شاخص کل هم وزن بورس چیست؟
یکی از موضوعاتی که اغلب در اصطلاحات بورسی و مطالعه بازارهای مالی با آن مواجه میشویم، شاخصهای مختلف ارزش گذاری در بازار سهام است. شاخصها به تحلیلگران کمک می‌کنند تا هر سهم را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند. اما قبل از پرداختن به آن، بهتر است انواع شاخصهای بورس را بهتر بشناسید. امروزه چندین شاخص کلیدی در بازار سهام وجود دارند که یکی از مهم‌ترین آنها، شاخص کل هم وزن است. این شاخص زیر مجموعه شاخص کل محسوب میشود و برای بررسی آن باید از مفهوم هر دو اطلاع داشته باشید.
بنابراین در این مقاله ابتدا کمی درباره شاخص کل صحبت می‌کنیم و سپس به بررسی شاخص کل هم وزن می‌پردازیم. در ادامه همراه وبلاگ فانوس باشید.
شاخص کل چیست؟
شاخص کل قیمت که به آن شاخص کل نیز می‌گویند، به تغییر سطح عمومی قیمت‌ها در کل بازار اطلاق میشود و میانگین افزایش یا کاهش قیمت سهام در بازار را نشان میدهد. این تغییرات مربوط به تاریخ مبدا یعنی سال 1369 است. سال پایه سالی است که نوسانات قیمت در آن حداقل بوده و به عنوان مبدا تغییر انتخاب میشود. این شاخص همان شاخصی است که در اخبار و گزارش‌ها شنیده میشود و نماد صعود یا سقوط بازار است. ولی این تعریف خیلی دقیق نیست، بنابراین در ادامه مقاله جزئیات آن را به طور مفصل بیان می‌کنیم.
این شاخص تنها منعکس کننده تغییرات قیمت سهام در سطح بازار بوده و فاقد معیارهای دیگری مانند سود نقدی است. وقتی می‌گوییم شاخص کل 10 درصد افزایش یافته است، یعنی میانگین قیمت سهام شرکتهای بورسی نسبت به سال پایه (1369) 10 درصد افزایش داشته است. نکته دیگر اینکه، این شاخص همه‌ی شرکتها را در نظر میگیرد و در صورت توقف سهام، قیمت آخرین معامله در نظر گرفته میشود. اگر سهام تمامی شرکتهای بازار را متناسب با وزن سرمایه هر شرکت در پرتفوی خود داشته باشید، تغییر در شاخص کل، دقیقا میزان سود و زیان شما را نمایش میدهد.
به عنوان مثال اگر شاخص کل از ابتدای سال از 10000 واحد به 15000 واحد افزایش یافته باشد، میانگین بازده سود و قیمت سهام 50 درصد افزایش یافته است. البته به این معنا نیست که همه شرکتها محاسبات شاخص خود را تا 50 درصد سود افزایش داده‌اند. یک شرکت ممکن است سود کرده باشد و شرکتی هم شاید ضرر داشته باشد. اما این مفهوم، شاخص میانگین قیمت و سود کلیه شرکتهای بورسی را نشان میدهد.
در واقع شاخص کل قیمت، میانگین کل بازار است. همچنین شاخص کل در مواردی مانند افزایش سرمایه، افزایش و کاهش شرکتها و ادغام شرکتها از طریق مطالبات سهامداران، تعدیل میشود تا تغییرات ناشی از این اتفاقات بر ارزش شاخص تاثیری نداشته باشد. در ضمن، افزایش سرمایه از محل پس‌انداز و پرداخت نقدی موجب تعدیل این شاخص نخواهد شد.
مهم‌ترین نکته در این شاخص، وزن شرکتها است. در فرمول شاخص، ارزش فعلی یک سهم شامل تعداد سهام و قیمت آن، در شاخص کل لحاظ میشود. در نتیجه هر چه تعداد سهام یک شرکت بیشتر باشد، قیمت آن در شاخص کل بیشتر تغییر میکند. شاخص بورس یک شاخص ساده و در دسترس است که ما را از تغییرات قیمت کلی بازار آگاه میکند.
شاخص کل هم وزن چیست؟
پس از مشکلاتی که در ارزیابی شاخص کل وجود داشت، نیاز شد که از شاخصی دقیق‌تر و با انعطاف بیشتر استفاده کرد. گاهی اوقات فقط باید تغییر شاخص قیمت را بررسی کرد و نیاز به محاسبه وزن سهامی که در شاخص کل وجود نداشت، نیست. معاملات کد به کد و هدفمند در سهام‌های بزرگ برای مثبت شدن مصنوعی بازار، از عوامل دیگری بود که نیاز به شاخص وزن را افزایش داد. پس از بررسی‌های فراوان، شاخص هم وزن در تاریخ 5 اسفند 1387 توسط سایت مدیریت فناوری بورس در دسترس افراد قرار گرفت.
در این شاخص تمامی شرکتهای بورسی دارای وزن یکسان در نظر گرفته شدهاند، بنابراین تاثیر معاملات کد به کد و هدفمند بر این شاخص خنثی میشود. افزایش قیمت هر سهم در این شاخص یکسان است. شاخص هم وزن با افزایش سرمایه تعدیل نمی‌شود و فقط با اضافه یا حذف شدن شرکت و تقسیم سود نقدی تعدیل میشود.
فرق شاخص کل بورس با شاخص هم وزن
در هنگام بررسی اصطلاحات بورسی، اطلاع از تفاوت‌های بین شاخص کل و شاخص هم وزن مهم است. شاخص هم وزن بر اساس میزان سرمایه نیست، بلکه بازده اکثر شرکتها را بررسی میکند. این شاخص بر خلاف شاخص کل، نشان‌دهنده مقدار مثبت و منفی بورس است. در واقع وزن و اندازه شرکتها در این سهم ملاک نیست و سهم آنها یکسان در نظر گرفته میشود. این شرایط در شاخص فرابورس نیز وجود دارد.
از دیدگاه فعالان در بورس، شاخص کل هم وزن نمای روشن‌تری از روند بازار به دست میدهد و امتیاز بیشتر سهام‌های شاخص‌ساز را در نحوه محاسبه شاخص کل کسب میکند. هنگامی که شاخص هم وزن منفی است، یعنی بازدهیِ بیشتر از نصف شرکتهای بورسی در بازار کاهش یافته است. در مقابل شاخص هم وزن مثبت یعنی بازدهی بیش از نیمی از شرکتهای موجود در بازار افزایش یافته است. بنابراین اگر می‌گوییم شاخص کل صعودی است یا به عبارتی شاخص کل مثبت است، حتما به این معنا نیست که همه شرکتها در بازار سرمایه فعلی در حال رشد هستند.
اندازه‌گیری رشد بازار با وزن شاخص کل، دقیق‌تر است. اما نداشتن دانش و مهارت کافی در این زمینه باعث گمراهی مردم و تفسیر نادرست از شرایط بازار میشود. در شاخص کل، اکثر شرکتها احتمالا بازدهی منفی خواهند داشت. اما فقط به عبارتی مثبت بودن برخی شرکتهای بزرگ، شاخص کل را مثبت میکند. در شاخص هم وزن بورس، شاخص با توجه به میزان بازدهی اکثر شرکتها نمایش داده میشود نه بر اساس سرمایه بیشتر.
تعداد شرکتهای پذیرفته شده در بورس به قدری زیاد است که به راحتی میتوان تحت تاثیر برخی نوسانات شاخص قرار گرفت. بنابراین استفاده از نمودارها و اندازه‌های شاخص کل به عنوان تنها معیار ارزیابی بازار، کمکی به درک روند بازار نمی‌کند و تنها از این طریق میتوان شدت هیجان بازار را احساس و درک کرد. همچنین در شاخص هم وزن، مقدار افزایش یا کاهش سود به یک میزان موثر است.
در واقع باید بدانید که شاخص کل، معیار مناسبی برای افزایش یا کاهش بازار سرمایه نیست و تنها عملکرد بورس را منعکس میکند. برای درک بهتر این موضوع میتوان به این نکته اشاره کرد که تغییرات صعود یا نزول شرکتهای بزرگ با توجه به مثبت و منفی شدن آنها می‌تواند منجر به تغییر در شاخص کل شود. به این دلیل که شاخص هم وزن شرایط بازار را بهتر نشان میدهد.
نتیجه‌گیری
در رابطه با موارد فوق، نمی‌توان گفت که کدام یک از این دو شاخص بر دیگری برتری دارد. دانستن این نکته ضروری است که هر شاخصی در رابطه با ویژگی‌ها و ماهیت خود دارای مزایا و معایب است. اما به طور کلی استفاده از شاخص کل، دید وسیع‌تری از وضعیت بازار به شما میدهد که در آن نقش شرکتهای بزرگ از اهمیت بیشتری برخوردار است. اما اگر به دنبال این هستید که جزئیات بیشتری به دست آورید یا بدانید که بازار روندی صعودی دارد یا نزولی، پس بهتر است شاخص کل هم وزن بورس را در نظر بگیرید.
اگر هنوز اپلیکیشن خودتان را آپدیت نکرده اید از دو لینک زیر نسخه های جدید را از گوگل پلی و بازار دریافت کنید 😊
بازدهی 7 برابری شاخص کل هموزن نسبت به شاخص کل - حذف دامنه نوسان عامل رشد بورس شد
سرویس اقتصادی - بازار سرمایه در حالی امروز به کار خود پایان داد که افزایش دامنه نوسان توانست تاثیر مثبتی بر بورس بگذارد.
به گزارش سرویس اقتصادی برخط نیوز به نقل از فارس - بازار سرمایه این روزها روند مشخصی ندارد و هر روز در نوسان است. امروز بازار و البته بیشتر سهم های کوچک بازار سبزپوش بودند تا بازدهی شاخص کل هموزن چند برابر بازدهی شاخص کل بورس باشد.
کارشناسان بازار سرمایه که در زمینه تحلیل تکنیکال فعالیت می کنند، از احتمال تشکیل یک الگوی کلاسیک قدیمی با عنوان الگوی دو قلوی کف صحبت به میان می آورند ولی هنوز آن را تایید نمی کنند.
اهالی علاقمند به تحلیل بنیادی کماکان اعتقاد دارند که بازار ارزنده است و شاخص پایین تر از این قیمت ها نخواهد آمد. تحلیلگران بنیادی به سایر بازارهای مالی همچون دلار و سکه هم اشاره می کنند که از این تورم عقب افتاده و برای سرمایه گذاران بازدهی نداشته است.
بانک ها و مؤسسات اعتباری و خودرو و ساخت قطعات تکنیکال شاخص کل و شاخص هموزن دو صنعت بزرگ بازار هستند که به عنوان لیدرهای سنتی شناخته می شوند. بسیاری از معامله گران برای تشخیص روند بازار به این صنایع نگاه می کنند. ریزش این دو گروه از عوامل اصلی ریزش بازار است و در روزهای بعدی نیز بر روند بازار اثرگذار خواهد بود.
* حذف دامنه نوسان مثبت ترین اتفاق این روزهای بورس
وحید جعفری، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی گفت: برای بازار سهام این انتظار وجود دارد که تا حوالی پاییز مسیر سبزی را طی کند و این مسیر هم در صورت تداوم تا پایان سال ادامه دار باشد؛ چرا که پس از گذشت 5 ماه از سال 1401 و ورود به ششمین ماه سال بازدهی شاخص در حوالی 2 درصد مثبت بوده است.
وی ادامه داد: در روزهای اخیر نیز برآیند ورود پول حقیقی های بازار سرمایه به نمادها در حال افزایش و مثبت شدن است، هر چند که این ارقام کم است؛ ولی می تواند نقطه امیدی برای بازار باشد.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: از امروز، دامنه نوسان قیمتی سهام به مثبت و منفی 7 درصد افزایش یافته که گامی مثبت در جهت افزایش نقدشوندگی و تسریع در تعدیلات قیمتی است. باید از این اقدام سازمان بورس استقبال کرد و در عین حال باید منتظر حذف دامنه نوسان از بازار سرمایه بود. زیرا با حذف دامنه نوسان می توان امیدوار به رشد بورس در روزها و هفته های آینده بود.
* رشد یکپارچه شاخص های بورس
در پایان معاملات روز دوشنبه، شاخص کل بورس با رشد هزار و 52 واحدی نسبت به روز یکشنبه به رقم یک میلیون و 445 هزار و 139 واحد رسید. بازدهی این شاخص مثبت هفت صدم درصد بوده تکنیکال شاخص کل و شاخص هموزن است.
شاخص کل هموزن بورس نیز با صعود دو هزار و 75 واحدی در سطح 410 هزار و 633 واحدی ایستاد. بازدهی این شاخص مثبت 51 صدم درصد یعنی بیش از هفت برابر بازدهی شاخص کل بوده است. شاخص کل تکنیکال شاخص کل و شاخص هموزن فرابورس 8 واحد بالا آمد و در سطح 19 هزار و 314 واحد باقی ماند.
* رشد ارزش معاملات کل بازار سهام
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم 148 هزار و 96 میلیارد تومان افزایش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 140 هزار و 732 میلیارد تومان بود که 95 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می دهد.
امروز ارزش معاملات خرد سهام با کاهش 7 درصدی نسبت به روز کاری قبل تکنیکال شاخص کل و شاخص هموزن به رقم 3 هزار و 127 میلیارد تومان رسید. سهم این معاملات از ارزش کل معاملات 2 درصد بوده است.
*کاهش 92 درصدی خروج سرمایه حقیقی از بازار سرمایه
امروز ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار برای چهارمین روز متوالی منفی شد و 17 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد.
در معاملات روز دوشنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام شستا (شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی)، خاور (شرکت ایران خودرو دیزل) و بساما (شرکت بیمه سامان) اختصاص داشت و نمادهای وبانک (سرمایه گذاری گروه توسعه ملی)، ذوب (ذوب آهن اصفهان)، خراسان (پتروشیمی خراسان) بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند.
* رشد صف های خرید پایانی بورس
در جریان معاملات روز دوشنبه، تکنیکال شاخص کل و شاخص هموزن 365 نماد با رشد قیمت و 260 سهم با کاهش قیمت روبرو شده است. در پایان معاملات امروز ارزش صف های فروش پایانی بازار نسبت به روز کاری قبل کاهش یافت و به 122 میلیارد تومان رسید. ارزش صف های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته افزایش یافت و در رقم 191 میلیارد تومان ایستاد.
امروز نمادهای ذوب (شرکت ذوب آهن اصفهان)، بالبر (شرکت کابل البرز) و خنصیر (شرکت مهندسی نصیر ماشین) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین صف فروش بازار در پایان معاملات به نماد فمراد (شرکت آلومراد ) و سکرد (سیمان کردستان) تعلق داشت.
تکنیکال شاخص کل و شاخص هموزن
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / اخبار بورس / تحلیل تکنیکال شاخص کل و هم وزن/ محدوده های حمایتی دو شاخص
تحلیل تکنیکال شاخص کل و هم وزن/ محدوده های حمایتی دو شاخص
شاخص کل بورس از اولین روز کاری در هفته جاری بر مدار نزول قرار گرفته و به سرعت در حال نزول است به طوری که طی این سه روز کاری از سطح یک میلیون و ۳۸۹ هزار واحد به سطح یک میلیون و ۳۶۷ هزار واحد رسیده است و بیش از ۱/۵ درصد ریزش داشته که به موجب آن حالا در وضعیت سختی برای صعود مجدد به کانال ۱/۴ میلیون واحدی، قرار دارد.
علی ملک لی، تحلیلگر بازار سرمایه شاخص کل و شاخص هم وزن را مورد تحلیل و بررسی قرار داد و با تحلیل تکنیکال پیش بینی کرد شاخص کل بورس در محدوده یک میلیون و ۳۵۰ هزار واحدی حمایت شود.
پیش بینی روند شاخص ها
به گزارش سبدگردان هدف به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، علی ملک لی درخصوص وضعیت شاخص کل گفت: شاخص کل بورس تهران همچنان در کانال نزولی خود به اصلاح ادامه می دهد. انتظار داریم با توجه به اطلاعات اندیکاتور‌ها در محدوده یک میلیون ۳۵۰ هزار واحد حمایت شده و چنانچه در این محدوده واکنش مثبتی داشته باشیم، هدف اول رشد می‌تواند محدوده یک میلیون ۴۲۰ هزار واحد باشد.
وی توضیح داد:: حرکت شاخص هم وزن نیز مانند شاخص کل است و با توجه به مثبت شدن المان‌های سیستم “ابرکومو” انتظار داریم از ابر خارج شده (شکل زیر) و حرکت خود را به سمت هدف کوتاه مدت ۴۲۵ هزار واحد پیش بگیرد. برای این شاخص نیز حمایت قوی محدوده ۳۹۵ هزار واحد را متصور هستیم.
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.
فاز اصلاحی بازار.
شاخص بورس در جریان معاملات امروز بازار سرمایه ۱۰ هزار واحد افت کرد.
در جریان دادوستدهای امروز بازار سرمایه ۱۲میلیارد و ۲۷۰میلیون سهم و حق‌تقدم به‌ارزش ۱۵هزار و ۷۱۸میلیارد تومان در یک میلیون و ۸۷۶هزار نوبت مورد دادوستد قرار گرفت و شاخص بورس با افت ۱۰ هزار و ۳ واحدی در ارتفاع یک میلیون و ۴۸۱هزار تکنیکال شاخص کل و شاخص هموزن و ۹۲۴واحد قرار گرفت.
بیشترین اثر منفی بر دماسنج بازار سهام در روز جاری نیز به نام نمادهای شرکتهای فولاد مبارکه اصفهان، معدنی و صنعتی گل گهر و گروه مدیریت سرمایهگذاری امید شد و در مقابل شرکتهای صنایع سرمایهگذاری تامین اجتماعی، پالایش نفت اصفهان و گسترش نفت و گاز پارسیان با رشد خود مانع افت بیشتر نماگر بازار سهام شدند.
شاخصهای اصلی بازار سرمایه هم روز منفی را پشت‌سر گذاشتند؛ بهطوری که شاخص قیمت (وزنی ــ ارزشی) ۲۶۴۸واحد، کل (هموزن) ۵۴۲۰واحد، قیمت (هموزن) ۳۵۷۴واحد، آزاد شناور ۲۰۹۹۳واحد و شاخصهای بازار اول و دوم نیز به ترتیب ۹۵۷۷و ۱۱۰۴۱واحد افت کردند.
بر اساس این گزارش، در بازارهای فرابورس ایران هم با معامله ۲میلیارد و ۷۰۷میلیون ورقه به‌ارزش ۵هزار و ۵۲۵میلیارد تومان در ۶۷۵هزار نوبت، شاخص فرابورس (آیفکس) ۱۱۰واحد افت کرد و در ارتفاع ۱۵هزار و ۹۵۳واحد قرار گرفت.
در این بازار هم امروز بیشترین اثر منفی بر شاخص فرابورس در روز جاری نیز به نام نمادهای شرکتهای هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه، ذوب آهن اصفهان و پتروشیمی زاگرس شد و در مقابل شرکتهای سنگ آهن گهر زمین، بانک دی و پتروشیمی مارون با رشد خود مانع افت بیشتر نماگر بازار سهام شدند.
شاخص هموزن چیست؟ چه تفاوتی با شاخص کل دارد؟
در امر سرمایهگذاری یکی از موضوعات بسیار بااهمیت انتخاب محل سرمایهگذاری است. در خصوص انتخاب بهترین محل برای سرمایهگذاری عوامل متعددی مؤثر و تأثیرگذارند که یکی از آنها میزان تخصص و مهارت فرد سرمایه‌‌‌‌گذار در بازار انتخاب شده برای سرمایهگذاری است. این مسئله تا حدودی مستقل از نوع سرمایهگذاری مستقیم و غیرمستقیم است و حتی در صورت سرمایهگذاری غیرمستقیم ، شایسته است تا اطلاعات حداقلی در خصوص نحوه‌‌‌‌ی پیگیری روند بازارها در اختیار داشته باشیم. ازاین‌جهت در این مقاله تلاش خواهیم کرد تا شما را با یکی از عناوین و پارامترهای مهم در خصوص پیگیری روند بازارها آشنا کنیم. برای این منظور به سراغ شاخص هموزن رفته و آن را تعریف کرده و وجوه افتراق و مزایا و معایب آن را نسبت به دیگر شاخصها و خصوصاً شاخص کل بیان خواهیم کرد.
ابزارهای کمککننده در سرمایهگذاری
برای فعالیت در هر بازار و کسب‌‌‌‌وکاری معیارهایی وجود دارد که میزان عملکرد و به طور عمده شرایط عمومی بازار را نسبت به سایر بازارها می‌‌‌‌سنجد. در خصوص سرمایهگذاری غالباً بازارها به وسیله‌‌‌‌ی بازدهی نسبی که دارند با یکدیگر مقایسه می‌‌‌‌شوند. این امر برای مقایسه‌‌‌‌ی بازارهای مختلف اعم از طلا ، سکه، ارز و … موضوعیت پیدا خواهد کرد و بازدهی آنها را باتوجه‌به قیمتشان در نظر خواهند گرفت. اما در خصوص بازار ناهمگنی مثل بازار مسکن میتوان به سراغ میانگین قیمتی رفت چرا که به طور مثال برخلاف بازار طلا یا سکه، در بازار مسکن با یک نرخ مواجه نیستیم و به دلیل ناهمگن بودن محصولات موجود در این بازار قیمت‌‌‌‌های مختلفی وجود خواهد داشت.
میانگین‌گیری و ارتباط آن با شاخص هموزن
حال ممکن است در برخی از بازارها امر میانگین‌گیری هم چاره‌‌‌‌ی کار نباشد. به طور مثال بازار سرمایه را در نظر بگیرید. آیا میانگین‌گیری از قیمت تمام نمادهای موجود در آن و پیگیری روند تغییرات آن جلوه‌‌‌‌ی خوبی از تغییرات بازار سهام است و شرایط آن را به‌خوبی به تصویر می‌‌‌‌کشد؟
واقعیت آن است که چنین معیارهایی خصوصاً در شرایطی که به وزن شرکتها نیز توجهی نشود، برای پیگیری وضعیت بازار سهام دارای انحرافاتی هستند و بنابراین برای پیگیری روندهای مربوط به این بازار بهتر است تا شاخصی مخصوص به آن تعریف شود تا به‌مثابه‌ی نماینده‌‌‌‌ای از کل بازار تغییرات آن مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. همچنین برای مقایسه‌‌‌‌ی با سایر بازارها میتوان تغییرات درصدی شاخص را به‌عنوان نماینده‌‌‌‌ی کل بازار در نظر گرفت.
حال سؤالی که به وجود میاید آن است که چنین شاخصی چگونه تعریف و محاسبه میشود و چه پارامترهایی بر روی آن تأثیرگذار خواهند بود؟ این مسئله درست وجه افتراق شاخصهای مختلفی است که در بازار سرمایه تعریف شدهاند.
شاخصهای بازار سرمایه از مواردی هستند که در کنار فنون تحلیلگری، کمک‌‌‌‌های قابل‌‌‌‌توجهی را به سرمایه‌‌‌‌گذاران برای داشتن دیدگاهی مناسب‌‌‌‌تر در خصوص بازارها و اجتناب از تحلیل‌‌‌‌های اشتباه ارائه می دهند. شناخت این شاخصها صرف‌نظر از روش سرمایهگذاری که ممکن است مستقیم یا غیرمستقیم باشد، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و چه‌بسا بر روی تصمیم‌‌‌‌گیری اولیه در بازار سرمایه صرف‌نظر از روش انجام آن اثر بگذارد.
انواع شاخصهای بورسی
به‌طورکلی میتوان شاخصهای بورسی را در ۸ مورد زیر خلاصه کرد.
- شاخص کل
- شاخص کل هموزن
- شاخص صنعت و شاخص مالی
- شاخص ۳۰ شرکت بزرگ‌‌‌‌تر
- شاخص ۵۰ شرکت برتر
- شاخص بازار اول و بازار دوم
- شاخص آزاد شناور
- شاخص قیمت
هر یک از این شاخصها به فراخور فلسفه‌‌‌‌ی وجودی‌شان برای تحلیل‌‌‌‌های مختلف کاربرد دارند.
شاخص هموزن چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، شاخص کل هموزن معیاری برای سنجش وضعیت بازار سرمایه است که در راستای رصد تغییرات بازار به شکل روزانه و حتی در بازه‌‌‌‌های طولانی‌مدت کمککننده خواهد بود. وجه تسمیه‌‌‌‌ی این شاخص به‌عنوان شاخص هموزن در آن است که تأثیرات شرکتها و نمادهای مختلف بر روی تکنیکال شاخص کل و شاخص هموزن آن مستقل از کوچک یا بزرگ بودن شرکتها است. به عبارت بهتر تأثیرپذیری این شاخص از شرکتهای کوچک و بزرگ به یک اندازه است و این‌‌‌‌گونه نیست که شرکت‌‌‌‌هایی که ارزش بالایی دارند بتوانند در این شاخص اثر بیشتری بگذارند. فرمول محاسبه‌‌‌‌ی این شاخص مطابق تصویر زیر است:
تفاوت شاخص هم وزن و شاخص کل چیست؟
تفاوت شاخص کل و شاخص هموزن در آن است که در شاخص هموزن همانطور که اشاره شد میزان ارزش بازار شرکتها و بزرگ یا کوچک بودن آنها اهمیتی ندارد و تأثیر شرکتها بر روی شاخص به یک اندازه خواهد بود. این در حالی است که در شاخص کل اوضاع متفاوت بوده و متناسب با اندازه‌‌‌‌ی شرکتها به آنها وزن داده شده است بهطوری که شرکتهای بزرگ تأثیر بیشتری بر روی آن دارند. این امر سبب میشود تا اگر در یک روز معاملاتی، تغییرات قیمتی چند شرکت بزرگ بالا باشد، شاخص‌کل تصویری برگرفته از تغییر آنها را در هر جهتی که اتفاق افتاده است انعکاس دهد و بدین ترتیب اثر تحولات شرکتهای کوچکتر چندان به چشم نخورد.
تاکنون در فضای بورسی، احتمالاً با اصطلاح سهم‌‌‌‌های شاخص ساز مواجه شده‌‌‌‌اید. در واقع سهم‌‌‌‌های شاخص ساز همان شرکتهای بزرگی هستند که اوضاع آنها و مثبت یا منفی بودنشان اثر بسزایی بر روی شاخص کل بورس خواهد گذاشت؛ بنابراین از این شرکتهای بزرگ به‌عنوان سهم‌‌‌‌های شاخص ساز در بازار سرمایه یاد میشود.
گاهی اوقات ممکن است شاخص کل تصویر مثبتی از بازار را ارائه دهد اما سبد سهام شما و یا پرتفوی سرمایه‌گذاری‌تان شرایطی منفی را تجربه کند. در چنین شرایطی باتوجه‌به فرمول محاسبه‌‌‌‌ی شاخص کل حتی اگر اتفاق چندان مثبتی در سهام شرکتهای بزرگ رخ نداده باشد ممکن است بر اثر کد به کد در سهم شرکتهای بزرگ و معامله شدن آنها شاخص کل مثبت گزارش شود درحالی‌که عملاً وضعیت بازار چندان صعودی نبوده است.
شاخص کل یا شاخص هموزن، کدام یک موردتوجه قرار میگیرد؟
در شرایطی که هر دوی این شاخصها در یک سو و با مقادیری نسبتاً متناسب حرکت کنند چندان جای ابهام باقی نمی‌‌‌‌ماند و وضعیت بازار به‌طورکلی تا حدودی مشخص است. این سؤال زمانی موضوعیت پیدا میکند که جهت تغییرات درصدی دو شاخص در دو راستای مختلف است. در چنین شرایطی تحلیل و تفسیر هر یک از شاخصها اهمیت پیدا میکند. شرایطی را تصور کنید که شاخص کل عددی منفی و شاخص هموزن عددی مثبت را نشان می‌‌‌‌دهند.
واقعیت آن است که چنین شرایطی حکایت از اوضاع نسبتاً مطلوب در سهام شرکتهای کوچک دارد. علت چنین استنباطی آن است که اگر وزن‌‌‌‌دهی به شرکتها بر اساس میزان ارزش بازار و بزرگی آنها را کنار بگذاریم و شاخص را محاسبه کنیم، با وضعیتی مثبت مواجه میشویم اما با وزن‌‌‌‌دهی اوضاع تغییر تکنیکال شاخص کل و شاخص هموزن کرده و منفی میشود. این امر به معنای آن است که نمادهایی که وزن بالایی داشتند به‌قدری اوضاعشان منفی بوده که ضمن جبران اثر مثبت شرکتهای کوچکتر، تأثیری را در جهت منفی بر شاخص بازار هم گذاشته‌اند. طبیعتاً در چنین شرایطی شاخص هموزن تصویر مناسب‌‌‌‌تری را از کلیت بازار ارائه میدهد.
در شرایط عکس این حالت، یعنی زمانی که شاخص کل مثبت است اما شاخص هموزن منفی گزارش میشود به معنای آن است که صرف‌نظر از وزن‌‌‌‌دهی به شرکتها در یک نگاه کلی اوضاع بازار چندان مطلوب نبوده و جریان نزولی در بازار بر روند صعودی چربیده است و شاخص کل مثبت گزارش شده صرفاً به دلیل برخی بهبودهای نسبی در سهام شرکتهای شاخص ساز است که ارزش بیشتری دارند؛ بنابراین در صورت تکرار چند روزه و متوالی چنین شرایطی ممکن است اقدام به سرمایهگذاری چندان مطلوب نباشد.
سخن پایانی پیرامون شاخص هموزن
در این مقاله به بیان تعریف شاخص کل هموزن پرداختیم و وجوه تمایز آن با شاخص کل را ارائه کردیم. واقعیت آن است که هر یک از ابزارها و روش‌‌‌‌ها در تحلیل دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و نباید دیدگاهی صفر و صدی نسبت به آنها داشت. هرکدام از ابزارها و شاخصهای موجود کاربردهای مخصوص به خود را دارند و بهتر است تا برای داشتن دیدگاه‌‌‌‌های بهتر و جامع‌‌‌‌تر نسبت به وضعیت بازار و تحلیل‌‌‌‌های مربوط به آن، آشنایی نسبی با اغلب ابزارها داشته باشیم تا بتوانیم از آنها در موارد درست استفاده کنیم.
دیدگاه شما