برخی از مفاهیم اولیه بورسی

برای معامله پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه چه زمانی مناسب است

آشنایی با اصول مدیریت سرمایه

با توجه به رشد چشم‌گیر شاخص‌های بازار سهام طی سالیان اخیر، صاحبان سرمایه‌های خرد و کلان از اقشار مختلف و با هر میزان تخصص مالی، وارد بازار سرمایه شده‌اند. هرچند گزینه‌های مطمئن‌تری نظیر صندوق‌های سرمایه‌گذاری هم وجود دارند اما، بسیاری از افراد به دلایل مختلف ترجیح می‌دهند که خودشان مستقیماً در بازار به خرید و فروش سهام بپردازند.

به منظور سرمایه‌گذاری آگاهانه، باید پیش از ورود به بازار آموزش دیده و ارکان اصلی فرآیند معامله‌گری یعنی تحلیل، روانشناسی و مدیریت سرمایه را به خوبی فرا بگیرید. یادگیری این مفاهیم، از طریق آموزش‌های تئوری و تجربه معامله‌گری در بازار بورس، حاصل می‌شود. در این میان، بخش مدیریت سرمایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا، مستقیماً با بقای افراد در بازار مرتبط بوده و به گونه‌ای می‌توان آن را ضامن حفظ و رشد سرمایه معامله‌گران دانست. برای پیاده سازی قوانین مدیریت سرمایه در بازار بورس، عملکرد سیستماتیک و تفکر منطقی فرد الزامی است. قطعاً معامله‌گری که این مفهوم را به خوبی درک نموده و اجرایی کند، از آرامش روحی بیشتری حین داد و ستد برخوردار است زیرا، با درنظر گرفتن تمام ریسک‌های ممکن اقدام به سرمایه‌گذاری می‌نماید و همین موضوع یکی از سنگ بناهای اصلی موفقیت در بازار مالی است.

مدیریت سرمایه چیست؟

اگر بخواهیم یک تعریف جامع و کلی ارائه کنیم، دانش و مهارت سرمایه‌گذاری با ریسک حداقل در راستای کسب بازدهی حداکثر را مدیریت سرمایه می‌نامند. هدف اصلی مدیریت سرمایه در وهله اول، کنترل ریسک و حفظ دارایی است. از این جهت در برخی از منابع آموزشی، مدیریت سرمایه به همان مدیریت ریسک نیز تعبیر می‌شود. به بیان ساده‌تر، مفهوم مدیریت سرمایه این است که برای بدست آوردن بازدهی مورد انتظار خود باید مقدار ریسک مشخصی متقبل شوید؛ طبق اصول حرفه‌ای معامله‌گری و به منظور جلوگیری از وقوع ضررهای سنگین و غیر قابل تحمل، باید پیش از ورود به موقعیت معاملاتی مقادیر این بازده و ریسک معلوم و به گونه‌ای متعادل شده باشند که در مقابل انتظار برای کسب سودی معقول، ضرر کمی پیش روی شما باشد.

اعمال صحیح قوانین مدیریت ریسک در فرآیند معاملات، می‌تواند در راستای کاهش ضرر و زیان تأثیر به ‌سزایی داشته باشد. ترکیب یک استراتژی معاملاتی کارا و مدیریت سرمایه، ضمن پیش‌گیری از وقوع ضررهای سنگین و غیر منتظره، به مرور زمان منجر به رشد سرمایه شما خواهد شد. اعمال مدیریت ریسک در معاملات سهام و سایر ابزارهای مالی، تابع قوانین واحد و مشخصی نیست و از یک فرد تا دیگری متفاوت است. در واقع جزئیات و نحوه اعمال مدیریت سرمایه، تا حد زیادی به دیدگاه سرمایه‌گذاری، اهداف مالی، طرز تفکر و روحیات شخص بستگی دارد. بر اساس چنین معیارهایی، رویکرد سرمایه‌گذاران در قبال ریسک را تشخیص داده و آن‌ها را در دو دسته کلی ریسک‌گریز و ریسک‌پذیر تقسیم می‌کنند.

در نتیجه معامله‌گران باید از قواعد مدیریت ریسکی استفاده کنند که متناسب با شخصیت سرمایه‌گذاری آن‌ها باشد و در این زمینه نمی‌توان برای همگان نسخه‌ای واحد تجویز نمود. بطور مثال؛ میزان پذیرش ریسک معامله‌گران کوتاه مدتی در هر موقعیت معاملاتی نسبت به افرادی که دیدگاه بلند مدت دارند، کاملاً متفاوت است.

بسیاری از افراد، با رویای یک شبه ثروتمند شدن وارد بازار سهام شده و انتظار دارند ظرف مدت کوتاهی، سرمایه خود را چند برابر کنند! چنین سرمایه‌گذارانی را حتی نمی‌توان شدیداً ریسک پذیر نامید زیرا، مفهوم ریسک اصلاً برای آن‌ها تعریف نشده است و در محاسبات ذهنی خود صرفاً به سود می‌اندیشند. چنین شخصی حتی ممکن است مدتی معاملات سوددهی را نیز تجربه کند اما، در نهایت به دلیل عدم رعایت مدیریت سرمایه و پذیرش بدون محدودیت ریسک، سرمایه خود را به نابودی می‌کشاند. به راستی می‌توان ادعا نمود؛ یکی از اصلی ترین وجوه تمایز معامله‌گران موفق با سایرین، رعایت اصول مدیریت سرمایه است.

امروزه برای مدیریت ریسک روش‌های مختلفی وجود دارد. شیوه‌های کلاسیک بیشتر بر محاسبات ساده متمرکز بوده و مدل‌های جدید نظیر روش پروفسور بالسارا، غالباً بر اساس جداول و فرمول‌های پیچیده ریاضی بنا شده‌اند. همگی این روش‌ها مبتنی بر ارزیابی ریسک موقعیت‌های معاملاتی بصورت انفرادی و در نهایت تعیین چهارچوب‌های مشخص برای محدوده ریسک پذیری معامله‌گران می‌باشند.

ارکان اصلی مدیریت سرمایه در بازار سهام

هرچند برای مدیریت سرمایه روش و فرمول مشخصی وجود ندارد اما برای تدوین قوانین مدیریت ریسک و ارزیابی دقیق موقعیت‌های معاملاتی در بازار، شاخص‌های مرسومی وجود دارند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• ریسک
• بازده
• حجم معاملات
• نسبت بازده به ریسک
• نسبت افت سرمایه

به منظور انجام معاملاتی اصولی و موفقیت آمیز، موارد اول تا چهارم را باید برای هر موقعیت معاملاتی و الزاماً پیش از ورود، بررسی نموده و در مورد آن‌ها تصمیم‌‌گیری کنیم. در واقع پس از مشخص نمودن این موارد مشاهده می‌کنیم که نقاط خروج و حداکثر سود و زیان مورد انتظار از موقعیت معاملاتی مذکور، با دقت معین می‌شوند. به وضوح می‌بینیم که مدیریت سرمایه در راستای موفقیت هر استراتژی معاملاتی نقش کاملاً حیاتی ایفا می‌نماید که چشم‌ پوشی از آن نتیجه‌ای جز شکست در پی نخواهد داشت. حال پس از شرح مفهوم و اهمیت مدیریت سرمایه در بازارهای مالی و ذکر ارکان اصلی آن به بیان برخی از قواعد مرسوم و توصیه‌های رایج در این زمینه می‌پردازیم؛

• پیش از ورود به معامله، باید ریسک و بازده مورد انتظار از آن را تعیین کنید.
• محاسبات مقادیر ریسک و بازده، تابع مستقیمی از نقاط خروج احتمالی و حجم معاملات می‌باشد.
• طبق اصول سرمایه‌گذاری و توصیه بزرگان بازار، حداکثر مقدار ریسک در هر موقعیت معاملاتی، نباید از ۳ درصد بیشتر شود!
• حداقل مقدار مجاز نسبت بازده به ریسک، برابر ۱ می‌باشد و در غیر این صورت، ورود به معامله خطای بزرگی است.
• در صورت نیاز به داشتن چندین موقعیت معاملاتی باز به صورت هم‌زمان، باید حداکثر ریسک قابل تحمل را بین این معاملات تقسیم نمود.
• زمانی که به بازدهی نجومی معاملات اعتباری و اهرمی می‌اندیشید، ریسک سنگین و چند برابری آن‌ها را نیز مد نظر داشته باشید!
• آستانه تحمل افت سرمایه حساب معاملاتی خود را به طور دقیق مشخص نموده و زمانی که به دلیل چندین معامله زیان‌ده میزان افت سرمایه شما به محدوده خطر رسید، بدون تعلل فرآیند معاملات خود را برای مدتی متوقف کنید.

در مجموعه مقالات آتی مدیریت سرمایه در بخش بلاگ آسان بورس، مفاهیم ریسک، بازده، نسبت‌های مرتبط با مدیریت سرمایه و… به تفصیل توضیح داده خواهند شد.

کتاب های بورس

این روزها دیگر کلمه‌‎هایی نظیر «بورس»، «بازار سرمایه» و «کتاب های بورس» به گوش اکثر افراد جامعه آشناست. بستری که به عموم مردم اجازه می‌دهد تا از سرمایه‌های نقدی‌شان برای سرمایه گذاری در کارخانجات و شرکت‌های بزرگ استفاده کنند. البته انتخاب یک مجموعه مناسب برای سرمایه‌گذاری و همچنین چگونگی خرید و فروش سهام، موضوعاتی هستند که نمی‌توان به صورت سلیقه‌ای با آنان برخورد کرد. در واقع حضور در بازار بورس نیاز به دانش تخصصی و حداقل آشنایی با مفاهیم بورس دارد؛ و اینجاست که استفاده از کتاب بورس اهمیت خود را نشان می‌دهد.

کتاب های بورس مفاهیم پایه‌ای را بررسی می‌کنند. کلمات و اصطلاحاتی که در بازار سرمایه با آنان روبه‌رو می‌شوید را آموزش داده و به روش‌های مختلف سرمایه گذاری در بورس می‌پردازند. اما چرا مطالعه کتاب بورس اهمیت ویژه‌ای دارد؟ در بخش بعدی، پاسخ این سوال را می‌خوانید.

اهمیت مطالعه کتاب های بورس

استفاده از کتاب های بورسی مناسب دید بهتر و کامل‌تری از بازار سرمایه به شما می‌دهد. شما را با روش‌های مختلف سرمایه گذاری و خرید سهام آشنا می‌کند و تفاوت‌های یک سهم خوب و بد را بهتان می‌آموزد. به این ترتیب می‌توانید نقشه راه مناسبی برای حضورتان در بورس تدوین کرده و با برنامه‌ریزی قبلی، سرمایه‌تان را به بازار سرمایه وارد کنید.

خرید و مطالعه کتب بورسی برای یک سرمایه‌گذار نوعی الزام است نه هزینه! چرا که به وی کمک می کند تا بیشترین سود را از محل سرمایه گذاری های خود کسب کرده و ضررهای خود را به حداقل میزان ممکن برساند.

شاید با خودتان فکر کنید که نیازی به خرید و مطالعه کتاب‌ بورس ندارید و می‌توان بدون داشتن دانش اطلاعات کافی در این بازار حضور داشت. البته که برای حضور در بازار سرمایه نیازی به گذراندن امتحان‌های ورودی نیست و هر کسی می تواند نسبت به دریافت کد بورسی و فعالیت در این بازار اقدام کند؛ اما مسئله اصلی ریسک بالای ضرری است که متحمل می شوید. داشتن دانش و تخصص در بورس مانند بلد بودن رد شدن از خیابان است؛ یعنی ریسکِ به خطر افتادن سرمایه‌تان را به صورت قابل توجهی کاهش می‌دهد اما، ضرر نکردن‌تان را تضمین نمی‌کند.

از آن گذشته، مطالعه کتاب بورس شما را با روش‌های مختلف کسب سود از بورس آشنا می‌کند. شاید بخواهید سهام‌دار یک کارخانه باشید و ضمن شرکت در جلسات سهامداران، در سود و ضرر مجموعه برخی از مفاهیم اولیه بورسی شریک شوید. شاید هم به مبادلات روزانه علاقه‌مند باشید و دائما سهام‌تان را خرید و فروش کنید. کتاب های بورسی راه و روش هر کدام از این حالات را به شما آموزش داده و شما را در انتخاب روش مناسب‌تان، راهنمایی می‌کنند.

انواع کتاب های آموزش بورس

کتب بورس، مانند کتاب‌های آموزشی در دیگر زمینه‌ها، انواع مختلفی دارند. بعضی کتاب‌ها تنها به توضیح و آموزش مفاهیم پایه‌‌ای می‌پردازند. در حالی که دسته‌ای به صورت تخصصی‌تر بازار سرمایه را بررسی کرده و نحوه تحلیل سهام مختلف و ارزیابی سهم خوب و بد را آموزش می‌دهند.

توجه داشته باشید که بهترین کتاب های بورس برای هر شخص بسته به دانش، تجربه و نیاز او متفاوت هستند. در ادامه به معرفی انواع دسته‌بندی‌های کتاب های بورسی و توضیح هر کدام می‌پردازیم.

کتاب های مفاهیم پایه بورس

اگر برای اولین بار قصد ورود به بازار سرمایه را دارید، باید مطالعه خود را از کتاب‌های این دسته آغاز کنید. کتاب های مفاهیم پایه بورس همانطور که از نامشان پیداست، مفاهیم اولیه و بنیادین بورس را توضیح می‌دهند. کلمات و اصطلاحاتی مانند «سهام»، «عرضه اولیه»، «شاخص بازار»، «بازار اولیه و ثانویه»، «EPS» و … از اطلاعات ضروری و حداقلی هستند که اگر قصد فعالیت در بازار سرمایه را دارید باید به آنان مسلط باشید.

کتب بورسی این دسته در کنار آماده‌ کردن شما برای ورود به بازار سرمایه، دانش حداقلی لازم جهت مطالعات تخصصی‌تر را به شما ارائه می‌کنند. بهترین کتاب های بورس این دسته آثاری هستند که با زبانی روان و به دور از پیچیدگی بتوانند مفاهیم بازار را به شما آموزش دهند.

تعدادی از کتب بورس در این دسته عبارت‌اند از:

کتاب مفاهیم اولیه بورس به زبان ساده | فرهادی فرد و رضا صبری

کتاب آشنایی با مفاهیم بورس اوراق بهادار | محمدرضا مهرانفر

کتاب های تحلیل بازار سرمایه

بعد از مطالعه تعدادی از کتاب های مفاهیم پایه، با انواع تحلیل‌ها و روش‌های تشخیص سهام‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری به صورت سطحی آشنا می‌شوید. «روش تحلیل بنیادین» و «روش تحلیل تکنیکال» دو اسمی هستند که اغلب با آنان برخورد می‌کنید. کتاب های تحلیل بازار سرمایه به توضیح کامل این روش‌ها می‌پردازند و شما را با زیروبم روش‌های مختلف تحلیل سهام آشنا می‌کنند.

محتوای کتاب های تحلیل بازار سرمایه تخصصی بوده و به عنوان پیش‌نیاز مطالعه آنان، باید با مفاهیم پایه‌ای بورس آشنا باشید.

از آنجایی که مطالب آورده شده در کتاب های بورسی این دسته، به صورت کامل و تخصصی هستند، نویسندگان در هر کتاب تنها به توضیح یک روش تحلیل می‌پردازند. به عنوان مثال، کتاب تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه از «جان مورفی»، تنها به توضیح راه و روش‌های تحلیل تکنیکال پرداخته و حرفی از دیگر روش‌های تحلیل بازار سرمایه به میان نیاورده است. یا در کتاب تحلیل بنیادی در بازار سرمایه به قلم «سید محمدعلی شهدایی»، می‌بینیم که نویسنده تنها بر توضیح مطالب مرتبط با روش تحلیل بنیادی در بازار بورس ایران تمرکز می‌کند.

تعدادی از این کتاب ها عبارتند از:

• کتاب تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه | مورفی
• کتاب تحلیل بنیادین در بازار سرمایه | شهدایی
• کتاب الگوهای شمعی ژاپنی | استیو نیسون
• کتاب تحلیل تکنیکی از الف تا ی | مساح
• کتاب تحلیل موج های الیوت در بازار سرمایه | پریچر

کتاب های سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه

این دسته از کتب بورسی، اغلب شامل یادداشت‌ها و نکاتی هستند که توسط افراد موفق بازار سرمایه نگاشته شدند. کتاب های سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه در واقع تجربه‌های موفق و ناموفق افراد موفق و شناخته شده را در کنار هم جمع کردند تا از آنان درس بگیرید. کتاب‌هایی مانند کتاب چگونه سهام سودآور انتخاب کنیم؟ از «پائول لارسون»، کتاب معامله گر منضبط به نویسندگی «احسان سپهریان» و کتاب چگونه در بورس دو میلیون دلار بدست آوردم؟ به قلم «نیکلاس دارواس» از جمله کتاب های بورسی این دسته هستند.

در مجموع، کتاب های سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه راه و روش‌های امتحان شده و نکات مهمی را که باید بدانید به شما ارائه می‌کنند. جالب است بدانید که اغلب پرفروش ترین کتاب های بورسی از این دسته هستند. البته متاسفانه به همین دلیل کتاب‌های زرد زیادی هم در این دسته وجود دارند که باید هنگام خرید کتب بورس به آنان دقت کنید. کتاب‌هایی که اشخاص بی‌تجربه و اغلب ناموفق به رشته تحریر درآوردند و با عناوین و شعارهای پوچ و توخالی به فروش می‌رسند. از این رو لازم است هنگام خرید کتب بورس به نویسنده کتاب‌ها و سوابق آنان در بازار سرمایه دقت کنید.

عناوین برخی از این کتاب ها به شرح زیر است:

• کتاب معامله گر منضبط | داگلاس
• کتاب زندگی از راه داد و ستد در بازارهای مالی | الکساندر آلدر
• کتاب تجارت در بازارهای جهانی فارکس | نیک طالع
• کتاب روش سرمایه‌گذاری وارن بافت | هگستروم
• کتاب چگونه در بورس دو میلیون دلار به دست آورم | دارواس

خرید اینترنتی کتاب های بورس از کتابانه

با استفاده از فروشگاه اینترنتی کتب بورسی کتابانه به انواعی از بهترین کتاب های بورس و نیز انواع کتاب های اقتصاد دسترسی خواهید داشت. فرقی نمی‌کند که یک فرد تازه‌کار باشید و به دنبال کتاب‌ های مفاهیم پایه بورس بگردید یا که به مطالب تخصصی از یک روش تحلیل خاص نیاز داشته باشید. شما به راحتی می‌توانید در هر زمانی از شبانه‌روز نسبت به خرید اینترنتی کتاب های بورس اقدام کرده و در کمترین زمان ممکن، آنان را درب منزل خود تحویل بگیرید.

ما در سایت کتابانه مفتخریم که توانستیم با گردآوری انواع کتاب در زمینه بورس، به یک فروشگاه اینترنتی کتب بورسی جامع تبدیل شده و تمامی نیازهای فعالین حاضر در بازار سرمایه را پوشش دهیم.

قیمت کتاب های بورسی

کتاب های بورس بنا به حجم و میزان تخصصی بودن مطالبشان قیمت‌های متفاوتی دارند؛ از مبالغ زیر 20 هزار تومان برای کتب کوتاه و کلی پایه‌ای گرفته تا آثار تخصصی و مفصل که گاه تا 100 هزار تومان هم قیمت دارند. با این حال، قیمت کتاب های بورس اغلب در بازه‌های زیر صد هزار تومان قرار می‌گیرند. قیمتی که با توجه به ارزش این کتاب‌ها و نقش پرنگ‌شان در حفظ سرمایه‌تان، ناچیز است.

33 اصطلاح پرکاربرد در بازار بورس

به روش انتخاب سهام جهت سرمایه گذاری تحلیل بنیادی گفته می‌شود. در این رویکرد اساس تحلیل اطلاعات و داده‌های اقتصادی در سطح جهانی، ملی و در نهایت در سطح صنایع و شرکت‌ها و با استفاده از مدل‌های عملی و حرفه‌ای مانند مدل‌های مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی (DDM)، مدل‌های مبتنی بر جریان نقدی آزاد (FCF)، توجه به ارزش جایگزینی و .. نسبت به ارزشگذاری سهام و اوراق بهادار اقدام می‌شود.

تحلیل تکنیکال ( Technical Analysis ):

در این رویکرد با استفاده از داده‌ها و سوابق تاریخی قیمت اوراق بهادار و حجم معاملات و با استقاده از اندیکاتورها و اسیلاتورها سعی می‌شود رفتار قیمتی اوراق بهادار در آینده پیش بینی گردد.

بازار گاوی (bull Market):

زمانی که در بازار قیمت اکثر سهام، روند شدید صعودی دارد، اصطلاحا بازار گاوی گفته می‌شود. ریشه این اصطلاح به این موضوع بر می‌گردد، که گاو در زمان دفاع از خود، با استفاده از شاخ‌هایش حریف را به سمت بالا (صعود) پرتاب می‌کند.

بازار خرسی(Bear Market):

بازار خرسی، در زمانی که قیمت اکثر سهام در بازار روند نزولی شدید دارد، استفاده می‌شود. ریشه این اصطلاح برگرفته از این موضوع است، که خرس در زمان دفاع از خود با استفاده از پنجه‌هایش حریف را به سمت پایین (نزول) فشار می‌دهد.

سود هر سهم (EPS):

ای پی اس (EPS) یا سود هر سهم، حاصل تقسیم کل سود شرکت، بر تعداد سهام شرکت است؛ و سهم سود هر سهم شرکت را تعیین می‌کند. در زمانی که شرکتی زیان ده باشد، ای پی اس در واقع زیان هر سهم را نشان می‌دهد و با علامت منفی نمایش داده می‌شود.

سود نقدی (Dividend):

مبلغی از سود هر سهم که در مجمع عمومی سالیانه شرکت بین سهامداران تقسیم می‌شود، را سود نقدی هر سهم می‌گویند. حاصل تقسیم سود نقدی هر سهم به سود هر سهم بعنوان درصد تقسیم سود شرکت بیان می‌شود.

صورتهای مالی (Financial Statements):

گزارش های مالی شرکته که بصورت فصلی منتشر می گردد و شامل ترازنامه، صورت سود (زیان) و صورت جریان وجوه نقد به همراه یادداشتهای توضیحی می باشد را صورتهای مالی می گویند. صورتهای مالی 6 ماهه و سالانه شرکتها دارای اهمیت بیشتری می باشند.

سال مالی (Fiscal year):

شرکتها با هدف تهیه صورت‌های مالی، تشکیل مجامع عمومی و ارائه گزارش‌های مختلف به مراجع قانونی مانند اداره امور مالیاتی، یک سال شمسی را با تاریخ شروع و پایان مشخص تعیین می‌کنند که به آن سال مالی شرکت گفته می‌شود. سال مالی شرکت‌ها لزوما با سال شمسی تقویمی که شروع آن فروردین و خاتمه آن پایان اسفند است، منطبق نیست. بعنوان مثال شروع سال مالی بسیاری از شرکت‌ها، ابتدای مهر و خاتمه آن پایان شهریور ماه است. به لحاظ قانونی محدودیتی در تعیین سال مالی وجود ندارد.

مجمع عمومی سالیانه(Annual Meeting):

شرکت‌ها بعد از پایان سال مالی، طبق قانون تجارت مکلف هستند، در یک جلسه عمومی که با حضور سهامداران تشکیل می‌گردد، گزارش‌های مالی را ارائه دهند و در رابطه با تقسیم سود، انتخاب مدیران و .. تصمیماتی اتخاذ کنند. این جلسه مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت نامیده می‌شود. مجامع برخی از مفاهیم اولیه بورسی شرکت‌ها محدود به این مجمع نیست و مانند مجمع عمومی فوق‌العاده یا مجمع عمومی عادی بطور فوق‌العاده انواع مختلفی دارد. اختیارات هر کدام از این مجامع بر اساس قانون تجارت متفاوت است. مثلا تغییر در مفاد اساسنامه شرکت، یا تصمیم گیری در خصوص افزایش سرمایه، در حیطه اختیارات مجمع عمومی فوق العاده است. تفاوت اصلی این مجامع در میزان حد نصاب لازم جهت تشکیل و رای گیری می‌باشد.

میانگین متحرک (Moving Average):

به میانگین قیمت سهام در یک دوره مشخص میانگین متحرک قیمت آن دوره گفته می‌شود. متداول‌ترین دوره‌ها جهت بررسی میانگین قیمت سهام، 20 ،50 ،100 و 200 روزه است. مثلا میانگین متحرک 50 روزه، بیانگر میانگین قیمت سهام در 50 روز کاری اخیر می‌باشد.

جهش گربه مرده (Dead cat Bounce):

به تغییرات صعودی قیمت‌ها در زمانی که روند کلی نزولی است، اصطلاحا جهش گربه مرده گفته می‌شود. زمانیکه روند نزولی در قیمت سهام یک شرکت وجود دارد و این روند بصورت پیوسته نبوده و همراه با نوسانات مثبت نیز می‌باشد از این اصطلاح استفاده می‌شود. به نوسانات مثبت موقت، جهش گربه مرده می‌گویند. انتظار بر این است، که بعد از این نوسانات موقت، دوباره روند منفی و نزولی ادامه پیدا کند.

میانگین کم کردن (Averaging Down):

یکی از روش‌هایی که برخی معامله گران برای خرید استفاده می‌کنند، این است که یک قیمت را برای شروع خرید، در نظر می‌گیرند و پول خود را به چند بخش تقسیم می‌کنند. بعد از هر میزان افت قیمت، مجددا تعدادی سهم خریداری می‌کنند. با این روش میانگین قیمت خرید آنها کاهش پیدا کرده و در عین حال تمرکز کمتری بر تعیین کف قیمت خواهند داشت.
مثلا یک معامله‌گر ممکن است، برخی از مفاهیم اولیه بورسی سه مرحله را برای خرید سهام شرکت آلفا تعیین کند، همچنین شروع خرید را قیمت 900 تومان و فاصله هر خرید را 5 درصد افت مشخص کند. این معامله‌گر یک سوم پول خود را در قیمت 900 تومان خرید می‌کند. چنانچه قیمت سهام آلفا 855 تومان برسد، یک سوم دیگر از پولی را که به این شرکت اختصاص داده خریداری می‌کند؛ در نهایت در محدوده قیمت 810 تومان نیز بخش سوم پول خود را خریداری می‌کند. البته ممکن است از زمان شروع خرید، قیمت به سطوح پایین تر نرسد. این استراتژی به خرید پله‌ای نیز معروف است. برای فروش سهام نیز این روش ( فروش پله ای) کاربرد دارد.

سهام بنیادی ( Blue Chip Stocks):

به سهام شرکت‌های معروف و شناخته شده، که از ثبات نسبی در عملیات و سودآوری برخوردار هستند، اصطلاحا سهام بنیادی گفته می‌شود.

قیمت پایانی ( Close Price):

در یک جلسه معاملاتی، به قیمتی که با آن اولین معامله شروع می‌شود، قیمت آغاز و به قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی گفته می‌شود. در بورس تهران، قیمت پایانی برابر با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز است.

حجم مبنا:

حجم مبنا اصطلاحی مختص بازار بورس ایران است. حجم مبنا، بیانگر حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید معامله شود تا تغییرات قیمت پایانی، بصورت کامل اعمال شود. همانطور که ذکر شد قیمت پایانی در بورس تهران برابر است با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز.
فرض کنید قیمت پایانی روز قبل سهام یک شرکت، 1500 ریال باشد، و میانگین موزون قیمت معاملات امروز سهام شرکت برابر با 1550 ریال باشد؛ برای اینکه قیمت 1550 ریال، به‌عنوان قیمت پایانی امروز توسط ناظر بازار پذیرفته و اعلام شود باید حجم معاملات به اندازه حجم مبنا یا بیشتر از آن باشد؛ در غیر این صورت تغییر قیمت، متناسب با حجم معاملات اعمال می‌گردد. فرمول حجم مبنا در زمان‌های مختلف تغییرات دارد و فرمول ثابتی ندارد. حجم مبنای هر شرکت در صفحه معاملات مربوط به آن قابل مشاهده است.

دامنه نوسان:

در هر روز معاملاتی، حداقل و حداکثر درصد تغییری که برای معاملات سهام قابل قبول است به عنوان دامنه نوسان شناخته می‌شود. این محدودیت نیز بیشتر مختص بورس تهران است و مانند حجم مبنا تغییرات زیادی دارد.
در حال حاضر دامنه نوسان در بازار بورس و فرابورس ایران منفی 2 و مثبت 6 می‌باشد که به آن دامنه نوسان نامتقارن نیز می‌گویند. این بدین معناست، که سهام یک شرکت نسبت به قیمت پایانی روز قبل، می تواند 2 درصد افت، یا 6 درصد رشد داشته باشد؛ و بیشتر از حدهای اعلام شده سیستم معاملات اجازه ورود سفارش خرید و فروش را نمی دهد. بیشتر اوقات دامنه نوسان در جهت مثبت و منفی برابر است که به آن دامنه نوسان متقارن می‌گویند. به‌عنوان مثال در بیشتر اوقات، در بورس تهران دامنه نوسان مثبت و منفی 5 درصد بوده است.

صف خرید و صف فروش:

وجود دامنه نوسان باعث ایجاد صف خرید یا صف فروش می شود. زمانیکه تعداد زیادی سفارش خرید در بالاترین قیمت ممکن برای خرید وجود داشته باشد، اصلاحا گفته می‌شود، صف خرید ایجاد شده است؛ و زمانیکه تعداد زیادی سفارش فروش در پایین ترین قیمت ممکن برای فروش وجود داشته باشد، اصطلاحا گفته می‌شود صف فروش تشکیل شده است.

تی اس ای تی ام اس ( TSETMC):

این عبارت نام سایتی است، که معاملات سهام و اوراق بهادار بازارهای بورس کشور ( شامل بورس تهران، فرابورس و برخی معاملات بورس انرژی ) همچنین برخی اطلاعات دیگر مرتبط با شرکت‌ها و معاملات در آن نمایش داده می‌شود.

کدال ( Codal):

کدال یا سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران، نام سایتی است، که کلیه اطلاعات مالی و غیر مالی شرکت‌ها از طریق آن منتشر می‌گردد. شرکت‌ها طبق قانون موظف هستند، اطلاعات مالی و غیر مالی خود را صرفا از این طریق منتشر نمایند.

عرضه اولیه (IPO):

عرضه اولیه اصطلاحی است برای اولین روز معاملات یک شرکت، که به تازگی در بورس یا فرابورس پذیرفته شده است. در عرضه اولیه برای اولین بار، سهامداران یک شرکت، تعدادی از سهام شرکت را برای فروش به عموم مردم عرضه می‌کنند.

نوسان گیری (Day Trading):

برخی از معامله گران در بورس تلاش می‌کنند، تا از نوسانات جزئی قیمت سهام استفاده کرده و کسب سود کنند. به این معامله گران نوسانگیر، و به این عملیات نوسان‌گیری گفته می‌شود. تمرکز این اصطلاح بیشتر بر دوره‌ها یک یا چند روزه است. همه معامله‌گران و سرمایه گذاران بدنبال استفاده از نوسان قیمت‌ها می‌باشند؛ لکن برخی از آنها دوره‌های طولانی را برای سهامداری انتخاب می‌کنند و بدنبال سودهای بیشتر می‌باشند؛ ولی برخی بدنبال سودهای کمتر در دوره های زمانی یک یا چند برخی از مفاهیم اولیه بورسی روزه می‌باشند. این نوع معامله معمولا با ریسک زیاد همراه است.

پرتفوی ( Portfolio):

به مجموعه‌ای از سهام و سایر اوراق بهادار که در تملک یک شخص است اصطلاحا پرتفوی یا سبد سهام گفته می‌شود.

نماد معاملاتی (Symbol):

برای سهام همه شرکت‌ها یا سایر اوراق بهادار، یک نام مخفف برای ثبت در سستم معاملات تعیین می‌گردد، که به آن نماد معاملاتی گفته می‌شود. معمولا سهام و اوراق بهادار با نماد معاملاتی خود در بین معامله گران و سرمایه گذاران شناخته می‌شوند. مثلا شرکت مخابرات ایران با نماد معاملاتی اخابر شناخته می‌شود.

سهام کامودیتی محور (Commodity Base):

بسیاری از شرکت‌های حاضر در بورس تهران، تولید کننده و فروشنده مواد خام یا محصولات پایه می‌باشند که به کامودیتی معروف هستند. به این شرکت‌ها کامودیتی محور گفته می‌شود. شرکت‌های پتروشیمی، فولادی، سنگ آهنی و شرکت ملی ملس ایران از جمله این شرکت‌ها می‌باشند.

صندوق سرمایه گذاری ( Fund):

صندوق سرمایه گذاری، یک نهاد مالی است که فعالیت اصلی آن سـرمایه گذاری در اوراق بهادار است و مالکان آن به نسبت سرمایه گذاري خود، در سود و زیان صندوق شریک اند. این نوع صندوق‌ها هرکدام دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند، که توسط شرکت‌های دارای صلاحیت مدیریت می‌شوند. شرکت‌های سبدگردان بورس و تامین سرمایه از جمله نهادهای مالی دارای صلاحیت جهت مدیریت صندوق های سرمایه گذاری می‌باشند.

ای تی اف ( ETF):

دو نوع صندوق سرمایه گذاری وجود دارد. در یک نوع از این صندوق‌ها افراد برای سرمایه گذاری یا خروج از صندوق باید به مدیر صندوق مراجعه کنند، و فرایند مربوطه را انجام دهند. در نوعی دیگر از این صندوق‌ها که به ای تی اف (ETF یا صندوق‌های قابل معامله) معروف هستند، واحدهای این صندوق ها در بازار بورس معامله می‌شوند و مانند سهام و سایر اوراق بهادار افراد می‌توانند واحدهای این صندوق ها را خرید و فروش کنند.

دستکاری قیمت ( Manipulation):

به عملیات مجرمانه گفته می‌شود که افرادی سعی می‌کنند با استفاده از روش‌ها و ترفندهای مختلف، بر عرضه و تقاضای سهام یک شرکت تاثیر گذاشته و قیمت آن را بصورت کاذب کاهش یا افزایش دهند.

جلسه پیش گشایش (Pre- opening session):

قبل از شروع معاملات در بورس، یک دوره 15 دقیقه تا 30 دقیقه ای وجود دارد، که معامله گران و سرمایه گذاران، در این دوره مجاز به ورود سفارش‌های خرید و فروش خود هستند ولی معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. این دوره برای کمک به معامله‌گران جهت تعیین فضای کلی بازار و کشف قیمت منصفانه است.

رنج زدن ( کشیدن) range:

به عملیاتی گفته می‌شود که یک یا چند معامله‌گر قیمت سهام را به سمت بالاتر یا پایین تر از قیمت تابلوی معاملات هدایت می‌کنند. این کار با خرید سریع سفارش‌های فروش به قیمت‌های بالا، یا فروش به سفارش‌های خرید به قیمت‌های پایین صورت می‌گیرد.

سهام شناور (free float):

به بخشی از سهام یک شرکت که در دست معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خرد وجود دارد، سهام شناور گفته می‌شود. بخشی از سهام یک شرکت که در کوتاه مدت، قابلیت عرضه و معامله دارد، سهام شناور نامیده می‌شود. معمولا بخشی از سهام شرکت‌ها در تملک سهامداران عمده (اصلی) است که دیدگاه آنها نگهداری برای دوره‌های طولانی مدت است و به راحتی در بازار فروشنده نخواهند بود.

پی ای (p/e):

پی ای (p/e) یک نسبت معروف است که حاصل تقسیم قیمت سهام یک شرکت بر سود هر سهم آن شرکت است. عموما پی ای (p/e) پایین‌تر نشانه ریسک کمتر و پی ای (p/e) بالاتر نشانه ریسک بیشتر می‌باشد.

تقاطع مرگ (death cross):

تقاطع مرگ یک الگوی معروف در تحلیل تکنیکال است و زمانی رخ میدهد، که میانگین متحرک قیمت 50 روزه سهم، زیر میانگین متحرک 200 روزه آن قرار گیرد. این حالت نشانه ای از برگشت روند و فشار فروش است.

اهرم یا اعتبار (Leverage):

اهرم یا اعتبار اصطلاحی برای وام گرفتن معامله‌گران و سرمایه گذاران است. زمانی که یک شخص جهت خرید سهام از وام استفاده می‌کند اصطلاحا گفته می‌شود از اهرم یا اعتبار استفاده کرده است.

بازار اولیه و ثانویه

برای تامین مالی شرکت های بازرگانی و رفع نیاز مالی فعالیت های آنها و همچنین پرداخت هزینه های روند توسعه و رشد کسب و کارشان، به سرمایه گذاری نیاز می باشد.

همچنین دولت ها نیز جهت ارائه بهتر خدمات و کالا ها برای مشتریان، نیاز به دریافت وام دارند که بازار های مالی، امکان تامین سرمایه و وام را برای این گونه سازمان ها به وجود می آورد.

این بازار ها راه مناسبی برای سرمایه گذاران و وام گیرندگان هستند که باعث می گردند سرمایه ها به سمت کسانی که توان استفاده‌ کارآمد از پول و سرمایه را دارند جریان یابد.

بازار اولیه چیست:

بازار اولیه (primary market) به بازاری گفته می شود که در آن سهام یک شرکت یا واحد اقتصادی برای اولین بار در آن عرضه و منتشر می گردد و عایدی حاصل از عرضه این سهام منبعی در تامین مالی آن شرکت یا موسسه خواهد بود.

از آنجایی که در بازار اولیه، سهام برای اولین بار به خریداران و متقاضیان سهام عرضه می شود، فروشنده اوراق بهادار در واقع همان ناشر اوراق بهادار خواهد بود.

ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ سازمان مورد نظر، ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺻﺎﺩﺭ می شود ﻭ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﻣﺒﺎﺩﻟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ.

نکته: ﺑﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪی ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ، ﺑﺎﺯﺍﺭ اولیه نیستند.

نقش بازار اولیه:

• سازمان دهی انتشارات جدید اوراق بهادار
• تضمین اوراق بهادار
• توزیع اوراق بهادار جدید

مزایای بازار اولیه:

• انتشار اوراق بهادار مستقیما توسط شرکت صادر کننده اوراق صورت می گیرد.
• رشد سرمایه‌ شرکت را تسهیل می کند.
• سرمایه گذاران را یاری می کند تا پس انداز خود را سرمایه گذاری کنند.
• می توان برای اهداف تجاری سرمایه کسب نمود.
• دولت از طریق فروش اوراق در بازار، می تواند سرمایه مورد نیاز سازمان را جمع آوری نماید.
• نقدینگی بیش از حد در چرخه اقتصاد کنترل می گردد.
• به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کمک‌ می کند.

معایب بازار اولیه بورس:

• هزینه بر بودن پروژه های تحقیقاتی اولیه
• بررسی های عمیق و زمان بر برای تحقیقات اولیه

موسسه مشاوران مطالعه مقاله اختیار معامله را به شما عزیزان پیشنهاد می کند.

بازار ثانویه چیست:

پس از اتمام عرضه اولیه سهم مورد نظر در بازار اولیه، برای ادامه معاملات آن سهم بازار دیگری وجود دارد که به برخی از مفاهیم اولیه بورسی بازار ثانویه (secondary market)، معروف می باشد.

بازار دست دوم (ثانویه) به منظور ایجاد امکان داد و ستد اوراق منتشر شده در بازار اولیه و افزایش قابلیت نقد شوندگی آنها، تشکیل شده است.

در این بازار، سرمایه گذاران این امکان را پیدا می کنند که علاوه بر تجدید نظر در اوراق خریداری شده، با خرید و فروش دوباره یا چند باره سهام مورد نظر، تعداد آن را کاهش و یا افزایش دهند و یا این که اوراق دیگری در سهم دیگری تهیه کنند.

نکته: ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻭﺷﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﻬﺎﻡ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻗﺮﺿﻪ ﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

ویژگی های بازار ثانویه:

• هزینه معامله کمتر به دلیل حجم بالای معامله ها
• برای سرمایه گذاران نقدینگی به همراه می آورد.
• دربازار ثانویه، هر گونه اخبار یا اطلاعات جدید برخی از مفاهیم اولیه بورسی در رابطه با شرکت به سرعت در قیمت سهام آن منعکس می شود.
• عرضه و تقاضای موجود در اقتصاد به کشف قیمت در این بازار کمک می کند.
• جایگزینی برای پس انداز است.

نکته: بازار های ثانویه با قوانین و مقررات خاص و محکمی از جانب دولت رو به رو هستند چون منبع اصلی شکل گیری سرمایه و نقدینگی برای شرکت ها و سرمایه گذاران به حساب می روند. این مقررات در سطح بالا، ایمنی پول سرمایه گذاران را تضمین می کنند.

قیمت گذاری در بازار ثانویه:

در بازار اولیه، قیمت اوراق بهادار از قبل و بر اساس قیمت اسمی آن تعیین می گردد اما در بازار ثانویه قیمت این اوراق بر اساس میزان عرضه و تقاضای آنها مشخص می شود.

اهمیت بازار ثانویه:

• این بازار، شاخص خوبی به منظور تعیین وضعیت اقتصادی یک کشور می باشد که افزایش یا کاهش بازار سهام نشانگر رونق یا رکود در اقتصاد است.
• این بازار، نقدینگی را برای سرمایه گذاران تضمین می کند زیرا آنها می توانند در این بازار به راحتی اوراق بهادار خود را داد و ستد نمایند.
• این بازار به سرمایه گذاران فرصت می دهد تا بتوانند از پول ساکن خود برای کسب بازده و سرمایه گذاری استفاده نمایند.
• این بازار کمک می کند تا شرکت بر ادراک عمومی، کنترل و نظارت داشته باشد.

تفاوت بازار اولیه با بازار ثانویه:

• شرکت ها پس از پذیره نویسی سهام خود در بازار اولیه می توانند سهام خود را به بفروشند اما پس از آن سهامشان دربازار ثانویه (بورس اوراق بهادار) مورد معامله قرار خواهد گرفت.
• در بازار اولیه، درآمد حاصل از فروش سهام به شرکت منتشر کننده اوراق تعلق می گیرد اما دربازار ثانویه، این درآمد ها متعلق به سرمایه گذاری می باشد که اوراق را به فروش می رساند.
• سرمایه گذاران خرد در بازار اولیه اوراق بهادار را نمی خرند زیرا شرکت صادر کننده، اوراق خود را به صورت عمده به فروش می گذارد و خرید آن نیازمند سرمایه بزرگی می باشد اما در بازار ثانویه، سرمایه گذاران می توانند هر تعداد سهام مورد نظر خود را خریداری کنند.
• در بازار اولیه، فروش اوراق از طریق بانک های سرمایه گذاری انجام می گردد اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران از طریق کارگزاری ها، معاملات خود را انجام می دهند.
• در بازار اولیه، سهامداران، سهام را به طور مستقیم از شرکت عرضه کننده خریداری می کنند اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران، سهام و سایر اوراق بهادار را از سایر سرمایه گذاران خریداری می کنند.
• در بازار اولیه، شرکت ها برای اولین بار سهام خود را از طریق عرضه عمومی می فروشند اما دربازار ثانویه، سرمایه گذاران سهامی که قبلا معامله شده است را از طریق بورس اوراق بهادار خریداری می کنند.
• در بازار اولیه، سهام به قیمت اسمی به فروش می رسد و معمولا دچار نوسان نمی شود. اما دربازار ثانویه قیمت سهام به طور روزانه در نوسان است.

انواع بازار ثانویه:

بازار ثانویه بر اساس این که چه نوع سهمی در چه محلی مبادله می شود، به چهار بازار تقسیم می گردد:

• بازار اول: مربوط به معاملات سهام شرکت های بورسی که در بورس انجام می شود.
• بازار دوم: مربوط به معاملات سهام شرکت های غیر بورسی که در فرابورس انجام می شود.
• بازار سوم: مربوط به معاملات سهام شرکت های بورسی که در فرابورس انجام می شود.
• بازار چهارم: بازاری می باشد که بدون کارگزار و معامله گر کار می کند و مربوط به معاملات خصوصی است که توسط شبکه های الکترونیکی و بین سرمایه گذاران نهادی و عادی صورت می گیرد.

نکته: نهاد های مربوطه به منظور پرهیز از پرداخت هزینه های مربوط به کارگزاری، عموما معاملات عمده و بلوک خود را در بازار چهارم انجام می دهند.

اگر این مطلب برای شما رضایت بخش بوده است، مطالعه مقاله قرارداد های آتی را به شما پیشنهاد می کنیم.

تفاوت پذیره نویسی و عرضه اولیه در بازار بورس چیست؟

بسیاری از سرمایه‌گذاران مبتدی و جدیدالورود در بازار بورس متوجه تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه نیستند و اغلب این دو را به‌جای هم به کار می‌برند. درست است که پذیره نویسی و عرضه اولیه تنها در روش‌های ثبت سفارش یا به عبارتی همان بوک بیلدینگ (Book Building) شباهت‌های بسیاری با هم دارند، اما سرمایه گذاران مبتدی باید تفاوت‌های میان این دو را نیز بدانند. پذیره‌نویسی در صندوق سرمایه‌گذاری و خرید عرضه اولیه در چند رکن ساده و اصلی با هم متفاوت هستند که به راحتی می‌توان متوجه آن‌ها شد. این تفاوت‌ها را در زمان پذیره‌نویسی، ثبت سفارش و قیمت سهام و مواردی از این دست می‌توان یافت. در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس چراغ به بررسی تفاوت‌های میان پذیره‌نویسی و عرضه اولیه خواهیم پرداخت. البته برای درک بهتر موضوع ابتدا تعریف جداگانه‌ای از هر کدام از این مفاهیم ارائه خواهیم داد.

پذیره‌نویسی چیست؟

معنای پذیره‌نویسی چیست

در بحث تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه باید گفت که پذیره‌نویسی در معنای لغوی یعنی نوشتن و پای سندی را امضا کردن. اما در بازار سرمایه منظور از پذیره‌نویسی حقوقی است که سرمایه‌گذار می‌بایست متعهد شود تا بخشی از سرمایه‌ی اولیه شرکت را پرداخت کند. سرمایه‌گذاران بازار بورس به خوبی می‌دانند که پذیره‌نویسی برای آن دسته از شرکت‌هایی انجام می‌پذیرد که هنوز تاسیس نشده‌اند و اصلا شروع به کار نکرده‌اند. به بیان ساده‌تر افراد پیش از شروع به کار و حتی ثبت چنین شرکت‌هایی اوراق پذیره‌نویسی آن‌ها را خریداری می‌کنند. سپس متعهد می‌شوند که بخشی از سرمایه‌ی اولیه و مورد نیاز این شرکت‌ها را تامین نموده و به این ترتیب صاحب بخشی از سهامی عام آن‌ها شوند. پس از انجام مراحل اولیه‌ی ثبت شرکت، اعلامیه‌های پذیره‌نویسی به منظور آگاهی بخشی به خریداران منتشر می‌شوند. سپس طی جلسه‌ای تعهد پرداخت سرمایه به اطلاع سهامداران رسیده و امضا می‌شود.

عرضه اولیه چیست؟

تعریف عرضه اولیه چیست؟

این اصطلاح که ترجمه عبارت Initial Public Offering است که مخفف آن IPO می‌شود. عرضه اولیه به اولین روز عرضه‌ی سهام یک شرکت در بازار بورس اشاره دارد که در آن، درصد مشخصی از کل سهام شرکت برای نخستین بار در بازار بورس عرضه می‌شود. برخی شرکت‌ها هستند که سال‌ها از راه‌اندازی آن‌ها می‌گذرد و اما برخی از مفاهیم اولیه بورسی سهام این شرکت‌ها همچنان به صورت سهامی خاص می‌باشد. به این ترتیب آن‌ها بخشی از سرمایه‌ی مورد نیازشان را برای طرح‌های آینده و … از طریق عرضه‌ی بخشی از سهام شرکت در بورس تامین مالی می‌نمایند. عرضه‌های اولیه سهام شرکت‌ها یکی ازجذاب‌ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری در بورس، به‌ویژه در میان افراد تازه‌وارد به شمار می‌آید. چرا که سهام‌هایی که در این عرضه‌ها به فروش می‌رسند در بیشتر مواقع سودآور هستند و به همین دلیل، طرفداران زیادی را به خود جذب کرده‌اند.

تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه از نظر فعالیت شرکت‌ها

همان‌طور که گفتیم تفاوت‌های بنیادی و ساده‌ای میان دو مفهوم پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه برای سرمایه‌گذاری در بازار بورس وجود دارد. شاید اولین و واضح‌ترین تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه در نوع کارکرد آن‌ها باشد. هنگامی که سخن از پذیره‌نویسی به میان می‌آید منظور تقبل کردن تعهداتی است که طی آن افراد موظف می‌شوند قسمتی از سرمایه‌ی شرکت‌ها را پیش از ثبت و شروع فعالیت شرکت مورد نظر پرداخت نمایند. درواقع سرمایه‌ی اولیه برای آغاز فعالیت شرکت‌ها را تامین کنند. اما عرضه‌ی اولیه برای شرکت‌هایی است که فعالیت خود را شاید از مدت‌ها قبل آغاز کرده‌اند و به تازگی تصمیم گرفته اند سهامی خاص خود را به عموم واگذار نمایند. حتی گاهی ممکن است شرکت‌های دولتی با سال‌ها سابقه کار در این عرضه‌ها شرکت کنند.

تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه از لحاظ قیمت

از لحاظ قیمت چه تفاوت هایی بین پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه وجود دارد

یک نمونه تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه در محدوده‌ی قیمت آن‌هاست. عرضه اولیه یک بازه قیمتی مشخص دارد اما پذیره‌نویسی با قیمت اسمی مثلاً ۱۰۰۰ریال انجام می‌شود. بازه‌ی قیمتی برای هر کدام از عرضه‌ی اولیه از پیش تعیین می‌شود. سرمایه‌گذاران ملزم هستند که سفارش‌های خود را در محدوده‌ی همین قیمت‌های تعیین شده ثبت و خریداری نمایند. برای مثال در اطلاعیه‌ی عرضه‌ی اولیه‌ یک شرکت تهیه و توزیع مواد غذایی بازه‌ی قیمتی هر سهم بین ۶۸۰ تا ۷۰۰ تومان در نظرگرفته می‌شود و خریداران سفارش خود را در این بازه ثبت می‌کنند. اما پذیره‌نویسی صندوق‌های دولتی با قیمت پایه‌ی مثلاً ۱۰۰ تومان انجام می‌گیرد.

تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه از لحاظ بازه‌ زمانی خرید

تفاوت در بازه‌ی زمانی خرید سهم، یک مورد دیگر از تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه به شمار می‌آید. برای خرید عرضه‌های اولیه معمولا یک زمان ۲ الی ۳ ساعته در نظر گرفته می‌شود و به اطلاع عموم می‌رسد. پس از آن نماد مورد نظر همانند سایر نمادهای بورسی در بازار بورس معامله می‌شود. اما پذیره‌نویسی تا زمانی که تمام اوراق مدنظر به فروش برسند ادامه می‌یابد. برای این منظور یک مهلت ۳۰ روزه در نظر گرفته می‌شود که در برخی موارد تا ۶۰ روز نیز قابل تمدید است. دقت داشته باشید که گاهی هم این مهم در اولین روز پذیره‌نویسی اتفاق خواهد افتاد. اگر هم که تا پایان مهلت تعیین شده تمام این اوراق به فروش نرسند، طبق توافق‌نامه‌ای کارگزاران موظف به خرید باقیمانده‌ی اوراق هستند.

زمان قابل معامله شدن برای پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه

برای معامله پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه چه زمانی مناسب است

تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه از منظر زمان معامله به این شکل است که یک روز پس از عرضه اولیه، سهام آن با ۵ درصد دامنه نوسان قابل معامله می‌باشد. اما در پذیره‌نویسی پس از انجام تمام فرآیندهای مربوط به ثبت شرکت نماد آن بازگشایی شده و سهام داد و ستد خواهد شد. این را به خاطر بسپارید که طی شدن این پروسه زمان‌بندی دقیقی ندارد و ممکن است هفته‌ها و ماه‌ها طول به طول انجامد.

سخن آخر

در این مقاله از سایت استخدام و آموزش چراغ به بررسی تفاوت پذیره ‌نویسی و عرضه اولیه پرداختیم. افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار بورس را دارند با دانستن تفاوت‌های میان این دو مفهوم، راحت‌تر می‌توانند برای ثبت‌نام در هر کدام از آن‌ها تصمیم بگیرند. همچنین پیشنهاد می‌کنیم که برای آگاهی بیشتر از نحوه‌ی سرمایه‌گذاری صحیح در بازار بورس از دوره آموزشی آنلاین بورس استفاده نمایید. چراغ به عنوان پیشرفته‌ترین سامانه آموزش و کاریابی در ایران قصد دارد که با بیان نکات آموزشی در زمینه کار و سرمایه‌گذاری به عنوان همراهی مطمئن در کنار شما باشد.