مهمترین دلایل زیان در بورس
یکی از عوامل مهم تأثیرگذار بر قیمت سهام شرکت‌های حاضر در بازار مالی، افزایش سرمایه و جزئیات مرتبط با آن است. سرمایه هر شرکت عبارت است، از مجموع آورده مؤسسان و سرمایه‌گذاران اولیه که در هنگام تأسیس واحد تجاری، در مراجع قانونی و اظهارنامه ثبت شرکت عنوان می‌شود. مطمئناً میزان سرمایه شرکت‌ها به واسطه انجام فعالیت‌های اقتصادی دچار تغییراتی خواهد شد که مدیران شرکت پس از گذشت دوره زمانی معقولی، دارایی شرکت را در قالب افزایش یا کاهش سرمایه به‌روزرسانی می‌کنند.
به زبان ساده، افزایش سرمایه اسمی ثبت شده شرکت، «افزایش سرمایه» نام دارد که این مقوله در شرکت‌های سهامی، به دو شیوه افزایش تعداد سهام منتشرشده شرکت یا بالا بردن قیمت اسمی سهام انجام می‌شود. افزایش سرمایه معمولاً به دو هدف اصلی تأمین مالی و اصلاح ساختار سهام شرکت‌ها صورت می‌گیرد. در واقع مسیر اصلی تأمین وجوه مورد نیاز گسترش حوزه فعالیت و شروع پروژه‌های جدید شرکت‌های سهامی، افزایش سرمایه است.
تصمیمات اتخاذ شده در مجامع عمومی صرفاً شامل حال افرادی است که در روز برگزاری مجمع، سهامدار شرکت باشند. افزایش سرمایه نیز از این قاعده مستثنی نیست و در عین حال، یکی از مهمترین دلایل برگزاری مجامع عمومی شرکت‌ها است. به عبارت دیگر، اگر به مشارکت در فرآیند افزایش سرمایه شرکت تمایل دارید، باید پیش از بسته شدن نماد، اقدام به خرید سهام کنید.
بر اساس قانون تجارت، هیئت مدیره شرکت‌ها موظفند پیش از برگزاری مجامع عمومی اطلاع‌رسانی کنند. در این مورد، با توجه به انتشار آخرین اخبار و اطلاعیه‌های مربوط به اخذ مجوز افزایش سرمایه و تاریخ برگزاری مجمع عمومی فوق‌العاده از طریق سامانه کدال، اطلاع‌رسانی عمومی برای تمام سهامداران صورت می‌پذیرد.
افزایش سرمایه شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سهام، مراحل مختلفی دارد که به شرح زیر است:
- تصویب افزایش سرمایه در هیئت مدیره شرکت
- تأیید مفاد افزایش سرمایه توسط حسابرس و بازرس قانونی
- تأیید سازمان بورس و انتشار اطلاعیه مجوز افزایش سرمایه در سامانه کدال
- تعیین تاریخ و انتشار آگهی دعوت به مجمع عمومی فوق العاده
- انتشار تصمیمات مربوط به مجمع عمومی فوق العاده
- آگهی ثبت افزایش سرمایه
توجه داشته باشید، که این مراحل، فرآیند کلی تصویب افزایش سرمایه بوده و ممکن است هر کدام از روش‌های افزایش سرمایه بر اساس ماهیت خود، دارای جزئیات دیگری نیز باشند. برای کسب اطلاعات دقیق در این زمینه، باید به آگهی افزایش سرمایه در سامانه کدال مراجعه فرمایید.
افزایش سرمایه شرکت‌ها در بازار سهام از طریق چهار روش کلی انجام می‌شود که در این بخش، به تشریح آنها می‌پردازیم.
- افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی
هر واحد تجاری انواع متمایزی از دارایی‌ها را در ترکیب سرمایه خود دارد که بر اساس ماهیت به دسته‌های اصلی جاری، ثابت (غیر جاری)، مشهود و نامشهود تقسیم می‌شوند. ارزش این دارایی‌ها در طول زمان ثابت نیست و در شرایط عموماً تورمی کشور افزایش می‌یابد. در صورتی که افزایش سرمایه یک شرکت از طریق تجدید ارزیابی دارایی‌های ثابت مشهود نظیر املاک یا ماشین‌آلات صورت بگیرد، این فرآیند را افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی می‌نامند.
همان‌طور که ملاحظه می‌کنید، در این روش سرمایه‌ای وارد شرکت نشده و صرفاً عملیات حسابداری در ترازنامه انجام می‌شود؛ که بیشتر مناسب شرکت‌های زیانده یا در آستانه ورشکستگی است. تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت، تغییری در دارایی سرمایه‌گذاران ایجاد نمی‌کند، زیرا متناسب با افزایش تعداد سهام (در قالب سهام جایزه به پرتفوی سهامداران اضافه می‌شود)، قیمت هر برگه سهم در بازار کاهش می‌یابد. فرمول محاسبه قیمت سهم پس از افزایش سرمایه به روش تجدید دارایی، به شرح ذیل است:
- افزایش سرمایه از محل سود انباشته
تمام شرکت‌ها در صورت داشتن عواید، باید بخشی از سود سالانه تقسیم نشده خود را در حسابی تحت عنوان «سود انباشته» نگهداری کنند. در صورتی که سود انباشته به مبالغ قابل توجهی برسد، تأمین منایع مالی مورد نیاز شرکت از این طریق امکان‌پذیر است. همانند روش تجدید دارایی، به واسطه تغذیه مالی از محل سود انباشته عملاً نقدینگی جدید وارد شرکت نمی‌شود و به همان روش فوق، سهام جایزه به سرمایه‌گذاران تعلق خواهد گرفت. وضعیت دارایی سهامداران و فرمول محاسبه قیمت سهام نیز، مشابه روش قبلی است.
- افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده
اجرای طرح‌های توسعه‌ای در برخی شرکت‌ها، نیازمند دریافت مستقیم نقدینگی است. اخذ وام بانکی و تأمین مالی از طریق سرمایه‌گذاران، دو روش معمول انجام این کار است. شیوه اول به دلایلی نظیر پرداخت بهره، تأمین ضمانت و طولانی بودن فرآیندهای بانکی، معمولاً مطلوب تیم مدیریتی شرکت‌ها نیست؛ اما تأمین سرمایه از طریق بازار مالی به دلیل عدم وجود مشکلات مذکور، روش بسیار مناسبی ارزیابی می‌شود. به عبارت ساده‌تر، شرکت‌ها از طریق دریافت وجه بابت صدور برگه سهام جدید، منابع مالی مورد نیاز خود را فراهم می‌کنند. در روش افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، سهامداران فعلی شرکت در اولویت قرار دارند.
در این فرآیند هر کدام از صاحبان سهام، متناسب با میزان افزایش سرمایه اوراقی تحت عنوان «حق‌تقدم» دریافت می‌کنند و پس از پرداخت قیمت اسمی هر برگه سهم که معادل 100 تومان است، حق‌تقدم‌ها به سهام اصلی تبدیل شده و در پرتفوی سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که حق‌تقدم مربوط به هر سهم با اضافه شدن حرف «ح» به انتهای نماد اصلی، به صورت یک نماد منفرد در بازار سهام ایجاد می‌شود و طی یک بازه 2 ماهه، بر اساس عرضه و تقاضای بازار خرید و فروش می‌شود. کلیه سهامداران می‌توانند به سه روش زیر از حق‌تقدم استفاده کنند:
- پرداخت بهای اسمی و تبدیل شدن به سهام اصلی
- فروش اوراق حق‌تقدم بر اساس قیمت بازار
- عدم استفاده از اوراق حق‌تقدم!
در این مورد پس از پایان مهلت پذیره‌نویسی 2 ماهه، شرکت اقدام به فروش حق‌تقدم‌های سهامداران می‌کند و مبلغ خالص حاصل از فروش را به حساب آنها واریز می‌کند.
در مورد مطالبات حال شده توجه داشته باشید که گاهاً برخی از سهامداران مبالغی از شرکت طلبکار هستند. در این‌گونه مواقع، صاحبان سهام مذکور در عوض واریز وجه نقد به شرکت، مطالبات خود را جایگزین نموده و بدون واریز وجه سهام جدید به آنها تعلق می‌گیرد. با توجه به اینکه مورد اخیر بسیار مرسوم نیست، شرکت‌ها تسویه مطالبات سهامداران را به همراه روش آورده نقدی انجام می‌دهند. قیمت سهم و حق‌تقدم آن پس از بازگشایی، به روش زیر محاسبه می‌شود:
آورده سهامداران به ازای هر سهم – قیمت جدید هر سهم = قیمت هر برگه حق‌تقدم
- افزایش سرمایه از محل صرف سهام (سلب حق‌تقدم)
در این روش نیز افزایش سرمایه به واسطه آورده نقدی سرمایه‌گذاران انجام می‌شود. با این تفاوت که سهام جدید از طریق پذیره‌نویسی با قیمتی بیش از قیمت اسمی سهم (100 تومان) به فروش می‌رسد. قیمت مورد مطالبه برای فروش سهام، مبلغی فی‌مابین قیمت اسمی مهمترین دلایل زیان در بورس و بازاری سهام است که به منظور جذابیت سرمایه‌گذاری، معمولاً کمتر از قیمت تابلویی سهم است. اختلاف قیمت فروش و اسمی سهام که اصطلاحاً «صرف سهام» نامیده دارد، بر اساس سیاست‌های شرکت به 3 روش مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- انتقال به حساب اندوخته شرکت
- تقسیم نقدی میان سهامداران قبلی
- اختصاص معادل سهام به سهامداران قبلی
لازم به ذکر است که افزایش سرمایه از محل صرف سهام به دو شیوه صدور حق‌تقدم یا سلب حق‌تقدم از سهامداران قبلی، قابل انجام است. فرمول محاسبات قیمت سهام و حق‌تقدم نیز، از روش قبل پیروی می‌کند زیرا منبع افزایش سرمایه آورده نقدی سهامداران (جدید) است.
هرگونه اقدام قانونی که منجر به گسترش حوزه فعالیت‌های شرکت و بالطبع افزایش سوددهی آن شود، از لحاظ تجاری اتفاق مثبتی ارزیابی می‌شود. اظهار نظر در مورد افزایش سرمایه نیز از همین قاعده پیروی می‌کند؛ اما تعیین بهترین روش افزایش سرمایه به شرایط و ساختار هر شرکت بستگی دارد. در واقع ممکن است اجرای یک روش افزایش سرمایه مشابه در دو شرکت، تأثیرات متفاوتی داشته باشد.
به طور کلی، افزایش سرمایه از محل تجدید دارایی یا سود انباشته برای شرکت‌هایی که در وضعیت مناسبی قرار ندارند، مثبت ارزیابی می‌شود. شرکت‌هایی که به منظور اجرای پروژه‌های جدید نیازمند تزریق نقدینگی جدید هستند، افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی کارایی بیشتری داشته و قدرت مانور واحد تجاری را افزایش می‌دهد. همچنین باید به این نکته توجه داشت، که افزایش سرمایه معمولاً از نگاه سهامداران بلندمدت مثبت تلقی می‌شود. با جمع‌بندی توضیحات فوق به این نتیجه می‌رسیم که هر کدام از روش‌های افزایش سرمایه بسته به شرایط شرکت ارزیابی شده و در این زمینه، بهترین یا بدترین نداریم!
متاسفانه دسترسی شما به این بخش امکان پذیر نیست ، ورود به این بخش تنها توسط مشتریان شرکت امکان پذیر است یا اگر مشتری شرکت هستید ممکن است به این بازار دسترسی نداشته باشید. از لینک زیر می توانید مشتری شرکت شوید
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام عنوان کرد: ضعف تحلیل و رفتار هیجانی، دلایل زیان بورسی
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام عنوان کرد رفتارهای هیجانی و ضعف تحلیل در بورس عوامل زیان سازی هستند و راه کاهش تاثیر آنها افزایش دانش سرمایه گذاری و رجوع سرمایه گذاران به مشاوران متخصص است.
به گزارش خبرطلایی محمد کفاش پنجه شاهی ضمن بیان مطلب فوق به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، گفت: دلیل بروز رفتارهای هیجانی وجود ضعف در تحلیل است. در میان برخی سهامداران بورسی به دلیل دانش کم از مسائل مربوط به سرمایه گذاری همواره نوعی دنباله روی وجود دارد که این رفتار تاکنون تبعات بدی را متوجه بازار سرمایه کرده است.
وی ادامه داد: تنها طی یک سال گذشته دو مرتبه شاهد این بوده ایم که پس از رشد شارپی و کوتاه مدت بورس، بازار دچار افت بلند مدت شده و به سهامداران و بازار ضربه وارد شده است.
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام با اشاره به ورود پول چشمگیر در شهریور و مهر سال گذشته به بازار یادآور شد: هر چند که استقبال از بازار سرمایه نشان دهنده افزایش فرهنگ عمومی مردم در سرمایه گذاری است، اما چنانچه افراد بدون تحلیل به خرید سهام با هر قیمتی اقدام کنند و پس از آن تحت تاثیر اخبار و به صورت هیجانی از بازار خارج شوند به بورس آسیب وارد می کنند. درست در همین یک ماه گذشته نیز چنین اتفاقی افتاد. بنابراین می توان گفت همواره پول های بدون تحلیل به بازار ما آسیب زده است.
تحلیل تکنیکال کافی نیست
این فعال بازار سرمایه تکیه بر نمودارها و نرم افزارهای تحلیل تکنیکال را برای تصمیم گیری ناکافی خواند و افزود: این نوع ابزارها هرگز نمی تواند جای تحلیل و بررسی بنیادی سهم را بگیرد و سرمایه گذاری بر اساس نمودار می تواند خطرناک باشد. البته نمودارها می توانند به عنوان یک ابزار کمکی مورد استفاده قرار گیرند و در کنار تحلیل بنیادی زمان احتمالی خرید و فروش سهم را مشخص کنند.
وی تصریح کرد: چنانچه افراد تنها بر اساس تحلیل تکنیکال اقدام به خرید و فروش در بورس کنند، نه تنها سود مناسب و قابل قبولی کسب نمی کنند، بلکه با ایجاد جو به بازار نیز ضربه می زند.
کفاش پنجه شاهی تلاش برای ارتقای دانش و فرهنگ سرمایه گذاری در بورس را وظیفه همه ارکان بازار سرمایه دانست و خاطرنشان کرد: همه مدیران و فعالان بازار اعم از کارگزاران، تامین سرمایه ها، سبدگردانان و … تا سازمان که در راس هرم بازار سرمایه هستند، هر یک وظایفی برای افزایش دانش و تحلیل سهامداران دارند که باید این رسالت را از طریق رسانه ها و فضای مجازی به انجام برسانند.
باید به سهامداران دید بلندمدت داد
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام با تاکید بر ضرورت افزایش دید سرمایه گذاران بورسی و کاهش سفته بازی در بازار سرمایه گفت: همه ارکان باید در کنار افزایش دانش سرمایه گذاری، افراد و شرکت ها را به سرمایه گذاری بلندمدت در صنایع تشویق کنند تا وقتی فرد با تکیه بر دانش و تحلیل وارد سهم یا سهام مناسب شد، به راحتی و تحت تاثیر جو هیجانی اقدام به خروج از سهم ارزنده خود نکند و ضمن برخورداری از همه مزایای سهامداری، به حمایت از صنعت مورد انتخاب خود نیز ادامه دهد.
وی با اشاره به وجود نهادهای موثر در بازار سرمایه همچون شرکت های تامین سرمایه، سبدگردان ها، صندوق های سرمایه گذاری و …تاکید کرد: هر یک از این نهادها همواره آماده ارائه مشاوره و پاسخگویی به افراد برای هدایت آنها در مسیر سرمایه گذاری درست هستند. ضمن این که اکنون صندوق های سرمایه گذاری نیز بازدهی خوبی دارند و برای سهامدارانی که در بازار به دلیل تحلیل ضعیف و دانش کم، توان بهره مندی از سود قابل قبول را ندارند می توانند انتخاب خوبی باشند.
پنجه شاهی صندوق های سرمایه گذاری را به دلیل دارا بودن تجربه، بسیار قوی ارزیابی کرد و افزود: این افراد خبره بازار هستند و با تکیه بر توانایی تحلیل بالا به بهترین شکل پورتفوی صندوق ها مهمترین دلایل زیان در بورس را مدیریت می کنند. بر همین اساس صندوق ها برای افرادی که مشتاق به سرمایه گذاری در بورس هستند و به دلیل ضعف در تحلیل ممکن است گرفتار خرید و فروش هیجانی و بعضا ضرر شوند، می تواند بهترین شیوه سرمایه گذاری در بورس باشد.
دانش سرمایه گذاری نیاز به ارتقا دارد
وی تلاش های صورت گرفته برای ارتقا سطح سواد مالی و دانش سرمایه گذاری طی سال های گذشته را نیز چشمگیر ارزیابی کرد و یادآور شد: برگزاری دوره های آموزشی و ایجاد رشته درسی و دانشگاهی و اعطای دیپلم و لیسانس بورس از جمله اقدامات موثر در افزایش فرهنگ سرمایه گذاری در کشور بوده است که توانسته تا حدی فضای فعالیت در بازار سرمایه را تغییر دهد، این در حالی است که فرهنگسازی پروسه ای زمانبر است، اما به قطع می توان گفت توانسته در مسیر خوبی تا به امروز قرار گیرد.
گزارش مالی شرکت ها، نوید روزهای مثبت
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام در ادامه گفتگو با سنا به چشم انداز بازار سرمایه نیز اشاره کرد و گفت: گزارش های منتشر شده اغلب شرکت ها حاوی اطلاعات خوبی است و این سیگنال را صادر می کند که بهتر است سهامداران مهمترین دلایل زیان در بورس در مجامع شرکت کنند و تنها به سود رشد سهم خود اکتفا نکنند.
وی گزارش های منتشر شده شرکت های صادرات محور را مثبت ارزیابی کرد و افزود: اغلب شرکت های کامودیتی محور مانند پتروشیمی ها، فولادی ها، فلزی و معدنی ها توانسته‌اند گزارش های ۱۲ ماهه خوبی را منتشر کنند که حتی در برخی موارد فراتر از انتظار بوده است.
مدیرعامل کارگزاری خبرگان سهام با تاکید بر ارزنده بودن این سهام خاطرنشان کرد: سهم برخی از این شرکت ها با P/E حدود سه و چهار مرتبه و گاهی کمتر در حال معامله است. بر این اساس توصیه من این است که اگر کسی اکنون در این صنایع سهامدار است از مجامع آنها چشم پوشی نکند. هر چند که ممکن است برخی افراد با قرار گرفتن در جو هیجانی این روزها سهم خود را فروخته باشند و از شرکت در مجمع و بهره مندی از مزایای دیگر سهم خود بازمانده باشند.
پنچه شاهی به نیمایی شدن نرخ تسعیر ارز شرکت ها نیز اشاره کرد و گفت: این تصمیم برای بسیاری از شرکت ها که مبنای گزارش دهی آنها دلار نیمایی بوده، اتفاق مثبتی است. به دلیل این که نرخ ارز آنها به نرخ ارز در بازار آزاد نزدیک شده است. بنابراین توصیه ما به سهامداران سهام صادراتی یا به اصطلاح دلاری این است که با دید بلند مدت به بازار وارد شوند و از سود این سهام بی نصیب نمانند.
مروری بر پرحاشیه‌ترین و بهترین مجامع امسال
فصل مجامع به پایان رسید و تقریبا همه شرکت‌های فعال در بازار سرمایه که سال مالی آنها منتهی به ۳۰ اسفند ۹۵ بود، مجامع خود را برگزار کردند. به گزارش «تعادل» با پایان یافتن فصل پر تب و تاب مجامع، مروری بر عملکرد کلی چند گروه می‌تواند قضاوت درستی از فضای بازار سرمایه را سبب شود.
فصل مجامع به پایان رسید و تقریبا همه شرکت‌های فعال در بازار سرمایه که سال مالی آنها منتهی به ۳۰ اسفند ۹۵ مهمترین دلایل زیان در بورس بود، مجامع خود را برگزار کردند. به گزارش «تعادل» با پایان یافتن فصل پر تب و تاب مجامع، مروری بر عملکرد کلی چند گروه می‌تواند قضاوت درستی از فضای بازار سرمایه را سبب شود. به همین روی برخی شرکت‌ها و صنایع بورسی در گزارش مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
گروه خودرو و قطعه‌ساز
شاید یکی از پرخبرترین گروه‌ها در مجامع امسال گروه خودرویی و قطعه‌ساز بود. شرکت مهرکام پارس که به دلیل زیان انباشته در مجمع امسال سودی برای تقسیم نداشت، اعلام کرد که قصد دارد محصولات جدیدی را به گروه تولیدی شرکت اضافه کند. همچنین فعال کردن سایت خراسان در محل تملیکی جدید و نوسازی قالب‌ها و تجهیز سایت تهران از دیگر خبرهای مهم مجمع این شرکت بود. ایران‌خودرو دیزل هم سودی نداشت اما با چند خبر مهم برای سهامداران به مجمع آمده بود: انعقاد قرارداد با شریک خارجی خود هیوندای تا آخر مردادماه و مذاکره با پو برند معروف اروپایی برای تولید پیکاپ و اتوبوس.
«خاهن»، «خاور» و «خپارس» نیز به دلیل زیان انباشته نتوانستند سودی به سهامداران خود بدهند اما خبرهای خوبی داشتند. از مهمترین خبرهای مجمع خپارس تولید خودرو لوکس و لاکچری در ماه‌های آتی بود که اعلام شد به‌راحتی می‌تواند با خودروهای مشابه اروپایی خود رقابت کند. در مجامع امسال «خمحور» 10ریال، «خمحرکه» 19ریال و «خکار» 12ریال سود تقسیم کردند. «خریخت» و «خموتور» و «خوساز» اما سهامداران خود را دست‌خالی گذاشتند. «ختراک» که 47ریال سود برای هر سهم تقسیم و اعلام کرد که طرح بازیافت ماسه‌های دورریز که منجر به کاهش بهای تمام‌شده شرکت می‌شود را در دستور کار خود دارد.
سود نقدی «خگستر» 70 ریال بود. این شرکت برنامه دارد، سرمایه خود را از محل آورده نقدی و مطالبات افزایش دهد. «خبهمن» برای هر سهم 200ریال سود نقدی تقسیم کرد و گفت در حال رایزنی برای توسعه محصولات با شرکای خارجی خود است. همچنین قصد واگذاری شرکت‌های زیانده و کم بازده را نیز دارد. شرکت‌های فنرسازی زر و فنرسازی خاور نیز سودی نداشتند. «خزر» اعلام کرد که برای توسعه بازار و تولید محصول برای شرکت‌های آلمانی و ایتالیایی در تلاش است.
بهمن دیزل خبر احتمال افزایش سرمایه از انباشته و تمدید قرارداد با شرکت ژاپنی را در مجمع خود داد و در نهایت برای هر سهم 600ریال سود تقسیم کرد. در این گروه شرکت رادیاتور ایران 350 ریال سود نقدی داشت. اما سایپادیزل که زیان انباشته‌اش حدود 4 برابر سرمایه شرکت است در مجمع امسال از نهایی شدن افزایش سرمایه در سال جاری و پیش‌فروش عمده فروش شرکت خبر داد. سود نقدی هر سهم ختوقا 80ریال بود. از مهمترین خبرهایی که در مجمع این شرکت اعلام شد، این بود که پروژه احداث کارخانه تولید کانکتور با شرکت تایوانی در آستانه امضا کردن است.
«خکمک » اگرچه بدون سود مجمع امسال را خاتمه داد اما دو خبر مهم برای سهامداران داشت. تلاش برای جوینت شدن با یک شرکت آلمانی و طرح مطالعاتی برای انتقال کارخانه از محل فعلی به یک شهرک صنعتی. خاذین هم امسال سودی نداشت اما با خبر برنامه برای همکاری با یک شریک خارجی به مجمع آمده بود. علاوه بر این گفته شد تولید انواع محصولات جدید در کمیته سرمایه‌گذاری سایپا مطرح شده که به‌زودی به نتیجه خواهد رسید. زامیاد هم اعلام کرد که برای جوینت شدن با شرکت‌های خارجی در تلاش بوده و پیگیر پروژه‌های توسعه‌یی شرکت است.
اما دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا امسال هر دو سیاست تقسیم 10درصدی سود را در مجمع در پیش گرفتند. این استراتژی در مورد سایپا با مخالفت حسابرس و نماینده بورس مواجه شد اما سرانجام به تصویب رسید. از مهمترین خبرهایی که در مجمع سایپا اعلام شد، برنامه تبدیل دارایی‌های زیانده به سودآور با مشارکت شرکت‌های خارجی و معرفی جایگزینی برای پراید در سال جاری بود. از مهمترین عناوین مطرح شده در مجمع ایران‌خودرو برنامه شرکت برای فروش بلوک پارسیان بود که شرکت اعلام کرد که فروش این بلوک همچنان در دستور کار شرکت قرار دارد. تحویل پژو 2008 در شهریورماه، تداوم مذاکرات با فیات و اعلام لزوم افزایش سرمایه از دیگر خبرهای مهم این شرکت بود.
در گروه سیمانی تنها سه شرکت «سیلام»، «سدبیر» و «سدور» سهامداران خود را بدون سود و دست‌خالی گذاشتند. «سخاش» 1200 ریال، «سنیر» 350 ریال، «سهرمز» 600 ریال، «سخزر » 250 ریال، «سفار» 430 ریال، «سخوز» 30 ریال، «سغرب »310 ریال و «سفانو» 520 ریال سود برای هر سهم تقسیم کردند و خبر بخصوصی در مجامع این شرکت‌ها اعلام نشد.
در این گروه سیمان هگمتان پرحاشیه‌ترین شرکت بود. این شرکت که 218ریال زیان برای هر سهم شناسایی کرده با سوالات زیادی از سوی سهامداران درباره علت پایین بودن قیمت فروش کلینکر مواجه بود. سهامداران معترض شدند که چرا کلینکر که با هزینه‌های بالا تولید می‌شود با قیمت‌های ارزان به عراق صادر شده است؟ چرا شرکتی زیانده مانند سیمان نهاوند که از زیرمجموعه‌های هگمتان است واگذار یا صورت‌های مالی این شرکت از گزارش تلفیقی هگمتان خارج نمی‌شود؟
سیمان اردبیل افزایش سرمایه از 140میلیارد ریال به 240میلیارد ریال را تصویب کرد. سیمان شمال هم افزایش سرمایه 30درصدی از مطالبات و آورده را مصوب کرد. سیمان کرمان برنامه افزایش سرمایه
50 درصدی از محل آورده نقدی و مطالبات را در دستور کار خود دارد. در مجمع سیمان ارومیه که 600 ریال سود نقدی برای هر سهم را تصویب کرد موافقت با افزایش سرمایه 75درصدی را گرفت. در مجمع سیمان بجنورد 170ریال سود نقدی تصویب و اعلام شد که 15میلیارد ریال پاداش از وزارت نیرو دریافت کرده است. سیمان بهبهان برای توسعه بازارهای صادراتی و ورود به بازار آفریقا مهمترین دلایل زیان در بورس را در دستور کار خود دارد. در این مجمع 1850ریال سود برای هر سهم تقسیم شد.
در گروه دارو شرکت‌های البرز دارو 1600 ریال سود نقدی اعلام شد. در این جلسه اعلام شد که این شرکت نیز مانند سایر دارویی‌ها سعی بر دریافت مطالبات از دولت دارد. همچنین افزایش سرمایه از 680 میلیارد ریال به 930 میلیارد ریال به تصویب رسید. در این گروه شرکت‌های جام دارو 600 ریال، ایران دارو 500 ریال، دسانکو 200ریال، درازک 1325ریال، پخش البرز 300 ریال، دسبحا 930 ریال و دفرا 710 ریال سود برای هر سهم تقسیم کردند و مجامع بدون خبری را برگزار کردند.
در مجمع دکوثر گفته شد که برنامه بهره‌برداری از دومین خط تولید داروهای جنرال و افزایش سرمایه از انباشته را در سال‌های آتی در دستور کار خود دارد. سود نقدی هر سهم دکوثر 10ریال بود. «دبالک» که 120ریال سود نقدی برای هر سهم تصویب کرد، از بهره‌برداری از طرح تولید سفالکسین سالانه 50هزار تنی خبر داد. «دجابر» که برنامه افزایش سرمایه 30درصدی از مطالبات و آورده را دارد از برنده شدن در مناقصه‌یی در عراق و پیش‌بینی رشد فروش پرده‌برداری کرد. این شرکت 1800 ریال سود نقدی برای هر سهم داشت. سبحان دارو که 1050ریال سود نقدی برای هر سهم مصوب کرد، از برنامه‌های شرکت در جهت توسعه بازارهای صادراتی خبر داد. مجمع ایران دارو با تصویب افزایش سرمایه 58 درصدی در دو مرحله به کار خود پایان داد. برکت هم 100درصد سود قابل‌تقسیم یعنی 212ریال را میان سهامداران تقسیم نمود. «دتماد» که 1000ریال سود برای هر سهم تقسیم کرد از افتتاح چند پروژه در نیمه اول امسال خبر داد. یکی از دارویی‌هایی که امسال مجمع خوبی برگزار کرد، دزهراوی بود که 2300 ریال سود نقدی برای هر سهم مصوب کرد و از برنامه‌هایش برای افزایش سرمایه خبر داد. همچنین شرکت اعلام کرد که سهامدار عمده برای وصول مطالبات شرکت از دولت در تلاش است و در حال رایزنی با دولت برای اصلاح قیمت داروست. «دلر» هم برای هر سهم 600 ریال سود نقدی داشت و در حال پیگیری وصول مطالبات است و برای احداث سایت برای محصولات جدید برنامه‌هایی دارد. تولید دارو امسال 940ریال سود نقدی برای سهامدارانش به ارمغان آورد. در مجمع این شرکت با افزایش سرمایه 23درصدی از آورده و مطالبات موافقت شد. کارخانجات داروپخش نیز 850 ریال سود نقدی برای هر سهم تقسیم کرد و از برنامه‌های شرکت برای افزایش سرمایه از مطالبات و آورده نقدی و پروژه بهسازی و نوسازی بخش نیمه جامدات خبر داد.
در گروه فلزات اساسی فروسیلیس تقسیم بسیار کمی داشت و برای هر سهم 78 ریال سود در نظر گرفت. فرآوری مواد معدنی 700ریال، فزرین 800ریال، فنوال 30ریال، فاسمین 250ریال، ارفع 45ریال، فملی 350ریال و کیمیا 650ریال سود نقدی داشتند.
«باما» مهمترین دلایل زیان در بورس که 200ریال سود نقدی برای هر سهم داشت از ورود ماشین‌آلات جدید از آلمان و سوئد و برنامه توسعه فعالیت‌های استخراج به‌منظور تامین ماده معدنی خبر داد. توکا فولاد که 120 ریال سود نقدی برای هر سهم به تصویب رساند با اعتراض سهامداران در خصوص قراردادهای ارزان با شرکت فولاد مبارکه مواجه بود. «کنور» از بهره‌برداری از طرح توسعه گندله همدان تا دو ماه مهمترین دلایل زیان در بورس آینده خبر داد و برای هر سهم
70 ریال سود نقدی مصوب کرد.
در این گروه فلوله به علت زیان نتوانست سودی تقسیم کند. اما فباهنر با تصویب 330ریال سود نقدی برای هر سهم از افزایش ظرفیت دوبرابری واحد سکه‌زنی خبر داد. فولاد خراسان که برنامه افزایش سرمایه را در دستور کار خود دارد 160 ریال سود نقدی داشت.
در مجمع فولاد به تقسیم سود 100 ریالی اعتراض شد. فسرب هم به دلیل زیانده بودن سودی نداشت. فولاد امیرکبیر کاشان 250 ریال سود برای هر سهم تقسیم کرد و از برنامه افزایش سرمایه 103 درصدی از انباشته خبر داد. فاما از احتمال افزایش سرمایه پرده‌برداری کرد و برای هر سهم 250ریال سود نقدی تقسیم کرد. در این گروه مجمع ذوب‌آهن یکی از پرخبرترین‌ها بود. در این مجمع که بدون سود تقسیمی به کار خود خاتمه داد با خبرهایی همچون کاهش 6000 میلیارد ریالی هزینه در سال 95 همراه بود. همچنین شرکت اعلام کرد که برنامه افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی را در دستور کار خود دارد.
گروه محصولات شیمیایی
در گروه پتروشیمی و شیمیایی دهدشت تنها شرکت بدون سود نقدی بود. مارون 4650 ریال سود نقدی برای هر سهم تقسیم کرد و از بهره‌برداری از فاز اول پتروشیمی بوشهر در زمستان امسال خبر داد.
سود نقدی «شفن » 2750 ریال، خارک 1800 ریال، خراسان 1000 ریال، «شفارس» 40 ریال، پاکدیس 250 ریال و «شاملا» 1600 ریال بود. در این گروه مجمع پتروشیمی آبادان با حاشیه‌های فراوانی همراه بود. این شرکت که به دلیل زیانده بودن سودی برای سهامداران خود نداشت با اعتراضاتی از سوی سهامداران در خصوص زیاد بودن تعداد کارکنان شرکت و عدم تعدیل نیرو با وجود مشکلات مالی فراوان همراه بود. DPS پتروشیمی جم در مجمع امسال 1570 ریال بود. در این جلسه اعلام شد که شرکت در حال برگزاری جلساتی برای امضای قرارداد جهت افزایش ظرفیت طی ماه‌های آتی با شرکت لینده است. راه‌اندازی فاز اول ABS تا پایان سال جاری نیز یکی دیگر از اخبار مهم این شرکت بود.
در مجمع «شسینا» سهامداران به بند 4 گزارش حسابرسی اعتراضاتی داشتند. این شرکت نیز به دلیل زیانده بودن امسال مجمع خود را بدون سود پایان برد. شتوکا 400ریال سود نقدی داد و از برنامه شرکت برای افزایش سرمایه 100 درصدی خبر داد. «شاراک» در مجمع امسال
600 ریال سود نقدی برای هر سهم مصوب کرد و همچنین افزایش سرمایه 60 درصدی از مطالبات و آورده نقدی را به تصویب رساند. مدیران شرکت پتروشیمی مبین در مجمع اعلام کردند که در برابر کاهش نرخ یوتیلیتی مقاومت خواهند کرد. سود نقدی هر سهم این شرکت 850 ریال بود.
فارابی هم به دلیل زیان نتوانست سودی به سهامداران خود بدهد. در این مجمع اتفاق جالبی افتاد. سهامداران شرکت از مدیرعامل این شرکت در برابر اعتراضات و حواشی ایجاد شده توسط دو عضو غیرموظف هیات‌مدیره شرکت دفاع کردند.
پیش بینی آینده بورس ایران/ افزایش فعالیت صندوق های درآمد ثابت برای سرمایه های خرد
در دو سال گذشته بازار بورس ایران با وجود اینکه میزبان کدهای بورسی جدیدی شده، اما بسیاری از سهامداران خرد زیان دیده اند و حالا رونق موقتی بورس هم بستری برای ورود نقدینگی از بازار سهام به صندوق های درآمد ثابت فراهم کرده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج، دولت در سال های اخیر با دعوت مردم به بازار سرمایه تلاش کرده بخشی از کسری بودجه خود را جبران کند، اما به دلیل اینکه آموزش کافی به مردم داده نشده و ابعاد مختلف بازار سرمایه برای مردم معرفی نشد بسیاری از سهامداران زیان دیدند و از طرف دیگر مشکلات کسری بودجه همچنان ادامه داشته و تلاش دولت برای انتشار اوراق برای تامین مالی مورد نیاز خود باعث شده رشد بازار سهام متوقف شود به همین دلیل بسیاری از کارشناسان نسبت به بازدهی بازار بورس و ورود سرمایه ها بدون ارزیابی هشدار داده و صندوق های با درآمد ثابت با بازدهی مناسب و ریسک پایین را به آنها توصیه کرده اند.
یک کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج گفت: دولت سال گذشته به دلیل کسری بودجه اوراق زیادی منتشر کرد، به همین دلیل بازار سرمایه بازدهی چندانی نداشت و حتی بسیاری از سرمایه گذاران زیان دیدند، زیرا بازار بدهی نقدینگی را جذب کرد و بازار سهام نتوانست رشد کند و سهامداران خردی که نمادهای حبابی داشتند با زیان مواجه شدند.
رضا درخشان فر با بیان اینکه کسری بالای بودجه سال ۱۴۰۰ دولت را مجبور به انتشار اوراق کرد و همین مساله زمینه افت بازار سهام را فراهم کرد، افزود: دولت از طریق انتشار اوراق سال گذشته توانست نقدینگی را مهار کند، این اقدام دولت به این دلیل بود که بودجه سال گذشته کفاف هزینه ها را نمی داد و دولت یا مجبور بود اسکناس چاپ کند که نقدینگی را افزایش می داد و بسیار تورم زا بود و یا از طریق انتشار اوراق اقدام نماید که دولت روش دوم را انتخاب کرد، چرا که انتشار اوراق و قرض گرفتن از بازار سهام بهترین راهکار برای کنترل تورم بود، هرچند اثرات منفی آن دامن برخی از سهامداران را گرفت.
دلایل افت بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰
یک کارشناس دیگر بورس در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج ضمن بیان اینکه ابهام در سیاست نرخ خوراک پتروشیمی ها و سوخت صنایع در سال گذشته منجر به افت شدید بازار سهام شد، تصریح کرد: در چند وقت اخیر دولت سیاست های خوبی در زمینه بهبود بازار سرمایه اجرا کرده است. برای نمونه ورود کالاها همچون خودرو به بورس به دلیل شفافیتی که دارد باعث شده قیمت گذاری، واقعی شود و به نوعی عرضه و تقاضا متعادل شود و مانع رشد حبابی قیمت ها شوند. همچنین دولت با تعیین نرخ تسعیر ارز که ۹۰ درصد نرخ ارز نیمایی در نظر گرفته شده، کمک کرده تا تکلیف سهامداران در معاملات سهام بانک ها مشخص شود.
علیرضا نجارپور با بیان اینکه سیاست دولت برای حذف ارز ترجیحی به نفع تولیدکننده و مصرف کننده است، تصریح کرد: این مساله به دلیل اینکه مانع از زیان تولیدکنندها می شود، می تواند اثر مثبتی در اقتصاد داشته باشد، هرچند عوارض صادراتی در ابتدا با نرخ های بالا تعیین شده بود و اثر منفی بر گروه های فلزی و. داشت اما بعد دولت با توجه به شرایط بازار جهانی و کاهش تولید و صادرات چین، عوارض صادراتی را اصلاح کرد.
تاثیر تعمیق بازار بدهی
یک کارشناس سرمایه گذاری در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه تعمیق بازار بدهی باعث می شود شرکت های بیشتری با این بازار تامین مالی کنند، گفت: در واقع شرکت ها از این سرمایه ها می توانند برای توسعه زیرساخت های خود استفاده کنند و حتی دولت هم اوراق بیشتری منتشر کند و مردم هم به دلیل ریسک پایین اوراق از ریسک های بازار سهام به دور باشند.
بهادر برهانی با بیان اینکه سرمایه گذاری در صندوق های با درآمد ثابت به دلیل بازدهی بالاتر و ریسک پایین تر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، گفت: صندوق های سرمایه گذاری بیشتر از مردم عادی می توانند از بانک ها بازدهی از سپرده هایشان بگیرند، زیرا سود روزشمار می گیرند و در گرفتن نرخ سود قدرت چانه زنی دارند به همین دلیل مردم عادی در صندوق های سرمایه گذاری بازدهی بالاتری نسبت به سپرده های بانکی دریافت می کنند.
او درباره دلایل بازدهی بالاتر صندوق های سرمایه گذاری گفت: پرتفوی سهام این صندوق های با درآمد ثابت شامل شرکت هایی با سود تقسیمی مناسبی است، به همین دلیل اگر ارزش سهام آنها بالا نرود به دلیل اینکه سود خوبی تقسیم می کنند، برای صندوق های سرمایه گذاری جذاب است و می تواند بازدهی آنها را بالا ببرد. از طرف دیگر مردم در صندوق های درآمد ثابت قابل معامله با یک دکمه می توانند در پرتفوی خود خرید و فروش کنند و سود روزشمار دریافت کنند.
برهانی با تاکید بر اینکه هم اکنون ۱۳۰ صندوق درآمد ثابت در بورس وجود دارد، اظهار کرد: حجم صندوق های با درآمد ثابت نسبت به سال ۹۶ که حدود ۵۰ هزار میلیارد بود، رشد قابل توجهی داشته و به ۴۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده است و حتی نسبت به اسفند سال ۱۴۰۰ ده درصد رشد داشته ،در حالی که در همین مدت بازار سهام به دلیل رشدی که داشته باعث شده بسیاری از نقدینگی ها وارد بازار سهام شود با این حال صندوق ها هم رشد قابل توجهی داشته اند.
مهمترین دلیل افت سهام عدالت و صندوق پالایش یکم مشخص شد
آمارهای تکان دهنده از ضربه میلیاردی طرح توزیع قیر رایگان به پالایشگاه‌ها و سهامداران آنها و دارندگان سهام عدالت حکایت دارد.
- عدم النفع پالایش نفت تهران؛ یک نمونه موردی
- اجحاف در حق میلیون ها سهامدار عدالت
- مصوبه مجلس؛ ماجرا چیست؟
- علت توزیع رانت چیست؟
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، آمارهای تکان دهنده از ضربه میلیاردی طرح توزیع قیر رایگان به پالایشگاه‌ها و سهامداران آنها و دارندگان سهام عدالت حکایت دارد به طوریکه توزیع قیر رایگان فقط در سه ماه آبان، آذر و دی امسال در پالایشگاه نفت تهران به تحمیل ۱۰۴ میلیارد تومان زیان و عدم النفع ۶.۱ ریالی به ازای هر سهم برای سهامداران این شرکت و در ادامه کاهش ۷۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی سود سهامداران سهام عدالت منجر شده است.
تازه‌ترین بررسی‌های آماری نشان می‌دهد توزیع قیر رایگان علاوه بر توزیع رانت گسترده در بازار به زیان و عدم‌النفع پالایشگاه‌ها و طیف وسیعی از سهامداران بورس و همچنین مالکان سهام عدالت منجر خواهد شد.
بر اساس این گزارش، کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال۱۴۰۱ در یکی نشست‌های اخیر خود بار دیگر برخلاف گزارش نهادهای امنیتی که توزیع قیر رایگان را فسادزا توصیف کرده بودند، به توزیع قیر رایگان به مناطق محروم رأی مثبت داد؛ به گفته کارشناسان، این مصوبه به توزیع دست‌کم ۵هزار میلیارد تومان رانت در بازار قیر منجر می‌شود.
آمارهای تازه گویای این واقعیت است که اصرار مجلس به تداوم اجرای این سیاست در سال آینده صدها میلیارد تومان زیان به شرکت‌های پالایشگاهی فعال در بورس وارد می‌کند و به عدم النفع سهامداران این نوع شرکت‌ها منجر می‌شود. این موضوع در عین حال بر کاهش سود دریافتی دارندگان سهام عدالت هم اثر مستقیم خواهد داشت.
عدم النفع پالایش نفت تهران؛ یک نمونه موردی
طبق بررسی‌های آماری انجام شده، شرکت پالایش نفت تهران در ۳ ماه منتهی به دی ماه امسال ۸۹ هزار تن وکیوم باتوم را با قیمت هر کیلو ۷۵۰۰ تومان به صورت مستقیم و خارج از بورس کالا، تحت عنوان وکیوم باتوم تهاتری فروخته است. این حجم از فروش معادل ۷۳ درصد کل وکیوم باتومی است که پالایش نفت تهران در همین بازه زمانی در بورس کالا عرضه کرده است.
علاوه بر چشمگیر بودن این حجم از عرضه در فضای غیر شفاف خارج از بورس، نکته حائز اهمیت دیگر، وجود اختلاف فاحش میان قیمت این نوع فروش با میانگین قیمت قیر‌های معامله شده در بورس کالاست. آمارها نشان می‌دهد این اختلاف قیمت به عدم‌النفع چشمگیر پالایشگاه‌ها و سهامداران آنها منجر شده است.
اجحاف در حق میلیون ها سهامدار عدالت
محاسبات انجام شده گویای این واقعیت است که فروش این مقدار وکیوم باتوم تهاتری با در نظرگرفتن اختلاف قیمت آن با میانگین قیمت معامله شده در بورس کالا، به تحمیل ۱۰۴ میلیارد تومان زیان به سهامداران پالایشگاه تهران منجر شده است. به عبارت دیگر، با در نظر گرفتن تعداد سهام این شرکت (۱۷۰ میلیارد سهم) فروش وکیوم باتوم تهاتری تنها در طول ۳ ماه آبان، آذر و دی ماه امسال، به ازای مهمترین دلایل زیان در بورس هر سهم۶.۱ ریال عدم النفع برای سهامداران شرکت پالایش نفت تهران ایجاد کرده است. این عدم‌النفع پالایش نفت تهران در یک لایه دیگر از اثرگذاری خود، به کاهش ۷۱ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی سود سهامداران سهام عدالت منجر شده است.
به باور کارشناسان محاسبه و تعمیم ارقام زیان و عدم‌النفع ناشی از تصمیم اخیر مجلس به سایر پالایشگاه‌ها، نمایشی بزرگ از توزیع رانت آن‌هم از جیب ده‌ها هزار سهامدار شرکت‌های پالایشی فعال در بورس و میلیون‌ها دارنده سهام عدالت به راه می‌اندازد.
مصوبه مجلس؛ ماجرا چیست؟
به گفته رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق، طبق لایحه بودجه سال۱۴۰۱ وزارت نفت مکلف شده معادل ۱۵هزار میلیارد تومان نفت خام مازاد بر سقف منابع جزء(۱) بند (ب)تبصره یک را به‌صورت ماهانه در اختیار پالایشگاه‌ها قرار دهد مهمترین دلایل زیان در بورس تا براساس تخصیص سازمان برنامه و بودجه، مواداولیه قیر یعنی وکیوم باتوم با اولویت مناطق محروم تحویل دستگاه‌های اجرایی شود.
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد امسال تحت‌تأثیر توزیع قیر رایگان دست‌کم ۵هزار میلیارد تومان رانت توزیع شده و به‌نظر می‌رسد این رانت در سال آینده هم توزیع شود زیرا به زعم کارشناسان ابزارهای لازم برای نظارت کافی و جلوگیری از رانت در اختیار نهادهای نظارتی نیست و باید سیستم توزیع و قیمت‌گذاری برمبنای اصول بازار انجام شود.
علت توزیع رانت چیست؟
از سال۹۲ به‌دلیل کمبود اعتبارات ناشی از کسری بودجه دولت، طرح‌های عمرانی نیمه‌کاره ماند، در نتیجه تصمیم گرفته شد برای اتمام طرح‌ها به پیمانکاران حواله قیر رایگان داده شود. در آن سال فقط نیم میلیون تن قیر رایگان توزیع شد اما این اقدام از سال۹۴ شکل جدی‌تری به‌خود گرفت و از آن پس سال به سال به میزان قیر رایگان توزیعی اضافه شد اما پس از چندی با بررسی اطلاعات و مستندات برخی پرونده‌ها، مشخص شد برخی مدیران دولتی با پیمانکاران تولید قیر، تبانی و برای دریافت قیر رایگان سندسازی کرده‌اند. این موضوع باعث شد طرح‌های عمرانی نیمه کاره رها شوند و هزینه‌های سنگینی به کشور و منابع عمومی تحمیل شود.
اتفاقی که در لایحه بودجه سال آینده رخ داده این است که توزیع رایگان قیر همچنان پابرجاست و فقط بحث تهاترقیر، حذف شده است. بهروز محبی نجم آبادی عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در این‌باره می‌گوید: با تهاتری شدن فرایند تبدیل وکیو باتوم به قیر، کارخانه‌ها به جای کارمزد، وکیوم باتوم رایگان بیشتری طلب می‌کردند و این امر بستر را برای فساد گسترده‌تر می‌کرد. اما آیا صرفا حذف تهاتر قیر از قانون می‌تواند جلوی توزیع رانت را در این بازار بگیرد؟
*توزیع دوباره رانت
با وجود آنکه مجلس تلاش کرده از طریق حذف طرح تهاتر بخشی از رانت موجود در توزیع قیر رایگان را حذف کند اما کارشناسان بر این باورند که این اقدام کافی نیست و برای حذف رانت به نظارت‌های قوی نیاز است. ارسلان فتحی‌پور، رئیس سابق کمیسیون اقتصادی مجلس در این‌باره می‌گوید: مابه‌التفاوت قیمت‌ها، همیشه فسادزا بوده است. بهتر بود که مشوق‌هایی برای صادرات قیر درنظر گرفته می‌شد تا درآمد حاصل از آن، جایگزین روش‌های دیگر می‌شد.
سیدمصطفی میرسلیم، عضو کمیسیون اصل۹۰ مجلس هم در این‌باره توضیح می دهد: ممکن است نیت اولیه پیشنهاد‌دهندگان طرح توزیع قیر رایگان یا دیگر طرح‌ها که در آنها معافیت‌هایی درنظر گرفته شده یا برخی کالاها رایگان یا با دو نرخ متفاوت عرضه می‌شود، مثبت باشد، اما سال‌هاست که فسادآفرین بودن این روش‌ها به‌دلیل دو نرخی شدن بازار به اثبات رسیده است. لطف‌الله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز درباره مشکل زا بودن توزیع قیر رایگان گفت: شاید به جز اختصاص قیر رایگان برای بهسازی جاده‌ها راه‌حل‌های دیگری نیز وجود داشته باشد.
دیدگاه شما