چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟

بورس بانک‌ها چیست؟ کدام سهام در بورس بانک‌ها پرسودتر است؟

بورس بانک‌ها هم بعد از رشد بی سابقه بورس ایجاد شد. به عبارتی همه آمده‌اند! شرکت‌ها و صنایع مختلف را می‌گوییم. همه به‌منظور جذب سرمایه وارد بازار بورس شده‌اند. بد نیست بدانید که بانک‌ها هم خودشان را به بزم رسانده‌اند! در ادامه با بورس بانک‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.

حالا که صنایع متخلف خصوصی و دولتی سهام‌شان را برای فروش عرضه کرده‌اند، دست سرمایه‌گذاران برای انتخاب درست و کسب سود فراوان از همیشه بازتر است. یکی از معروف‌ترین گروه‌های حال حاضر بازار بورس، گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری است که برخلاف باقی گروه‌ها از ثبات بیشتری برخوردار است. چندی پیش که شاخص کلی بورس شدیداً صعودی بود، سهام بانک‌ها هم روزبه‌روز افزایش پیدا می‌کرد. جالب اینکه پس از سقوط تاریخی بورس، سهام این گروه کم‌ترین ضرر را متحمل شد و حتی در بیشتر مواقع صعودی باقی ماند!

در این مقاله راجع به بورس بانک‌ها صحبت می‌کنیم. البته منظور از این عبارت، شکل خاصی از بازار بورس نیست. برای اینکه گیج نشوید، اجازه دهید چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ ابتدا این معنای این مفهوم را برایتان کاملاً مشخص کنیم.

وقتی از بورس بانک‌ها سخن می‌گوییم، منظورمان چیست؟

احتمالاً ماهیت بازار بورس را می‌دانید! شرکت‌های مختلف از صنایع گوناگون سهام خود را برای فروش عرضه می‌کنند و سرمایه‌گذاران به امید کسب سود، این سهم‌های عرضه‌شده را خریداری می‌کنند؛ البته هیچ تضمینی برای سود کردن وجود ندارد و حتی ممکن است سرمایه‌گذار متضرر شود. قاعدتا در مورد بورس بانک‌ها نیز همین گونه است.

طی چند سال گذشته، بسیاری از شرکت‌های کوچک و بزرگ، خصوصی و دولتی، همه و همه سعی کردند به هر نحوی وارد بازار بورس اوراق بهادار شوند. یکی از صنایعی که با تمام قوا وارد و به امید جذب سرمایه و نقدینگی وارد این بازار شد، صنعت غول‌پیکر بانکداری بود!

بانک‌های خصوصی و دولتی زیادی در بازار بورس هستند! حتی با وجود اینکه خیلی وقت است بازار بورس اوضاع خوبی ندارد، همچنان نمادهای بانکی روند رو‌به‌رشدی دارند. به همین جهت گزینه‌های بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری – مخصوصاً بلندمدت – محسوب می‌شوند.

اما چرا بورس بانک‌ها برخلاف عموم صنایع دیگر حاضر در بورس روندی صعودی دارند؟

صنعت بانکداری تحت تاثیر عوامل جهانی نیست!

نوسانات جهانی تاثیر آنچنانی بر بانک‌های ایران ندارند! یعنی خیلی مهم نیست که نرخ جهانی طلا با افت شدید مواجه شده باشد یا اقتصاد تمام دنیا درگیر رکود باشد. سازوکار بانک‌های ایرانی دخلی به هیچ‌کجای دنیا ندارد.

اصلی‌ترین دلیل تحریم‌هایی است که بر این بانک‌ها اعمال شده. تحریم‌هایی آنقدر سفت‌و‌سخت که توپ تکانشان نمی‌دهد و همین مسئله باعث شده تا بانک‌ها هم از تاثیرات ناشی از وقایع مختلف جهان ایمن بمانند.

بیایید از کمبودها فرصت بسازیم. این حقیقت یکی از مهم‌ترین مزایای سهام بانکی است. در واقع با خرید سهام یک بانک داخلی، خیال‌تان راحت است! چون سهامی که خریده‌اید، به احتمال خیلی زیاد روند افزایشی خواهد داشت. فارغ از اینکه اقتصاد تمام کشور و حتی دنیا دچار بحران شده است.

گروه بانک‌ها هم درست مثل هر گروه دیگری در بازار بورس، نماد مخصوص‌ به خود را دارند.

نماد گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری: و

در بازار بورس اوراق بهادار، همه شرکت‌هایی که در یک صنف و صنعت فعالیت می‌کنند، دارای یک نماد چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ مشترک هستند. این نماد‌ها برای شناسایی گروه هر سهم به کار می‌روند. از آنجایی که زمینه فعالیت بانک‌ها و موسسات اعتباری یکسان است، همه آن‌ها در گروهی با عنوان بانک‌ها و موسسات اعتباری قرار دارند و نماد این گروه حرف “و” است!

بر این اساس، تمام سهم‌هایی که ابتدای نام‌شان حرف “و” وجود دارد، سهام یک بانک یا موسسه اعتباری هستند که در بازار بورس حضور دارند.

اگر قصد سرمایه‌گذاری و فعالیت در بازار بورس اوراق بهادار را دارید و علی‌الخصوص می‌خواهید سهام بانک‌های فعال در بازار بورس را بخرید، باید با نمادهای این سهم‌ها آشنا شوید.

با 10 نماد معروف گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری آشنا شوید

همان‌طور که گفتیم، سهام تمام بانک‌ها در بازار بورس اوراق بهادار با حرف “و” شروع می‌شوند. در ادامه 10 نماد اصلی این گروه را به شما معرفی خواهیم کرد.

1) وبصادر

این نماد متعلق به سهام بانک صادرات است. در لحظه نگارش این مقاله، وبصادر بیشترین حجم معاملات (1050 میلیارد ریال) را در میان 10 نماد اصلی دارد و به‌نوعی می‌توان گفت که رهبر بازار گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری است. همچنین ارزش هر سهم این نماد در حال حاضر 2690 ریال است که نسبت به روز گذشته، رشد خیره‌کننده 5.91 درصدی را ثبت کرده است. آن هم در روزهایی که ارزش بیشتر نمادها رو به افول است.

2) وتجارت

بانک تجارت با نماد وتجارت در بازار بورس کشور فعالیت می‌کند. این نماد هم مثل وبصادر حال و روز خوبی دارد و حجم معاملات آن در لحظه نگارش این مقاله 856 میلیارد ریال برآورد شده است. در مورد قیمت هر سهم این نماد هم باید بگوییم که با رشد 2.84 درصدی نسبت به روز گذشته، ارزشی معادل 2900 ریال دارد!

3) وبملت

سومین نماد از 10 نماد معروف گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری هم به یک بانک دولتی دیگر اختصاص دارد، بانک ملت! این بانک که جزو شناخته‌شده‌ترین بانک‌ها میان مردم این مرزوبوم است، حجم معاملاتی برابر با 693 میلیارد ریال را ثبت کرده است. ارزش هر سهم این نماد نسبت به روز گذشته 2.85 درصد افزایش یافته و به عدد 4330 ریال به ازای هر سهم رسیده است.

4) وپست

پست بانک ایران با نماد وپست در بازار بورس حضور دارد و سهامش را در اختیار سرمایه‌گذاران مشتاق قرار می‌دهد. این نماد گرچه با حجم معاملاتی 475 میلیارد ریال، از این حیث در رتبه چهارم قرار دارد؛ اما خوب است بدانید که ارزش سهام این نماد از تمام نمادهای دیگر این گروه بیشتر است. هر سهم وپست با رشد قابل‌توجه 5.96 درصدی، به ارزشی برابر با 20440 ریال به ازای هر سهم رسیده است.

همان‌طور که مشاهده می‌کنید، تفاوت ارزش سهام مشهود است!

5) وپاسار

پنجمین نماد معروف گروه، متعلق به بانک خصوصی پاسارگاد است. حجم معاملات این نماد در لحظه برابر با 466 میلیارد ریال است. ارزش هر سهم بانک پاسارگاد یا همان نماد وپاسار، 12950 ریال است که نسبت به روز قبل 1.73 درصد رشد را تجربه کرده است. همچنین وپاسار پس از وپست ارزشمندترین نماد گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری است.

6) وپارس

دیگر بانک خصوصی معروف کشور یعنی پارسیان، با نماد وپارس در بورس حضور دارد. حجم معاملات سهام این نماد 465 میلیارد ریال است و اختلافی بسیار جزئی با وپاسار متعلق به دیگر بانک خصوصی کشور یعنی بانک پاسارگاد دارد؛ اما ارزش هر سهم این نماد، تفاوت بسیاری با ارزش وپاسار دارد! هر سهم در لحظه نگارش برابر است با 3150 ریال!

7) ونوین

بانک خصوصی دیگری که سهامش را در بازار بورس عرضه کرده، بانک اقتصاد نوین است و نماد آن ونوین نام دارد! این نماد با حجم معاملاتی 328 میلیارد ریال و ارزش 4740 ریال (با تجربه رشد 0.42 درصدی) به ازای هر سهم، یکی دیگر از 10 نماد معروف و شناخته‌شده این گروه است.

8) وسینا

نماد بانک سینا در بازار بورس، وسینا نام دارد! جالب است که تمام نمادهای گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری، روندی صعودی را از خود نشان داده‌اند و تنها نمادی که پایین رفته، همین وسینا است! حجم معاملاتی نماد بانک سینا برابر با 198 میلیارد ریال است و ارزش هر سهم این نماد 3330 ریال!

9) وکار

نماد بانک سینا در بازار بورس، وسینا نام دارد! جالب است که تمام نمادهای گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری، روندی صعودی را از خود نشان داده‌اند و تنها نمادی که پایین رفته، همین وسینا است! حجم معاملاتی نماد بانک سینا برابر با 198 میلیارد ریال است و ارزش هر سهم این نماد 3330 ریال!

10) وخاور

عجیب‌ترین نماد در میان اعضای گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری برای بانک خاورمیانه است، وخاور! اگر فردی از حرف اول نماد یعنی “و” نداند، فکر می‌کند این نماد متعلق به شرکتی است که در زمینه ساخت ماشین‌های سنگین و نیمه‌سنگین فعالیت می‌کند.

این نماد در حال حاضر ارزش معاملاتی ناچیزی نسبت به دیگر نمادهای گروه دارد. تنها 21935 میلیون ریال! اما سهام این نماد جزو ارزشمندترین‌ها به‌شمار می‌رود. هر سهم خاور با رشد 2.36 درصدی مواجه شده و حالا ارزشی برابر با 9540 ریال به ازای هر سهم دارد!

نکته بسیار مهم: کسب سود و ضرر در بازار بورس، ناشی از نوسانات همیشگی این بازار است. تمام اعداد و ارقامی که در این بخش به آن‌ها اشاره کردیم، مربوط به زمان نگارش مقاله یعنی هفته اول فروردین 1400 است. بنابراین بسته به زمانی که شما در حال مطالعه این مطلب هستید، اعداد و ارقام هم ممکن است دستخوش تغییرات بسیاری شده باشند.

حالا که با 10 نماد اصلی گروه بانک‌ها و موسسات اعتبار آشنا شدید، بد نیست که با رهبر این گروه در بازار هم آشنا شوید. همان‌طور که گفتیم وبصادر یا همان بانک صادرات رهبری را در اختیار دارد؛ اما چرا؟

چرا وبصادر رهبر گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری است؟

منظور از رهبر گروه در بازار بورس، نمادی است که بیشترین تاثیر را بر دیگر نمادها می‌گذارد؛ یعنی رشد آن به رشد دیگر نمادها کمک می‌کند و افول آن بر باقی نمادهای گروه تاثیر منفی می‌گذارد. همچنین رهبر یا لیدر در تعیین وضعیت گروه در کل بازار، نقشی مهم را ایفا می‌کند.

وبصادر به خاطر حجم بالای معاملاتی‌ای که دارد، گزینه بسیار مناسبی برای رهبری این گروه است. میزان عرضه و تقاضا برای سهام بانک صادرات بیشتر از سهام باقی بانک‌ها است و همین موضوع یک فاکتور بسیار مهم در تعیین رهبر محسوب می‌شود؛ اما فاکتورهای دیگری هم وجود دارند!

عوامل موثر در تعیین رهبر یک گروه در بازار بورس اوراق بهادار

یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده لیدر یک گروه، میزان سرمایه آن شرکت است. بالطبع هرچه سرمایه بیشتر باشد، احتمال لیدر شدن هم زیاد است! عوامل تاثیرگذار دیگر عبارتند از میزان ارزش هر سهم، حجم معاملاتی هر نماد، تعداد سهامی که قرار است برای فروش عرضه شود، نقدینگی ورودی و ….

بنابراین لیدر یا رهبر در هر گروه، با احتساب موارد فوق تعیین می‌شود.

جدا از اینکه در هر گروه، یک نماد نقش رهبر را دارد و تاثیر به‌سزایی بر دیگر نمادها می‌گذارد، هر گروه هم بسته به میزان قدرتی که دارد، می‌تواند نقش کوچک یا بزرگی در صعود یا سقوط کل بازار داشته باشد!

نقش گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری در کل بازار بورس: تعیین‌کننده!

گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری، بزرگ‌ترین گروه بازار بورس و اوراق بهادار نیستند! اما جزو بزرگ‌ترین‌ها محسوب می‌شوند. با این اوصاف نمی‌توان از نقش مهم این گروه در روند کلی این بازار چشم‌پوشی کرد!

رهبر صنعت بانکداری، یعنی وبصادر – که می‌دانید متعلق به بانک صادرات است – جزو 10 نماد برتر کل بازار است و به همین خاطر این گروه نقش تعیین‌کننده‌ای در روند کلی بازار دارد. البته نیاز به تاکید است که روند صعودی وبصادر به‌تنهایی کاری از پیش نمی‌برد و این نماد فقط یکی از تعیین‌کننده‌ها است.

اما آیا می‌توان با قطعیت سهام یک نماد بانکی را به‌عنوان گزینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرد؟!!

کدام سهام در بورس بانک‌ها پرسودتر است؟

یک سوال کلی که نمی‌توان به آن پاسخ دقیقی داد! اگر انتظار دارید در ادامه به شما بگوییم سراغ سهام نماد X بروید و از سهام نماد Y اجتناب کنید، باید بگوییم که متاسفانه یا خوشبختانه از این خبرها نیست!

برای بررسی سودآور یا زیانده بودن یک سهام در یک بازه زمانی مشخص (کوتاه‌مدت، میان‌مدت یا بلندمدت)، باید عوامل بسیاری را مورد تحقیق و تفحص قرار داد. نمی‌توان با نگاه به ارزش سهام و رشد و افت آن در طول یک روز یا یک هفته تصمیم گرفت!

همان‌طور که گفتیم در لحظه نگارش این مقاله، سهام نماد وپست متعلق به پست بانک ایران، بیشترین ارزش را دارد؛ اما خب هیچ تضمینی وجود ندارد که این مسئله تا چندماه دیگر هم صادق باشد. شاید ارزش سهام این نماد با سقوطی تاریخی مواجه شود و فقط ضرر کنید.

برای انجام هرگونه معامله مستقیم در بورس باید حداقل دانش در این زمینه را داشته باشید. داشتن کد بورسی و امکان فعالیت در این بازار، برای کسب سود کافی نیست! تا می‌توانید بخوانید و یاد بگیرید.

در رابطه با بانک‌ها باید تحقیق همه‌جانبه داشته باشید و از وضعیت پشت‌پرده آن‌ها اطلاعات کسب کنید. شاید اوضاع به همان خوبی‌ای که مسئولین بانک می‌گوید نباشد. شاید ارزش‌ها حباب باشند و هیچ پشتوانه‌ای برای آن‌ها وجود نداشته باشد.

شایدهای بسیاری وجود دارند که فقط با کسب دانش بیشتر به قطعیت تبدیل می‌شوند.

توصیه می‌کنیم بی‌گدار به آب نزنید و به‌جای اینکه دنبال معرفی یک نماد مشخص باشید، دانش‌تان را در این زمینه افزایش دهید تا خودتان بتوانید نماد درست را شناسایی و انتخاب کنید.

چند جمله برای جمع‌بندی

صنعت بانکداری هم از دیگر صنایع عقب نمانده و بانک‌های بسیاری سهام‌شان را در بازار بورس عرضه کرده‌اند. یک نکته بسیار مهم = راجع به این صنعت وجود دارد! آن هم اینکه به‌خاطر تحریم‌هایی که همیشه وجود داشتند، این صنعت در کشور ما از نوسانات و تغییر قیمت‌های جهانی مستقل شده است. این استقلال این معنی را می‌دهد که بانکداری ایران تاثیر بسیار کمی از عوامل خارجی دارد. شاید در نگاه کلی این موضوع یک خصوصیت منفی باشد، اما هنگام سرمایه‌گذاری در بازار بورس اوراق بهادار، قطعاً یک مزیت محسوب می‌شود.

نماد گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری در این بازار حرف “و” است. هر نمادی که با این حرف شروع شود در این گروه قرار می‌گیرد. اگر قصد خرید سهم بانک‌های حاضر در بازار بورس را دارید، به جای اینکه دنبال یک نام مشخص بگردید، دانش‌تان را افزایش دهید تا بتوانید با درنظر گرفتن تمام جوانب انتخاب درست را انجام دهید.

مارپیچ تورم در پی دومینوی افزایش نرخ دلار و قیمت‌ها

بی توجهی به کنترل قیمت ها و عدم نظارت دقیق بر بازار ارز موجب شده است تا نرخ همه کالاها همچنان افزایش و ارزش پول ملی روز به روز کاهش یابد، این روند تورم را تشدید و فشار اقتصادی را برمردم مضاعف می کند.

به گزارش بلاغ، تورم ۴۰ درصدی چند سالی است گریبان اقتصاد کشور را گرفته است. شاخصی که موجب افت ارزش پول ملی شده و دارایی های مردم را روز به روز کم ارزش تر می کند. این پدیده شوم که نسخه درمان بخشی تاکنون برای آن پیچیده نشده است حاصل عوامل متعددی چون کسری هرساله بودجه، رشد میزان نقدینگی، ناکارآمدی اقتصادی، افزایش نرخ ارز، اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی و . است در صورت بی توجهی و بی برنامگی برای مهار آن می تواند بیش از این بحران زا شود.

طوری که اکنون یک خانوار ۴ نفره به دلیل کاهش قدرت خرید در پی کم ارزشی پول برای گذاران زندگی آنگونه که فقط بتوانند امورات روز مره ضروری زندگی را تامین کنند، ماهانه باید بین ۱۲ تا ۱۵ میلیون تومان درآمد داشته باشند. این رقم البته برای سری افرادی است که فرزند در حال تحصیل دانشگاهی ندارند و یا دارای سرپناه هستند.

تورم سنگینی که اسما ۴۰ درصد است اما در محاسبات هزینه زندگی و لمس روزانه مردم از قیمت ها در بازار رقم دیگری را نشان می دهد. تورمی که این روزها همه شاخص های رفاه و مصرف خانوار را با شیب نگران کننده ای در مسیرافول قرار داده و نتیجه آن علاوه بر گسترده شدن فقر و تنگدستی برای دهک های پایین درآمدی جامعه، موجب مهاجرت طبقه متوسط جامعه شهرنشین به حاشیه شهرها و بازگشت خیلی ها به مناطق کم برخوردار و محروم شده است.

حال در شرایطی که تورم بر زندگی مردم چنبره زده است برخی تصمیمات کلان اقتصادی چون حذف یارانه کالاهای اساسی و چند برابرشدن قیمت آنها نیز در این راه مزید برعلت شده طوری که فقط ۴ قلم کالا قیمت آنها آزاد و گران شده است اما اجرای چنین طرحی به طورغیر مستقیم تاثیر خود را بر روی همه کالاها و خدمات در بازار گذاشته است.

البته چنین اقدامی برای شفافیت امور درتامین و توزیع درست منابع ارزی مختص به کالاهای اساسی و با هدف جلوگیری از رانت فساد هر چند اقدامی درست به نظر می رسد اما به عقیده کارشناسان اجرایی چنین طرحی باید چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ همراه با کنترل قیمت ها و نظارت دقیق بر بازار انجام شود چرا که اکنون همه کالاها و خدمات در پی افزایش ۴ قلم کالای اساسی با رشد قیمت همراه شده اند و این موضوع تورم انتظاری را در جامعه ایجاد کرده است.

تورمی که معلوم نیست اقتصاد کشور را به کدام سو می کشاند. چرا که اکنون خیلی ازسرمایه گذاران به دلیل نااطمینانی از آینده اقتصاد و رشد روز افزون نرخ تورم، برای حفظ ارزش سرمایه هایشان راهی بازار طلا، سکه و ارز شده اند و با تبدیل پولهایشان به این کالاهای ارزشی تلاش می کنند حداقل با چنین اقدامی ارزش سرمایه هایشان با رشد تورم افت نکند.

تسهیل مهار تورم با انجام توافق
نرسی قربان، اقتصاددان و کارشناسان ارشد حوزه انرژی درباره آینده اقتصاد کشور با وجود تورمی که نرخ واقعی آن نامعلوم است، گفت: علل رشد نرخ بالای تورم که مردم در بازار با افزایش روز افزون سطح عمومی قیمت ها می بینند علاوه بر مسائل داخلی به برخی مسائل سیاسی و بین المللی بر می گردد که مهمترین آن به بحث برجام و چگونگی انجام توافقات در این زمینه است.

وی گفت: چنانچه با انجام توافقات برجام برای تعامل با دنیا به نتیجه برسیم با توجه به فروش قابل توجه نفت و ارزآوری مناسب از این محل، همچنین باز شدن دروازه ها برای سرمایه گذاری، بی تردید اقتصاد کشور سرو سامان گرفته و راه مهاررشد نرخ تورم تسهیل خواهد شد. این موضوع که کمک شایانی به کاهش نرخ ارز در بازار می کند از طرفی مانع از چاپ پول و عرضه آن همچنین رشد حجیم نقدینگی خواهد شد که هر ساله برای تامین کسری بودجه اتفاق می افتد.

این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: از آنجایی که هیچ نوع نسخه آماده ای الان برای ساماندهی وضعیت اقتصادی آنگونه که مشاهده می شود وجود ندارد، بنابراین مسائل سیاسی بر موضوعات اقتصادی چیره شده است و اگر موضوع تحریم های جدید در شورای امنیت بین المللی تصویب شود بی تردید کار برای ساماندهی اقتصادی سخت تر می شود. طوری که در صورت تصویب آن حتی کشورهای دوست که اکنون خریدار نفت و یا محصولات و کالاهای صادراتی ما هستند نیز به سختی می توانند با ایران معامله ای انجام دهند.

نرسی قربان اضافه کرد: البته در صورت انجام توافقات در مذاکرات برجام بی تردید اوضاع اقتصادی ایران بهتر خواهد شد و به راحتی می توان برای مهار رشد نرخ تورم و ساماندهی اقتصاد کشور برنامه ریزی کرد.

وی رشد نرخ تورم را نه فقط در ایران بلکه جهانی عنوان کرد و افزود: درست است که ایران با تورم ۴۰ درصدی دست و پنجه نرم می کند اما افزایش نرخ تورم فقط در ایران نیست بلکه جهانی است و همه کشورهای جهان با چنین پدیده ای مواجه اند. به طور مثال نرخ تورم ۱ و ۲ درصدی آمریکا اکنون به بیش از ۸ درصد رسیده است که علت چنین رخدادی افزایش میزان قیمت سوخت، وجود تنش های سیاسی و . است. ترکیه نیز اکنون با رشد نرخ تورم بالا مواجه است.

این اقتصاددان به محاسبه نرخ تورم در کشور اشاره کرد و افزود: تعیین نرخ شاخص تورم معمولا برمبنای قیمت یک سبد کالایی از سوی مرکز آمار ایران انجام می شود که البته این نرخ با نرخی که مردم به دلیل افزایش بالای قیمت ها در بازار می بینند بسیار فرق می کند.

وی اظهارداشت: متصل بودن اقتصاد به مسائل سیاسی در کشور مشکلات زیادی را پیش رو تصمیم گیران و برنامه ریزان قرار داده است و از آنجایی که این دو موضوع زنجیر وار به هم متصل هستند، بنابراین حل مشکلات و انجام برنامه های توسعه ای رفاهی سخت خواهد شد.

نرسی قربان در ادامه افزود: ما الان به دلیل وجود تحریم ها نمی دانیم روزانه باید چند بشکه نفت را صادر کنیم و چه اندازه پول حاصل از فروش آن به کشور باز می گردد از طرفی وزارت نفت نیز اطلاعات شفافی از درآمد و میزان فروش به خوبی ندارد در چنین شرایطی است که مهار نرخ تورم و یا برنامه ریزی برای توسعه اقتصاد کشور سخت شده است.

دومینوی دلار و قیمت ها منجر به مارپیچ تورمی خواهد شد
پیمان مولوی، عضو انجمن اقتصاددانان ایران درباره وجود نرخ بالای تورم در کشور و راهکاری برای مهار آن گفت: خیلی ها معتقدند نرخ تورم رقمی نیست که از سوی مراجع معتبر آماری گزارش می شود اما باید گفت نحوه محاسبه تورم تغییر نکرده است، اما شدت افزایش قیمت کالاها افزایش یافته است اما چنانچه دولت فکری اساسی به حال مهار رشد نرخ تورم نکند با توجه به رشد بالای نقدینگی بی تردید باید منتظر رشد نرخ تورم بسیار بالا در ماههای آینده بود.

وی با بیان اینکه این روزها قیمت ارز و سکه در بازار با روندی صعودی در حال افزایش است و این افزایش قیمت تاثیر خود را بر روی قیمت ها به جای می گذارد، افزود: دو مینوی دلار و قیمت ها منجر به مارپیچ تورمی خواهد شد و بی تردید نرخ رشد تورم از ۴۰ درصد کنونی به بیش از ۵۰ درصد می رسد.

عضو انجمن اقتصاددانان ایران اظهارداشت: به طور مثال وقتی رشد اقتصادی در کشور حاصل نشود و از طرفی روز به روز بر حجم نقدینگی افزوده شود نباید انتظار داشت که تورم مهار و یا کاهشی شود. این در حالی است که ساماندهی وضعیت اقتصاد باید در اولویت تصمیم گیران باشد اما متاسفانه این گونه نیست.

بنا به این گزارش، نرخ تورمی که از سوی مراجع رسمی اعلام می شود ۴۰ درصد است اما آنطوری که مردم قیمت ها را در بازار می بینند چنین رقمی را نمی پذیرند چرا که قیمت برخی کالاها حتی بیش از ۲۰۰ درصد نیز افزایش یافته است علاوه بر این بازار ارز و طلا نیز هر روز با افزایش قیمت مواجه است و از آنجایی که نرخ ارز تعیین کننده نرخ همه کالاها در کشور است بنابراین بی توجهی به وضعیت قیمت ها همچنین عدم نظارت بر بازار موجب خواهد شد تا انتظارات تورمی بر رشد بالای نرخ این شاخص تاثیر گذار شود و مردم با فشار اقتصادی مضاعف تری مواجه شوند.

امید در بورس دوباره جوانه می‌زند؟

بازار سهام در هفته‌ای که گذشت روزهای خوشی را تجربه نکرد. شاخص کل ۴٫۱ درصد افت کرد و کانال ۱٫۳ میلیون واحد را از دست داد. اغلب کارشناسان معتقدند حجم کم معاملات در بازار ماندگار است اما روند منفی نه.

به گزارش خبرنگار ایمنا، در ۲۰ روز کاری پیاپی در چهار هفته اخیر خالص ارزش تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بورس تهران منفی بود. در مجموع شش هزار و ۳۲۳ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از بازار سهام خارج شده است.

در آخرین هفته کاری دی ماه موج خروج سرمایه حقیقی از بورس ادامه داشت و برای هشتمین هفته پی در پی شاهد خروج نقدینگی حقیقی بودیم و در پایان هفته رکورد ۲۰ روز پیاپی ثبت شد.

در هفته اخیر باز هم بورس با خروج نقدینگی حقیقی مواجه بود و میزان آن نسبت به هفته پیشین افزایش یافت. بورس در شرایطی به استقبال معاملات روز شنبه رفت که روز چهارشنبه پیش از آن، پانزدهمین روز خروج پول حقیقی ثبت شده بود. روز شنبه ۳۶۶ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از بورس خارج شد و روز یکشنبه این رقم به ۳۹۰ میلیارد تومان افزایش یافت.

خروج پول حقیقی روز دوشنبه ادامه پیدا کرد اما نسبت به روز قبل کاهش داشت. در این روز ۲۷۵ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از بازار خارج شد. این رقم در روز سه‌شنبه به ۷۰۰ میلیارد تومان صعود کرد و روز چهارشنبه به ۲۴۱ میلیارد تومان، رسید.

در مجموع ۵ روز کاری هفته هزار و ۹۷۲ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی از بازار سهام خارج شد و میانگین روزانه خروج پول حقیقی ۳۹۴ میلیارد تومان بود که نسبت به هفته پیشین افزایش ۴۹ درصدی داشته است.

خبر مهم برای سهامداران درباره حمایت از بورس

سید مسعود میرکاظمی، در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی توئیتر نوشت: سازمان برنامه و بودجه بر اجرای مصوبه ۱۰ بندی ستاد اقتصادی دولت برای حمایت از بورس تاکید دارد.

وی در ادامه اعلام کرد: دولت علاوه بر برداشتن گام‌های عملی به حل ریشه‌ای مشکلات بازار سرمایه کمک خواهد کرد.

زدوخورد در مجمع سالانه بانک دی، زیرمجموعه مدیری که می‌خواست ۳ روزه بورس را درست کند

زد و خورد در مجمع سالانه بانک دی از زیرمجموعه‌های اقتصادی بنیاد شهید که زیرمجموعه سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی تعریف می‌شود، شخصی که در رقابت‌های انتخاباتی ریاست جمهوری وعده می‌داد و می‌خواست سه روزه تمام مشکلات بورس کشور را درست کند به سوژه رسانه‌ها تبدیل شده است.

داستان شرکت‌های بورسی بنیاد شهید حیرت انگیز است و نشان می‌دهد که با منافع خانواده شهدا و ایثارگران در سایه شعارهای ظاهری حمایتی چگونه بازی شده است. بانک دی، ذخیره شاهد، زکوثر ، غدام، زشریف و … در مشکلات عجیبی غرق شده‌اند، در حالی که از نظر کارشناسان اقتصادی چنانچه بنیاد شهید مدیریت این شرکت‌ها را از مدیران بی کفایت گرفته و به مدیران لایق بسپارد؛ سوددهی آنها افزایش می‌یابد و در نتیجه مشکل قیمت سهام آنها نیز حل خواهد شد.

ظاهراً مدیران بنیاد شهید می‌خواهند ضمن حفظ قبیله چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ سالاری مدیریتی اقدام به بهبود قیمت سهام این شرکت‌ها کنند که امری غیرممکن است و حتی اگر با بازارسازی هم به نتیجه برسد دوامی ندارد و مجدداً سقوط خواهد کرد.

تجمع بورسی‌ها در مقابل ساختمان مجلس

گزارشاتی که به دست رسانه‌ها رسیده حاکی از برگزاری تجمع پرشورتر بورسی‌ها در مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی است.

پلاکاردهایی که در دست تجمع کنندگان است بیانگر مطالباتی از جمله؛ نظارت دقیق‌تر بر بازار، پیش‌بینی پذیر کردن اقتصاد، پیگیری بسته ۱۰ بندی حمایت از بورس و… است.

یکی از تجمع‌کنندگان درباره چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ به اقتصاد آنلاین گفت: ما از آقای پورابراهیمی انتظار داریم پیگیر بسته ۱۰ بندی حمایت از بورس باشند، اگر سازمان برنامه و بودجه در این زمینه اهمال کرده انتظار می‌رود که ایشان با توجه به سابقه مدیریتی در مجموعه بازار سرمایه، پیگیر مطالبات سهامداران باشند.

گفتنی است در هفته‌ها و ماه‌های اخیر تجمعات دیگری نیز توسط سهامداران حقیقی برگزار شده بود اما این تجمع با استقبال به مراتب بیشتری نسبت به تجمعات قبلی مواجه شده است.

بازار سهام بی‌جان است

افت شاخص کل با وجود رسیدن اخبار مثبت از برجام و رشد مقطعی بانک و خودرو ادامه یافت. خلف وعده تعیین سقف برای نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در ادامه این گروه را متأثر کرد.

اظهار نظر رئیس سازمان بورس در خصوص خروج نیمی از سهامداران سال ۹۹ با سود خشم آن‌ها را برانگیخت و واکنش‌های منفی در پی داشت. در ادامه بی‌توجهی مسئولان و شدت افت بورس، شاخص کل سه‌شنبه کانال ۱٫۳ میلیون واحد را نیز از دست داد. فعالان بازار سهام و سهامداران با هشتگ بورس اولویت اول در توئیتر ضمن اعتراض به افت بورس وعده ابراهیم رئیسی در مورد اولویت بازار سهام را یادآور شدند.

بی‌پولی مفرط در بورس

محمد خبری‌زاد، کارشناس بازار سهام گفت: بی‌پولی مفرط در بورس به چشم می‌خورد. عدم تمایل ورود پول به بازار توسط افراد جالب توجه است. درست است ابهامی به نام برجام داریم اما تمام اتفاقات خوب ممکن برای بورس افتاده و تکلیف خیلی از ابهامات مشخص شده است.

وی ادامه داد: از لحاظ بنیادی بازار مشکلی ندارد. اما پول نیست و مسئولان بازار سهام باید تمام هم‌وغم خود را برای جذب پول به بازار بگذراند. دولت باید پولی که قرار بود به صندوق تثبیت وارد کند را بیاورد و بورس را از این حالت رخوت نجات دهد.

خبری‌زاد گفت: ادامه این روند وضعیت بازار سهام را برای برگشت سخت می‌کند. با توجه به پتانسیل رشد بورس هر چه زودتر به بازار پول وارد شود بهتر است.

ایمان رئیسی کارشناس بازار سهام گفت: سهم‌ها دنباله‌رو شاخص کل شدند، شاخصی که خودش هم دستکاری شده و عدد واقعی نباید این باشد. سهم‌هایی مثل « سشاهد » و بسیاری از سهم‌های دیگر ۹۰ درصد از سقف تاریخی خود افت کردند و هنوز فشار و هیجان فروش در این سهم‌ها وجود دارد. ترس و ناامیدی باعث شده بازار به ارزش ذاتی و تحلیل و نمودار توجهی نداشته باشد.

وی ادامه داد: در این شرایط رئیس سازمان بورس همه چیز را گردن مردم می‌اندازد و می‌گوید نصف سهامداران با سود خارج شدند. این صحبت‌هایی که می‌شود با واقعیت در تضاد است. واقعیت این است که ۹۰ درصد سهم‌ها دست دولت است. اگر دولت بخواهد بازار تغییر می‌کند و اگر نخواهد نه. اینکه ما تقصیر را گردن مردم بیندازیم درست نیست. مردم به دست خود سرمایه‌شان را نابود می‌کنند تا فقط از این بازار خارج شوند.

ادامه روند منفی در بازار هفته آینده؟

پیام الیاس کردی، کارشناس بازار سهام گفت: بازار چهارشنبه اگرچه رشد داشت اما با هفته گذشته و هفته جاری تفاوتی ندارد. ارزش معاملات همچنان پایین و روند منفی است. میانگین ارزش معاملات ۲,۲۰۰ میلیارد تومان بوده و امروز هم تفاوتی نخواهد کرد.

وی افزود: تفاوت بازار امروز افزایش قیمت نفت در دنیا و رشد نمادهای پالایشی است. اما چون در بازار نقدینگی نیست انتظار می‌رود در هفته آینده با توجه به افزایش قیمت نفت جهانی پالایشی‌ها با فشار فروش مواجه شوند.

مصطفی مجد کارشناس بازار سهام گفت بسیاری از شرکت‌ها گزارشات ۹ ماهه خود را منتشر کردند. در این میان گزارشات برخی از شرکت‌های بزرگ مثل بانک ملت، فولاد ارفع و ذوب آهن گزارشات خوبی نبود.

وی ادامه داد: چشم امید بازار به چند شرکت باقی مانده از جمله پالایش نفت تهران، فولاد مبارکه اصفهان و پتروشیمی زاگرس است. چنانچه گزارشات این شرکت‌‎ها مثبت باشد بازار شنبه روند متعادل و رو به رشدی خواهد داشت در غیر این صورت تابلوی معاملات بازار شنبه خون و خون‌ریزی است.

پیش بینی بورس برای شنبه ۲ بهمن ۱۴۰۰

ایمان رئیسی، کارشناس بازار سهام گفت: جلسه مجلس با فعالان بازار سرمایه در حالی تشکیل شده که سهام در کف قیمتی خود هستند. از نظر تکنیکالی سهام در وضعیتی هستند که اگر در این جلسه اتفاق خوبی بیفتد بازار هفته آینده خوب خواهد بود.

به گفته وی، اغلب شرکت‌ها گزارشات ۹ ماهه خوبی چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ ارائه دادند و به نظر می‌رسد هفته آینده هفته خوبی برای بازار باشد؛ اگر چه ریزش‌ها ۳۰ هزار واحدی است و رشدها سه هزار واحدی.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: این رشدها مشکلی از سهامداری که پولش یک نهم شده حل نمی‌کند. حتی اگر فولاد شاخص را مثبت کند، وضعیت پرتفوی سهامداران تغییری نمی‌کند.

رئیسی گفت: برای هفته آینده، بازاری مانند هفته‌های گذشته، کم‌حجم اما مثبت را پیش‌بینی می‌کنم. من نسبت به بازار خوش‌بینم. بدبینی نسبت به بازار زیاد شده اما وضعیت برعکس زمانی است که شاخص دو میلیون واحد بود. این روزهای بد به پایان نزدیک می‌شود.

متقاضیان بدون قدرت خرید

امروز- لیلا زمانی
بررسی تورم مسکن در شهریور 1401 حاکی از وضعیت صعودی این شاخه در کل کشور بوده است. تفیکیک استانی تورم این شاخه نیز نشان می دهد شیب افزایش قیمت مسکن در آذربایجان شرقی صعودی شده و در بالاترین سطح در میان سایر مناطق کشور قرار گرفته است.
روند تورم مسکن در شهریورماه کل کشور مسیری صعودی را اتخاذ کرده است. با توجه به ضریب اهمیت اجاره در این بخش می توان گفت این عامل در رشد تورم مسکن سهم به سزایی را داشته است.به طور کلی تورم ماهانه کل در مسکن شهریور ماه برابر با 3.3 درصد بوده و سیری صعودی را رقم زد. در آمارهای تورمی کل کشور مشاهده می شود بخش اجاره از تورم بالاترین سهم را داشته و عامل مهمی در افزایش قیمت مصرف کننده در این ماه بوده است. اما بررسی استانی تورم مسکن در مرداد ماه حاوی نکته مهم تری است؛ رشد بالاتر این بخش در آذربایجان شرقی.تورم ماهانه مسکن به تفکیک استانی نشان می دهد این شاخص در آذربایجان شرقی برابر با 5.6 درصد بوده و 2.3 واحد درصد از کل کشور بالاتر بوده است. بررسی آمارهای تورم مسکن در این استان با سایر نقاط کشور نشان دهنده آن است که این بیشترین میزان در میان سایر مناطق بوده است.این در حالی است که در مقابل استان های سیستان و بلوچستان و گیلان به ترتیب با 0.84 درصد و 0.81 درصد کمترین سطح افزایش ماهانه قیمت را در شهریور ماه تجربه کرده اند.مقایسه شاخص قیمت مصرف کننده در هر بخش با موقعیت مشابه خود در سال گذشته نشان از تورم نقطه ای در آن بخش دارد. زمانی که تورم ماهانه با جهش نقطه ای قیمت ها هم جهت می شود به نوعی می توان گفت وضعیت رشد قیمت واقعی تر و خطرناک تر است. این اتفاق در آذربایجان شرقی در پایان تابستان به چشم می خورد.
باوجود آن که این شهر رکورد دار تورم ماهانه مسکن در شهریور ماه بوده شاخص نقطه ای این بخش نیز معادل با 40 درصد بوده و 7 واحد در صد از کل کشور بیشتر بوده است. درهمین رابطه دیگر استان رکورددار در تورم نقطه ای مسکن استان یزد بوده که برابر با 42 درصد به ثبت رسیده است.درمقابل اما کمترین افزایش قیمت در استان های خوزستان و سیستان و بلوچستان در یک سال منتهی به شهریور ماه 1401 ثبت شده است. طبق داده های مرکز آمار، تورم نقطه ای بخش مسکن در این استان ها به ترتیب برابر با 5 و 8.9 درصد به ثبت رسیده است.در نهایت مشاهدات آماری نشان می دهد تورم مسکن آذربایجان شرقی با شیب فزاینده ای در حال افزایش است این در حالی است که در نقطه مقابل جغرافیایی آن یعنی سیستان و بلوچستان تب و تاب قیمت ها آن قدر ها بالا نیست. و تقریبا در عرض یک سال تغییر چندانی را ثبت نکرده است.
افزایش قیمت مسکن در دولت سیزدهم چقدر بود؟
گزارش جدید مرکز آمار نشان می‌دهد هر سه شاخص تورم ماهانه، تورم نقطه به نقطه و تورم سالانه قیمت مسکن در تهران در شهریورماه امسال به کمتر از یک سوم رکوردهای گرانی در دولت روحانی رسیده است. یکی از مهمترین بحران‌هایی که دولت قبل از خود به جا گذاشت، تورم بسیار بالا بود. آمارها نشان می‌دهد یادگار تورمی دولت روحانی برای رئیسی، بزرگترین میراث تورمی یک دولت برای دولت پس از خود از ابتدای انقلاب تا کنون بوده است. بالا بودن تورم البته تنها مسئله تورم کشور در نیمه سال گذشته نبود. وضعیت بحرانی عوامل تورمی، تشدید تورم در سال جاری را بسیار محتمل کرده بود. رشد شدید پایه پولی و نقدینگی و همچنین کسری بودجه شدید دولت در نیمه مرداد ماه سال گذشته، چشم اندازی تیره و تار از تورم مصرف کننده در سال جاری ترسیم می‌کرد تا جایی که برخی اساتید دانشگاهی رشته اقتصاد نیز از سه رقمی شدن تورم در آینده نزدیک سخن می‌گفتند.
تورم بسیار بالای سال گذشته البته منحصر به مصرف کنندگان نبود. آمارها نشان می‌دهد بخش تولید نیز در ماه‌های پایانی دولت قبل گرفتار تورم سه رقمی شده بود که پس از انقلاب بی سابقه بوده است. با این حال یکی از بخش‌هایی که رشد قیمت در آن بسیار ملموس و البته آزاردهنده بوده، بخش مسکن است. آمارهای مرکز آمار نشان می‌دهد بخش مسکن نیز همچون بخش تولید کشور در ماه‌های پایانی دولت گذشته گرفتار تورم سه رقمی بوده است. با توجه به سهم بسیار زیاد مسکن از هزینه‌های خانوارهای کشور، تورم سه رقمی در این بخش به معنای غیرممکن شدن تامین مسکن برای بخش زیادی از جامعه است. در چنین شرایطی دولت سیزدهم با درک وضعیت بحرانی کشور در موضوع تورم، از همان ابتدای کار نسبت به قطع ریشه‌های تورم و جلوگیری از تشدید تورم در سال ۱۴۰۱ اقدام کرد. گزارش جدید مرکز آمار از شاخص قیمت آپارتمان‌های مسکونی در شهر تهران نیز بر کاهش تورم در این بخش گواهی می‌دهد.طبق گزارش جدید مرکز آمار، تورم ماهانه که در دولت گذشته بارها دو رقمی شده بود، در شهریور ماه سال جاری به ۳.۳ درصد رسید. نمودرا زیر وضعیت تورم ماهانه از سال ۹۷ به این سو را نشان می‌دهد.همانگونه که مشخص است، تورم ماهانه آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران بارها و بارها دو رقمی شده که نشان دهنده رشد روزافزون سطح قیمت‌ها در آن دوره است. با این حال التهاب بازار مسکن در دولت سیزدهم ادامه نیافت.
همچنین تورم نقطه به نقطه آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران که در سال‌های ۹۸ و ۹۹ از مرز ۱۰۰ درصد هم فراتر رفته بود، در پایان ماه گذشته به ۴۵.۷ درصد رسیده است. البته این میزان تورم همچنان بسیار بالاست اما روند رو به کاهش آن در دولت سیزدهم، چشم انداز روشنی از کاهش بیشتر آن در ماه‌های آتی و در نهایت تک رقمی شدن آن در میان مدت ترسیم می‌کند.علاوه بر تورم ماهانه و نقطه به نقطه، بررسی روند تورم سالانه نیز بر کاهش چشمگیر تورم در دولت سیزدهم شهادت می‌دهد. طبق گزارش مرکز آمار نرخ تورم سالانه آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران که در نیمه نخست سال گذشته از مرز ۸۰ درصد هم فراتر رفته بود، در ماه گذشته به ۳۰.۳ درصد کاهش یافته است. کاهش نرخ تورم سالانه اپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به حدو یک سوم سال گذشته، نشانه آشکاری از اثربخش بودن سیاست‌های کلان دولت در کنترل تورم است. این آمارها همچنین چشم انداز امیدوارکننده از کاهش بیشتر این شاخص در ماه‌های آتی ارائه می‌دهد.
زمان مورد نیاز برای ساخت یک واحد مسکونی
اجرای‌ چنین پروژه‌ای در سطح فنی با توجه به ظرفیت‌های فنی‌ و مهندسی کشور به همراه ماشین‌آلات موجود، چندان مانعی در مقابل خود نمی‌بیند هر چند که از منظر مهندسی عمران به طور کلی ساخت یک واحد پنج طبقه چیزی میان ۱۳ تا ۱۸ ماه تقریباً به طول می‌انجامد که عرضه‌ یک میلیون واحد در سال را تقریبا ناممکن جلوه می‌دهد.
زمین؛ مشکل همیشگی
بدیهی است یک ساختمان برای بنا شدن نیازمند زمین است .این بدان معنی است که دولت باید هزینه‌های هنگفتی را برای این زمین‌ها در نظر بگیرد که بی شک با توجه به حجم بالای پروژه قابل توجه خواهد بود و حتی امکان تامین آن از دستگاه‌های دولتی و اموال دولتی جای بحث است.از سمت دیگر، استفاده از زمین‌های حاشیه شهر نیازمند گسترش زیرساخت و آمایش و ساخت راه و جاده بوده و همه‌ی این‌ها در حالی است که کشور با کسری بودجه‌ی شدید روبه‌رو است. مرکز پژوهش‌های مجلس این مقدار را برای سال ۱۴۰۱ در بازه ۳۰۰ تا ۶۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌کند و مقدار نقدینگی کشور حدود ۵۲۰۰ هزار میلیارد تومان است و این یعنی در حدود ۱۰ درصد کل ریال‌های موجود در دست مردم و بانک‌ها کسری بودجه داریم.
قدرت خرید متقاضیان و قیمت تمام شده هر واحد مسکونی
متقاضیان این پروژه نیز باید در نظر گرفته شوند. اولین نکته‌ مطرح در این زمینه، کاهش قدرت خرید شدید مردم این شبهه را به وجود می‌آورد که آیا امکان پرداخت هزینه‌های خرید چنین خانه‌ای را خواهند داشت یا نه. شورای مرکزی نظام مهندسی کشور برای سال ۱۴۰۱ قیمت تمام شده‌ای در حدود هفت میلیون و ۲۰۰ هزار تومان را برای هر متر ساختمان سه تا پنج طبقه اعلام کرده است.بر این اساس حتی یک خانه‌ چهل متری دست کم ۲۸۰ میلیون خرج خواهد داشت که حتی با فرض ثبات تورمی ناممکن می‌نماید. زیرا درآمد هشت دهک از خانوارهای ایرانی در سال ۱۴۰۱ زیر پنج میلیون تومان تخمین زده می‌شود. این یعنی حداقل ۵۶ ماه درآمد خانوار ایرانی باید صرف هزینه‌ ساخت خانه شود.مضاف بر این، نکته‌ مطرح دیگر این است که مشکل مسکن در ایران صرفا محدود به اجاره‌نشینان نیست. چرا که جامعه از بدمسکنی و فرم‌های دیگر مشکلات مسکن در رنج است و درمان آن لزوما ساخت خانه‌های تازه نخواهد بود.پرداخت‌های منظم برای این پروژه با توجه به شرایط اقتصادی شوم کشور از سمت متقاضیان شاید قابل اجرا نباشد. این یعنی ممکن است عده‌ای از آن‌ها بدین جهت در این طرح مشارکت نکنند.
تورم، کابوس شوم اقتصاد ایران
همچنین تورم موجود در کشور اقتصادی بودن این پروژه‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و شاید باعث از میان رفتن صرف اقتصادی آنان حتی در کوتاه‌مدت شود و به این ترتیب فرضیه وجود شرکت‌کننده کافی برای این طرح تحت سوال است.
گذشته از این، اجرای مسکن مهر در دولت قبل یادگیری‌هایی به دنبال داشته است. چند جستجوی ساده در گوگل، ما را به سایت‌هایی می‌رساند که حاکی از مشکلات بسیار این پروژه‌ها است. این پروژه‌ها در موارد گوناگونی با تاخیرهای قابل توجه روبه‌رو شده و مشکلات عدیده‌ای برای مردم به ارمغان آورده است. بی‌شک وجود این تجربه‌های تلخ، از اعتماد مردم به این پروژه می‌کاهد و از انگیزه‌ آنان برای شرکت در این زمینه می‌کاهد. این امر می‌تواند در تامین مالی پروژه اختلال ایجاد و حتی آن را ناممکن کند.
بانک‌های بحران‌زده و عدم تسهیلات‌دهی به متقاضیان
از طرف دیگر بانک‌های کشور نیز با بحران‌های جدی مواجه هستند. بحران ناتوانی در پرداخت تسهیلات مالی به خودی خود می‌تواند مانعی جدی پیش پای متقاضیان باشد. به عبارتی این پروژه‌ها نیازمند همکاری شبکه‌ بانکی هستند مانع بزرگ دیگری در برابر به تحقق پیوستن این رویا دیده می‌شود.
رویای دست نیافتنی
در نهایت می‌توان گفت ساخت یک میلیون واحد مسکونی در سال در وهله‌ اول از منظر لزوم تحت سئوال است و مبنای کارشناسی چای تردید دارد. اما اگر فرض را بر مناسب بودن آن بگذاریم، چنین رویایی یک ابر پروژه سنگین است که حتی با فرض هماهنگی کامل دستگاه‌ها و دلسوزی کامل مسئولان، نیازمند ثبات متغیرهای کلان اقتصادی علی‌الخصوص تورم و قدرت خرید کافی در خانوارها برای مشارکت است که در حال حاضر هیچ کدام از این موارد دیده نمی‌شود.
اقدامات دولت سیزدهم برای کاهش تورم چه بود؟
اولین و مهمترین اقدام دولت سیزدهم، برطرف کردن کسری بودجه سال گذشته بود. دولت در این مسیر دو اقدام عمده انجام داد. اقدام اول دولت، کنترل هزینه‌ها به ویژه هزینه‌های جاری بود. اقدام دیگر دولت برای جلوگیری از بروز کسری بودجه، احیای درآمدهای نفتی و مالیاتی بود. دولت با پیگیری دیپلماسی فعال انرژی توانست بازارهای جدیدی برای فروش نفت پیدا کند و مقدار فروش نفت را افزایش دهد. در این مسیر البته افزایش قیمت نفت نیز تاثیر قابل توجهی در رشد درآمدهای نفتی دولت و برطرف شدن مسئله کسری بودجه داشت.اقدام اصلی دولت اما در حوزه درآمدهای مالیاتی بود. دولت از طریق اقداماتی نظیر الزام صنف‌ها به اتصال درگاه‌های پرداخت به پرونده‌های مالیاتی توانست بخش زیادی از فرار مالیاتی را شناسایی کرده و مالیات قانونی را وصول کند. شناسایی میلیون‌ها مودی مالیاتی جدید دستاورد بزرگ دولت سیزدهم در کمتر از یک سال از شروع به کار بود که باعث شد بدون تشدید فشار مالیاتی بر مودیان قدیمی، درآمدهای مالیاتی افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. در نتیجه افزایش چشمگیر درآمدهای مالیاتی باعث شد مسئله کسری بودجه سال قبل دولت حل شده و تورم در سال جاری از مسیر کسری بودجه افزایش نداشته باشد.
اقدامات دولت در کنترل تورم البته به حل مسئله کسری بودجه محدود نشد. سیاست‌های بانک مرکزی در کنترل خلق نقدینگی بانک‌ها هم نقش مهمی در کاهش تب تورم داشت. گزارش‌های بانک مرکزی نشان می‌دهد سرعت رشد نقدینگی و پایه پولی نسبت به سال گذشته به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته است. بدین ترتیب عنصر پولی رشد تورم نیز مهار شده و دیگر هیچ نیرویی در داخل اقتصاد کشور برای بازگشت تورم به مدار رشد باقی نمانده است. در چنین شرایطی انتظار می‌رود تورم در سال آتی به میزان چشمگیری نسبت به سال جاری کاهش داشته باشد.

رشد ۴۳ درصدی پایه پولی در یک سال منتهی به تیر ماه

بانک مرکزی در گزارشی اعلام کرد پایه پولی در یک سال منتهی به تیرماه امسال ۴۲.۶ درصد رشد داشته است.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بانک مرکزی، این بانک از سال گذشته با هدف جهت‌دهی صحیح به انتظارات تورمی و تحقق اهداف بانک مرکزی در راستای حفظ ارزش پول ملی و مساعدت به رشد اقتصادی، اقدام به ارائه منظم روند ماهانه تحولات اقتصادی و اقدامات سیاستی خود نموده است. بر این اساس، خلاصه‌ای از مجموعه تحولات اقتصاد کلان و اقدامات بانک مرکزی در راستای دستیابی به اهداف و مأموریت‌های یاد شده در تیرماه ۱۴۰۰ به شرح ذیل ارائه می‌شود.

۱- تحولات اقتصاد کلان

بررسی روند شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی حاکی از آن است که هرچند تورم ماهانه و نقطه به نقطه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در تیرماه نسبت به ماه گذشته با کاهش همراه بوده است، لیکن همچنان نرخ تورم در سطوح بالایی قرار دارد. گروه‌های کالا و خدمات متفرقه، پوشاک و کفش، خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها و بهداشت و درمان بیشترین کاهش در تورم ماهانه را تجربه کرده‌اند.

بررسی تورم ماهانه به تفکیک گروه‌های اختصاصی کالا و خدمت نشان می‌دهد که در این ماه اگرچه اقلام کالایی عمدتاً از محل خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها سهم عمده‌ای از تورم ماهانه را به خود اختصاص داده‌اند؛ اما گروه‌های تفریح و امور فرهنگی، مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت‌ها و بهداشت و درمان عمدتاً متأثر از اقلام خدمتی، با بیشترین تورم ماهانه مواجه بوده‌اند.

بر اساس آخرین اطلاعات رسمی منتشره از سوی گمرک، طی سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۰ تراز بازرگانی گمرکی مثبت بوده است. در این دوره ارزش صادرات گمرکی در حدود ۱۰.۷ میلیارد دلار بوده که موید افزایش قابل توجه ۶۹.۲ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال ۱۳۹۹ است.

ضمن آنکه ارزش واردات گمرکی در دوره مزبور در حدود ۱۰.۵ میلیارد دلار بوده که حاکی از افزایش ۳۷.۵ درصدی آن نسبت به مدت مشابه سال قبل است. لازم به ذکر است که بر اساس اعلام رئیس کل گمرک ایران حجم صادرات و واردات گمرکی در چهار ماهه ابتدایی سال جاری به ترتیب به ۱۴.۳ و ۱۴.۵ میلیارد دلار رسیده است.

بررسی بازار دارایی‌ها از جمله سهام و مسکن چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ حکایت از آن دارد که قیمت‌ها در بازار مسکن در تیرماه سال جاری با افزایش مواجه شده است و نشانه‌های بهبود وضعیت در بازار سهام نیز قابل مشاهده است. بر این اساس، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده در شهر تهران، در تیرماه سال جاری نسبت به ماه قبل ۱.۳ درصد افزایش را تجربه کرد.

همچنین شاخص کل بورس اوراق بهادار در پایان تیرماه ۱۴۰۰ در مقایسه با روز پایانی ماه گذشته حدود ۱۲.۲ درصد افزایش یافت. باید توجه داشت چنانچه مسیر صعودی قیمت دارایی‌ها دلالتی بر تغییر در سطح انتظارات تورمی داشته باشد، ممکن است نیاز به انجام اقداماتی از سوی سیاست‌گذار پولی وجود داشته باشد.

در تیرماه سال جاری متأثر از تغییر انتظارات فعالان اقتصادی نسبت به تحولات سیاست خارجی (روند مذاکرات احیای برجام)، متوسط نرخ دلار در بازار آزاد نسبت به خردادماه با افزایش همراه بوده است. با این حال به رغم افزایش نرخ دلار در نیمه ابتدایی تیرماه، از اواسط این ماه قیمت دلار در بازار آزاد به تدریج با کاهش همراه گردید و از حدود ۲۵۰.۸ هزار ریال (حداکثر قیمت تیرماه) به ۲۴۲.۵ هزار ریال در روز پایانی تیرماه ۱۴۰۰ رسید.

در تیرماه ۱۴۰۰ بانک مرکزی در راستای هدف کنترل نرخ تورم با استفاده از ابزارهای خود از جمله سپرده‌گذاری قاعده‌مند بانک‌ها نزد بانک مرکزی و توافق بازخرید معکوس، منابع مازاد در بازار بین بانکی را تا حد امکان جمع‌آوری نمود. یادآور می‌شود، این امر در حالی تحقق یافت که بانک مرکزی در دوره مورد بررسی هیچ‌گونه دخالت مستقیمی در بازار بین بانکی انجام نداد. این مساله به معنای اصلاح ارتباط میان بانک مرکزی با بانک‌ها در بازار بین بانکی بوده به طوری‌که در حال حاضر بانک‌های دارای کسری منابع تنها می‌توانند با توثیق اوراق مالی دولت و در نرخ سقف دالان از این منابع استفاده کنند (اعتبارگیری قاعده‌مند) که این امر موجب بهبود نسبی مدیریت نقدینگی در این بانک‌ها شده است.

نرخ بازده اسناد خزانه اسلامی در سررسیدهای یک، دو و سه‌ساله، در تیرماه ۱۴۰۰ روندی کاهشی را تجربه کرد؛ به نحوی که نرخ بازده اسناد با سررسیدهای یک‌ساله و دوساله در این ماه با کاهشی به‌ترتیب معادل ۰.۳۷ و ۰.۶۱ واحد درصد نسبت به ماه قبل، به‌ترتیب به ۲۱.۷۲ و ۲۱.۸۲ درصد رسید.

لازم به‌ذکر است همگرایی این نرخ‌ها در چهار ماه اخیر می‌تواند بیانگر تعدیل نسبی انتظارات تورمی در شرایط کنونی باشد. نکته دیگر در خصوص روند حرکتی نرخ سود بازار بین بانکی و بازدهی اوراق خزانه اسلامی این است که با توجه به کم عمق بودن بازار ثانویه و همچنین منفک بودن نسبی این دو بازار از یکدیگر، در برخی بازه‌های زمانی (سررسید) این دو نرخ ممکن است روندهای متفاوتی از یکدیگر را تجربه کنند.

بر اساس ارقام موجود، رشد نقدینگی و پایه پولی در دوازده ماهه منتهی به پایان تیرماه ۱۴۰۰ به ترتیب به ۳۹.۴ درصد و ۴۲.۶ درصد رسید. لازم به توضیح است، رشد بالای پایه پولی در دوازده ماهه منتهی به پایان تیرماه ۱۴۰۰، عمدتاً به دلیل کاهش پایه پولی در پایان تیرماه ۱۳۹۹ نسبت به ماه قبل از آن (۵.۳ درصد کاهش) بوده است. کاهش مذکور عمدتاً به دلیل افزایش سپرده‌های دولت نزد بانک مرکزی به دنبال فروش اوراق بدهی دولت رخ داده بود.

همچنین، حجم نقدینگی در پایان تیرماه سال ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹ معادل ۹.۹ درصد رشد نشان می‌دهد که در مقایسه با رشد متغیر مذکور در دوره مشابه سال قبل (۱۰.۸ درصد) به میزان ۰.۹ واحد درصد کاهش یافته است. از سوی دیگر، پایه پولی در پایان تیرماه ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹ معادل ۱۲.۸ درصد رشد نشان می‌دهد که در مقایسه با رشد متغیر مذکور در دوره مشابه سال قبل (۲.۸ درصد) به میزان ۱۰.۰ واحد درصد افزایش یافته است.

افزایش رشد پایه پولی در تیرماه ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹ عمدتاً به دلیل استفاده از وجوه مربوط به تنخواه‌گردان خزانه و افزایش سقف مجاز استفاده از آن (از ۳ درصد به ۴ درصد بر اساس مصوبه مورخ ۱۴۰۰.۳.۲۶ هیأت وزیران) و همچنین پرداخت ۳۳.۴ هزار میلیارد ریال تنخواه به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها موضوع جز (۴) بند (الف) تبصره (۱۴) قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور به منظور پرداخت به شرکت مادرتخصصی بازرگانی دولتی ایران برای خرید تضمینی گندم بوده است. لازم به ذکر است که در دوره مورد بررسی بخشی از آثار انبساط پولی مذکور با استفاده از ابزار توافق بازخرید معکوس خنثی شده است.

همچنین، در پایان تیرماه سال ۱۴۰۰، ضریب فزاینده نقدینگی به رقم ۷.۳۸۳ رسید. بدین ترتیب ضریب فزاینده نقدینگی نسبت به پایان سال ۱۳۹۹، ۲.۵ درصد کاهش یافت که در مقایسه با رشد دوره مشابه سال ۱۳۹۹، (معادل ۷.چرا رشد نقدینگی همچنان صعودی است؟ ۸ درصد)، ۱۰.۳ واحد درصد کاهش نشان می‌دهد.

دلیل اصلی کاهش ضریب فزاینده نقدینگی در پایان تیرماه ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹، ناشی از افزایش ذخایر اضافی بانک‌ها در پایان تیرماه ۱۴۰۰ نسبت به پایان سال ۱۳۹۹ (افزایش نسبت ذخایر اضافی بانک‌ها به کل سپرده‌ها از ۰.۰۰۸۹ در پایان سال ۱۳۹۹ به ۰.۰۱۲۸ در پایان تیرماه ۱۴۰۰) بوده است. به طوری که حجم ذخایر اضافی بانک‌ها از ۳۰۴.۱ هزار میلیارد ریال در پایان سال ۱۳۹۹ به ۴۸۱.۰ هزار میلیارد ریال در پایان تیرماه ۱۴۰۰ رسیده که عمدتاً ناشی از تزریق وجوه دولتی (استفاده از تنخواه گردان خزانه و تنخواه مربوط به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در سال ۱۴۰۰) به بازار پول بوده است.

در چند ماه اخیر همگام با تغییرات رخ داده در شرایط بین‌المللی و اصلاح انتظارات فعالان اقتصادی نشانه‌های خوبی از کاهش انتظارات تورمی و به تبع آن کاهش سیالیت پول نمایان شده است. بررسی رشد اجزای نقدینگی نشان می‌دهد که رشد دوازده ماهه پول از ۶۱.۷ درصد در پایان سال ۱۳۹۹ به ۳۴.۹ درصد در پایان تیرماه سال ۱۴۰۰ کاهش یافته که حاکی از تقویت ماندگاری سپرده‌ها و استقبال بیشتر از سپرده‌گذاری بلندمدت در بانک‌ها می‌باشد. انتظار می‌رود با اعمال سیاست احتیاطی محدودیت بر رشد ترازنامه بانک‌ها، روند بهبود کنترل رشد متغیرهای پولی در ماه‌های آتی تداوم یافته و اقدامات بانک مرکزی در راستای حفظ ارزش پول ملی (ثبات قیمت‌ها) با موفقیت بیشتری همراه شود.

۲- اقدامات بانک مرکزی

در تیر ماه ۱۴۰۰ با هدف مدیریت نقدینگی بازار بین‌بانکی ریالی، بانک مرکزی در تعامل با بانک‌ها اقدامات اعتباری زیر را انجام داد:

_ انجام عملیات بازار باز مجموعاً به ارزش ۱۹۷ هزار میلیارد ریال در قالب توافق بازخرید معکوس با سررسیدهای ۷ روزه (مانده توافق بازخرید معکوس از محل عملیات بازار باز در پایان تیرماه معادل ۳۰.۱ هزار میلیارد ریال بوده است).

_‌ استفاده بانک‌ها از اعتبارگیری در نرخ سقف برای رفع نیازهای نقدینگی اضطراری جمعاً با حجم ۷۵۴.۳ هزار میلیارد ریال (مانده اعتبارگیری قاعده‌مند در پایان تیرماه معادل ۱۲۹.۹ هزار میلیارد ریال بوده است).

در چهارماهه نخست سال جاری حدود ۱۵ میلیارد دلار ارز برای واردات مورد نیاز اقتصاد کشور تأمین گردید که از این میزان، حدود ۴.۶ میلیارد دلار با نرخ بانکی (۴۲۰۰ تومان) در راستای واردات کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی اختصاص یافت.

بر اساس اعلام وزارت امور اقتصادی و دارایی، کارگزاری این بانک تا پایان تیرماه سال جاری، هشت مرحله حراج اوراق مالی اسلامی دولتی برگزار نمود که در مجموع، ۴۹.۶ هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی دولتی توسط بانک‌ها و سایر سرمایه‌گذاران خریداری شد (در تیرماه سال جاری، طی برگزاری چهار مرحله حراج اوراق مالی اسلامی دولتی، ۲۳.۶ هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی دولتی توسط بانک‌ها (۹۱ درصد) و سایر سرمایه‌گذاران (۹ درصد) خریداری شد).

با توجه به کاهش انتظارات تورمی و لذا کاسته شدن از شدت منفی بودن نرخ سود حقیقی، فعلاً ضرورتی برای تغییر نرخ سود سیاستی دیده نشده است، اما چنانچه تحولات قیمت دارایی‌ها نشانه‌ای از افزایش انتظارات تورمی باشد و روند نزولی نرخ سود بازار بین‌بانکی تداوم یابد، ممکن است اعمال برخی تغییرات در دالان نرخ سود ضرورت یابد.