صورت جریان وجوه نقد به زبان ساده
از جمله کار هایی که صورت جریان وجوه نقد آن ها را به تصویر می کشد ، به نمایش گذاشتن تغییرات پولی یا همان وجوه نقدی می باشد. مثلا می تواند سرمایه گذاری کوتاه مدت و موجودی های حساب بانکی و غیره … را تبدیل به پول نقد نماید، که همان منعکس کننده فعالیت های یک کسب و کار محسوب می شود و از جمله مراحل مهم و شروع کننده آموزش حسابداری صنعتی و طریقه یادگیری درست تجزیه و تحلیل صورت های مالی به شمار می رود. در ادامه این مقاله از شرکت حسابداری و حسابرسی آتنا حساب فارس با ما همراه باشید.
فواید استفاده از صورت جریان وجوه نقد:
حسابداری صورت های مالی را می توان به طور کلی در چهار دسته به صورت زیر دسته بندی کرد.
- صورت سود یا زیان
- صورت سود یا زیان جامع
- تراز نامه
- صورت جریان وجوه نقد
صورت سود زیان که بر پایه حسابداری تعهدی می باشد، ممکن است در بعضی مواقع توانایی به تصویر کشیدن سود خالص جریان نقد عملیات را نداشته باشد و گاها امکان این امر وجود دارد که شرکت ، سود خالص و رو به رشد داشته باشد. اما با توجه به اینکه در ایجاد جریان نقد توانایی لازم را ندارد، گرفتار مشکلات اساسی و ورشکستگی می شود. بهتر است برای رفع این گونه مشکلات از صورت جریان وجوه نقد که بر مبنای نقدی می باشد استفاده شود، و به طور کلی می توان گفت جزو گزارش های مالی سه ماهه محسوب می شود که شرکت های سهامی در بورس، هر یک موظف به اعلام آن به صورت دوره ای می باشند.
فواید تهیه صورت جریان وجوه نقد در یک سازمان:
استفاده از این گزارش مالی سه ماهه برای سازمان ها می تواند فوایدی چون:
- به عنوان ابزاری کارآمد در جهت برآورد توان ایجاد گردش وجوه نقد در آینده
- برآورد کردن میزان توان تامین تعهدات پرداخت سود و همچنین نیاز واحد به تامین مالی خارجی
- استفاده به عنوان ابزاری در جهت تعیین کردن عملکرد مالی یک سازمان
- استفاده از آن به همراه دیگر صورت های مالی اساسی در جهت سنجش انعطاف پذیری مالی
- برآورد کردن تفاوت بین سود حسابداری و دریافتی ها و پرداختی ها
- مورد استفاده در جهت برآورد جریان های نقدی آتی
- برآورد کردن آثار عارضه های غیر نقدی مرتبط با فعالیت های سرمایه گذاری و تامین مالی
اهمیت استفاده از صورت جریان وجوه نقد:
در ظاهر شرکتی مشغول به فعالیت است و به نظر کاملا سود آور می رسد، اما در بطن عمل امکان این امر وجود دارد که تعهدات مالی شرکت به طریق معقول آن اجرا نگردد. در این بین برخی وقایع همچون تخلف در پرداخت به کارکنان و طلب کاران و یا فروشندگان می تواند شرکت را از کسب کار خود که همان هدف اصلی شرکت محسوب می شود، دور نماید. به همین منظور در جهت داشتن شکلی از جریان نقدی در زمانی مشخص، بهتر است اقدام به تهیه صورت جریان وجوه نقد نمائید. تا در صورت لزوم با نگاه کردن به این صورت جریان در دوره زمانی مشخص، سبب آماده سازی شرکت برای پرداخت صورت حساب ها و انجام تعهدات مالی شوید.
منبع های اصلی جریان ورودی خروجی وجوه نقد از بخش هایی تشکیل شده است که می توان به شکل :
- فعالیت و کارهای سرمایه گذاری
- فعالیت و کارهای تامین مالی
- فعالیت های عملیاتی
- تبدیل ارز
- داد و ستد های غیر نقدی
- مالیات بر درآمد که تنها از جریان خروجی برخوردار است
- راندمان سرمایه گذاری و سود پرداختی به جای تامین مالی بیان کرد.
تحلیل صورت جریان وجوه نقد چه کاربردی دارد؟
از طریق تحلیل گردش وجوه نقد امکان این عمل مهیا می شود تا به راحتی بتوان تشخیص داد که سرمایه های یک واحد اقتصادی به چه صورتی خرج می شود، و همچنین چگونگی ورود سرمایه به این حرفه را کاملا مشخص می کند. تحلیل صورت جریان وجوه نقد سبب می شود تا تمام وجوه نقد شرکت کاملا مشخص شده و موجباتی را فراهم آورد تا تصمیم گیری های کارآمد تری برای رشد بهتر و بیشتر کسب و سؤالات متداول درمورد جریان نقدینگی کار صورت گیرد. یکی دیگر از محسنات تحلیل در گردش وجوه ، این امکان را به مدیران شرکت می دهد تا با دردسترس داشتن اعتبارات کافی علاوه بر ارزیابی گردش های نقدی که بر طبق هزینه ها و درآمد های پیش بینی شده آن ها می باشد، برنامه ریزی های دقیق تری نیز در تاخیر پرداختی ها و بدهی ها داشته باشند و همچنین برای افزایش هزینه ها بتوانند اصول کارآمد تری را اعمال نمایند. این نکته را باید مد نظر قرار دهید که انجام ندادن اصول درست مدیریتی در این زمینه می تواند منجر به عدم توانایی در پرداخت بدهی ها شود، و دیگر اموری چون هزینه ها ، امتیازات و کارمزد ها را نیز گرفتار تغییراتی کند.
صورت گردش در وجوه نقد را می توان در دو روش ارائه داد.
- روش مستقیم
- روش غیر مستقیم
روش مستقیم ، نمایشگر اقدامات مخصوص سرمایه و همچنین جریان فعالیت های عملیاتی می باشد. به این صورت که پول مصرف شده را از موجودی دریافتی کم می کند، مانند:
- فروش + حساب های دریافتی در شروع دوره – حساب های دریافتی در پایان دوره = نقدینگی های حاصل از فروش
- میزان درآمد خدمات + حساب های دریافتی در آغاز دوره – حساب های دریافت شده در پایان دوره = نقدینگی های حاصل از ارائه خدمات
- هزینه حقوق + حقوق های پرداخت شده در آغاز دوره – حقوق های پرداخت شده در آخر دوره = نقدینگی های پرداخت شده برای حقوق و دستمزد
- هزینه مواد اولیه + اعتبار شروع دوره – اعتبار آخر دوره = نقدینگی های پرداختی بابت مواد اولیه
بررسی صورت جریان وجوه نقد به روش غیر مستقیم اندکی پیچیده تر می باشد، شروع آن با درآمد خالص و عامل هایی که در کمتر کردن ارز دخیل هستند ، می باشد. در ابتدا باید این نکته را مد نظر قرار داد که ۶ عامل در زمان بررسی گردش وجوه نقدی به روش غیر مستقیم ، بر روی سود عملیاتی که از صورت سود و زیان محاسبه می شود، تاثیر به سزایی دارد. که عبارت اند از:
رنج کمبود نقدینگی در بازار سهام
تقریبا از اوایل تیر ماه بود که روند نزولی بازار شروع شده و شاخص کل در این مدت حدود 7.5 درصد با ریزش مواجه شده که البته نمادهای زیادی یافت می شود که افت بالای 20 درصد را طی این مدت شاهد بوده اند.
آمار های بسیار ناراحت کننده ای از وضعیت بازار گزارش می شود. با نگاه به وضعیت گذشته بازار مشاهده می کنیم که در جریان رشد ابتدای 98 تا پیک قیمتی شاخص در مرداد 99 جمعا حدود 110 هزار میلیارد تومان نقدینگی حقیقی وارد بازار شده بود که از آن پس با ریزش بازار و خروج پول از بازار همراه شدیم و از مرداد 99 تا هم اکنون حدود 143 هزار میلیارد از بازار خارج شده است. پس می توان گفت افراد جدیدی که وارد بازار شده بودند کلا از بازار خارج شده و افرادی که به صورت حرفه ای در این بازار فعالیت می کنند باقی مانده که باعث می شود وضعیت بازار با چند سال اخیر کمی توافق داشته باشد و با توجه به بالا بودن سواد تحلیلی بازار، عمدتا شرکت های با بنیاد مناسب مورد توجه واقع می شود و برخلاف سال 99، کمتر شاهد حباب قیمتی رو شرکت ها می شویم.
در جریان ریزشی که کامودیتی ها در ماه اخیر در بازار جهانی داشتند، تمایل سهامداران به سمت صنایع با ارزش بازار کوچکتر که فروش داخلی دارند جلب شده و مدتی است شاهد ورود پول به این شرکت ها هستیم.
امروز وضعیت ارزش معاملات بسیار ناامید کننده بود و به 2.8 هزارمیلیارد تومان رسید. گروه هایی نظیر خودرو ، پالایشی و فراکابی ها در نیمه های بازار با اقبال سهامداران مواجه شدند و جو منفی گروه به مثبت تبدیل شد و در این بین نمادهایی نظیر خگستر و فراکابی ها با سقف مجاز روزانه به معامله رسیدند. جو مثبت گروه خودرو به دلیل صحبت هایی که مدیران خودرویی در مجمع وساپا مبنی بر اعلام ارزشگذاری بلوک های خودرو در هفته بعد بود مثبت شدند.
در بازار های جهانی همچنان روند نزولی کالاها مشاهده می شود و در بازار داخلی نیز قطعی برق صنایع برای بسیاری از صنایع آغاز شده و احتمالا تولید شرکت هارا در ماه های پیش رو کاهش خواهد داد.
دلار نیما مدتی است سیر صعودی به خود گرفته و امروز به نرخ 26،207 تومان رسید که نشان دهنده این است دولت قصد دارد با بالا بردن این نرخ تا نزدیکی دلار آزاد این گپ قیمتی را از بین ببرد.
در انتهای معاملات امروز 161 نماد مثبت و 430 نماد منفی وجود داشت (27 درصد از نمادها در محدوده مثبت به کار خود پایان دادند) که در نهایت شاخص کل با ریزش حدود 4 هزار واحدی به ارتفاع یک میلیون و 483 هزار واحد رسید.
توقف دلار آزاد؟
حضور نرخ شاخص ارزی در کریدور قیمتی ۳۱ هزار و ۵۰ تا ۳۱ هزار و ۴۰۰ تومان به هشتمین روز خود رسید. پس از بازگشت نرخ دلار آزاد از سقف تاریخی ۳۳ هزار و ۱۵۰ تومانی خود در اواخر خرداد ماه قیمت این ارز دچار روند‌های کاهشی و افزایشی جدیدی شد که عمده آنها ناشی از سیگنال‌های سیاسی مذاکرات هسته‌ای ایران و قدر‌های جهانی بود. اما با کم رنگ شدن انتظارات سیاسی در فضای بازار و تصویب قانون آزادسازی معاملات ارزی با نرخ توافقی در صرافی‌های مجاز، نرخ ارز مذکور در کانال ۳۱ هزار تومانی از حرکت بازماند و کریدور قیمتی ۳۱ هزار و ۵۰ تا ۳۱ هزار و ۴۰۰ تومانی را به عنوان رنج جدید خود انتخاب کرد. امروز نیز قیمت هر برگ از این اسکناس آمریکایی با رقم ۳۱ هزار و 650 تومان به ثبت رسید.
اروپا در لبه بحران گازی
جریان گاز صادراتی روسیه به اروپا از طریق خط لوله نورد استریم ۱ از روز گذشته به دلیل عملیات تعمیر و نگهداری متوقف شده است. عملیاتی که قرار است ۱۰ روز به طول بینجامد، اما برخی از کشورهای اروپایی نگران هستند که مسکو راه‌اندازی مجدد خط لوله را به تعویق بیندازد و بحران گازی در اروپا را وارد وخیم‌ترین مرحله خود کند. هر چند که کرملین چنین اتهاماتی را رد میکند، اما صنایع اروپایی به‌خصوص در آلمان و فرانسه به شدت تحت فشار قرار دارند و در صورت افزایش بیشتر قیمت گاز مجبور به تعطیلی کسب‌وکار یا تغییر مدل استفاده از انرژی خود خواهند شد و احتمالا به نفت روی آورند. در سؤالات متداول درمورد جریان نقدینگی همین حال، تحلیلگران می‌گویند که برخلاف ادعای اروپا درباره کنترل نسبی بر بحران انرژی، بحران گازی اصلی که گریبان کشورهای این قاره را خواهد گرفت، هنوز در راه است و آغاز نشده است. خاویر بلاس، تحلیلگر و ستون‌نویس بلومبرگ می‌گوید که اروپایی‌ها در زمستان امسال و سال آینده بدترین روزهای خود را در پیش دارند و باید برای قیمت‌های نجومی گاز طبیعی آماده شوند.
وضعیت صندوق های سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری یکی از روش های غیر مستقیم سرمایه گذاری در بازار سرمایه می باشند که افراد میتواند با انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری در بلندمدت از بازدهی قابل قبولی برخوردار باشند. یکی از مهمترین عاملی که میتواند برای انتخاب بهترین صندوق منجر شود، اختلاف NAV روز و ابطال صندوق میباشد و هر چقدر این دو عدد بهم نزدیک باشد نشان دهنده بازارگردانی مناسب صندوق میباشد.
دانلود و خرید کتاب مباحثی در برنامه ریزی و تحلیل جریان نقدینگی پروژه ها
برای خرید و دانلود کتاب مباحثی در برنامه ریزی و تحلیل جریان نقدینگی پروژه ها نوشته سیدمیثم موسوی و خواندن و شنیدن هزاران کتاب الکترونیکی و صوتی دیگر، اپلیکیشن طاقچه را رایگان نصب کنید.
دیگران دریافت کرده‌اند
معرفی کتاب مباحثی در برنامه ریزی و تحلیل جریان نقدینگی پروژه ها
کتاب مباحثی در برنامه ریزی و تحلیل جریان نقدینگی پروژه‌ها نوشتهٔ سیدمیثم موسوی و وحید محققی در انتشارات دانشگاه شاهد چاپ شده است. یکی از مهمترین و تعیین‌کننده‌ترین عوامل در موفقیت سازمان‌های پروژه‌محور، نقدینگی است. جریان نقدینگی نقشی اساسی در پروژه‌ها دارد و مدیریت موفق و داشتن دانش کافی در مورد آن برای رسیدن به اهداف مشخص شده مورد نیاز است.
درباره کتاب مباحثی در برنامه ریزی و تحلیل جریان نقدینگی پروژه ها
علی‌رغم اهمیتی که جریان نقدینگی پروژه دارد؛ این موضوع در مقایسه با سایر مباحث مربوط به پروژه، کمتر مورد بررسی قرار گرفته و بیشتر دانش مربوط به جریان نقدینگی در ارتباط با موارد سنتی است که از گذشته، موجود بوده‌اند و به روش‌های جدید در این زمینه کمتر پرداخته شده است. مدل‌سازی جریان نقدینگی به‌صورت کلی در ارتباط با رابطه بین زمان و سؤالات متداول درمورد جریان نقدینگی هزینه است. به‌منظور مدل‌سازی جریان نقدینگی یا پیش‌بینی آن، داشتن پیش‌بینی زمان و هزینه لازم است. با توجه به اینکه مدل‌سازی جریان نقدینگی معمولاً در نبود زمان‌بندی پروژه یا بدون هماهنگی کامل با آن اجرا می‌شود، نیاز به روشی وجود دارد که پیش‌بینی مدت‌زمان پروژه یا بررسی پیش‌بینی زمان را بدون نیاز به روش‌های دارای جزئیات زمان‌بندی پروژه انجام دهد.
موضوعات کلی کتاب مباحثی در برنامه ریزی و تحلیل جریان نقدینگی پروژه ها به این شرح است:
آشنایی با جریان نقدینگی
رابطه زمان و هزینه
مدیریت جریان نقدینگی سازمان
مدیریت راهبردی جریان نقدینگی در سازمان
آشنایی با جریان نقدینگی پروژه
نگاهی بر جریان نقدینگی در پروژه
سامانه هزینه پروژه
کتاب مباحثی در برنامه ریزی و تحلیل جریان نقدینگی پروژه ها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم
دانشجویان تحصیلات تکمیلی علاقه‌مند به پژوهش در این راستا و افراد مشغول در مدیریت‌پروژه که متمایل به بهبود روش‌های خود هستند، می‌توانند با مراجعه به این اثر، دانش خود را به‌روز کنند.
بخشی از کتاب مباحثی در برنامه ریزی و تحلیل جریان نقدینگی پروژه ها
می‌توان دید که سازمانی که در موقعیتی مناسب از نظر مالی است، ممکن است بتواند عملکرد مالی خود را با مدیریت دقیق جریان نقدینگی یا کشت نقدینگی بهبود بخشد. اگر چنین مواردی نباشد، این کارها به‌ندرت انجام می‌شود. یک شرکت ساختمانی یا ساخت میتواند با عملیات خود جریان نقدینگی مثبت رایگانی ایجاد کند که میتواند به‌عنوان سرمایه کار برای کارهایی به‌جز کارهای عملیاتی استفاده کند. این بازتخصیص منابع در زمانی که با دقت و به سؤالات متداول درمورد جریان نقدینگی منا صورت سب اجرا و مدیریت شود، پایدار است. در شبیه‌سازی می‌توان ماهیت مدیریت نقدینگی سازمانی را بررسی کرد و سطوح سرمایه در گردش ایجاد شده در عملیات را ارزیابی کرد. روش احتمالی وضعیت‌های دنیای واقعی را شبیه سازی میکند. روش احتمالی اجازه می‌دهد که محدوده مفروضات سازمانی و سرمایه در گردش ای جادشده ارزیابی و تحلیل شود. برای بررسی این باور که سازمان بزرگ میتواند با عملیات خود وجوه کافی ایجاد کند تا در کارهای خود سرمایه‌گذاری مجدد کند، انجام شد. شواهد نشان داده است که سازمانی با گردش ۱ میلیارد دلار میتواند حدود ۲۲۲ میلیون دلار سرمایه در گردش با عملیات خود ایجاد کند. حدود ۲۲ درصد از گردش مالی برای سرمایه‌گذاری مجدد در دسترس است.
حسابداری و حسابرسی
نسبتهای مالی مقادیر عددی هستند که با هدف به دست آوردن اطلاعات معنادار از صورت‌های مالی یک شرکت استخراج می‌شوند. اعداد استخراج شده از صورت‌های مالی شرکت مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان نقدینگی، در مواردی هم چون آنالیزهای مقداری و ارزیابی نقدینگی، رشد، حاشیه سود، سودآوری، نرخ بازگشت، ارزشگذاری و غیره استفاده می‌شوند. یکی از متداول‌ترین راه‌های تحلیل مالی، محاسبه و بررسی نسبت های مالی است. این نسبت‌ها در چندین گروه تعریف شده‌اند و هر کدام به یکی از جنبه‌های وضعیت مالی شرکت‌ها می‌پردازند. نسبت های مالی به دسته‌بندی‌های اصلی زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
نسبتهای نقدینگی
نسبتهای اهرمی و پوششی
نسبتهای فعالیت
نسبتهای سودآوری
نسبتهای ارزش بازار
نگاهی به کاربردها و کاربران تحلیل نسبت های مالی
تحلیل نسبت های مالی دو هدف اساسی را دنبال میکند:
پیگیری عملکرد شرکت
تعیین نسبت های مالی در هر دوره و پیگیری تغییر مقادیر آنها در طول دوره، با هدف کشف سرنخ‌هایی است که موجب پیشرفت موسسه می‌شوند. مثلا افزایش نرخ بدهی نسبت به دارایی میتواند نشان دهنده این باشد که شرکت تحت فشار بدهی است و در نهایت آن موسسه را با خطر ورشکستگی مواجه کند.
امکان مقایسه عملکرد شرکت
مقایسه نسبت های مالی با رقبای اصلی به این منظور صورت می‌گیرد که مشخص شود کدام قسمت شرکت عملکرد بهتر یا بدتری نسبت به میانگین صنعت مربوط به خودش دارد. مقایسه بازده دارایی بین شرکت‌ها به یک تحلیلگر یا سرمایه‌گذار کمک میکند تا تشخیص دهد کدام شرکت‌ها در جهت افزایش سودآوری، استفاده بهینه‌تری از دارایی‌شان داشته‌اند. استفاده کنندگان نسبت های مالی به دو گروه استفاده کنندگان داخلی و خارجی تقسیم می‌شوند:
استفاده کنندگان خارجی: شامل تحلیلگران مالی، سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی، اعتباردهندگان، رقبا، مقامات مالیاتی، مقامات نظارتی و ناظران صنعت می‌شوند.
استفاده کنندگان داخلی: شامل مدیر تیم، کارمندان و مالکان می‌شوند
منظور از نسبتهای نقدینگی چیست؟
نقدینگی را می‌توان این طور تعریف کرد: «میزان توانایی شرکت در بازپرداخت دیون کوتاه‌مدت خود.» بنابراین نسبتهای نقدینگی اطلاعاتی در مورد توانایی شرکت‌ها در پرداخت دیون کوتاه‌مدت یا عمل به تعهدات کوتاه‌مدتشان فراهم می‌آورند.
نسبتهای نقدینگی متداول شامل موارد زیر می‌شوند:
نسبت جاری:
توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت با دارایی‌های جاری
نسبت جاری: دارایی‌های جاری/ بدهی‌های جاری
نسبت آنی:
توانایی یک شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود از محل دارایی‌های نقدی
نسبت آنی (سریع) = دارایی‌های جاری – موجودی مواد و کالا / بدهی‌های جاری
نسبت وجه نقد:
توانایی شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه‌مدت خود از محل وجوه نقد. این نسبت محافظه کارانه‌ترین نسبت نقدینگی است که حساب‌های دریافتنی نیز در آن لحاظ نمی‌شود.
نسبت وجه نقد = موجودی نقدی+ سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت / بدهی‌های جاری
بررسی نسبتهای اهرمی یا ساختار سرمایه
نسبتهای اهرمی مقدار منابع دریافت شده از بدهی را اندازه‌گیری می‌کنند. در واقع، از نسبتهای اهرمی برای ارزیابی سطح بدهی‌های کوتاه و بلندمدت شرکت استفاده می‌شود.نسبتهای اهرمی شامل موارد زیر می‌شوند:
نسبت بدهی:
توانایی یک شرکت در پرداخت بدهی‌های کوتاه و بلندمدت با کل دارایی‌های موجود
نسبت بدهی = مجموع بدهی‌ها / مجموع دارایی‌ها
نسبت تسهیلات به سرمایه:
میزان اتکای شرکت به استقراض از بانک و حقوق صاحبان سهام برای تامین مالی خود
نسبت تسهیلات به سرمایه = مجموع تسهیلات / مجموع تسهیلات + حقوق صاحبان سهام
نسبت پوشش بهره:
نشان دهنده توان شرکت در پرداخت هزینه‌های مالی مثلا بهره وام‌های دریافتنی از محل سود عملیاتی
نسبت پوشش بهره = سود عملیاتی/ هزینه‌های مالی
معرفی نسبتهای فعالیت
نسبتهای فعالیت یا کارایی ابزارهایی هستند که برای سنجش کاربرد دارایی‌های شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرند و از طریق ارزیابی میزان فروش و تاثیر دارایی‌ها بر آن اندازه‌گیری می‌شوند. این گروه از نسبت‌ها، حجم فروش شرکت را با سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مختلف مانند موجودی کالا، دارایی ثابت و … مقایسه کرده و میزان به کارگیری موثر منابع شرکت و راندمان عملیات آن را در دوره عملیات ارزیابی می‌کنند.
دوره گردش موجودی کالا یا میانگین سنی کالا:
دوره گردش موجودی کالا، بازه زمانی را نشان می‌دهد که در آن دفعات گردش کالا اتفاق افتاده است. گردش موجودی کالا بیانگر این است که موجودی کالا و مواد اولیه شرکت در یک بازه زمانی مشخص – مثلا یک سال مالی – چند بار به فروش رسیده و جایگزین شده است.
دوره گردش موجودی کالا = متوسط موجودی مواد و کالا *۳۶۵ / بهای تمام شده کالای فروش رفته
دوره وصول مطالبات:
نشان دهنده فاصله زمانی تحویل کالا به مشتری تا دریافت وجه نقد از مشتری است. به بیان دیگر، مدت زمانی است که طول می‌کشد تا شرکت مطالبات خود را از مشتریان دریافت کند. با این نسبت درمی‌یابیم که شرکت درآمد فروش خود را در چه بازه زمانی به چرخه عملیاتی بازمی‌گرداند.
دوره وصول مطالبات = متوسط حساب‌های دریافتنی *۳۶۵ / فروش نسیه
دوره گردش عملیات:
به دوره‌ای گفته می‌شود که در طول آن، یک شرکت، مراحل خریداری مواد اولیه، تولید کالا، ارسال به دست مشتری و در نهایت دریافت وجه نقد را سپری میکند.
دوره گردش عملیات = دوره وصول مطالبات + دوره گردش موجودی کالا
گردش دارایی:
میزان تأثیرگذاری گردش دارایی‌ها را در کسب درآمد شرکت نشان می‌دهد و بیانگر این است که چگونه دارایی‌های شرکت برای ایجاد درآمد به کار گرفته می‌شوند. با مقایسه این نسبت در دوره‌های گذشته می‌توان به این نتیجه رسید که افزایش دارایی‌ها در کسب درآمد بیشتر توسط شرکت، تأثیرگذار بوده است یا خیر.
گردش دارایی = فروش خالص / میانگین جمع دارایی‌ها
گردش دارایی‌های ثابت:
بیانگر میزان تأثیرگذاری دارایی‌های ثابت شرکت بر کسب درآمد آن است.
گردش دارایی‌های ثابت = فروش خالص / میانگین دارایی‌های ثابت
دوره پرداخت بدهی‌ها:
نشان دهنده مدت زمانی است که طول می‌کشد تا شرکت بدهی خود را با تامین کنندگان – بدهی بابت خرید مواد اولیه به‌صورت نسیه – تسویه کند.
دوره پرداخت بدهی‌ها = متوسط حساب‌های پرداختنی *۳۶۵ / خرید نسیه
نسبت گردش سرمایه جاری:
سرمایه در گردش، تفاوت دارایی جاری از بدهی جاری شرکت است. این سرمایه، بخشی از خالص دارایی‌های جاری است که مستقیم یا غیرمستقیم تسهیلاتی را در چرخه تولید ایجاد میکند.
گردش سرمایه جاری = فروش / سرمایه در گردش
نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش:
با توجه به اینکه یکی از اجزای تشکیل دهنده دارایی جاری، موجودی کالا است، نسبت موجودی کالا به سرمایه در گردش نشان دهنده آن است که چه مقدار از سرمایه در گردش شرکت را موجودی کالا تشکیل داده است.
موجودی کالا به سرمایه در گردش = موجودی کالا / سرمایه در گردش
منظور از نسبتهای سودآوری چیست؟
توانایی شرکت برای تولید درآمد مرتبط با عملکرد و سود سهام، دارایی‌های ترازنامه، هزینه‌های عملیاتی و سهام را اندازه‌گیری میکند. مهمترین نسبت های مالی سودآوری شامل موارد زیر می‌شوند:
بازده دارایی‌ها:
نشان دهنده آن است که شرکت چگونه از منابع و دارایی تحت اختیار خود برای کسب سود بهره برده و برای سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان خود بازدهی ایجاد کرده است. نسبت بازده دارایی‌ها میتواند شاخص نهایی برای ارزیابی کفایت و کارایی مدیریت شرکت باشد.
بازده دارایی = سود خالص / میانگین جمع دارایی‌ها
بازده حقوق صاحبان سهام:
شیوه‌ای برای اندازه‌گیری میزان سودآوری شرکت است که روش ایجاد سود با استفاده از سرمایه سهامداران سؤالات متداول درمورد جریان نقدینگی را روشن میکند.
بازده حقوق صاحبان سهام = سود خالص / حقوق صاحبان سهام
حاشیه سود ناخالص:
عملیات اجرایی و کسب درآمد شرکت را ارزیابی میکند و همچنین توانایی شرکت در کنترل بهای تمام شده کالای فروش رفته را بررسی کرده و رابطه بین فروش و هزینه‌های تولید کالای فروخته شده را نشان می‌دهد.
حاشیه سود ناخالص = سود ناخالص / فروش
حاشیه سود عملیاتی:
نسبت سود عملیاتی نشان دهنده این است که هر یک ریال فروش محصولات یا خدمات چه تأثیری در سود عملیاتی شرکت دارد.
حاشیه سود عملیاتی = سود سؤالات متداول درمورد جریان نقدینگی عملیاتی / فروش
حاشیه سود خالص:
درصد حاشیه سود خالص شرکت نشان دهنده این است که از هر ۱ تومان فروش شرکت چه مقدار آن به سود خالص تبدیل شده است.
حاشیه سود خالص = سود خالص / فروش
برای دانستنیهای مالیاتی و حسابداری با موسسه حساب جم همراه باشید.
مدیریت سرمایه در گردش کسبوکارهای کوچک؛ چرا و چگونه؟
صاحبان کسب وکارهای کوچک، فارغ از نوع صنعت و تعداد کارمندان، باید چرخه سرمایه در گردش شرکت خود -یا مدت زمانی که از تولید یک محصول و خدمت تا زمان دریافت مبلغ آن محصول و خدمت می‌گذرد- را درک کنند. هر چه این چرخه طولانی‌تر باشد، یک کسب وکار زمان بیشتری را بدون نقدینگی و سرمایه به سر می برد و در سرمایه‌گذاری یا پرداخت هزینه‌ها و تعهدات شرکت، امکان ایجاد اختلال بیشتر می‌شود.
درک کامل مولفه‌های چرخه سرمایه در گردش برای بقاء شرکت ضروری است، چرا که امکان مدیریت بهتر جریان نقدینگی را به شرکت می‌دهد. تمام کارشناسان کسب وکارهای کوچک معتقدند که نداشتن برنامه درست و پیش‌بینی نکردن مقدار نقدینگی لازم، عامل اصلی در ورشکست شدن کسب‌کارهای کوچک است. همچنین این یک شاخص مناسب برای نشان دادن کارایی و سلامت سؤالات متداول درمورد جریان نقدینگی مالی کوتاه مدت شرکت است. جریان گردش نقدی مثبت نشانه‌ای از امکان گسترش، رشد یا کسب موقعیت مناسب در بازار است.
چگونه سرمایه در گردش را حساب کنیم؟
سرمایه در گردش از تفاضل بین دارایی‌های جاری(حساب‌های دریافتنی، دریافت‌های نقدی و معادل آن و هر موجودی دیگر) و بدهی‌های جاری (از جمله حساب‌های پرداختنی) به دست می‌آید. وقتی دارایی‌های یک شرکت از بدهی‌های آن کمتر باشد، کسری در گردش سرمایه وجود دارد. همچنین امکان دارد سرمایه در گردش قابل توجهی در اختیار شرکت باشد و همزمان مشکل نقدینگی –به دلیل کمبود نقدینگی در دارایی‌های جاری- وجود داشته باشد.
نسبت سرمایه در گردش شرکت را می‌توان با تقسیم دارایی‌های جاری بر بدهی های جاری به دست آورد. اگر عدد به دست آمده کمتر از ۱ باشد نشانگر نرخ منفی سرمایه در گردش همراه با دارایی‌های فعلی اندک است که نمی‌تواند بدهی‌های کوتاه مدت را پوشش دهد. از طرف دیگر نسبت بالاتر از ۲ میتواند مدیریت ضعیف سرمایه را نشان دهد(موجودی بالای محصولات در انبار، مقدار زیاد پول که در بانک سپرده‌گذاری شده و سرمایه‌گذاری نشده است، وصول مطالبات). دامنه ایده‌آل این نسبت بین ۱٫۲ تا ۲ است. این مقدار نشان می‌دهد که شرکت قادر است هزینه‌های جاری و نقدینگی لازم را تامین کند و برای مواقع غیرمنتظره همانند هزینه‌های نگهداری و یا ساخت برای کسب وکار جدید، اختیار عمل داشته باشد.
معیاری برای تعیین نقدینگی مورد نیاز
یک معیار مهم در تعیین نقدینگی مورد نیاز یک شرکت، درک چرخه عملیاتی یا مدت زمان تبدیل نقدینگی به محصول و نیز تبدیل آن محصول به نقدینگی است. چرخه عملیاتی به این موارد بستگی دارد: حساب‌های دریافتنی، موجودی و حساب‌های قابل پرداخت بر حسب روز، مدت زمانی که برای جمع‌آوری مطالبات و تبدیل آن به پول نقد طول می‌کشد، روزهایی که طول می‌کشد تا موجودی انبار به فروش رود و روزهایی که به طول می‌انجامد تا یک کسب وکار فاکتورهای خرید را پرداخت کند. هدف هر کسب‌وکاری این است که بتواند چرخه عملیاتی را با درآمد خود به تنهایی تامین مالی کند. شرکت باید حداقل به اندازه سه ماه سرمایه در گردش داشته باشد.
چگونگی مدیریت سرمایه در گردش
در مواردی که کمبود سرمایه در گردش وجود دارد، یک کسب وکار میتواند با بهبود حساب‌های دریافتنی، مدیریت انبار و موجودی و حساب‌های پرداختنی برای تغییر زمان‌بندی و در نتیجه میزان سرمایه در گردش، چرخه تبدیل نقدینگی خود را کوتاه کند. در همه موارد، این توانایی کسب‌وکار است که می تواند حساب‌ها را به پول نقد تبدیل کند و این میتواند به شکل مدیریت جریان پول باشد:
- ارائه مشوقات یا الزامات همانند دادن تخفیف در پرداخت زودهنگام به منظور تسریع در دریافت حساب‌های دریافتنی مثلا در ۱۰روز به جای ۳۰روز
- استخدام شخصی به صورت پاره‌وقت برای پیگیری حساب‌های معوق از طریق تماس با مشتریان و تضمین پرداختی‌ها
چرخه تبدیل محصول و خدمت به پول نقد با توجه به صنعت متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال تولیدکنندگان معمولاً چرخه‌های طولانی‌تری نسبت به مشاغل مبتنی بر خدمات دارند. برای برخی، سرمایه در گردش ممکن است یک مسئله فصلی باشد، همانند خرده‌فروشانی که باید در طول فصل تعطیلات موجودی قابل توجهی را در فروشگاه نگه دارند و سریع آن را به پول نقد تبدیل کنند.
چگونه سرمایه در گردش را افزایش دهیم؟
روش‌های مختلفی برای حل مشکل کمبود سرمایه در گردش وجود دارد؛ از جمله تزریق پول نقد توسط مالک. این کمبود سرمایه در گردش را می‌توان توسط ارائه سهام شرکت (اگر شرکت تا این حد رشد کرده است که بتواند سهام به بازار عرضه کند)، کاهش مخارج سؤالات متداول درمورد جریان نقدینگی کلی یا بهبود هزینه‌های تولید از طریق تکنولوژی یا خلق نوآوری در فرایندها، جبران کرد. اکثر کسبوکارهای در حال رشد نمی‌توانند چرخه عملیاتی (تعداد روزهای سررسید حساب‌های دریافتنی به علاوه روزهایی که کالا در انبار ذخیره می شود) را فقط با درآمدهای آتی تأمین مالی کنند. در بسیاری از مواقع، بخصوص در مواقع رشد تجارب کسبوکارهای کوچک، وام‌های تجاری مناسب میتواند از جمله هوشمندانه‌ترین گزینه‌ها برای جبران کمبود نقدینگی عملیاتی باشد. دو نوع وام مشترک وجود دارد که می‌توانند این شکاف را برطرف کنند.
وام‌های مشترک
وام کوتاه مدت معمولاً بسته به مبلغ وام و وضعیت مالی کسب‌وکار، در یک سال یا کمتر پرداخت می‌شود. وام‌های کوتاه مدت اغلب برای مبالغ زیاد و هزینه‌های خاص استفاده می‌شوند که یک تاخیر قابل‌توجه در دریافت پرداختی‌ها را شامل می‌شود. به عنوان مثال؛ یک تولید کننده میتواند برای ساخت یک قطعه قابل توجهی از تجهیزات که برای تکمیل، تحویل و نصب، یک سال تا ۱۸ماه زمان نیاز دارد، قرارداد ببندد. در این حالت، وام ۱۸ ماهه معقول است زیرا امکان پرداخت آن به طور کامل وجود دارد. لازم به ذکر است که در اقتصادهایی که تورم دارند، نرخ تورم نیز باید در نظر گرفته شود.
یک خط اعتباری تجاری (LOC) در صورتی که به درستی مورد استفاده قرار گیرد، میتواند شکاف بین زمانی که یک کسب‌وکار باید هزینه مواد اولیه را به فروشندگان پرداخت کند تا زمانی که پول محصولات فروخته شده خود را از مشتریان دریافت میکند، را پر کند. وام دهندگان چرخه سرمایه در گردش عملیاتی کسب و کار، حاشیه‌های عملیاتی آن، ثبات روابط فعلی مشتری و فروش مداوم و فعالیت‌های بازاریابی آن را برای تعیین مناسب‌ترین خط اعتباری، تجزیه‌وتحلیل می‌کنند. یک خط اعتباری همیشه باید به عنوان یک «پل فصلی» مشاهده شود. مشکلات در پرداخت هزینه‌های اعتباری نشانه بارز بروز چالش‌های بیشترِ سرمایه در گردش است.
دلایل موثقی وجود دارد که جمله «پول نقد پادشاه است»، یک اصطلاح کسب وکاری محبوب است. روشن است که چرا مدیریت سرمایه در گردش هوشمندانه در تضمین موفقیت کسب‌وکاری که جریان نقدینگی دارد، حیاتی است.
دیدگاه شما