تعیین حد ضرر در معاملات بورس

“قانون اول من این است: هرگز پول از دست ندهم و قانون دوم اینکه هیچ وقت قانون اول را فراموش نکنم”

حد ضرر در بورس به چه معناست؟

حد ضرر به درصدی گفته می‌شود که سهامدار برای خود تعیین می‌کند تا اگر قیمت سهام پایین‌تر از قیمت خریداری شده رسید، بدون تامل و فکر اقدام به فروش کند.

به گزارش سرویس بورس مشرق، سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

قرارداد "ریپو" به چه معناست؟

حد ضرر یا استاپلاس (stop loss) چیست؟

ضرر در بازار بورس به دو نوع ضرر کوتاه مدت و بلند مدت طبقه بندی می شود و از لحاظ ماهیت نیز به ضرر مالی و ضرر زمانی تقسیم بندی می شود. که رویکرد مواجهه با هر یک از این انواع ضرر متفاوت است.

در ابتدا به تعریف استاپلاس یا حد ضرر می پردازیم:

حد ضرر در واقع به درصدی گفته می شود که سهامدار برای خود تعیین می کند تا در هر شرایطی اگر قیمت سهامش پایین تر از قیمت خریداری شده توسط او رسید، بدون تامل و فکر اقدام به فروش آن کند تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

۱- حد ضرر برای سهامداران بلندمدت

دردناک ترین ضرر در بورس نوعی است که قیمت سهام خریداری شده توسط سهامدار پایین می رود و او به تصور اینکه سهمش بار دیگر به دوران اوج خود باز خواهد گشت و او را به سودهای رویایی می رساند و به انتظار بازگشت صبر می کند اما نه تنها بازگشتی در کار نیست بلکه قیمت سهام بیشتر اُفت کرده و برای مدت طولانی، قیمت سهام، پایین تر از قیمت خرید سهامدار باقی می ماند و از لحاظ روحی نیز او را به هم می ریزد.

به طور معمول افرادی که حد ضرر را برای فروش سهام خود رعایت نمی کنند در دام چنین زیان های دردناکی گرفتار می شوند و در نهایت نیز با ضررهای بیش از ۲۰ درصد مجبور به فروش سهام خود می شوند.

۲-حد ضرر برای سهامداران کوتاه مدت

برخی سهامداران حرفه ای به حد ضرر پایبند هستند و مثلاً با تعیین ۷ تا ۱۰ درصد افت قیمت سهام، مبادرت به فروش سهام خود می کنند تا در فرصت مناسب دوباره با خرید یک سهام سودآور، ضرر ناچیز خود را جبران کنند. این نوع از سهامداران در بازه های زمانی کوتاه مدت به طور مداوم در حال ترید و معامله هستند و ریسک آنها به واسطه همین مورد بسیار بالاست.

در بازار بورس ایران به چنین افرادی، نوسانگیر گفته می شود که با کسب سودهای کوچک نیز به سود خود قانع هستند و با تعیین حد ضررهایی حدود ۶-۷ درصد، در بزنگاه هایی که سهم در مسیر سقوط قرار دارد، از آن سهم فرار می کنند همچنین اگر قصد ترید در بازه های زمانی کوتاه مدت دارید، بهتر است حد ضرر خود را بین ۶ تا ۸ درصد قرار دهید.

اما به جز این دو نوع ضرر، یک ضرر بزرگ دیگر نیز وجود دارد که بسیاری از سهامداران را آزار می دهد؛ ضرری که به ضرر از دست دادن زمان و فرصت سرمایه گذاری بر روی یک سهم رو به رشد معروف است.

به عنوان مثال اگر فردی تمام سرمایه خود را بر روی چند سهم درگیر کرده که عمده آنها در ضرر باشد و به حد ضرر در فروش سهامش نیز پایبند نباشد، ممکن است برای مدت طولانی تنها نظاره گر نوسانات روزانه سهمش باشد و این در حالیست که در همان برهه که سهم او در ضرر قرار دارد، در بخشی دیگر از بازار فرصت های سرمایه گذاری مناسبی برای سودآوری به وجود آمده که او به واسطه نداشتن نقدینگی از این سودآوری بی بهره می ماند و به نوعی دو ضرر یعنی زیان سرمایه ای و زمانی را باهم تجربه می کند.

تبعات رعایت نکردن حد ضرر سهام

رعایت نکردن حد ضرر یا استاپلاس توسط سهامداران منجر به بار آمدن لطمات روحی و مالی جبران ناپذیری به سهامداران می شود و شاید بهتر باشد سهامداران پس از اینکه سهامشان در موقعیت ضرر قرار گرفت سهم مورد نظر را با رعایت حد ضرر به فروش رسانند و برای مدتی بی خیال سرمایه گذاری و بورس بازی شوند تا با بازیابی اوضاع روحی خود، مجدداً به شناسایی و خرید سهام پر پتانسیل و سودآور اقدام کنند.

البته این بدان معنا نیست که با هر بار فعال شدن حد ضرر، لزوماً سهامداران می بایست سهام خود را به فروش برسانند و اگر فردی نسبت به آینده سهم مطمئن است، می تواند با بالا بردن آستانه تحمل خود و سهامداری میان مدت یا بلند مدت، نه تنها از زیان خارج شده بلکه سودهای بزرگی را به دست آورد چرا که همانطور که در ابتدای این مطلب عنوان شد، شناسایی سود یا ضرر تا زمانی که سهام به فروش نرفته، محقق نمی شود و سرمایه سهامدار تا قبل از فروش سهم در امنیت قرار دارد و تنها زمانی ضرر شناسایی می شود که او مبادرت به فروش سهامش مگر همراه با ضرر کند.

به حد ضرر و حد سود پایبند باشید

ذکر این نکته ضروری است که اگر در ترید و معامله در بورس دارید و همچنین آشنایی کامل ندارید می توانید از صندوق های سرمایه گذاری مختلفی که در بازار وجود دارد استفاده کنید چرا که کارشناسان حرفه ای که در این صندوق ها به طور دائم در حال معامله هستند، با رعایت حد سود و ضرر در بزنگاه های معین، سهام خود را به فروش می رسانند و به طور تضمینی به شما سود می رسانند.

نتیجه اینکه اگر به صورت مستقیم وبه طور آنلاین اقدام به خرید و فروش سهام در بازار بورس میکنید ، حتماً به حد سود و ضرر خود پایبند باشید تا از گیر کردن در باتلاق ضرر گرفتار نشوید چرا که در موارد بسیاری دیده شده که سهامداران کوتاه مدت با معاملات احساسی خود حوصله شان از صبر کردن برای رشد سهم سر رفته و سهم را با ضررهای بالای حد ضرر به فروش رسانده اند تا به خیال خود با یک خرید مناسب دیگر، ضرری که در سهم قبل متحمل شدند را جبران کنند اما در سهم جدید نیز بار دیگر طعم تلخ افت قیمت سهام را می چشند و اینگونه در باتلاق ضرر گرفتار می شوند.

حد سود و ضرر چیست؟

هنگامی که وارد معامله‌ای می‌شویم و آن معامله در جهت دلخواه ما پیش می‌رود، باید مکانی را برای خارج شدن از آن معامله با سود در نظر بگیریم.

به گزارش سرمایه نگر ، نوسانات قیمتی در بازار و تصمیم‌گیری صحیح و به‌موقع برای خروج از موقعیت سرمایه‌گذاری یا ادامه آن، همواره یکی از دغدغه‌‌های اصلی سرمایه‌‌گذاران بوده است. حفظ اصل سرمایه در بورس نسبت به کسب سود اولویت دارد و برای تحقق این امر، تعیین حد سود و ضرر اهمیت پیدا می‌کند.

سرمایه‌‌گذاران فعال در بازارهای مالی، حتماً ضرر در معاملات را تجربه کرده‌اند. ممکن است سهمی را خریداری کنیم و پس از آن سهم دچار افت قیمت شود. حال با این سوال مواجه می‌شویم که “تا چه زمانی و چه قیمتی سهم مورد نظر را نگهداری کنیم و یا تصمیم به فروش آن بگیریم؟”

این سوالات به مفهوم حد ضرر در سرمایه‌گذاری اشاره دارد. اشتباه در معاملات امری طبیعی است؛ چرا که بازارهای مالی محیطی پویا دارند و همچنین شرایط متغیر و کلان سیاسی و اقتصادی نیز بر آن تأثیرگذار است.‌ در این بحث تفاوتی که میان معامله‌گران وجود دارد در تعداد معاملاتی که با ضرر انجام داده‌اند نیست؛ بلکه در نحوه برخورد آنها با شرایط نامطلوب بازار، پایبندی به اصول معاملاتی و پذیرفتن سریع اشتباهات است.‌

هنگامی‌که قیمت برخلاف انتظار ما حرکت می‌کند، اگر به‌موقع از بازار خارج شویم، از گسترش زیان جلوگیری کرده‌ایم و سرمایه خود را حفظ نموده‌ایم. بسیاری از معامله‌گران تازه‌کار به صورت احساسی و بدون در نظر گرفتن قواعد انجام یک معامله موفق، تصمیم‌گیری می‌کنند و بنابراین هرگز تمایلی به باور زیان نداشته و سعی در توجیه معامله اشتباه خود دارند.

درنهایت زیان‌های بالاتری را تجربه می‌کنند و دچار حس ناامیدی، شکست و سرخوردگی از بازارهای مالی می‌شوند. حال این سوال پیش می‌آید “اگر ما سهمی را خریداری کردیم و قیمت آن کاهش یافت، تا چه زمانی سهم را نگهداری کنیم و چه حد ضرری برای آن در نظر بگیریم؟”

حد سود: هنگامی که وارد معامله‌ای می‌شویم و آن معامله در جهت دلخواه ما پیش می‌رود، باید مکانی را برای خارج شدن از آن معامله با سود در نظر بگیریم. مکان قرار گیری حد سود جایی است که ما این احتمال را می‌دهیم که معامله انجام شده مجدداً در خلاف جهت ما برگشت کند و سودمان را کاهش دهد. چندین روش برای مشخص کردن مکان قرار گیری حد سود قرار دارد که همه آنها بستگی به استراتژی معاملاتی شما دارد. اگر استراتژی شما نمی‌تواند حد سود مشخصی به شما بدهد، پس کاملاً بیخیال آن شده و سراغ یک تعیین حد ضرر در معاملات بورس استراتژی دیگر بروید!

در ادامه به بررسی چند مورد از پرکاربردترین روش‌های محاسبه آن می‌پردازیم:

• حد سود ثابت
• حد سود بر اساس شناسایی نواحی مهم چارت
• استفاده از الگوهای قیمتی

حد سود ثابت: در این روش حد سود شما ثابت است. فرض کنید برای هر معامله‌ای که انجام می‌دهید ۲۰ درصد حد سود در نظر می‌گیرید و با رسیدن به هدف مورد نظر از بازار خارج می‌شوید. روش ساده‌ای است اما معایبی نیز دارد. ممکن است بازار بر اساس نواحی مهمی که مدنظر معامله‌گران بازار قرار دارد، اصلاً توان این را نداشته باشد که به حد سود شما دستیابی پیدا کند یا اینکه در بین این فاصله ۲۰ درصد به ناحیه حمایتی یا مقاومتی وجود داشته باشد و باعث جلوگیری از حرکت به سمت هدف شود.

حد سود بر اساس شناسایی نواحی مهم چارت: در این روش از نمودار استفاده می‌کنیم و با استفاده از آن، نواحی مهم ورود و خروج را شناسایی می‌کنیم.

استفاده از الگوهای قیمتی: در این روش از ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنیم. البته این روش با “احتمال و شاید و اگر” گره خورده است و ممکن از خطوط ترسیمی ما برای آن سهم بنا به دلایل مختلف شکل نگیرد.

تعیین حد ضرر در معاملات بورس

‌روش‌های متعددی برای محاسبه حد ضرر در معامله وجود دارد. برخی از این روش‌ها با توجه به فاصله قیمتی از نقطه خرید سهام است و برخی توسط اندیکاتورها و ابزار تحلیل تکنیکال تعیین می‌شود. در ادامه به بررسی چند مورد از پرکاربردترین روش‌های محاسبه حد ضرر می‌پردازیم.

• تعیین حد ضرر ثابت
• حد ضرر مکانیکال
• حدضرر تکنیکال و ترسیمی

تعیین حد ضرر ثابت‌

در روش تعیین حد ضرر ثابت، معامله‌گر مقدار مشخصی را به‌عنوان حد ضرر در نظر می‌گیرد و زمانی‌که قیمت به آن نقطه رسید، اقدام به فروش می‌کند. در این روش به دو صورت حد ضرر محاسبه می‌شود.

‌۱-تعیین مقدار ثابت عددی: در روش مقدار ثابت عددی، معامله‌گر عدد ثابتی را به‌عنوان حد ضرر تعیین می‌کند. به‌عنوان مثال حد ضرر ۲۰ تومانی را برای خرید خود در نظر می‌گیرد و هر زمان که قیمت سهم به اندازه ۲۰ تومان نسبت به قیمت خرید کاهش یافت، اقدام به فروش می‌کند.
‌۲-تعیین مقدار ثابت درصدی: در این روش معامله‌گر درصد ثابتی از قیمت خرید را ملاک محاسبه حد ضرر قرار می‌دهد و ‌زمانی‌که قیمت سهم از مبلغ درصدی تعیین شده پایین‌تر رفت، از معامله خارج می‌شود. به­‌عنوان مثال اگر سهمی را ۵۰۰ تومان خریداری کرده باشیم و حد ضرر را ۱۰ درصد در نظر گرفته باشیم، با رسیدن به قیمت ۴۵۰ تومان باید از معامله خارج شویم.

‌ چند نکته درخصوص تعیین حد ضرر به شیوه درصد ثابت:

• قانون ۸ درصدی؛ برخی معتقدند معمولاً سهامی که به خوبی و براساس تجزیه و تحلیل دقیق بنیادی و تکنیکال انتخاب شده و در زمان و قیمت مناسب آن را خریداری کرده باشیم، به‌ندرت با کاهش درحد ۸ درصدی نسبت به قیمت خرید مواجه می‌شود. بنابراین هرگاه سهام شما بیش از ۸ درصد از قیمت خرید خود را از دست داد، باید از معامله خارج شوید و بدانید چیزی در استراتژی معاملاتی شما اشتباه است.
• از معمول‌ترین محدوده‌هایی که برای تعیین حد ضرر در نظر گرفته می‌­شود، محدوده ۵ الی ۱۵ درصدی نسبت به قیمت خرید سهام است. البته محدوده کاملاً یکسانی برای همه سرمایه‌گذاران وجود ندارد. اما اغلب بازه‌ در نظر گرفته‌شده برای حد ضرر، بین ۵ تا ۱۵ درصد از قیمت خرید است.
• در دوران پس از خرید، رفتار سهم نسبت به کل بازار و صنعت باید مورد توجه قرار گیرد. چنانچه سهام شما در بازار در حال رشد، در جای خود باقی بماند (اصطلاحاً به این حالت درجازدن می­‌گویند) این می‌تواند یک هشدار باشد. بنابراین اگر رشد سهام شما در مقایسه با رشد بازار ناچیز است، باید سهام را بار دیگر مورد مطالعه قرار دهید، حتی زمانی‌که ۸ درصد از قیمت خرید شما پایین­‌تر نیامده باشد. چرا که داشتن چنین سهمی برای شما هزینۀ فرصت به‌همراه خواهد داشت.

تعیین حد ضرر مکانیکال

‌در روش‌های تعیین حد ضرر به شیوه مکانیکال برای محاسبه و تعیین نقطه ضرر از اندیکاتورها استفاده می‌شود. در اینجا نگاهی مختصر به روش‌های مورداستفاده در این شیوه داریم. برای مطالعه بیشتر و کامل­‌تر، می‌توانید به منابع تخصصی‌تر در حوزه محاسبه حد ضرر مراجعه نمایید.
‌۱- روش پارابولیک سار (Parabolic SAR)‌
در این شیوه از ترسیم نمودار برای محاسبه و تعیین حد ضرر استفاده می‌شود.
‌۲- میانگین متحرک (Moving Average)
‌در این روش از میانگین متحرک که قیمت سهام را در یک دوره زمانی نشان می‌دهد، استفاده می‌شود.

‌حد ضرر تکنیکال و ترسیمی

‌برای تعیین حد ضرر به روش تکنیکال از ابزارهای ترسیم نمودار که در تحلیل تکنیکال موجود است استفاده می‌شود. برای مطالعه کامل‌تر این روش می‌توانید به کتب و منابع موجود در تحلیل تکنیکال مراجعه نمایید.

‌ مبنای حد ضرر

‌از آنجا که قیمت آخرین معامله مدام در حال تغییر است معمولاً برای محاسبه حد ضرر، قیمت پایانی را مبنا قرار می­‌دهند. البته گاهی سرمایه‌گذارانی که با هدف نوسان‌گیری معامله می‌کنند، مبنای محاسبه خود را قیمت آخرین معامله قرار می‌دهند.‌

نحوه اعمال حد ضرر

برای تعیین حد ضرر در یک معامله دو عامل مهم باید در نظر گرفته شود. یکی از این عوامل حجم معامله و دیگری قیمت سهام است. چنانچه حجم معامله به مقدار مشخصی برسد و قیمت از یک حد تعیین شده‌ای کمتر شود، حد ضرر فعال می‌شود. درنتیجه برای فعال شدن حد ضرر تنها رسیدن به حجم مشخصی یا رسیدن قیمت به محدوده حد ضرر کافی نبوده و این دو شرط باید به‌صورت هم‌زمان برقرار شود.

‌ عوامل موثر در تعیین حد ضرر

‌از جمله عوامل موثر بر تعیین حد ضرر، می‌توانیم به ویژگی‌های سرمایه‌گذار از نظر ریسک‌پذیری و دیدگاه زمانی او در سرمایه‌گذاری اشاره کنیم. اما به صورت کلی عوامل تاثیرگذار بر این فرآیند را می‌توان موارد زیر در نظر گرفت:

• ‌خط روند حمایت مهم یا کف قیمتی سهم
• ‌فیبوناچی
• ‌امواج الیوت
• ‌الگوهای نموداری
• ‌کف دوقلو
• ‌الگوی سروشانه

‌ جابه‌جایی حد ضرر

‌تغییر موقعیت حد ضرر به نقطه ای بالاتر یا پایین‌تر، به معنی تعیین حد ضرر شناور یا متغیر است. به‌عنوان مثال زمانی‌که یک سهم را روی قیمت ۲۵۰ تومان می‌خریم، حد ضرر را برای آن در نقطه ۲۳۰ تومان قرار می‌دهیم. چنانچه قیمت سهم افزایش یافت و به نقطه ۳۳۰ تومان رسید، حد ضرر را در نقطه بالاتری مثلا روی قیمت ۳۰۰ تومان قرار می‌دهیم. به این فرآیند تغییر حد ضرر باتوجه به روند قیمت سهام گفته می‌شود.

نکات اصولی در تعیین حد ضرر

‌قانون کلی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد. اما نکات قابل توجهی وجود دارد که برای تعیین آن باید در نظر گرفته شود. از جمله این موارد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:‌
۱- حدضرر یا حد توقف زیان به معنی آن است که وقتی کاهش قیمت سهام به حد مشخص و تعیین شده‌ای رسید، باید آن را بفروشیم تا از ضرر بیشتر جلوگیری شود.‌

۲- کم شدن سود هم نوعی ضرر است، بنابراین زمانی‌که قیمت سهام بالا رفت حدضرر را نیز باید متناسب با قیمت افزایش داد.‌

۳- یکی از رایج‌ترین اشتباهات تغییر حد ضرر بدون دلیل فنی و منطقی است. بدین ترتیب که با نزدیک شدن قیمت به حد ضرر معامله‌گر اقدام به تغییر یا حذف آن کرده و منتظر کمتر شدن یا از بین رفتن زیان می‌ماند. با وجود اینکه ممکن است در مواردی این حرکت موجب جبران یا کمتر شدن زیان شود، اما در بلندمدت نتیجه‌ای جز از بین رفتن برنامه و استراتژی سرمایه‌گذاری نخواهد داشت.‌

۴- حدضرر نباید بیشتر از ۱۰درصد مبلغ خرید باشد. به این معنا که بیش از ۱۰ درصد مبلغ خریدتان را نباید از دست دهید.‌

۵- حد ضرر را نباید با فاصله خیلی زیاد یا خیلی کم از قیمت خرید قرار دهید.

۶- اگر روند بازار و شاخص صعودی باشد بعد از رسیدن به حد سود بدون اینکه سهم را بفروشیم، فقط حد ضرر را تعریف می‌کنیم؛ ولی اگر روند بازار نزولی و شاخص در حال اصلاح باشد، باید بعد از رسیدن تعیین حد ضرر در معاملات بورس به حد سود، یا به‌طورکامل از سهم خارج شویم یا اینکه بخشی از سهام را با سود فروخته و برای مابقی، حدضرر شناور (trailing stop) در نظر بگیریم.

۷- در تعیین حد ضرر، دیدگاه زمانی یک سرمایه‌گذار بسیار حائز اهمیت است. حد ضرر برای معاملات کوتاه‌مدت با حد ضرری که برای معاملات بلندمدت تعریف می‌شود، متفاوت است.

۸-حد ضرر را در معاملات کوتاه‌مدت روی محدوده‌ حمایت در موج نزولی قبلی قرار دهید. (به شرطی که بین ۸ تا ۱۰ درصد باشد.)‌

۹- حد ضرر را در خریدهای میان‌مدت و بلندمدت روی محدوده حمایتی معتبر تعیین کنید. (بین ۱۰ تا ۲۰ درصد پایین‌تر از قیمت خرید)‌‌

‌۱۰- وقتی مقاومت یک سهم شکسته شد و قیمت سهم در بالای محدوده مقاومتی تثبیت گردید، حد ضرر را روی مقاومت شکسته شده که حالا به‌عنوان حمایت عمل می‌کند، قرار دهید.

نتیجه‌گیری

تا به اینجا سعی کردیم نکاتی را درخصوص مفهوم و اهمیت تعیین حد ضرر و شیو‌ه‌های محاسبه آن و نکاتی که در این زمینه باید مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گیرد، بیان کنیم.
‌همان‌طور که گفته شد تعیین حدضرر در سهام با توجه به روند بازار، نوع سهام، رفتار سرمایه‌گذار و ریسک‌پذیری او متفاوت است و هیچ قانون کلی در این زمینه وجود ندارد. اما نکاتی وجود دارد که به سرمایه‌گذار برای تعیین حد زیان موثر و منطقی و انجام معاملات حرفه‌ای کمک خواهد کرد. به برخی از این موارد در بالا اشاره شد. در اینجا به‌عنوان سخن پایانی نکاتی را بیان می‌کنیم.

حد ضرر (Stop Loss) چیست؟ چگونه در معاملات خود حد ضرر تعیین کنیم؟

حدضرر یا حدزیان یکی مفاهیم کلیدی برای موفقیت در بازارهای مالی است که هر تریدر موفقی به آن پایبند است. از همین رو در ادامه مباحث مرتبط با استراتژی های معاملاتی در ترید و معامله گری، به بررس کامل مفهوم حد ضرر و دلایل اهمیت آن در معاملات می پردازیم و به شما می گوییم که چگونه زیان خودمان را به حداقل برسانیم؟ چگونه حد ضرر برای معاملات خود مشخص کنیم؟ با ما همراه باشید…

مفهوم حد ضرر یا استاپ لاس (Stop Loss)

بسیاری از معامله گران تازه کار و کم تجربه در بازار ارزهای دیجیتال (کریپتوکارنسی)، معمولاً بصورت احساسی و بدون در نظر گرفتن قواعد انجام یک معامله موفق تصمیم گیری می‌کنند. بنابراین هرگز تمایل به خروج از یک ترید با زیان ندارند. در شرایطی که بیشترین سود کسب شده این معامله گران معمولآ حدود ۱۰ درصد می‌باشد، در سابقه خرید و فروش های آنها زیان های بیشتر از ۳۰ درصد نیز دیده می‌‌شود. پس می‌توان نتیجه گرفت که یک معامله زیان ده سود ۳ معامله سود ده را از بین می برد! به همین دلیل برای جلوگیری از گسترش زیان احتمالی در بازار، می‌بایست بعد از فراهم بودن شرایط مناسب برای انجام معامله و قبل از اقدام به آن، حد زیان (Stop Loss) مناسب را تعیین کنیم.

حد ضرر یا استاپ لاس عبارت است از حداکثر مقدار ضرر مجاز در یک معامله که معمولا به اختصار با عبارت SL نمایش داده می شود. به بیان دیگر حد ضرر یعنی جایی که تحلیل معامله‌گر نقض می‌شود و بازار بر خلاف پیش‌بینی معامله‌گر حرکت می‌کند. در چنین شرایطی با فعال شدن دستور حد ضرر، معامله بسته می‌شود و از زیان بیشتر معامله‌گر جلوگیری می‌کند

برای درک بهتر مفهوم حد ضرر، در تصویر زیر نمودار هفتگی بیت کوین نمایش داده شده است، در این تصویر در محدوده ۱ که با فلش سبز مشخص شده، تریدر سفارش خرید بیت کوین را می گذارد. بعد از اندکی سود قیمت بیت کوین کاهش پیدا می کند. در این حالت تریدر با استفاده از دانش تحلیل تکنیکال می توانست محدوده ۲ را به عنوان حد ضرر تعیین کند و در صورتی که قیمت سهم به آن محدوده رسید بیت کوین خود را بفروشد. بدین معنی که اگر استاپ لاس مثلا ده درصدی فعال کرده باشد با ده درصد ضرر خارج شده و در قیمت های بسیار پایینتر مجدد ورود کرده و ضرر ده درصدی را به راحتی جبران کرده است

اهمیت تعیین حد ضرر (Stop Loss)

همواره به یاد داشته باشید که در بازار های مالی هیچگونه الزامی برای تبعیت از تحلیل های شما وجود ندارد، پس همواره باید آمادگی انتخاب تصمیم درست را داشته باشید. برای اینکار بعد از انتخاب موقعیت مناسب ورود خود به یک سهم یا ارز دیجیتال، قدم بعدی انتخاب حد زیان است. یکی از بزرگترین اشتباهات رایج در میان تریدر های آماتور، تعیین نکردن حد ضرر است.

در واقع هنگامی که بازار بر خلاف تحلیل و انتظار شما حرکت می کند و قیمت دارایی دیجیتال مورد نظرتان کاهش می یابد، باید بدانید که تا کجا می خواهید آن دارایی را نگه دارید؟ جواب این سوال به استراتژی معاملاتی که برای خود انتخاب کرده اید مربوط می شود. در واقع استراتژی معاملاتی است که به شما می گوید تا کجا اجازه ضرر کردن دارید؟

رعایت حد ضرر خواب سرمایه شما را از بین می‌برد. اغلب معامله گران غیر حرفه ای بعد از اینکه قیمت سهم یا ارز دیجیتال‌شان افت می کند، منتظر می مانند تا قیمت سهم دوباره رشد کند و به نقطه خریدشان بازگردد، در این حالت سرمایه آن ها به خواب میرود و ممکن است که چندین ماه و یا حتی چندین سال طول بکشد که دوباره به قیمت خرید آن ها برسد، در نتیجه از سودهای دیگر بازار عقب می مانند. پس می توان گفت که سیستم معاملاتی که حد ضرر ندارد ممکن است روزی تمام سرمایه مان را نابود کند. در اینجاست که اهمیت تعیین حد ضرر مشخص می شود. معامله گران باید برای خرید و فروش های خود برنامه داشته باشند و باید بدانند که در شرایط مختلف بازار چه اقدامی انجام دهند.

این جمله وارن بافت (یکی از بزرگترین سرمایه گذاران بازارهای مالی) اهمیت داشتن استراتژی معاملاتی و تعیین حد ضرر را بیان می کند:

“قانون اول من این است: هرگز پول از دست ندهم و قانون دوم اینکه هیچ وقت قانون اول را فراموش نکنم”

چگونه حد ضرر را تعیین کنیم؟

تعیین حد ضرر Stop Loss بستگی به استراتژی معاملاتی تریدر دارد و نمی توان یک نسخه همگانی برای آن معرفی کرد. بر اساس اینکه شما یک تریدر کوتاه مدت هستید یا میان مدت و یا با هدف سرمایه گذاری بلند مدت به بازار نگاه می کنید، روش های تعیین حد ضرر نیز می تواند متفاوت باشد. در هر صورت نکته حائز اهمیت این است که باید به حد ضررهایی که انتخاب می کنید پایبند باشید بخصوص اگر شما یک تریدر روزانه و کوتاه مدت هستید، این نکته اهمیت ویژه ای برای شما پیدا می کند. با این حال سرمایه گذاران کمتر به انتخاب حدضرر توجه می کنند چراکه نوسانات کوتاه مدت بازار برای آن ها اهمیتی ندارد.

علاوه بر این در زمان هایی که یک سهم یا دارایی دیجیتال شرایط مساعدی دارد و روزبه روز در حال افزایش قیمت است، می توانید به جای انتخاب حد ضرر ثابت از حد ضرر شناور استفاده کنید. همچنین اگر در تعیین موقعیت ورود خود دچار اشتباه شدید باید سعی کنید که بر اساس اصول روانشناسی بازار خودتان را کنترل کنید و با شجاعت سهم یا ارز دیجیتال خود را بفروشید و از آن خارج شوید.

همیشه توجه داشته باشید که هیچ معامله گری در دنیا نمی تواند ادعا کند که هیچگاه اشتباه نکرده و در معاملات خود وارد ضرر نشده است، حتی وارن بافت هم اشتباه می کند، چرا که اساسا بازارهای مالی برای این بوجود آمده اند که سرمایه افراد را از بین ببرند. در این میان افرادی پیروز می شوند که مجموعه ای از اصول روانشناسی معامله گری را رعایت کنند و به آن پایبند باشند.

برای آشنایی با تحلیل تکنیکال به مقالات زیر مراجعه فرمایید.

حد سود در بورس چیست؟

همان طور که از نام حد سود (نقطه خروج) پیداست می توان حدس زد که چیست و قرار است چه کاری انجام دهد!

حد سود به محدوده ای از قیمت گفته می شود که معامله گر بر اساس تحلیلی که بر روی سهم انجام می دهد٬ آن محدوده را برای ذخیره ی سود و خروج از سهم مناسب پیش بینی می کند.

چرا تعیین حد سود مهم است؟

در تحلیل تکنیکال تعیین حد سود به اندازه ی حد ضرر مهم است. گاهی معامله گر به قدری درگیر تعیین نقطه ورود می شود که یادش می رود کی باید از سهم خارج شود. در تعیین حد سود معامله گر بر اساس ابزاری که دارد نقطه ای که می خواهد از سهم خارج شود را تعیین می کند.

البته باید این نکته را در نظر داشته باشیم٬ زمانی که جو کلی بازار و سهم خوب است می توانیم حد سود را ارتقا دهیم. برای مثال زمانی که قیمت ۳۵۰ تومان را برای خروج تعیین کردیم ولی شرایط بازار مناسب است می توانیم این حد سود را بالاتر ببریم و به ۳۸۰ تومان ارتقا دهیم. در اصل به این عمل تعیین حد سود شناور گفته می شود.

گاهی معامله گر برای تعیین نقطه ورود تلاش زیادی می کند و یادش می رود که باید برای نقطه خروج هم برنامه ریزی کند.

تعیین حد سود

برای مثال یک معامله گر بر اساس استراتژی معاملاتی اش می گوید که سهم را در کف کانال صعودی می خرم و در سقف کانال می فروشم. خریدش تعیین نقطه ورود و فروشش تعیین نقطه خروج محسوب می شود. حالا اگر شرایط بازار و سهم خوب بود معامله گر هدف دومی را برای سهمش در نظر می گیرد و می گوید تا هدف دوم صبر می کنم و بعد از رسیدن به این نقطه سهم را می فروشم.

معامله گر در نهایت همان طور که برای خرید سهم برنامه ریزی می کند و نقطه ورود را تعیین می کند برای خروج از سهم هم باید برنامه داشته باشد. معامله گر با تعیین محدوده حد سود عملا نقطه خروج از سهم را تعیین می کند. نکته مهم دیگر در این ارتباط غلبه کردن به حس طمع است. وارن بافت می گوید ترس و طمع دو تعیین حد ضرر در معاملات بورس دشمن بزرگ معامله گر می باشد که برای موفقیت در بورس باید به توان این دو حس را به خوبی شناخت و بر آن غلبه کرد.

مثال برای تعیین حد سود

در تصویر زیر که مربوط به سهم وپست می باشد فرض را بر این می گیریم که استراتژی معامله گر خرید در کف کانال و فروش در سقف باشد. در این تصویر نقطه ۱ می تواند نقطه ورود باشد و محدوده ۲ همان حد سود و محدوده ی فروش باشد.(این مثال صرفا برای درک بهتر تعیین حد سود می باشد.)

پس به عنوان یک معامله گر باید برای فروش سهم تان حتما برنامه داشته باشید. نمی توانید یک سهم را بخرید و بگویید “حالا هروقت حس کردم زمان مناسبی بود میفروشمش”.

استفاده از نقطه ورود و خروج بسیار مهم است. نمی توان یک سهم را بدون برنامه و فقط به دلیل اینکه کانالی یا شخصی گفته در هر قیمتی بخریم و بفروشیم. باید این نکته را به خاطر بسپارید که برای خرید و فروش همواره باید برنامه داشته باشید.

چگونه حد سود را تعیین کنیم؟

تعیین حد سود بستگی به استراتژی معاملاتی معامله گر دارد و نمی توان یک نسخه همگانی برای آن پیچید. اینکه خریدهایتان را بر اساس تحلیل تکنیکال انجام می دهید و یا بنیادی تعیین نقطه خروج می تواند برای معامله گران متفاوت باشد. (درسی از دوره تحلیل تکنیکال : تحلیل تکینکال یا بنیادی کدام بهتر است؟ )

آن چیزی که در استراتژی معاملاتی تان اهمیت دارد پیچیدگی نقطه خروج تان نیست بلکه تعیین نقطه خروج (حد سود) و پایبند بودن به آن است.

اگر به وسیله موتور های جستجو وارد این صفحه شده اید لطفا برای درک درست مطلب از استراتژی معاملاتی چیست؟ شروع کنید.

همانطور که در تصویر بالا می بینید (این تصویر مربوط به سهم وپست می باشد) اگر در نقطه ۲ سهم خود را نمی فروختید و برنامه ای برای خروج از سهم نداشتید باید شاهد افت قیمت سهمتان به نقطه خریدتان می بودید. این اتفاق باعث ناراحتی و حسرت شما در ارتباط با معاملاتتان خواهد شد.

یکی از عوامل اثر گذار که باعث ضرر کردن در بورس می شود نداشتن استراتژی معاملاتی می باشد. برای درک درست و دلیل این که چرا نداشتن استراتژی برای ما می تواند ضرر آفرین باشد این مطلب را بخوانید: نداشتن سیستم معاملاتی عاملی برای ضرر در بورس.