انواع شکاف های قیمتی برای معامله

تصویر الگوی پرچم سه گوش penant در الگوهای قیمتی تحلیل تکنیکال

استراتژی بهینۀ اجرای معاملات بزرگ با رویکرد شبیه‌سازی عامل‎گرا

سرمایه­گذارانی که خواهان اجرای سفارش‎های بزرگ هستند، همواره با موازنۀ اثر قیمتی و هزینۀ فرصت (ریسک اجرای معامله) مواجه­اند. هدف از این پژوهش، یافتن روش بهینه‎ای برای اجرای چنین سفارش‎هاست. این پژوهش با استفاده از داده­های تاریخی سهام در بورس اوراق بهادار تهران، ابتدا احتمال انواع سفارش‎گذاری‎ها شامل سفارش بازار، سفارش در شکاف قیمتی و سفارش محدود را برای سمت خرید و سمت فروش به‎طور جداگانه محاسبه کرده، سپس استراتژی بهینۀ معاملاتی را بر اساس معیار قیمت میانگین موزون حجمی (VWAP) بررسی می‎کند. در بازار معاملاتی شبیه‌سازی‌شده، اثر قیمتی برای سفارش‎های بزرگ نیز در نظر گرفته شده است. روش شبیه‎سازی، روش عامل‎گرا است و برای آموزش عامل، از روش یادگیری کیو که یکی از روش­های یادگیری تقویتی است، استفاده کردیم. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد برای هر سفارش بزرگ خرید، استراتژی با استفاده از انواع سفارش می‌تواند بهتر از استراتژی‌هایی با استفاده از تنها یک نوع سفارش باشد. استراتژی بهینه توانسته است به‌طور متوسط قیمت میانگین موزون حجمی (هزینه­های اجرای معاملات) را 137/0 درصد نسبت به بازار کاهش دهد.

کلیدواژه‌ها

• اثر قیمتی
• استراتژی اجرای معاملات
• شبیه‌سازی عامل‎گرا
• معاملات الگوریتمی
• هزینۀ اجرای معاملات

20.1001.1.10248153.1396.19.2.3.6

موضوعات

• 20. مدیریت فعال پرتفوی؛ استراتژی‌های معاملاتی؛ معاملات الگوریتمی

عنوان مقاله [English]

Optimal Execution Strategy: An Agent-based Approach

نویسندگان [English]

• Mohammad Ali Rastegar 1
• Khatereh Saedi Far 2

1 Assistant Prof. in Financial Engineering, Faculty of Industrial Engineering, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

Investors who want to execute large orders always have to trade-off between price effect and opportunity cost. The purpose of this research is to investigate an optimal way to execute such orders. In this research we consider the possibility of order types and the optimal trading strategy based on the volume weighted average price (VWAP), using historical data of a share in Tehran Stock Exchange. In the simulated trading market, we also consider the price effect for large orders. The results show that for a large order on buy-side, execution strategy adopting multiple order types can perform better than those using single order type. The optimal strategy has managed to reduce the volume weighted average price (transaction costs) by 0.137 percent compared to the market.

کلیدواژه‌ها [English]

• Agent-based Simulation
• Algorithmic Trading
• Execution cost
• Price impact
• Trade execution strategy

مراجع

احمدپور، ا.، نصیری، م. (1395). بررسی تأثیر قیمت معاملات بلوک در بازار سهام ایران. مجلۀ تحقیقات مالی، 18(1)، 38-23.

گل‎ارضی، غ.، ضیاچی، ع. (1393). بررسی رفتار جمعی سرمایه‎گذاران در بورس اوراق بهادار تهران با رویکردی مبتنی بر حجم معاملات. مجلۀ تحقیقات مالی، 16(2)، 371- 359.

Admati, A.R. (1985). A noisy rational expectations equilibrium for multi-asset securities Markets. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 53(3), 629 - 657.

Agliardi, R. & Gençay, R. (2017). Optimal trading strategies with limit orders. International Journal of Theoretical and Applied Finance, 20(01), 1-16.

Ahmadpour, A. & Nasiri, M. (2016). Surveying Price impact of block trades in the Iran stock market. Journal of Financial Research, 18(1), 23-38.
(in Persian)

Alfonsi, A., Fruth, A. & Schied, A. (2010). Optimal execution strategies in limit order books with general shape function. Quantitative Finance, 10 (2), 143–157.

Almgren, R. & Chriss, N. (2001). Optimal execution of portfolio transactions. Journal of Risk, 3(2), 5-39.

Berkowitz, S., Logue, D. & Noser, E. (1988). The total cost of transactions on the NYSE. Journal of Finance, 43 (1), 97–112.

Bertsimas, D. & Lo, A. W. (1998). Optimal control of execution costs. Journal of Financial Markets, 1 (1), 1-50.

Biais, B., Hillion, P. & Spatt, C. (1995). An empirical analysis of the limit order book and the order flow in the Paris Bourse. Journal of Finance, انواع شکاف های قیمتی برای معامله 50 (3), 1655–1689.

Cartea, A., Jaimungal, S. (2015). Optimal execution with limit and market orders. Journal.Quantitative Finance, 15(8), 1279-1291.

Cartea, Á. & Jaimungal, S. (2016). A closed-form execution strategy to target volume weighted average price. SIAM Journal on Financial Mathematics, 7(1), 760-785.

Chakravarty, S., Laughlin, R. B., Morr, D.K & Nayak, C. (2001). Hidden order in the cuprates. Physical Review B, 63 (9), 094503.

Chen, Y., Li, D. & Gao, X. (2017). Optimal Order Exposure in a Limit Order Market. Available at SSRN: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2938377.

Cont, R. & Kukanov, A. (2017). Optimal order placement in limit order markets. Quantitative Finance, 17(1), 21-39.

Cui, W., Brabazon, A. & O'Neill, M. (2011). Dynamic trade execution: a grammatical evolution approach. International Journal of Financial Markets and Derivatives, 2 (1), 4-31.

Forsyth, P. A. (2011). A Hamilton–Jacobi–Bellman approach to optimal trade execution. Applied numerical mathematics, 61 (2), 241-265.

Foucault, T., Kaden, O. & Kandel, E. (2005). The limit order book as a market for liquidity. Review of Financial Studies, 18 (1), 1171–1217.

Glosten, L. & Milgrom, P. (1985). Bid, ask and transaction prices in a specialist market with heterogeneously informed traders. Journal of Financial Economics, 14 (1), 71–100.

Golarzi, G. & Ziyachi, A. (2014). A Survey in Investor Herding Behavior with Trading Volume Approach in Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Research, 16(2), 359-371. (in Persian)

Guo, X. & Zervos, M. (2015). Optimal execution with multiplicative price impact. SIAM Journal on Financial Mathematics, 6(1), 281-306.

Harris, L. & Hasbrouck, J. (1996). Market vs. Limit Orders - The Super DOT Evidence On Order Submission Strategy, Journal of Financial and Quantitative Analysis, 31 (2), 213–231.

Hendricks, D. & Wilcox, D. (2014). A reinforcement learning extension to the Almgren-Chriss framework for optimal trade execution. In Computational Intelligence for Financial Engineering & Economics (CIFEr), 2104 IEEE Conference on IEEE. 457-464.

Huitema, R. (2014). Optimal portfolio execution using market and limit orders. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1977553.

Johnson, B. (2010). Algorithmic Trading & DMA: An introduction to direct access trading strategies (Vol. 200). London: 4Myeloma Press.

Keim, D. B. & Madhavan, A. (1997). Transactions costs and investment style: an inter-exchange analysis of institutional equity trades. Journal of Financial Economics, 46 (3), 265-292.

Lin, Q., Chen, X. & Peña, J. (2015). A trade execution model under a composite dynamic coherent risk measure. Operations Research Letters, 43(1), 52-58.

Moazeni, S., Coleman, T. & Li, Y. (2010). Optimal Portfolio Execution Strategies and Sensitivity to Price Impact Parameters. SIAM Journal on Optimization, 20 (3), 1620-1654.

Obizhaeva, A. A. & Wang, J. (2013). Optimal trading strategy and supply/ demand dynamics. Journal of Financial Markets, 16 (1), 1-32.

Predoiu, S., Shaikhet, G. & Shreve, S. (2011). Optimal execution in a general one-sided limit-order book. SIAM Journal on Financial Mathematics, 2(1), 183-212.

نمودار تعدیل شده و تعدیل نشده چیست؟

تمامی سرمایه گذاران برای گرفتن تصمیم درست نیازمند تحلیل بازار هستند. یکی از این روش‌ها استفاده از نمودارهای تعدیل شده و تعدیل نشده است. انواع نمودارهای قیمتی در تحلیل تکنیکال کاربرد دارند و میتوان گفت استفاده از آنها به معنی آن است که عوامل بنیادی در این تحلیل دخیل نیستند. از آنجا که در نمودار تعدیل شده عموال بنیادی مثل پرداخت سود لحاظ نمیشود، در نتیجه معمولا برای تحلیل تکنیکال از نمودار تعدیل شده (به دلیل عدم وجود عوامل بنیادی مانند تقسیم سود وافزایش سرمایه) استفاده می شود. در این مقاله به این مقوله خواهیم پرداخت و ضمن بررسی چیستی نمودارهای تعدیل شده و تعدیل نشده در بورس، به تفاوت‌های آنها اشاره خواهیم کرد.

نمودار تعدیل شده چیست؟

نمودار تعدیل شده نشان دهنده عرضه و تقاضای (عوامل قیمتی) واقعی بازار است و تمامی گپ‌های قیمتی که در این نمودار مشاهده می شود، گپ های واقعی هستند. گپ‌های غیر واقعی که همان عوامل بنیادی (تقسیم سود و افزایش سرمایه) هستند، در این نمودار تأثیر مستقیمی نمی‌گذارند. در نتیجه، در این نمودار سابقه واقعی قیمت‌هایی که سهام در گذشته معامله شده اند را نخواهید دید.

نمودار تعدیل نشده چیست؟

در نمودار تعدیل نشده علاوه بر عوامل قیمتی، عوامل بنیادی نیز تأثیر گذار هستند. در این نمودار، شکاف‌های قیمتی بدون دستکاری و همان گونه که اتفاق افتاده اند نشان داده می شوند. شکاف‌هایی که ناشی از تقسیم سود و افزایش سرمایه در نمودار یک سهم اتفاق میافتد.

دلایل ایجاد شکاف قیمتی در نمودار سهم

گپ یا شکاف قیمتی بخشی از نمودار است که در آن سفارشات خرید و فروش وجود ندارد و بین قیمت‌های سهم اختلاف زیادی وجود دارد. این شکاف های قیمتی می توانند به علل مختلفی از جمله افزایش سرمایه، تقسیم سود نقدی، تعدیل‌های مثبت و منفی و گره‌های معاملاتی ایجاد شوند.

عواملی که باعث ایجاد گپ به سمت پایین می‌شوند

در این قسمت به عواملی اشاره خواهیم کرد که باعث ایجاد گپ قیمتی در نمودار یک سهم می‌شوند.

افزایش سرمایه

مهمترین دلیل ایجاد شکاف قیمتی افزایش سرمایه است. شرکت‌ها از طریق روش‌های مختلفی افزایش سرمایه انجام می‌دهند. افزایش سرمایه معمولاً باعث کاهش قیمت سهام شرکت‌ها می شود. در نتیجه، از جانب شرکت‌ها برای جبران این کاهش، به سهامداران حق تقدم، سهام مازاد و … داده می شود. این کاهش ارزش سهام باعث ایجاد شکاف قیمتی شده و بر نمودار قیمتی تأثیر می گذارد. به بیان دیگر معمولا وقتی یک شرکتی n درصد افزایش سرمایه میدهد یعنی n درصد به تعداد سهام سهامدارن افزوده می‌شود و به همان نسبت، n درصد قیمت سهم به طور ناگهانی (بعد از افزایش سرمایه) کاهش میابد. البته این اتفاق “معمولا” رخ میدهد ولی استثنا در انواع شکاف های قیمتی برای معامله بازار وجود دارد که بعد نسبت کاهش قیمت با مقدار افزایش سرمایه همخوانی نداشته باشد. اما در 99 درصد مواقع افزایش سرمایه باعث ایجاد شکاف در نمودار می‌شود. به تصویر زیر دقت کنید.

انواع روش های افزایش سرمایه

به افزایش تعداد سهامی که از سوی شرکت سهامی منتشر می شود، افزایش سرمایه در شرکت های سهامی گفته می شود. افزایش سرمایه شرکت ها از روش های مختلفی تأمین می شود که عبارتند از:

1- افزایش سرمایه از طریق سود انباشته
2- افزایش سرمایه از طریق صرف سهام
3- افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی‌ دارایی‌های شرکت
4- افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی و مطالبات حال شده

تقسیم سود نقدی

یکی دیگر از عوامل مهم در ایجاد شکاف قیمتی، تقسیم سود نقدی در مجمع عمومی سالیانه است. نمودار قیمت با میزان سود تقسیمی ارتباط مستقیم دارد. البته مقدار تغییر قیمت سهم به واسطه تقسیم سود نقدی خیلی زیاد نیست. در نتیجه تغییرات در نمودار تعدیل شده و شکاف قیمتی چندان بزرگ نخواهد بود. حتی امکان دارد که نمودار تعدیل شده و نمودار تعدیل نشده شبیه هم باشند. در صورتی که افزایش سرمایه در این نمودار مؤثرتر بوده و گپ ایجاد شده هم بزرگ تر خواهد بود.

تعدیل های منفی

این شکاف قیمتی زمانی که نماد شرکت ها جهت شفاف سازی یا تعدیل منفی پیش بینی سود هر سهم بسته می شوند، ایجاد خواهد شد.

گره‌های معاملاتی منفی

معمولاً در نمادهایی که در رتبه های پایینی به لحاظ نقد شوندگی قرار دارند، شکاف قیمتی معاملات منفی ایجاد می شود.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ انواع شکاف های قیمتی برای معامله نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی انواع شکاف های قیمتی برای معامله را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

عواملی که باعث ایجاد گپ به سمت بالا می‌شوند

عواملی که باعث ایجاد گپ به سمت بالا می‌شوند عبارتند از:

تعدیل‌های مثبت

این شکاف قیمتی زمانی که نماد شرکت ها جهت شفاف سازی یا تعدیل مثبت پیش بینی سود هر سهم بسته می شوند، ایجاد خواهد شد.

گره های معاملاتی مثبت

در نمادهایی که در رتبه های بالایی به لحاظ نقد شوندگی قرار دارند، شکاف قیمتی معاملات مثبت ایجاد می شود.

معایب و مزایای نمودارهای تعدیل شده

از معایب این نمودار می توان به این نکته اشاره کرد که با حذف شکاف های قیمتی در نمودارهای تعدیل شده، تاریخچه قیمت سهام مشخص نیست.

از مزایای نمودار تعدیل شده می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده راحت تر از خطوط حمایت و مقاومت
• کاربرد این نمودار در استفاده از اندیکاتورها و اسیلاتورها

معایب و مزایای نمودارهای تعدیل نشده

معایب نمودار تعدیل نشده عبارت است از:

• عدم نمایش تغییرات دارایی سهامدار (در زمان افزایش سرمایه و پرداخت سود نقدی)
• عدم نمایش عواملی به غیر از عوامل قیمتی سهام
• عدم ارائه سیگنال های درست و در نتیجه گمراهی سهامداران و عدم اطلاع آن ها از روند نزولی قیمت سهام
• عدم کاربرد نمودار تعدیل نشده در استفاده از ابزارهای تکنیکال مانند اندیکاتورها و اسیلاتورها

نمودارهای ساده (خطی) و لگاریتمی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

نمودارهای لگاریتمی نمودارهایی هستند که درصد افزایش یا کاهش قیمت در آنها در نظر گرفته میشود نه مقدار آن. برای مثال اگر سهمی از 50 تومان به 100 تومان برسد تغییرات بیشتر از وقتی است که از 100 تومان به 150 تومان افزایش پیدا کند. در نمودار خطی بر خلاف نمودارهای لگاریتمی تنها میزان افایش و کاهش مد نمایش داده میشود.

کدامیک از نمودارهای تعدیل شده و تعدیل نشده برای تحلیل مناسب‌تر است؟

این دو نمودار اختلاف های زیادی با یکدیگر دارند. در نتیجه تحلیل این نمودارها ممکن است نتایج مختلف و یا حتی مخالف هم را در پی داشته باشند. پس بهتر است از یکی از این دو نمودار استفاده شود. هر یک از این نمودارها طرفداران خود را دارند و برخی ها نیز هر دو این نمودارها را بکار می برند.

افرادی که از نمودار تعدیل نشده استفاده می کنند، به عبارت ” تاریخ تکرار می شود ” تکیه می کنند و اعتقاد دارند که نمودار تعدیل شده باعث تغییر قیمت‌های گذشته می شود و کف و سقف قیمت های تاریخی جا به جا می شوند. در نتیجه نمی توان از آن برای تحلیل قیمت سهام در آینده بهره برد.

افرادی که طرفدار نمودار تعدیل شده هستند، به اصل مبانی در تحلیل تکنیکال که می گوید ” همه چیز در قیمت نهفته است و قیمت ها بر اساس روند حرکت می کند ” معتقد هستند. آن ها بر این باورند که شکاف های غیر انواع شکاف های قیمتی برای معامله واقعی که همان عوامل بنیادی (افزایش سرمایه و پرداخت سود نقدی) هستند با توجه به عرضه و تقاضای بازار ایجاد نشده اند، پس در نمودار جایگاهی نخواهند داشت. نمودار سهامی که تغییر در قیمت آن ها بر اساس عرضه و تقاضای واقعی (مثل بازارهای سهامی که معاملات آن بصورت رسمی انجام شده و سرمایه گذاران در یک بازار عادلانه و شفاف معاملات خود را انجام می دهند) در بازار باشد را می توان از طریق تحلیل تکنیکال بررسی کرد. استفاده از نمودار تعدیل شده برای تحلیل بازار، امکان اطلاع از قیمت های تاریخی را از تحلیلگر می گیرد. اما در عملکرد سایر ابزارها اختلالی ایجاد نمی کند. این مسئله در نمودارهای تعدیل نشده به دلیل وجود گپ های غیر واقعی برعکس است.

در نتیجه، به طور کلی می توان گفت نمودارهای تعدیل شده در عملکرد سایر ابزارها خللی ایجاد نمی کنند و اکثر تحلیلگران از این نمودار استفاده می کنند. امواج الیوت، خطوط روندی، چنگال اندروز، اندیکاتورها و اسیلاتورها، الگوهای قیمتی و غیره در سیستم های تحلیلی، تنها در نمودارهای تعدیل شده بکار برده می شوند. پس پیشنهاد می شود که برای تحلیل های خود از نمودار تعدیل شده استفاده نمایید. حتی اگر قصد دارید از هر دو نمودار به طور همزمان استفاده کنید، نمودار تعدیل شده را در اولویت خود قرار دهید.

البته توجه به این نکته مهم است که اگر شما از روش های تحلیلی کلاسیک از جمله مقاومت ها و حمایت های کلاسیک و یا پرایس اکشن استفاده می کنید، در این صورت نمودارهای تعدیل نشده می تواند به شما بهتر کمک کند.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

گپ قیمتی چیست؟

گپ قیمتی به شکاف بین نمودار قیمت ها گفته میشه .وقتی به هر دلیلی بین کندل ها شکاف ایجاد میشه میتونه هم خبر خوبی باشه و هم خبر بدی باشه باید ببینی کجای نمودار هستی و این گپ ایجاد شده از کدوم نوع گپ هستش .

انواع گپ قیمتی

این گپ قیمتی یا شکاف قیمتی چند تا اسم داره که هر کدوم یه ویژگی هایی دارن که الان بهش اشاره میکنم

گپ شکست (Breakwaway Gap)

یک گپ ادامه دهنده روند قبلی که پس از یک روند خنثی ایجاد میشود و معمولا پس از آن روند قبلی بسیار قوی ادامه پیدا میکند

گپ خستگی (Exhaustion Gap)

پس از یک روند طولانی ایجاد میشود و این گپ موجب ادامه روند قبلی نیست بلکه احتمال زیاد قیمت به گپ عقب گرد خواهد کرد و در آن محدوده نوسان خواهد داد .

گپ ادامه دهنده یا گپ فرار (Runaway Gap)

این گپ در میانه یک روند ایجاد میشه و ادامه دهنده روند قبلی هست ولی روندی که بعد از گپ ایجاد میشه زیاد نمیتونه طولانی باشه و به احتمال زیاد برگشت قیمتی به گپ خواهد بود.گپی وسطی داخل عکس از نوع گپ فرار هستش که زیاد طولانی نبوده و بعدش دوباره با گپ خستگی همراه بوده

گپ مشترک (Common gap)

تصویر بالا رو ببینید . دوتا گپ کنار هم که یکی نزول بوده و یکی صعود بوده . معمولا این نوع گپها کم پیدا میشن و روند بعد از اون و قبل از اون هم تفاوت چندانی نداره و قیمت به اون محدوده گپ برگشت خواهد داشت.

حفره رو به بالا و پایین تاسوکی

این الگو از الگو های ادامه دهنده هستند که مسیر روند سهم را ادامه می دهند و کار کردش به این صورت است که مثلا در یک روند صعودی یک گپ ایجاد می شود و با کندل اول یا دوم پنجره گپ بسته شده به این صورت است که یک کندل قرمز ایجاد می شود و بعد از بسته شدن کندل قرمز سیگنال خرید است و به مسیر قبلی خود ادامه می دهد .

گروه بی نظیر

مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه تحلیلگر بازار مالی فارکس تحلیلگر ارشد سایت یار سرمایه برگزاری بیش از صد دوره آموزشی تحلیل بورس و فارکس عضو تیم icf_market تنها ارائه دهنده سبک ولوم تریدینگ به زبان فارسی انواع شکاف های قیمتی برای معامله در دنیا

دوره تحلیل تکنیکال جامع

یکی از ابزارهای پرکاربرد به منظور فعالیت در بازار بورس، تحلیل تکنیکال است. در این تحلیل، به کمک نمودارها و اطلاعات مرتبط ازجمله قیمت، حجم، تکنیک‌ها و ابزارهای مختلف، وضعیت کلی بازار و سهام‌های مختلف بررسی می‌شود.

تعریف کامل تری که در پاسخ به تحلیل تکنیکال چیست می توان داد این است که انواع شکاف های قیمتی برای معامله این تحلیل یک استراتژی معاملاتی به منظور ارزیابی سرمایه گذاری ها و تعیین فرصت های معامله است. این فرصت ها به کمک تجزیه و تحلیل روندهای آماری و با استفاده از فعالیت های معاملاتی همچون تحرکات قیمتی و حجم معاملات انجام می شود.

جزییات دوره

در دوره تحلیل تکنیکال جامع آقای علی رئوفی طی 14 جلسه با صفر تا صد تحلیل تکنیکال در بورس اوراق بهادار آشنا می‌شوید.
این دوره به صورت مجازی برگزار می‌شود و ویدیو هرجلسه فقط تا یک هفته بعد از برگزاری، در دسترس شما عزیزان خواهد بود.
فیلم کلاس امانت نزد دانشجو می‌باشد و انتشار آن غیر قانونی است.
اقتصاد بیدار حق شکایت از افرادی که فیلم کلاس را منتشر کنند برای خود محفوظ می‌دارد.

با دریافت کد آنلاین از کارگزاری اقتصاد بیدار از 100 هزار تومان تخفیف شرکت در این دوره آموزشی بهره‌‌مند شوید.

رزومه استاد

دکترای اقتصاد مالی سنجی دانشگاه علامه طباطبایی

برگزیده استفاده از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان در 2 دوره متوالی

برگزیده طرح شهید احمدی روشن بنیاد ملی نخبگان

تحلیلگر سایت دنیای بورس

مشاور و مدرس در امور مالی و سرمایه گذاری

مسئول واحد مدل سازی پژوهشکده امور اقتصادی وزارت اقتصاد دارایی

مدرس دانشگاه و دارای بیش از ده مقاله ISI و علمی

سوالات متداول

پس از ثبت نام، چه طور می‌توانم در دوره آموزشی شرکت کنم؟

دوره‌های آموزشی کارگزاری اقتصاد بیدار از طریق نرم افزار Adobe Connect برگزار می‌شود و شما می‌توانید راهنمای استفاده از نرم افزار را در این لینک مطالعه فرمایید.

لینک جلسات آموزشی نیز از طریق گروه تلگرامی مختص به دوره، در دسترس شما عزیزان قرار خواهد گرفت.

علی رئوفی

جلسه اول

پنج‌شنبه ۱۰ تیر ۱۴۰۰ آشنایی با تحلیل تکنیکال، فلسفه تحلیل تکنیکال، نظریه داو، تحلیل تکنیکال در مقابل تحلیل فاندامنتال، انتقادات به تحلیل تکنیکال، آشنایی با ابزارهای تحلیل تکنیکال (ابزارهای آنلاین و مفیدتریدر)

جلسه دوم

پنج‌شنبه ۱۷ تیر ۱۴۰۰ آشنایی با انواع نمودارها، بررسی نمودارهای سری زمانی (خطی)، کندل شناسی، نمودار شمعی (نمودارهای قیمت و تفسیر آن)، نمودار میله ای (حجم معاملات و تفسیر آن)، آشنایی با تایم فریم و نحوه تحلیل در تایم فریم های مختلف، مقیاس حسابی در مقابل مقیاس لگاریتمی، انواع تعدیل در نمودارهای قیمت، نمودارهای تعدیل شده در مقابل نمودارهای تعدیل نشده (نحوه استفاده از آنها)، مثال هایی از کاربرد نمودارهای شمعی در تحلیل تکنیکال

جلسه سوم

پنج‌شنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۰ آشنایی با نرم افزار مفیدتریدر، آشنایی با پیوت ها، آشنایی با خط روند، خطوط حمایت و مقاومت، تبدیل خط مقاومت به حمایت و بلعکس، آشنایی با کانال و نحوه ترسیم آن

جلسه چهارم

پنج‌شنبه ۳۱ تیر ۱۴۰۰ نمودار تعدیل شده و نمودار تعدیل نشده و کاربرد آنها در تحلیل تکنیکال، گپ یا شکاف و انواع آن (شکاف مثبت و منفی ناشی از تعدیل، افزایش سرمایه و …)، کار با ابزارهای آنلاین تحلیل تکنیکال، کار با نرم افزار مفیدتریدر

جلسه پنجم

پنج‌شنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ نکاتی راجع به تبدیل حمایت به مقاومت و بلعکس، نکاتی راجع به مقاومت و حمایت در سطوح قیمت رند، نکاتی راجع به گپ های قیمتی (خستگی، تداوم، شکست)، نکاتی راجع به حجم معاملات و تأثیر آن بر قیمت

جلسه ششم

پنج‌شنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۰ الگوی کلاسک تکنیکال چیست؟، آشنایی با الگوهای تکنیکال (ادامه دهنده و بازگشتی)، الگوی مرد به دار آویخته (Hanging man)، الگوی چکش (Hammer)، الگوی ستاره ثاقب (Shooting Star)، الگوی دوجی (Doji)، الگوی ابر سیاه پوششی (Dark Cloud Cover)،

جلسه هفتم

پنج‌شنبه ۴ شهریور ۱۴۰۰ آشنایی با الگوهای تکنیکال بازگشتی تکمیلی، الگوی سر و شانه صعودی و نزولی، الگوی کف و سقف سه قلو، الگوی کف و سقف دو قلو، ارائه مثال های متنوع مربوط به هر الگو

جلسه هشتم

پنج‌شنبه ۱۱ شهریور ۱۴۰۰ آشنایی با الگوهای تکنیکال ادامه دهنده، الگوی مثلثی متقارن، الگوی مثلثی صعودی، الگوی مثلثی نزولی، اهداف قیمتی در الگوهای مثلثی، تعیین حد ضرر در الگوهای مثلثی، آشنایی با انواع پرچم ها در تحلیل تکنیکال، ارائه برخی نکات عمومی در استفاده از الگوها

جلسه نهم

پنج‌شنبه ۱۸ شهریور ۱۴۰۰ اندیکاتورها (1)، کاربرد اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال، معرفی انواع اندیکاتورها (روندها، اسیلاتور، حجم، بیل ویلیامز)، اسیلاتور RSI، مناطق اشباع خرید و فروش در RSI

جلسه دهم

پنج‌شنبه ۲۵ شهریور ۱۴۰۰ اندیکاتورها (2)، اسیلاتور Stochastic، کاربردهای اسیلاتور Stochastic، اسیلاتور MACD، کاربردهای اسیلاتور MACD، آشنایی با میانگین های قیمتی، نحوه استفاده از میانگین های قیمتی، و …

الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال

الگوهای قمیتی (Price Patterns) یا الگوهای کلاسیک شکل‌های تکرارشونده در نمودار قیمت هستند. تحلیلگران تکنیکال از الگوهای قیمتی برای تشخیص نقاط برگشت و یا ادامه‌ی روند استفاده می‌کنند.

فرقی نمی‌کند معامله‌گر بازار بورس، فارکس و یا ارز دیجیتال باشید، این الگوها بسیار کارآمد هستند. کار با الگوهای قیمتی و تشخیص آنها دشوار نیست. در این مطلب قدرتمندترین الگوهای قیمتی را بررسی خواهیم کرد.

الگوهای قیمتی در تحلیل تکنیکال

منظور از الگوهای قیمتی چیست؟

الگوهای قیمتی یا الگوهای نموداری پیکربندی‌های تکرارشونده در نمودار قیمت هستند که با کمک خطوط روند و یا منحنی‌ها مشخص می‌شوند. در تحلیل تکنیکال از این الگوها برای تشخیص محدوده‌های بازگشت روند و یا ادامه‌ی آن استفاده می‌شود. البته باید بدانید که الگوهای تکنیکال با اندیکاتورهای تکنیکال متفاوت هستند.

از آنجایی که الگوهای قیمتی با استفاده از خطوط روند شناسایی می‌شوند. قبل از ورود به مبحث الگوها بهتر است کمی در مورد خطوط روند صحبت کنیم.

اهمیت خطوط روند در شناسایی الگوهای قیمتی

تحلیلگران تکنیکال از خطوط روند برای رسم مقاومت‌ها و حمایت‌ها استفاده می‌کنند. خطوط روند، خط‌های صافی هستند که با اتصال مجموعه‌ای از قله‌ها (سقف) یا دره‌های (کف) نمودار رسم می‌شوند. خط روند صعودی شیب رو به بالا و خط روند نزولی شیب رو به پایین دارد. خط روند افقی نیز نشان‌دهنده‌ی بازار بدون روند (خنثی) است.

خطوط روند در الگوهای قیمتی تکنیکال

خطوط روند در سبک‌های مختلف تکنیکال، با شیوه‎‌های متفاوتی رسم می‌شوند. برخی معتقدند که خطوط روند را باید از انتهای سایه‌ی کندل‌ها (Shadow) رسم کرد و برخی نیز خطوط روند را از انتهای ‌بدنه‌ی کندل‌ها (Body) رسم می‌کنند.

بیشتر تحلیلگران تکنیکال معتقدند که محدوده‌ی اصلی تحرکات قیمت در بدنه‌ی کندل‌ها اتفاق می‌افتد و سایه‌ها داده‌های خارج از محدوده‌ی اصلی هستند. در نمودارهای روزانه بهتر است از قیمت بسته شدن کندل‌ها استفاده کنید، زیرا این قیمت نشان‌دهنده‌ی تمایل به نگهداری یا فروش در پایان روز معاملاتی است.

بهتر است حداقل از سه نقطه و یا بیشتر برای ترسیم خطوط روند استفاده کنید. خطوطی که با اتصال دو نقطه رسم می‌شوند اعتبار کمتری دارند.

با این مقدمه‌ی کوتاه در مورد خطوط روند، وارد مبحث الگوهای قیمتی می‌شویم.

انواع الگوهای قیمتی

در یک دسته‌بندی کلی الگوهای قیمت به دو دسته تقسیم می‌شوند:

• الگوهای ادامه‌دهنده: نشان‌دهنده‌ی وقفه‌ای کوتاه در یک روند صعودی و یا نزولی هستند.
• الگوهای بازگشتی: تغییر روند از صعودی به نزولی و یا بالعکس را پیش‌بینی می‌کنند.

در ادامه در مورد این الگوها بیشتر سخن خواهیم گفت و مهم‌ترین الگوهای بازگشتی و ادامه‌دهنده را شرح می‌دهیم.

الگوهای قیمتی ادامه‌دهنده

الگوهای ادامه‌دهنده در اصل یک وقفه‌ی کوتاه در روند اصلی هستند. معمولا صعود و ریزش اوراق بهادار در یک مرحله اتفاق نمی‌افتد. در یک روند صعودی یا نزولی قیمت در محدوده‌هایی استراحت می‌کند؛ الگوهای ادامه‌دهنده این محدوده‌ها را مشخص می‌کنند.

تا زمانی که یک الگو تکمیل نشود، نمی‌توان گفت که روند اصلی ادامه خواهد داشت یا خیر. نقطه‌ی خروج از محدوده‌ی الگو ادامه‌ روند و یا معکوس شدن آن را تعیین می‌کند. به همین دلیل، خطوط روند باید با دقت بسیار رسم شوند تا محدوده‌ی الگو به درستی شناسایی شود.

چند نکته‌ی کاربردی:

• در تحلیل تکنیکال توصیه‌ی می‌شود روندها را ادامه‌دار فرض کنیم. به بیان دیگر فرض بر این است که یک روند ادامه‌دار خواهد بود، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.
• هر چه الگوها از نظر زمانی طولانی‌تر باشند و رفت و برگشت‌های قیمت بیشتر باشد، حرکت بعدی قیمت قوی‌تر خواهد بود.
• برای تایید الگوها می‌توانید از حجم معاملات کمک بگیرید.

مهمترین الگوهای ادامه‌دهنده:

• پرچم سه‌گوش (Pennant)
• پرچم‌ (Flag)
• کنج یا گُوِه (Wedge)
• مثلت (Triangle)
• فنجان و دسته (Cup and Handle)

الگوی پرچم سه‌گوش

الگوی پرچم سه‌گوش (Pennant) با دو خط روند که در پایان الگو همدیگر را قطع می‌کنند، مشخص می‌شود. در پرچم سه‌گوش یک خط روند صعودی و دیگری نزولی است. در حین تشکیل این الگو حجم معاملات کاهش می‌یابد و در نقطه‌ی خروج شاهد افزایش حجم هستیم.

تصویر الگوی پرچم سه گوش penant در الگوهای قیمتی تحلیل تکنیکال

الگوی پرچم صعودی

الگوی پرچم صعودی (Bullish Flag) یا الگوی مستطیل صعودی با دو خط روند موازی شناسایی می‌شود. همان‌طور که از نام آنها پیداست در میانه‌ی یک روند صعودی تشکیل می‌شوند. یک روند مثبت صعودی وجود دارد، سپس قیمت در یک ناحیه استراحت می‌کند. به بیان دیگر، پس از کمی استراحت و تشکیل الگو، روند صعودی دوباره از سر گرفته می‌شود. حجم در حین تشکیل الگو کاهش می‌یابد و پس از شکست شاهد افزایش حجم هستیم.

پرچم صعودی (Bullish Flag) – الگوی تکنیکال پرچم

الگوی پرچم نزولی

الگوی پرچم نزولی (Bearish Flag) بسیار مشابه پرچم صعودی است، با این تفاوت که در میانه‌ی روند نزولی تشکیل می‌شود. اینجا نیز در یک روند نزولی یک ناحیه‌ی تثبیت قیمت مشاهده می‌شود. در الگوهای پرچم نزولی نیز شاهد تغییر حجم هستیم. در هنگام تشکیل این الگو حجم کاهش و پس از شکست حجم افزایش می‌یابد. الگوی پرچم نزولی نیز توسط دو خط روند موازی شناسایی می‌شود. به شکل زیر نگاه کنید:

الگوی پرچم نزولی (Bearish Flag)

الگوی کنج (گُوِه)

کنج یا گوه (Wedge) بسیار شبیه به الگوی پرچم سه‌گوش است. اینجا نیز دو خط روند همگرا مشاهده می‌شود با این تفاوت که هر دو خط روند در یک جهت حرکت می‌کنند (هر دو خط یا صعودی هستند یا نزولی). الگوی انواع شکاف های قیمتی برای معامله کنج با شیب صعودی نشان‌دهنده‌ی یک وقفه‌ی کوتاه در روند نزولی است و بالعکس الگوی کنج نزولی در روندهای صعودی تشکیل می‌شود. همانند الگوی سه‌گوش و پرچم، در زمان تشکیل الگو حجم معاملات کاهش می‌یابد.

کنج در الگوی تکنیکال قیمتی (Wedge)

الگوی مثلث

الگوی مثلث (Triangle) از متداول‌ترین الگوهای قیمتی هستند و نسبت به دیگر الگوها بیشتر مشاهده می‌شوند. در نمودارها سه نوع الگوی مثلث مشاهده می‌شود:

مثلث متقارن: بسیار شبیه به الگوی پرچم سه‌گوش است. زمانی شکل می‌گیرد که دو خط روند با جهت حرکت متفاوت به سهم هم همگرا شوند. در مثلث متقارن احتمال شکست به سمت بالا و یا پایین به یک اندازه است و باید تا زمان شکسته شدن صبر کنید.

مثلث صعودی: شامل یک خط روند افقی در بالا و یک خط روند صعودی در پایین مثلث است. در این نوع مثلث شکست خط روند به سمت بالا و در جهت صعود است.

مثلث نزولی: از یک خط روند افقی در پایین و خط روند نزولی در بالای مثلث تشکیل می‌شود. شکست معمولا رو به پایین و در جهت نزولی است.

تفاوت‌های الگوی مثلث و پرچم سه‌گوش

• شکل هر دو الگو مخروطی است با این تفاوت که الگوی پرچم دارای یک میله است.
• الگوی پرچم یک الگوی کوتاه‌مدت است و حداکثردر چهار هفته تشکیل می‌شود. در حالی که تکمیل الگوی مثلث از چهار هفته تا چند سال ممکن است طول بکشد. به عبارت دیگر با عبوراز هفته‌ی چهارم، پرچم سه‌گوش تبدیل به یک مثلث تبدیل می‌شود.
• در الگوی پرچم شکست خط روند در نقطه‌ی همگرایی است اما در الگوی مثلث معمولا زودتر از این نقطه شکست اتفاق می‌افتد.

الگوی فنجان و دسته

الگوی فنجان و دسته (Cup and Handles) یک الگوی ادامه‌دهنده‌ی صعودی است. در این الگو قیمت پس از یک وقفه به روند صعودی ادامه می‌دهد.

در این الگو بخش فنجان شبیه یک کاسه و به شکل U است، دقت کنید که این بخش V شکل نیست. بخش دسته در اصل یک پولبک است و مشابه الگوی پرچم ساده یا پرچم سه‌گوش است. برای تایید این الگو باید صبر کنیم تا دسته تکمیل شود.

چارت مثال الگوی فنجان و دسته Cup and Handles

الگوهای قیمتی بازگشتی

الگوهای بازگشتی الگوهایی هستند که معکوس شدن روند را پیش‌بینی می‌کنند. با شکل گیری این الگوها روند قبلی متوقف شده و در مسیری مخالف روند جدید آغاز می‌شود.

الگوهای بازگشتی در سقف نشان‌دهنده‌ی افزایش قدرت فروشندگان است و دلیل تشکیل الگوهای بازگشتی در کف افزایش قدرت خریداران است.

در الگوهای بازگشتی نیز همانند الگوهای ادامه‌دهنده هر چقدر زمان تکمیل شدن الگو طولانی‌تر باشد، حرکت قیمت پس از خروج از الگو بزرگتر خواهد بود.

مهم‌ترین الگوهای بازگشتی:

• سر و شانه (Head & Shoulders)
• سقف و کف دوقلو (Double Tops & Bottoms)
• سقف و کف سه‌قلو (Triple Tops & Bottoms)
• گپ یا شکاف (Gap)

الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه (Head & Shoulders) در سقف و یا کف بازار تشکیل می‌شود. این الگو از سه موج تشکیل می‌شود. یک موج اولیه که با موجی بزرگتر ادامه می‌یابد؛ سپس موج سوم تشکیل می‌شود که تقریبا هم اندازه موج اول است. الگوی سر و شانه یک الگوی قدرتمند برای تشخیص تغییر روند است.

خط روندی که سه موج را به هم متصل می‌کند خط گردن نام دارد. خط گردن می‌تواند شیب‌دار و یا افقی باشد. هر چقدر خط گردن زاویه‌ی کمتری داشته باشد الگو معتبرتر است.

در حین تشکیل الگوی سر و شانه حجم معاملات معمولا کاهش می‌یابد و پس از شکست شاهد افزایش حجم هستیم.

چارت الگوی قیمتی سر و شانه معکوس

الگوی سقف و کف دوقلو

الگوی کف و سقف دوقلو (Double Tops & Bottoms) نشان‌دهنده‎‌ی محدوه‌هایی است که قیمت دو تلاش ناموفق برای عبور از حمایت یا مقاومت داشته است. در سقف دوقلو یا الگوی M، بازار در موج صعودی دوم برای عبور از مقاومت ناکام می‌ماند و روند نزولی می‌شود. کف دوقلو یا الگوی W، زمانی اتفاق می‌افتد که بازار در شکست حمایت ناموفق است و در نهایت روند صعودی می‌شود.

الگوهای سقف و کف دوقلو بسیار معتبر هستند. برای تایید این الگو باید تا زمان شکسته شدن خط روند صبر کنید.

چارت الگوی سقف دوقلو و کف دوقلو

الگوی سقف و کف سه‌قلو

الگوهای سقف و کف سه‌قلو (Triple Tops & Bottoms) در نمودارها کمتر مشاهده می‌شوند. این الگو بسیار مشابه الگوی کف و سقف دو قلو است با این تفاوت که به جای دو موج شاهد سه موج صعودی یا نزولی هستیم. پس از تکیمل سقف سه‌قلو، روند نزولی می‌شود. با مشاهده‌ی یک کف سه‌قلو باید منتظر یک روند صعودی باشیم.

برای تایید الگوهای سقف و کف سه‌قلو باید تا شکسته شدن خط روند منتظر بماند.

چارت الگوی کف سه قلو و سقف سه قلو

الگوی شکاف‌ (گپ)

الگوی شکاف یا گپ (Gap) زمانی شکل می‌گیرد که یک شکاف قیمتی بین دو دوره‌ی معاملاتی (ساعتی، روزانه، هفتگی و…) ایجاد شود. این شکاف‌ها یک افزایش یا کاهش قابل‌توجه در قیمت هستند. شکاف‌ها اگر در ابتدا و انتهای روند باشند یک الگوی بازگشتی و اگر در میانه‌ی روند مشاهده شوند الگوی ادامه‌دهنده هستند.

به عنوان مثال ممکن است سهمی در پایان یک روز معاملاتی در قیمت 1000 تومان بسته شود و روز بعدی با قیمت 1100 تومان بازگشایی شود. این اختلاف به صورت یک شکاف در نمودار قابل مشاهده است. اخبار مثبت یا مفنی در مورد سهم یا گزارش‌های مالی دلایل ایجاد شکاف‌ها هستند.

سه نوع گپ اصلی وجود دارد:

• شکاف گسست (Breakaway Gap): در ابتدای روندها شکل می‌گیرند.
• گپ یا شکاف خستگی (Exhaustion Gap): نشان از پایان یک روند دارند.
• شکاف فرار (Runaway Gap): در میانه‌ی یک انواع شکاف های قیمتی برای معامله روند مشاهد می‌شوند.

گپ یا شکاف در الگوهای قیمتی تکنیکال

سخن پایانی

الگوهای قیمتی معمولا در زمان استراحت قیمت تشکیل می‌شوند. با توجه به نوع الگو، قیمت روند قبلی را ادامه می‌دهد یا وارد یک روند معکوس می‌شود. خطوط روند در شناسایی این الگوها بسیار مهم هستند. رسم صحیح خطوط روند نیازمند تمرین و تجربه است.

برای تشخیص بهتر الگوهای قیمتی از حجم معاملات استفاده کنید. معمولا در هنگام تکمیل الگو حجم کاهش می‌یابد و پس از شکست خط روند حجم افزایش خواهد یافت.

تعداد الگوهای قیمتی بسیار بیشتر از موارد ذکر شده در این مطلب است. در پایان ما سایت الگوهای نموداری آقای توماس بولکوفسکی را به عنوان یک مرجع عالی به شما معرفی می‌کنیم.