وجوه شاخص از کجا آمده است؟

رأی وحدت رویه ۸۰۵ با موضوع اعتبار وجه التزام قراردادی بیش از نرخ تورم

دستورالعمل ساماندهی رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه ایران ابلاغ شد

دستورالعمل ساماندهی رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه ایران، در هشت ماده و سه تبصره از سوی رئیس قوه قضاییه ابلاغ شد.

به گزارش پایگاه خبری شاخص اقتصاد از مرکز رسانه قوه قضاییه، در اجرای ماده ۳۲ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی، مصوب ۱۳۸۷ و تبصره ۳ ماده ۱۴ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی، مصوب ۱۳۸۸ و با هدف استفاده از صلح و سازش و روش‌های غیر قضایی در حل و فصل جنبه‌های حقوقی جرایم و دعاوی ناشی از قانون اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۳۸۴، انجام دادرسی‌های تخصصی و تسریع در رسیدگی به پرونده‌های قضایی و حمایت وجوه شاخص از کجا آمده است؟ قضایی از سرمایه‌گذاری مولد و سازنده در این حوزه، «دستورالعمل ساماندهی رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه ایران» ابلاغ شده است.

در ماده یک این دستورالعمل آمده است: به منظور استفاده از رویکرد عدالت ترمیمی و صلح و سازش در رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه، مرکز توسعه حل اختلاف با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به اختصاص شعبه یا شعب شورای حل اختلاف و استفاده از ظرفیت‌های میانجیگری، اقدام کند.

ماده دو دستورالعمل ساماندهی رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه ایران تاکید دارد: در اجرای تبصره ۳ ماده ۱۴ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی مصوب ۱۳۸۸، دادستان عمومی و انقلاب تهران با همکاری، دادستانی کل کشور و معاونت منابع انسانی و امور فرهنگی نسبت به آموزش کارکنان معرفی شده از سوی رییس سازمان بورس و اوراق بهادار برای آموزش‌های تخصصی به عنوان ضابط و صدور کارت ضابط دادگستری برای آنان اقدام می کند.

در ماده سه این دستورالعمل آمده است: به منظور اشراف بر فعالیت‌های مرتبط با بازار سرمایه و رصد فعالیت‌های غیر قانونی در فضای مجازی، معاونت راهبردی و آمار و فناوری اطلاعات، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، معاونت فضای مجازی دادستانی کل کشور و سایر مراجع ذیربط نسبت به ایجاد زیرساخت‌های لازم به منظور پاسخگویی الکترونیک به استعلامات ضابطان یادشده از پایگاه‌های اطلاعاتی اقدام لازم به عمل آورند. همچنین، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به منظور تسریع و تسهیل امور ناشران اوراق بهادار و نهادهای ملی و سایر تشکل‌های تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار، نسبت به استقرار نمایندگی اختصاصی ارائه خدمات مشترک فیزیکی و الکترونیکی در سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام نماید. سازمان بورس و اوراق بهادار در تامین زیرساختها، تجهیزات و طراحی و تولید سامانه‌های مربوط همکاری لازم می کند.

ماده چهار دستورالعمل ساماندهی رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه ایران تاکید شده است: رئیس کل دادگستری استان تهران به تناسب میزان پرونده، تعدادی از شعب بازپرسی و دادگاه‌های حقوقی، کیفری دو و تجدیدنظر و همچنین رییس دیوان عالی کشور، شعبه‌ای از دیوان عالی کشور را به عنوان شعبه خاص رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه تعیین کرده و تا حد امکان، از ارجاع سایر پرونده‌ها به این شعب پرهیز نمایند.

در ماده پنج این دستور العمل تصریح شده است: قضات شعب تخصصی دادگستری و شورای حل اختلاف رسیدگی‌کننده به پرونده‌های بازار سرمایه از میان افرادی انتخاب شوند که علاوه بر دانش حقوقی متناسب، دارای تجربه و تخصص در امور اقتصادی و بازار سرمایه بوده و در پرونده‌های مورد رسیدگی ذی نفع نباشند.

همچنین طبق تبصره یک ماده پنج، قضات مذکور و شورای حل اختلاف در صورت لزوم می‌توانند در رسیدگی به پرونده از مشاورین اقتصادی استفاده کنند.

در تبصره دو ماده پنج، اعلام شده است: حکم مقرر در این ماده در خصوص میانجیگران که فهرست آنان توسط سازمان بورس و اوراق بهادار برای استفاده اصـحاب دعوی منتشر می‌شود، نیز جاری است.

در تبصره سه ماده پنج این دستورالعمل، مقرر شده است: معاونت منابع انسانی و امور فرهنگی با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار و وجوه شاخص از کجا آمده است؟ وجوه شاخص از کجا آمده است؟ مرکز توسعه حل اختلاف، دوره‌های آموزشی مناسب برای کارآموزان، قضات و میانجیگران در موضوعات بازار سرمایه را طراحی و برگزار کند.

در ماده ۶ دستورالعمل ساماندهی رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه ایران آمده است: در اجرای قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (۴۴) قانون اساسی مصوب ۱۳۸۷ و به ویژه تبصره ماده ۳۲ آن، معاونت حقوقی و امور مجلس با همکاری معاونت راهبردی، آمار و فناوری اطلاعات، سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر واحدها و نهادهای مرتبط، نسبت به بررسی و در صورت لزوم، پیشنهاد اصلاح قوانین و مقررات مربوط به بورس و اوراق بهادار و حمایت از سرمایه‌گذاران با رویکرد تقویت ابزارهای نظارتی، اقدام کند.

ماده هفت این دستورالعمل اعلام کرده است: بر اساس بند ۷ ماده ۱ قانون بازار اوراق بهادار، شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، امور مربوط به ثبت، نگهداری، انتقال مالکیت اوراق بهادار و تسویه وجوه را انجام می‌دهد، لذا کلیه مراجع اعم از قضایی و … جهت استعلام دارایی، توقیف، انسداد، فروش یا انتقال مالکیت اوراق بهادار متهمان یا محکومان، با آن شرکت مکاتبه کنند.

ماده هشت دستورالعمل ساماندهی رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه ایران تاکید دارد: رئیس کل دادگستری استان تهران، وضعیت کمی و کیفی و نحوه رسیدگی به پرونده‌های بورس و اوراق بهادار را به طور مستمر رصد و به معاون اول قوه‌قضاییه گزارش می‌کند و معاون اول قوه‌قضاییه نظارت بر حسن اجرای این دستورالعمل را بر عهده دارد و به منظور پایش مستمر مسائل حقوقی و قضایی بازار سرمایه و ایجاد هماهنگی و استفاده بهینه از ظرفیت‌های قوه‌قضاییه در تأمین امنیت سرمایه‌گذاری، کارگروه تخصصی «بررسی مسائل حقوقی و قضایی بازار ســـرمایه» را در ستاد مرکزی موضوع ماده ۱ دستورالعمل پیگیری اجرای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در قوه‌قضاییه با حضور نمایندگان واحدهای ستادی و قضایی مرتبط در قوه‌قضاییه و سایر نهادهای مربوط از جمله سازمان بورس و اوراق بهادار، تشکیل می‌دهد و مراتب را مستمراً به رئیس قوه قضاییه اعلام کند.

این دستورالعمل در هشت ماده و سه تبصره در تاریخ ۱۳۹۹/۷/۲۹ به تصویب رییس قوه‌قضاییه رسید و از تاریخ تصویب، لازم‌الاجرا است.

رأی وحدت رویه ۸۰۵ با موضوع اعتبار وجه التزام قراردادی بیش از نرخ تورم

رأی وحدت رویه ۸۰۵ با موضوع اعتبار وجه التزام قراردادی بیش از نرخ تورم

وکلاپرس ـ هیأت عمومی دیوان عالی کشور در رأی وحدت رویه شماره ۸۰۵ بر معتبر بودن تعیین وجه التزام حتی بیشتر از شاخص نرخ تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی صحه گذاشت.

تعیین وجه التزام در تعهدات پولی بیش از شاخص نرخ تورم اعلامی معتبر است

به گزارش وکلاپرس به نقل از روابط عمومی دیوان عالی کشور، بر اساس نظر اکثریت اعضای هیأت عمومی دیوان عالی کشور با توجه به ذیل ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی و اطلاق ماده ۲۳۰ قانون مدنی، تعیین وجه التزام در تعهدات پولی گرچه بیش از شاخص نرخ تورم اعلامی باشد، معتبر است و دادگاه ها باید بر اساس توافق انجام شده رای صادر کنند .

جلسه هیأت ‌عمومی دیوان عالی کشور در مورد پرونده وحدت رویه ردیف ۹۹/۶۲ رأس ساعت ۸:۳۰ روز سه‌شنبه، مورخ ۱۶/۱۰/۱۳۹۹ به ‌ریاست حجت‌الاسلام‌ والمسلمین جناب آقای سیداحمد مرتضوی مقدّم، رئیس محترم دیوان ‌‌عالی ‌‌کشور و با حضور حجت‌الاسلام‌ والمسلمین جناب آقای سید محسن موسوی، نماینده محترم دادستان ‌کل‌ کشور و با شرکت آقایان رؤسا، مستشاران و اعضای ‌معاون کلیه شعب دیوان ‌عالی‌ کشور تشکیل شد و پس از تلاوت آیاتی از کلام الله مجید و قرائت گزارش ‌پرونده و طرح و بررسی نظریات مختلف اعضای شرکت‌‌کننده در خصوص مورد و استماع نظر نماینده محترم دادستان ‌کل‌ کشور که به ‌ترتیب‌ ذیل منعکس ‌می‌گردد، به ‌صدور رأی وحدت‌ رویه ‌قضایی شماره ۸۰۵ ـ ۱۶/۱۰/۱۳۹۹ منتهی گردید.

الف) گزارش پرونده

به استحضار می‌رساند، آقای محمدصادق اکبری، رئیس کل محترم دادگستری استان مازندران، با اعلام اینکه از سوی شعب بیست و دوم و بیست و پنجم دادگاه تجدیدنظر استان مازندران، در خصوص اعتبار تعیین وجه التزام قراردادی در تعهدات پولی بیش از شاخص تورم اعلامی موضوع ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، آراء مختلف صادر شده، درخواست طرح موضوع را در هیأت عمومی دیوان عالی کشور نموده است که گزارش امر به‌شرح آتی تقدیم می‌شود:

الف) به حکایت دادنامه شماره ۰۵۱۵ ـ ۱۹/۶/۱۳۹۶، شعبه ۱۴ دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ساری، «در خصوص دعوی شرکت سهامی پشتیبانی امور دام استان مازندران به طرفیت ۱. شرکت تعاونی تولیدی … ۲.صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاون به خواسته محکومیت تضامنی خواندگان به پرداخت مبلغ ۵۱,۹۹۹,۸۸۷ ریال به عنوان خسارت وجه التزام قراردادی … بدین توضیح که خواهان اظهار داشت شرکت امور دام قراردادی … مبنی بر فروش مقدار ۳۹۲۱۵۶ کیلوگرم ذرت به مبلغ ۲,۹۹۹,۹۹۳,۴۰۰ ریال با خوانده ردیف اوّل منعقد و خوانده ردیف دوم بازپرداخت آن را با صدور ضمانت‌نامه بانکی … تضمین نموده است. پس از انقضاء مدت قرارداد و عدم ایفاء تعهدات و صدور گواهی عدم پرداخت چک شرکت … درخواست وصول ضمانت‌نامه را نموده ولی خوانده ردیف دوم با ۲۶ روز تأخیر نسبت به پرداخت آن اقدام و در حال حاضر وفق ماده دوم و بند یک ماده چهارم و ماده ششم قرارداد فی‌‌ما‌بین مبلغ ۵۱,۹۹۹,۸۸۷ ریال بابت وجه التزام بدهکار می‌باشد، … دادگاه با عنایت به مطالب معنون نظر به اینکه توافق بر جریمه به عنوان وجه التزام خسارت تأخیر تأدیه دین فقط در چهارچوب مقرّرات قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب ۱۳۶۳ با اصلاحات بعدی برای وجوه و تسهیلات اعطایی بانک‌ها پیش‌بینی شده است ولی در تمام دعاوی که موضوع آن دین و از نوع وجه رایج است مطالبه و پرداخت خسارت تأخیر تأدیه بر اساس ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی انجام می‌شود و شرط زیاده در تعهدات پولی ربای قرضی محسوب می‌شود. وجه التزام موضوع ماده ۲۳۰ قانون مدنی ناظر به تعهدات غیر پولی است و قسمت اخیر ماده ۵۲۲ قانون مذکور راجع به امکان مصالحه طرفین به نحو دیگر ناظر به مصالحه به کمتر از شاخص تورم است؛ زیرا مقرّرات یاد شده تا سقف شاخص تورم، امری بوده و توافق بر بیشتر از آن بی‌اعتبار است. بنابراین دادگاه دعوی خواهان را محرز و ثابت ندانسته و با استناد به مواد ۱۹۷ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۲۳۰ قانون مدنی حکم به بطلان دعوی صادر و اعلام می‌نماید.» با تجدیدنظرخواهی از این رأی، شعبه بیست و دوم دادگاه تجدیدنظر استان مازندران به موجب دادنامه شماره ۱۵۸۸ ـ ۲۸/۱۲/۱۳۹۶، چنین رأی داده است:

« …رأی مذکور با لحاظ شرح مندرج در آن و استدلال به عمل آمده با ذکر این نکته که نظریه شماره ۱۷۴۷/۹۲/۷ ـ ۹/۹/۱۳۹۲ اداره محترم کل حقوقی قوه قضاییه هم مؤید همان برداشتی است که دادگاه محترم نخستین در رأی فوق‌الذکر به آن رسیده وفق موازین صادر شده است، درخواست تجدیدنظر با دیگر جهات مندرج در بندهای ذیل ماده ۳۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی مطابقت ندارد، از لحاظ اصول و قواعد دادرسی اشکال مؤثری بر آن وارد نبوده، لذا با استناد به ماده ۳۵۸ قانون یاد شده، ضمن رد اعتراض، دادنامه تجدیدنظرخواسته تأیید می‌گردد.»

ب) به حکایت دادنامه شماره ۰۵۱۴ ـ ۱۹/۶/۱۳۹۶ شعبه ۱۴دادگاه عمومی حقوقی شهرستان ساری، «در خصوص دعوی شرکت سهامی پشتیبانی امور دام استان مازندران به طرفیت ۱. شرکت تعاونی تولیدی … ۲. صندوق ضمانت سرمایه‌گذاری تعاونی به خواسته محکومیت تضامنی خواندگان به پرداخت مبلغ ۵۳,۹۹۹,۸۹۹ ریال به عنوان خسارت وجه التزام قراردادی … بدین توضیح که خواهان اظهار داشت طی قراردادی … مبنی بر فروش مقدار ۴۰۵۲۲۸ کیلوگرم ذرت به مبلغ ۳,۰۹۹,۹۹۴,۲۰۰ ریال با خوانده ردیف اوّل منعقد و خوانده ردیف دوم بازپرداخت آن را با صدور ضمانت‌نامه بانکی … تضمین نموده است، پس از انقضاء مدت و عدم ایفاء تعهدات از جانب خوانده ردیف اوّل و صدور گواهی‌نامه عدم پرداخت چک شرکت خواهان … درخواست وصول ضمانت‌نامه را از خوانده ردیف دوم نمود. وی با ۲۷ روز تأخیر پرداخت نموده است و وفق ماده ۲ و بند یک ماده ۴ و ماده ۶ قرارداد فی‌مابین مبلغ مذکور [را] به عنوان خسارت وجه التزام بدهکار می‌باشد … دادگاه با عنایت به مطالب معنون، نظر به اینکه توافق بر جریمه به عنوان وجه التزام خسارت تأخیر تأدیه دین فقط در چهارچوب مقرّرات قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب ۱۳۶۳ با اصلاحات بعدی برای وجوه و تسهیلات اعطایی بانک‌ها پیش‌بینی شده است ولی در تمام دعاوی که موضوع آن دین و از نوع وجه رایج است مطالبه و پرداخت خسارت تأخیر تأدیه بر اساس ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی انجام می‌شود و شرط زیاده در تعهدات پولی، ربای قرضی محسوب می‌شود. وجه التزام موضوع ماده ۲۳۰ قانون مدنی ناظر به تعهدات غیر پولی است و قسمت اخیر ماده ۵۲۲ قانون مذکور راجع به امکان مصالحه طرفین به نحو دیگر ناظر به مصالحه به کمتر از شاخص تورم است؛ زیرا مقرّرات یاد شده تا سقف شاخص تورم، امری بوده و توافق بر بیشتر از آن بی‌اعتبار است. بنابراین دادگاه دعوی خواهان را محرز و ثابت ندانسته و با استناد به مواد ۱۹۷ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۲۳۰ قانون مدنی حکم به بطلان دعوی خواهان صادر و اعلام می‌نماید.» با تجدیدنظرخواهی از این رأی، شعبه بیست و پنجم دادگاه تجدیدنظر استان مازندران به موجب دادنامه شماره ۱۵۰۹ ـ ۳۰/۱۱/۱۳۹۶، چنین رأی داده است:

«… دادنامه تجدیدنظرخواسته در خور نقض است و استدلال مذکور در آن از قابلیت دفاع برخوردار نیست؛ زیرا توافق طرفین در تعیین وجهی به عنوان التزام قراردادی منافاتی با اصل آزادی اراده ندارد و از اراده انشایی طرفین در بند ۱ ماده ۴ قرارداد پیوست نیز مغایرتی با قانون استدراک نمی‌شود. مضافاً مقید نمودن قسمت اخیر ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی به مصالحه طرفین به کمتر از شاخص تورم نیز فاقد مبنای قانونی است در نتیجه دادنامه صادر شده به تجویز ماده ۳۵۸ از قانون مرقوم نقض و به استناد مواد ۱۰، ۲۳۰ قانون مدنی و ۵۲۲ قانون پیش گفته دعوی خواهان محمول بر صحت تلقی و حکم محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ ۵۳,۹۹۹,۸۹۹ ریال به عنوان اصل خواسته با محاسبه خسارت حاصل از امر دادرسی که در زمان اجرای حکم محاسبه خواهد شد به نفع خواهان صادر و اعلام می‌شود.»

چنانکه ملاحظه می‌شود، شعب بیست و دوم و بیست و پنجم دادگاه تجدیدنظر استان مازندران، در خصوص اعتبار تعیین وجه التزام قراردادی در تعهدات پولی بیش از شاخص تورم اعلامی موضوع ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، اختلاف‌نظر دارند، به طوری که شعبه بیست و دوم توافق مذکور را بر خلاف قواعد امری و در نتیجه بی‌اعتبار دانسته، اما شعبه بیست و پنجم آن را با عنایت به مواد ۱۰ و ۲۳۰ قانون مدنی محمول بر صحت دانسته است.

بنا به مراتب، در موضوع مشابه، اختلاف استنباط از قانون محقّق شده است، لذا در اجرای ماد ۀ ۴۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری به منظور ایجاد وحدت رویه قضایی، طرح موضوع در جلسه هیأت عمومی دیوان عالی کشور درخواست می‌گردد.

معاون قضایی دیوان عالی کشور در امور هیأت عمومی ـ غلامعلی صدقی

ب) نظریه نماینده دادستان کل کشور

احتراماً؛ در خصوص پرونده وحدت رویه قضایی ردیف ۹۹/۶۲ هیأت عمومی دیوان عالی کشور به نمایندگی از دادستان محترم کل کشور به‌شرح آتی اظهار عقیده می‌گردد:

۱.یکی از خدماتی که بانک‌ها به مشتریان خود عرضه می‌کنند، صدور ضمانت‌نامه می‌باشد که در قراردادهای پیمانکاری و بطور کلی در مواردی که شخصی انجام کاری را به موجب قرار داد به عهده می‌گیرد طرف دیگر قرارداد برای اطمینان از انجام درست تعهد یا انجام کار در موعد مقرر درخواست ضمانت‌نامه بانکی می‌نماید و طرف مقابل نیز به منظور به دست آوردن موافقت متعهد‌له ضمانت‌نامه‌ای به مبلغ و شرایط مورد توافق از بانک اخذ نموده و به کارفرما تسلیم می‌کند که ضمانت‌نامه بانکی تعهد پرداخت مبلغ معینی وجه نقد است که در رابطه یک قرارداد پایه و به عنوان تضمین اجرای آن داده می‌شود و یک تعهد مستقل از قرارداد پایه می‌باشد و به محض درخواست ذی‌نفع، بانک مکلف به پرداخت آن می‌باشد و با تأخیر در پرداخت آن ذی‌نفع استحقاق دریافت خسارت را دارد.

۲. معمولاً در زمان صدور ضمانت‌نامه، بانک‌ها مبادرت به تنظیم قرارداد با ضمانت‌خواه می‌نمایند و با اخذ تأمین و تضمینات متناسب اقدام به صدور ضمانت‌نامه می‌کنند از این‌رو آنچه مناط اعتبار در پرداخت خسارت تأخیر در پرداخت است، همانا قرارداد صدور ضمانت‌نامه است که در دستور العمل بانک مرکزی ناظر به صدور ضمانت‌نامه‌ها و مقررات نیز آمده است و موضوع پرداخت خسارت تأخیر تأدیه در این‌گونه موارد خروج موضوعی از قسمت صدر ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی داشته و تحت شمول ربای قرضی هم قرار نمی‌گیرد و این بدان جهت است که مقرّرات ماده قانونی مرقوم ناظر به مواردی است که موضوع دعوی دین و از نوع وجه رایج باشد که با مطالبه دین و تمکن مدیون، شخص مدیون از پرداخت امتناع نماید. حال آن که در پرونده مطروحه آنچه مورد لحوق حکم واقع شده خسارت تأخیر در پرداخت وجه ضمنانت‌نامه است که در این‌گونه مواردخسارت تأخیر بر مبنای شرط ضمن عقد صدور ضمانت‌نامه محسوب می‌شود و برابر قرار داد رفتار می‌شود که مؤید این مطلب تصریح شقّ اخیر ماده ۵۱۵ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۲۳۰ قانون مدنی می‌باشد.

۳. استدلال وجوه شاخص از کجا آمده است؟ محکمه نخستین مبنی بر اینکه موضوع خروج موضوعی از مقرّرات ۲۳۰ قانون مدنی دارد، صحیح نیست. به لحاظ آن که در این جا بحث و مبنای ادعای بر اساس قرارداد است نه مطالبه وجه نقد که تعیین خسارت آن تحت شمول ربای قرضی قرار گیرد . از این رو استدلال شعبه ۲۵ دادگاه تجدید نظر استان مازندران در نقض دادنامه صادره از شعبه ۱۴ دادگاه عمومی حقوقی ساری موافق موازین قانونی می‌باشد.

ج) رأی وحدت‌ رویه شماره ۸۰۵ ـ ۱۶/۱۰/۱۳۹۹ هیأت‌ عمومی دیوان ‌عالی ‌کشور

تعیین وجه التزام قراردادی به منظور جبران خسارت تأخیر در ایفای تعهدات پولی، مشمول اطلاق ماده ۲۳۰ قانون مدنی و عبارت قسمت اخیر ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ است و با عنایت به ماده ۶ قانون اخیرالذکر، مبلغ وجه التزام تعیین شده در قرارداد، حتّی اگر بیش از شاخص وجوه شاخص از کجا آمده است؟ قیمت‌های اعلامی رسمی (نرخ تورم) باشد، در صورتی که مغایرتی با قوانین و مقررات امری از جمله مقررات پولی نداشته باشد، معتبر و فاقد اشکال قانونی است. بنا به مراتب، رأی شعبه ۲۵ دادگاه تجدیدنظر استان مازندران تا حدّی که با این نظر انطباق دارد به اکثریت آراء صحیح و قانونی تشخیص داده می‌شود. این رأی طبق ماده ۴۷۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ با اصلاحات بعدی، در موارد مشابه برای شعب دیوان عالی کشور، دادگاه‌ها و سایر مراجع، اعم از قضایی و غیر آن لازم‌الاتباع است.

شاخص های مالی یک سیستم مدیریتی کدام اند؟

قسمت های مختلف یک بنگاه اقتصادی مکلف است که نوعی اطلاعات مالی تهیه نماید که به وسیله آن،مدیر میتواند عملکرد و نتایج آن بخش را تجزیه و تحلیل کند. این اطلاعات می تواند شامل اطلاعاتی نظیر عملیات، وضعیت مالی بنگاه اقتصادی و همچنین عملکرد کلی مسولین سازمان،مشتریان آن بنگاه را شامل شود این اطلاعات مفاهیم خامی می باشند که به تنهایی گزارشی از عملکرد را ارائه نمی دهند و زمانی ارزش محسوب می شوند که با معیارهایی مورد مقایسه قرار گیرند که این معیارها می تواند شامل : روند کلی بنگاه،متوسط صنعت و شرکت های مشابه باشد و نتیجه دیگر آنها به مدیران کمک می کند تا گرفتار اطلاعات غلط بدست آمده نشوند. در این مقاله با موضوع شاخص های مالی سیستم مدیریتی با ما همراه باشید.

مجموعه سیستم های لایه حسابداری مدیریت،شامل شاخص هاdی مانند سیستم مالی سند پرداز هستند که برای شرکت های بزرگ طراحی شده است تا به وسیله آن مدیران بتوانند نظارت دقیقی بر عملکرد بخش های مختلف شرکت داشته باشند.از مزیت های های این سیستم میتوان به محاسبه عملکرد بخش های حسابداری اشاره کرد که علاوه بر آن می تواند در بخش های مختلف دیگر مانند بخش مهندسی، پشتیبانی، منابع انسانی و تولید تاثیر بسزایی داشته باشد.

این سیستم شامل دو بخش اصلی و مجزا به نام های سنجه و شاخص می باشد و قادر است گزارش های مالی جامع دقیقی را در قالب مقادیر دوره ای و روند دوره ای در هر دو مورد فراهم آورد.در واقع سنجه از گردش یا مانده تعدادی حساب حاصل می شود که از ترازنامه ها بدست می آید که به عنوان یک قلم اطلاعاتی مفهوم دار تلقی می گردد و از مزیت های دیگر،آن است که ترازهای مالی شرکت های مختلف را در عین وجود تفاوت در ساختار سر فصل های حساب ها کاملا یکتا و قابل قیاس می کند. شاخص از تقسیم دو سنجه به وجود می آید که وضعیت شرکت را مشخص می کند به عنوان مثال در خصوص مقایسه صنایع و رقبای شرکت،حداقل روندی که در دوره های مالی یک شرکت نمود زیادی پیدا می کند. شاخص های مالی سیستم مدیریتی بر اساس موارد زیر مورد ارزیابی نهایی قرار می گیرند :

• کارایی دپارتمان عملیات حسابداری
• بازده سرمایه گذاری
• ساختار سرمایه
• نقد شوندگی
• کارایی دپارتمان منابع انسانی
• ساختار سرمایه
• کارایی پردازش های مالی
• کارایی عملیاتی
• جریان نقد
• کارایی دپارتمان پشتیبانی
• کارایی فروش و بازاریابی
• کارایی دپارتمان تولید

تمامی موارد بالا از جمله موارد پر کاربرد در بخش حسابداری است و می تواند در بخش دیگر نیز تاثیر خود را بگذارد.

نکته : شاخص های مالی بسیار زیادی وجود دارند که در سیستم سند پرداز تنها به 20 مورد از آنها اشاره شده است.

در سیستم شاخص های مالی سند پرداز ابزاری وجود دارد که گزارش را در چهار بعد تهیه می کند و سبب می شود که مدیران سنجه ها و شاخص های مورد نظر خود را به سهولت مشاهده کنند از همین رو می توانند اظلاعات مالی را در دوره های مالی مختلف و در مقایسه با شرکت های مختلف نیز مشاهده کنند. سنجه ها و شاخص های مهم عبارت است از :

به تمامی اطلاعاتی که از سیستم اطلاعاتی سازمان استخراج می گردد سنجه گویند که از فرم جمع جبری چند حساب یا اعداد استخراج شده از سیستم یکپارچه سازمان (ERP) بدست می آید برای مثال وجوه شاخص از کجا آمده است؟ به نمونه های زیر توجه کنید :

• هزینه های اداری
• سرمایه های ثابت خالص
• سرمایه های در گردش
• هزینه های فروش
• تفاضل سرمایه جاری از موجودی کالا
• سود عملیاتی که حاصل درامدها و هزینه های عملیاتی است

نکته : با توجه به مفاهیم ساده و در عین حال مهم،مدیران اشتیاق بیشتری به برای بررسی اطلاعات دوره های مالی مختلف بر اساس سنجه را دارند.

شاخص ها :

نسبت فروش به سرمایه در گردش

در ابتدا باید وجوه نقدی را در حد حداقل در سازمان نگه داری کنیم که این امر ضروری است و برای کاهش نیازهای تامین مالی شرکت صورت می گیرد در این خصوص میتوان از شیوه هایی جهت تعیین میزان تغییرات در استفاده از مبالغ نقدی در طول زمان استفاده کرد که از عمده آنها نسبت فروش به سرمایه در گردش است که نشان دهنده میزان وجوه نقد برای حفظ سطح فروش ها است.در صورت توجه به روند این نسبت یک مدیر به راحتی می تواند تغییرات بلند مدت را دز بخش مورد نظر به راحتی مشاهده کند.

نسبت فروش به هزینه های اداری

موضوع اصلی،میزان هزینه سربار مورد نیاز برای حفظ سطح فروش است به عنوان مثال شرکتی که دارای سفارش های بسیار کم به مشتریان خود اما نیازمند به حسابداری بزرگ برای رسیدگی به بخش هاتی مختلف دارد.

نسبت هزینه تعمیر و نگهداری به سرمایه های ثابت

این نسبت در ارتباط با برآورد سرمایه های ثابت گزارش شده است و در صورت نرخ افزایشی آن شاهد جایگزیی برای سرمایه هستیم که نشاندهنده مصرف زیاد سرمایه می باشد.اگر این نسبت بدون افزایشی در میزان سرمایه ثابت کاهش یابد میتوان گفت اعتبار نقدی شرکت تمام شده است و باید سرمایه جدیدی اضافه گردد.

نسبت هزینه های فروش به فروش

ممکن است برخی از فروش ها برای شرکت به طور پیوسته هزینه بردار باشد که سود حاصل از فروش حتی هزینه سایر فروش ها را در بر نمی گیرد بدین منظور این نسبت ایجاد شده تا مدیریت به کمک آن رویکردهای جدید را پیاده سازی کند.

نرخ سربار

برای تعیین هزینه سربار این نرخ ایجاد شده است و برای ارائه به مشتری درباره محصول تکمیل شده،تهیه و تنظیم گردد.

نسبت سربار به بهای تمام شده فروش

در طول زمان هزینه های کار مستقیم با هزینه های سربار در بهای تمام شده کالای فروش رفته جایگزین شده است و بیشترین سهم را در هزینه های یک شرکت دارد و با توجه به نقش پر اهمیت آن نسبت سربار به بهای تمام شده فروش سبب می شود تا مدیران دقت بیشتری در افزایش یا کاهش هزینه ها داشته باشند.

گردش سرمایه

این گردش توسط سهام داران مورد استفاده قرار می گیرد تا برای تبدیل حقوق سهام داران و بدهی به مبالغ فروش تعیین گردد.سطح بالا در کارایی فروش نشان از نسبت بالای فروش به حقوق سهام داران را دارد بنابراین بررسی این معیار میزان تغییرات در سطح کارایی را در طول زمان نشان می دهد.

نسبت سرمایه های عملیاتی

اطلاعات ارائه شده در این بخش از اطلاعات ترازنامه منجر شده است و به مدیران در جهت حذف و یا اضافه کردن سرمایه های شرکت در صورتی که قابلیت های عملیاتی آن از بین نرود کمک می کند.

حاشیه فروش

برای دسترسی به این نسبت ابتدا باید هزینه های توزیع و قیمت فروش رابررسی کنیم تا سود حاصل که جدا از فعالیت های درآمد زای شرکت است تفکیک گردد.

نسبت وجه نقد به سرمایه در گردش

از این نسبت برای تعینن درصدی از سرمایه استفاده می کنند به گونه ای که به راحتی بتوان آنها را به وجه نقد تبدیل کرد و میزان پایین این نسبت نشان دهنده فقدان وجوه نقدی برای پرداخت تعهدات کوتاه مدت مشکل آفرین است.

لغو پذیره‌نویسی «دارا دوم» چه بر سر شاخص بورس آورد؟

شاخص کل بورس اوراق بهادار، با افت ۱۳ هزار واحدی، دیروز ۲۰ مرداد به عدد ۲ میلیون و ۶۵ هزار واحد رسید.

بورس شاخص کل، را با رشد آغاز کرد، اما ساعتی بعد از شروع معاملات، خبر لغو پذیره‌نویسی دارادوم از طرف سازمان خصوصی‌سازی، باعث افت نمادهای پالایشی شد.

شاخص کل بورس با افت ۱۳ هزار و ۴۳۷ واحدی به عدد ۲ میلیون و ۶۵ هزار واحد، و شاخص کل هم وزن، با افت ۸ هزار و ۶۲۱ واحدی به عدد ۵۴۲ هزار و ۸۲۳ واحد رسید ضمن اینکه نمادهای اخابر و حکشتی از نمادهای سبز پوش بازار بودند و نمادهای فولاد، خودرو فخور نیز از نمادهای منفی ساز شاخص بود. در بازار فرابورس نیز، شاخص با افت ۳۵۷ واحدی به عدد ۲۱ هزار و ۱۷۸ واحد رسید و نمادهای کگهر، مارون و ذوب، بیشترین تاثیر را در افت شاخص داشت.

پشت‌پرده لغو عرضه «دارا دوم» چه بود؟

بعد از اعلام خبر عدم‌عرضه ای‌تی‌اف دوم در ابتدای شهریورماه موجی از گمانه‌زنی‌ها در محافل مختلف اقتصادی مطرح شده است. به‌نظر می‌رسد اختلاف نظر دو وزارت‌خانه نفت و اقتصاد منافع مردم را در معرض ریسک‌های جدی قرار داده است.

به گزارش تسنیم،‌ از حدود یک هفته قبل خبر عرضه قطعی ای‌تی‌اف دوم در روز دوم شهریور در بسیاری از رسانه‌های رسمی و غیررسمی باعث شد موجی از ورود نقدینگی به‌سمت 4 سهم پالایشی (پالایشگاه‌های بندرعباس، تهران، تبریز و اصفهان) صورت گیرد. نکته جالب توجه اینکه به هیچ عنوان این خبر از سوی سازمان خصوصی‌سازی یا وزارت اقتصاد به‌عنوان متولی اصلی عرضه ای‌تی‌اف‌ها تکذیب نشد.

پیش از این بارها عرضه ای‌تی‌اف‌های دوم و سوم به تعویق افتاده بود اما این بار با توجه به اینکه هیچ واکنشی در عدم تأیید روز دوم شهریور ماه انجام نشد متأسفانه بسیاری وجوه نقد مردم به‌سمت این سهام روانه شد.

اما امروز اعلام شد، بر اساس اعلام قبلی سازمان خصوصی‌سازی قرار بود سهام دولت در چهار پالایشگاه در قالب دومین صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (etf) عرضه شود لیکن با توجه به عدم اقدام وزارت نفت در تأسیس صندوق مذکور، هیئت واگذاری در آخرین جلسه خود و با توجه به عرضه قبلی سهام شرکت پالایش نفت تبریز، عرضه باقی‌مانده بلوک سهام متعلق به دولت در سه شرکت پالایش نفت بندرعباس، تهران و اصفهان را نیز مصوب نمود، لذا بر همین اساس آگهی عرضه عمده و بلوکی سهام این شرکت‌ها هفته گذشته منتشر شده است که پس از هماهنگی با بورس تاریخ دقیق عرضه آن در بازار سرمایه مشخص خواهد شد.

این گزارش می‌افزاید: سازمان خصوصی‌سازی مجری مصوبات هیئت محترم واگذاری است و چنانچه در این خصوص مصوبه جدیدی به این سازمان ابلاغ شود بر آن اساس اقدام خواهد شد، لذا تأکید می‌شود اخبار منتشره در سایت سازمان خصوصی‌سازی مبنا و مأخذ اقدامات مربوط به عرضه سهام دولت در بازار خواهد بود و شایسته است که با مراجعه به پایگاه اینترنتی سازمان خصوصی‌سازی به‌نشانی www.ipo.ir اطلاع‌رسانی صحیح انجام گیرد.

مجلس همچنان پیگیر ارائه سهام عدالت به جاماندگان

نکته جالب توجه دیگر اینکه به‌غیر موضوع عدم‌عرضه ای‌تی‌اف دوم مجلس شورای اسلامی و در رأس آن کمیسیون اقتصادی نیز به‌شدت پیگیر ارائه سهام به جامانده‌های سهام عدالت می‌باشد. ظاهراً تنها منابع باقی‌مانده برای ارائه سهام عدالت وجوه شاخص از کجا آمده است؟ به جاماندگان سهام موجود و دارایی همین ای‌تی‌اف‌ها می‌باشد. بر این اساس هنوز تکلیف سهامی که مجلس برای جامانده‌ها در نظر گرفته روشن نشده که موضوع بلاتکلیفی ای‌تی‌اف دوم نیز خبرساز شده است.

آیا پای دعوای بزرگ در مدیریت پالایشگاه‌ها در میان است؟

یکی از گمانه‌زنی‌های جدی نیز به موضوع مدیریت سهام پالایشگاه‌های در معرض عرضه اشاره دارد، بر این اساس ‌به‌نظر می‌رسد در مورد پالایشگاه‌ها دعوای اصلی بر سر مدیریت این صندوق باشد. اگر سهام موجود به‌صورت ETF عرضه شوند به‌نظر می‌رسد مدیریت صندوق به‌عهده وزارت اقتصاد باشد و اگر عرضه به‌صورت بلوکی انجام شود احتمالاً با انجام خرید از سوی زیرمجموعه‌های وزارت نفت مدیریت در نهایت در وزارت‌خانه مذکور باقی بماند.

جزئیات اختلاف نظر وزارت اقتصاد و وزارت نفت

گفتنی است، طبق اعلام رسمی دژپسند، وزیر اقتصاد "دستگاه مربوطه (وزارت نفت) در روز‌های اخیر اعلام کرد "آمادگی نداریم"، بر این اساس، دارادوم به‌صورت بلوکی عرضه می‌شود و اگر هم نتوانستیم، آن را شناور می‌کنیم."

این درحالی است که شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی توقف عرضه دارادوم را تصمیم وزیر اقتصاد دانست و تأکید کرد در صورت تغییر این تصمیم برای تشکیل صندوق ETF، این شرکت و وزارت نفت آماده بوده و هستند که تمامی اختیارات خود را در این خصوص به وزیر اقتصاد تفویض نمایند. در اطلاعیه شرکت مذکور آمده است، "طبق آخرین نظر جناب آقای دژپسند وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی، قرار شد سهام پالایشگاه‌ها به‌صورت بلوکی فروخته شود و لذا با انتخاب این روش عرضه، دیگر لزومی به تشکیل صندوق ETF نبوده است.

احتمال عرضه سهام پالایشگاه‌ها در قالب ای‌تی‌اف همچنان وجود دارد؟

هرچند شرکت پخش و پالایش تمام تقصیر را بر دوش وزیر اقتصاد انداخته است اما بایستی منتظر ماند تا جزئیات بیشتر از موضوع روشن شود. به هر حال پیگیری‌ها نشان می‌دهد ظاهراً در صورت عدم اقدام وزارت‌خانه متولی برای عرضه سهام در قالب ای‌تی‌اف و عدم‌استقبال در عرضه بلوکی وزارت اقتصاد می‌تواند رأساً نسبت به عرضه سهام در قالب ای‌تی‌اف اقدام کند. هنوز جزئیات این خبر تأیید نشده است اما پیگیری‌های لازم از سوی خبرنگاران تسنیم در این خصوص انجام خواهد شد.

شاخص عملکرد یا KPI چیست؟راهنمای ساخت یک KPI فوق حرفه ای!

اگر کسب و کاری دارید، آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که چقدر خوب می‌شود بتوانید تشخیص دهید دقیقاً کجای کار هستید؟ آیا در حال حال حاضر مسیر درستی را انتخاب کرده‌اید، یا خیر؟ چقدر دیگر باید انرژی و زمان بگذارید تا به اهدافتان دست پیدا کنید؟ اگر دانستن دقیق پاسخ این …

اگر کسب و کاری دارید، آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که چقدر خوب می‌شود بتوانید تشخیص دهید دقیقاً کجای کار هستید؟ آیا در حال حال حاضر مسیر درستی را انتخاب کرده‌اید، یا خیر؟ چقدر دیگر باید انرژی و زمان بگذارید تا به اهدافتان دست پیدا کنید؟ اگر دانستن دقیق پاسخ این سؤال‌ها در کسب و کارتان، رؤیایی به نظر می‌رسد، تنها به دلیل آن است که شاخص‌ KPI را نمی‌شناسید. اما اصلاً نگران نباشید؛ چرا که قرار است همه چیز را فرا بگیرید. بنابراین اگر می‌خواهید:

• بدانید شاخص KPI چیست؟
• تفاوت آن با KPR را بدانید
• چگونه KPI منحصر به فرد کسب و کار خودتان را داشته باشید

به خواندن ادامه دهید و آژانس دیجیتال مارکتینگ تاس را تا انتهای این مطلب، همراهی کنید:

Table of Contents

شاخص KPI چیست؟

KPI، مخفف شده‌ی عبارت Key Performance Indicator به معنای شاخص کلیدی عملکرد است که از آن با عنوان یک متغیر اندازه‌گیری یاد می‌شود. متغیری که بزرگترین هدفش آن است که به شما نشان دهد، تا چه برای رسیدن به اهداف کلیدی و مهم کسب و کارتان، موفق بوده‌اید. الان که با تعریف شاخص KPI آشنا شدید، ذهنتان به سمت و سوهای مختلفی رفته‌است و ما هم این احتمال را از قبل داده‌ایم!

در واقع، ممکن است برای درک این معنا، ذهنتان به سمت تعریف دیگری از شاخص بروید. بنابراین، بهتر است پیش از هر چیز، تفاوت بین شاخص کلیدی یا همان KPI و شاخص نتیجه را بدانید.

تفاوت شاخص کلیدی KPI با شاخص کلیدی نتیجه (KRI) در چیست؟

یکی از مهمترین ویژگی‌های شاخص کلیدی عملکرد که باید به آن توجه داشته باشید، آن است که دقیقاً مشابه اسمش، برای ارزیابی عملکرد شما به کار می‌رود و هیچ ربطی به نتیجه‌هایتان ندارد! به عنوان مثال، سودی که کرده‌اید، میزان فروشتان و یا هر نتیجه دیگری که به دنبال آن هستید، هیچ ربطی به KPI ندارد. این موارد به شاخص کلیدی نتیجه یا همان KRI بر می‌گردد.

ممکن است با خودتان بگویید، چرا شاخص کلیدی عملکرد، به نتایج کاری ندارد؟ جواب این سؤال واضح است! نتایجی که بدست می‌آورید، حاصل چندین اقدام هستند؛ این در حالی است که KPI تنها یکی از عملکردهایتان را مورد بررسی قرار می‌دهد.

در واقع، برای درک بهتر اسن تفاوت، خوب است بگوییم KPI به شما می‌گوید، چه کاری را باید انجام دهید؛ اما KRI نتایجتان را به شما نشان می‌دهد.

با استفاده از شاخص KP می‌توان وجوه مختلف پیشرفت یک کسب و کار را تحلیل نمود.

چگونه یک شاخص KPI حرفه ای داشته باشیم؟

ای روزها، دنیای کسب و کارها به گونه ای است که داده‌هایی که در اختیار دارند، بسیار زیاد است؛ از این رو ممکن است برای انتخاب شاخص کلیدی عمکرد اشتباه عمل کنیم یا مواردی را انتخاب کنیم که کمکی به پیشرفت کسب و کارمان نمی‌کنند. کسب و کارهای زیادی هستند که شاخص‌های مشهور زمینه خودشان را برای بررسی انتخاب می‌کنند، بدون آنکه بدانند آیا واقعاً به نفعشان تمام می‌شود یا خیر!

از این رو، در این بخش از مطلب، می‌خواهیم بگوییم چطور باید یک KPI فوق حرفه ای، مختص کسب و کار خودتان تهیه کنید؟

هدفتان چیست؟

اولین قدمی که برای تعیین شاخص KPI باید بردارید، آن است که هدف اصلی کسب و کارتان را به‌طور واضح مشخص کنید. به عنوان مثال، این هدف ممکن است افزایش کیفیت باشد. بعد از تعیین، باید به این فکر کنید که کسب و کارتان، چگونه می‌تواند به این هدف دست پیدا کند؟

برای هر قدم، یک شاخص KPIداشته باشید

از آنجایی که معمولاً اهداف کسب و کارها، بزرگ هستند و برای رسیدن به آنها باید چندین فعالیت را همزمان انجام دهید. همچنین از آنجایی که گفتیم KPI تنها عملکردتان در یک زمینه را مورد بررسی قرار می‌دهد، پس باید چه کرد؟ در چنین شرایطی، برای هر قدمی که باید برای تحقق هدفتان بردارید، یک KPI خاص تعیین کنید. ب ه عنوان مثال، یکی از کارهایی که باید برای افزایش کیفیت انجام دهید، کاهش دادن تولید ضایعات است.

بخش های مختلف شاخص KPI

بهتر است با انواع شاخص‌های کلیدی عملکرد آشنا شویم:

• ورودی‌ها: ورودی‌ها در واقع اطلاعاتی به شما می‌دهند که متوجه می‌شوید چه مقدار از چه نوع منبعی با چه کیفیت صرف رسیدن به اهداف شده است.
• فرآیند: در این بخش کیفیت‌های فرایندهای اجرایی بررسی می‌شود.
• خروجی‌ها: خروجی‌های در واقع نتایج به دست آمده است که باید ببینیم برای تحقق آنها چقدر کار کرده‌ایم.
• نتایج: این نوع KPI با هدف بررسی نتایج به دیست آمده تعریف می‌شود.
• پروژه: در این بخش مراحل پیشرفت، اتمام یا نواقص پروژه بررسی می‌‌شود.
  نکته بسیار مهم این است که گاهی اوقات تعداد شاخص‌های کلیدی عملکرد گاهی آنقدر زیاد می‌ شود که تصور می‌کنیم دچار سردرگمی شده‌ ایم و نمی‌ توان KPIهای درستی تعریف کنیم.
  در گام اول برای اینکه بتوانید به درستی مشخص کنید کدام شاخص‌های کلیدی عملکرد مناسب شماست و به دنبال چه چیزی هستید. برای این کار بهتر است به دنبال جواب سوالات زیر باشید:
• دنبال چه نتایجی هستیم؟ این نتایج می‌ تواند شامل درآمد، فروش بیشتر، سهام بازار، افزایش کلیک، افزایش، افزایش فالوئر و… باشد.
• این نتایج چه اهمیتی برای ما دارد؟ باید مشخص کنید که چرا رسیدن به این نتایج مهم است.
• برای سنجش مسیر پیشرفت باید چه چیزی را اندازه‌گیری کنیم؟ باید روش‌های ارزیابی، کمی یا کیفی بودن اطلاعات و آمار، نحوه تحلیل، ابزارهای تحلیلی و… را مشخص کنید.
• چگونه به این نتایج برسیم؟ باید ببینیم کدام کمپین‌ ها و ابزارهای تبلیغاتی بیشتر به ما کمک می‌کند.
• مسئول رسیدن به این نتایج چه افرادی هستند؟ باید مشخص کنیم که کدام فرد، افراد یا بخش‌ ها در رسیدن به اهداف و نتایج مطلوب مسئول هستند.
• چطور متوجه شویم که به نتایج مطلوب رسیده‌ایم؟ باید معیارهای مشخصی را از ابتدا تعریف کنید تا براساس استانداردها بسنجید که آیا به نتایج دلخواه رسیده‌ اید.

عملکردتان را بررسی کنید

بعد از تعیین KPI، باید به این فکر کنید که چطور قرار است آن را پیاده‌سازی کنید؟ هر چیزی یک، نرخی دارد. این نرخ را برای KPIتان در نظر بگیرید. بنابراین، در نهایت، کاهش نرخ ضایعات، شاخص کلیدی عملکرد شما خواهد بود. یادتان باشد، در تعیین شاخص کلیدی عملکرد، همه چیز باید واضح و شفاف باشد.

به عنوان مثال، تعیین کنید که تا انتهای سه ماه آینده، نرخ ضایعاتتان را به اندازه 20% کاهش دهید.

بعد از تعیین KPI، باید به این فکر کنید که چطور قرار است آن را پیاده‌سازی کنید.

سوالاتی که ساختن KPIتان را دقیق تر می‌کند

در ادامه، با سوالاتی آشنا می‌شوید که پاسخ به آنها، برای داشتن یک KPI قوی تر، به شما کمک زیادی می‌کند. در واقع این سوالات به شما کمک می‌کنند تا با پاسخ به آنها، شاخص کلیدی واضح تری برای کسب و کارتان تعیین کنید و موفق تر عمل کنید.

این سؤال‌ها که در بخش قبلی نیز به آن اشاره کردیم؛ عبارتند از:

• KPI شما دقیقاً قرار است چه چیزی را اندازه‌گیری کند؟
• چرا این نتیجه از شاخص کلیدی عملکرد، تا این اندازه برایتان مهم است و باید آن را محقق کنید؟
• داده‌هایتان از کجای می‌آیند؟
• هر چند وقت یکبار قرار است میزان KPIتان را مورد بررسی قرار دهید؟
• KPI برای کدام بخش از کسب و کارتان مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
• بهترین و بدترین حالت ممکن برای هدف KPIتان چیست؟
• چه کسی مسئول این کار است؟
• و …

موثرترین انواع KPI برای وبسایت‌ها

در این بخش چند نمونه از مهم‌ترین و موثرترین KPI هایی که مارکترها استفاده می‌کنند را بررسی می‌کنیم:

۱. شاخص عملکرد نرخ تبدیل

این که سایت شما بازدید کننده‌های زیادی داشته باشد، صدالبته خبر خوبی است. اما نمی‌تواند از پس پرداختن حقوق کارمندان یا اجاره محل کارتان بربیاید. یکی از مهم‌ترین شاخص‌هایی که برای صاحبان کسب و کار داری اهمیت است نرخ تبدیل یا Conversion rate است. در نظر گرفتن شاخص نرخ تبدیل می‌تواند به شما کمک کند بفهمید که چرا با وجود کاربران زیادی که به سایت شما سر می‌زنند درآمد شایانی رقم نزده‌اید. در نظر داشته باشید که تبدیل تنها محدود به فروش محصول نشده و هرنوع دیگر از تبدیل از جمله عضویت در خبرنامه، دانلود فایل یا ثبت نام برای یک وبینار نیز می‌تواند نرخ تبدیل را تشکیل بدهد. نرخ تبدیل از فرمول زیر محاسبه می‌شود:

۲. شاخص KPI سرنخ‌های فروش

این شاخص از شاخص‌های کیفی بوده و تعیین می‌کند سرنخ‌هایی که برای فروش در وبسایت خود طراحی کرده‌اید تا چه حد اثربخش بوده‌اند. درواقع می‌توان گفت که این شاخص زیرمجموعه نرخ تبدیل بوده و برای دست‌یابی به عدد بایستی در فرمول قسمت قبل جای آیتم تعداد تبدیل را با میزان خرید پرکنید. اگر تعداد کلیک سایت شما بالا بوده اما با رقم خرید‌های انجام شده قابل مقایسه نیست، باید بدانید که احتمالا سرنخ‌های خوبی را برای هدایت به سمت فروش درنظر نگرفته اید و بایستی بازنگری انجام بدهید..

۳. شاخص‌ عملکرد معیارهای رفتاری

نوع رفتار کاربران در وبسایت شما موردی است که همواره بایستی مورد بررسی قرار بگیرد. این که کاربران چه زمانی را در سایت شما سپری می‌کنند می‌تواند تعیین کننده میزان رضایت آن‌ها باشد. اگر محتوایی تولید کرده‌اید که خواندن آن از ابتدا تا انتها ۶ دقیقه زمان می‌برد اما کاربران به طور میانگین ۳۰ ثانیه بیشتر به آن اختصاص نمی‌دهند، یعنی یک جای کار می‌لنگد و نیاز به بررسی دارد. رفتار دیگری که بایستی همواره مدنظر قراربگیرد، حضور بازدیدکنندگان جدید در وبسایت است. این که درصدی از مشتریان شما به مشتریان دائمی تبدیل شده و بارها و بارها خرید انجام بدهند، نکته مثبتی است. اما در کنار این مشتریان دائمی وبسایت همواره بایستی کاربران جدید را نیز به خود جذب کند.

۴. شاخص‌های فرایند

بررسی این شاخص نشان می‌دهد که آیا کسب و کار در رسیدن به اهداف تعیین شده موفق بوده یا خیر. در این شاخص مواردی مثل بهره‌وری، کارایی و اثربخشی بر اساس اهداف تعیین شده مورد بررسی قرار می‌گیرند. شاخص فرایند به طور کلی فعالیت کل مجموعه را رصد می‌کند. و درواقع اطلاعات مورد نیاز از کسب و کار را به منظور تحلیل فرایند‌ها و جهت بهبود مستمر آن‌ها آشکار می‌سازند تا به واسطهٔ آن بتوان به اهداف ملموس استراتژیک کسب و کار رسید.

۵. شاخص‌ عملکرد تاخیری

این شاخص‌ها بازدهی فعالیت‌های تجاری نظیر سود سه ماهه و رشد سالانه را اندازه گیری می‌کنند و وجوه شاخص از کجا آمده است؟ به این دلیل به آن‌ها شاخص تاخیری گفته می‌شود که همواره داده‌های مربوط به یک بازه زمانی در گذشته را در نظر می‌گیرند.

۶. شاخص‌های عملکرد پیشرو

شاخص‌های پیشرو در مقابل شاخص‌های تاخیری قرار دارند و آمارهای مربوط به آینده را پیش‌بینی می‌کنند. در واقع شاخص‌های پیشرو شاخص‌های پیشرو دریچه‌ای رو به اقتصاد مقابل شما قرار می‌دهند.

کارایی بیشتر KPI با ترکیب شاخص ها

با وجود این که هریک از شاخص ها کارکرد مستقل خود را دارند و جداگانه به اهداف خود می رسند اما دو دلیل عمده برای ترکیب شاخص ها وجود دارد که باعث می شود نتوانیم از این مساله چشم پوشی کنیم:

اول این که با ترکیب کردن KPIها اهداف خرد را جمع آوری کرده و به یک هدف واحد تبدیل می کنیم. سپس این هدف واحد را برای نظارت همه جانبه تر به کار بگیریم.

دلیل دوم این است که KPIهای ترکیبی می توانند نتایج قابل اعتماد تری به دست بدهند.

به طور مثال اگر قرار است مورد تولید را با استفاده از شاخص ها ارزیابی کنیم، و برای این مساله از شاخص های ساعت/بودجه استفاده می کنیم. حالا اگر اپراتور ساعت های تولید را به درستی ثبت نکنند، این شاخص نتایج بالاتر از حد انتظاری را نشان می دهد.
حالا اگر شاخص سومی ایجاد کنیم که ترکیبی از دو شاخص قبلی باشد به محض این که داده ها با واقعیت اختلاف داشته باشند، این موضوع را نشان می دهد.
به این دلیل که به عنوان نمونه در این مثال حالت اول ساعات تولید کمتر از واقعیت و حالت دوم ساعت تولید بیش از واقعیت را نشان می دهد. به این ترتیب متوجه می شویم که خطایی در داده ها وجود دارد.

جمع بندی

و در آخر، باید بگوییم KPI یا همان شاخص کلیدی عملکرد، یکی از مهمترین اقداماتی است که باید در را کارهایتان قرار دهید. فرقی نمی‌کند که آن را بخواهید برای فروش، بازاریابی، تولید محتوا و حتی مدیریت شبکه‌های اجتماعی تان به کار ببرید؛ در هر صورت، تمام کسب و کارهایی که الگویتان هستند، از آن استفاده می‌کنند.

چرا شما مانند آنها نباشید؟ تعلل نکنید و همین حالا، KPI خاص خودتان را طراحی کنید و نتایج فوق‌العاده اش را ببینید.