تحلیل بازار: اثر نرخ بهره بانکی بر بورس
عدد نرخ بهره بانکی همواره یکی از مباحث پرچالش در اقتصادهای دنیاست. اما در اقتصاد ایران به دلیل شرایط تورمی موضوع با پیچیدگی های بیشتری همراه است. حال امسال با توجه به رشد شاخص خیره کننده بورس این مساله مورد توجه بیشتری قرار گرفته است
اقتصاد قربانی منافع سهامداران بورس؟
در چند وقت گذشته هر گاه که حتی شایعه ای مبنی بر بالا بردن نرخ سود بانکی مطرح میشد، شاخص بورس به سرعت واکنش نشان میداد و روند نزولی به خود می گرفت. با این حال برخی اقتصاددانان معتقدند در حال حاضر با توجه به تورم افسار گیسخته ای که کشور با آن رو به روست باید تن به بالا رفتن نرخ بهره بانکی داد تا جلوی این تورم گرفته شود. اما قطعا این امر به مذاق افرادی که داخل بازار سرمایه مشغول به فعالیتند خوش نمی آید و جبهه شدیدی در قبال این موضوع می گیرند.
اما باید ابتدا مشخص کرد که میزان تاثیری که بورس از نرخ بهره بانکی می گیرد چه میزان است؟ در بازار های دنیا نرخ بدون ریسک که متناظر با نرخ بانکی کشور هست تاثیر بسزایی بر بازار ها می گذارد، زیرا فرد بدون آن که ریسکی را تحمل کند و سرمایه خود را به خطر بیاندازد، در انتهای سال سودی عایدش می شود. اما با توجه به نرخ بهره ای که در کشور حاکم است، باید گفت در حاضر نرخ بهره حقیقی منفی است و افراد برای آن که پول آن ها کمتر افت کند مجبور هستند که تن به بازارهای مختلف دهند تا پول نقدی که در دستانشان است به اصطلاح آب نشود. امروز در برنامه دیدبان بورس، از مهمان برنامه علی اسلامی بیدگلی، سوالات متعددی در خصوص نرخ بهره بانکی و رابطه آن با تورم و بازار سرمایه پرسیده ایم.
عملکرد تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام منفی در نرخ بهره با اثر بر روند شاخص و کاهش ۲۵۹ هزار میلیاردی فروش اوراق
وزیر اقتصاد با انتقاد از بانک مرکزی برای افزایش نرخ بهره بین بانکی و اثر بر تغییر روند شاخص و کاهش فروش ۲۵۹ هزار میلیارد تومانی اوراق در سال ۹۹ گفت: حتی برای مشکل بورس ۱۱ هزار میلیارد تومان ارز صندوق توسعه خریداری نشد.
فرهاد دژپسند با بیان اینکه اگر نوسانات نرخ بهره بین بانکی با سو مدیریت مواجه نمیشد، چشم انداز مثبت بازار سهام به گونه ای بود که حتی کمک به بانک مرکزی در هدایت نقدینگی ممکن بود چنانچه در مهر و آبان این اتفاق افتاد، گفت: نرخ سود بین بانکی در اختیار بانک مرکزی است واز تیر ماه با افزایش نرخ بهره بانکی، روند شاخص بورس نزولی شد.
وی افزود: در زمانی که نرخ بهره بین بانکی پایین بود هفته ای 8 هزار میلیارد تومان اوراق فروخته میشد اما با افزایش نرخ بهره بین بانکی، فروش اوراق دولت به شکل وحشتناکی افت کرد. سال قبل به سختی 125 هزار میلیارد تومان اوراق نقدی فروخته شد. اگر برخی می گویند بانک ها اجباری اوراق نقدی دولت را خریداری کردند، هیچ الزامی از سوی دولت در این حوزه نبود بلکه اختیاری در بانک های دولتی انجام شد.
این مقام مسئول ادامه داد: انحراف در سیاست پولی بر تحولات اقتصادی موثر بود. اگر الزامات استقلال و نظارت بانک مرکزی بر بانک ها لحاظ نشود به انحرافی منجر می شود که تبعات آن غیر قابل جمع کردن است. این انحراف از سال 97 به نوعی شروع شد.
دژپسند عنوان کرد: هیأت عالی ثبات اقتصادی در تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام همه جای دنیا وجود دارد که وزیر اقتصاد رئیس آن است. چون وزیر اقتصاد همزمان بازار بانکی، بیمه، بدهی و بورس را زیر نظر دارد. به عنوان یک مثال از نظارت مجمعی، بانک مرکزی برخی مؤسسات اعتباری مشکلدار را که زیر نظر گرفته بود در اسفند ماه برای حل مشکل آن مؤسسه . 11 هزار میلیارد تومان اوراق خریداری کرد تا مشکل حل شود اما همین بانک مرکزی حاضر نبود کمتر از 11 هزار میلیارد تومان برای حل مشکل بورس ارز صندوق توسعه را خریداری کند.
رابطه نرخ بهره و بازار سرمایه
با اعلام بانک مرکزی، نرخ بهره بین بانکی به ۲۱.۳۱ درصد رسید و به روند رکوردشکنی خود در دو ساله اخیر ادامه داد. مطابق اعلام بانک مرکزی، نرخ بهره بین بانکی در ۳۰ تیر ۱۴۰۱ با ثبت رقم ۲۱.۳۱ درصد، رشدی ۰.۱۷ واحد درصدی را نسبت به هفته گذشته ثبت کرد.
گروه اقتصاد کلان: در مفاهیم بازارهای مالی، افزایش نرخ بهره بانکی رابطه معکوسی با رشد بازار سرمایه دارد زیرا افزایش نرخ بهره منجر به افزایش هزینه فرصت، کاهش ارزندگی سهام به دلیل فزونی نرخ تنزیل و همچنین کاهش انگیزه سفتهبازی در بازارهای مالی میشود.
به گزارش «تجارت آنلاین»، حال این سوال ایجاد میشود آیا نرخ بهره بین بانکی همان نرخ بهره بانکی است که برای سپردهگذاران لحاظ میگردد؟ آیا به صورت مستقیم اثر مشابهی بر بازار سرمایه دارند؟ برای پاسخ به سوال ابتدا تعریفی در مورد نرخ بهره بین بانکی ارائه میگردد.
بانکها به دلایل مختلف که اثرگذار بر عرضه و تقاضای پول است، تغییر نرخ سود تسهیلات یا سود سپردهها ممکن است بهصورت کوتاهمدت دچار کمبود نقدینگی یا مازاد آن شوند. با کمبود نقدینگی، برخی بانکهای متقاضی پول وامگیرنده میشوند و از منابع مازاد نقدینگی سایر بانکهای دیگر استفاده میکنند. این نوع تبادلات بین بانکی معمولاً خیلی کوتاهمدت و در بیشتر مواقع بهصورت یک شبه (over night) برای تسویه مطالبات بانک مرکزی است و اغلب روز بعد تسویه میگردد. حال با نگاهی بر تعاریف فوق درمییابیم که نرخ بهره بین بانکی متفاوت از نرخ بهره بانکی مرسوم است. از این رو نمیتوان رابطه مستقیمی بین آن و بازدهی شاخص کل تعمیم داد.
از سوی دیگر با اعلام بانک مرکزی، نرخ بهره بین بانکی به ۲۱.۳۱ درصد رسید و به روند رکوردشکنی خود در دو ساله اخیر ادامه داد. مطابق اعلام بانک مرکزی، نرخ بهره بین بانکی در ۳۰ تیر ۱۴۰۱ با ثبت رقم ۲۱.۳۱ درصد، رشدی ۰.۱۷ واحد درصدی را نسبت به هفته گذشته ثبت کرد. نرخ بهره بین بانکی یکی از ابزارهای مهم برای کنترل تورم است و افزایش آن میتواند اثر مثبتی در کاهش نرخ تورم داشته باشد.
محمدابراهیم سماوی، تحلیلگر بازار سرمایه گفته است: آمارهای جدید بانک مرکزی نشان میدهد که نرخ بهره بین بانکی به ۲۱٫۳ و آمار تورم نقطهای به ۵۴ درصد رسید. وی ادامه داد: نرخ بهره بین بانکی مستقیم بر بازار سرمایه اثرگذار نیست. نرخ بهره بین بانکی، یک نرخ شبانهای است که بانکها به یکدیگر قرض میدهد و به نوعی نرخ استقراض بین بانکی است که تسویه می شود.
این کارشناس بازار سرمایه تشریح کرد: نرخ بهره و سود سپردههایی که ما میشناسیم و تاثیر مستقیم بر بازار سرمایه دارد با این نرخ فرق دارد. اما این نرخ بیمعنی نیست و افزایش این نرخ نشان میدهد بانکها در جذب نقدینگی موفق نبودهاند و در بازار سرمایه نیز حجم معاملات نشان میدهد که این نقدینگی جذب بازار نشده است. سماوی در ادامه گفت: با وجود این مسائل میتوانیم انتظار رشد در بازارهای موازی داشته باشیم. افزایش حجم معاملات نیز این موضوع را نشان میدهد.
حتی ممکن است به سهامداران این سیگنال داه شود که افزایش نرخ بهر بین بانکی و بی توجهی دولتمردان و مسئولان بانک مرکزی نشان دهنده سیاستهای انقباظی در آینده خواهد بود. یک استاد دانشگاه گفت: تاثیر افزایش نرخ بهره بین بانکی در حد یکی دو درصد بر بازار تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام سرمایه قابل ملاحظه نیست ضمن اینکه به سایر نرخهای بهره به ویژه نرخهای بهره بانکی نیز سرایت پیدا نکرده است.
کامران ندری؛ استاد اقتصاد در گفتگو با خبرنگار ایبِنا با بیان اینکه وضعیتی که در شاخص بورس شاهد بودیم ریزش یا افت شدید تلقی نمیشود و دلیلی نمیبینم که نوسانات بازار سرمایه را به نرخ بهره بازار بین بانکی نسبت دهیم چرا که افزایش قابل ملاحظهای نبوده است؛ اظهارکرد: میتوان گفت نوساناتی در بازار سرمایه داریم که آن هم تا حدودی طبیعی است. ممکن است برحسب تصادف در چند روز گذشته تعداد روزهایی که بازار قرمز بوده از سبزپوشی بازار بیشتر بوده باشد.
وی ادامه داد: چه اتفاقی باید بیفتد که تصور کنیم بازار روند مثبتی را طی کند؟ آیا تحولی در وضعیت اقتصاد ما رخ داده است؟ بازارهای مالی خیلی سریع به اخبار مثبت و منفی اقتصاد واکنش نشان میدهند که در ماههای گذشته نیز اخبار منفی در اقتصاد ما زیاد بوده که میتواند بر بازار تاثیر بگذارد.
این تحلیلگر مسائل پولی و بانکی درباره نوسانات بازار بورس و بازار سرمایه تاکید کرد: تصور نمیکنم عامل قرمزپوشی بازار در چندوقت گذشته افزایش نرخ بهره بین بانکی باشد چرا که عامل قابل ملاحظهای نیست. به گفته ندری، در یکسال گذشته حتی روزهایی که بازار مثبت بوده است هم نرخ بهره بین بانکی حدود ۱۸ تا ۱۹ درصد بوده و در حال حاضر ۲۰ تا ۲۱ درصد شده است بنابراین این افزایش یک درصدی قابل ملاحظه نیست.
این استاد دانشگاه گفت: نکته مهم دیگر اینکه بانک مرکزی جلوی سرایت و انتقال افزایش نرخ بهره بین بانکی به نظام بانکی را تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام گرفته است یعنی به بانکها اجازه داده نشده است که به این دلیل، نرخ بهره سپرده یا تسهیلات را تغییر دهند؛ بنابراین نمیتوان این مورد را از دلایل افت بورس دانست. از نگاه او، عوامل دیگر به مراتب میتواند در نوسانات بازار سرمایه اعم از اخبار منفی موثرتر باشد، اما گویا افرادی که میخواهند توجیحی برای منفی شدن بازار ذکر کنند عامل نرخ بهره بین بانکی را پررنگ میبینند.
عملکرد بانک مرکزی چه باید باشد؟
ندری با تاکید براینکه بانک مرکزی در شرایط کنونی از یک قاعده پولی تبعیت میکند، اظهار کرد: یعنی با توجه به شرایط تورمی که در اقتصاد است تصمیم گرفته پایه پولی از حدی بالاتر نرود. وقتی هم بانک مرکزی در حال کنترل رشد پایه پولی است طبیعتا کنترل و مهار تزریق پایه پولی به بازار بین بانکی منجر به افزایش نرخ بهره در این بازار میشود. اگر بخواهیم نرخ بهره بین بانکی افزایش نیابد بانک مرکزی باید منابع جدیدی به بازار بین بانکی تزریق کند و اجازه دهد رشد پایه پولی افزایش پیدا کند.
این تحلیلگر مسائل پولی و بانکی گفت: اگر بانک مرکزی بخواهد برنامه کنترل رشد پایه پولی را کنار بگذارد نرخ بهره در بازار بین بانکی کاهش پیدا میکند، اما با این سیاست، تورم بالا تداوم و استمرار پیدا میکند بنابراین باید نگاه کلانتری داشت.
ندری با تاکید براینکه کاهش نرخ بهره بین بانکی با برنامه کنترل و مهار رشد پایه پولی توسط بانک مرکزی سازگاری ندارد، اظهار کرد: بنابراین بانک مرکزی یا باید با تزریق جدید به بازار بین بانکی اجازه دهد رشد پایه پولی بالا برود یا اینکه سیاستهای کلانتری را دنبال کند. بانک مرکزی که نباید به نوسانات جزئی در بازار سهام توجه کند بلکه آنچه مهم است این است که وظیفه اصلی بانک مرکزی کنترل نرخ تورم و پایه پولی است. وی افزود: نرخ بهره بین بانکی که دستوری تعیین نمیشود؛ بلکه بستگی به عرضه ذخائر و میزان تزریق منابع جدید دارد. بانک مرکزی با توجه به شرایط اقتصادی کشور تصمیم دارد که رشد پایه پولی را کنترل کند؛ بنابراین اگر بانک مرکزی این سیاست انقباضی را دنبال نکند ممکن است نرخ تورمهای بالا در اقتصاد ما پایدار شود که فشار سنگینی را به مردم وارد خواهد کرد و این در حالی است که نرخ تورم در چند ماه گذشته تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام از سقف تاریخی خود عبور کرد. این استاد دانشگاه گفت: این سیاستها هرچند در کوتاه مدت ممکن است اثر منفی روی بازار مالی داشته باشد، اما در بلند مدت، کنترل تورم روی اقتصاد و بازارهای مالی مختلف اثر مثبت خواهد داشت.
چگونه تصمیم نرخ بهره بانک فدرال رزرو در بازار تاثیر می گذارد
آیا می دانید اعلام نرخ بهره فدرال رزرو پربیننده ترین و محبوب ترین رویداد برای تجار و سرمایه گذاران در سراسر جهان تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام است؟ تصمیم نرخ بهره نه تنها اقتصاد ایالات متحده ، بلکه اقتصاد جهانی را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. با این حال این یک تأثیر گسترده و بلافاصله در بازارهای مالی ، از جمله ارزها ، سهام ، اوراق قرضه و حتی کالاها دارد.
نحوه معامله تصمیم نرخ بهره فدرال رزرو
اما چرا تصمیمات فدرال رزرو بسیار مهم است؟ چه تاثیری بر بازارهای مختلف دارد؟ مهم تر اینکه ، شما چگونه تصمیم نرخ بهره بانک فدرال و نوسانات احتمالی این تصمیمات را معامله می کنید؟
نرخ بهره صندوق ذخیره فدرال چیست؟
توسط فدرال رزرو به عنوان ابزاری برای مدیریت عرضه پول کشور به منظور دستیابی به اقتصادی سالم مورد استفاده قرار می گیرد و در عین حال به عنوان معیار نرخ بهره پس انداز ، وام ، کارت اعتباری و غیره نیز فعالیت می کند. هرگونه تغییر در نرخ بهره منجر به تحرک عمده ای در بازارهای مالی می شود و تأثیر ویژه ای بر دلار آمریکا دارد که در این مقاله به تفصیل به آن خواهیم پرداخت.
نرخ چگونه تعیین می شود و چه زمانی توسط بانک مرکزی ایالات متحده صادر می شود؟
بانک فدرال رزرو برای مدیریت سیاست های پولی برای دستیابی به هدف حداکثر اشتغال و ثبات قیمت است. برای انجام این کار ، بانک فدرال سازمان سیاست گذاری خود را به نام کمیته بازار آزاد فدرال (FOMC) ایجاد کرده است که از 12 عضو تشکیل شده است ، هفت عضو از اعضای هیئت دولت و 5 عضو دیگر از 12 ایالت هستند. .
FOMC سالانه هشت جلسه تشکیل می دهد ، اما گاهی جلساتی را به طور غیر برنامه ریزی شده برای بررسی تحولات اقتصادی و مالی برگزار می کند. تصمیم برای تعدیل نرخ بهره یا ثابت نگه داشتن آن معمولاً با تغییر در انتظارات اقتصادی مرتبط است.
قبل از اینکه به چگونگی تصمیم گیری درباره نرخ بهره بانک فدرال نگاهی بیندازیم ، ابتدا اجازه دهید عوامل موثر بر تصمیم FOMC در مورد نرخ بهره فدرال رزرو را بررسی کنیم.
چه عواملی باعث تغییرات قیمت می شود؟
یکی از مهمترین اهداف بانک مرکزی ایالات متحده ثابت نگه داشتن تورم در 2٪ است. تورم به نرخ افزایش قیمت کالاها و خدمات گفته می شود. در حالی که فاکتورهای زیادی وجود دارد که FOMC هنگام تعیین نرخ بهره به آن توجه می کند ، تورم یکی از بزرگترین تأثیرات در تصمیم FOMC است.
اگر نرخ تورم به طور قابل توجهی افزایش یابد ، ممکن است بانک فدرال به دنبال افزایش نرخ بهره فدرال باشد. این میزان پولی را که بانک ها باید وام دهند را کاهش می دهد ، که باعث کند شدن استقراض مصرف کننده و در نتیجه کاهش تقاضا می شود. همچنین می تواند ارزش بدهی مصرف کننده را گرانتر کند که این امر مردم را مجبور به کاهش هزینه ها و در نتیجه کاهش تقاضا و کاهش قیمت کالاها و خدمات می کند.
اگر تورم کاهش یابد، این نشان دهنده این است که مصرف کنندگان هزینه نمی کنند ، این یک مشکل تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام برای بانک مرکزی ایالات متحده است زیرا ممکن است باعث رکود اقتصادی شود. در این صورت ، بانک مرکزی احتمالاً نرخ بهره را برای تحریک فعالیت اقتصادی کاهش می دهد. نرخ بهره پایین تر به معنای “وام گرفتن ارزانتر توسط مصرف کنندگان و شرکت ها” است که به نوبه خود می تواند به رشد اقتصادی مورد نیاز دست یابد.
از تاریخ نرخ بهره فدرال چه چیزی می توان یاد گرفت؟
نمودار زیر همبستگی بین سالهای 2012 و 2021 بین نرخ بهره فدرال (خط آبی) و شاخص تورم خزانه داری را نشان می دهد. این رابطه بین سیاست تورم و نرخ بهره را برجسته می کند.
اکنون که برخی از تئوری های تصمیم نرخ بهره فدرال رزرو را فهمیدید ، ممکن است از خود بپرسید که معامله گران چگونه از این روش به صورت عملی برای تجارت استفاده می کنند؟
تصمیمات نرخ بهره صادر شده توسط فدرال رزرو چگونه بر بازارها تأثیر می گذارد؟
نرخ بهره این قدرت را دارد که جریان سرمایه را به داخل و خارج از اقتصاد یک کشور تعیین کند. از نظر تئوری ، اگر کشوری نرخ بهره را کاهش دهد ، تمایل دارد ارزش پول خود را در مقابل سایر ارزها از دست بدهد. این بدان دلیل است که نرخ سود پایین به معنای نرخ بازده پایین ابزارهایی مانند اوراق قرضه دولتی است. اگر کشوری نرخ بهره را افزایش دهد ، مدیران صندوق ها ، سرمایه گذاران و مدیران سبد بازنشستگی ممکن است سعی کنند سرمایه خود را به آن کشور منتقل کنند تا از نرخ بازده بهتر بهره مند شوند.
اگر این گزینه را داشتید که نرخ پس انداز خود را با نرخ بهره بالاتری داشته باشید یا پس انداز خود را با نرخ بهره کمتری انجام دهید ، سرمایه خود را از کجا منتقل می کنید؟ پاسخ بدون شک بدیهی است ، شما بهترین بازگشت را برای خود انتخاب خواهید کرد! اکنون می توانید حدس بزنید که موسسات مالی جهانی برای انجام همان کار چه مبلغی را جابجا می کنند با این حال ، همانطور که قبلا ذکر شد ، بازار بر اساس پیش بینی یا انتظار حرکت می کند. اگر سرمایه گذاران احساس کنند این احتمال وجود دارد که کشوری در آینده نرخ بهره را افزایش یا کاهش دهد ، در واقع قبل از اعلام جابجایی تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام سرمایه خود را آغاز می کنند. به همین دلیل پیگیری اخبار و تقویم اقتصادی می تواند در طولانی مدت نتیجه بدهد.
وقتی صحبت از تصمیم نرخ بهره فدرال رزرو و تأثیر آن بر دلار آمریکا می شود ، ممکن است دشوارتر و پیچیده تر باشد زیرا اقتصاد ایالات متحده بزرگترین اقتصاد در جهان است. اگر رشد اقتصادی ایالات متحده ضعیف باشد ، اقتصاد جهانی عملکرد ضعیفی دارد. بنابراین اگر فدرال رزرو برای تحریک اقتصاد ، نرخ بهره را کاهش دهد ، ممکن است سرمایه گذاران سرمایه خود را در دلار آمریکا نگه دارند زیرا ارز ذخیره در جهان است و یکی از امن ترین و با ثبات ترین ارزهای جهانی محسوب می شود.
نحوه تجارت تصمیمات نرخ بهره فدرال
برای معامله گران ، یکی از راه های تجارت افزایش نرخ بهره فدرال یا پایین آوردن نرخ بهره فدرال با هدف تلاش برای استفاده از نوسانات احتمالی برای اعلام خبر است. بازارها در آستانه تصمیم گیری برای نرخ بهره ، بی سر و صدا معامله می کنند ، که دارای امتیاز تأثیر بالا است و به محض اعلام نتیجه ، نوسانات در بازارها آغاز می شود. البته گاهی اوقات هیچ واکنشی از سوی بازار وجود نخواهد داشت اما یکی از کلیدهای موفقیت در تجارت ، آمادگی صحیح برای این رویداد اقتصادی است.
قبل از اینکه نگاهی به مکانیک معاملات تصمیم نرخ فدرال رزرو بیندازیم بیایید ببینیم که بازار از نظر تاریخی چگونه واکنش نشان داده است. در حالی که عملکرد گذشته عملکرد آینده را تضمین نمی کند ، می تواند بینشی را برای معامله گران ایجاد کند تا استراتژی معاملاتی خود را بسازند.
تاثیر نوسانات نرخ بهره بر بازار سرمایه
وزیر اقتصاد ضمن بیان اینکه اگر بانک مرکزی بانکدار دولت نباشد، وضعیت تولیت منابع ارزی دولت مشخص نیست، گفت: از تیر ماه سال گذشته که روند نرخ بهره بین بانکی صعودی شد، حرکت شاخص کل بورس نزولی و فروش اوراق دولت با افت شدید مواجه شد.
به گزارش ایسنا، فرهاد دژپسند در همایش طرح قانونی بانک مرکزی، با بیان اینکه دولت وزارت اقتصاد را به عنوان نماینده خود در بررسی طرح اصلاح قانون بانک مرکزی معرفی کرده است،گفت: البته دولت در خصوص این طرح موضع منفی داشته و مخالف است اما از وظایف وزارت اقتصاد بهسازی طرح و کمک به تکمیل این دست طرحهاست. بنده در سال ۱۳۸۴ مسئول بازنگری قانون تجارت و همچنین قانون رقابت با بیش از ۱۰۰۰ ماده بودم که در آن مقطع نیز دامنه اختلاف نظر بسیار زیاد بود.
وزیر اقتصاد ادامه داد: تنوع نظرات نباید باعث رها کردن نظرات مخالف شود بلکه باید این نظرات مطرح و محصول آن در نتیجه نهایی استفاده شود. در سالهای اخیر در سازمان برنامه و بودجه قوانین مادری مثل برنامه توسعه از همین روش پیشرفت کرد
وی افزود: تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام بر اساس تفسیر شورای نگهبان، مجلس نمیتواند شالوده لایحه دولت را تغییر دهد، یعنی اگر چالش در قانون نهایی وجود داشته باشد عملا منجر به اجرا نشده و در نهایت شاهد ورود نهادهای نظارتی خواهیم بود. بهترین روش برای تدوین قوانین مادر، سپردن کار به دولت و استفاده از روشهای فراگیر است که در نهایت با همراهی مجلس باید گفت اگر اجماع نیست اما اقبال درباره قانون وجود داشته باشد.
دژپسند معتقد است که امروز در مجلس یک طرحی در خصوص چند دستگاه اجرایی دولت وجود دارد اما شاهد چالش بین دستگاهها نیستیم، این درحالی است که موضوع بانکداری و بانک مرکزی بسیار متفاوت است چرا که روی تمام اجزای اقتصاد اثر مشخص دارد.
وی با بیان اینکه، در بین تمام منتقدان طرح اصلاح قانون بانک مرکزی که حتی با رهبر معظم انقلاب نیز مکاتبه انجام دادند، هیچ فردی نیست که به استقلال بانک مرکزی معتقد نباشد، گفت: اگر بانک مرکزی بانکدار دولت نباشد، وضعیت تولیت منابع ارزی دولت مشخص نیست و در اینجا سلطه تجاری و ارزی مطرح است. به عنوان یک سوال باید گفت، آیا صادرکنندگان بخش خصوصی حاضر هستند تحت دیکته بانک مرکزی تجارت کنند؟
وزیر اقتصاد گفت: اقدامات بورس، خزانه داری کل کشور در مدیریت تورم موثر بوده است، اگر این دو سازمان برای فروش اوراق تلاش نمیکردند چه اتفاقی رخ میداد؟ به اعتقاد بانک مرکزی اگر این اتفاق تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام نمیافتاد به تورم موجود ۳۶ درصد افزوده میشد.
دژپسند ادامه داد: اگر نوسانات نرخ بهره بین بانکی با سوءمدیریت مواجه نمیشد، چشم انداز بهبود و روند رو به رشد بازار سهام به گونهای بود که میتوانستیم حتی به بانک مرکزی در هدایت نقدینگی (اعتبار) کمک کنیم، چنانچه در مهر و آبان این اتفاق افتاد. اما دقیقا از تیر ماه که روند نرخ بهره بین بانکی صعودی شد، در آن برهه نیز جهت حرکت شاخص تاثیرات نرخ بهره بر بازار سهام کل بورس نزولی شد. از زمانی که نرخ بهره بین بانکی ۲۰ درصد شد این شاخص عملا بر روند بازار سهام مسلط شد. اگر وضعیت صعودی بازار سهام ادامه پیدا میکرد به هیچ عنوان بحثهای فرابودجهای مثل تبصره ۴ قانون بودجه انجام نمیشد.
این مقام مسئول گفت: در زمانی که نرخ بهره بین بانکی پایین بود، هفتهای ۸۰۰۰ تومان اوراق فروخته میشد اما با افزایش نرخ بهره فروش اوراق دولت به شکل وحشتناکی افت کرد. سال قبل به سختی ۱۲۵ هزار میلیارد تومان اوراق نقدی فروخته شد، اگر برخی میگویند بانکها به صورت اجباری اوراق نقدی دولت را خریداری کردند، باید تاکید کرد، هیچ الزامی از سوی دولت نبود بلکه به صورت اختیاری این روند انجام شد.
وزیر اقتصاد با بیان اینکه، بانک مرکزی سال گذشته حدود ۱۱ هزار میلیارد تومان اوراق یک بانک مشکل دار را خرید چرا که در آن بانک بحث نظارت مجمع مطرح بود، بیان کرد: رابطه بین تحولات جدید مثل بلاک چین با بانک مرکزی به چه شکل است؟ آیا مجبور نیستیم با توجه به تحولات جدید یک اصلاحیه جدید بر قانون بانک مرکزی لحاظ کنیم؟ چرا بانکهای مرکزی دنیا با رشد رمزارزها مخالفند؟ چون این بازار جدید، تسلط بانکهای مرکزی را هدف گرفته است.
وی در خاتمه به بحث تفکیک وزارت اقتصاد نیز اشاره و ابراز امیدواری کرد که در آینده شاهد وزارت دارایی مستقل نیز باشیم.
دیدگاه شما