نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

هزینه های بازاریابی – سود ناخالص
هزینه های بازاریابی

ROI یا بازگشت سرمایه چیست؟ – ویدیوی ۳۶

به هر دلیلی که از ادوردز استفاده میکنین، خیلی مهمه که ROI یا بازگشت‌سرمایه‌تون رو اندازه بگیرین. دونستن ROI در فهمیدن این موضوع که آیا به اندازه‌ی شارژ اکانت گوگل ادز به اهدافتون میرسین یا خیر، کمکتون میکنه.

بیاین ببینیم ROI چیه ROI یعنی نسبت سود به میزان کل پولی که خرج کردین. این مفهوم، یکی از مهمترین شاخص ها برای شماست چون تاثیر واقعی تلاشهاتون رو در کسب‌و کارتون نشون میده.

اگر مقدار ROI برای شما مثبت بود، میتونین مقیاس کمپین‌هاتون رو افزایش بدین ولی اگر این نرخ، منفی بود، باید بگردین و ببینین که کجای کار مشکل داره. و درستش کنین راههای مختلفی برای محاسبه‌ی ROI وجود داره. ولی رایج ترین فرمول محاسبه‌ی اون، از این قراره که درآمد منهای هزینه‌ی اجناس فروخته‌شده تقسیم بر هزینه‌ی اجناس فروخته شده.

در مثال هتل لندن، ما فرض کردیم که به ازای هر شب اقامت یک نفر، ۳۰۰ دلار کسب میکنیم. و هزینه‌ تدارکات هتل به ازای هر نفر برابر ۲۰۰ دلاره. پس ROI در اینجا میشه ۳۰۰ دلار منهای ۲۰۰ دلار که جواب اون، بر ۲۰۰ دلار تقسیم میشه.

که در نهایت، ROI برابر میشه با ۵۰ درصد. به این معنی که به ازای هردلاری که خرج میکنین، یک و نیم دلار بهتون برمیگرده. حالا برای محصولات فیزیکی، هزینه‌ی جنس فروخته‌شده شامل هزینه‌ی تولید و هزینه‌ی تبلیغاتشون میشه. و درآمد شما، برابر مقدار پولی هست که از فروختن اونها کسب کردین.

اگر کسب و کار شما، مشتری بالقوه ایجاد میکنه پس هزینه‌ی جنس فروخته شده فقط شامل هزینه‌ی تبلیغات میشه. و درآمد شما، تعداد مشتریان بالقوه‌ای هستن که بطور معمول بدست میارین.

برای مثال اگر شما به ازای هر ده مشتری بالقوه، یک فروش انجام میدین و هر فروش شما هم بطور معمول برابر ۲۰ دلاره پس هر مشتری بالقوه بطور میانگین برای شما ۲ دلار درآمد داره. هزینه ای که به ازای کسب مشتری بالقوه باید صرف کنین، بعنوان هزینه‌به‌ازای‌کسب‌مشتری یا CPA شناخته میشه.

برای مشخص کردن ROI، باید در ابتدا مقدار تبدیلات رو اندازه بگیرین. که شامل رفتارهایی از سوی مشتریان میشه که فکر میکنین باارزش هست. مانند خرید، ایجاد اکانت، بازدید از وبسایت و تبدیل شدن به مشتریان بالقوه.

در ویدیوی آموزشی بعدی سایت پارس ادوردز ما درباره ردیابی تبدیل صحبت خواهیم کرد. زمانی که شروع به اندازه‌گیری تبدیل‌هاتون بکنین، میتونین کار تعیین ROI رو هم شروع کنین. ارزش هر تبدیل، باید بیش از هزینه ای باشه که صرف اون تبدیل میکنین.

دوره آموزش گوگل ادز با عنوان اصلی Google AdWords Essential Training یکی از دوره های آموزشی محبوب شرکت لیندا است. ویدیوهای آموزش گوگل ادز توسط پارس ادوردز به زبان فارسی دوبله شده‌اند. معرفی گوگل ادوردز (گوگل ادز)، راهنمای تبلیغات کلیکی، راه اندازی اکانت ادوردز، یافتن کلمات کلیدی مناسب، ایجاد اولین کمپین تبلیغات گوگل، ایجاد اولین آگهی متنی گوگل، زیرنظر گرفتن و پیگیری تبلیغات گوگل و بهینه سازی تبلیغات از مباحث اصلی این دوره آموزشی هستند.

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه ( ROI ) در تحلیل بنیادی شرکت ها

بازگشت سرمایه ( ROI ) یک معیار عملکردی است که برای ارزیابی کارایی یک سرمایه‌گذاری یا مقایسه بازده تعدادی از سرمایه‌گذاری‌های مختلف با یکدیگر استفاده می شود.

ROI سعی می‌کند به طور مستقیم میزان بازگشت سرمایه‌گذاری خاص را نسبت به هزینه سرمایه‌گذاری آن اندازه‌گیری کند . برای محاسبه بازده سرمایه ، سود ( یا عایدی) یک سرمایه‌گذاری را بر هزینه سرمایه‌گذاری آن تقسیم می‌نمایند. نتیجه به صورت درصد یا نسبت داده حاصل میشود که به ان ROI گفت می شود.

فرمول محاسبه بازگشت سرمایه :

هزینه سرمایه‌گذاری / ( درامد سرمایه گذاری )= ROI

هزینه سرمایه‌گذاری / ( هزینه سرمایه‌گذاری – درامد سرمایه گذاری )= ROI

در فرمول بالا ، ” درامد سرمایه‌گذاری ” به درآمد حاصل از فروش سود خالص اشاره دارد . از آنجا که ROI به عنوان یک درصد اندازه‌گیری می‌شود ، می‌تواند به راحتی با بازگشت‌ها از سایر سرمایه‌گذاری‌ها مقایسه شود ، که به فرد اجازه می‌دهد تا انواع مختلفی از سرمایه‌گذاری‌ها را با یکدیگر مقایسه نماید .

ROI یک معیار محبوب به خاطر تطبیق پذیری و سادگی آن است . اساسا ً، ROI را می‌توان بعنوان یک سنجش ابتدایی سود سرمایه مورد استفاده قرار داد .از نسبت ROI در می توان در جهت سرمایه‌گذاری در سهام شرکت ها استفاده کرد ،یا از آن برای جهت مفایسه طرح های توسعه ای یک بنگاه مورد استفاده قرار داد یا حتی جهت محاسبه بازگشت سرمایه در معامله املاک و مستغلات مورد استفاده قرار داد .

استفاده از بازگشت سرمایه بسیار آسان است و میتواند در حوزه های گوناگونی مورد استفاده قرار گیرد.

اگر بازدهی سرمایه خالص مثبت باشد ، احتمالا ً ارزشمند است . اما اگر فرصت‌های دیگر دارای بازگشت سرمایه ی بالاتری موجود باشند ، این سیگنال‌ها می‌توانند به سرمایه گذاران کمک کنند که بهترین گزینه‌های را حذف یا انتخاب کنند. به همین ترتیب ، سرمایه گذاران باید از منفی بودن منفی اجتناب کنند که نشان‌دهنده یک زیان خالص است .

محدودیت‌های ROI

باید در نظر داشت معیار بازگشت سرمایه محدودیت های ذاتی دارد که باید به انها توجه کرد به طور مثال عدم توجه به مدت سرمایه گذاری و همچنین عدم توجه به ارزش زمانی پول در طول زمان از این رو در برخی از موارد بنا به کاربرد از سایر نسبت های هم تراز آن استفاده میشود به طور مثال NPV

گسترش کاربرد بازگشت سرمایه

همانطور که میدانید سرمایه تنها شامل مفاهیم مالی نمیشود و میتواند طیف گوناگونی را شامل شود اخیرا، سرمایه گذاران و کسب و کارها به توسعه شکل جدیدی از اندازه گیری سرمایه ، موسوم به ” بازگشت اجتماعی سرمایه‌گذاری ” یا “SROI ” بهره برده‌اند . SROI ابتدا در اوایل دهه ۲۰۰۰ توسعه یافت و تاثیرات گسترده‌تر پروژه‌های با ارزش افزون بر عایدی مالی آن در نظر گرفت ( به عنوان مثال معیارهای اجتماعی و محیطی که در حال حاضر در حساب‌های مالی مرسوم منعکس نشده اند) .نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

SROI به درک ارزش پیشنهادی معیارهای خاص ESG ( حاکمیت اجتماعی ) کمک می‌کند که در فعالیت‌های سرمایه‌گذاری اجتماعی یا مسئولیت اجتماعی ( SRI ) بکار می‌رود . برای مثال ، یک شرکت ممکن است متعهد به بازیافت آب در کارخانجات خود و جایگزین کردن روشنایی آن با همه لامپ‌های LED باشد .

این تعهدات یک هزینه فوری دارند که ممکن است منجر به تاثیر منفی سرمایه گذاری در معیار های سنتی داشته باشد – با این حال ، سود خالص برای جامعه و محیط می‌تواند منجر به X واحد ارزش افزوده مثبت شود .

چندین نوع جدید دیگر از ROI وجود دارد که برای اهداف خاص توسعه یافته‌اند . آمار وب سایت‌های ارتباط جمعی ، اثربخشی کمپین ‌های رسانه‌های اجتماعی را به طور دقیق معین می‌کند – به عنوان مثال ، چند کلیک یا لایک برای یک واحد تلاش تولید می‌شوند . به طور مشابه ، آمار بازاریابی ROI سعی می‌کند بازده مربوط به فعالیت‌های تبلیغاتی یا بازاریابی را شناسایی کند .

هزینه های بازاریابی – سود ناخالص
هزینه های بازاریابی

بدین ترتیب ، ” بازدهی سرمایه ” به مقدار اطلاعات آموخته‌شده و به عنوان نرخ بازگشت دانشی یا آموزش مهارت‌ها مربوط می‌شود . همانطور که جهان پیشرفت می‌کند و اقتصاد تغییر می‌کند، اشکال دیگری از ROI حاصل می‌شود.

در مطلب آینده به ارائه کاربرد نرخ بازگشت سرمایه در سهام بورس تهران خواهیم پرداخت و چند شرکت را با یکدیگر مقایسه خواهیم کرد

نرخ ROI یا نرخ بازگشت سرمایه + نحوه محاسبه

نرخ ROI یا بازگشت سرمایه ، نسبت اون مالی هست که سرمایه گذار به دست آورده به میزان هزینه‌ای که برای سرمایه‌گذاری خودش کرده.

حالا هر چه این نسبت به دست اومده از ROI بالاتر باشه، سود حاصله هم به طور حتم بیشتر خواهد بود.

فرمول بازگشت سرمایه

فرمول ROI چندین مدل و نسخه داره. اما دو مورد معمول که کاربرد بیشتری دارن به شرح زیر هستن:

• ROI = درآمد خالص تقسیم بر هزینه سرمایه‌گذاری
• ROI = سود تقسیم بر قیمت پایه سرمایه‌گذاری

اولین نسخه از فرمول ROI یعنی درآمد خالص تقسیم بر هزینه انجام شده در یه سرمایه‌گذاری معمول‌ترین نسبت مورد استفاده برای محاسبه نرخ ROI است.

به عبارتی، ساده‌ترین راه برای فکر و محاسبه فرمول ROI گرفتن نوعی سود و تقسیم اون بر هزینه است. بنابراین وقتی دیدین کسی به شما می‌گه که یه چیزی به نظرش ROI خوب یا بدی داره، باید همون اول ازش بپرسین که این نرخ بازگشت سرمایه از چه روشی محاسبه شده.

نمونه‌ای از محاسبه فرمول ROI

برای مثال فرض کنین که یه سرمایه‌گذار، ملکی با ارزش 5 میلیارد تومان رو خریداری می‌کنه. دو سال بعد، همون سرمایه‌گذار ملک خودش رو به قیمت 10 میلیارد تومان به شخص دیگه‌ای می‌فروشه.

حالا ما می‌آیم برای محاسبه سود این سرمایه‌گذار از فرمول ROI به شکل زیر استفاده می‌کنیم:

جواب به دست اومده برابر با یک شد. این عدد به دست اومده به معنی 100 درصد است. یعنی فرد سرمایه‌گذار 100 درصد سود کرده ‌است.

کاربرد محاسبه ROI

محاسبات ROI در نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ عین سادگی به یه سرمایه‌گذار کمک می‌کنه تا تصمیم بگیره که آیا از یه فرصت سرمایه‌گذاری که براش پیش اومده استفاده کنه یا نه این فرصت در نهایت به ضررش خواهد بود .

این محاسبه همچنین می‌تونه نشانه‌ای از عملکرد یه سرمایه‌گذاری از روزی که شروع شده تا به امروز باشه. در واقع وقتی که محاسبه سود یه سرمایه‌گذاری ROI مثبت یا منفی رو به شما نشون میده، می‌تونه نشونه خوبی برای شما به عنوان یه سرمایه‌گذار باشه که از ارزش واقعی سرمایه‌گذاری خودتون مطلع بشین.

استفاده از فرمول ROI به یه سرمایه‌گذار کمک می‌کنه تا بتونه سرمایه‌گذاری‌های کم بازده رو از سرمایه‌گذاری‌های با عملکرد بالا جدا کنه.

با این رویکرد، سرمایه‌گذاران و مدیران سبد سهام می‌تونن سرمایه‌گذاری خودشون رو بهینه کنن و از نتیجه اون هم اطمینان تقریبی داشته باشن.

مزایای فرمول ROI

استفاده از نرخ ROI یا نرخ بازگشت سرمایه مزایای بسیاری داره که هر تحلیل‌گر باید از اونها آگاه باشه.

مورد اول: سادگی و آسونی برای محاسبه

لازم به ذکر هست که امروزه از نرخ ROI برای محاسبه سرمایه‌گذاری زیاد استفاده می‌شه که دلیل اول و مشخص اون سادگی و سهولت این فرمول هست.

به عبارتی شما برای راه انداختن این فرمول فقط به دو رقم نیاز دارین: سود و هزینه. در واقع شما با همین دو رقم به ROI نهایی سرمایه‌گذاری خود خواهید رسید.

علاوه بر این نکته، نرخ بازگشت سرمایه برای مردم مختلف معانی مختلفی به همراه داره. بنابراین نمی‌شه یه تعریف واحد برای ROI داشت، اما همچنان سادگی این فرمول در اولویت افراد قرار داره.

مورد دوم درک و آشنایی جهانی با این فرمول

بازگشت سرمایه یه مفهوم شناخته شده جهانیه. بنابراین یک جورایی تقریباً تضمین می‌شه که اگه شما با هر کسی در هر جای دنیا راجع به نرخ ROI صحبت کنین، اونها منظور و مقصود حرف شما رو متوجه خواهند شد.

محدودیت‌های این فرمول

در حالی که این فرمول اغلب مواقع بسیار مفید و کاربردیه، اما محدودیت‌هایی هم در فرمول بازگشت سرمایه وجود داره که دونستن این محدودیت‌ها برای شما که سرمایه گذاری میکنین واجبه.

توجه شما رو به 2 نکته زیر جلب می‌کنم:

مورد اول: فرمول ROI به فاکتور زمان توجهی نداره

عدد ROI بالاتر همیشه به معنای گزینه بهتر برای سرمایه‌گذاری نیست.

به عنوان مثال دو سرمایه‌گذاری دارای ROI یکسان و میزان 50٪ وجود داره. با این حال، سرمایه گذاری اول طی سه سال انجام و کامل می‌شه، در حالی که سرمایه‌گذاری دوم برای تولید بازده مشابه به پنج سال زمان نیاز داره.

وجود ROI یکسان برای هر دو سرمایه‌گذاری این تصور رو به وجود می‌یاره که هر دو اونها می‌تونن به دو پروژه سرمایه‌گذاری خوب تبدیل بشن. اما وقتی عامل «زمان» به این مجموعه اضافه م‍ی‌شه، قطعاً نظر سرمایه‌گذار تغییر می‌کنه و به سمت پروژه‌ای با بازدهی در مدت زمان کمتری می‌ره.

در اینجا نتیجه خواهین گرفت که علاوه بر اون دو رقم ذکر شده، باید فاکتور زمان رو هم در تصمیم‌گیری خود برای سرمایه‌گذاری لحاظ کنین.

مورد دوم: در فرمول ROI امکان دستکاری وجود داره

نرخ بازگشت سرمایه بسته به این که از کدوم نوع فرمول ROI در محاسبه استفاده شده باشه بین دو نفر متفاوت خواهد بود.

یه مدیر بازاریابی می‌تونه بدون محاسبه هزینه‌های اضافی مانند هزینه‌های نگهداری، مالیات بر املاک، هزینه‌های فروش، عوارض تمبر و هزینه‌های قانونی به حساب و کتاب نرخ بازگشت سرمایه بپردازه.

اما در همین راستا یه سرمایه گذار برخلاف مدیر بازاریابی باید برای بازده پروژه خودش، نرخ ROI واقعی که شامل تمام هزینه‌های احتمالی ایجاد شده هنگام افزایش ارزش هر سرمایه‌گذاری رو محاسبه و ارائه کنه.

فرمولی جدید برای نرخ ROI

همونطور که در بالا برای شما ذکر کردیم، یکی از اشکالاتی که در محاسبه نرخ بازگشت سرمایه به روش‌های قبلی وجود داره این هست که اون فرمول‌ها دوره‌ها و بازه‌های زمانی رو در درصدگیری در نظر نمی‌گیرن.

به عنوان مثال در فرمولهای قبلی، خصوصاً همون فرمول ساده و آسون اول، بازده 25٪ در مدت 5 سال با بازده 25٪ در مدت 5 روز ROI برابر داره. اما حالا می‌دونین بدیهی هست که بازده 25 درصدی در 5 روز بسیار بهتر از بازدهی با همون درصد در 5 سال هست!

برای حل این مشکل یه راه حل وجود داره و اون راه حل، به دست آوردن نرخ ROI سالانه است.

به فرمول جدید زیر دقت کنین:

فرمول ROI = [(ارزش پایان / مقدار شروع) ^ (1 /* سال‌ها )] – 1

* سال‌ها = (تاریخ پایان – تاریخ شروع) / 365

به عنوان مثال، یه سرمایه‌گذار در اول دی 1395 سهام جدید خودش رو به قیمت 12.50 میلیون تومان خریداری کرده و در بیست و چهارم شهریور همون سال با قیمت 15.20 میلیون تومان می‌فروشه.

حالا شما بگین که نرخ ROI منظم و سالانه سرمایه‌گذاریش چقدر می‌شه؟

منظم = (15.20 – 12.50 ) / 12.50 = 21.6 درصد

سالانه = [(15.20 / 12.50 ) ^ (1 / ((24 شهریور – 1 دی) / 365))] -1 = 35.5٪

تفاوت نتیجه رو بین درصدهای حاصل از این دو تا فرمول ببینین!

ماشین حساب فرمول ROI در اکسل

برای انجام تجزیه و تحلیل درست و حساب شده، می‌تونین ماشین حساب فرمول ROI رایگان CFI رو روی Excel سیستم خود بارگیری و نصب کنین. لازمه بدونین که با این ماشین حساب می‌شه به سادگی به پاسخ مثال بالا رسید.

در توضیحات بیشتر این ماشین حساب میشه گفت که این ماشین حساب طوری طراحی شده که شما به راحتی می‌تونین اعداد مربوط به سرمایه‌گذاری خودتون رو وارد کنین و ببینین که چطور این سیستم به چندین روش نرخ ROI های مختلفی رو در اختیار شما می‌گذاره.

به عبارتی این ماشین حساب چهار روش مختلف ROI رو شامل می‌شه: درآمد خالص، سود سرمایه، بازده کل و بازده سالانه.

بهترین راه برای درک تفاوت بین این چهار روش وارد کردن اعداد و دیدن چگونگی محاسبه و تفاوت این موارد است.

تحولات ROI

اخیراً، سرمایه‌گذاران و بازاریابان به توسعه شکل جدیدی از نرخ بازگشت سرمایه ROI به نام نرخ بازگشت اجتماعی سرمایه گذاری یا SROI علاقه‌مند شده ان.

SROI برای اولین بار در اواخر دهه 1990 توسعه یافت. این نوعِ پیشرفته و تحول‌یافته ROI ، تأثیرات وسیع‌تری از پروژه‌ها رو با استفاده از ارزش فوق مالی مثل معیارهای اجتماعی و زیست محیطی که در حال حاضر در حساب‌های مالی معمولی منعکس نشده ان رو در نظر میگیره.

SROI به درک ارزش پیشنهادی معیارهای ESG یا مدیریت اجتماعی و اجتماعی زیست محیطی که در شیوه‌های سرمایه‌گذاری با مسئولیت اجتماعی SRI استفاده می‌شه، کمک می‌کنه.

به عنوان مثال، یه شرکتی ممکن هست مسئولیت بپذیره و متعهد بشه که آب آلوده شده رو جداسازی و در کارخانه خودش دوباره استفاده کنه. همچنین روشنایی کارخانه توسط لامپ‌های معمولی و پرمصرف رو با تمام لامپ‌های LED جایگزین کنه.

این تعهدات قطعاً هزینه‌ای سریع و حتی سنگین رو به همراه داره که ممکنه روی ROI سرمایه‌گذاری و کارخانه تأثیر منفی بذاره. با این حال برخلاف ROI منفی، سود خالص برای جامعه و محیط زیست می‌تونه منجر به SROI مثبت بشه.

چندین تحول دیگه هم برای بازگشت سرمایه وجود داره که برای اهداف خاصی تولید شدن.

آمار رسانه‌های اجتماعی ROI، به طور موثر فعالیت‌های رسانه‌های اجتماعی رو مشخص می‌کنه. به عنوان مثال تعداد کلیک یا پسندیده شدن یه پست.

به همین ترتیب، ROI آمار بازاریابی، سعی در شناسایی بازدهی منسوب به تبلیغات یا کمپین‌های بازاریابی داره.

اصطلاح ROI یادگیری، مربوط به مقدار اطلاعاتی هست که به عنوان بازدهی آموزش یا مهارت‌آموزی فرا گرفته و ذخیره می‌شه.

با پیشرفت جهان و تغییر اقتصاد، مطمئناً چندین شکل دیگه هم از نرخ ROI در آینده ایجاد خواهد شد که ما و شما شاهد اونها باشیم.

با همه اطلاعاتی که راجع به نرخ ROI یا نرخ بازگشت سرمایه به دست اوردین قطعاً باید از همه این اطلاعات و فرمولها برای سرمایه‌گذاری‌های آینده تون استفاده کنین.

برای موفقیت در سرمایه‌گذاری هر چقدر هم که آدم کار کشته و دانایی باشین باز هم باید آگاه باشین که انجام این امر یه ریسک بزرگ محسوب می‌شه که یا باعث پیشرفت شما می‌شه یا میتونه شما رو از عرش به فرش بکشونه.

شما با استفاده از ROI و فرمول‌هایی که در این رابطه یاد گرفتین، می‌تونین میزان این ریسک رو کاهش بدین و با آگاهی نسبتاً بیشتری قدم در این راه بگذارین.

امیدواریم مقاله و مطالب ذکر شده ما تونسته باشه راهنمایی و کمکی برای شما و اطرافیان شما باشه.

منتظر تجربیات، نظرات و سوالات شما در این زمینه یعنی نرخ بازگشت سرمایه هستیم.

بازگشت سرمایه گذاری یا Return On Investment چیست؟

آیا قصد دارید راجع به نرخ بازگشت سرمایه گذاری یا Return On Investment (ROI) بیشتر بدانید؟ در ادامه این مقاله را مطالعه نمایید تا بیشتر با ابعاد مختلف آن آشنا شوید…

• آموزش اقتصاد پایه
• اسفند ۱۸, ۱۳۹۸
• ۴:۱۵ ق.ظ
• 3,157 بازدید
• نظر دهید

سجاد صفری

بازگشت سرمایه گذاری چیست؟

بازگشت سرمایه گذاری یا Return On Investment (ROI) شاخصی برای اندازه‌گیری عملکرد یک سرمایه‌گذاری است، که جهت ارزیابی بهره وری یک سرمایه‌گذاری، و یا مقایسه‌ی بهره‌وری سرمایه‌گذاری در زمینه های مختلف استفاده میشود.

در واقع ROI تلاش میکند که بصورت مستقیم و شفاف مقدار بازگشت سرمایه‌ی یک سرمایه‌گذاری خاص را به نسبت هزینه های آن سرمایه‌گذاری برآورد و اندازه‌گیری نماید.

برای محاسبه ی شاخص ROI سود یا منفعت حاصل شده از آن سرمایه‌گذاری بر هزینه های آن سرمایه‌گذاری تقسیم میشود. نتیجه بصورت درصدی یا ضریب بیان میشود.

فرمول بازگشت سرمایه یا Return On Invstment(ROI) برابر است با:

ارزش فعلی سرمایه‌گذاری متناسب با درآمد حاصل شده از فروش کالا یا خدمات در آن سرمایه‌گذاری در زمینه‌ی مورد بررسی است. به دلیل اینکه نرخ ROI بصورت درصدی اندازه‌گیری می‌شود، این شاخص خیلی راحت میتواند با نرخ ROI سرمایه‌گذاری‌های دیگر مقایسه شود، به همین دلیل این شاخص به ما این اجازه را میدهد که انواع مختلف سرمایه‌گذاری ها را در مقابل یکدیگر مقایسه و ارزیابی کنیم.

تقسیم بندی نرخ بازگشت سرمایه (ROI)

نرخ ROI یک معیار بسیار محبوب و شناخته شده می‌باشد، و این مهم نیز به لطف خاصیت تطبیق‌پذیری و سادگی آن است. اساسا، نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری میتواند بعنوان یک پیمانه‌ یا عیاری برای اندازه‌گیری میزان سودآوری یک سرمایه‌گذاری استفاده شود. این نرخ میتواند در سنجش سرمایه‌گذاری در بازار سهام نیز استفاده گردد، شاخص ROI برای شرکتی که قصد دارد جهت توسعه ی کار خود کارخانه‌ای را تاسیس کند نیز کاربرد دارد، و یا حتی این شاخص در معاملات املاک و مستغلات نیز قابل محاسبه و بررسی است.

محاسبه ی این نرخ، به خودی خود آنچنان پیچیده نیست و تفسیر و بررسی آن برای طیف گسترده ای از کاربردهایی که دارد بسیار ساده است.

اگر شاخص ROI یک سرمایه‌گذاری مثبت است، پس احتمالا ارزشمند است و باید جدی‌تر به آن توجه نمایید! اما اگر فرصتهای دیگری با نرخ‌های ROI بالاتر وجود داشته باشد، این سیگنالها می‌توانند به سرمایه‌گذاران کمک کنند تا بهترین گزینه‌های موجود را حذف یا انتخاب کنند.

به همین ترتیب سرمایه‌گذاران باید از سرمایه‌گذاری ها یا فعالیتهای اقتصادی با نرخهای ROI منفی دوری نمایند، چراکه منجر به ضرر خالص خواهند شد!

بیایید مثالی را با هم بررسی نماییم.

سرمایه گذاری شماره ۱: فرض کنید شما در شهریور ماه سال ۱۳۹۸ بر روی سهام خودرو به مقدار ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه گذاری می‌کنید، و سهام خود را در شهریور ماه سال ۱۳۹۹ یعنی یک سال بعد، با ارزش ۱۲۰ میلیون تومان بفروش می‌رسانید. حال برای محاسبه ی عایدی شما در این سرمایه‌گذاری، بایستی مقدار سود خود ( معادل نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ ۲۰ میلیون تومان) را بر هزینه ی این سرمایه‌گذاری (۱۰۰ میلیون تومان) تقسیم نمایید:

( ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ / ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ) * ۱۰۰ = %۲۰

که در این حالت شاخص ROI معادل ۲۰ درصد خواهد بود.

توسط این اطلاعات، شما میتوانید سرمایه‌گذاری خود را در سهام خودرو با دیگر سهام یا پروژه های اقتصادی مقایسه کنید.

سرمایه‌گذاری شماره ۲: فرض کنید شما در سال ۱۳۹۵ بصورت شراکتی در راه‌اندازی یک شرکت تولیدی بمقدار ۲۰۰ میلیون تومان سرمایه‌گذاری کرده‌اید، و در سال ۱۳۹۸ سهام خود را در این شرکت به ارزش ۲۸۰ میلیون تومان فروخته‌اید.

شاخص ROI سرمایه‌گذاری شما در این شرکت تولیدی برابر با ۸۰ میلیون تومان تقسیم بر ۲۰۰ میلیون تومان:

( ۸۰,۰۰۰,۰۰۰ / ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ) * ۱۰۰ = %۴۰

و همانطور که در بالا مشاهده کردید معادل ۴۰ درصد است.

محدودیت‌های شاخص ROI

مثالهایی که در بالا بررسی کردیم، تعدادی از محدودیتهای شاخص ROI را برای ما آشکار می‌سازد، بخصوص اینکه توسط این شاخص بخواهیم سرمایه‌گذاری های مختلف را با هم مقایسه کنیم. در حالیکه در سرمایه‌گذاری شماره ۲ میزان سرمایه‌ای که درگیر کردید ۲ برابر سرمایه‌گذاری شماره ۱ بود، مدت زمان بین خرید و فروش سهام شما در سرمایه‌گذاری شماره ۱ یک سال و برای سرمایه‌گذاری شماره ۲ سه سال بود.

شما میتوانید شاخص بازگشت سرمایه یا ROI جهت سرمایه‌گذاری‌های چند ساله‌ی خود را بر این اساس تنظیم کنید. از آنجایی که شاخص ROI کل شما ۴۰ درصد بود، ولی بمنظور اینکه شاخص آن با سرمایه‌گذاری شماره ۱ قابل مقایسه باشد، باید ظرف زمانی شاخص ها را یکسان سازی نماییم. بدین منظور شاخص ROI سرمایه‌گذاری شماره ۲ را بصورت سالیانه محاسبه میکنیم. برای بدست آوردن ROI سالیانه‌ی خود میتوانید بصورت زیر عمل نمایید:

همانطور که دیدید شاخص ROI سرمایه‌گذاری شماره ۲ برابر با ۱۳/۳۳ درصد می‌باشد. بنابراین، اگرچه سرمایه‌گذاری دوم سود بیشتری را نصیب شما کرده است، ولی سرمایه‌گذاری اول شما انتخاب کارآمدتری خواهد بود.

ROI را نیز میتوان در رابطه با نرخ بازده (Rate of Return) استفاده کرد، بدین صورت که چهارچوب زمانی پروژه را میتوان مورد پایش قرار داد. همچنین شاید در شاخص ارزش خالص فعلی (Net Present Value – NPV) نیز استفاده شود، که اختلاف ارزش پول در گذر زمان را بر اثر تورم محاسبه می‌کند. استفاده از شاخص NPV زمانی که در محاسبه ی نرخ بازده از آن استفاده میکنیم گاهی اوقات نرخ واقعی بازده (Real Rate of Return) نیز نامیده می‌شود.

توسعه در شاخص ROI، بررسی SROI

اخیرا، سرمایه‌گذاران و مشاغلی خاص، به توسعه‌ی فرم جدیدی از شاخص متریک ROI که بازده اجتماعی سرمایه‌گذاری یا ( Social Return on investment – SROI ) نامیده می‌شود، علاقه خاصی نشان داده‌اند. SROI در ابتدا در دهه‌ی اول ۲۰۰۰ توسعه یافته و تاثیرات گسترده‌تری از پروژه‌هایی که از ارزش مالی مضاعفی برخوردار هستند (بعنوان مثال معیارهای اجتماعی و زیست محیطی، که در حال حاضر در حسابهای مالی معمولی منعکس نمی‌شوند) را در نظر میگیرد.

SROI کمک میکند که نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ ارزش فعالیتها با معیارهای خاصی مانند محیط زیستی، اجتماعی، حکومتی را (به اختصار (ESG – Enviromental, Social & Governance)) که در سرمایه‌گذاریهای با مسئولیت‌پذیری اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد درک کرده و به ارزشهای آن پی ببریم.

به عنوان مثال ، یک شرکت ممکن است متعهد شود آب را در کارخانه های خود بازیافت کند، و همچنین همه لامپهای روشنایی خود را نیز با لامپ های LED جایگزین کند. این تعهدها و تمهیدات قطعا برای آن شرکت هزینه هایی اولیه‌ای دارند که ممکن است روی ROI سنتی نیز تأثیر منفی بگذارد، اما سود خالص آن برای جامعه و همچنین محیط زیست میتواند منجر به مثبت شدن شاخص SROI شود.

چندین گونه از صورتهای مختلف و جدید شاخص ROI نیز وجود دارند که هر کدام برای اهداف خاصی تبیین و توسعه یافته‌اند.

ROI آمار شبکه های اجتماعی به اثربخشی کمپین‌های شبکه‌های اجتماعی اشاره میکند، برای مثال اینکه چه تعداد کلیک یا لایک برای یک اقدام، یا یک جریان واحد تولید و دریافت خواهد شد.

به همین ترتیب شاخص ROI آمار بازاریابی تلاش میکند که بازده منتسب به تبلیغات یا کمپین‌های بازاریابی را مشخص کند.

و یا اصطلاحا شاخص ROI یادگیری مربوط به میزان اطلاعات آموخته شده و یا حفظ شده به عنوان بازده تحصیلات و یا آموزش مهارتها است.

طبیعتا هرچه که جهان پیشرفت کرده و اقتصاد نیز تغییر کند، به طور قطع به تناسب آن انواع مختلفی از فرمهای ROI نیز در آینده توسعه خواهد یافت.

با ورود یا ثبت نام در سایت علم پول، از تمامی امکانات سایت و تالار بهره مند شوید.

نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست و چگونه محاسبه می شود؟

هر شخص یا مجموعه ‌ای که برای کاری سرمایه ‌گذاری می ‌کند، به دنبال بازگشت سرمایه و سود آوری است. در هر سرمایه گذاری، آگاهی نسبت به بازدهی آن از اهمیت به سزایی برخوردار است. نرخ بازگشت سرمایه یکی از ابزارهایی است که می ‌توان بازده سرمایه گذاری را از طریق آن محاسبه کرد.

در این مقاله قصد داریم به این سوال که «نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست و چگونه محاسبه می شود؟» پاسخ دهیم و کاربرد و مزایا و معایب آن را باهم بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

همان‌ طور که از نام آن مشخص است، نرخ بازگشت سرمایه یا Return on Investment ،که به اختصار به آن ROI می گویند، سود حاصل از هر سرمایه‌ گذاری در کسب‌ و کار است. این شاخص به ‌صورت درصدی محاسبه و بیان می ‌شود.

نرخ بازگشت سرمایه یکی از شاخص ‌های کلیدی عملکرد و معیار هایی است که میزان موفقیت یک کسب و کار را نشان می ‌دهد. حتی بسیار از کارشناسان و متخصصان معتقدند زمان تدوین استراتژی ‌های بازاریابی و تبلیغات، به ‌ویژه در حوزه دیجیتال مارکتینگ، باید نرخ بازگشت سرمایه را به عنوان یک معیار اصلی در نظر گرفت و استراتژی را براساس آن تدوین کرد.

اگر بخواهیم ساده بگوییم ROI چیست، شاید بهترین تعریف برای نرخ بازگشت سرمایه، نسبت سود حاصله به میزان هزینه و سرمایه پرداخت شده باشد. البته سود به دست آمده ممکن است تنها جنبه مالی نداشته باشد و شامل موارد غیرمالی مانند برند سازی شود، ولی به صورت کلی منظور از محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، درآمد و سود آوری مالی کسب و کار است.

تبلیغات، سرمایه‌ گذاری است و نمی ‌توان آن را از اولویت ‌های کاری خارج کرد، ولی بی‌ تردید در دنیای امروز که هر هزینه ‌ای باید حساب شده باشد و وقتی دست کسب و کارها به ویژه استارتاپ ‌ها برای هزینه کردن باز نیست، طبیعی است که بخواهند سرمایه خود را به بهترین شکل هزینه کنند. بنابراین اینجاست که نرخ بازگشت سرمایه (ROI) اهمیت بسیار زیادی پیدا می ‌کند.

به کمک ROI نه ‌تنها می ‌توانیم ببینیم هزینه‌ های تبلیغاتی صرف چه موضوعاتی شده و چگونه این هزینه ‌ها باید خرج شود، بلکه می ‌توانیم عملکرد تیم بازاریابی را نیز بسنجیم و ببینیم تا چه اندازه توانسته ‌اند بهینه عمل کنند.

همچنین ROI برای تحلیل سرمایه‌ گذاری ‌ها و تصمیم ‌گیری ‌های بعدی در کسب‌ و کار مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

فرمول نرخ بازگشت سرمایه:

نرخ بازگشت سرمایه، با کم کردنِ هزینه از درآمد کل و تقسیم آن بر هزینه‌ کل به دست می آید.

محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI) به سادگی انجام می ‌شود اما در عین حال می ‌تواند پیچیده نیز باشد. زیرا هزینه‌ و درآمد کل برای هر فرد می ‌تواند متفاوت باشد. شاید برای یک مدیر، به جای درآمد و هزینه در این فرمول، فروش خالص و هزینه‌ی کالای فروخته شده مطرح باشد.
یا یک سرمایه ‌گذار که دید جهانی ‌تری دارد، از کل فروش و همه هزینه ‌‌هایی که در فرآیند تولید و فروش محصول پرداخت شده ‌اند، استفاده کند.

پس هیچ معادله‌ی استاندارد و واحدی برای محاسبه نرخ بازگشت سرمایه (ROI) وجود ندارد. مهم دانستن این نکته است که سودها درصدی از درآمد هستند. برای درک صحیح نسبت (ROI)، باید بفهمید که چه درآمدها و هزینه‌ هایی در این معادله استفاده می‌ شوند.

حالا که متوجه شدید معادله‌ استانداردی برای محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه وجود ندارد، بیایید بدون ورود به بخش ‌های هزینه و درآمد، نگاهی به فرمول اولیه بیندازیم.

یک کارگزار فرضی بورس را در نظر بگیرید. اشکان دلال سهام است و تخصصش سهام کم ‌ارزش است، یعنی سهامی که در بازار غیر رسمی سهام و با بهای بسیار کمی برای هر سهم معامله می ‌شود و معمولا هم ریسک بالایی دارد.

او سال گذشته 500 سهم، هر کدام به ارزش 1000 تومان از سهام فلزات مایع را خریداری کرد که سرمایه‌ گذاریِ مخاطره ‌آمیزی بود. امروز و پس از گذشت یک سال، ارزش هر سهم آن در بازار 3500 تومان است. اشکان سهامش را می ‌فروشد و از فرمول محاسبه‌ نرخ بازگشت سرمایه برای محاسبه‌ عملکردش استفاده می ‌کند.

همان ‌طور که می ‌بینید، نرخ بازگشت سرمایه‌ اشکان 2.5 یا 250 درصد است. این یعنی به ازای هر 1000 تومانی که در شرکت فلزات مایع سرمایه ‌گذاری کرده، 2500 تومان سود به دست آورده است. این سرمایه ‌گذاری فوق‌ العاده خوبی بوده، چون سرمایه‌ اولیه را 2.5 برابر کرده است.

حالا می‌ توانیم انتخاب خوب اشکان در سرمایه‌ گذاری روی فلزات مایع را با انتخاب دیگرش مبنی بر سرمایه‌ گذاری در شرکت تجهیزات پزشکی مقایسه کنیم. در این سرمایه ‌گذاری، اشکان 100 سهم، هر کدام به ارزش 1000 تومان خرید و هر سهم را 1250 تومان فروخت.

در این خرید، نرخ بازگشت سرمایه‌ اشکان تنها 25 درصد یا 0.25 بود. البته این هم بازگشت سرمایه‌ خوبی است، اما با سرمایه‌ گذاری روی فلزات مایع، قابل مقایسه نیست.

کاربرد های محاسبه ROI:

• محاسبات ROI در عین سادگی که دارد، می تواند به سرمایه گذار کمک کند تا تصمیم بگیرد که آیا باید از فرصت سرمایه گذاری پیش آمده استفاده کند یا خیر؟
• این محاسبه همچنین می‌ تواند گزارشی از عملکرد یک سرمایه ‌گذاری از روزی که شروع شده تا به امروز باشد.
• استفاده از فرمول ROI به یک سرمایه ‌گذار کمک می ‌کند تا بتواند سرمایه‌ گذاری ‌های کم بازده را از سرمایه‌ گذاری‌ های با عملکرد بالا جدا کند.
• با این رویکرد، سرمایه‌ گذاران و مدیران می ‌توانند سرمایه ‌گذاری خود را بهینه کنند و از نتیجه آن هم اطمینان تقریبی داشته باشند.

مزایا و معایب ROI:

هر شاخصی می ‌تواند مزایا و معایب خودش را داشته باشد و محاسبه آن نیز شما را دچار چالش کند. نرخ بازگشت سرمایه (ROI) نیز از این قاعده مستثنی نیست و مزایا و معایبی دارد.

اگر بخواهیم مزایای سنجش دقیق نرخ بازگشت سرمایه را بیان کنیم، می ‌توانیم به مهم ترین موارد زیر اشاره داشته باشیم:

• سنجش کیفیت و میزان خروجی و سود حاصله در ازای هزینه و سرمایه‌ گذاری انجام شده
• ارزیابی عملکرد تیم بازاریابی در بهینه ‌سازی هزینه‌ ها و صرفه ‌جویی در ازای گرفتن بهترین نتایج
• بررسی میزان پتانسیل و ظرفیت برنامه‌ های بازاریابی برای بازگشت سرمایه در کوتاه یا بلند مدت
• سنجش عملکرد پلن ‌های مختلف بازاریابی و نحوه تعامل مشتریان و مخاطبان
• بررسی میزان ارزش یک مشتری در طولانی مدت
• ارائه محصولات جدید متناسب با سیاست‌ های درآمدی و سود آوری کسب و کار

اما در مورد مهمترین معایب ROI می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اشتباه محاسباتی در ROI می‌ تواند باعث گمراهی مدیران در سرمایه ‌گذاری شود.
• مشکل در محاسبه دقیق سود حاصل از برخی کمپین ‌ها و مشتری‌ ها
• مشکل در تعیین میزان اثر گذاری بعضی از روش ‌های تبلیغاتی
• اشتباه در تشخیص منبع تبدیل کاربر به مشتری

حرف آخر

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) یک شیوه ساده و آسان برای اندازه ‌گیری میزان سود آوری یک سرمایه‌ گذاری است. هر چند این شاخص ساده به نظر می ‌رسد ولی می‌ توان آن را برای بیشتر مواردی که مربوط به سرمایه ‌گذاری و جذب سرمایه هستند، به کار برد. به همین دلیل، محاسبه نرخ بازگشت سرمایه برای سرمایه ‌گذاران و صاحبان سرمایه، امری ضروری محسوب می‌ شود.

نمی‌ توان ادعا کرد که روش‌ های محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI دقیق هستند. همه این روش نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ ‌ها به شما کمک می ‌کنند تا به یک تقریب مناسب از وضعیت خود برسید. در کنار این روش‌، لازم است از روش‌ هایی که به بررسی دقیق ‌تر اوضاع کمک می ‌کنند هم استفاده کنید.

اگر پیشنهادی در این باره دارید، خوشحال می شویم در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.