09. نرخ بهره چیست؟
اگر با فرآیند دریافت وام از بانک آشنا باشید، میدانید که بانک، بابت وامی که به شما میدهد، در موعدهای مقرر، مبلغی را دریافت میکند. این مبلغ همان نرخ بهره است که میخواهیم به بانک بپردازیم. تعریف آن (Interest rate) عبارت است از نرخی که بابت جلوگیری از کاهش ارزش پول پرداختی در امروز و دریافتی در آینده (به دلیل ارزش زمانی پول و نرخ تورم) از وامگیرنده دریافت میشود. به زبان سادهتر، وقتی شما از بانک مبلغی را بهعنوان وام قرض میگیرید، آن را بهصورت تدریجی بازپرداخت میکنید. ولی ازآنجاییکه ارزش پول بهمرور زمان تغییر میکند، بهمنظور کاهش ارزش پول و لحاظ تورم، شما باید علاوه بر وام دریافتی، مبلغ اضافهای را تحت عنوان بهره به بانک بپردازید که میتواند هزینه فرصت سرمایه گذاری نیز تعریف شود.
با این تفسیر که بهمنظور جبران فرصتهای سرمایهگذاری وامدهنده، ممکن است مبلغی بهعنوان حداقل سود مورد انتظار وامدهنده به این نرخ اضافه گردد؛ زیرا وامدهنده میتوانست این مبلغ را در بازاری سرمایهگذاری کند ولی آن را به شما وام داده است. برای درک بهتر آن، میتوانیم مثال بزنیم:
زمانی که شما در بانک حساب پسانداز افتتاح میکنید، بانک به شما مبلغی را بهعنوان سود پرداخت میکند. این سود، هزینه فرصت سرمایهگذاری شما در بانک است. زیرا شما میتوانستید پول خود را وارد بازار سهام، طلا، دلار، مسکن یا سایر سرمایهگذاریها کنید و به بانک نسپارید. همچنین شما ممکن است اوراق خریداری نمایید و بابت آن سود دریافت نمایید که بابت سرمایهگذاری در این اوراق، به شما پرداخت میشود. این نرخ را میتوان به عنوان یک عامل مالی در هنگام برداشت از سرمایه تعریف کرد.
رابطه بین نرخ بهره و سرمایهگذاری
رابطه بین این نرخ و سرمایهگذاری را میتوان در رابطه بین نرخ سود یا قیمت سرمایه و تقاضا برای سرمایه جستوجو کرد. بر مبنای علم اقتصاد درصورتیکه قیمت کالا یا خدمتی کاهش یابد، تقاضا برای آن نیز افزایش مییابد؛ بنابراین اگر تقاضاکنندگان سرمایه را همان سرمایهگذاران دانست. میتوان این رابطه را نیز یک رابطه منفی برشمرد؛ بهطوریکه کاهش نرخ سود سرمایه، افزایش تقاضا برای سرمایه و درنتیجه افزایش سرمایه گذاری را در پی خواهد داشت.
نرخ بهره از دید کلان و خرد
چنانچه اندازه مبلغ بهره پرداختی به سرمایه برحسب درصد بیان شود گفته میشود میزان نرخ از دیدگاه کلان و بنگاههای اقتصادی نرخ بهره قیمتی است که برای دریافت اعتبار یا پول پرداخت میگردد و یا برخی در اصطلاح آن را هزینه اجاره پول عنوان میکنند. از دیدگاه خانوارها میتوان گفت این نرخ بهره پاداش به تعویق انداختن مصرف است. در این حالت بیانگر نرخی است که یک فرد میتواند قدرت خرید امروز را با انداختن مصرف کند یا مصرف کنونی خود را به تأخیر بیندازد. پس نرخ نقش متفاوت بین مصرف کنونی و پسانداز بازی میکند. در شناختی که از این نرخ به دست دو گروه بزرگ خانوارها و بنگاههای اقتصادی نگاه خاصی داشتند اما نکته قابلتوجه آن است که برای آنها عام بهره بسیار اهمیت دارد. درواقع این نرخ به آنها علامت میدهد که چگونه تصمیم بگیرند و در چه قیمتی پول را در اختیار قرار دهند و یا آن را قرض بگیرند. بازارهای مالی که در آن پول نقش کلیدی را بر عهده دارد، به نرخ بهره واکنش نشان میدهد. همچنین در ارتباط مهمی که بین پساندازهای خانوارها و سرمایهگذاری بنگاههای اقتصادی برقرار میشود نقش تعیینکنندهای بازی میکند.
انواع نرخ بهره
بر اساس یک تقسیمبندی، انواع نرخ بهره بهقرار زیر است:
- نرخ بهره طبیعی: این نرخ همان نرخ بهره بازار سرمایه است. همچنین معیار اندازهگیری افزایش خالص در بهرهوری به خاطر استفاده از کالاهای سرمایهای است. بهطور مثال اگر با استفاده از ماشینآلاتی، ۲۰۰ کیلو محصول به دست آید، نرخ طبیعی بهره ۲۰۰ کیلو محصول در سال است.
- نرخ بهره بازار یا نرخ جاری بهره: این نرخ، همان بهره سرمایه در کوتاهمدت یا نرخ بازار پول است. نرخ جاری را عرضه و تقاضای بازار تعیین میکند.
- نرخ بهره تعادل: وقتی نرخ بهره طبیعی با نرخ بهره بازار یکی شود، نرخ بهره تعادلی به دست میآید.
- نرخ بهره واقعی و نرخ بهره اسمی: همان نرخی است که در قرارداد میان وامدهنده و وامگیرنده تعیین میشود. وامگیرنده باید درصد مشخص خود را به وامدهنده بپردازد. در نرخ واقعی، تورم از نرخ اسمی کسر میشود. وامگیرنده در این حالت درصد مشخصشده بدون تورم را میپردازد.
نرخ بهره مؤثر
اغلب ناشران اوراق قرضه، بهره مربوط به ورقه قرضه را در فواصل زمانی ۳ ماه یا ۶ ماه پرداخت مینمایند که این امر برای سرمایهگذار این فرصت را پدید میآورد که سود دریافتی را مجدداً سرمایهگذاری نموده و بازده خود را افزایش دهد. بنابراین نرخ بهره سرمایهگذار در این صورت متفاوت از نرخ اعلامشده خواهد بود. به جهت محاسبه سود در بازههای زمانی کوتاهتر نرخ مؤثر بیشتر از این نرخ نرمال خواهد بود و سپردهگذار سود بیشتری به دست میآورد. براین اساس هرچقدر که بازه زمانی پرداخت سود کوتاهتر باشد، نرخ مؤثر بزرگتر از نرخ نرمال خواهد بود. در این حالت در محاسبه سود سپرده بهجای نرخ نرمال از نرخ مؤثر استفاده میشود.
راههای محاسبه نرخ بهره
معمولاً دو راه برای محاسبه آن وجود دارد:
- بهره ساده: بر اساس میزان مبلغی که شما در حساب بانکی سپردهگذاری میکنید و نرخ سود سالانه محاسبه میشود.
- بهره مرکب: در این حالت علاوه بر محاسبه نرخ بهره سرمایه اصلی، نرخ تعلقگرفته به نرخ بهره نیز به مبلغ کل افزوده میشود. شاید در بدو امر، این افزایش بزرگ نباشد، اما در بلندمدت و برای مبالغ هنگفت، روش مرکب راهی بسیار مؤثر و آسان برای کسب سود بیشتر است.
مقدار بهره ساده با فرمول زیر و به سادگی قابل محاسبه است:
Simple Interest = P x I x N
Simple Interest = بهره ساده
P = اصل سرمایه (وام)
I = نرخ بهره سالانه
وقتی از روش مرکب استفاده میکنیم، چون سود بهصورت ماهانه از اصل سرمایه + سود انباشتهشده از ماههای قبلی گرفته میشود، مقدار آن بالاتر است. همچنین میزان آن برای چارچوبهای زمانی کوتاهتر، برای هر دو روش نسبتاً مشابه خواهد بود. با افزایش زمان بازپرداخت، تفاوت بین این دو نوع از محاسبات سود نیز رشد میکند. معمولاً نرخ بهره برای یک سال محاسبه میشود و هرگاه مدت آن مشخص نشود منظور همان دوره سالانه است.
علت این تفاوت نرخها در چیست؟
- رجحان زمانی: مبلغ وام دادهشده در حقیقت رجحان پسانداز به مصرف در زمان حال است. هراندازه تمایل به مصرف حال پول نسبت به مصرف آینده آن زیادتر باشد بدیهی است که مبلغ بیشتری باید برای تعویق مصرف پول پرداخت، یعنی نرخ بهره بیشتر خواهد بود.
- امکان غیر نقدینگی: وام دادن عموماً به معنای مبادله پول با یک دارایی غیر پولی مانند اوراق قرضه یا اسناد خزانه است که بهعنوان یک وسیله پرداخت برای کالاها و خدمات موردپذیرش همگانی نیست. هرگاه قبل از تاریخ سررسید، نیاز وامدهنده به پول بیش از موجودی او باشد، ناچار باید یا دارایی غیر پولی خود را به پول تبدیل کند، یا دست به استقراض بزند. این تبدیل دارایی غیر نقدی به وجه نقد ممکن است با مشکلات، تأخیر و حتی زیان همراه باشد و لذا معاوضهی یک دارایی نقدی (پول) با دارایی دیگری که از نقدینگی کمتری برخوردار است میتواند در صورت نیاز وامدهنده به پول متضمن ریسک زیان برای او باشد؛ بنابراین در جریان وام دادن تقبل این ریسک باید جبران گردد و همین است که ضرورت وجود نرخ بهره را ایجاب میکند.
- امکان نکول یا عدم بازگشت پول : ممکن است وامدهنده نسبت به بازپرداخت وام از سوی وامگیرنده مطمئن نباشد و وام در حقیقت نکول نشود. تقبل این ریسک نیز دلیل دیگری است برای وجود نرخ بهره و میزان چنین ریسکی نیز به نوع وام پرداختی بستگی دارد.
- تورم: هرگاه تورم قیمتها در اقتصاد وجود داشته باشد، ارزش واقعی مبلغ وام تا زمان سررسید به نسبت میزان تورم کاهش خواهد یافت. بدین ترتیب برای جبران خطر کاهش قدرت خرید پول وامدهنده، وجود نرخ بهره ضرورت مییابد.
- دلایل تغییر نرخ بهره : سود سیاسی کوتاه مدت: کاهش نرخ بهره میتواند به اقتصاد افزایش کوتاه مدت بدهد. در شرایط عادی اکثر اقتصاددانان تصور میکنند که کاهش نرخ بهره تنها سود کوتاه مدت را در فعالیت اقتصادی به ارمغان میآورد که به زودی با تورم جبران خواهد شد. تقویت سریع میتواند بر انتخابات تأثیر بگذارد. اکثر اقتصاددانان از بانکهای مرکزی مستقل حمایت میکنند تا تأثیر سیاست بر نرخهای بهره را محدود کنند.
- مصرف پسانداز : وقتی پول قرض داده میشود وام دهنده وثیقه پول را صرف کالاهای مصرف میکند. از آنجایی که با توجه به نظریه ترجیح زمان، مردم در حال حاضر کالاها را به کالاها ترجیح میدهند، در نرخ بهره چیست؟ یک بازار آزاد نرخ بهره مثبت وجود خواهد داشت.
- انتظارات تورمی : اکثر اقتصادها بهطور کلی تورم را نشان میدهند، به این معنی که با مقدار معینی از پول، در آینده تعداد کالای کمتری میتواند تهیه ی کند نسبت به زمان حال حاضر. وام گیرنده باید برای وام دهنده این تورم را جبران کند.
- سرمایهگذاریهای جایگزین : وام دهنده میتواند بین استفاده از پول خود در سرمایهگذاریهای مختلف انتخاب کند. اگر او یکی را انتخاب کند، او از تمام دیگران رد میکند. سرمایهگذاریهای مختلف بهطور مؤثر برای بودجه رقابت میکنند.
- خطرات سرمایهگذاری : همیشه خطر وجود دارد که وام گیرنده به ورشکستگی، فرار از زندان، مرگ، یا بهطور پیشفرض در مورد وام. این به این معنی است که وام دهنده معمولاً حق بیمه ریسک را به عهده میگیرد تا اطمینان حاصل کند که در سرتاسر سرمایهگذاریهایش، برای کسانی که شکست میخورند، جبران میشود.
- اولویت نقدشوندگی : مردم ترجیح میدهند که منابع خود را در قالبهایی که میتوانند بلافاصله مبادله شوند، در دسترس قرار میدهند، نه یک فرم که زمان برای تحقق آن را میگیرد.
- مالیات : از آنجاییکه برخی از سود حاصل از بهره ممکن است به مالیات برسد، وامدهنده ممکن است به میزان بالاتر برای پرداخت این زیان اصرار داشته باشد.
- بانکها : بانکها میتوانند نرخ بهره را تغییر دهند یا به کاهش یا افزایش رشد اقتصادی کمک کنند. این شامل افزایش نرخ بهره برای کاهش رشد اقتصادی یا کاهش نرخ بهره برای ترویج رشد اقتصادی است.
- اقتصاد: نرخ بهره میتواند با توجه به وضعیت اقتصاد تغییر کند. بهطور کلی میتوان دریافت که اگر اقتصاد قوی باشد، نرخ بهره بالا خواهد بود، اگر اقتصاد ضعیف باشد، نرخ بهره پایین خواهد ود.
سیاستهای پولی
اهداف نرخ بهره یک ابزار حیاتی سیاست پولی هستند و در هنگام برخورد با متغیرهایی مانند سرمایهگذاری، تورم و بیکاری در نظر گرفته میشوند. بانکهای مرکزی کشورها در صورت تمایل برای افزایش سرمایهگذاری و مصرف در اقتصاد کشور، نرخ بهره را کاهش میدهند. با این حال، نرخ بهره پایین به عنوان یک سیاست کلان اقتصادی میتواند خطرناک باشد و ممکن است منجر به ایجاد یک حباب اقتصادی شود که در آن حجم زیادی از سرمایهگذاریها به بازار املاک و مستغلات و بازار سهام منتقل میشود. در اقتصادهای توسعه یافته، تنظیم نرخ بهره بهطوریکه برای حفظ تورم در محدوده هدف برای سلامت فعالیتهای اقتصادی یا کاهش نرخ بهره همزمان با رشد اقتصادی برای محافظت از حرکت اقتصادی ساخته شدهاست .
نرخ بهره چیست؟ و انواع آن کدامند؟
امیر شاملویی
- اشتراکگذاری
نرخ بهره اسمی به نرخی گفته میشود که در قرارداد بین وام گیرنده و وام دهنده ذکر میشود. مثلا اگر از نهادی پولی را با نرخ بهره 25 درصد قرض بگیرید و قرار باشد یک سال بعد بدهی خود را پرداخت کنید، این 25 درصد نرخ بهره اسمی به حساب میآید.
نرخ بهره یکی از مهمترین مفاهیم است که در اقتصاد وجود دارد. تمام کسانی که اقدام به سرمایهگذاری میکنند یا به نحوی از خدمات مالی استفاده میکنند، با آن آشنایی دارند.
اما اهمیت نرخ بهره چیست و چرا برای فعالان بازارها و مردم اهمیت بالایی دارد؟ در ادامه سعی میکنیم بیشتر شما را با نرخ بهره و اثرگذاری آن بر بخشهای مختلف اقتصادی آشنا نماییم.
نرخ بهره چیست؟
احتمالا برایتان پیش آمده است که بخواهید وامی از جایی بگیرید. در این صورت رقم بازپرداخت بسته به مدت زمان پرداخت بالاتر از رقمی است که دریافت کردهاید. مقداری که به دریافتی شما افزوده میشود و باید به وامدهنده پرداخت کنید، برابر با نرخ بهره است.
در واقع، پول دارای ارزش زمانی است. همان طور که میدانید هر ساله قیمت کالاها افزایش مییابد و هر چه میزان تورم بالاتر باشد، این رشد قیمت بیشتر هم خواهد بود. به همین دلیل هم موضوع ارزش زمانی پول مطرح میشود و قدرت خرید پولی که امروز برای یک کالا میپردازید با قدرت خرید سالهای بعدی تفاوت دارد.
به زبان ساده نرخ بهره قیمت وامگیری در بازار پول است. یعنی اگر بخواهید پولی را از بازار پول قرض کنید، چقدر هزینه برای شما دارد. طبیعتا هر چه تورم بالاتر باشد، نرخ قرض گرفتن در بازار پول هم بالاتر میرود. نرخ بهره روی سایر بازارها و میزان سرمایهگذاری در یک کشور تاثیر قابل توجهی دارد.
انواع نرخ بهره
نرخ بهره در بازارهای مالی و سرمایهگذاریهای گوناگون تاثیرات قابل توجهی میگذارد و انواع مختلفی دارد. به طور کلی انواع نرخ بهره عبارتند از: نرخ بهره اسمی، نرخ بهره واقعی، نرخ بهره طبیعی، نرخ بهره بازار، نرخ بهره تعادل و نرخ بهره موثر. در ادامه هر یک از این انواع بهره را بیشتر شرح میدهیم.
نرخ بهره اسمی
نرخ بهره اسمی به نرخی گفته میشود که در قرارداد بین وام گیرنده و وام دهنده ذکر میشود. مثلا اگر از نهادی پولی را با نرخ بهره 25 درصد قرض بگیرید و قرار باشد یک سال بعد بدهی خود را پرداخت کنید،
این 25 درصد نرخ بهره اسمی به حساب میآید. از سوی دیگر، این موضوع در مورد اوراق قرضه یا مشارکت هم صادق است. یعنی مثلا اگر شما اوراق مشارکت با سود سالانه 20 درصد تهیه کنید، این 20 درصد نرخ بهره اسمی است که سالانه به دارنده این اوراق تعلق میگیرد.
نرخ بهره واقعی
نرخ بهره واقعی مانند نرخ بهره اسمی است اما تورم در آن منظور شده است. در واقع همان طور که گفتیم نرخ بهره با تورم رابطه نزدیکی دارد. اگر تورم را از نرخ بهره اسمی کم کنیم، نرخ بهره واقعی به دست میآید.
مثلا فرض کنید تورم سالانه 15 درصد و نرخ بهره اوراق مشارکت 20 درصد باشد، در این صورت نرخ بهره واقعی 5 درصد خواهد بود. اما اگر تورم بالاتر از نرخ بهره اسمی باشد، نرخ بهره واقعی منفی خواهد شد.
این موضوع به معنی آن است که قدرت خرید سرمایهگذاری شما با این سرمایهگذاری از تورم کمتر بوده است. به این ترتیب وقتی تورم بالا است، انگیزههایی برای دریافت وام وجود دارد، خصوصا از نهادهایی که نرخ بهره پایینتری میپردازند. در چنین شرایطی افراد گاهی اقدام به وام گرفتن با نرخ بهره واقعی منفی میکنند و آن را در جاهایی سرمایهگذاری میکنند که اقلا به اندازه تورم رشد کند.
نرخ بهره طبیعی
نرخ بهره طبیعی یا همان نرخ بهره بازار، بر اساس بازدهی سرمایه حساب میشود. به عنوان مثال فرض کنید در یک دارایی سرمایهگذاری کرده و با استفاده از آن در یک سال 200 میلیون تومان به یک میلیارد تومان سرمایه شما اضافه شود. در این صورت نرخ طبیعی بهره 20 درصد خواهد بود.
نرخ بهره بازار
این نرخ بهره در واقع بهره سرمایهگذاری در کوتاهمدت است. نرخ بهره بازار میزان بهره پرداختی برای استفاده از کالاهای سرمایهای است و مقدار آن از طریق عرضه و تقاضا برای کالاهای سرمایهای تعیین میگردد.
نرخ بهره تعادل
تعادل معمولا در شرایطی به وجود میآید که تمایل به حفظ وضع موجود ادامه داشته باشد. در مورد نرخ بهره هم همین طور است. نرخ بهره تعادل وقتی پدید میآید که نرخ بهره طبیعی با نرخ بهره بازار مساوی گردد.
نرخ بهره موثر
کسانی که اقدام به خرید اوراق مشارکت میکنند معمولا در بازه سه یا 6 ماهه دریافتی دارند. در این صورت، با گرفتن بهره دریافتی افراد میتوانند بار دیگر این پول را سرمایهگذاری نمایند و سود خوبی کسب کنند.
این کار باعث میشود نرخ بهره بالاتر از چیزی باشد که در ابتدا گفته شده است. در واقع هر چه بازه پرداخت سود کمتر باشد، نرخ بهره موثر بیشتر از نرخ نرمال میشود. در چنین شرایطی بهتر است از نرخ موثر برای محاسبه سود استفاده شود.
نرخ بهره جاری
فعالان بازار سرمایه با برگه سهام آشنایی دارند و میدانند که هر سهم یک قیمت اسمی دارد و یک قیمت جاری، قیمت اسمی همان قیمتی است که روی برگه سهام است که در اساس نامه نوشته شده است.
اما قیمت جاری قیمتی است که بر اساس شرایط بازار معامله میشود. هر سهم بر اساس قیمت اسمی آن سالانه مقدار مشخصی بهره دریافت میکند. اگر مقدار بهره سالانه را بر قیمت جاری یا همان قیمت بازاری تقسیم نماییم، نرخ بهره جاری هر برگه سهم به دست میآید.
نرخ بهره منفی
تا حالا به گوش شما رسیده که بانک در ازای سپردهگذاری وجوه نقدتان، از شما پول بگیرد؟ بله در برخی شرایط که اقتصاد در رکود بسیار شدیدی قرار بگیرد، بانکها در ازای سپردهگذاری افراد هیچ گونه بهرهای پرداخت نمیکنند.
بانک در این شرایط حتی از سپرده گذار مقداری هم پول میگیرد. این کار در برخی کشورهای دنیا انجام شده اما در ایران هرگز چنین کاری صورت نگرفته است. به میزان دریافت وجه نقد توسط بانک در ازای قبول سپرده بانکی، نرخ بهره منفی میگویند.
نرخ بهره شناور
همیشه وقتی سرمایه گذاران وام دریافت میکنند درصد نرخ بهره وام در هنگام عقد قرارداد کاملا مشخص است. مثلا اگر باز پرداخت آن پنج ساله باشد، در طول سالهای پرداخت، نرخ بهره تغییری نخواهد کرد.
اما بهرهای وجود دارد که نرخ آن با تغییر تورم و نرخ بهره بازار، تغییر میکند. این بهره که با تغییر شرایط کلان اقتصادی مانند تورم و نرخ بهره بازار عوض میشود، به نرخ بهره شناور معروف است.
نرخ بهره چه اهمیتی دارد؟
نرخ بهره یکی از ابزارهای در دست بانک مرکزی است که بر اساس آن میتواند سیاست پولی مورد نظر خود را بر اساس شرایط موجود در اقتصاد اجرا کند. به عنوان مثال اگر کشور در شرایط رکودی باشد بانک مرکزی برای کمک کردن به اقتصاد و خروج آن از رکود میتواند نرخ بهره بانکی را کاهش دهد.
با کاهش نرخ بهره بانکی دیگر سرمایه گذاران اشتیاق بالایی برای نگه داری وجوه خود در بانک را نخواهند داشت و اقدام به سرمایه گذاری داراییهای خود در سایر بازارهای کشور میکنند. این کار موجب میشود از رکود اقتصادی کشور کاسته شود.
عوامل تاثیرگذار بر نرخ بهره
به طور کلی 3 عامل روی نرخ بهره تاثیرگذار هستند. این 3 مورد عبارتند از ریسک، طول مدت سرمایهگذاری و در نهایت ارزش زمانی پول. میدانیم که ریسک یکی از مهمترین عوامل در سرمایهگذاری و کسب بازدهی است.
افراد شخصیت متفاوتی دارند و نسبت به ریسک یا به عبارتی از دست دادن سرمایهشان اهمیت متفاوتی میهند. برخی کمتر ریسکگریزند و حاضرند سود کمتری اما مطمئن داشته باشند.
برخی دیگر ریسکپذیر هستند و حاضرند ریسک بیشتری داشته باشند اما سود بیشتری هم عایدشان شود. در گزینههای سرمایهگذاری هر کدام ریسک بیشتری داشته باشند نرخ بهره بالاتری نیز دارند که به سرمایهگذاران بپردازند. از سوی دیگر، هر چه گزینهای ریسک کمتری داشته باشد نرخ بهره پرداختی آن به سرمایهگذاران کمتر است.
طول مدت سرمایهگذاری هم در نرخ بهره اهمیت دارد. معمولا هر قدر که فاصله زمانی سرمایهگذاری بیشتر باشد، نرخ بهره پرداختی به سرمایهگذاران هم بالاتر خواهد بود. در نهایت باید به ارزش زمانی پول و نقش تورم اشاره کرد که در بالا به آن اشاره کردیم.
گفتیم که در چه شرایطی وام گرفتن میتواند به نفع افراد باشد و وام دادن یا به عبارتی تخصیص پول افراد یا نهادها به افراد یا نهادهای دیگر با نرخ پایینتر از تورم تا اندازهای سرمایه افراد را با افت روبرو خواهد کرد.
محاسبه نرخ بهره
در بحث محاسبه نرخ بهره دو نوع ساده و مرکب مورد بررسی قرار میگیرند. منظور از نرخ بهره ساده، نرخی است که به پول سپردهگذاری شده یا قرض گرفته شده به عنوان سود پرداخت نرخ بهره چیست؟ میشود. محاسبه نرخ بهره ساده راحت است.
کافی است اصل سرمایه یا مبلغ وامی را که گرفتهاید در نرخ بهره سالانه ضرب کنید و بعد آن را در مدت سرمایهگذاری یا دوره بازپرداخت وام ضرب کنید.
مثلا فرض کنید از یک نهاد مالی 100 میلیون تومان با نرخ بهره سالانه 20 درصد وام گرفتهاید و بازپرداخت آن 3 ساله است. در این صورت وامی که باید پرداخت کنید، این گونه محاسبه میشود: بهره ساده = 3* 20% * 100. یعنی بهره ساده پرداختی فرد در ازای این وام 60 میلیون تومان خواهد بود که به اصل پول اضافه میشود.
اما یک نوع دیگر، نرخ بهره مرکب است. این نرخ بهره عمدتا وقتی محاسبه میشود که سود حاصل از سرمایهگذاری اولیه برداشت نشود و دوباره به آن سود تعلق گیرد.
هر چه این سرمایهگذاری در فاصله دورتری انجام گرفته باشد، نرخ بهره بالاتری ایجاد کرده و اعجابآورتر میشود. این نرخ بهره به سرمایهگذاران کمک زیادی میکند و حتی مقدار کمی سرمایهگذاری در طول زمان نتایج قابل توجهی دارد. نرخ بهره مرکب به این صورت محاسبه میشود:
نرخ بهره مرکب= اصل سرمایه یا مبلغ وام *
فرض کنید 100 میلیون تومان سرمایهگذاری کرده و سالانه 20 درصد سود کردهاید. بعد از 4 سال این بهره شما این مقدار بوده است:
نرخ بهره مرکب= 100 * <(1+ 0.20) 4 -1>یعنی 107 میلیون و 360 هزار تومان پس از 4 سال سود کردهاید. این به معنای آن است که در این 4 سال مثالی، سرمایه شما بیش از دو برابر شده است.
نرخ بهره بانکی و بازار سرمایه
در نهایت میخواهیم به مساله نرخ بهره بانکی بپردازیم. نرخ بهره بانکی یکی از موضوعاتی است که میتواند روی بازارهای سرمایهگذاری دیگر بپردازیم. اگر نرخ بهره بانکی بالا برود، معمولا چون ریسک زیادی ندارد، میتواند بخشی از سرمایههای بازارهای دیگر از جمله سهام را به خود جذب کند و برای آن رقیبی باشد.
از سوی دیگر تورم بالا و نرخ سود ثابت بانکی، بخشی از پولهای موجود در بانکها را به بازارهای پرریسکتر که نرخ بهره بالاتری به سرمایهگذاران میپردازند، سوق میدهد.
از طرفی یکی از راهکارهای حفاظت از سرمایه در برابر تورم و افزایش نرخ بهره که منجر به بی ارزش شدن پول شما می شود می توانید از مواردی مانند صندوق های سرمایه گذاری استفاده کنید.
به زبان ساده نرخ بهره قیمت وامگیری در بازار پول است. یعنی اگر بخواهید پولی را از بازار پول قرض کنید، چقدر هزینه برای شما دارد. طبیعتا هر چه تورم بالاتر باشد، نرخ قرض گرفتن در بازار پول هم بالاتر میرود. نرخ بهره روی سایر بازارها و میزان سرمایهگذاری در یک کشور تاثیر قابل توجهی دارد.
به طور کلی 3 عامل روی نرخ بهره تاثیرگذار هستند. این 3 مورد عبارتند از ریسک، طول مدت سرمایهگذاری و در نهایت ارزش زمانی پول.
نرخ بهره (Interest Rate)
نرخ بهره میزان پولی است که به وسیله وام دهنده برای استفاده از داراییهایش از وام گیرنده گرفته میشود و به شکل درصدی از اصل سرمایه بیان میشود. نرخ بهره عموماً به شکل سالانه مورداشاره قرار نرخ بهره چیست؟ میگیرد که به آن نرخ سود سالانه میگویند. داراییهای قرض گرفته شده میتواند شامل وجه نقد کالاهای مصرفی، داراییهای بزرگی چون ماشینآلات یا ساختمان باشد. سود یا بهره ضرورتاً پولی است که از بابت اجاره یا قرض و به خاطر استفاده از دارایی، گرفته میشود. در مورد داراییهای بزرگ، مثل ماشینآلات یا ساختمان، نرخ بهره بعضیاوقات با عنوان “نرخ اجاره بها ” شناخته میشود. زمانی که طرف وام گیرنده دارای ریسک نرخ بهره چیست؟ کم باشد، معمولاً نرخ بهره پایینی از او اخذ میشود. اگر وام گیرنده با ریسک بالا در نظر گرفته شود، نرخ سودی که گرفته میشود هم بالاتر خواهد بود.
توضیحات مدیر مالی در مورد نرخ بهره
بهره توسط وام دهنده و برای جبران فرصت استفاده از دارایی در نظر گرفته میشود. در مورد قرض دادن پول، وام دهنده میتوانست پول خود را در صندوق های سرمایه گذاری یا سپرده های بانکی بگذارد تا اینکه آن را به کسی یا جایی قرض دهد. با قرض دادن دارایی، قرض دهنده ممکن است قادر باشد تا درآمدی که مایل بود از آن دارایی به دست بیاورد برای خود ایجاد کند.
مقدار بهره ساده با فرمول زیر و به سادگی قابل محاسبه است:
Simple Interest = P x I x N
Simple Interest = بهره ساده
P = اصل سرمایه (وام)
I = نرخ بهره سالانه
فرض کنید ۱۰۰۰ تومان با نرخ سود سالانه ۲۴ درصد برای ۹ ماه وام گرفتهاید. در این صورت شما ۱۸۰ تومان بهره مقروض خواهید بود.
برای محاسبه بهره مرکب با استفاده از فرمول ترکیبی زیر داریم:
[ Compound Interest = P x [ ( 1 + I) N – 1
Compound Interest = بهره مرکب
P = اصل سرمایه (وام)
I = نرخ بهره سالانه
فرض کنید ۱۰۰۰ تومان با نرخ سود سالانه ۲۴ درصد برای ۹ ماه وام گرفتهاید. در این صورت شما ۱۷۵ تومان بهره مقروض خواهید بود.
۱۰۰۰ x [(1+0.24) 0.75 – 1]
مقدار بهره وقتی از روش بهره مرکب استفاده میکنیم بالاتر است، چون بهره بهصورت ماهانه از اصل سرمایه + سود انباشته شده از ماههای قبلی گرفته میشود. بهره پرداختی برای چارچوبهای زمانی کوتاهتر، برای هر دو روش نسبتاً مشابه خواهد بود. با افزایش زمان بازپرداخت، تفاوت بین این دو نوع از محاسبات بهره نیز رشد میکند.
معادل انگلیسی نرخ بهره عبارت است از:
Interest Rate
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سؤالات مالی مطرح کنید. همینطور با اشتراکگذاری این نوشته در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
نرخ بهره چیست؟ (تاثیر نرخ بهره بر بازار ارز های دیجیتال)
نرخ بهره چیست؟ در این ویدیو و نرخ بهره چیست؟ مقاله مرتبط با اون به بررسی موضوع نرخ بهره و تاثیر نرخ بهره بر بازار ارز های دیجیتال خواهیم پزداخت. نرخ بهره یا Interest rate تعریفی چنین داره، نرخی که جهت جلوگیری از کاهش ارزش پول پرداختی امروز و دریافتی آینده، پرداخت میشه. از اون جایی که ارزش پول مرتبا تغییر می کنه، به جهت جلوگیری ازکاهش ارزش پول پرداختی و لحاظ کردن تورم، وام گیرنده علاوه بر باز نرخ بهره چیست؟ پرداخت مبلغ اصلی، باید مبلغ بیشتری رو تحت عنوان بهره به بانک وام دهنده پرداخت کنه.
نرخ بهره چیست؟ در این مقاله در مورد یکی از مفاهیم پرکاربرد و تعیین کننده اقتصادی تحت عنوان نرخ بهره صحبت خواهیم کرد که تغییرات اون ارتباط معنا داری هم با وضعیت بازار ارز های دیجیتال داره. چنان چه با پروسه وام گیری از بانک ها آشنا باشید، مطمئنا می دونید که بانک ها، بابت وامی که به ما میدن، اقساطی رو در موعد های معینی، دریافت میکنن و بر روی این اقساط هم درصد مشخصی سود اعمال میشه. این مبالغ در واقع همون نرخ بهره هست که باید به بانک وام دهنده پرداخت بشه.
مطمئنا به دفعات متعدد لفظ نرخ بهره رو در اخبار و مطالب اقتصادی خوندین و شنیدین و شاید براتون سوال پیش اومده باشه که نرخ بهره دقیقا به چه چیزی گفته میشه و چه تاثیری روی اقتصاد داره. در توضیحاتی که در این بخش از آموزش ارز دیجیتال در ادامه خواهیم داد، به طور کامل و با بیان ساده بررسی می کنیم که نرخ بهره چیست، چه تاثیری بر اقتصاد یک کشور داره و همچنین تاثیر نرخ بهره بر بازار ارز های دیجیتال به چه شکله. همچنین توصیه داریم که ویدیو آموزشی ضمیمه شده این مقاله رو هم ببینید و با جزییات بیشتری در مورد این مفهوم مهم اقتصادی و تاثیر گذار بر صنعت کریپتوکارنسی آشنا بشید.
نرخ بهره چیست ؟
نرخ بهره چیست؟ میرسیم به اصل موضوع این مقاله. به طور کلی نرخ بهره یا Interest rate تعریفی چنین داره، نرخی که جهت جلوگیری از کاهش ارزش پول پرداختی امروز و دریافتی آینده، پرداخت میشه. از اون جایی که ارزش پول مرتبا تغییر می کنه، به جهت جلوگیری ازکاهش ارزش پول پرداختی و لحاظ کردن تورم، وام گیرنده علاوه بر باز پرداخت مبلغ اصلی، باید مبلغ بیشتری رو تحت عنوان بهره به بانک وام دهنده پرداخت کنه.
به عبارت ساده، وقتی فردی از بانکی مبلغی رو به عنوان وام دریافت می کنه، اون رو به شکل تدریجی و در چند مرحله به شکل اقساط پس میده. منتهی چون ارزش پول مرتبا تغییر و نوسان می کنه، به جهت حفظ ارزش پول، دریافت کننده وام باید مبلغ بیشتری رو که با درصد مشخصی معین میشه و بهش همون نرخ بهره میگیم، باز پرداخت کنه. به نرخ بهره هزینه فرصت سرمایه گذاری هم گفته میشه.
به علت جبران فرصت های سرمایه گذاری بانک و وام دهنده، معمولا مبلغی هم به عنوان حداقل سود مورد انتظار وامدهنده به این نرخ اضافه میشه با این استدلال که وام دهنده می تونست این مبلغ رو در بازاری سرمایه گذاری کنه و سود به دست بیاره اما اون رو به شما وام داده. برای درک بهتر این قضیه، بهتره مثالی بزنیم.
وقتی فردی در یک بانک اقدام به افتتاح حساب می کنه، بانک ماهانه یا در بازه زمانی توافق شده ای، با سود مشخصی به فرد صاحب حساب سودی رو پرداخت می کنه. این سود در اصل هزینه فرصت سرمایه گذاری فرد مذکور در بانک می باشد. چرا که فرد صاحب حساب می تونست پول و دارایی موجود در حسابش رو وارد بازار مسکن، طلا، ارز، بورس و . بکنه و دست بانک نده.
پس به شکل کلی متوجه شدیم که نرخ بهره چیست و در واقع به مقدار سودی گفته میشه که بانک ها از وام گیرندگان جهت حفظ ارزش پول شون و همچنین هزینه فرصت سرمایه گذاری اخذ می کنن. خب حالا که متوجه شدیم نرخ بهره چیست، بریم سراغ اینکه انواع نرخ بهره به چه شکله و مطالب دیگه پیرامون این موضوع.
انواع نرخ بهره
در مطالب قبل تر به طور کامل توضیح دادیم که نرخ بهره چیست و میرسیم به انواع نرخ بهره. در ادامه انواع نرخ بهره رو با هم بررسی می کنیم.
• نرخ بهره طبیعی :
همان نرخ بهره بازار سرمایه می باشد. به علاوه معیار و مقیاس اندازه گیری افزایش خالص در بهره وری به دلیل استفاده کردن از کالا های سرمایه ای هم می باشد. برای نمونه اگه با استفاده از ماشین آلاتی، 200 کیلو گرم محصول تولید بشه، نرخ طبیعی بهره 200 کیلو گرم محصول در سال هستش.
• نرخ بهره بازار :
نرخ بهره بازار که بهش نرخ جاری بهره هم گفته میشه همون بهره سرمایه در کوتاه مدت یا نرخ بازار پول هستش. نرخ جاری بهره رو عرضه و تقاضا در بازار معین می کنه.
• نرخ بهره تعادل :
زمانی که نرخ بهره طبیعی با نرخ بهره بازار یا نرخ جاری بهره برابر بشه، نرخ بهره تعادلی به دست خواهد اومد.
• نرخ بهره اسمی و نرخ بهره واقعی :
نرخی هست که در قرارداد میان وام دهنده و دریافت کننده وام تعیین میشه. دریافت کننده وام باید درصد مشخص خودش رو به وام دهنده پرداخت کنه. در نرخ بهره واقعی، تورم از نرخ اسمی کسر میشه و وام گیرنده در این حالت درصد مشخص شده بدون تورم رو پرداخت می کنه.
• نرخ بهره موثر :
انتشار دهندگان اوراق قرضه، معمولا بهره مربوط به اوراق رو در بازه های زمانی 3 یا 6 ماهه پرداخت می کنن که این مسئله برای سرمایه گذار این فرصت رو فراهم می کنه که سود اخذ شده رو دوباره سرمایه گذاری کنه و بازده سرمایه گذاری خودش رو بیشتر کنه. از این رو نرخ بهره سرمایه گذار در این حالت تفاوت خواهد داشت از نرخ بهره اعلام شده. به دلیل محاسبه سود در فواصل زمانی کوتاه تر نرخ مؤثر بیشتر از نرخ نرمال خواهد شد و سپرده گذار سود بیشتری می گیره. از همین رو هر مقدار که فاصله زمانی پرداخت سود کوتاه تر باشه، نرخ مؤثر بیشتر از نرخ نرمال خواهد بود. در چنین حالتی در محاسبه سود سپرده به عوض نرخ نرمال از نرخ مؤثر استفاده میشه.
روش محاسبه نرخ بهره
در این بخش میرسیم به نحوه محاسبه نرخ بهره. برای این محاسبه به طور معمول دو راه وجود داره که در ادامه میبینیم.
• بهره ساده :
بر پایه مقدار مبلغی که در حساب بانکی سپرده گذاری میشه، نرخ سود سالانه محاسبه می گردد. فرمول نرخ بهره ساده هم به قرار زیر می باشد :
تصور کنین که 1000 ریال با نرخ سود سالانه 24 درصد برای 9 ماه، از بانک وام دریافت کردید. در این حالت شما 180 ریال بهره باید پرداخت کنین.
• بهره مرکب :
بهره مرکب هم از رابطه زیر به دست میاد. از شیوه محاسبه بهره مرکب استفاده میکنیم، چرا که سود به صورت ماهیانه از اصل سرمایه به علاوه سود انباشته شده از ماهیان قبل گرفته میشه و مقدار اون بیشتر تر می باشد. همینطور مقدار اون برای بازه های زمانی کوتاه تر، برای هر دو روش تقریبا مشابه خواهد بود. با بیشتر شدن زمان باز پرداخت، تفاوت بین این دو نوع از محاسبات سود یعنی بهره ساده و بهره مرکب هم رشد می کنه. به طور معمول نرخ بهره برای یک سال حساب میشه و هر موقع مدت اون مشخص نشه منظور همان دوره یک ساله می باشد.
اهمیت نرخ بهره در چیست؟
نرخ بهره بر زندگی اقتصادی همه آحاد ملت اثر میگذاره، مگر این که فردی به طور اختصاصی با رمز ارز ها و یا سکه های طلا معامله کنه که تقریبا در دنیای امروز موضوعیت نداره و در نتیجه هر سیاست پولی و مالی در سطح کلان بر زندگی اقتصادی همه تاثیر گذار خواهد بود.
برای مثال چنان چه نرخ سود بانکی بالا باشه، برای سپرده گذاری پول خودتون سود بیشتری دریافت خواهید کرد. از طرفی وام گرفتن برای شما هزینه بیشتر خواهد داشت چرا که بدهی بیشتری باید به بانک پرداخت بشه. عکس این قضیه یعنی موقعی که نرخ بهره پایین تر میاد، سپرده گذاری چندان جذاب نیست ولی وام گرفتن با سود کمتر بیشتر مورد توجهه. از این رو به وضوح می بینید که بالا و پایین شدن نرخ بهره، چطور می تونه حجم نقدینگی رو به سمت بانک ها سوق بده و بالعکس.
خوبه بدونید که حتی اگه روشی برای پرداخت همه هزینه ها در قالب ارز دیجیتال مثل دوج کوین یا مثلا کاردانو پیدا کنید، همچنان اثرات نرخ بهره رو به دلیل اهمیت اون در اقتصاد و تاثیراتش بر بازار ارز های دیجیتال احساس خواهید کرد. چرا که بالا و پایین رفتن نرخ بهره علاوه بر هدایت جریان نقدینگی و تاثیراتی که می تونه در تورم و حجم نقدینگی جاری داشته باشه، روی بازار و قیمت ارز های دیجیتال هم تاثیراتی میذاره که از منظر فعالان این بازار و کسانی که در این حوزه سرمایه گذاری کردن و یا ترید می کنن، قابل چشم پوشی نیست.
در ادامه بیشتر به نقش نرخ بهره در جهت دهی به بازار ارز های دیجیتال می پردازیم و تاثیر این فاکتور اساسی اقتصادی رو بر بازار کریپتوکارنسی بررسی خواهیم کرد.
نرخ بهره منفی چیست؟
اقتصاد دانان و صاحب نظران حوزه اقتصادی گاهی اوقات از نرخ بهره بهره منفی صحبت می کنن. نرخ بهره منفی، همونطور که حدس زدید شما را ملزم به پرداخت پول برای وام دادن یا حتی سپرده گذاری اون در بانک ها می کنه و این سیاست، در اصل وام دادن رو برای بانک پر هزینه تر می کنه و حتی باعث افزایش هزینه سپرده گذاری و پس انداز هم میشه.
در ابتدا و در نگاه اول شاید چنین سیاستی غیر معقول و عجیب به نظر برسه. چرا اصلا وام دهنده و یا سپرده گذار باید متحمل هزینه بشه ؟ در اقتصاد، نرخ بهره پایین جز آخرین راه حل ها برای اقتصاد های دچار آشوب و درگیری می باشد. در واقع ایده نرخ بهره منفی ناشی از ترس از اینه که افراد ممکنه ترجیح بدن در طول دوره فراز و نشیب های اقتصادی پول هاشون رو پیش خودشون نگه دارن و ورود به فعالیت های اقتصادی تا بهتر شدن و ثبات گرفتن اوضاع صبر کنن.
از این رو با منفی شدن نرخ بهره، تمایل برای مسکوت کردن پول کمتر میشه و پول بیشتری در اقتصاد به گردش درمیاد و در مواقعی ممکنه باعث رونق بشه.
فدرال رزرو چیست؟
فدرال رزرو که به احتمال زیاد اسمش رو بار ها شنیدین در اصل همان بانک مرکزی امریکا هستش که از سال 1913 تاسیس شده. در امریکا کلیه سیاست ها و فعالیت های بانکی تحت مدیریت فدرال رزرو هماهنگ میشه و رییس اون هم به پیشنهاد رییس جمهور امریکا برای یک دوره 4 ساله انتخاب میشه. این سازمان جز تاثیر گذار ترین ارکان در اقتصاد جهانی هستش و تصمیمات اون بر اقتصاد جهانی تاثیر داره.
یکی از مهم ترین و اصلی ترین وظایف فدرال رزرو، تعیین نرخ بهره می باشد. از اونجایی که دلار ارز مرجع در اقتصاد جهانی هستش، تصمیمات پیرامون دلار بر اقتصاد جهانی تاثیر گذاره و تحرکات فدرال رزرو برای اقتصاد دانان دنیا حائز اهمیته و در تحلیل های اقتصادی، پیش بینی تصمیمات فدرال رزرو، همواره از فاکتور های تحلیلی و مورد توجه می باشد.
زمانی که فدرال رزرو نرخ بهره رو افزایش بده، ارزش جهانی دلار هم بالا تر میره و شاخص دلار با رشد مواجه میشه و سبب میشه تا دلار نسبت به جفت ارز هایی که مقابل دلار معامله میشن، با ارزش تر بشه. این امر باعث افت بازار های مالی مثل بازار بورس و سهام و همچنین بازار رمز ارز ها میشه. خب حالا سیاست های فدرال رزرو و تغییراتی که روی نرخ بهره اعمال می کنه، چه ارتباطی با بازار ارز های دیجیتال داره ؟ در ادامه مقاله جواب این سوال رو توضیح میدیم و به بررسی تاثیر نرخ بهره بر بازار ارز های دیجیتال می پردازیم.
تاثیر نرخ بهره بر بازار ارز های دیجیتال
میرسیم به بررسی تاثیر نرخ بهره بر بازار ارز های دیجیتال، در صحبت های قبل اشاره کردیم که چنان چه فدرال رزرو بخواد نرخ بهره رو افزایش بده، دلار با ارزش تر میشه و شاخص اون در مقابل جفت ارز هایی که مقابل دلار معامله میشن، رشد می کنه و این امر باعث افت بازار های مالی من جمله بازار سهام و کریپتوکارنسی میشه. خب حالا چطوری ؟
در افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، دلار امریکا حمایت میشه و باعث میشه تا افراد سرمایه خودشون رو از بازار های مالی مثل بورس و رمز ارز ها، به طرف بانک ببرن تا سود بیشتری بگیرن. این خروج پول از بازاری مثل بازار ارز های دیجیتال، باعث افت و بروز نوساناتی میشه و در نتیجه ارزش دارایی ها و مارکت کپ بازار ارز های دیجیتال کمتر خواهد شد.
البته تجربه نشون داده که عوامل متعددی باعث بروز نوسان در بازار های مالی مثل بازار کریپتو میشه و صرفا این بازار تحت تاثیر تغییرات نرخ بهره نیست. اخیرا بعد از مدت ها، فدرال رزرو تاثیر گرفته بود که نرخ بهره رو 0.25 درصد افزایش بده و مطمئنا این سیاست روی بازار های مالی بی تاثیر نبود. منتهی همونطور که گفتیم، تنها عامل تعیین کننده جهت بازار کریپتوکارنسی نیست. توصیه می کنیم مقاله ارز دیجیتال چیست؟ رو برای آشنایی بیشتر در مورد این بازار مطالعه نمایید.
سخن پایانی
اقتصاد علم بسیار گسترده ای هستش و تصمیماتی که پیرامون اون گرفته میشه، روی زندگی همه ما ها تاثیر داره. از این رو هر قدر که دانش و آموخته های اقتصادی خودمون رو ارتقا بدیم، تصمیمات درست تر و منطقی تری می تونیم بگیریم و موفق تر عمل کنیم. در این مقاله یکی از مفاهیم پایه ای اقتصاد با نام نرخ بهره مورد بررسی قرار گرفت و سعی کردیم دید جامعی از اون رو به مخاطب ارائه بدیم و متوجه بشیم که نرخ بهره چیست.
نرخ بهره در واقع همان سودی هستش که بانک ها موقع وام دادن می گیرن و یا به سپرده گذاران پرداخت میشه. با تغییرات نرخ بهره، جریان نقدینگی تغییر می کنه و می تونه در مواردی باعث رونق و خروج از رکود بشه و در مواقعی هم تورم ایجاد کنه.
تصمیمات فدرال رزرو به عنوان بانک مرکزی امریکا و اصلی ترین سیاست گذار در مورد دلار، بسیار مهم و تعیین کننده هستش. چرا که دلار ارز مرجع جهانی هستش و متاسفانه اقتصاد جهانی رو در قبضه خودش داره. سیاست های فدرال رزرو بر بازار ارز های دیجیتال هم بی تاثیر نیست و حول تاثیر نرخ بهره بر بازار ارز های دیجیتال هم توضیحاتی ارائه دادیم که با افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، باید انتظار افت بازار های مالی مثل بازار کریپتوکارنسی رو داشته باشیم.
در پایان توصیه می کنیم که حتما ویدیو آموزشی این مقاله رو هم برای یادگیری ببینید و در انتهای صفحه نظرات تون رو با ما به اشتراک بذارید.
نرخ بهره چیست و انواع آن کدام است؟
به بهای پول وام گرفته شده نرخ بهره گویند.هنگامی که مبلغی پول برای مدت معینی به عنوان وام داده می شود و به صورتی است که،مبلغی که وام گیرنده به وام دهنده نرخ بهره چیست؟ می پردازد بیش از مبلغ دریافتی اولیه است بنابراین میتوان در پایان یک دوره معین مبلغ دریافتی و مبلغ بازپرداخت را با عنوان مبلغ پرداختی یا نرخ بهره نسبت به کل پول دریافتی بیان کرد. نرخ بهره برداری معمولا برای یک سال محاسبه می شود و هرگاه مدت آن تعیین نگردد منظور همان دوره سالانه خواهد بود. انواع مختلف وام مانند وام مسکن،وام قروض کوتاه مدت یا بلند مدت دولتی،وام سرمایه گذاری ثابت وجود دارند که باید توجه داشت که در هر زمان میتوان نرخ های بهره متفاوتی را مشاهده کرد.دلایل وجودی خود نرخ های بهره سبب وجود این نرخ های متفاوت می شوند که این دلایل عبارت است از:
- تورم
- امکان غیر نقدینگی
- رجحان زمانی
- امکان نکول
تورم : ارزش واقعی مبلغ وام تا زمان سر رسید به نسبت میزان تورم به علت تورم قیمت ها در اقتصاد کاهش خواهد یافت به همین دلیل وجود نرخ بهره برای جبران خطر کاهش قدرت خرید پول وام دهنده امری است که ضرورت می یابد.
امکان غیر نقدینگی : وسیله پرداخت برای کالاها و خدمات مورد پذیرش امری همگانی نیست اما در این میان وام دادن به معنای مبادله پول با یک دارایی غیر پولی مانند اوراق قرضه یا اسناد خزانه است.اگر نیاز وام دهنده به پول بیش از موجودی او باشدبه ناچار باید دارای غیر پولی خود را به پول تبدیل کند و یا اینکه دست به استقراض بزند که این عمل در صورتی امکان می پذیرد که قبل از تاریخ سر رسید باشد.معاوضه یک دارایی نقدی (یعنی پول) با دارایی دیگری که از نقدینگی کمتری برخوردار است میتواند در صورت نیاز وام دهنده به پول متضمن ریسک زیان برای او باشد به همین دلیل تبدیل دارایی غیر نقدی به وجه نقد ممکن است با مشکلات،تاخیر و یا حتی زیان همران باشد بدین منظور در جریان وام دادن تقبل این ریسک باید جبران گردد و همین امر ضرورت وجود بهره را ایجاب می کند.
رجحان زمانی : پس اندازی که در اثر تعویق مصرف با عنوان مبلغ وام داده شده به وجود می آید به هر اندازه تمایل به مصرف حال پول نسبت به مصرف آینده آن زیادتر می باشد بدیهی است که مبلغ بیشتری باید برای تعویق مصرف پول پرداخت بدین معنی که نرخ بهره بیشتر خواهد بود.
امکان نکول : تقبل این ریسک نیز دلیل دیگری برای وجود نرخ بهره است زیرا ممکن است وام دهنده نسبت به باز پرداخت وام از سوی وام گیرنده مطمئن نباشد در این شرایط است که میزان چند ریسکی به نوع وام پرداختی بستگی دارد.
دیدگاه شما