شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد رمزارزها مقاله پشتوانه ارز دیجیتال را نیز مطالعه نمایید.
مزایا و معایب بیت کوین چیست؟
به طور حتم نام بیت کوین را بارها شنیدهاید. بیت کوین (₿) ارز رمزنگاری شدهای است که در سال 2008 توسط فرد یا گروهی از افراد ناشناس به نام Satoshi Nakamoto اختراع شد و در سال 2009 به عنوان نرمافزاری متن باز منتشر شد.
بیت کوین در واقع یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز بدون دخالت بانک مرکزی یا نفر سوم است که این قابلیت را دارد که بدون نیاز به واسطه میتواند از کاربری به کاربر دیگر در شبکه بیت کوین ارسال شود. معاملات توسط گرههایی در شبکه از طریق رمزنگاری تأیید میشوند و در یک آفیس توزیع عمومی به نام بلاکچین ثبت میشوند.
بیت کوین توسط بانک مرکزی یا سیستم دولتی مانند ارزهای فیات صادر نمیشود. در عوض، یا توسط رایانه از طریق فرآیند حل الگوریتمهای پیچیده ریاضی به منظور تأیید بلوکهای معامله برای اضافه شدن به بلاکچین، استخراج میشود و یا اینکه با ارزهای استاندارد پول ملی خریداری میشوند و در کیف پول بیت کوین قرار میگیرند که به طور معمول از طریق تلفن هوشمند یا رایانه قابل دسترسی است.
احتمالاً به این مسئله فکر کردهاید که مزایا و معایب کلی بیت کوین چیست. به طور قطع مزایایی وجود دارد که بیت کوین را به یکی از ارزهای دیجیتال تبدیل میکند که هیچ شباهتی با دیگر ارزها ندارد.
اما واقعیت این است که هیچ چیز کامل نیست، در نتیجه بیت کوین نیز معایبی دارد. در این مقاله قصد داریم مزایا و معایب آن را مورد بحث قرار دهیم.
1- مزایای بیت کوین
1-1- آزادی در پرداخت
با بیت کوین، ارسال و دریافت پول در هر نقطه از جهان در هر ساعت از شبانه روز امکانپذیر است. به این ترتیب دیگر لازم نیست نگران عبور و پرداختهای برون مرزی و همچنین برنامهریزی مجدد به علت تعطیلی بانکها یا محدودیتهای دیگری باشید که ممکن است هنگام انتقال پول برای شما مشکل ایجاد کنند.
شما با در اختیار داشتن بیت کوین در واقع کنترل پول خود را در دست دارید و این هم یک ویژگی خوب به حساب میآید که هیچ شخصیت مرکزی در شبکه بیت کوین وجود ندارد.
1-2- کنترل و امنیت
به کاربران اجازه داده شده تا معاملات و تمام تراکنشهای خود را کنترل کنند که این مسئله به ایمنسازی شبکه بیت کوین کمک بزرگی کرده است. کاربران در حین خرید و فروش و انجام تراکنشها در ازای ارائه و یا دریافت خدمات دیگر این توانایی را ندارند که هزینههای اضافی را بدون هماهنگی با شما به مبلغ اصلی اضافه کنند، بنابراین شما قبل از هر گونه افزایش و یا کاهش هزینهای مطلع خواهید شد که این به نوبه خود بسیار دلگرمکننده است.
در این سیستم برای اینکه پرداختهای کاربر با موفقیت انجام شده و نهایی شود دیگر نیازی به لینک کردن اطلاعات شخصی فرد به شبکه نیست. با توجه به این نکته که اطلاعات شخصی کاربران از دسترس کسانی که قصد سوء استفاده از آنها را دارند، خارج است میتوان اطمینان حاصل کرد که بیت کوین پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟ از کاربران در برابر سرقت هویت محافظت میکند.
چگونه میتوان از ایمنی پول اطمینان حاصل کرد؟
شاید عجیب به نظر برسد اما برای اطمینان از ایمنی پول لازم است که از بیت کوین پشتیبان تهیه کرد و برای آن رمزگذاری مناسبی نیز انجام داد.
1-3- اطلاعات شفاف
با استفاده از فناوری بلاکچین، همه معاملات نهایی برای مشاهده در دسترس همه است، با این وجود اطلاعات شخصی پنهان است. آدرس عمومی شما همان چیزی است که برای همه کاربران قابل مشاهده است اما خیالتان راحت پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟ باشد که اطلاعات شخصی شما به این موضوع مرتبط نیست.
هر کسی در هر زمان میتواند معاملات را در بلاکچین بیت کوین تأیید کند. پروتکل بیت کوین توسط هیچ شخص، سازمان و یا نهاد دولتی قابل دستکاری شدن نیست که این امر به لطف امنیت حاصل شده از رمزنگاری بیت کوین است.
1-4- هزینههای اقتصادی
در حال حاضر در شبکه بیت کوین یا هیچ پرداختی وجود ندارد یا در صورت وجود بسیار ناچیز است. در حین انجام برخی از کارها، کاربران برای پردازش سریعتر تراکنشها و یا استخراج بیت کوین ممکن است ناچار به پرداخت هزینههایی باشند. هرچه هزینه بالاتر باشد، اولویت آن کاربر در داخل شبکه بیشتر شده و استخراج بیت کوین نیز سریعتر پردازش میشود.
صرافیهای ارز دیجیتال با تبدیل بیت کوین به ارز فیات (پولی بیپشتوانه اما قانونی مانند دلار آمریکا که ارزش آن از دولت صادرکنندهاش است) به معاملهگران در پردازش معاملات کمک میکنند. این سرویسها به طور کلی هزینه کمتری نسبت به کارتهای اعتباری و PayPal دارند.
1-5- ریسک پایینتر برای معاملهگران
با توجه به اینکه پرداختها و هرگونه تراکنشی که در شبکه بیت کوین انجام میشود به هیچ عنوان قابل برگشت نیست، و همینطور اینکه اطلاعات شخصی افراد وارد نمیشود، معاملهگران از امنیت بالایی برخوردار هستند و از ضررهای احتمالی که ممکن است در اثر تقلب رخ دهد در امان میمانند.
1-6- حذف هزینههای بانکی
در آنجایی که پرداخت هزینههای به اصطلاح ارائهدهنده و دریافتکننده و همچنین هزینههای واریزی گاه به گاه و در میان مبادلات ارزهای رمزنگاری شده یک استاندارد تلقی میشود، کاربران بیت کوین مشمول پرداخت هزینههای بانکی در روش سنتی مرتبط با ارزهای فیات نیستند که نسبت به ارزهای رمزگذاری شده دیگر این به معنای عدم نگهداری حساب یا حداقل هزینه موجودی، نبود هزینه اضافه برداشت و هزینه سپرده برگشتی است.
3- چه چیزی بیت کوین را از بقیه رمزارزها متمایز میسازد؟
چیزی که در مورد بیت کوین رقابت را برای دیگر ارزها سخت میکند، اثر شبکه و امنیت بهبود یافته است؛ این دو مزیت تقریباً غیرقابل غلبه هستند و ارزش زیادی دارند. چیزی که تمایز ایجاد میکند امکان وجود در بازار پیشبینی، خرید اجناس کاملاً ناشناس یا افزودن نام سرور غیرمتمرکز است.
بیت کوین در 8 سال گذشته بدون تجربه شکست به عنوان یک شبکه ذخیره ارزش بیش از هر Altcoin (ارز جایگزین) دیگری، پیشرو است. اثبات شده است که تقریباً با هر معیاری که در نظر بگیریم امنیت بیت کوین بسیار بیشتر از نمونههای جوانتر آن است.
علاوه بر این، بیت کوین امروز با تبادلات بیشتر، معاملهگران و در واقع کاربران بیشتر، نرم افزارها و سخت افزارهای بهتر و بیشتری که از آن پشتیبانی میکنند، در دسترستر از همیشه است.
بیت کوین اجزای بیشتری دارد و حجم آن بسیار بیشتر از هر آلت کوین است. بیت کوین دارای بزرگترین اکوسیستم توسعه دهنده دارای نرم افزار بهتر و نیز پیادهسازی بهینهتری نسبت به هر آلت کوینی است.
بیت کوین بیشترین تعداد کارآفرینانی را دارد که با درایت، فداکاری و خلاقیت فراوان به دنبال ساختن و بهبود شرکتها در اطراف خود هستند.
هنگامی که با بیت کوین رقابت میکنید، نه تنها با پایگاه کاربری، تیم توسعه و عملیات استخراج بسیار بزرگتر آن رقابت میکنید، بلکه در مقابل اکوسیستم بسیار بزرگ استارت آپها، پروژههای متن باز و کارآفرینان نیز رقابت میکنید.
اکنون که به مزایای اساسی رمزارز بیت کوین پرداختیم، باید معایب آن را نیز در نظر داشته باشیم.
2- معایب بیت کوین
2-1- عدم وجود دانش و آگاهی کافی
شهری که در آن زندگی میکنید را در نظر بگیرید. فکر میکنید افرادی که میشناسید چقدر در مورد بیت کوین و ارزهای مشابه آگاهی دارند؟ و یا اصلاً این نیاز را حس میکنند که در این مورد آگاهی کسب کنند؟
واقعیت این است که بسیاری از مردم هنوز از ارزهای دیجیتال و بیت کوین بی اطلاع هستند. افراد باید در مورد بیت کوین آموزش ببینند تا بتوانند آن را در زندگی خود اعمال کنند. از نظر بسیاری از کارشناسان شبکهسازی برای گسترش مفهومی به نام بیت کوین، در زندگی امروز یک ضرورت به حساب میآید.
مشاغل مختلف به دلیل مزایای بیت کوین آن را میپذیرند، اما این تعداد افراد در مقایسه با افرادی که همچنان ارزهای فیزیکی را به عنوان روشی ثابت برای انجام فعالیتهای مالی قبول دارند، جامعه آماری نسبتاً کوچکی است.
شرکتهایی مانند Tiger Direct و Overstock که از بیت کوین در پرداختهایشان استفاده میکنند شرکتهای بزرگی هستند و این بسیار خوب است. حالا تصور کنید که اگر پرسنل همین شرکتها آگاهی و درک درستی از ارزهای دیجیتال نداشته باشند، چگونه به مشتریان در درک و استفاده از بیت کوین برای انجام معاملات کمک میکنند؟
کارمندان باید در مورد بیت کوین آموزش لازم را ببینند تا بتوانند به مشتریان کمک کنند که این امر قطعاً کمی وقت، هزینه و تلاش میطلبد. در غیر این صورت، استفاده این شرکتها از بیت کوین فایده خاصی نخواهد داشت.
2-2- ریسک و نوسانات
نوسانات بیت کوین به طور عمده به این دلیل است که مقدار محدودی کوین وجود دارد و تقاضا برای استخراج آنها هر روز بیشتر میشود اما انتظار میرود که با گذشت زمان بیشتر، نوسانات کاهش یابد.
هرچه تعداد بیشتری از مشاغل، رسانهها و مراکز تجاری شروع به پذیرش و استفاده از بیت کوین کنند، قیمت آن در نهایت کاهش مییابد.
2-3- هنوز در حال توسعه است
بیت کوین در بسیاری از قسمتها هنوز ناقص است، به این علت که همچنان در حال توسعه بوده و در مراحل ابتدایی است.
در حال حاضر ویژگیها، ابزارها و خدمات جدیدی برای امنیت و دسترسی بیشتر این ارز دیجیتال در حال توسعه هستند.
بیت کوین قبل از رسیدن به پتانسیل کامل و نهایی خود، مقداری رشد نیز خواهد داشت.
2-4- تداخل احتمالی دولت
از مسائلی که ممکن است برای کاربران بیت کوین کمی نگران کننده باشد تداخل یا اعمال قدرت دولتها است. دولت ممکن است کوینهای شما را در شبکه بیت کوین نگیرد، اما میتواند تمام فعالیتهای مربوط به آن را در کشور ممنوع کند که در نتیجه آن کیف پول و شرکتهای بیت کوین را مجبور به تعطیلی میکند.
در نهایت، بیت کوین موجود در این کیف پولها مسدود شده و دسترسی به آنها دشوار میشود و این مسئله بیش از همه به افرادی آسیب میزند که یا پیشبینیهای لازم را از قبل نداشتند و یا هزینه و وقت زیادی را صرف جمعآوری میزان بیت کوین بلوکه شده اختصاص داده بودند.
2-5- تورم زدایی
شاید بدانید که چگونه ضد تورم بودن بیت کوین میتواند مزیتی بزرگ برای اقتصاد باشد. اما اگر فردی که توانایی آسیب به سیستم را دارد عاملی را که سبب ایجاد تورم میشود در اختیار داشته باشد میتواند رکود بزرگی ایجاد کند.
تعداد بیت کوین محدود است و اگر قسمت زیادی از همین تعداد محدود توسط دلالان و سرمایهگذاران نگه داشته شود، آنها آن پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟ را برای مدت زمان بیشتری نگه میدارند و بالطبع آن را در بازار آزاد نمیکنند. هر چه زمان و میزان عرضه بیت کوین کوتاهتر باشد و تقاضا نیز همچنان سیر افزایشی داشته باشد، قیمت بیت کوین به همان نسبت افزایش مییابد و سپس سرمایهگذاران به احتمال بسیار زیاد از این وضعیت سود میبرند.
2-6- فراموشی رمز برابر است با از دست دادن کل سرمایه
اگر کیف پول بیت کوین خود را گم کنید، تمام بیت کوینهای موجود در آن کیف پول را گم کردهاید. نمیتوانید پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟ آن را بازیابی کنید و به همین راحتی تمام آن چه داشتید برای همیشه از دست میرود؛ برای جلوگیری از پیشامد چنین اتفاقاتی حتماً از کیف پول خود با یک کد نسخه پشتیبان تهیه کنید. با این کد نسخه پشتیبان در این گونه مواقع میتوان برای بازیابی موجودی کیف پول بیت کوین از دست رفته اقدام کرد.
در مورد پولهای فیزیکی در صورتی که شما کارت اعتباری خود را گم کنید و یا به سرقت برود، میتوانید با مراجعه به بانک کارت جدیدی را درخواست کرده و آن را به صورت مجدد دریافت کنید اما در مورد بیت کوین، به دلیل غیرمتمرکز بودن و عدم تسلط هیچ نهاد، سازمان و شخصی بر آن، نمیتوان کاری برای کیف پول از دست رفته کرد.
2-7- پولشویی یا بازار سیاه
اوایل بیت کوین در پولشویی و برای افراد فعال در بازارهای سیاه، مورد استفاده قرار نمیگرفت؛ زیرا آنها نمیخواستند اطلاعات شخصی خود را فاش کنند و از پرداخت وثیقه خودداری میکردند. اما در حال حاضر در شبکه بیت کوین پولشویی به راحتی انجام میشود به این صورت که واسهها پول را از یک منبع جمع کرده و به منبع دیگری منتقل میکنند.
مسائل مختلفی میتوانند سبب شوند که بیت کوین به شکل فاجعهباری از بین برود:
اولین مورد میتواند یک نقص فنی باشد؛ به نوعی که به افراد نادرست اجازه دهد کوین بدزدند.
مورد دوم میتواند یک نقص اقتصادی باشد. به عنوان مثال، یک تغییر کد که به دلایلی بلافاصله 10 میلیون سکه به برخی از نهادها میدهد.
مورد سوم میتواند یک نقص اجماعی باشد؛ به عنوان مثال، بیت کوین به تقریباً دو سکه تقسیم میشود.
نتیجه گیری
با تکامل بیشتر بیت کوین، میتوان انتظار داشت که بیت کوین با یافتن ابزار جدید به طرق غیرمنتظره رشد کند. دارندگان بیت کوین میتوانند انتظار داشته باشند که سودمندی آن فقط با گذشت زمان افزایش یابد. در مقابل، برای صاحبان altcoin به طور قابل توجهی ریسک بیشتری در استفاده از کوینها پیشبینی میشود.
به عبارت دیگر، بیت کوین قبلاً میدان خود را باز گذاشته است و دارای اکوسیستم و منابعی کافی برای رقابت با ارزهای دارای مزایای قابل توجه است. بیت کوین بر روی دو هدف تمرکز ویژه دارد: ثبات و کارآفرینی. این دو هدف سبب چالشبرانگیز شدن رقابت آلتکوینها با بیت کوین است.
آنچه باید در مورد ارز فیات(Fiat Currency) و تفاوت آن با ارزهای دیجیتال بدانید.
ارز فیات fiat نوعی ارز کاغذی است که هیچ پشتوانه فیزیکی مثل طلا و یا نقره ندارد و ارزش آن توسط دولت صادر کننده اش تعیین می گردد.
پول یا ارز فیات یکی از اصطلاحات رایج در دنیای کریپتوکارنسی است. هم اکنون بسیاری از کشورها از سیستم ارز فیات برای خرید کالا و یا سرمایه گذاری های خود استفاده می کنند. در ابتدا مبادلات به صورت کالا به کالا بوده اکنون ارز فیات جایگزین استاندارد طلا و پول کالایی شده است. در این مطلب به طور کامل با ارز فیات، تاریخچه ارز فیات و مزایا و معایب آن آشنا می شوید.
منظور از ارز فیات چیست؟
پول یا ارز فیات به واحد پولی یک کشور گفته می شود که توسط دولت صادر کننده اش تولید می شود. اکثر ارزهای کاغذی مانند دلار آمریکا ارزهای فیات هستند که پشتوانه فیزیکی مثل نقره یا طلا ندارد. ارز فیات هم اکنون در اکثر کشورها برای خرید کالا، سرمایه گذاری و یا سپرده گذاری استفاده می شود. ارز فیات به جای طلا و کالا مورد استفاده قرار می گیرد. ارزش پول فیات توسط دولتی که آن را چاپ می کند تعیین می شود. با توجه به اینکه این نوع واحد پولی هیچ پشتوانه ای ندارد می تواند در اثر تورم های شدید تحت تاثیر قرار بگیرد. در دنیای امروز بیشتر واحدهای پولی، پول فیات هستند که هیچ ارزش زاتی ای ندارند و تنها برای انجام پرداخت ها از آنها استفاده می شود.
بیشتر بخوانید: استخراج یا ماینینگ چیست؟
تاریخچه پول فیات
اگر بخواهیم تاریخچه پیدایش ارز فیات را مورد ارزیابی قرار دهیم باید بگوییم پایه و ریشه اولین استفاده به ارز fiat به قرن های گذشته در چین برمی گردد. در قرن یازدهم استان سیچوان اقدام به تولید و صدور پول کاغذی کرد. اوایل امکان جایگزینی پول کاغذی با طلا و نقره وجود داشت اما در نهایت در قرن سیزدهم با روی کار آمدن کوبلای خان ارز فیات برای بار اول در جهان ایجاد شد. تاریخ نویسان معتقد بودند با افزایش بیش از حد از این سیستم پولی و ایجاد ابر تورم، امپراتوری مغول دچار سقوط گردید.
بعد از چین، در قرن هفدهم پول فیات در اروپا مورد استفاده قرار گرفت. کشورهایی که از ارز فیات استفاده می کردند اسپانیا، سوئد و هلند نام داشتند. ارز فیات در کشور سوئد با شکست مواجه شد و در نهایت این کشور از استاندارد نقره به جای فیات استفاده نمود. در دو قرن بعد فرانسه، کانادا، مستعمرات آمریکا و پس از آنها دولت فدرال ایالات متحده نیز از ارز فیات استفاده کرده و تجربیات بدی را گذراندند.
در قرن بیستم دوباره ایالات متحده به استفاده از ارز مبتنی بر کالا روی آورد. اما در سال 1933 به انجام تبادل پول کاغذی با طلا پایان داد. در سال 1972 در نهایت ایالات متحده زیر نظر ریاست جمهوری نیکسون سیستم ارزی فیات را به طور کامل جایگزین استاندارد طلا کرد. نتیجه این اقدام منجر به استفاده از ارز فیات در کل جهان شد.
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟
تفاوت ارز فیات و کریپتو
ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکز دارند و توسط هیچ نهاد یا سازمانی کنترل نمی شوند. اما ارز فیات توسط دولت ها و بانک های مرکزی کنترل می شود.
پول های فیات بدون هیچ پایه و اساسی به راحتی تولید می شوند اما به عنوان مثال بیت کوین که به عنوان محبوب ترین ارز دیجیتال شناخته شده است در تعداد محدودی تولید می شود.
تراکنش ها در ارزهای دیجیتال غیرقابل برگشت است. این در حالی است که در ارزهای فیات امکان برگشت تراکنش ها وجود دارد.
بازار ارزهای دیجیتال بسیار پرنوسان است و در ابعاد کوچکتری انجام می شود. این در حالی است که بازار ارز fiat در عرصه بین المللی مورد استفاده قرار می گیرد و نوسان بسیار کمتری دارد. لازم به ذکر است با گسترش و رشد بازار ارزهای دیجیتال نوسان آن نیز کم خواهد شد.
تنها شباهت ارز فیات و ارزهای دیجیتال، این است که هیچ کدام پشتوانه فیزیکی ندارند.
مزایای پول فیات
- هزینه: تولید پول فیات نسبت به پول کالایی از نظر اقتصادی مناسب تر و مقرون به صرفه تر است.
- واکنش پذیر: ارز fiat انعطاف پذیری لازم را در صورت ایجاد بحران های اقتصادی، برای دولت و بانک مرکزی فراهم می کند.
- کمیابی: در صورتی که اموال فیزیکی مانند طلا کمیاب شوند روی ارزش پول فیات تاثیری نخواهند گذاشت.
- راحتی: پول کالایی مثل طلا نیاز به ذخیره، نگهداری و نظارت دارند اما پول فیات نیاز به ذخایر فیزیکی و هزینه بر ندارد.
- تبادلات جهانی: از آنجا که در سراسر جهان و توسط تعداد زیادی از کشورها ارزهای فیات مورد استفاده قرار می گیرند.
- نوسان قیمت: با توجه به اینکه ارزش ارزهای کالایی نظیر طلا با کشف معدن جدید تحت تاثیر قرار بگیرد، خطر کاهش ارزش غیرمنتظره ارزهای فیات کمتر است. به این دلیل که عرضه ارزهای فیات توسط دولت ارز کنترل و تنظیم می شود.
معایب پول فیات
- ارزش ذاتی: ارزهای فیات هیچ ارزش ذاتی ندارند. در این صورت بر اثر تورم می توانند باعث سقوط اقتصادی یک دولت شوند.
- سابقه: طبق بررسی تاریخچه ارز فیات، استفاده از این سیستم پولی خطرناک بوده است به دلیل اینکه منجر به سقوط نظام های مالی شده است.
- تورم: با توجه به اینکه ارز فیات به یک دارایی وابسته نیست و ارزش پول فیات توسط دولت تعیین می شود در صورتی که میزان چاپ آن بیش از نیاز باشد منجر به تورم شدید می گردد. این اتفاق می تواند بر بازارهای مالی نظیر قیمت مسکن تا سطح بدهی ملی تاثیر بگذارد.
سوالات متداول درباره ارز فیات
- چرا به آن ارز فیات می گویند؟
اصطلاح ارز فیات از کلمه لاتین fiat گرفته شده است و به معنای تعیین توسط مقامات است. ارزش ارز fiat توسط دولت تعیین می شود. - چند نمونه از ارزهای فیات را نام ببرید؟
از نمونه های معروف ارزهای فیات می توان به دلار و یورو اشاره کرد. - مزیت پول فیات چیست؟
یکی از مزیت های اصلی ارز fiat امکان کنترل بیشتر روی اقتصاد دولت توسط بانک های مرکزی است. از آنجا که تولید کننده ارزهای فیات بانک های مرکزی هستند میزان چاپ پول توسط آنها کنترل می شود. - آیا بیت کوین یک ارز فیات است؟
بیت کوین به عنوان یک ارز دیجیتال و جایگزینی برای ارز فیات شناخته شده است. - آیا طلا یک ارز فیات است؟
خیر. ارز فیات واحد پولی است که توسط یک کشور تولید می شود و هیچ پشتوانه مالی نظیر طلا یا نقره ندارد و توسط دولت صادر کننده پشتیبانی می شود مانند دلار آمریکا. - چرا ارز فیات از طلا بهتر است؟
مهم ترین مزیت پول فیات ارزش ثابت آن در مقابل طلا، مس و نقره است. و امکان کنترل تولید ارز فیات توسط بانک های مرکزی هر کشور متناسب با میزان نیاز فراهم شده است. - ارز فیات بهتر است یا ارز دیجیتال؟
برعکس پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟ ارز فیات، ارز دیجیتال توسط مقامات دولتی کنترل و حمایت نمی شود. بنابراین ارز دیجیتال اعتبار کمتری نسبت به ارز فیات دارد. - ارز فیات مخفف چیست؟
ارز فیات(Fiat) مخفف کلمه(Fabbrica Italiana Automobili Torino) است. نام آن از واژه لاتین فیات به معنای بگذارید انجام شود برگرفته شده است.
در این مطلب با یکی از اصطلاحات رایج و پرکاربرد ارز دیجیتال یعنی ارز فیات آشنا می شوید. همانطور که به نظر می رسد هیچ کدام از سیستم های ارزی آینده مشخصی ندارند. این در حالی است که ارزهای دیجیتال تازه ابتدای مسیر هستند و راه طولانی ای برای گسترش و مواجه با موانع پیش رو دارند. تاریخچه ارزهای فیات نشانگر آسیب پذیر بودن این نوع ارز است. این ویژگی یکی از مهم ترین عامل ها برای روی آوردن مردم به سمت ارزهای دیجیتال است. به نظر می رسد در آینده اقتصاد جهانی، بیت کوین به عنوان یک شبکه اقتصادیِ جایگزین، نقش موثری ایفا خواهد کرد.
تتر چیست؛ مزایا و معایب آن کدامند؟
تتر چیست؟ تتر یا (USDT) یک ارز رمزنگاری شده است که ارزش آن نشان دهنده ارزش دلار آمریکا است. ایده اولیه در خصوص این ارز دیجیتال این بود که یک ارز رمزنگاری شده پایدار ایجاد شود که بتوان از آن مانند دلارهای دیجیتال استفاده کرد.
سکه هایی که به این منظور از جایگزینی ثابت دلار استفاده می کنند “سکه پایدار” نامیده می شوند. Tether محبوب ترین سکه پایدار است و حتی در بسیاری از صرافی ها جایگزین دلار می شود! طبق چیزی که سازندگان این ارز دیجیتال می گویند، Tether پول نقد را به ارز دیجیتال تبدیل می کند و ارزش سکه را به قیمت ارزهای ملی مانند دلار آمریکا، یورو و ین تبدیل خواهد کرد.
مانند دیگر رمزنگاری ها، در خصوص این ارز دیجیتال نیز از بلاک چین استفاده می کنند. هر Tether باید با دلارهایی که در نسبت 1: 1 ذخیره می شوند، در تناسب باشد.
در حالت ایده آل، این بدان معناست که Tether در همه صرافی ها 1 دلار معامله می شود و می تواند به جای یک دلار استفاده شود. اما در عمل، قیمت تتر کمی نوسان دارد.
تتر چیست؟
استفاده اصلی از Tether این است که به فضای رمزنگاری ناپایدار ثبات می بخشد و به صرافی هایی که نمی توانند با دلار و بانک ها معامله کنندف نقدینگی ارائه می دهد.
با USDT می توانید، از لحاظ تئوری سکه ای داشته باشید که دارای ارزش ثابتی مانند USD است … حتی وقتی در صرافی هستید که معامله نمی کند! این به خودی خود یک معامله بزرگ به نظر می رسد، اما حتی می تواند بارها از این نیز بهتر باشد. بسیاری از صرافی ها USDT را به عنوان یک جفت معاملاتی ارائه می دهند، بنابراین به شما این امکان را می دهد که سکه هایی با سکه ای که منعکس کننده USD هستند خریداری کنید.
با این حال، همه چیز خوب در مورد Tether به کنار، Tether همچنین برخی مشکلات را با خود همراه دارد.
واقعیت این است که برخی ملاحظات و نگرانی های واقعی در مورد Tether وجود دارد که هر کاربر حداقل باید از آن ها آگاه باشد. این نگرانی وجود دارد که دریافت فیات برای USDT ممکن است در مقطعی همانطور که در نظر گرفته شده عمل نکند. این نگرانی وجود دارد که اقتصاد رمزنگاری شده اکنون به یک جایگزین دلار متمرکز “متصل” شده است. ب این نگرانی وجود دارد که Tether همیشه از نسبت 1: 1 مطابق ادعا پشتیبانی نکرده و گاهی اوقات این تناظر بر هم بریزد.
به عبارت دیگر، نگرانی نسبت به ماهیت متمرکز Tether و برخی نگرانی ها از این واقعیت است که عموم مردم راهی برای تأیید کامل سیستمی که Tether سعی کرده است از طریق اسناد، بلاک چین عمومی و ممیزی های عمومی نشان دهد، ندارند.
مشکلات و مزایای اینجا همه اساساً حول یک مفهوم می چرخد. یعنی اتصال فضای رمزنگاری به یک دلار جایگزین، که توسط یک واسطه مرکزی کنترل می شود و سپس بر اساس آن انتظارات را تعیین می کند.
کمی کنایه آمیز به نظر می رسد، زیرا این مشکل اعتماد و تمرکز عمدتا همان مشکلی بود که رمزنگاری در ابتدا سعی داشت از آن جلوگیری کند!
مشکل اساسی این است که شرکت Tether، اگرچه از فناوری بلاک چین استفاده می کند، اما یک قرارداد هوشمند غیر متمرکز توزیع نشده نیست. آنها شرکتی هستند که توسط افراد بالقوه اشتباه پذیر اداره می شوند.
البته، از آنجا که همه ما در حال حاضر از مبادلات متمرکز استفاده می کنیم و برای دسترسی به نقدینگی به این مبادلات نیاز داریم، می توانیم استدلال های بسیار محکمی ارائه دهیم که USDT دقیقاً همان چیزی است که معالج دنیای مبادلات برای این نقطه از تاریخ در رمزنگاری دستور داده است
با این وجود، برای کنار گذاشتن نگرانی ها و تأکید بر نتیجه نهایی: Tether به دلیل ارزش ثابت، قابلیت استفاده در تجارت برای بسیاری از صرافی های بزرگ جهان و توانایی ارائه نقدینگی به صرافی ها، در عمل بسیار مفید است.
تا آنجا که همه قبول دارند که هر Tether به اندازه یک دلار ارزش دارد، تا حدی است که ابزار و مزایای Tether از مشکلات احتمالی آن بیشتر است.
نگرانی ها و ملاحظات را کنار بگذاریم، واقعیت این است: Tether تا کنون بسیار خوب کار کرده است و این باعث شده است که در اوایل سال 2018 به عنوان یکی از 20 سکه برتر از نظر ارزش بازار شناخته شود.
طرز کار تتر
تتر یکی از ارزهای دیجیتال کاربردی برای تبدیل ارزهای متمرکز چون دلار، یورو، ریال، تومان و … به ارزهای دیجیتال است. در حقیقت می توان از تتر به عنوان یک واسطه دیجیتالی برای تبدیل راحت تر ارزهای دولتی به ارزهای دیجیتال، استفاده کرد. به این شکل شما می توانید به راحتی ارز متمرکز خود را به تتر تبدیل کرده، سپس از طریق کیف پول دیجیتال یا صرافی، تتر را به سایر ارزهای دیجیتال تبدیل سازید. به طور نمونه در صورتی که بخواهید دلار را به اتریوم تبدیل کنید، می توانید به راحتی دلار را با تتر تبدیل کرده، سپس از تتر به اتریوم کوچ کنید. به همین ترتیب می توانید بخشی از دارایی دیجیتال خود تحت رمزارز اتریوم را به تتر تبدیل کرده و تتر را نظیر به نظیر به دلار تبدیل کنید.
مزایای تتر کدامند؟
شاید در ابتدا به نظر نمی رسید که تتر بتواند تا این اندازه در بازار ارزهای دیجیتال موثر باشد، اما با وارد شدن این رمزارز به دنیای ارزهای دیجیتال و تاثیرگذاری آن در معاملات، مشخص گردید که پیش از این به طور کلی به چنین رمزارز ثابتی به عنوان یک واحد دیجیتال، نیاز وجود داشت.
از اصلی ترین مزایای رمزارز تتر، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
جایگزین دلار و سایر ارزهای فیات
شما پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟ می توانید به راحتی از ارز دیجیتال تتر، به عنوان یک جایگزین حرفه ای و با اطمینان، برای دلار یا دیگر ارزهای فیات استفاده کنید. حتی شما می توانید به این ترتیب از تتر برای معاملات نقدی خود استفاده کرده و در صورتی که نیاز به پرداخت در قالب دلاری داشته باشید، می توانید برای راحتی بیشتر معامله، از جایگزین مطمئن و متناظر آن، یعنی Tether استفاده کنید.
نکته 1: این مورد به ویژه در شرایط فعلی تحریم های ظالمانه صورت گرفته علیه ایران که معاملات جهانی را با چالش های جدی روبرو ساخته است، فوق العاده پرکاربرد بوده و می توان به راحتی از ارزهای دیجیتال به ویژه تتر به عنوان جایگزین معاملات دلاری استفاده کرد.
نکته 2: کارمزد کمتر معاملات بر پایه تتر، باعث شده است که در بسیاری از مواقع افراد و حتی شرکت های بین المللی بزرگ، استفاده از این ارز دیجیتال را به مبادلات بر مبنای دلار به عنوان پایه ترجیح دهند.
تبدیل آسان به سایر ارزهای دیجیتال
تبدیل ارز دیجیتال پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟ تتر به دیگر ارزهای دیجیتال به سادگی صورت گرفته و از این رمزارز به عنوان یک واسط در مبادلات ارزهای دیجیتال استفاده می شود.
تبدیل آسان به ارزهای فیات
همان طور که در بالا نیز ذکر کردیم، شما می توانید به راحتی در صرافی های دیجیتال، نسبت به تبدیل تتر به ارزهای فیات چون دلار، تومان و … اقدام کنید. در حقیقت در صرافی های داخلی، این امکان وجود دارد که به صورت مستقیم دارایی تتر خود را به تومان تبدیل کرده و در حساب معرفی شده خود، تحویل بگیرید.
پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله بهترین صرافی برای خرید تتر را مطالعه کنید.
بهترین جایگزین ارزهای فیات برای حفظ دارایی
تصور کنید که می خواهید بخشی از دارایی خود را به شکل نقد (تبدیل نشده به اموال منقول و غیرمنقول) نگهداری کنید. در این صورت به سراغ چه نوع دارایی می روید؟ تومان؟ دلار؟ نگهداری از تمام این موارد با چالش های خود همراه است. در این حالت شما می توانید به راحتی با تبدیل دارایی نقد خود به ارز دیجیتال تتر که در یک تناظر یک به یک با دلار قرار دارد، از دارایی خود محافظت کرده و سرمایه تان را در مقابل نوسانات ارزی حفظ نمایید.
کیف پول تتر
برای آن که بتوانید بهترین کیف پول تتر را انتخاب کنید، لازم است که شناخت خوبی نسبت به ماهیت کیف پول های دیجیتال داشته باشید. فاکتورهای مختلفی چون کلیدهای خصوصی، رابط کاربری مناسب و همین طور پشتیبانی از پلت فرم های مختلف، موضوعات مهمی هستند که باید پیش از انتخاب کیف پول تتر مد نظر قرار دهید.
همان طور که در خصوص سایر ارزهای دیجیتال والت های مختلفی ارائه شده است، کیف پول های تتر را نیز در تنوع بالایی می یابیم که هر یک از آن ها در جایگاه خود، می توانند کاربردی باشند. در ادامه به تعدادی از مشهورترین و بهترین کیف پول های تتر می پردازیم.
- کیف پول Ledger Nano X
- کیف پول Ledger Nano S
- کیف پول Crypto Wallet
- کیف پول Tether
- کیف پول My Ether Wallet
- کیف پول Omni Wallet
- کیف پول Coinomi
- کیف پول Binance
- کیف پول Exodus
پیشنهاد میکنیم برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله ساخت کیف پول تتر را مطالعه کنید.
سخن پایانی
نگرانی ها واقعی هستند، اما اجازه ندهید که شما را از وارد شدن به بازار USDT باز دارد، زیرا این بهترین حرکت کوتاه مدت برای شما محسوب می شود. مزایای Tether، که مانند یک دلار دیجیتالی با رمزنگاری تضمین شده است و مانند دیگر رمزنگاری ها در معرض حدس و گمان نیست، مزایای واقعی در دنیای وحشی رمزنگاری هستند. در دنیای ناپایدار ارزهای دیجیتال، داشتن ثبات خوب است. بنابراین، Tether ارز دیجیتال رمزنگاری شده قابل توجهی است که نمی توان به این سادگی ها از آن چشم پوشی کرد.
پول فیات (کاغذی)
ارز فیات یا فیات کارنسی (Fiat Currency) که به آن پول بی پشتوانه یا حکمی نیز گفته میشود، پولی است که ارزش ذاتی ندارد و نشأت گرفته از اقدامات دولتی چاپ و تکثیر است. کلمه فیات (Fiat) در زبان لاتین به معنای «بگذارید انجام شود» است. از پول بدون پشتوانه به عنوان جایگزین پول پرداختی برای کالاها استفاده میشود. دلار آمریکا، پوند انگلستان و ریال ایران، همگی نوعی ارز فیات محسوب میشوند.
پول فیات چیست؟
در باور عامه مردم تمام ارزها و پولهای جهان، دارای پشتوانه طلا، نقره و یا هرگونه کالای فیزیکی واقعی هستند. در گذشته این باور مردم درست بود اما امروز دیگر این چنین نیست. به زبان ساده، ارزهای فیات، کالایی هستند که ارزش خود را از کالاهای فیزیکی نمیگیرند، بلکه ارزش خود را از دولت صادر کننده آن میگیرند. در گذشته، ارزش پول به طلا و نقره ذخیره شده در خزانههای یک کشور وابسته بود؛ اما در مورد پول فیات، ارزش آنها به ارتباط میان عرضه و تقاضا و ثبات اقتصادی کشور صادرکننده آن وابسته است.
در دنیا همچنان پولهایی وجود دارند که ارزش آنها به پشتوانه کالایی آنهاست که به این پول، پول کالایی یا Commodity Money میگویند و در نقطه مقابل پول فیات قرار دارند. پوند، یورو، پوند و بسیاری دیگر از ارزهای مطرح در جهان، ارز فیات یا پول بدون پشتوانه به شمار میروند.
مفهوم پول در تاریخ بشر در گونههای مختلفی مورد استفاده قرار میگرفته است. کاربرد و هدف اصلی ایجاد پول، تسهیل در انجام مبادلات میان انسانها است. در مصر باستان مردم برای انجام مبادلات خود از فلز استفاده میکردند. همانطور که در متون اقتصادی نوشته شده، در منطقه جغرافیایی ترکیه کنونی، قوم Lydians برای اولین بار از سکههای طلا و نقره برای مبادلات خود استفاده میکردهاند.
تاریخچه پیدایش پول کاغذی
سیستم ارزی فیات قرنها پیش در چین ابداع شد. ایالت سوچوان آغازکننده استفاده از پول کاغذی در قرن یازدهم بود. در ابتدا، از این پولها برای مبادلهی ابریشم، طلا و نقره استفاده میشد، اما پس از به قدرت رسیدن کوبلای خان (از نوادگان چنگیزخان) در قرن سیزدهم، سیستم جامع ارز فیات رسمی شد. بر اساس ادعای مورخان، پیدایش این پول با هزینههای زیاد و تورم بیش از اندازهای که ایجاد کرد، نقش مهمی در «سقوط امپراتوری مغول» داشته است.
ارز فیات در طول قرن هفدهم با پذیرش توسط کشورهایی از جمله اسپانیا، سوئد و هلند وارد قاره اروپا شد. این سیستم در سوئد شکست خورد تا دولت استفاده از فلز نقره را جایگزین کند. اما طی دو قرن بعد، فرانسهنو (کانادا)، مستعمرات سیزدهگانه ایالات متحده، و در نهایت حکومت فدرال ایالات متحده نیز به استفاده از پول بی پشتوانه روی آوردند.
در حدود قرن بیستم، ایالات متحده به صورت محدود، مجددا به استفاده از ارز مبتنی بر کالاها روی آورد. دولت آمریکا در سال 1933 میلادی، سرانجام به استفاده از پول کاغذی برای مبادله طلا پایان داد. تا سال 1972 و در دوره ریاست جمهوری ریچارد نیکسون، ایالات متحده به طور کامل استفاده از استاندارد طلا به عنوان ارز را کنار گذاشت و تصمیم به استفاده از سیستم پولی فیات گرفت. این کار با استقبال جهانی همراه بود و باعث شد استفاده از پول بدون پشتوانه در سراسر کشورها رواج پیدا کند.
تغییر پول در قرن بیستم
پس از جنگ جهانی اول، دولتها و کشورها متعهد شدند که در صورت تقاضای افراد، پول کاغذی کشور خود را با کالاهای موجود در کشورشان (عموما طلا) بازخرید کنند. به عبارتی در آن سالها دولتها متعهد بودند که اگر فردی پول کاغذی را به دولتی ارائه دهد، آن دولت باید معادل طلای آن را پرداخت کند. با اینحال، هزینههای جنگ و مشکلات اقتصادی بعد از آن به قدری بالا بود که کشورها مجبور به دریافت وام از سایر کشورها شدند و هزینه توسعه مجدد کشور، به شدت بالا رفت.
این افزایش هزینهها مانع از عملیاتی کردن صددرصد تعهد دولتها شد. کم کم دولتها تعهدات خود را زیر پا گذاشتند و حاضر به دریافت پول و پرداخت معادل کالایی آن نشدند؛ در واقع امکان چنین کاری برای آنها وجود نداشت. کم کم پول چاپ شده توسط دولتها بدون ایجاد پشتوانه کالایی آن رواج یافت. نتیجه چنین تصمیمی، افزایش تورم و کاهش ارزش پول کشورها بود.
پول بدون پشتوانه چطور کار میکند؟
دلیل ارزشمند بودن پول فیات فقط به خاطر تلاش دولت صادرکننده آن به منظور حفظ این ارزش یا توافق دو طرف مبادلهکننده بر سر آن است. چندین دهه قبل، دولتها از یک کالای فیزیکی باارزش نظیر طلا و نقره سکه ضرب میکردند. روش جایگزین ضرب سکه، صدور اسکناسهای کاغذی بود که میتوانست برای مقدار مشخصی از کالای فیزیکی بازخرید شود. وضعیت پول فیات متفاوت است؛ پول بدون پشتوانه یک حامی فیزیکی باارزش ندارد. ارز فیات غیر قابل تبدیل و غیر قابل بازخرید است.
از آن جایی که این پول به ذخایر فیزیکی از جمله ذخیره ملی طلا یا نقره یک کشور متصل نیست، ممکن است در پی بروز تورم از ارزشش کاسته شده یا حتی به خاطر درگیر شدن یک جامعه با ابرتورم، به طور کامل بیارزش شود. در صورتی که ایمان مردم به پول ملی کشورشان از بین برود، دیگر هیچ ارزشی نخواهد داشت.
از این نظر ارز فیات و بی پشتوانه با پول حمایت شده توسط طلا (یا هر ماده دیگر) متفاوت است؛ پول نوع دوم دارای ارزش ذاتی است، چرا که دنیا برای ساخت جواهرات و دکوراسیون، ساخت لوازم الکترونیکی و قطعات کامپیوتر، همچنین ایجاد فضاپیماها و بسیاری دیگر از کاربردها، به طلا نیاز دارد.
مقایسه استاندارد طلا و ارز فیات
سیستم استاندارد طلا، اجازهی تبدیل پول کاغذی به طلا را میداد. در واقع، تمام پولهای کاغذی توسط مقدار محدودی طلا که نزد دولت نگهداری میشد، حمایت میشدند. دولتها و بانکها بر پایهی یک سیستم ارزی مبتنی بر کالاها فقط در صورت داشتن ذخایر کافی از طلا، میتوانستند ارزهای جدید را وارد چرخهی اقتصاد کنند. این سیستم جلوی توانایی دولتها برای ایجاد پول و افزایش ارزش پول آنها بر اساس عوامل اقتصادی را محدود میکرد.
اما در آن سمت، پول کاغذی تحت نظر ارز فیات نمیتواند به هیچ چیزی تبدیل شود. مسئولان با پول فیات میتوانند به صورت مستقیم روی ارزش پول خود تأثیرگذار باشند و آن را به شرایط اقتصادی ربط دهند. دولتها و بانکهای مرکزی، کنترل بیشتری روی سیستم ارزی دارند. آنها میتوانند با استفاده از ابزارهای مختلفی مانند ایجاد بانکداری ذخیره کسری (Fractional Reserve Banking) و اعمال آزادسازی کمی (Quantitative Easing) به رویدادها و بحرانهای مالی واکنش نشان دهند.
حامیان استاندارد طلا اعتقاد دارند که سیستم ارزی مبتنی بر کالاها پایدارتر است، زیرا توسط چیزی حمایت میشود که فیزیکی و باارزش است. در سمت دیگر، حامیان پول بی پشتوانه ادعا میکنند که قیمت طلا بیثبات است. در این فضا، ارزش یا بهای ارز مبتنی بر کالا میتواند دچار نوسان شود. اما با بهرهگیری از سیستم ارز فیات دولتها در مواجهه با شرایط اضطراری اقتصادی میتوانند با انعطافپذیری بیشتری وارد عمل شوند.
مقایسه ارز فیات با ارز دیجیتال
پول فیات و رمز ارزها، در این مورد که توسط یک کالای فیزیکی حمایت نمیشوند، با یکدیگر مشترک هستند. البته این اشتراک در همینجا به پایان میرسد. ارز فیات توسط دولتها و بانکهای مرکزی کنترل میشود، اما بیشتر رمز ارزها به خاطر استفاده از بلاک چین غیر متمرکز هستند.
یکی دیگر از تفاوتهای قابل توجه آنها، نحوه تولید ارز است. بیت کوین مانند اکثر ارزهای دیجیتال، عرضه کنترل شده و محدودی دارد. در آن سو، بانکها با قضاوت بر نیازهای اقتصادی یک کشور، میتوانند هر چقدر که میخواهند پول فیات چاپ کنند.
کریپتوکارنسی به عنوان یک نوع دیجیتالی از ارزها، هیچ همتای فیزیکی نداشته و بدون مرز است و همین باعث میشود برای انجام تراکنشهای مالی بینالمللی جذابیت بیشتری داشته باشد. همچنین، این معاملات غیرقابل بازگشت هستند و این برخلاف سیستم ارزی فیات، پیگیری را سختتر میکند. از طرف دیگر، بازار ارزهای مجازی کوچکتر بوده و همین باعث بیثباتتر بودن آنها نسبت به بازارهای سنتی شده است. این میتواند یکی از دلایلی باشد که منجر به پذیرفته نشدن گستردهی ارزهای دیجیتال شده است. با این حال، به دنبال بلوغ اقتصاد رمزنگاری شده، نوسانات پولهای مجازی نیز کاهش پیدا میکند.
مزایا و معایب پول فیات
متخصصین حوزه مالی و اقتصاددانان در حمایت از ارزهای فیات هم عقیده نیستند. مدافعان و مخالفان آن مزایا و معایب زیر را برای ارزهای فیات مطرح میکنند:
کمیابی (Scarcity): پول فیات از کمیابی کالا یا دارایی فیزیکی مانند طلا تاثیر نمیپذیرد.
هزینه: خلق پول فیات از نظر اقتصادی نسبت به پول کالایی بهصرفهتر است.
واکنشپذیر: پول فیات این قدرت را در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار میدهد که نسبت به بحرانهای اقتصادی انعطاف کافی را داشته باشند.
مبادلات بینالمللی: ارزهای فیات توسط تعداد زیادی از کشورها در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند. این باعث ارائه فرم قابل قبولی از پول برای مبادلات تجاری شده است.
راحتی: برخلاف طلا، پول فیات به ذخایر فیزیکی که نیازمند نگهداری، محافظت، نظارت و دیگر امور هزینهزا باشد، نیست.
نبود ارزش ذاتی: ارزهای فیات فاقد ارزش ذاتی هستند. این به دولتها امکان «خلق پول از هیچ چیز» را میدهد که میتواند به ابرتورم و در نهایت سقوط سیستم اقتصادی یک کشور منجر شود.
سابقه تاریک: از نظر نمونههای تاریخی، پیادهسازی سیستم ارزی فیات معمولاً به سقوط نظامهای مالی ختم شده است که بیانگر خطرناک بودن استفاده از این سیستم پولی است.
نمونهای از سقوط یک پول فیات
ابتدای قرن بیست و یکم، بانک مرکزی کشور زیمباوه به خاطر مواجه شدن با مشکلات اقتصادی فراوان، حجم چاپ و انتشار ارز فیات خود را شدیدا افزایش داد. در پی این تصمیم اشتباه، ابر تورم دامن زیمباوه را گرفت و سبب شد نرخ تورم در این کشور بین 230 الی 500 میلیارد درصد قرار بگیرد! باورکردنی نیست!
قیمتها به سرعت افزایش یافته و شرایط به قدری بغرنج شد که مردم برای خرید خوراک ساده مجبور به حمل کیسههایی پر از پول شده بودند. در اوج بحران اقتصادی این کشور، 100 تریلیون دلار زیمباوه، معادل 40 سنت آمریکا بود!
نگاهی به آینده پول فیات و رمزارزها
آیندهی هر دو شکل این نوع ارزها به هیچ عنوان مشخص نیست. در حالی که ارزهای دیجیتال راه طولانی برای طی کردن دارند و در این مسیر با چالشهای مختلفی مواجه خواهند شد، گذشتهی ارز فیات میتواند آسیبپذیری این نوع پول را نشان دهد. این مهمترین دلیلی است که باعث شده بسیاری از مردم احتمال حرکت به سمت سیستم رمز ارزها برای تراکنشهای مالی آیندهی خود را بررسی کنند.
یکی از اصلیترین ایدههای شکلگیری بیت کوین و ارزهای دیجیتال، بررسی شکل جدیدی از پول است که روی شبکه همتا به همتا (P2P) توزیع شده باشد. این احتمال هم وجود دارد که بیت کوین به عنوان جایگزینی برای کل سیستم واحد پولی فیات به وجود نیامده باشد و هدف آن، صرفا ارائه یک شبکه اقتصادی جایگزین باشد. با این حال، خرید و فروش بیت کوین میتواند پتانسیل ساخت یک سیستم مالی بهتر برای جامعهای بهتر را افراهم کند.
ارز فیات Fiat چیست؟
ارز فیات(Fiat) یا پول فیات به عنوان پول قانونی شناخته می شود که ارزشش را از دولتی که آن را صادر کرده است می گیرد. پول فیات شامل پول کاغذی و سکه بوده و ارزش ان همانطور که گفته شد توسط دولتی که آن را چاپ می کند مشخص می شود. واژه فیات از یک واژه لاتین به همین نام گرفته شده است. کشورهای جهان از پول فیات به جای مبادلات پایاپای و کالای فیزیکی برای ارائه خدمات خرید کالا، سرمایه گذاری و سپرده گذاری استفاده می نمایند. ارز فیات را می توان جایگزین مناسبی برای استاندارد طلا و پول کالایی در نظر گرفت.
درواقع fiat یک ارز دولتی است که توسط کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتیبانی نشده، بلکه ارزشش از طریق رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادرکننده، نشأت می گیرد. اکثر ارزهای کاغذی مدرن ارزهای فیات هستند، از جمله دلار آمریکا، یورو، پوند و دیگر ارزهای مهم جهانی. ارز فیات به بانک های مرکزی کشورها امکان کنترل بیشتری بر اقتصادشان می دهد، زیرا آن ها می توانند مقدار چاپ پول را کنترل کنند. ارزهای فیات فقط دارای ارزش هستند و دولت این ارزش را حفظ می کند. هیچ ابزاری برای تأمین پول به خودی خود وجود ندارد.
یکی از مخاطرات اصلی که پول های کاغذی مانند دلار دارند این است که کشورها در چاپ و عرضه آن ها زیاده روی کرده و باعث ایجاد تورم در اقتصاد شوند.
منشأ پیدایش پول فیات
انسان ها قبل از آن که سیستم اقتصاد به صورت امروزی و به طور پیچیده ای شکل گرفته باشد، در ابتدا چیزی به عنوان پول نداشتند. برای تبادل بین یکدیگر از کالا استفاده کرده و کالایی را با کالای دیگر بدون در نظر گرفتن ارزش کالا و تنها براساس نیازشان، مبادله می کردند. به این سیستم مبادله کالا با کالا یا پایاپای گفته می شد. با گذشت زمان و آزمون و خطای سیستم های مختلف مبادله، انسان ها به سیستم سکه طلا و نقره روی آوردند. اولین نمونه سکه ضرب شده در تاریخ ۶۴۰ پیش از میلاد در آناتولی غربی ضرب و مورد استفاده قرار گرفت. با گذشت زمان مردم به مبادله با سکه های طلا و نقره اعتماد کرده و از آن برای داد و ستد استفاده کردند.
اما سابقه اولین چاپ پول فیات به کشور چین باز می گردد که در آن زمان قابل تبدیل به واحدهای پولی دیگر از جمله نقره، طلا و ابریشم بود. در قرن 13 سیستم ارز فیات توسط امپراطوری مغول راه اندازی شد، سیستم پول فیات در قرن 17 وارد قاره اروپا شده و در کشورهای دیگری همچون هلند و سوئد مورد استفاده قرار گرفت. اما از آنجا که سیستم فیات در کشور سوئد با شکست مواجه شد، استاندارد نقره را جایگزین آن کردند. کم کم سیستم ارز فیات به فرانسه نو و همچنین مستعمرات آمریکای شمالی رسید و از این سیستم ارزی برای مبادلات و انتقال دارایی در معاملات استفاده شد. ایالات متحده آمریکا که در ابتدای قرن بیستم مجددا سیستم کالایی را جایگزین پول فیات کرده بود و از سال 1933 به بعد مبادله طلا با پول های کاغذی را متوقف کرده بود، نهایتا در سال 1972 میلادی، (همزمان با ریاست جمهوری ریچارد نیکسون)، با کنارگذاشتن استاندارد طلا از پول فیات برای سیستم پولی خود استفاده کرد.
آنچه که باعث اهمیت ارزهای فیات در جهان شد این بود که دولت ها و بانک های مرکزی به واسطه این ارزها سعی کردند اقتصاد خود را از بدترین اثرات طبیعی توسعه و رکودهای چرخه تجاری محافظت کنند.
تفاوت پول کالایی با پول فیات در ارزش ذاتی آن هاست. پول کالایی دارای ارزش ذاتی بوده و ارزش ذاتی خود را از موادی که از آن ساخته شده است، مانند سکه های طلا و نقره می گیرد. در مقابل پول Fiat فاقد ارزش ذاتی است. ارزش پول فیات از وعده دولت صادرکننده اش نشات می گیرد.
دلیل شکل گیری ارز فیات بدون پشتوانه چه بود؟
با اینکه سیستم استاندارد طلا توانسته بود بسیاری از مشکلات معاملات تجاری را حل کند و از سوی دیگر هر کسی نیز می توانست به راحتی پول های خود را به طلا تبدیل کند و تجار و بازرگانان از آن برای مبادلات بین المللی استفاده می کردند و با تمام مزیت های دیگر سیستم استاندارد طلا، این سیستم نتوانست ماندگاری خود را حفظ کند. آنچه که به عنوان دلایل عدم ماندگاری سیتم استاندارد طلا عنوان می شود، عبارتند از:
- معدن های جدید طلا به شدت کمیاب شدند.
- مردم طلاهای خود را احتکار کردند و به کمبود آن دامن زدند.
- نرخ طلا که در ابتدا به صورت نرخ ثابتی تعریف شده بود اجرا نشد و به این دلیل نرخ طلا به صورت محاسبه ای باقی ماند.
- با شروع جنگ جهانی ذخایر مالی کشورها با کمبود مواجه شد.
در کنار این عوامل از آنجا که کار با این سیستم نیز به مرور سخت شد، سیستم استاندارد طلا در دهه 80 میلادی از بین رفته و پول های بدون پشتوانه جایگزین آن شد.
مزایای استفاده از پول فیات چیست؟
- مقرون به صرفه بودن و نیاز به هزینه کمتر برای تولید پول فیات
- کمبود و نبود ذخایر طلا روی آن اثر ندارد
- انعطاف پذیری پول فیات در بحران های اقتصادی
- در اختیار قراردادن قدرت زیاد به دولت ها و بانک های مرکزی در ارزهای فیات با اقتصاد قوی
- پول فیات اگر بتواند نقش های مورد نیاز اقتصاد یک کشور (یعنی نقش ذخیره ارزش، ارائه حساب عددی و تسهیل مبادله)، را در واحد پولی خود ذخیره کند، می تواند به عنوان یک ارز خوب عمل کند.
- از پول فیات می توان در مبادلات بین المللی استفاده کرد. چراکه تبدیل به واحد پول تجاری شده است.
- عرضه پول فیات توسط بانک های مرکزی و دولت ها کنترل می شود (برعکس ارزهای دیجیتال)و دلیل آن هم این است که پول فیات مانند طلا یک منبع کمیاب یا ثابت نیست. این کنترل عرضه به دولت ها امکان می دهد تا قدرت مدیریت متغیرهای اقتصادی مانند عرضه اعتبار، نقدینگی، نرخ بهره و سرعت پول را داشته باشند.
معایب استفاده از پول فیات چیست؟
- تورم: تورم همزمان با تولد پول فیات با آن همراه شد. به همین دلیل تورم موجب شد که آمار افراد فقیر در جامعه افزایش یابد. چرا که تورم به افرادی که حقوق ثابت دارند، ضرر زده و موجب کاهش قدرت خرید آنها می شود.
- افزایش بیش از حد نقدینگی: زمانی که حجم نقدینگی با میزان تولید کالا و پول فیات چه مزایا و معایبی دارد؟ خدمات متناسب نباشد، اعتبار پول های بدون پشتوانه ضرر می کند. چرا که با افزایش نقدینگی، تقاضا نیز افزایش می یابد و اگرعرضه مناسبی برای تأمین این تقاضاها نباشد، تورم افزایش می یابد.
- از بین رفتن دولت ها: با از بین رفتن دولت ها، پول های بدون پشتوانه در خطر هستند. چون دولت ها هستند که به اعتبار و ارزش پول های بدون پشتوانه کمک می کند. پس اگر دولتی در میان نباشد، ارزش پول ملی از بین خواهد رفت.
- ایجاد حباب در پول فیات: با توجه به عرضه نامحدود آن توسط دولت ها، فرصت های بیشتری برای ایجاد حباب با پول فیات وجود دارد.
- وابسته بودن ارزش ارز فیات به سیاست: ارزش پول فیات بستگی به سیاست های مالی و مقررات دولتی توسط دولت صادرکننده اش دارد. سیاست پولی غیرمسئولانه می تواند منجر به تورم، حتی تورم بیش از حد یک ارز فیات شود.
چرا اقتصادهای مدرن از پول فیات حمایت می کنند؟
دلیل استفاده اقتصادهای مدرن از fiat انعطاف پذیری و ارائه قدرت مدیریت به دولتمردان کشورهاست که به واسطه این انعطاف پذیری می توانند ارزهای خود را مدیریت کرده، سیاست های پولی را تعیین کرده و بازارهای جهانی باثباتی را ایجاد نمایند.همچنین امکان بانکداری جزء به جزء وجود دارد. به این معنا که به بانک های تجاری اجازه می دهد مقدار پول موجود را برای پاسخگویی به تقاضای وام گیرندگان چند برابر کنند.
چه جایگزینی برای ارز فیات وجود دارد؟
امروزه تقریبا همه کشورها دارای پول قانونی (ارز فیات) هستند. با وجود اینکه شما می توانید طلا و سکه بخرید و بفروشید، اما این سکه ها به ندرت برای خریدهای روزمره استفاده می شوند و بیشتر به عنوان یک دارایی که قابلیت ذخیره سازی دارد استفاده می شوند.
حتی ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین در دهه گذشته به عنوان چالشی برای ماهیت تورمی ارزهای فیات ظاهر شده و مورد علاقه و پذیرش قرار گرفته و از اقبال خوبی هم برخوردار بودند، نیز معنای سنتی پول و ارز فیات را ندارند.
ارز فیات و ارز دیجیتال با یکدیگر چه ارتباطی دارند؟
هر دو ارز دیجیتال و فیات، هیچ گونه پشتوانه فیزیکی مانند طلا ندارند. کنترل این ارز توسط دولت صادرکننده اش انجام می شود، در صورتی که ارز دیجیتال ماهیت غیرمتمرکز دارد.
از جمله تفاوت های موجود بین این دو ارز، نحوه تولید پول های جدید در هر یک از این دو سیستم است. به عنوان مثال بیت کوین یا اتریوم نمونه هایی از ارزهای دیجیتال هستند که در مقایسه با پول فیات که هیچ گونه محدودیتی ندارد، تولید و عرضه محدودی در سکه دارد.
تراکنش در ارزهای دیجیتال برگشت ناپذیر بوده، در صورتی که در ارزهای فیات این چنین نیست.
از دیگر تفاوت های ارز فیات با ارز دیجیتال این است که سیستم ارز فیات قابلیت مبادلات ارزی بزرگتر با نوسان کمتری را دارد. در صورتی که در بازار ارز دیجیتال این شرایط کاملاً برعکس است. این بازار بسیار پر نوسان است.
شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد رمزارزها مقاله پشتوانه ارز دیجیتال را نیز مطالعه نمایید.
نتیجه گیری
سابقه پول فیات به قرن ها قبل باز میگردد. کشور چین اولین کشوری بود که پول فیات را چاپ و از آن برای مبادلات استفاده کرد. سیستم پول فیات در کنار تمام مزایایی که برای اقتصاد جوامع ایجاد کرد، از جمله مقرون به صرفه بودن و هزینه تولید پایین، اما دارای معایبی نیز هست که مهمترین آن تورم است. ارز فیات با ارز دیجیتال تفاوت های بسیاری دارد. از جمله اینکه ماهیت ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز بوده و توسط هیچ نهاد ثالث و یا دولتی کنترل نمی شوند.
دیدگاه شما