تشریح انواع ریسک های موجود در بورس
سرمایه گذاران همواره با انواع ریسک در بازار بورس مواجه هستند که در این به ان خواهیم پرداخت.ساده ترین تعریفی که از ریسک میتوان ارائه داد این است که ((یک سرمایه گذار احتمال دارد بخشی یا همه سرمایه خود را از دست بدهد )) نترسید اگر انواع ریسک رابشناسد و برای روبرو شدن با ان برنامه ریزی کنید. آسیبی به شما نخواهد رساند.ابتدا لازم است قدیمی ترین رابطه ای را که در دنیای سرمایه گذاری وجود دارد به شما معرفی کنم. بله رابطه ریسک و بازده.
رابطه ریسک و بازده بیان میکند که اگر بخواهید بازده بالتری به دست اورید باید ریسک بیشتری را هم تحمل کنید و اکر نمی خواهید پس بازدهی سرمایه گذاری شما هم زیاد نخواهد بود.
یک مثال از دنیای واقعی موضوع را روشن تر میکند.یکی از دوستانم مبلغی پس انداز داشت که می خواست جایی سرمایه گذاری کند.وقتی از نرخ بهر سپرده ای بانکی مطلع شد با تعجب به من گفت((اینکه حتی از نرخ تورم هم کمتر است می خواهم پولم را جایی سرمایه گذارم کنم که سود بیشتری داشته باشد.)) پرسیدم چرا در بازار بورس سرمایه گذاری نمیکنی؟ و جواب داد : (( بورس؟ مگر دیوانه شدم ؟ سرمایه گذاری بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری در سهام خیلی ریسکی است )) خب . اگر نمیخواهید ریسک بیشتری تحمل کنید پس اعتراضی هم به نرخ سود سپرده های بانکی نداشته باشید ریسک از هر نوعی که باشد بر سرمایه بر سرمایه شما اثر میگذارد خواه پولتان در بانک باشد خواه در بورس یا حتی زیر بالش شما پنهان شده باشد بازهم از گزند ریسک در امان نخواهد بود. ریسک اتش سوزی منزل یا دزدیده شدن پواتان را در نظر بگیرید!
به همین دلیل فهمیدن ریسک پیش از سرمایه گذاری بسیار مهم است.درزیر انواع ریسک در بازار بورس را به طور مختصر معرفی میکنم.
1.ریسک مالی
فرض کنید شما در سهام شرکت الی بالی سرمایه گذاری کرده اید و سهام ان را در قیمت 370 تومان خریده اید. حال بعد از مدتی شرکت الی بالی با مشکلاتی در فرایند تولید و فروش روبرو میشود و نمی تواند محصولات خود را بفروشد و تعهدات خود را عملی کند و لذا با جدی تر شدن مشکلات شرکت اعلام ورشکستگی میکند. حالا شما صاحب سهام یک شرکت ورشکسته هستید که سهامتان در بازار هیچ ارزشی ندارد.به چنین ریسکی که همواره در بازار بورس سرمایه گذاران را تهید می کند ریسک مالی گفته می شود.
راه حل در امان ماندن از ریسک چیست؟ برای اینکه ریسک مالی سرمایه گذاری خود را کاهش دهید لازم است از خرید سهام اطلاعات کافی در مورد ان جمع اوری کنید و این اطلاعات را تجزیه و تحلیل کنید (نگران نباشید ما در مدیر مالی به شما کمک خواهیم کرد ) توجه داشته باشید یک تحقیق کامل تا حدودی برنامه ریزی و کمی شم مالی تا حد زیادی ریسک مالی را کاهش می دهد.
2.ریسک نرخ بهره
وقتی تاریخچه ابن ریسک را در بازار های جهانی بررسی می کنیم میبینیم که ریسک نرخ بهره در بیشتر موارد ائراق بهادار با درامد ثابت را تحت تاثیر قرار میدهد اما با توجه به ربوی بودن ان به شکل معموا و جهانی اش در اقتصاد ما تعریف نمیشود اما می توان نرخ ببهر بانکی را به عنوان نرخ بهره عمومی در نظر گرفت. حالا فرض کنید هفته گذشته در اوراق مشارکت دولتی با نرخ علی الحساب 21درصد سرمایه گذاری کردید در ان روز نرخ سپرده های بانکی بلند مدت 18 درصد بود بنابر این سرمایه گذاری در اوراق مشارکت دولتی بازده بالتری داشت. حالا اگر دولت به بانک ها اجازه دهد که نرخ سپرده هایشان را تا حداکثر 25 درصد افزایش دهند چه اتفاقی می افتد؟ اوراق مشارکتی که شما پیش از این خریده اید ارزش خود را تا حد زیادی از دست خواهد داد! این تنها اثر مخرب ریسک نرخ بهره نیست . افزایش نرخ بهره باعث میشود نرخ وام دهی بانک ها هم افزایش یابد و در نتیجه هزینه تامین مالی شرکت های بورسی بیشتر شود. افزایش هزینه های مربوط به تامین مالی شرکت ها ممکن است بر تولید و فروش انها تاثیر بگذارد و شرکت ها با مشکلاتی روبرو شوند . همین طور افزایش نرخ بهره بانکی باعث خروج سرمایه از بازار بورس به سمت بانک ها و کاهش نفدینگی بازار بورس می شود که رکود در بازار بورس را به همراه خواهد داشت.
برای مقابله با این ریسک همواره نیم نگاهی به جریانات کلی اقتصاد و همین طور قوانین و مقررات بانک مرکزی داشته باشید پس انداز خود را فقط در یک نوع دارایی سرمایه گذاری نکنید. بهتر است ان را در منابع مختلف نظیر سپرده هاب بانکی اوراق مشارکت و سهام بورسی سرمایه گذاری کنید.
3.ریسک بازار
بازار بورس از جندین هزار نفر سرمایه گذار تشکیل شده که رئزانه خرید و فروش میکنند براین تصمیم گیری این سرمایه گذاران است که مشخص میکند قیمت این سهم افزایش یابد یا کاهش . یک سهم هر چقدر هم که خوب باشد در صورتی که اغلب سرمایه گذاران تصمیم به فروش ان بگیرند با مازاد عرضه و کمبود تقاضا روبرو خواهد شد و در نتیجه قیمت ان کاهش میابد . برعکس سهمی که تقاضای بیش از اندازه برای ان باشد به دلیل کمبود عرضه قیمتش افزایش میابد. نوسانات قیمت سهاام در بازار ریسک بازار را برای سرمایه گذاران به وجود می اورد.
باید توجه داشت که بازار بورس ماهیتا نوسان پذیر است بنابراین اگر پیش از خرید خود با دقت تحقیق کرده اید و از خرید خود مطمین هستید فریب بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری نوسانات روزانه و کوتاه مدت را نخورید . بلند مدت فکر کنید.
4.ریسک تورم
امروز شما ده هزار تومان چه می توانید بخرید؟ پنج سال قبل چه؟ بیست سال قبل چطور؟ به این میگویند ریسک تورم!
پول خود را یکجا راکد نگه ندارید در جایی سرمایه گذاری کنید که بازده ان بیشتر از نرخ تورم باشد . همین!
5.ریسک سیاسی یا ریسک دولتی
اگر شرکت ها را ماهی فرض کنیم دولت و سیاست های ان مانند برکه میمانند که ماهی ها در ان شنا میکنند؟
ایا ماهی ها در برکه ای که اب ان الوده است زنده میمانند؟ مسلما خیر قوانین و سیاست های دولت هم میتواند اثرات غیر قابل جبرانی بر برخی شرکت ها داشته باشد . اگر سهامدار شرکتی هستید که تحت تاثیر قوانین دولتی است بیشتر مراقب باشید ممکن است یک شیه سرمایه خود را از دست بدهید.
6. ریسک شخصی
منشا ریسک های سرمایه گذاری همیشه بازار و عوامل اقتصادی نیست. گاهی سرمایه گذاران خودشان سرمایه خود را دچار خطر میکنند. فرض کنید شما 5 میلیون تومان در سهامی سرمایه گذاری کرده اید حالا قیمت سهام تحت تاثیر عوامل مقطعی کاهش یافته و ارزش سرمایه گذاری شما به 4 میلیون تومان رسیده است. علی رغم اینکه شما با هدف بلندمدت در این سهام سرمایه گذاری کرده اید اما ناگهان رخدادی پیش می اید که شما به پول سرمایه گذاری شده احتیاج پیدا می کنید پس مجبوربد سهام خود را با زیان بفروشید . این نوع خطر ریسک شخصی نام دارد.
7.ریسک احساسی
منطق و انضباط در سرمایه گذاری از اصول اولیه ورود به بازار بورس است اما همه ما انسان هستیم و گاهی مغلوب احسساسمان میشویم. نتیجه اینکه ضرر میکنیم! یاد بگیرید حریص نباشید بخاطر ترس از زیان دست از سرمایه گذاری نکشید و عاشق سهامتان نشوید و به موقع ان را بفروشید.
نکته نهایی اینکه اجازه ندهید ریسک سرمایه گذاری شما را بترساند چرا که زندگی کردن همراه با ریسک و خطر است مطمئن باشید که همه انواع ریسک را یاد گرفته اید و سعی کنید دانشتان را در مورد انواع ریسک در بازار بورس سرمایه گذاری بیشتر کنید و اثرات انها بر اهداف مالی و سرمایه گذاری خود مدیریت کنید.
انواع ریسک سرمایهگذاری چیست؟
ریسک در تعریفی ساده به این معنی است که، با علم بر غیر قابل پیشبینی بودن موضوعی، دست به عملی بزنیم که اطمینانی از نتیجه بخش بودن آن نداریم. کلمه ریسک مفهوم خطر را تداعی میکند اما ریسک الزاما منفی نیست و بیشتر معنای عدم قطعیت دارد. در حقیقت ریسک دارای دو بعد مثبت و منفی است. گاهی اتفاق می‌افتد که ما خود را در معرض ریسک قرار می‌دهیم و با فرصت‌های مثبت روبه‌رو میشویم. در مقالات قبلی مفهوم ریسک و بازده در سرمایه گذاری را مفصل بررسی کردیم و در این مقاله، انواع ریسک در سرمایهگذاری را بررسی خواهیم کرد.
ریسک سرمایهگذاری چیست؟
ریسک در سرمایهگذاری نیز عبارت است از عدم اطمینانی که در بازدهی سرمایهگذاری وجود دارد. اصل ثابت سرمایهگذاری سودآوری آن است؛ تا از سود ده بودن معامله‌ای اطمینان نداشته باشیم تمایلی برای سرمایه‌گذای در آن نداریم. به همین خاطر افرادی که ریسک‌گریز هستند از سرمایهگذاری در جایی که احتمال ریسک و خطر از بین رفتن سرمایه وجود دارد امتناع میکنند و وارد پروسه‌های سرمایهگذاری پر مخاطره نمی‌شوند، مگر آن که سود برآورد شده بسیار زیاد باشد.
ریسک قابل اندازه‌گیری است و شرکتهای بسیاری زمان و منابع مالی خود را برای شناسایی ریسکهای احتمالی قرار می‌دهند تا بتوانند ریسک سرمایهگذاری خود را مدیریت و کنترل کنند. برای اندازه‌گیری ریسک سرمایهگذاری، معیارهای وجود دارد که از مهم‌ترین آنها انحراف معیار بازده تاریخی است. این که انحراف معیار بازده تاریخی محاسبه‌شده بالا باشد به آن معنا است که ریسک سرمایهگذاری بسیار زیاد است.
انواع ریسک سرمایهگذاری
در بالا به تعریفی از ریسک سرمایهگذاری اشاره کردیم، در ادامه باید بدانیم که هرگاه بخواهیم درباره سرمایهگذاری صحیح تصمیم بگیریم باید بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری با انواع ریسک سرمایهگذاری آشنایی داشته باشیم. به طور معمول ریسکهای سرمایهگذاری، به دو نوع اساسی تقسیم میشود:
- ریسک سیستماتیک: ریسکی را که به شرایط سیاسی و اقتصادی کلان جامعه مرتبط است، ریسک سیستماتیک میگویند. این ریسک محدود به صنعت خاصی نمیشود و بر تمامیت بازار تأثیر میگذارد و به هیچ عنوان قابل حذف شدن نیست به این معنی که در هر شرایطی باید پذیرای ریسک سیستماتیک باشید.
- ریسک غیر سیستماتیک: این نوع، برخلاف سیستماتیک قابل کنترل است و بستگی به تصمیم سرمایه‌گذار دارد. به عنوان مثال شخص میتواند سهام شرکتی را که عملکرد نامناسبی در شرایط بحرانی دارد، خریداری نکند و ریسک خود را کاهش دهد.
انواع دیگری از ریسک وجود دارند که زیرمجموعه ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک هستند و در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
ریسک نرخ سود
زمانی که سرمایه خود را در چند حوزه مختلف سرمایهگذاری میکنیم ریسک نرخ سود مطرح میشود. تصور کنید مقداری از سرمایه را به اوراق مشارکت با سود ۱۵ درصد اختصاص دهیم، مقداری از آن را در بانک با سود ۱۵ درصد بگذاریم و مقداری را سهام با سود ۲۰ درصد خریداری کنیم. در این جا با برآورد میزان سوددهی این سه حوزه، به نتیجه می‌رسیم که خرید سهام برای ما به صرفه‌تر است و بهتر است پول بیشتری را در این حوزه مالی سرمایهگذاری کنیم و عکس این مطلب هم صادق است. در واقع تفاوت نرخ سود این سه سرمایهگذاری میتواند ما را به یکی از سه گزینه که ریسک کمتری دارد، سوق دهد.
ریسک تورم
ریسک تورم یا به تعبیری ریسک قدرت خرید، به احتمال کاهش ارزش دارایی بر اثر تورم و کم شدن ارزش واحد پول یک کشور در آینده گفته میشود. رشد نرخ تورم ارتباط مستقیم با بازدهی سرمایهگذاری دارد و عبارت است از ریسک قدرت خرید یا کاهش قدرت خرید. برای توضیح بیشتر، اگر شخصی انتظار بازدهی ۵۰ درصدی از سرمایهگذاری خود داشته باشد و تورم سالانه ۲۰ درصد باشد در نهایت ۳۰ درصد بازدهی خواهد داشت بنابراین هرچه نرخ تورم افزایش یابد، میزان بازدهی سرمایهگذاری ما کم میشود. پس باید گزینه‌ای را انتخاب کنیم که پس از کسر تورم بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری موجود و تورم پیشبینی شده، بازدهی قابل قبولی داشته باشد.
ریسک مالی
تعهدات مالی و وام‌های شرکتی که قرار است در آن سرمایهگذاری شود برای بسیاری از سرمایه‌گذاران مسئله مهمی است؛ زیرا هرچه تعهدات مالی شرکت و وام‌های دریافتی آن بیشتر باشد، توان شرکت برای توسعه و گسترش و نهایتا افزایش سوددهی کم میشود. این تعهدات و تسهیلات در صورت‌های مالی شرکت‌ها موجود است و سرمایه‌گذاران می‌توانند با مطالعه صورت‌های مالی، از شرکت‌هایی که تعهدات مالی زیاد و در نتیجه ریسک مالی بالا دارند حذر کنند و به سراغ شرکتهای کم ریسک تر بروند.
ریسک نقدشوندگی
دارایی‌هایی که خرید و فروش آنها به آسانی صورت می‌گیرد، ریسک نقدشوندگی کمتری دارند. سرمایهگذاری مطلوب، آن است که سرمایه‌گذار هرزمان که اراده کند بتواند سهام خود را نقد کند. اگر شما سهمی داشته باشید که به دلیل عملکرد نامناسب شرکت کسی آن را نمی‌خرد، شما با ریسک نقد شوندگی مواجه هستید. در واقع هرچه سرعت خرید و فروش سهامتان بیشتر باشد، معاملات آن روان‌تر و ریسک آن کمتر است.
ریسک نرخ ارز
این نوع ریسک در مورد شرکت‌هایی است که عمده مواد اولیه خود را وارد میکنند. با رشد نرخ ارز، این شرکت‌ها درگیر چالش ریسک نرخ ارز خواهند شد و باید هزینه زیادی را متحمل شوند و روشن است که هزینه بالای شرکت، میزان سوددهی آن را کاهش میدهد و در نتیجه سرمایهگذاری در آن با ریسک همراه خواهد شد.
ریسک تجاری
ریسک تجاری شامل تمامی هزینه‌های یک شرکت برای عملیاتی کردن پروژه‌هایش است. شرکتی که قادر به فروش محصولات و تامین هزینه‌های عملیاتی خود است از ریسک تجاری کمتری برخوردار است. این هزینه‌ها شامل حقوق پرسنل، هزینه تولید، اجاره تسهیلات و هزینه‌های اداری میشود.
ریسک اعتباری
ریسک اعتباری یا نکول، مربوط به زمانی است که یک شرکت توانایی وصول سود قراردادی و اصل سرمایه را براساس تعهدات خود نداشته باشد. ریسک اعتباری یا ریسک عدم بازپرداخت سود، برای سرمایه‌گذاران نگران‌کننده است. توجه داشته باشید اوراق قرضه دولتی، کمترین میزان ریسک را دارند و بازدهی آنها نیز کم است و در مقابل اوراق بهادار شرکت، دارای بالاترین میزان ریسک اعتباری و در نتیجه نرخ بهره بالاتری هستند.
ریسک سیاسی
ریسک سیاسی زیرمجموعه ریسک سیستماتیک و نوعی از ریسک مالی به حساب می‌آید. بی‌ثباتی سیاسی، جنگ، کنترل‌های نظامی و تغییر قوانین دولتی سبب میشود که دولت یک کشور بصورت ناگهانی سیاست‌های خود را تغییر دهد و این امر روی تصمیم‌های سرمایهگذاری اثر میگذارد. نام دیگر این نوع ریسک، ریسک ژئوپلیتیک است. برای مطالعه بیشتر در این زمینه، به مقاله «تاثیر ریسکهای سیاسی بر بازار بورس ایران و جهان چیست؟» مراجعه بفرمایید.
ریسک بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری بازار
ریسک بازار در بین انواع ریسک‌ها، آشناترین ریسک به حساب می‌آید و عبارت است از تغییر بازدهی بر اثر نوسانات کلی بازار. تمامی اوراق بهادار در معرض ریسک بازار قرار دارند، عواملی مانند: رکود، جنگ، تغییرات ساختاری در اقتصاد و… باعث تغییر بازار و پیدایش این نوع ریسک می‌شوند. در بازار سهام، آتی سکه و فارکس و بازارهایی با نوسان بالا، بیشتر از باقی بازارها با این ریسک مواجه هستیم.
طبقه‌بندی افراد از نظر ریسکپذیری
افراد از نظر پذیرش میزان ریسک به ۳ دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:
- افراد ریسک‌گریز: کسانی که در مقابل سرمایهگذاری خود سیاستی محافظه‌کارانه پیش می‌گیرند. این افراد تنها در جایی سرمایهگذاری میکنند که مطمئن باشند که احتمال موفقیت بسیار بالا است.
- افراد ریسک‌پذیر: استراتژی این افراد جسارات و شجاعت در سرمایهگذاری است. این افراد پذیرای ریسک بالا هستند و به شانس و هوش مالی خود اعتقاد زیادی دارند.
- افراد خنثی نسبت به ریسک: این گروه نسبت به ریسک کردن در زندگی خود واکنشی خنثی دارند. در مقابل سود و یا زیان پول خود خنثی هستند زیرا ارزش پول را همان ارزش اسمی آن می‌دانند.
نکته دیگر این است که به طور طبیعی به دست آوردن سود بیشتر با پذیرش ریسک بیشتر، امکان‌پذیر است. پس نمی‌توان ریسک نکرد و سود فراوان کسب کرد. زمانی که شما با پذیرش ریسک بالا، سود زیادی به دست می‌آورید این سود پاداش شما است و در اصطلاح به آن صرف ریسک میگویند.
سخن آخر
در آخر لازم است به این نکته اشاره کنیم که، مهار کردن همه ریسکهای سرمایه گذاری عملا ممکن نیست اما با داشتن دانش و تجربه مدیریت ریسک، میتوان میزان ریسک را کاهش داد. یکی از راه‌‌کارهای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس، تنوع بخشیدن به سبد دارایی است. شنیده‌ایم که از قدیم گفته اند؛ همه تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نگذارید. با تنوع‌بخشی به دارایی‌هایمان در واقع از بالا رفتن ریسک کلی سبد جلوگیری میکنیم. سرمایهگذاری در حوزه‌های مختلف مالی باعث میشود که با کنار هم قراردادن دارایی‌های مالی متنوع، در مجموع ریسک کمتری را متحمل شویم. تنوع‌بخشی باید با دانش و تجربه کافی همراه باشد و در این زمینه لازم است با تحلیل‌گران و کارشناسان و متخصصان مالی مشورت کرده و از آنها مشاوره دریافت کنیم.
با انواع ریسک آشنا شوید
انواع ریسک
در مقاله‌های گذشته با مفهوم ریسک و به ویژه ریسک در سرمایهگذاری آشنا شدیم. دانستیم که بر خلاف باور عامیانه ریسک به معنای خطر کردن نیست. پذیرش ریسکهای معقول و مناسب میتواند در بلند مدت، موفقیت مالی افراد را در پی داشته باشد. ثروتمندان خودساخته نیز به همین صورت موفقیت‌های بزرگ را به دست آورده‌اند. پس از آن که میزان ریسکپذیری خود را سنجیدید و دانستید که آیا فرد ریسکپذیری هستید یا خیر، در ادامه قصد داریم با انواع ریسک در بازار سرمایه یا بورس آشنا شویم.
انواع ریسک
ریسک‌هایی که افراد در سرمایهگذاری در بازارهای مختلف مثلا بورس با آن مواجه هستند، انواع مختلفی دارد. انواع ریسک را در یک طبقه‌بندی کلی به دو دسته میتوان تقسیم کرد:
الف. ریسک سیستماتیک (غیر قابل اجتناب – Systematic Risk) : ریسک‌هایی که کنترل آن در اختیار سرمایه‌گذار نیست را ریسک سیستماتیک یا غیر قابل اجتناب می‌نامند. نرخ تورم، بهره بانکی، سیاست‌های اقتصادی و سیاسی، نرخ ارز و …، مواردی هستند که می‌توانند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم در سودآوری شرکت و در نتیجه قیمت سهام آن تاثیرگذار باشند. توجه کنید که کنترل این ریسک‌ها در اختیار سرمایه‌گذار نبوده و به نوعی مربوط سیستم است.
ب. ریسک غیر سیستماتیک (قابل اجتناب – Unsystematic Risk) : به آن دسته از ریسک‌هایی که بتوان با استفاده از برخی روش‌ها از آنها اجتناب کرد، ریسکهای غیر سیستماتیک یا قابل اجتناب میگویند. مثلا در بازار سرمایه (بورس)، این ریسک‌ها معمولا به عوامل کلان اقتصادی وابسته نبوده و ناشی از خصوصیات خاص شرکت‌ها هستند. برای مثال، اگر شرکتی که سهامش را خریده‌اید مدیریت ضعیفی داشته باشد یا توان رقابت با سایر شرکت‌ها را نداشته باشد، ریسکهای حاصله، ریسک غیر سیستماتیک است. این ریسک‌ها اغلب منشأ درونی دارند و علت بروز آن، به داخل شرکت‌ها مربوط است.
سبد سهام (Portfolio)
حتما شما هم ضرب‌المثل “همه تخم‌مرغ‌های خود را در یک سبد قرار ندهید” را شنیده‌اید. در مباحث مرتبط با سرمایهگذاری نیز تئوری بسیار معروفی به نام “تئوری” سبد وجود دارد که کارکردی شبیه به همین ضرب‌المثل دارد. براساس این تئوری، با متنوع کردن سبد سرمایهگذاری و انتخاب دارایی‌های متنوع، چه با سرمایهگذاری در بازارهای مختلف و چه با تنوع بخشیدن به سبد سهام، میتوان ریسکهای قابل اجتناب را به حداقل رساند. یادآوری این نکته ضروری است که با متنوع کردن سبد سرمایهگذاری، تنها میتوان ریسکهای غیر سیستماتیک را کاهش داد اما ریسکهای سیستماتیک از کنترل و اختیار سرمایه‌گذار خارج است. ولی نگران نباشید! با کاهش ریسکهای غیر سیستماتیک، عملا بخش عمده‌ای از ریسک‌هایی که سرمایه‌گذار با آن مواجه است، کاهش می‌یابد.
همان‌طور که گقته شد یکی از روش‌های کاهش ریسک غیر سیستماتیک تشکیل سبد سهام یا پورتفولیو (Portfolio) است. اما قطعا به یاد دارید که در مقاله ریسک در سرمایهگذاری به این نکته اشاره شد که پذیرش ریسک کمتر، بازدهی کمتری نیز به همراه خواهد داشت. پس این شما هستید که تصمیم می‌گیرید چقدر بازدهی می‌خواهید!
در ادامه با انواع ریسک های موجود در بازار سرمایه و به طور کلی بازارهای سرمایهگذاری بیشتر آشنا خواهیم شد.
ریسک نرخ بهره (Interest Rate Risk)
فرض کنید که می‌خواهید بین سپرده‌گذاری در بانک با نرخ سود ثابت ۱۸ درصد و خرید سهام با بازده مورد انتظار ۴۰ درصد یکی را انتخاب کنید. اگر تمایل به پذیرش ریسک داشته باشید به دلیل اختلاف ۲۲ درصدی که خودتان پیشبینی کرده‌اید، سهام را انتخاب می کنید. حالا اگر بانک مرکزی تصمیم بگیرد نرخ سود سپرده‌گذاری را از ۱۸ درصد به ۲۴ درصد افزایش دهد، چه اتفاقی می‌افتد؟ احتمالا این سوال را از خودتان بپرسید که “آیا ۱۶ درصد سود بیشتر ارزش ریسک را دارد؟”
نوسانات نرخ سود سپرده یا اوراق مشارکت میتواند بر تمامی بازارهای مالی و حتی فیزیکی اثرگذار باشد. پس ریسک نرخ سود یا در واقع تغییرات نرخ سود را به یاد داشته باشید.
ریسک تورم (Inflation Risk)
اگر تورم سالیاته کشور حدود ۲۰ درصد باشد و شما در سرمایهگذاری خود بتوانید ۶۰ درصد بازدهی کسب کنید، بازدهی شما مطلوب است زیرا که ۴۰ درصد بیشتر از تورم به دست آورده‌اید و در واقع قدرت خرید شما به اندازه ۴۰ درصد بیشتر شده است. حال اگر تورم به ۴۰ درصد افزایش پیدا کند و بازدهی شما همان عدد ۶۰ درصد باشد، چه اتفاقی می‌افتد؟! آیا باز هم این سرمایهگذاری جذاب خواهد بود؟! به این نوع ریسک که ناشی از افزایش تورم کشور است ریسک تورم میگویند.
ریسک مالی (Financial Risk)
اگر در بازار سرمایه سهام شرکتی را خریدید که مبلغ زیادی وام از بانک دریافت کرده، طبیعتا شرکت مذکور باید اصل و سود وام بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری دریافتی را در یک دوره مشخص پرداخت کند، بنابراین با تعهدات زیادی در آینده روبروست. این هزینه‌ها قطعا بر سود دهی شرکت نیز اثرگذار است. هر چقدر که این تعهدات و به طور کلی تعهدات مالی یک شرکت بیشتر باشد، ریسک مالی نیز بیشتر خواهد بود.
ریسک نقدشوندگی (Liquidity Risk)
در مقاله مزایای بورس برای سرمایه‌گذاران، اشاره شد که یکی از ویژگی‌های مهم یک دارایی خوب، این است که به سرعت به پول نقد تبدیل شود. مثلا از ویژگی‌های بازار مسکن نقدشوندگی کمتر آن نسبت به بازارهایی مثل سهام یا سکه است. بعد از سرمایهگذاری اگر بخواهید به هر دلیلی دارایی خود را به پول نقد تبدیل کنید، اما خریدار مناسبی برای دارایی شما وجود نداشته باشد، سرمایهگذاری شما با ریسک نقدشوندگی همراه است.
ریسک نرخ ارز (Curr ency Risk)
یکی از مسائلی که به صورت مستقیم بر وضعیت و سودآوری سرمایهگذاری شما تأثیر میگذارد، نرخ ارز است. برای مثال با افزایش قیمت ارز قیمت سکه در بازار داخلی نیز افزایش می‌یابد. همچنین در بورس اوراق بهادار نیز سودآوری شرکت‌هایی که درآمدهای صادراتی و ارزی دارند افزایش یافته و لذا قیمت سهام آنها نیز بسیار بیشتر میشود. اما نکته این جا است که همه‌ی شرکت‌ها صادراتی نیستند! همیشه هم تغییرات ارز اثر مثبتی بر سرمایهگذاری ما نخواهد داشت! بنابراین، نوسانات نرخ ارز به عنوان یکی از ریسکهای سرمایهگذاری، همواره مورد توجه سرمایه‌گذاران است.
ریسک سیاسی (Political Risk)
عدم ثبات در اوضاع سیاسی که به مسائل اقتصادی یک کشور آسیب بزند، به طور مستقیم بر عملکرد بنگاه‌های اقتصادی فعال در آن کشور تأثیر میگذارد. هر اندازه بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی افزایش یابد، عملکرد بنگاه‌های اقتصادی بیشتر با مشکل روبرو میشود. به این ریسک، ریسک سیاسی یا اصطلاحا ریسک کشور نیز میگویند. البته توجه کنید که تحلیل شرایط و این که رویدادهای سیاسی چه تاثیری بر شرایط اقتصادی و بازارهای مالی می‌توانند داشته باشند، بر عهده‌ی سرمایه‌گذار یعنی شما است!
ریسک تجاری (Business Risk)
تصور کنید سهام یک شرکت خودروسازی داخلی را خریداری کرده‌اید و پس از مدتی دولت تعرفه واردات خودروهای خارجی را کاهش دهد. در این صورت رقابت برای خودروسازان داخلی سخت‌تر شده و احتمالا کاهش فروش محصولات آنها باعث کاهش سودآوری این شرکت‌ها نیز خواهد شد. به این نوع ریسک که در واقع متوجه صنعت خاصی است و برای هر صنعت میتواند متفاوت باشد، ریسک تجاری می گویند.
انواع ریسک در سرمایهگذاری
چکیده مطلب:
مفهوم ریسک بر خلاف باور عموم مردم به معنای خطر کردن نیست. ریسک از نظر ما به معنای قرار گرفتن در موقعیت‌های مناسب کسب درآمد به صورت آگاهانه و با دانش مناسب است. حتی اگر این موضوع منجر به ضرر هم شود، قطعا با تغییر نوع نگاه میتوان از آن به عنوان کسب تجربه و یا دانش بیشتر یاد کرد. توجه کنید که افراد موفق کسانی هستند که بیشتر تجربه کرده‌اند؛ نه کسانی که هیچ تجربه و اشتباهی نداشته‌اند!
البته همان‌طور که قبلا هم گفتیم چیزی به عنوان شکست وجود ندارد، چون ما همواره در حال یادگیری و تجربه کردن هستیم.
در این مقاله و چند مقاله قبلی با مفهوم ریسک و درجه ریسکپذیری افراد آشنا شدیم. فهمیدیم که ریسک در سرمایهگذاری به طور کلی به دو نوع سیستماتیک (غیر قابل اجتناب) و غیر سیستماتیک (قابل اجتناب) تقسیم میشود. اما در این مقاله به صورت جزئی‌تر ریسک‌هایی نظیر ریسک تورم، ریسک نرخ سود، ریسک نقدشوندگی و … را بررسی کردیم. قطعا روش‌های بسیاری برای کاهش دادن و کنترل این ریسک‌ها وجود دارد که در مقالات دیگر به آنها پرداخته میشود.
ریسک مالی چیست؛ آشنایی با انواع ریسک مالی در بازار ارز دیجیتال
در بین بازارهای مالی سراسر دنیا، دنیای ارز دیجیتال یکی از بازارهای محبوب برای سرمایهگذاری است. اما بدلیل نوسانات بسیاز زیاد این بازارها، ریسک مالی در بازار ارز دیجیتال و خطر از دست دادن سرمایه نیز به مراتب نسبت به سایر بازارها بیشتر است.
در این مقاله از والکس، سعی داریم انواع ریسک مالی در بازار ارز دیجیتال را به اختصار بررسی کنیم.
ریسک مالی چیست؟
ریسک مالی به ریسکی گفته میشود که خطر از دست دادن پول یا هر سرمایه ارزشمند دیگری در آن وجود داشته باشد. نکته مهم این است که ریسک مالی و خطر از دست دادن سرمایه به معنای ضرر قطعی نیست، در واقع، این ریسک خطری است که ممکن است در آینده رخ بدهد و به آن ریسک ذاتی آن بازار میگویند.
تمامی بازارهای مالی این ریسک ذاتی را در خود دارند. بنابراین هر سرمایهگذاری در معرض این ریسک‌ها قرار دارد.
انواع ریسک مالی
در ادامه، ۸ نوع ریسک مالی را با هم بررسی میکنیم.
۱. ریسک سرمایهگذاری
این مدل ریسک رابطه مستقیم با تبادل و سرمایهگذاری دارد و بازارهایی که اساس آنها تبادل مالی و داد و ستد است، شامل این مدل ریسک‌ها می‌شوند. مانند پلتفرم ترید ارز دیجیتال که به صورت P2P (کاربر به کاربر) فعالیت میکنند. اعتبارسنجی این بازارها قبل از شروع هر گونه فعالیتی، از جمله نکات مهم برای مدیریت ریسک سرمایهگذاری است.
۲. ریسک بازاری
این مدل از ریسک همراه با سرمایه یا مال ارزشمند به وجود می‌آید و ارتباط مستقیم با تغییر نرخ یا قیمت دارد.
به عنوان مثال اگر شخصی بیت کوین یا هر رمزارز دیگری را خریداری کند بدلیل نوسانات موجود در بازار رمزارزها، در معرض ریسک بازار قرار دارد.
ریسک بازاری در دنیای رمزارزها بیشتر از نوع ریسک مستقیم است. مثلاً ممکن است بعد از خرید بیت کوین ناگهان و خارج از انتظار ما، قیمت بیت کوین کاهش پیدا کند و در کمتر از چند دقیقه متضرر شویم.
مدیریت ریسک بازاری کاملاً در اختیار شخص سرمایه‌گذار است اما سختی‌هایی نیز بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری در این بین وجود دارد. به عنوان مثال ممکن است افت نرخ بیت کوینی که خریداری کرده باشیم بیشتر از مقدار پیشبینی شده ما باشد. بنابراین برای مدیریت چنین شرایطی باید از قبل برنامه‌ای برای جلوگیری از متضرر شدن داشته باشیم.
۳. ریسک نقدینگی
فرض کنیم شخصی ۵۰۰ واحد از یک ارز دیجیتال را به نرخ هر واحد ۳ دلار خریداری کرده باشد. اینکه ارز دیجیتال خریداری شده‌ی وی با چه سرعتی به فروش می‌رسد و نقد میشود، از جمله ریسکهای نقدشوندگی است.
ممکن است حتی تغییری در نرخ ارز خریداری شده رخ ندهد اما سایر معامله‌گران حاضر به خرید یا فروش این ارز با نرخ ۳ دلار نیستند و نقدشوندگی این ارز سخت‌تر از قبل خواهد شد.
برای مدیریت این ریسک بهتر است همواره بازار ارز موردنظر خود را رصد و از تحلیل و هدف‌گذاری غافل نشویم.
۴. ریسک اعتباری
گاهی اوقات برای ما پیش آمده است که مبلغی را به شخصی قرض داده‌ایم اما آن شخص هرگز پول ما را پس نداده است. یا در مثالی دیگر، دوستی از ما تقاضای مبلغی پول کرده است اما ما مطمئن نیستیم که این شخص توان بازپرداخت مبلغ را دارد یا خیر. به این شرایط ریسک اعتباری میگویند. در بازار رمزارزها این مدل ریسک بر خلاف تصور عموم کاربران، استفاده زیادی دارد.
بیشتر سرمایه‌گذارانی که به تازگی وارد بازار ارزهای دیجیتال شده‌اند، در این زمینه تجربه کافی ندارند و ترجیح می‌دهند سرمایه‌های خود را در اختیار تریدری حرفه‌ای قرار دهند. بررس اینکه آیا این شخص قادر به بازگرداندن اصل سرمایه آنها و رساندن سود موردنظر آنها باشد، از جمله ریسکهای اعتباری در بازار ارزهای دیجیتال به شمار می‌رود.
۵. ریسک عملیاتی
این مدل از ریسک در واقع به شرایطی اطلاق میشود که بدلیل اشتباه انسانی، بلایای طبیعی یا حتی کلاهبرداری و دزدی، سرمایه و ارزش آن مال از بین می‌رود. ممکن است شرکتی از سرمایه و ارزش خود در فعالیت‌های فاسد اقتصادی مانند پولوشویی استفاده کند. چنین ریسک‌هایی به از بین رفتن تقریباً صددرصدی ارزش آن سرمایه منجر خواهند شد و شرکتهای بزرگی را به نابودی خواهد کشاند.
۶. ریسک روان شناختی
در تمام مراحل زندگی ما انسان‌ها، احساسات تاثیر فراوانی در تصمیم‌گیری‌های ما دارند. هر چقدر هم تجزیه و تحلیل انجام دهیم و تلاش کنیم منطقی با شرایط برخورد کنیم، باز هم نقش احساسات در تصمیم‌گیری‌هایمان را نمی‌توانیم انکار کنیم.
اما وقتی بحث پول در میان باشد، این احساسات تاثیرات بیشتری بر روی ما خواهند گذاشت. سقوط یا رشد ناگهانی و بسیار زیاد یک ارز مثل بیت کوین، هیجانات درونی ما را به جنب و جوش انداخته و دوست داریم سریعاً تصمیمی در خصوص رسیدن به سود یا جلوگیری از ضرر انجام دهیم.
این مدل ریسک را ریسک روان شناختی میگویند. مدیریت این نوع ریسک کاملاً به خود سرمایه‌گذار بستگی دارد؛ اینکه برای چنین روزهایی، برنامه‌ریزی داشته‌ایم یا نه و اینکه تا چه حدی در کنترل احساسات و رفتارهای هیجانی خود موفق بوده‌ایم.
۷. ریسک سازگاری
برای تمامی وب سایت‌ها، موسسات، بانک‌ها، شرکت‌ها و هر سازمانی که در زمینه مالی فعالیت میکند، قوانین و آیین نامه‌های قضائی در نظر گرفته شده است که عدم رعایت آنها میتواند مشکلات جدی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند.
بیشتر این سازمان‌ها قوانین سفت و سختی برای سازگاری با آیین نامه‌ها برای خود در نظر گرفته‌اند؛ مانند احراز هویت از مشتری‌های خود یا قوانین ضد پولشویی و سخت‌گیری‌های مالی.
۸. ریسک سیستمی
افتادن مهره‌های دومینو را در نظر بیاورید، با افتادن اولین مهره، سایر مهره‌ها نیز به طبع آن سقوط خواهند کرد. ریسک سیستمی دقیقاً مشابه رفتار مهره‌های دومینو است.
ممکن است بی ثباتی و هرج مرج در یک بازار مالی، یک شرکت بزرگ سرمایهگذاری و یا یک بانک بزرگ، زمینه‌ساز فروپاشی یک اقتصاد مالی گردد.
فرض کنید دو یا سه مورد از بانک‌های دولتی یک کشور اعلام ورشکستکی کنند، در اینصورت هرج و مرج بوجود آمده در نظام اقتصادی آن کشور بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری به حدی خواهد بود که ممکن است بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌های دیگر را نیز درگیر و باعث رکود اقتصادی شدید و حتی تعطیلی بسیاری از کارخانه‌ها و شرکت‌ها شود.
صحبت پایانی
مدیریت احساسات و رفتارهای هیجانی ما، شناخت و استفاده از تحلیل های تکنیکال مختلف مانند سطوح مقاومتی و حمایتی تاثیر بسزایی در جلوگیری از ضرر ما در بازارهای مالی خواهد داشت.
بررسی دقیق وایت پیپر رمزارزهای جدید و شناسایی شرکتهای سرمایه‌گذار این بازار، به ما این امکان را میدهد که ریسک مالی در بازار ارز دیجیتال را بهتر مدیریت کنیم. همچنین داشتن برنامه و هدف مشخص نیز در کاهش ریسک مالی در بازار ارز دیجیتال و جلوگیری از متضرر شدن ما بسیار سودمند خواهد بود.
از نظر شما کدام ریسک بیشترین تاثیر را در تصمیم‌گیری برای سرمایهگذاری دارد؟
مدیریت ریسک در سرمایه گذاری و تمام چیزهایی که باید درباره آن بدانید
سرمایهگذاری و کسب درآمد یک مسیر پر از چالش، موفقیت و شکست است. بنابراین اگر اهل تجارت هستید، باید خودتان را برای قدم گذاشتن در این مسیر آماده کنید. برای موفقیت در سرمایهگذاری باید به همان اندازه که به دانش تجارت نیاز دارید، جسارت ریسکپذیری هم داشته باشید. اما مرز موفقیت و شکست در مبحث ریسکپذیری بسیار باریک است و نتیجه نهایی با تصمیم‌گیری‌های کوچک رقم می‌خورد. بنابراین مدیریت ریسک در سرمایه گذاری یک هنر است. هنری که شما را به سمت سودهای آنی هدایت میکند و تا حد ممکن از ضرر دور نگه می‌دارد. در این مطلب از مجله لندو قصد داریم که از ترفندهای مدیریت ریسک در سرمایه گذاری صحبت کنیم تا هدفمندتر بتوانید سودتان را افزایش دهید.
آشنایی با انواع ریسک در سرمایهگذاری
طبق آنچه گفتیم، ریسک بخش جدانشدنی از سرمایهگذاری پربازده است. تفاوت یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای با یک معامله‌گر ناآشنا به بازار سرمایه، در پذیرش و نحوه مدیریت ریسک در سرمایه گذاری مشخص میشود. حرفه‌ای‌ها با کمک ابزارها و ترفندهای به موقع، ریسک سرمایهگذاری را کاهش می‌دهند و آن را به سود تبدیل میکنند. برای آن‌که به‌عنوان یک معامله‌گر بتوانید خطرهای یک معامله را مدیریت کنید، پیش از هر چیز باید با انواع ریسکهای مرسوم در سرمایه گذاری در بورس و دیگر بازارهای مالی سرمایهگذاری آشنا شوید. به همین منظور، در ادامه به سراغ معرفی ریسکهای سیستماتیک و غیر سیستماتیک رفته‌ایم.
ریسک سیستماتیک چیست؟
در بازارهای مالی به ریسک‌هایی سیستماتیک میگویند که نتیجه آن در کل نظام اقتصادی تأثیرگذار است. بنابراین در بازاری مثل بورس، همه سهام‌های موجود مشمول ریسک سیستماتیک می‌شوند. به زبان ساده‌تر زمانی که با تورم، رکود اقتصادی در کشور، کم و زیاد شدن میزان بهره، اتفاقات غیرمنتظره‌ای مثل جنگ و… روبه‌رو هستیم، این اتفاقات روی کل نظام اقتصادی تأثیر دارند، بنابراین به آنها ریسکهای سیستماتیک میگویند. پس وقتی بحران اقتصادی به‌وجود می‌آید با یک خطر سیستماتیک روبه‌رو هستیم و دیگر باید با نگاهی کلی آن مدیریت کنیم.
ریسک غیر سیستماتیک به چه معناست؟
ریسک غیر سیستماتیک، همان‌طور که از نامش پیداست، دیگر روی کل سیستم اقتصادی مؤثر نیست. این ریسک‌ها مختص به یک شرکت یا سهام یک واحد صنعتی است. بنابراین فراگیر نیست و در مقیاس کوچک‌تر باید بررسی شود. گاهی به دلیل وضعیت بازار ممکن است سهام یک شرکت خاص افت کند و به قیمت پایینی برسد. در واقع وضعیت بازار فقط روی این سهام مؤثر بوده است و ربطی به سهام دیگر واحد‌ها ندارد. مثلاً تغییر قیمت مواد اولیه کارخانه‌های تولید یا تغییر نرخ هزینه واردات یک کالای پرمصرف، نمونه‌هایی از ریسکهای غیر سیستماتیک هستند.کسی که بازار را خوب بشناسد و از رشد دوباره سهام خاطر جمع باشد، در چنین مواقعی میتواند با بررسی درست موقعیت و با شناسایی بهترین زمان معامله در بورس به سراغ خرید سهام شرکت مورد نظر برود تا در روزهای آتی یک سود کلان به‌دست آورد.
منظور از مدیریت ریسک در سرمایه گذاری چیست؟
اصولاً سرمایهگذاری با ریسک همراه است و با موفقیت و شکست تعریف میشود. بنابراین کسی که اهل سرمایهگذاری باشد، خوب می‌داند که برای رسیدن به سودی بیشتر از رقبا باید بیشتر هم ریسک کند. در واقع در صورت عدم پذیرش ریسک، باید به سودهای ثابت بسنده کند و تنها در سرمایه‌گذاری‌هایی شرکت کند که حداقل سود ممکن را دارد. بنابراین ریسک در سرمایهگذاری به این معنی است که سرمایه‌گذار بپذیرد، با یک خرید و فروش ممکن است به سود کلان برسد، اما در عین بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری حال احتمال شکست هم وجود دارد. وقتی صحبت از مدیریت ریسک در سرمایه گذاری میشود، منظورمان هدایت این ریسک‌ها به سمت موفقیت و کاهش احتمال شکست است.
در نگاه کلی‌تر مدیریت ریسک در سرمایهگذاری در سه مرحله شناسایی ریسک، میزان تأثیر و برنامه‌ریزی استراتژیک خلاصه میشود. برای این کار باید پیش از هر اقدامی ریسکهای پرسود و در عین حال قابل کنترل را بشناسیم و میزان ضرر احتمالی آن را بسنجیم. بعد از شناسایی و انتخاب بهترین موقعیت‌های قابل کنترل، باید اهمیت هر ریسک را هم بررسی کنیم . حالا لازم است که هر کدام از پیشنهادهای ریسکی را با توجه به احتمال موفقیت درجه‌بندی کنیم. در مرحله آخر باید به سراغ یک برنامه استراتژیک برویم تا بتوانیم میزان ریسک و در نتیجه احتمال شکست را کم کنیم. در واقع هرچه بهتر بتوانیم موقعیت را مدیریت کنیم و خیالمان از میزان بازدهی راحت‌تر باشد، پرجرئت‌تر می‌توانیم به سراغ خرید و فروش‌های پرسودی برویم که هر سرمایهگذاری خطر نزدیک شدن به آن را به جان نمی‌خرد.
استراتژی‌های کلی برای مدیریت ریسک
یکی از مهم‌ترین مراحل مدیریت ریسک سرمایه گذاری در فرابورس ، بورس یا دیگر تجارت‌ها، تعیین استراتژی است. در این مرحله بعد از ارزیابی کامل شرایط، به ترفندهایی نیاز داریم که بتوانیم میزان زیان را در معامله کمتر بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری و آنها را به سمت سود هدایت کنیم. معامله‌گرهای حرفه‌ای، استراتژی خود را بر اساس چند اصول کلی طراحی میکنند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
پذیرش ریسک سیستماتیک
بسیاری از مواقع ریسک به صورت سیستماتیک است. یعنی در خرید و فروش انواع بازارهای مالی تأثیر میگذارد. در واقع به دلیل رکود اقتصادی ناشی از یک اتفاق در کل کشور یا جهان، همه سرمایه‌گذاری‌های مختلف مثل سهام، اوراق بهادار و… با ریسک در معاملات روبه‌رو هستند. در چنین مواقعی برای تمرکز بهتر و برنامه‌ریزی هدفمندتر، یک معامله‌گر حرفه‌ای باید شرایط را بپذیرد و خود را برای عواقب ریسک تجارت آماده کند. این آمادگی دید افراد را بیشتر میکند تا تصمیم‌های کاربردی‌تر بگیرند.
امنیت بیشتر با انتقال ضررهای احتمالی
یکی از نکاتی که برای تنظیم استراتژی در مدیریت ریسک سرمایهگذاری باید در نظر بگیریم، اقداماتی است که با انجام آنها میتوان بخشی از عواقب ریسک را به دیگران واگذار کرد. در واقع گاهی با بستن یک قرارداد شما بخشی از ریسک را به مجموعه دیگری انتقال می‌دهید؛ در نتیجه در صورت شکست، ضرر کمتری متحمل می‌شوید. به‌عنوان مثال گاهی استفاده از انواع وام یا بیمه میتواند تاحدی در ضرر جبران و مدیریت ریسک به ما کمک کند.
کم کردن ضررهای احتمالی
هر روشی که بتواند زیان را به حداقل برساند، یک ترفند استراتژیک محسوب میشود. اهمیت استراتژی کاهش ضرر، تنها در سرمایه‌گذاری‌های کلان یا خرید و فروش سهام خودش را نشان نمی‌دهد؛ بلکه در سرمایه‌گذاری‌های کوچک زندگی هم نقش مؤثری دارد. حتی دریافت وام هم نوعی سرمایهگذاری محسوب میشود. در واقع شما ممکن است برای خرید یک ملک، کالای مورد نیازتان یا حتی طلا، بودجه کمی داشته باشید. اگر بخواهید منتظر جمع شدن پولتان بمانید، بدون شک با توجه به تورم موجود در بازار، ضرر بزرگی پرداخت خواهید کرد. چون قیمت آن ملک، کالا یا هر گرم طلا بعد از گذشت مدت زمانی بالا می‌رود و باید همان کالای قبلی را با قیمتی جدید و گران‌تر بخرید. درحالی‌که با دریافت به موقع وام، می‌توانید در زمان مناسب خرید کنید و پول اضافه پرداخت نکنید.
در مقیاس کوچک‌تر میتوان وام‌های مخصوص خرید کالا را مثال زد. در واقع اگر برای خرید یک کالا به دنبال دریافت وام هستید، اما باید زمان زیادی را صرف پیدا کردن ضامن و فراهم کردن چک ضمانت صرف کنید تا بتوانید این وام را بگیرید، در چنین حالتی احتمال ضرر در خرید کالا بالاست. چون ممکن است به دلیل وقفه افتاده بین زمان درخواست تا زمان دریافت وام، قیمت کالای مورد نظر افزایش پیدا کند و مجبور شوید هزینه بیشتری را پرداخت کنید. برای جلوگیری از چنین ضررهایی شما به یک وام با سفته بدون ضامن و چک نیاز دارید تا در زمان کوتاهی، پیش از افزایش قیمت کالا بتوانید آن را دریافت کنید. بنابراین با انتخاب یک وام مناسب می‌توانید مدیریت ریسک در سرمایه گذاری کوچکی مثل خرید کالا را هم به خوبی عهده‌دار شوید.
روش‌های مدیریت ریسک در سرمایه گذاری
با توجه به نگاه کلی که باید در استراتژی داشته باشیم، می‌خواهیم به سراغ چگونگی مدیریت ریسک در بازارهای مالی مهمی مثل سهام برویم و از روش‌های اصلی برای کنترل ریسک در بورس بگوییم. برای همین پیش از هرچیز به سراغ محاسبه حد ضرر می‌رویم تا بتوانیم یک خط قرمز برای معاملات سهام ایجاد کنیم. با کمک این حد می‌توانید ریسک خرید و فروش سهام را کنترل کنید. در واقع اگر قیمت سهام از عدد حد ضرر هم کمتر شود، برای کاهش ریسک باید زودتر به فکر فروش آن باشید.
کار دیگری که لازم است انجام دهید، ایجاد چند سبد سرمایهگذاری است. این سبدهای سرمایهگذاری باید تا حد ممکن ریسک غیر سیستماتیک کمی داشته و از سهام چند صنعت مختلف تشکیل شده باشند. حتی لازم است که به سراغ صندوق‌های درآمد ثابت یا سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با طلا هم بروید تا پشتوانه‌ای برای کنترل ضررهای احتمالی ناشی از خرید بررسی انواع ریسکهای سرمایه گذاری و فروش دیگر سهام‌ها در بورس داشته باشید. در واقع داشتن سبدهای متنوع باعث ایجاد تعادل میشود. یعنی ممکن است که یک سهام دچار افت ارزش شود، اما بالا رفتن قیمت سهام دیگر، این زیان را جبران میکند. همچنین سرمایهگذاری در صندوق‌های بدون ریسک و درآمد ثابت، با یک سود همیشگی همراه است. این سود پشتوانه خوبی برای جبران ضررهای ناشی از ریسکپذیری محسوب میشود.
به‌عنوان توصیه آخر برای مدیریت ریسک در سرمایه گذاری، پیشنهاد میکنیم زمانی به سراغ خرید و فروش در بورس بروید که این بازار رونق بالایی دارد و سهام‌ها رشد صعودی پیدا کرده‌اند. در دوره‌هایی که بورس روند صعودی دارد، بیشتر سهام‌ها سودآوری بالایی دارند و کنترل ریسک معاملات به دلیل کاهش احتمال زیان بسیار راحت‌تر است.
بیشتر بدانید تا حرفه‌ای‌تر باشید
دنیای تجارت هر روز شما را با چالش جدیدی روبه‌رو میکند تا به سراغ روش‌های تازه سودآوری بروید و تنها به روش‌های قبلی در کسب درآمد بسنده نکنید. برای رقابت در بازارهای کلان مالی و قدرت بیشتر در مدیریت ریسک در سرمایه گذاری، باید تا حد ممکن در مورد ابزارهای تجارت اطلاعات به‌روزی داشته باشید. یادتان باشد که هرچه بیشتر بدانید، قدرت بالایی در کنترل ریسک خواهید داشت، سود بیشتری به‌دست می‌آروید و در نتیجه مثل یک معامله‌گر حرفه‌ای رفتار می‌کنید. مجله لندو میتواند در مورد انواع بازارهای مالی و روش‌های سرمایهگذاری اطلاعات خوبی در اختیارتان قرار دهد تا با دانش بیشتر وارد دنیای تجارت شوید. لندو یک سامانه مالی است که با وارد شدن به صفحه خرید قسطی میتوان برای تهیه انواع کالا و خدمات به صورت آنلاین از آن وام دریافت کرد. این وام بدون چک و ضامن و تنها با ارائه سفته داده میشود و سقف آن ۲۰ میلیون تومان است.
سوالات متداول
۱ـ مدیریت ریسک در سرمایه گذاری چیست؟
توانایی کنترل ریسک و کاهش زیان، یک معامله را به سمت موفقیت هدایت میکند و از درصد شکست آن کم میکند. به مجموعه مراحلی که برای رسیدن به این هدف برنامه‌ریزی میشود، مدیریت ریسک در سرمایه گذاری گفته میشود.
۲ـ تفاوت ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک در چیست؟
ریسک سیستماتیک ناشی از یک اتفاق در سطح گسترده کشور یا جهان است که تمام سرمایه‌گذاران یک بازار مالی با آن روبه‌رو می‌شوند. اما ریسک غیر سیستماتیک مختص یک سهام و صنعت خاص است. بنابراین ناشی از یک بحران کلی در نظام اقتصادی نیست.
۳ـ حد ضرر چه تأثیری در مدیریت ریسک دارد؟
حد ضرر خط قرمز معاملات را مشخص میکند. به این صورت که اگر قیمت یک سهام از عدد حد ضرر کمتر شد، معامله‌گر باید برای فروش آن اقدام کند.
دیدگاه شما