجه به عوامل مختلفی به دست می‌آید. پیش از آن که به چنین مسائلی بپردازیم، بهتر است در ابتدا یک نگرش کلی نسبت به این مفهوم پیدا کنیم.
موضوع مهم در این جا اختلاف میان قیمت و ارزش واقعی است. البته تفاوت میان این دو مفهوم در زندگی عادی و روزمره ما نیز مشهود است. به عنوان مثال نمی‌توانید کسی را بیابید که منکر این جمله شود: «قیمت فعلی پراید از ارزش ذاتی آن بیشتر است».
قیمت مولفه‌ای است که مشخص می‌کند سهام با چه رقمی دادوستد می‌شود. چنین مولفه‌ای به عوامل و مسائل متعددی وابسته است. عواملی از جمله اوضاع سیاسی کشور، میزان عرضه و تقاضا و جو حاکم بر بازار عواملی هستند که بر قیمت تاثیرگذار هستند.
بیشتر بخوانید
ارزش ذاتی سهام نشان‌گر سودمندی یک سهم است و از دو عامل نحوه کسب سود و قدرت سودآوری متاثر می‌شود.
قدرت سودآوری
برای تعیین قدرت سودآوری یک سهم، باید تمام ابعاد اقتصادی مربوط به آن را تحلیل و بررسی کرد. از جمله مواردی که در این فرایند مورد بررسی قرار می‌گیرند می‌توان به صورت‌های مالی، دارایی‌ها و پتانسیل رشد اشاره کرد. سرانجام کارشناسان با تحلیل این موارد در مورد سودآوری شرکت در آینده نظر می‌دهند.
نحوه کسب سود
نحوه کسب سود و کیفیت آن نیز در گرو معیارهایی مانند وضعیت شرکت در قیاس با سایر رقبا، میزان رضایت کارکنان و مشتریان از مجموعه، میزان ریسک، پیش‌بینی وضعیت سود در آینده و عواملی از این دست است. مشخص شدن ارزش ذاتی سهام، پیش‌بینی جریان‌ها و صورت‌های مالی شرکت را در سال‌های آینده می‌طلبد.
بیشتر بخوانید
ارزش ذاتی سهام در تحلیل بنیادی
ارزش ذاتی سهام معیاری است که در تحلیل و رویکردهای بنیادی جای می‌گیرد. در رویکردهای بنیادی سرمایه‌داران با دیدی بلندمدت به خرید و فروش سهام می‌پردازند. از این رو این مولفه برای این قبیل سرمایه‌گذاران، عاملی کلیدی محسوب می‌شود. تفاوت میان ارزش ذاتی و قیمت بازار است که می‌تواند به آنها سرنخی برای دادوستد بدهد. چنین دیدگاهی بلندمدت است و بر پایه این نظریه استوار است:
قیمت سهم در بلند مدت و به مرور زمان به سمت میانگین ارزش ذاتی‌اش حرکت خواهد کرد.
در رویکردهای بنیادی، زمانی که مشخص شود قیمت سهام از ارزش ذاتی آن کمتر است، خرید انجام می‌شود. در این حالت ارزش بازاری سهم کمتر از ارزش ذاتی آن است. بنابراین این پیش‌بینی وجود دارد که در آینده قیمت به سمت میانگین ارزش ذاتی میل کند و افزایش یابد. در انگلیسی به چنین بازاری Undervalue گفته می‌شود که حاکی از پایین بودن قیمت بازار نسبت به ارزش ذاتی سهام است.
در سمت مقابل با بازار Overvalue سروکار داریم که برعکس حالت قبلی است. یعنی سهام در قیمت‌هایی بالاتر از ارزش ذاتی‌اش معامله می‌شود. در چنین شرایطی، سرمایه‌گذاران از سهم خارج می‌شوند.
بنابراین تفاوت میان ارزش و قیمت عامل مهمی در سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود. بر اساس چنین فاکتوری، سرمایه‌گذاران می‌توانند زمان ورود به سهم و خروج از آن را مشخص کنند.
مفهوم حباب قیمت یا حباب بازار نیز در اثر چنین تفاوتی پدیدار شده است. حباب قیمت بر اساس اختلاف میان ارزش ذاتی سهام و قیمت آن به وجود می‌آید. بر این اساس زمانی که ارزش ذاتی کمتر از قیمت سهم باشد حباب مثبت داریم. در چنین شرایطی باید اقدام به فروش سهم کرد. به همین ترتیب اگر ارزش ذاتی از قیمت سهام بیشتر باشد، شاهد حباب منفی خواهیم بود. این موقعیت برای خرید سهام مناسب است.
بیشتر بخوانید
نحوه محاسبه ارزش ذاتی سهام
محاسبه ارزش ذاتی سهام عملی است که به تخصص نیازمند است. محاسبه ارزش ذاتی سهام پیچیده است و فرمول و رویکردهای مختلفی در آن نقش دارند. در واقع این خاصیت تحلیل بنیادی است و هر فرد زمان و توانایی فراگیری آن را ندارد. از همین رو شرکت‌ها و همچنین مشاوران متخصصی دست به کار شده‌اند و آماده‌اند تا تحلیل‌های تخصصی و حرفه‌ای خود را در اختیار سهامداران قرار دهند. وظیفه چنین نهادها و موسساتی راهنمایی معامله‌گران در زمینه خرید و فروش سهام است.
یکی از روش‌های مرسوم محاسبه ارزش ذاتی سهام، مدل گوردون (Gordon Growth Model) نام دارد. بر طبق این مدل، ارزش ذاتی بر مبنای ارزش فعلی سود تقسیمی پیش‌بینی‌شده با نرخ ثابت به دست می‌آید.
برای محاسبه ارزش ذاتی سهام به کمک این مدل، چندین شاخص باید در یک فرمول قرار گیرند. فرمول مربوط به مدل گوردون به این صورت است:
فرمول محاسبه ارزش ذاتی سهام طبق مدل گوردون
(D ÷ (K – G = ارزش ذاتی سهام
در فرمول فوق D سود تقسیمی مورد انتظار هر سهم است. K بازدهی است که سرمایه‌گذار انتظارش را دارد و G نرخ رشد مورد انتظار سود تقسیمی است. برای آشنایی بیشتر با سود تقسیمی و انواع آن می‌توانید مقاله «EPS و DPS چیست؟ سهم شرکت و سهامداران از سود» را بخوانید.
نحوه محاسبه ارزش دارایی‌های مالی شرکت
در تحلیل بنیادی برای تعیین ارزش ذاتی سهام، ارزش دارایی‌های شرکت را محاسبه می‌کنند. سپس بر اساس نتایج به دست آمده اقدام به خرید و فروش سهام می‌کنند. رویکردهای مختلفی برای انجام این کار وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
روش ترازنامه‌ای
در چنین رویکردی، ارزش دارایی‌های مشهود و غیرمشهود محاسبه می‌شود. یکی از روش‌هایی که در این رویکرد به کار گرفته می‌شود، محاسبه ارزش خالص دارایی یا همان NAV است. NAV معیاری است که ارزش دارایی‌های یک شرکت را مشخص می‌کند. در این فاکتور ذخیره کاهش ارزش دارایی، سود محقق‌شده بعد از تاریخ ترازنامه، ارزش افزوده پرتفوی بورسی و غیربورسی و حقوق صاحبان سهام با هم جمع می‌شوند. سپس مقدار به دست آمده بر تعداد سهام شرکت تقسیم می‌شود. در چنین شیوه‌ای صحبت از سود و زیان شرکت‌ها نیست و تنها ترازنامه را در نظر می‌گیرند.
روش نسبی
در این روش به شرکت‌های مشابه نگاه می‌کنند و ارزش واقعی شرکت را معین می‌کنند. افرادی که از چنین رویکردی استفاده می‌کنند، معتقدند که دارایی‌های مشابه ارزش مشابهی نیز دارند. در این رویکرد از نسبت P/E استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید
دو شرکت را با شرایط مشابهی در نظر بگیرید. فرض کنید این دو شرکت از نظر نرخ رشد، ریسک و موارد دیگر شرایط یکسانی دارند. در چنین رویکردی برای خرید و فروش سهام نسبت P/E را در نظر می‌گیرند. چنا‌ن‌چه P/E یکی از این شرکت‌ها در مقایسه با شرکت دیگر کمتر باشد، یعنی سهام شرکت مذکور کمتر از ارزش ذاتی‌اش معامله می‌شود. چنین شرایطی فرصت مناسبی برای خرید سهام است.
البته نباید این‌چنین تصور شود که نسبت P/E تنها موردی است که بر اساس آن به مقایسه سهام شرکت‌های مختلف می‌پردازند. بهتر است که در خصوص هر صنعت، از ضرایب و شاخص‌های مخصوصی استفاده شود تا نتیجه به دست آمده از دقت کافی برخوردار باشد.
روش تنزیلی
سومین رویکرد، با نام رویکرد تنزیلی شناخته می‌شود. از دید کارشناسان این رویکرد دقیق‌ترین و مهم‌ترین شیوه ارزش‌گذاری را ارائه می‌کند. در این رویکرد، ارزش دارایی‌های مالی شرکت با توجه به جریان‌های نقدی تولیدی آن تعیین می‌شود. جریان‌های نقد آتی شرکت با در نظر گرفتن یک نرخ مشخص تنزیل می‌شوند و به این ترتیب ارزش فعلی شرکت محاسبه می‌شود.
جمع‌بندی
خرید و فروش سهام بر اساس معیارهای متفاوت و متعددی انجام می‌شود. افرادی ارزش ذاتی سهام چگونه محاسبه می شود؟ که بر اساس دید بلندمدت و رویکردهای بنیادی معامله می‌کنند، پیش از خرید به قیمت فعلی و ارزش ذاتی توجه می‌کنند. چرا که این افراد معتقدند که در بلند مدت، قیمت سهام به سمت میانگین ارزش ذاتی‌اش حرکت خواهد کرد. تفاوت میان قیمت و ارزش ذاتی سهام است که مشخص می‌کند چه زمانی برای خرید یا فروش سهم مناسب است.
محاسبه ارزش ذاتی بر مبنای داده‌های بنیادی شرکت‌ها صورت می‌گیرد و کاری نسبتا دشوار است. این کار دانش مخصوص به خود را می‌طلبد و معمولا توسط تحلیل‌گران بنیادی انجام می‌شود.
دیدگاه شما