مزایای بازار معاملات بلوکی

سوالات بورس و پاسخ ها

وقتی روی یک نماد، معامله بلوکی انجام می‌شود، سهامداران انتظار رشد قیمتی را خواهند داشت.

دلیل آن این است که در بیشتر موارد، قیمت بلوک معامله شده بالاتر از قیمت خود سهم روی تابلو است. همین موضوع می‌تواند بر تقاضای سهم اثر بگذارد و باعث رشد قیمتی آن شود.

به‌ عنوان مثال اگر ملی مس ایران، عرضه‌کننده بلوک باشد و قیمت مدنظر برای فروش از قیمت تابلو بالاتر باشد، سهم فملی، مورد توجه قرار گرفته و رشد قیمتی را تجربه خواهد کرد. معمولا با انتشار آگهی عرضه بلوک با قیمتی بالاتر از تابلو، معاملات سهم با موجی از تقاضا همراه خواهند شد، حتی اگر معامله بلوکی صورت نگیرد.

تاثیر یک معامله بلوکی بر قیمت تابلوی یک سهم در دو حالت می‌تواند معقول باشد:

حالت اول: با انجام معاملات بلوکی، تغییر مدیریتی در آن شرکت اتفاق بیفتد. به عبارتی یا اندازه بلوک بالاتر از ۵۰ درصد باشد یا خریدار بتواند با مالکیت آن سهم، صاحب کرسی مدیریتی شود. بر این اساس و با توجه به سیاست‌های سهامدار جدید که در روند فعالیت آتی شرکت تاثیر گذار است، قیمت سهم در بازار افزایش می‌یابد.

حالت دوم: خریداری به دنبال بلوک است که برای در اختیار گرفتن یک عضو هیئت‌مدیره با کسری سهم مواجه است و به هر قیمتی می‌خواهد سهم را از بازار جمع‌آوری نماید. این اقدام سهامدار باعث رشد قیمتی سهم خواهد شد.

معاملات بلوکی چیست و چه فایده ای دارد؟

فروش یک سهم کار سختی نیست. قیمت معامله معمولا همان قیمتی است که شرکت سهامش را در حال حاضر معامله می‌کند و ابهامی در این میان وجود ندارد. اما وقتی تعداد سهام مورد معامله افزایش می‌یابد، معامله پیچیده‌تر می‌شود. چون معمولا با مشکلاتی مثل درز خبر فروش و ریزش قیمت سهام همراه است. راه حل چیست؟

معامله بلوکی خرید یا فروش حجم زیادی از دارایی‌های مالی است که داخل بازار معمولی اتفاق نمی‌افتد، بلکه از طریق قراردادی بین خریدار و فروشنده معامله می‌شود و معامله‌گران هم معمولا افراد عادی نیستند؛ سرمایه‌گذاران نهادی مثل صندوق‌های سرمایه‌گذاری در مقیاس‌های بزرگ هستند.

در ادامه همراه ما باشید تا ببینیم معاملات بلوکی چیست و چه فایده‌ای دارد.

منظور از معاملات بلوکی چیست؟

معامله بلوکی یک معامله بسیار بزرگ است که طی آن ده هزار سهم (و بیشتر) از سهام یک سازمان مورد معامله قرار می‌گیرد. این معامله بیشتر با هدف سرمایه‌گذاری و طی یک قرارداد توافقی بین دو طرف با قیمت متفاوت انجام می‌شود. در حال حاضر صرافی‌های بزرگ جهان این معاملات را روی دارک پول‌ها (استخر تاریک) اجرا می‌کنند.

دلیل معرفی معاملات بلوکی چیست؟

این معاملات اغلب آنقدر بزرگ هستند که می‌توانند بازار یک سهام را به‌طور کامل حرکت دهند. برای مثال اگر مدیر صندوق بازنشستگی بخواهد یک میلیون برگه از سهام خود را بفروشد، طوری که هیچ‌کس در بازار متوجه نشود و جرقه فروش اتفاق نیافتد، باید فرایند فروش را در طول یک بازه طولانی مدت اجرا کند.

اگر این معامله در بازار معمولی انجام شود، در طول این مدت قیمت سهامی که مدیر می‌فروشد به مرور کاهش پیدا می‌کند و تنها علتش معامله‌ فروشی به این بزرگی است. حتی اگر فروشنده سرعت فروش خود را کمتر کند، اگر معامله‌گران متوجه این اتفاق شوند، سهام خود را به فروش می‌گذارند تا از آنها هم از این معامله سود ببرند. به این ترتیب مجددا کاهش قیمت در بازار اتفاق می‌افتد و معامله‌گران می‌توانند مجددا سهام را با قیمت پایین‌تر بخرند.

در معاملات بزرگ خرید هم همین خطرات وجود دارد. معامله خرید یک میلیون برگه سهام می‌تواند به راحتی قیمت دارایی را بالا ببرد و باعث شود سایر معامله‌گران در خرید سهام از مدیر پیشی بگیرند.

این مشکلات زمینه معرفی معاملات بلوکی برای انجام بی‌دردسر معاملات بزرگ را فراهم کرد.

معاملات بلوکی چگونه اجرا می‌شوند؟

شاید بپرسید روش انجام معاملات بلوکی چیست؟

برای اجتناب از دردسرهایی که در بخش قبل اشاره شد، موسسات بزرگ معاملات بلوکی را روی استخر‌ تاریک (Dark Pool) یا خانه بلوکی (bBlock House) اجرا می‌کنند. این سازمان‌ها خیلی خوب می‌دانند چنین معاملات بزرگی را چطور آغاز و مدیریت کنند که روی قیمت یک سهام کمترین تاثیر ممکن را داشته باشد. هر یک از اینها طبق قوانین خاص خود عمل می‌کنند و وجه اشتراک آن‌ها این است که با صندوق‌های تامین سرمایه و سایر معامله‌گران بزرگ در ارتباط‌اند و می‌توانند بلوک‌های بزرگ اوراق بهادار را بخرند و بفروشند.

بانک‌های سرمایه‌گذاری و کارگزاری‌های بزرگ معمولا بخش‌هایی به‌عنوان خانه بلوکی دارند که پر از استخر تاریک است. «تاریک» از این جهت که معامله‌گران حداقل تا یک روز پس از اجرای معاملات قادر به مشاهده معامله انجام‌شده نخواهند بود.

منظور از خانه بلوکی چیست؟

همان چیزی که به بازار خارج از بورس یا OTC Market معروف است. این معاملات زمانی اتفاق می‌افتند که دو طرف به جای استفاده از یک بازار مالی اختصاصی، بین خودشان قراردادی ببندند و معامله را انجام دهند. در این معاملات طرفین آزادند معامله را روی قیمتی ببندند که بین خود توافق می‌کنند. اما تقریبا بسیاری از آنها نزدیک به قیمت بازار تسویه می‌شود. خانه بلوکی محلی است که خریدار و فروشنده را جفت می‌کند تا در مورد قیمت با یکدیگر مذاکره کنند.

استفاده از معاملات کوچکتر برای پنهان کردن معاملات بلوکی

اما روش پنهان‌کردن معاملات بلوکی چیست؟

سازوکار خانه‌های بلوکی به این صورت است که برای پنهان کردن معاملات بلوکی، با تقسیم بلوک به معاملات کوچکتر، آن را از دید معامله‌گران دیگر پنهان می‌کنند. شاید فکر کنید تبدیل این سفارش بزرگ به سفارش‌های کوچک زمان‌بر است و دردسر زیادی دارد. اما این کار به کمک یک برنامه خودکار ایجاد می‌شود که تعداد واقعی سفارش را به‌خوبی پنهان می‌کند و معامله‌گران فقط «نوک کوه» را می‌بینند.

ملاحظات برای ارزیابی معاملات بلوکی

۱. بزرگی معامله چقدر است؟

اندازه یک معامله بلوکی بسیار مهم است. اگر یک سرمایه‌گذار نهادی صد میلیون تومان سهام از شرکتی به ارزش کل ده میلیارد تومان خریداری کند، معامله بزرگی محسوب نمی‌شود. اما یک معامله یک میلیاردی قابل توجه است و احتمالا معامله‌گران دیگر را به خرید سهام شرکت ترغیب می‌کند.

۲. اثرات قیمتی معامله چیست؟

اگرچه سرمایه‌گذاران نهادی و بلوک‌ها سعی می‌کنند قیمت سهام را هنگام انجام معاملات بلوکی تغییر ندهند، معاملات بزرگ بالاخره به نحوی روی قیمت‌ها تأثیر خواهند داشت. اندازه این تاثیر مهنم است. تغییر یک‌دهم درصدی شاید خیلی قابل توجه نباشد؛ اما حتی یک‌درصد تغییر هم برای هجوم معامله‌گران کافی است.

۳. چه روندی در بازار وجود دارد؟

تصمیم‌گیری در مورد روند بازار بر اساس فقط یک معامله بلوکی نه راحت است، نه منطقی. معامله‌گران نمی‌توانند این معامله را لزوما آغاز یک روند جدید تلقی کنند. اما اگر برای سهمی در طول یک روز یا یک هفته چند معامله بلوکی ثبت شود، می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که افزایش یا کاهش قیمت سهام باشد.

۴. معاملات بلوکی جعلی

مراقب معاملات بلوکی «جعلی» بازار باشید. این معاملات بزرگ نتیجه فعالیت‌‌های استخر‌های تاریک و ادغام چندین معامله کوچک باشند.

۵. چه اخبارها و سیگنال‌هایی می‌شنوید؟

اخبار معاملات بلوکی یکی از هزاران سیگنالی است که شاید در روز بشنوید یا به هر دلیلی نشنوید. باید تلاش کنید در مورد نهادهایی که ممکن است اقدام به خرید یا فروش کنند، اطلاعات و سرنخ کسب و کنید. حتی برای یافتن بهترین نقاط ورود و خروج می‌توانید از اندیکاتورها کمک بگیرید.

تفاوت معاملات کراس و معاملات بلوکی چیست؟

اکنون که تا حدی با معاملات بلوکی آشنا شدیم، شاید بپرسید فرق معاملات کراس و معاملات بلوکی چیست.

معامله کراس (Cross Trade) زمانی اتفاق می‌افتد که کارگزار سفارش‌های خرید و فروش یک دارایی را از دو طرف معامله دریافت کند، بدون آنکه این سفارش‌ها روی صرافی ثبت شده باشند. اگر کارگزار دو سفارش را بدون گزارشات لازم به هم مرتبط سازد، سرمایه‌گذاران نمی‌توانند بیشترین سود را از معامله ببرند.

اگرچه معاملات کراس تا حدی شبیه معاملات بلوکی به نظر می‌رسند، شک‌برانگیزند و ممکن است برای برخی کارگزاران دستکاری قیمت تلقی شوند. به همین خاطر استفاده از آنها در بسیاری از پلتفرم‌های معاملات آنلاین مجاز نیست.

گاهی اوقات معاملات کراس موقع انتقال دارایی‌ها بین حساب‌های مشتریان مجاز است؛ مادامی که ثابت شود معامله برای هر دو طرف سودمند است و با قیمت منصفانه انجام می‌شود.

معامله بلوکی در معاملات آتی (Futures) چیست؟

معاملات آتی یا فیوچرز یک توافق قراردادی بین دو طرف معامله است که قرار می‌گذارند دارایی را با قیمتی در تاریخ مشخص بخرند و بفروشند. گاهی معاملات بلوکی هم از فرایندی مشابه در مقیاس بزرگتر پیروی می‌کنند. یعنی معامله‌گران می‌توانند حجم زیادی از سهام را به‌صورت معاملات فیوچرز خرید و فروش کنند.

معاملات بلوکی و نوسانات بازار

از نظر بازار معاملات بلوکی می‌توانند باعث افزایش بی‌ثباتی شوند.

اگر یک صندوق تامین یک میلیون سهم برای فروش بگذارد و کسی ده هزار سهم اولیه را بخرد، قبل از آنکه صندوق فرصت کند ده هزار سهم بعدی را بفروشد، قیمت سهام کاهش می‌یابد و با فروش مجموعه بعدی باز هم قیمت‌ها ریزش می‌کند. این معاملات از عوامل ایجاد نوسان قیمت در بازار محسوب می‌شوند.

مزایای معاملات بلوکی چیست؟

در این بخش از مقاله می‌خواهیم ببینیم مهم‌ترین مزیت‌های معاملات بلوکی چیست. البته حالا که تا اینجای مقاله را خوانده‌اید، احتمالا خودتان بتوانید مهم‌ترینشان را تصور کنید.

• معاملات بلوکی ابزار مفیدی است که تحلیلگران با ارزیابی آن درمی‌یابند سرمایه‌گذاران نهادی قیمت‌گذاری سهام را در چه نقاطی رقم می‌زنند.
• انجام این معاملات به یک بازار شفاف نیاز دارد؛ بنابراین قیمت سهام در این معاملات کاملا مشخص و قابل مشاهده است و نشان می‌دهد سهامداران سهام خود را با چه نرخی می‌فروشند.
• از معاملات کوچک‌تر برای پنهان‌سازی معاملات اصلی استفاده می‌شود. طوری که معامله‌گران متوجه نشوند اتفاق بزرگتری در حال انجام است.

معایب معاملات بلوکی چیست؟

• معامله بلوکی از تمام انواع معاملات دیگر دشوارتر است. چون کارگزار به یک قیمت مشخص متعهد است. هرگونه حرکت نامطلوب یک سهم مشخص در بازار می‌تواند زیان هنگفتی برای کارگزار به دنبال داشته باشد.
• درگیر شدن در معاملات بلوکی می‌تواند باعث گره خوردن سرمایه کارگزار و فروشنده به یکدیگر شود. به همین خاطر در این معاملات کارگزار اغلب در معرض خطر بیشتری قرار دارد.

کلام آخر

معاملات بلوکی معاملات بزرگی هستند که معمولاً توسط صندوق‌های تامینی، بانک‌های سرمایه‌گذاری و سایر سرمایه‌گذاران نهادی انجام می‌شود. این معاملات ممکن است نشان‌دهنده این باشند که قیمت سهام یک شرکت روند صعودی یا نزولی را آغاز می‌کند. همچنین می‌تواند به دلایل مختلف دیگری نیز رخ دهد که لزوما نشان‌دهنده تغییر احساسات بازار نیست. معامله‌گرانی که می‌خواهند در بازارهای مالی موفق شوند، باید مراقب معاملات بلوکی باشند و بدانند به این معاملات تا چه حد واکنش نشان دهند.

شما چه اطلاعاتی درباره معاملات بلوکی دارید؟ اگر با آنها مواجه شوید، معاملات خود را چطور مدیریت می‌کنید؟ منتظر شنیدن تجربه‌های ارزشمند شما هستیم.

معاملات بلوکی چیست و چه کاربردی در بازار سرمایه دارد؟

معاملات بلوکی چیست؟ این معاملات چه کارکردی در بازار سرمایه دارد و چرا بسیاری از سرمایه گذاران از این تکنیک برای شناسایی برخی سهام در بازار استفاده می کنند؟ در اینم مقاله قصد داریم توضیح دهیم که چگونه معاملات بلوکی میتواند موجب افزایش قیمت سهم در ایندعه شود و چه شرایطی برای این کار مورد نیاز می باشد.

تابلوخوانی در بورس در سایت مدیریت فناوری بورس تهران به یکی از محبوب ترین روش های معاملاتی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال برای سرمایه گذاران به حساب می آید و چه بسا سرمایه گذاران زیادی از تابلو خوانی به عنوان یک روش تکمیلی برای خرید و فروش خود استفاده می کنند.

شاید بارها شنیده باشید که در فلان سهم کد به کد و یا معامله بلوکی انجام شده است ولی هیچگاه آن را درک نکرده اید و منبع مطالعاتی خوبی هم برای آن پیدا نکرده اید. در ابن نوشتار قصد دارم در خصوص معاملات بلوکی و مفهوم آن در خرید و فروش سهام صحبت کنم.

معاملات بلوکی به چه معاملاتی گفته می‌شود؟

معاملات بلوکی به معاملاتی گفته می شود که در آن حجم و مزایای بازار معاملات بلوکی محدودیت قیمتی وجود ندارد. برای شرکت های بورسی زمانی معامله بلوکی انجام می شود که حجم معاملات سهام و یا حق تقدم سهام 50 برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار باشد و یا معاملاتی که ارزش معامله آن بیشتر از 2 میلیارد تومان باشد. این معاملات معمولا در زمان معاملات بازار انجام می شود و شرایط آن همانند بازار عادی می باشد یعنی سهم در دامنه مجاز خود معامله می شود. معمولا معاملات بلوکی در یک بازار جدا انجام می شود و دلیل آن هم بیشتر مربوط به این است که حجم معاملات انجام شده تاثیراتی در قیمت سهم در بازار ایجاد نکند.

شکل زیر فرایند معاملات بلوکی را نشان می دهد.

چند نکته درباره معاملات بلوکی:

نکته 1:

در دیده بان بازار نمادهایی که معاملات بلوکی دارند؛ در کنار نماد خود شماره 2 را دارند به عنوان مثال معامله بلوکی نماد وامید در نماد وامید2 انجام می شود.به عنوان مثال در شکل زیردر نمادهای تبرک، وسینا و زاگرس معاملات بلوکی انجام شده است. به عنوان مثال در نماد وسینا 97 میلیون برگ سهم در قیمت 1123 ریال معامله بلوکی انجام شده است.

شکل زیر نیز صفحه معاملات بلوکی در نماد وسینا را انجام می دهد.

نکته 2:

در خصوص بررسی ارزش معاملات روزانه باید این نکته را مورد توجه قرار داد که باید ارزش معاملات بلوکی را از ارزش معاملات روزانه کسر کرد تا ارزش معاملات خالص روزانه بازار را بدست آورد که قابلیت استناد داشته باشد

نکته 3:

معمولا شنیده اید زمانی که شاخص کل روزانه منفی باشد در برخی نمادهای بازار ممکن است معامله بلوکی انجام شود. این معاملات به منظور مثبت کردن شاخص کل و یا کم کردن اثر منفی شاخص کل انجام می شود و اصطلاحا میگویند در نماد مورد نظر معاملات بلوکی انجام شده است. بنابراین باید معاملات بلوکی را در هر روز مشخص کرد و اثرات آن را بر روی شاخص کل مشاهده کرد. چرا که ممکن است شاخص کل مثبت باشد و شما فکر کنید که بازار هم مثبت است در صورتی که بسیاری از نمادهای بازار منفی باشد و تنها معاملات بلوکی در یک سهم موجب رشد شاخص شده است.

نکته 4:

در گزارش روزانه بورس کلیه معاملات بلوکی منتشر میشود و با مراجعه به آن گزارش می توان دریافت که معامله بلوکی در چه نمادهایی و با چه حجمی و در چه قیمتی انجام شده است.

نکته 5:

گاهی اوقات ممکن است شنیده باشید که معاملات بلوکی در یک سهم ممکن است موجب رشد قیمتی سهم شود. این جمله درست است و مربوط به سطح انتظارات سرمایه گذاران می باشد چرا که عموما ارزش گذاری بلوک بالاتر از قیمت تابلو می باشد و به همین دلیل انتظار بازار این است که قیمت سهم رشد کند. به عنوان مثال قیمت سهم ایران خودرو 240 تومان بود و زمانی که معامله بلوک 15 درصدی این سهم در قیمت 402 تومان منتشر شد قیمت سهم تا 310 تومان رشد کرد و بعد از اینکه برای بلوک خریداری نیامد و عرضه آن لغو شد قیمت سهم دوباره تا 240 تومان کاهش یافت.

پس زمانی که آگهی بلوکی سهمی منتشر می شود حتما باید معاملات آن را رصد کرد و اثرات قیمتی سهم را مد نظر داشت.

معاملات بلوکی چگونه موجب رشد قیمت سهم می شود؟

زمانی که نمادهای دارای معاملات بلوکی در بازار سرمایه را چک میکنید میبینید که به عنوان مثال معاملات بلوکی بین حقیقی ها و یا حقوقی ها انجام شده است. به طور کلی معاملات بلوکی به صورت زیر انجام می شود:

• معامله بلوکی از حقیقی به حقوقی: در این معامله جابه جایی سهم توسط یک حقیقی به یک حقوقی انجام می شود. معمولا این نوع معامله اثرات چندانی بر قیمت سهم ندارد.
• معامله بلوکی از حقیقی به حقیقی: در این معامله جابه جایی سهم توسط یک حقیقی به یک حقیقی دیگر انجام می شود. معمولا این نوع معامله هم اثرات چندانی بر قیمت سهم ندارد.
• معامله بلوکی از حقوقی به حقوقی: در این معامله جابه جایی سهم توسط یک حقوقی به یک حقیقی انجام می شود. معمولا این نوع معامله هماثرات چندانی بر قیمت سهم ندارد.

معامله بلوکی از حقوقی به حقیقی: در این معامله جابه جایی سهم توسط یک حقوقی به یک حقیقی انجام می شود. زمانی که این جا به جایی انجام شد حتما باید معاملات سهم را رصد کنید و به دنبال یک موقعیت معاملاتی مناسب باشید چرا که وقتی یک حقیقی سهمی را از حقوقی خریداری میکند معمولا دارای یک برنامه برای افزایش قیمت سهم می باشد و از آنجا که قادر به خرید حجم مناسب سهم در بازار نیست با یک حقوقی توافق کرده و آن تعداد سهم را در درصد های بالاتری نسبت به قیمت تابلو از حقوقی خریداری میکند و پس از این معامله بلوکی اقدام به افزایش قیمت سهم می کند. از آنجا که این رفتار بارها در بازار اتفاق افتاده است پس می توان گفت که سرمایه گذاران نیز نسبت به این معامله حساس شده و اقدام به خرید سهم می کنند و همین موضوع باعث افزایش قیمت سهم می شود. اما اینکه آن بازیگر چه سهمی را برای خرید انتخاب میکند را باید در مقاله سهام شناور و اثرات ان بر قیمت سهم و سپس در مقاله سفته بازی در سهم مطالعه کنید.

فیلتر معاملات بلوکی در بورس

برای نوشتن فیلتر معاملات بلوکی در بورس کافی است دستور زیر را در دیده بان بازار و در بخش فیلتر نویسی کپی و سپس آن را اجرا کنید.

‘l18)[(l18).length-1]==’2)

تفاوت معاملات بلوکی و کد به کد کردن در چیست؟

در بخش های قبل در خصوص کد به کد کردن در معاملات صحبت کردیم و گفتیم که کد به کد کردن در جهت افزایش قیمت سهام صورت می گیرد و معمولا با توافق بین خریدار و فروشنده که صورت می گیرد که فروشنده معمولا حقوقی و خریدار معمولا حقیقی می باشد . حال ممکن است این دو سرمایه گذار متفاوت باشند و یا اینکه ممکن است حقوقی سهم را به کد های حقیقی که در واقع کد های شخصی است منتقل کند و گپس از آن برنامه افزایش قیمت سهام را داشته باشد. اما در معاملات بلوکی قضیه اندکی فرق دارد. ممکن است شرکتی برخی از شرکت های زیان ده خود را به دلیل اصلاح ساختار مالی به صورت بلوکی و در قالب نقد و اقساط واریز کند و یا اینکه شرکتی قبلا سهامی را به صورت بلوکی در بازار به قیمت هر سهم 450 تومان خریده و پس از گذشت زمان و با رشد قیمت سهم قصد دارد آن را به صورت بلوکی و به قیمت بالاتر به فروش برساند و سود شناسایی کند.

معاملات بلوکی چیست و چگونه انجام میشوند؟

معاملات بلوکی چیست و چگونه انجام میشوند؟

هر نوع بازار سرمایه‌ای از قوانین و اصطلاحات تخصصی و خاصی برخوردار می‌باشد. از این رو برای ورود و سرمایه گذاری در بازار بورس باید در اولین قدم با اصطلاحات رایج آن آشنا گردید. آشنایی با اصطلاحات بورسی از این نظر اهمیت می‌یابد که موجب درک بهتر مفاهیم و آموزش‌های مرتبط با آن می‌شود. از این رو یکی از اصطلاحات رایج در بازار بورس معاملات عمده و بلوکی می‌باشد که در میان سرمایه گذاران امری آشنا و شناخته شده است. اما معاملات بلوکی چیست و چگونه انجام میشوند؟ در ادامه‌ی این مطلب به پاسخ این پرسش می‌پردازیم و مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

معاملات بلوکی به خرید یا فروش حجم بسیار بالایی از یک سهم به صورت یکباره اطلاق می‌شود. از آنجا که خرید این چنینی در ابعاد کلان انجام می‌گیرد باید میان خریدار و فروشنده بر سر قیمت توافقاتی صورت گیرد. همان طور که می‌دانید به صورت عادی معاملات بورس در چارچوب و محدودیت‌های اعمال شده از سوی سازمان بورس انجام می‌گیرد. اما در معاملات عمده و بلوکی هیچ محدودیت و چارچوبی برای فروشنده و خریدار وجود ندارد. با توجه به حجم بالای معاملات بلوکی ثبت و سفارش‌ها بیشتر توسط سرمایه گذاران حقوقی انجام می‌شود و افراد حقیقی کمتر در آن شرکت دارند.

تاثیر معاملات بلوکی بر قیمت سهم

خرید و فروش سهام در ابعاد معاملات بلوکی می‌تواند تاثیرات و نوسانات بسیار زیادی را به بازار تحمیل کند. از این رو برای پرهیز از ایجاد نوسانات احتمالی و به اشتباه انداختن سایر سرمایه گذاران، معاملات عمده و بلوکی خارج از سیستم معاملاتی انجام می‌گیرد. به منظور ایجاد تمایز میان این نوع از معاملات با معاملات معمول در بازار بورس ایران، بازاری با عنوان سامانه معاملات بلوکی شکل گرفته است. در بستر فراهم شده خریداران و فروشندگان سهام می‌توانند به راحتی به مبادله بپردازند.

سامانه معاملات بلوکی از نظر حجم معاملات و قیمت، دارای محدودیت‌هایی می‌باشد که به طور اختصار از نظر حجمی، باید بیش از 50 برابر حجم هر سفارش در بازار معمولی باشد. همچنین از نظر قیمت و ارزش معاملات بیش از 20 میلیارد ریال را در برگیرد. پارامترهای مشخص شده در معاملات بلوکی فرابورس کمی متفاوت است و از قوانین مخصوص به خود پیروی می‌کند. زمان فعالیت بازار بلوکی با بازار بورس تفاوتی ندارد و کاملا یکسان است. توجه داشته باشید که از نظر دامنه‌ی نوسانات قیمتی سامانه معاملات بلوکی کاملا تحت تاثیر بازار بورس عادی می‌باشد. به زبان ساده‌تر هر اتفاقی که در بازار بورس کشور بیفتد معاملات عمده و بلوکی را نیز تحت الشعاع قرار می‌دهد.

مزایا

• سامانه معاملات بلوکی از نماد معاملاتی کاملا متفاوتی نسبت به بازار عادی برخوردار است.
• معاملات بلوکی در محاسبه قیمت نهایی و شاخص کل هیچ گونه تاثیری ندارند.
• سرمایه گذاران نمی‌توانند با استفاده از کد گروهی اقدام به معامله کنند.

کاربرد فیلتر معاملات بلوکی

معامله گران می‌توانند با استفاده از قابلیت فیلتر معاملات بلوکی، معاملات جاری در سایت مدیریت فناوری بورس را شناسایی و مجزا کنند. برای انجام این کار کافیست دستورات لازم را در سایت معاملات بلوکی tsetmc اعمال کرده تا کلیه‌ی معاملات بلوکی جاری برایتان به نمایش درآید. توجه داشته باشید که معاملات بلوکی با نمایش عدد 2 متمایز شده‌اند. از این رو برای اعمال فیلتر می‌توانید دستور زیر را کپی کرده و در سایت معاملات بلوکی tsetmc وارد کنید و معاملات بلوکی امروز را مشاهده نمایید.

1. Filter Name : Block trades FILTER HF-132//
2. User: Mostafa Ejarestaghi//
3. UPDATE: 1400/01/23//
4. version : 1.1.1//

1. website : www.hooshefaal.ir//
2. Email : [email protected]//
3. Telegram Channel : مزایای بازار معاملات بلوکی @hooshefaal//
4. Telegram Support : @hooshefaal_support//
5. Instagram Page : @hooshefaal.ir//
6. whatsapp number : 09364549266//

1. (cfield0)=””;
2. (cfield1)=””;
3. (cfield2)=””;
4. if((l18)[(l18).length-1]==’2′)
5. return true;
6. >

نحوه انجام معاملات عمده و بلوکی

برای اینکه بدانید معاملات بلوکی چیست و چگونه انجام میشوند، در ابتدای کار باید کارگزار خریدار پیشنهاد خود را در سامانه معاملات بلوکی ثبت نماید. این پیشنهاد در صورت رضایت خریدار توسط کارگزار وی مورد تایید قرار می‌گیرد. در نهایت فرایند معامله باید به تایید و تصویب ناظر برسد و در سامانه ثبت گردد. در حالت دوم شرایط کاملا برعکس صورت می‌گیرد؛ به گونه‌ای که ابتدا پیشنهاد فروش توسط کارگزار فروشنده‌ی سهم ثبت می‌شود. سپس کارگزار خریدار پیشنهاد را قبول کرده و آن را تایید می‌نماید. توجه داشته باشید که درصدی به عنوان کارمزد معاملات بلوکی از مبلغ کلی خرید و فروش کسر می گردد. میزان کارمزد معاملات بلوکی به حجم معاملات بستگی دارد.

جمع بندی

در این مقاله به طور مختصر در زمینه‌ی این که معاملات بلوکی چیست و چگونه انجام میشوند صحبت کردیم و با قوانین آن تا حدودی آشنا شدیم. می‌توانید با استفاده از فیلتر معاملات بلوکی معاملات عادی را از آمار معاملات بلوکی متمایز کنید. همچنین با ایجاد سامانه معاملات بلوکی، این بازار به طور کامل از بازار بورس مجزا شده است. دلیل این تمایز جلوگیری از بروز تاثیرات هیجانی بر بازار بورس عادی می‌باشد. توجه داشته باشید که به دلیل بالا بودن حجم سفارشات در معاملات بلوکی، روند معاملات بازار بورس می‌تواند تا حدودی تحت تاثیر قرار بگیرد.

معاملات بلوکی

معاملات بلوکی عبارت است از خریدوفروش تعداد زیادی اوراق بهادار.

معاملات بلوکی شامل تعداد قابل‌توجهی از سهام یا اوراق قرضه است که با قیمت تنظیم شده بین دو طرف معامله می‌شود. معاملات بلوکی گاهی اوقات در خارج از بازارهای آزاد انجام می‌شود تا تأثیر آن را بر قیمت اوراق بهادار کاهش دهد. قواعد مربوط به محدودیت قیمت و حجم در این معاملات رعایت نمی‌شود.

اگر یک معامله بلوکی در بازار آزاد انجام شود، معامله گران باید مراقب باشند زیرا معامله بلوکی می‌تواند باعث نوسانات زیادی در حجم معاملات شود و می‌تواند ارزش بازار سهام یا اوراق قرضه خریداری شده را تحت تأثیر قرار دهد.

بنابراین معاملات بلوکی معمولاً از طریق کارگزار انجام می‌شود، نه از طریق صندوق‌ها یا بانک سرمایه‌گذاری که اوراق بهادار را معمولاً خریداری می‌کند.

معاملات بلوکی معاملات بزرگی است که توسط سرمایه‌گذاران نهادی انجام می‌شود.

این معاملات معمولاً به سفارش‌ها ی کوچک‌تر تقسیم می‌شوند و از طریق کارگزاران مختلف انجام می‌شوند تا اندازه واقعی معاملات انجام شده را مخفی کنند.

معاملات بلوکی را می‌توان از طریق قرارداد خرید در خارج از ساعت بازار انجام داد.

معاملات بلوکی چگونه انجام می‌شوند؟

ازآنجاکه معاملات بلوکی معاملات بسیار بزرگی هستند، توسط معامله گران عادی انجام نمی‌شود؛ بنابراین چه کسی این معاملات عظیم را انجام می‌دهد؟ معمولاً شرکت‌های بازرگانی و سرمایه‌گذاران نهادی، سرمایه‌گذاران حقوقی معاملات بلوکی انجام می‌دهند.

اکثر معاملات بلوکی در خارج از بازار انجام می‌شود. این همان چیزی است که به‌عنوان معامله "خارج از بورس" شناخته می‌شود. این معاملات زمانی اتفاق می‌افتد که دو طرف مستقیماً معامله کنند، فارغ از اینکه از طریق یک بازار مالی اختصاصی انجام شود.

برای انجام معامله بلوکی ابتدا کارگزار خریدار که درخواست را از متقاضی دریافت کرده است، قیمت درخواستی را در سامانه ثبت می‌کند.

درصورتی‌که کارگزار پذیرنده قیمت پیشنهادی خریدار را در سامانه به‌صورت " ا مکان تسویه خارج از پایاپای " بپذیرد،

می‌تواند پیشنهاد را با یکی از شروط؛ "امکان تسویه خارج از پایاپای" یا " صرفاً نقدی " بپذیرد .

اگر کارگزار فروشنده پیشنهاد فروش به‌صورت " صرفاً نقدی " را بپذیرد، سفارش‌های تطبیق‌یافته به بورس یا فرابورس ارسال می‌گردند.

اگر کارگزار فروشنده "امکان تسویه خارج از پایاپای" را بپذیرد یکی از حالت‌های زیر رخ خواهد داد:

• اگر کارگزار پیشنهاددهنده فروش تسویه خارج از پایاپای را بپذیرد، سفارش‌های تطبیقی به‌صورت تسویه خارج از پایاپای به بورس یا فرابورس ارسال می‌گردد.
• اما اگر تسویه خارج از پایاپای توسط کارگزار پیشنهاددهنده فروش تأیید نگردد، مشروط بر آنکه کارگزار پذیرنده شرط صرفاً خارج از پایاپای را پذیرفته باشد، امکان تغییر تسویه به‌صورت تسویه نقدی انجام و به بورس یا فرابورس ارسال می‌شود.
• اگر کارگزار پذیرنده پیشنهاد، شرط صرفاً خارج از پایاپای را هم پذیرفته باشد، اما کارگزار پیشنهاددهنده فروش تسویه خارج از پایاپای را تأیید نکند، درخواست رد خواهد شد و مجدد در سامانه معاملات بلوک پیشنهاد فروش ثبت می‌شود .

در یک معامله فرابورس طرفین آزاد هستند که در مورد هر قیمتی که تعیین می‌کنند، توافق کنند. با این‌حال، اکثر آنها به قیمتی در حدود قیمتی که سهم در بازار معامله شده با یکدیگر تسویه می‌کنند.

به‌عنوان‌مثال، شما می‌خواستید ۱ سهم خود را به دوست خود بفروشید. می‌توانید سهم خود را مستقیماً به او بفروشید و در ازای گواهی سهام پول نقد بگیرید. این یک تجارت خارج از بورس است. این‌گونه معامله گران معاملات بلوکی را انجام می‌دهند.

گاهی اوقات در معاملات بلوکه شده، ارتباط مستقیم طرفین با یکدیگر صورت می‌گیرد تا مبادله با قیمت توافق شده انجام شود.

مشخصه معاملات بلوکی

از مشخصه‌های معاملات بلوکی به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• دامنه نوسان مجاز قیمت همانند دامنه نوسان در بازار معاملات خرد است.
  
• قیمت پایانی در معاملات خرد مانند قیمت سهم در بازار عادی و در همان روز است. قیمت در بازار تعیین می‌شود.
  
• زمان برگزاری معاملات بلوکی هر ۵ دقیقه یک‌بار مزایای بازار معاملات بلوکی و به‌صورت حراج ناپیوسته انجام می‌شود.
  
• وقتی نماد معاملاتی سهم در بازار عادی متوقف باشد، نماد معاملاتی سهم در بازار بلوک نیز متوقف خواهد بود.
  
• استفاده از کد معاملاتی در این معاملات مجاز نمی‌باشد و فقط سفارش‌های محدود انجام می‌گیرد.
  
• معاملات بلوکی در نمادی مجزا از بازار معاملات عادی انجام می‌گیرد به همین خاطر در محاسبه شاخص و قیمت پایانی نادیده گرفته می‌شوند.
  
• فقط سفارش‌های محدود در این معاملات قابل‌اجرا هستند
  
• قیمت معامله توافق شده بین طرفین معامله است
  
• عدم وجود محدودیت حجمی و قیمتی معاملات
  

حداقل حجم و قیمت معاملات بلوکی چقدر است؟

اعمال محدودیت‌های حجمی در معاملات بلوکی توسط هیئت‌مدیره بورس تعیین و تصویب می‌شود.

در معاملات بلوکی محدودیت حجمی وجود ندارد یعنی سرمایه‌گذاران به‌صورت توافقی می‌توانند هر حجمی را معامله کنند.

حداقل‌های مقرر شده در حال حاضر بدین شرح می‌باشد:

در بازار بورس :

• ارزش معاملات صورت‌گرفته در بازار بلوکی حداقل باید ۲۰ میلیارد ریال (۲ میلیارد تومان) باشد .
  
• سهام و حق‌تقدم قابل معامله در شرایطی که حجمشان حداقل ۵۰ برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار عادی باشد
  
• حجم معاملات سهام، حق‌تقدم یا اوراق بهادار مشارکت، حداقل ۵۰ برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار عادی باشد.

در بازار فرابورس:

• در فرابورس شرکت‌هایی که سرمایه آن‌ها کوچک‌تر مساوی ده میلیارد ریال (یک میلیارد تومان) باشد. بزرگ‌تر یا مساوی و همچنین کمتر از ۵% سرمایه پایه شرکت است.

• شرکت‌های فرابورسی که سرمایه پایه آن‌ها بیش از یک میلیارد ریال است، بزرگ‌تر یا مساوی ۰ ٫ ۵ و کم‌تر از ۱ درصد سرمایه پایه در نظر گرفته شده است .

نحوه مشاهده معاملات بلوکی

در سایت مدیریت فناوری بورس ( www.tsetmc.com ) در کنار نام هر نمادی که عدد « ۲» نوشته شده باشد، به معنای این است که معامله بلوکی در آن صورت‌گرفته است.

برای مثال نماد آریا ساسول که عدد ۲ در کنار نام نماد درج شده است، در تاریخ ۱۴ تیرماه مورد معامله بلوکی قرار گرفته است

مشاهده آمار و اطلاعات معاملات بلوکی

در سایت بورس اوراق بهادار تهران نیز، از قسمت اطلاعات بازار، “نگاهی به وضعیت بازار (روزانه) ” می‌توانید معاملات بلوکی را مشاهده کنید:

فیلتر معاملات بلوکی در بورس

اگر دستور زیر را کپی و در بخش فیلترنویسی دیده‌بان بازار وارد نمایید، امکان دیدن سهام دارای معاملات بلوکی برای شما فراهم می‌شود.

(l 18 )[(l 18 ).length- 1 ]==' 2 '

چرا معامله گران از معاملات بلوکی استفاده می‌کنند؟

معامله گران بل وکی برای جلوگیری از ایجاد نوسانات بازار و کاهش نوسانات از مبادلات عمومی جلوگیری می‌کنند. آنها همچنین این کار را برای کاهش هزینه‌های کارمزد در خارج از بازار انجام می‌دهند.

معامله بلوکی موجب رشد قیمت سهم خواهد شد؟

به دلیل اینکه تعداد سهام زیادی در معاملات بلوکی معامله می‌شود، سهام‌داران معمولاً انتظار افزایش قیمت سهم پس از انجام معاملات بلوکی را دارند. همین امر می‌تواند موجب افزایش تقاضا و قیمت برای سهامی شود که معاملات بلوکی در آن‌ها صورت‌گرفته است.

معاملات بلوکی به دو صورت می‌توانند بر قیمت سهم تأثیر بگذارند:

1. اندازه بلوک بیش از ۵۰ درصد باشد که در این صورت خریدار در معامله بلوکی مالکیت سهم را برعهده می‌گیرد و باتوجه‌به برنامه‌ها و سیاست‌های جدید سهام‌دار جدید، بر روند قیمت سهم نیز تأثیرگذار خواهد بود.
   
2. درصورتی‌که هیئت‌مدیره با کسری سهم مواجه باشد، خریدار می‌تواند سهام را از بازار جمع کند و سپس موجب افزایش قیمت آن شود زیرا هدف خریدار، بلوک سهم است. اقدام سرمایه‌گذار برای جمع‌آوری سهم می‌تواند موجب حساس شدن و جلب‌توجه سایر سرمایه‌گذاران شود، در این صورت تقاضا و قیمت سهم ممکن است افزایش یابد.

بلوک شرکت در چه صورتی ارزنده است؟

از نظر بازار، معاملات بلوکی می‌توانند باعث بی‌ثباتی شوند. حرکات ناگهانی و بزرگ در یک دارایی خاص می‌تواند باعث تغییر ناگهانی قیمت شود. این امر موجب نوسان در بازار می‌شود که اتفاق خوبی نیست. بدتر از این‌که ممکن است حرکت قیمت باارزش ذاتی سهم فاصله بگیرد. در نتیجه این امر موجب نوسان در بازار و قیمت‌گذاری نادرست در سهام می‌شود.

درصورتی‌که با انجام معاملات بلوک بتوان سمت هیئت‌مدیره را برعهده گرفت، انجام این معامله ارزشمند است. در غیر این صورت، قیمت سهم در معامله همانند قیمت سهام در بازار عادی است.

برای مثال عده‌ای از افراد در جلسه برگزاری مجمع حضور داشتند اما به دلیل نداشتن تعداد کافی سهم، نتوانستند سمت هیئت‌مدیره را برعهده بگیرند. در این حالت انجام معامله بلوک جهت افزایش تعداد سهام و انتخاب شدن برای هیئت‌مدیره بودن، شانس این افراد را بالا می‌برد.

ارزش بلوک سهام باتوجه‌به وضعیت شرکت و دارایی‌هایی که دارد می‌تواند جذاب باشد.

متقاضیان خرید در معاملات بلوک می‌توانند پرداخت‌های خود جهت تسویه را به دو صورت نقد و اقساط انجام دهند.

درصورتی‌که خریداری به‌صورت نسیه تسویه خود را انجام دهد، باید به‌خاطر داشته باشد که قیمت سهم نیز باتوجه‌به ارزش زمانی پول، افزایش می‌یابد.

آیا ارزش معاملات بلوکی در ارزش معاملات کل بازار اثر دارد؟

ارزش کل معاملات انجام شده ارزش معاملات خرد، بلوک و عمده را شامل می‌شود.

برای محاسبه ارزش معاملات خرد بازار، ارزش معاملات بلوک و عمده را از ارزش کل معاملات، کسر می‌کنیم، ارزش خالص حاصل می‌شود .

تفاوت بین معامله بلوکی با کد به کد چیست؟

معمولاً در معاملاتی که یک طرف معامله شخص حقیقی (معمولاً خریدار) و طرف دیگر شخص حقوقی (معمولاً فروشنده) باشد، به‌منظور افزایش قیمت سهم با یکدیگر توافق می‌کنند.

معاملات کد به کد به شکل‌های مختلف می‌تواند بین افراد معامله شود:

• کد به کد بین شخص حقیقی و حقوقی
  
• کد به کد بین اشخاص حقوقی
  
• یا انتقال اشخاص حقوقی از کد حقوقی به کد حقیقی خود
  

اما در معاملات بلوکی این امر متفاوت است. برای مثال گاهی هیئت‌مدیره شرکتی به دلیل اصلاح ساختار مالی، سهام زیان‌ده را به‌صورت بلوکی (نقد یا اقساط) ارائه می‌کند. در طرف مقابل ممکن است شرکتی دیگر سهام را در قیمت پایین خریداری نماید و با گذشت زمان، قیمت سهم افزایش یابد، آنگاه آن را با قیمت بالا و با سود به‌صورت بلوکی بفروشد.

به طور کل می‌توان گفت که هدف از معاملات کد به کد، تأثیرگذاری بر قیمت سهم و افزایش قیمت آن می‌باشد، اما در معاملات بلوکی هدف تنها اثرگذاری بر قیمت نمی‌باشد.

بازار خرده فروشی چیست؟

در واقع، بازار خرده فروشی همان معاملاتی بلوکی است.

بازار نقد (همان تابلو معاملات است):

• خرده فروشی: معاملات بلوکی که با تایید شرکت بورس یا فرابورس بین سهامداران انجام می‌شود. به منظور ایجاد معاملات بلوکی و عدم تغییر قیمت روی تابلو (قیمت توافقی باشد) با تایید ناظر، باید معاملات بیشتر از 50 برابر هر لات خرید یا بالاتر از 2 میلیارد تومان باشد. به علت تغییر نکردن قیمت، معاملات روی تابلو نقد (خرد) قرار گرفته نمی‌شود.

شرکت بورسی با سرمایه‌ کمتر از 300 میلیار تومان تا 5%

شرکت بورسی با سرمایه‌ بیشتر از300 میلیار تومان تا 1%

شرکت فرابورسی با سرمایه‌ کمتر از 100 میلیار تومان تا 5%

شرکت بورسی با سرمایه‌ بیشتر از 100 میلیار تومان تا 5%

می‌ توانند معاملات خرده فروشی انجام دهند.

• جبرانی : انتقال از سهام عمده به سهام کارکنان
• عمده : در معاملاتی که فروشنده بیشتر از 1% در سرمایه 100 میلیاردی فرابورس یا 300 میلیاردی بورس، و بیشتر از 5% در سرمایه کوچکتر انجام می‌شوند، باید آگهی شوند. خریدار در روز معمول در معاملات عمده، خرید را انجام می‌دهد و لزومی ندارد معامله در دامنه نوسان آن روز باشد. در واقع می‌تواند نقد و اقساط باشد.

به‌طورکلی می‌توان گفت:

بازار بورس خریدار و فروشنده را جفت می‌کند، در مورد قیمت مذاکره می‌کند و معامله را تسهیل می‌کند.

معاملات بلوکی تعداد زیادی اوراق بهادار را شامل می‌شود. دو طرف تعداد زیادی سهام یا اوراق قرضه را با قیمت تنظیم شده معامله می‌کنند.

در مواردی که مبالغ متفاوت باشد، بورس می‌تواند به شفافیت اطلاعات و قیمت‌گذاری کمک کند. به‌عنوان‌مثال، اگر صندوق تامینی ما بخواهد ۱ میلیون سهم از سهام خود را بفروشد، در بورس یک خریدار عمده پیدا می‌شود. بااین‌حال، ممکن است ۱۰ خریدار برای ۱۰۰۰۰۰ سهام هر یک پیدا کند.

با کسر کردن ارزش معاملات بلوک از معاملات روزنه، خالص ارزش معاملات روز محاسبه می‌شود.

معمولاً ارزش سهم در معاملات بلوک از قیمت روی تابلو سهم بالاتر است، به همین خاطر انتظار افزایش قیمت سهم پس از اعمال معاملات بلوک وجود دارد.