به هر تعداد معامله خرید و فروش که در یک بازه زمانی مشخص و معلوم به روی یک سهم انجام میشود، حجم یا مقدار معاملات آن سهم میگویند.این بازه زمانه میتواند روزانه، هفتگی و یا ماهانه باشد.
همه چیز دربارهی حجم معاملات در بورس
یکی از اصطلاحات بورس، حجم معاملات م یباشد. به تعداد خرید و فروشی که در یک بازه زمانی مشخص، بر روی یک سهم انجام میشود، حجم معاملات آن سهم گفته میشود. به تعداد خرید و فروشی که بر روی کل سهام موجود در بازار در یک بازه زمانی انجام میشود، حجم یا مقدار معاملات بازار گفته میشود. (بازه زمانی را میتوان، روزانه، هفتگی و یا ماهانه در نظر گرفت). حجم خرید و فروش را میتوان برای همه بخشهای بازار، مانند شاخص بورس، شاخص صنعت و یا سهام خاص مورد بررسی قرار داد. در ادامه با باشگاه سرمایهگذاری رزسا همراه باشید تا به سوال حجم معاملات چیست و انواع آن کداماند جواب جامع و کاملی بدهیم.
به هر تعداد معامله خرید و فروش که در یک بازه زمانی مشخص و معلوم به روی یک سهم انجام میشود، حجم یا مقدار معاملات آن سهم میگویند.این بازه زمانه میتواند روزانه، هفتگی و یا ماهانه باشد.
حجم معاملات بورس از مفیدترین ابزارهاست که روشهای زیادی برای استفاده از آن وجود دارد. دستورالعملها و پارامترهای زیادی برای تایید قدرت یا ضعف خط روند یک سهم یا کل بازار، موجود هستند. به عبارت دیگر تعداد معاملات، تاییدی بر حرکات قیمت و سیگنال معکوس شدن قیمت میباشد. از آنجایی که مبحث شاخصها از مهمترین موضوعات در آموزش بورس میباشند، شاخصهای حجمی هم نقش ویژهای در تصمیم گیری معاملهگران دارند. خلاصه، حجم معامله یک ابزار دقیق برای ورود و یا خروج از یک معامله نیست.
انواع حجم معامله
در این بخش به انواع حجم معامله و توضیحاتی در رابطه با آن ها میپردازیم:
اندیکاتور حجم یا volume
این اندیکاتور از پرکاربردترین و سادهترین نوع حجم، برای معاملهگران تکنیکال است که در نمودارها به صورت میلههای سبز و قرمز، نشان داده میشود. میلههای سبز نشان دهنده افزایش تعداد معاملات در آن بازه زمانی و میله های قرمز رنگ نشان دهنده کاهش حجم معاملات در آن بازه زمانی نسبت به روز قبلش میباشد.
نکته: اندیکاتور مقدار معاملات بسیار مهم و پرکاربرد است؛ حتما از این اندیکاتور در تحلیلهای خود استفاده کرده و از آن برای تایید گرفتن از صحت تحلیلها استفاده نمایید.
نکته: با استفاده از اندیکاتور volume یا حجم می توان سود را افزایش داد و ریسک معامله را به کمترین حد ممکن رساند.
اندیکاتور حجم متوازن یا OBV
این اندیکاتور شامل دو نوع ساده و پیچیده میباشد؛ برای دسترسی به برخی از آن ها باید از کامپیوتر استفاده کرد، زیرا محاسبات سنگینی دارند. این اندیکاتورها قیمت و حجم معاملات را ترکیب کرده و میزان قدرت تغییر در معاملات را نشان میدهند.
نکته: اندیکاتور حجم متوازن بسیار دقیق است.
افزایش حجم معاملات سهام
افزایش ناگهانی و یکباره حجم خرید و فروش چه در جهت منفی و نحوه نمایش سیگنالهای حجم معاملات چه در جهت مثبت، صرفا یک هشدار، برای سرمایه گذار میباشد.
افزایش حجم معامله در جهت مثبت
چنانچه افزایش حجم معامله در جهت مثبت باشد، در چنین مواردی انتظار است که یک حرکت صعودی برای سهم، در روزهای آینده رخ دهد.
افزایش حجم معامله در جهت منفی
اگر افزایش حجم معامله در جهت منفی باشد، انتظار میرود که یک حرکت نزولی برای سهم در روزهای آتی رخ دهد. معمولا در چنین شرایطی سرمایهگذار سریعا جهت فروش سهم، اقدام میکند.
افزایش ناگهانی حجم معامله در بورس
امکان دارد یک سهم با افزایش ناگهانی حجم معامله روبه رو شود؛ قیمت سهم هم مثبت شود اما با مشاهده نمودار سهم متوجه شویم که سهم در محدوده مقاومتی خود در حال معامله است. در چنین شرایطی احتمال کاهش قیمت وجود دارد، پس باید توجه داشته باشید که در چنین حالتی، این یک سیگنال خرید محسوب نمیشود، اما اگر افزایش ناگهانی حجم معاملات سهمی با افزایش آن در محدوده حمایت تکنیکالی اتفاق افتد، میتوان گفت که با این افزایش، انتظار رشد قیمت سهم وجود دارد و این حالت یک سیگنال خرید محسوب میشود.
نکته: افزایش حجم معامله در محدوده حمایت و مقاومت تکنیکالی، نکته مهمی است که باید مد نظر قرار گیرد.
نکته: از لحاظ تکنیکالی، با رسیدن قیمت به حمایتهای معتبر در سهم، انتظار افزایش تقاضا و حجم معامله را داریم. در مقاومتها هم شاهد افزایش حجم فروش و عرضههای فراوان هستیم.
نکته: حجم معامله هر سهم را میتوان به صورت روزانه در سایت مدیریت فناوری بورس تهران مشاهده کنید.
نکته: وقتی قیمت سهمی کاهش پیدا میکند، در صورتی که حجم معامله هم پایین باشد، نمیتوان آن را یک سیگنال قوی محسوب کرد. اما در سیگنالی که حجم معاملات بورس پایین باشد و همزمان افزایش قیمت هم صورت بگیرد، سیگنال بهتری است.
نکته: پس از آشکار شدن حجم معامله، باید بررسی کنید که افزایش حجم معامله، همگام با افزایش قیمت سهم، یا کاهش قیمت سهم بوده است.
حجم معاملات سهام
حجم خرید و فروش سهم هر شرکت را میتوان به صورت روزانه، در صفحه سایت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس tsetmc.com مشاهده کرد. زمانی که قصد دیدن حجم معامله سهم را در یک بازه زمانی چند روزه و یا چند ماهه داشته باشیم باید از طریق نمودار سهم آن را مشاهده کرد. حجم معامله در نمودارها در انتهای نمودار و به صورت هیستوگرام نشان داده می شود. اما نکته اصلی اینجاست که کارکرد استفاده از حجم معامله در بازار سرمایه چیست و چطور میتوان از آن در معاملات بازار سهام، استفاده کرد؟
سعی میکنیم با یک مثال آن را به بیان ساده توضیح دهیم. فرض کنید میانگین میزان معاملات سهمی همواره بین 400 تا 600 هزار سهم است. اما در یک روز خاص حجم معاملات یکباره افزایش پیدا کرده و به 1200000 هزار سهم رسیده است. تا اینجای کار سرمایهگذار به این نتیجه میرسد که حجم معامله، به صورت غیر عادی افزایش پیدا کرده و باید به دنبال دلیل افزایش و بررسی سهم باشد. تا اینجای کار افزایش یکباره حجم معاملات بورس، صرفا یک هشدار برای سرمایهگذار است. حال باید بررسی کرد که افزایش حجم معامله همگام با افزایش قیمت سهم، یا کاهش قیمت سهم بوده است. افزایش حجم معاملات بورس در جهت مثبت، میتواند انتظار برای حرکت صعودی سهم در روزهای آتی باشد و حرکت نزولی هم نشان از احتمال انتشار خبر منفی در سهم هست. افرادی که این موضوع را میدانند، سریعتر از بقیه نسبت به فروش سهام خود اقدام میکنند.
البته افزایش حجم معاملات در محدودههای حمایت و مقاومت تکنیکالی، نکته بسیار مهمی است که باید مد نظر قرار گیرد. از نظر تکنیکالی با رسیدن قیمت، به حمایتهای معتبر در سهم، انتظار افزایش تقاضا و حجم معامله را داریم؛ در مقاومتها هم شاهد افزایش حجم فروش و نحوه نمایش سیگنالهای حجم معاملات عرضههای فراوان هستیم. بنابراین ممکن است در سهمی افزایش یکباره حجم معاملات بورس را داشته باشیم و قیمت سهم هم مثبت شود ولی با مشاهده نمودار سهم می بینیم که سهم در محدوده مقاومتی خود در حال معامله می باشد و احتمال کاهش قیمت بعد ازآن وجود دارد و این به عنوان یک سیگنال خرید در سهم به محسوب نمیشود.
از طرفی ممکن است در سهمی با افزایش یکباره حجم معامله را روبه رو شویم؛ اگر این افزایش سهم در محدوده حمایت تکنیکالی اتفاق افتاه باشد، رشد اتفاق خواهد افتاد. در این حالت می توان گفت که با افزایش یکباره حجم معامله و آن هم در محدوده مثبت، انتظار رشد سهم وجود دارد. البته با وجودیکه افزایش یکباره حجم معاملات بورس و همزمان تغییر قیمت در سهم، به عنوان یکی از نشانهها در تحلیل تکنیکال به حساب میآید، نباید صرفا به دلیل افزایش حجم معاملات، تصمیم به خرید یا فروش سهم گرفت.
چطور میتوان به بهترین شکل از حجم معامله استفاده کرد؟
۱- حجم معامله و بازار سهام
حجم معاملات بورس باید رو به رشد باشد. به این صورت که با زیاد شدن خریدار، قیمتها هم به سمت بالا حرکت کنند. افزایش قیمت و کاهش حجم معامله، یک هشدار برای معکوس شدن احتمالی سهم است. اگر قیمت ها صعودی باشد و کاهش جزئی در حجم مشاهده شود، سیگنال قوی برای معکوس شدن بازار نیست. در حقیقت افزایش یا کاهش قیمت با حجم خیلی زیاد یک سیگنال قوی را صادر میکند و قابل اطمینانتر است.
۲- حجم معامله و معکوس شدن بازار
حجم معاملات بورس نقش مهمی در نمایش علایم معکوس شدن بازار بورس ایفا میکند. زمانی که حجم معاملات بورس کمتر میشود و قیمتها هم نزولی هستند، یک سیگنال صعودی صادر میشود. به طور مشابه وقتی حجم معامله کاهش مییابد و قیمتها رو به افزایش هستند، این وضعیت نشان دهنده سیگنال نزولی است. (جهت اطلاع از معکوس شدن بازار میتوان از فیلتر حجم معاملات استفاده کرد).
۳- بریک اوت (شکست) در مقایسه با بریک اوتهای نادرست
شکست یا بریک اوت اولیه از محدوده رنج یا پترنهای چارت همراه با افزایش حجم خرید و فروش در بورس بیانگر یک حرکت قدرتمند است. تغییرات کوچک یا کاهش حجم معامله در بریک اوت نشان دهنده بریک اوت یا شکست نادرست است.
چرا حجم معامله در بورس اهمیت زیادی دارد؟
همانطور که پیشتر توضیح داده شد، در تحلیل تکنیکال از حجم معامله، برای تایید خط روند و پترنهای چارت استفاده میشود. قدرت همه تغییر قیمتها از طریق حجم معامله قابل اندازهگیری است.
۱- حجم معاملات و پترنهای چارت
حجم معامله در بورس نقش مهمی در تایید پترنهای چارت مانند مثلثها (triangles) ، سر و شانه (head and shoulders)، پرچمها (flags) و غیره دارد. اگر افزایش حجم معامله همراه با این پترنها رویت نشد، سیگنال معاملاتی ارائه شده قابل اعتماد نیست.
۲- حجم معامله قبل از قیمت سیگنال میدهد
تحلیلگران تکنیکال از نزدیک حجم معامله در بورس را آنالیز میکنند تا متوجه شوند عمل معکوس شدن چه زمانی اتفاق میافتد. هنگامیکه حجم معامله در خط روند صعودی، کاهش پیدا میکند، بیانگر سیگنال معکوس شدن فوری روند میباشد.
شاخصهای حجم معاملات بورس
شاخصهای حجم معاملات بورس یک سری فرمولهای ریاضی هستند که در چارت نمایش داده میشوند. تعداد زیادی شاخصهای معاملاتی وجود دارد. شاخصهای حجمی از مهمترین بحث های آموزش بورس میباشد که در این قسمت قصد داریم در رابطه با آن ها استفاده کنیم:
۱- شاخص حجم معاملات On-Balance Volume:
On-Balance Volume به اختصار OBV از سادهترین شاخصهای حجمی در بورس است. در شاخص OBV، حجم معامله وقتی بازار در قیمتهای بالاتر بسته میشود، افزایش یافته و هنگامیکه بازار در قیمتهای پایینتری بسته میشود، حجم معاملهها کاهش مییابد.
از این شاخص به عنوان واگرایی حجم معاملات، استفاده میشود؛ وقتی قیمت بالا رفته و حجم معامله با سرعت کمتری زیاد میشود نحوه نمایش سیگنالهای حجم معاملات و یا در حال کاهش است.
۲- شاخص Chaikin Money Flow:
افزایش قیمتها باید همراه با افزایش حجم معامله در بورس باشد. وقتی قیمت در سطح بالایی از خط رنج بسته میشود و حجم در حال افزایش است، بازار صعودی است. زمانی که قیمت در سطح پایین تر از رنج قرار دارد، حجم معامله هم منفی میشود.
کلام آخر
حجم معاملات بورس از مهمترین موضوعات تحلیل تکنیکال بوده و معمولا افراد مبتدی آن را نادیده میگیرند؛ در صورتیکه به عنوان یک متریک در تحلیلهای اهمیت زیادی دارد. مهم است بدانیم بقیه سرمایهگذاران چه سهامی را خریداری و چه سهامی را میفروشند. در واقع میزان معاملات در بورس، ابزار سادهای برای تشخیص حرکات بزرگ در بازار سهام میباشد. پس به عنوان یک مبتدی، ضروری است بدانیم حجم معاملات چیست و چه کاربردی دارد. ممنون از اینکه تا انتهای این مقاله ما را همراهی کردید.
نمودار حجم کندل استیک (CandleVolume) در بازار فارکس
نمودار حجم کندل استیک (CandieVolume) همه فاکتورهای قیمتی شمع های ژاپنی را بعلاوه حجم معاملات نشان میدهد.از این رو نمودار حجم کندل مشابه نمودار آرمز و کندل های EquiVolume است با این تفاوت که کندل ها در نمودار آرمز جعبه هایی هستند که ظاهر ناآشنایی دارند اما نمودار حجم کندل حجم را دقیقا به شمع ها اضافه می کند و استفاده از آن برای نمودارخوان ها آسان تر است.
در این نمودار الگوها دقیقا به شکل متداول آن ها دیده می شوند و حجم نیز در شکل متداول الگوها دیده می شود.به همین دلیل معامله گران تمایل بیشتری برای استفاده از این نمودارها نسبت به نمودار آرمز دارند.
برای مشاهده تمامی جلسات روی کلمه آموزش فارکس کلیک کنید.
نمودار حجم کندل استیک (CandleVolume charts)
با اینکه اولین بار ریچارد آرمز کمبود نمایش حجم معالات را در نمودارهای شمعی ژاپنی احساس کرد و نمایش حجم را با استفاده از جعبه های EquiVolume ابداع کرد نحوه نمایش سیگنالهای حجم معاملات اما معامله گران به علت نا آشنا بودن شکل ظاهری این جعبه چندان علاقه ای به استفاده از نمودار آرمز نشان ندادند.
پس از سالها تحلیل گران این مشکل را با ساخت داشبوردهای معاملاتی حل کردند که شکل ظاهری شمع های ژاپنی را حفظ می کند اما مولفه حجم را نیز به نمودار اضافه می کند از این رو نمایش فاکتورهای قیمتی حجم کندل استیک مشابه نمودار شمع های ژاپنی است بدین صورت که:
- مرز بالا و پایین بدنه کندل:قیمت باز و بسته شدن کندل
- سایه بالا و پایین کندل:بالاترین و پایین ترین قیمت در کندل
- رنگ کندل:صعودی یا نزولی بودن کندل
- تو پر و تو خالی بودن کندل:بالا یا پایین بودن قیمت بسته شدن کندل نسبت به قیمت باز شدن آن
- حجم معاملات:کندل با حجم معالات بالا عریض و کندل با حجم معالات کم کندل کم عرض
طبق این مشخصات میبینید که تنها تفاوتی که حجم کندل نسبت به کندل استیک دارد تغییر عرض کندل هاست که میزان حجم معاملات را در دوره زمانی کندل ها نشان می دهد.
در نمودار بالا که نمودار سهام شرکت FDX است حجم معاملات به چارت اضافه شده است که باعث تغییر عرض شمع های ژاپنی شده است.فرقی نمیکند کندل تو پر باشد یا تو خالی،بدنه بلند و قوی داشته باشد یا بدنه کوتاه و ضعیف ،سایه نمودار بلند باشد یا کوتاه در هر صورت کندلی که عرض بیشتری نسبت به کندل های دیگر دارد یعنی حجم معاملات بیشتری را دربر می گیرد.
اگر یک اندیکاتور ولوم به نمودار اضافه کنید میبنید که عرض هر کندل با عرض نشانگر حجم اندیکاتور ولوم برابر است.
تصویر زیر نمودار بالا را به صورت رنگی نشان می دهد که زیر نمودار در قسمت ویژگی های نمودار میتوان تغییرات رنگ را اعمال کرد.تغییر رنگ رنگ کندل های صعودی و نزولی را عوض میکند تا تحلیل نمودارها از نظر دیداری راحت تر شود اما ویژگی های همچون تو پر و تو خالی بودن کندل ها تغییری نمیکند.
در نمودارهایی که حجم در عرض کندل ها نشان داده می شود همانند نمودار حجم کندل آرمز یا نمودار CandleVolume طبیعی است که یکنواختی نمودار نسبت به محور x که محور زمان است از بین می رود.
روزهایی با حجم معاملات بالاتر در محور X نسبت به روزهایی که حجم معاملات کمتری دارند عرض بیشتری را اشغال می کنند در نتیجه هفته ها و ماه هایی که حجم معاملات روزانه در آن بیشتر است گستردگی بیشتری دارند و این باعث عدم یکنواختی نمودار از منظر محور X نمودار می شود.
در تصاویر زیر نمودار اول Pfizer (PFE) را با شمعدانهای معمولی و محور X عادی نشان می دهد. نمودار دوم نشان می دهد CandleVolume چگونه محور X را تغییر می دهد زیرا حجم آن در ماه ژوئن بسیار بیشتر از ماه های قبل بود.
در تصویر بالا که نمودار حجم کندل در چهار ماه را نشان میدهد عدم یکنواختی نمودار نسبت به محور X کاملا مشهود است.برای مقایسه بهتر دو جعبه زرد در تصویر را با هم مقایسه کنید.هرکدام از این جعبه ها یک هفته کاری را در نشان میدهند.عرض جعبه با حجم معاملات کم حتی به اندازه عرض یک کندل از جعبه دوم با حجم زیاد معاملات روزانه نیست.
تحلیل الگوهای کندل استیک با نمودار حجم کندل
الگوهای بازگشتی در نمودار حجم کندل از دقت و اطمینان بیشتری برخوردار هستند زیرا الگوی بازگشتی که حجم معاملات فراوانی را در خود جای داده باشد نشان قطعی بازگشت روند محسوب می شود.(البته هیچ چیز در بازار فارکس و سهام قطعی نیست منظور ما اطمینان و اعتبار بیشتر است.)
به طور مثال الگوی چکش(هامر) در ادامه یک روند نزولی ظاهر می شود و نشان دهنده ضعف فروشندگان و افزایش قدرت خریداران است.یک الگوی چکش گسترده که نشان می دهد حجم معالات خرید با افزایش روبه رو شده است قوی تر از الگوی چکشی است که عرض کمی دارد و با حجم معاملات کمتر شکل گرفته است.
تصاویر زیر به ترتیب شکل گیری الگوی چکش،تغییر روند پس از الگوی چکش تا ظاهر شدن الگوی انگلفینگ گسترده و تغییر روند مجدد بازار پس از ظهور انگلفینگ گسترده را نشان می دهد.
در سه تصویر بالا از اولین تصویر که در ادامه یک روند نزولی یک الگوی چکش گشترده ظاهر شده است.الگوی چکش خود به تنهایی نشانه ای از افزایش قدرت خریداران و کاهش قدرت فروشندگان است.یعنی تقاضا در حال پیشی گرفتن از عرضه است.گستردگی عرضی این الگو افزایش حجم معاملات را نشان میدهد و انتظار ما این است که تغییر روند صعودی با قدرت و سرعت ایجاد شود.
روند بازار طبق انتظار صعودی شده است به گونه ای که کندل های صعودی پر قدرت توانسته اند سطح مقاومت جدیدی را ثبت کنند اما در ادامه در مقاومت جدید یک الگوی انگلفینگ گسترده در سطح مقاومت ایجاد شده است.این الگو نیز از سری الگوهای تک کندل بازگشتی است که الگوهای قبل از خود را پوشش داده و گستردگی زیاد الگو نشان دهنده سرعت و قدرت روند بازگشتی است.
طبق انتظار روند پس از الگوی انگلفینگ بازگشتی شده است.در روند صعودی و نزولی الگوهایی دیگری همچون چکش وارونه یا انواع دوجی نیز مشاهده می شوند اما از آنجایی که این کندل ها عرض کمی دارند یعنی تشکیل کندل با افزایش حجم معاملات همراه نبوده است و همانطور که میبینید الگو بدون افزایش حجم تاثیری در روند بازار نداشته است.
تایید اعتبار الگوها در نمودار CandleVolume
حجم معاملات همیشه در اعتبار سنجی الگوها و شکست سطوح حمایت و مقاومت تاثیر بسزایی داشته است.سطح مقاومتی که با حجم بالای معاملات(افزایش تقاضا) خرید شکسته شود معتبر تر است تا شکست سطح مقاومت با حجم کم معاملات.معمولا شکست با حجم کم معاملات یک شکسته کاذب و به منزله نفوذ در سطح است.
نمودار زیر Google (GOOG) را با نمودار CandleVolume که در تاریخ 19 آوریل پایان می یابد نشان می دهد. توجه داشته باشید که چگونه سهام با یک شمعدان توخالی گسترده از مقاومت بالاتر رفت. این میزان زیاد (تقاضای زیاد) در شکست سطح مقاومت مورب را نشان می دهد. نمودار دوم اتفاقات بعدی را نشان می دهد.
در نمودار بالا خط روند نزولی رسم شده است که حکم سطح مقاومت مورب را دارد.شکست این سطح نیازمند افزایش تقاضا و پیشی گرفتن قدرت خریداران است.در انتهای روند نزولی کندل صعودی ظاهر شده است که علاوه بر اینکه بدنه بلند و قوی دارد عرضه کندل نسبت به دیگر کندل ها بیشتر است و نشانه ای از افزایش تقاضای بازار است.
با اینکه کندل صعودی تنها توانسته است در سطح مقاومت نفوذ کند اما چون با افزایش حجم همراه بوده است انتظار شکست مقاومت دور از ذهن نیست.همانطور که میبینید شکست مقاومت رخ داده است و روند صعودی پیشروی خوبی داشته است.
نتیجه گیری نمودار CandleVolume
نمودارهای کندل ولوم تمام فاکتورهای قیمت کندل استیک را در کنار حجم معاملات در دوره زمانی کندل نشان میدهد به همین علت تحلیل گران و معامله گران فارکس از این نمودارها جهت تایید اعتبار الگوهای کندل استیک و دیگر الگوهای تحلیل تکنیکال استفاده می کنند.
علاوه بر الگوها تایید شکست سطوح حمایت و مقاومت نیز با استفاده از این الگوها اعتبار بیشتری دارد.شکست سطح حمایتی که با افزایش عرضه همراه باشد معتبرتر از شکست همان سطح با عرضه کمتر است و در مقابل شکسته سطح مقاومت با افزایش میزان تقاضا با معاملات خرید بیشتر معتبرتر از شکست مقاومتی است که با افزایش تقاضا همراه نباشد.
این نمودار همانند نمودار آرمز از ترکیب نمودار شمع های ژاپنی و اندیکاتور ساخته نمی شود بلکه در برخی از سایت های خارجی مانند تریدینگ ویو و استوک چارت داشبورد معاملاتی وجود دارد که هر سهام یا ارزی را که بخواهید به صورت نمودار حجم کندل نشان میدهد.
آموزش فیلتر نویسی در سایت دیده بان بورس (Tsetmc)
آموزش فیلتر نویسی در سایت دیده بان بورس از طریق کدنویسی بدین صورت می باشد که باید کد نویسی در وب سایت دیده بان بورس را بلد باشید. البته خیلی از افراد هستند که هیچ اطلاعاتی در مورد کدنویسی ندارند ولی فیلترهای کاربردی و نوسانگیری خوبی در وب سایت دیده بان بورس نوشته اند. برای سرمایه گذاری مطمئن در بازار بورس افرادی که می خواهد در این بازار سرمایه گذاری کنند لازم است کمی در مورد آموزش فیلتر نویسی اطلاعات داشته باشد.
در آموزش فیلتر نویسی مباحث مختلفی از جمله عملگرهای قابل استفاده در فیلتر، توابع از پیش آماده، فیلدهای ساده و پارامترهای قابل استفاده در فیلتر، اطلاعات حقیقی و حقوقی، نحوه قرار دادن فیلترها در دیده بان بازار بورس و بسیاری مطالب دیگر به همراه فایل ویدئویی آموزش داده می شود.
در این آموزش نحوه ساخت فیلترهای کاربردی آموزش داده می شود. همچنین با استفاده از پارامترهایی که در آموزش فیلترنویسی یاد می گیرید می توانید فیلترهایی با استراتژی شخصی برای خود تهیه کنید.
سرمایه گذاری در بورس یکی از جذاب ترین سرمایه گذاری ها می باشد. اگر بتوانید یک فیلتر کاربردی در وب سایت دیده بان بورس بنویسید مطمئن باشید سود شما در بازار تضمین شده است. برای یادگیری و آموزش فیلتر نویسی در بورس باید درک درستی از وضعیت بازار بورس داشته باشید و تجربه در این زمینه حرف اول را می زند.
در این مقاله قصد دارم آموزش فیلتر نویسی در سایت دیده بان بورس اوراق بهادار با استفاده از فیلتر نویسی در وب سایت tsetmc را آموزش دهم. همانطور که گفتم فیلتر نویسی کار مشکلی نیست برای سرمایه گذاری بهتر و مطمئن تر در بورس مقاله آموزش فیلتر نویسی در بورس را بخوانید.
اگر به الگوهای کندل استیک در تحلیل تکنیکال علاقه دارید پیشنهاد می کنم حتما مقاله کاربردی آموزش الگوهای کندل استیک در تحلیل تکنیکال را مطالعه فرمایید
حجم مشکوک در بورس چیست؟
اگر جزء فعالان بازار سرمایه هستید حتما واژه حجم مشکوک بارها به گوش تان خورده است. حجم مشکوک، یکی از عواملی است که میتوان با بررسی و استناد به آن، به همراه بررسی موارد دیگر دست به خرید یا فروش سهمی زد. در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت که حجم مشکوک چیست و چگونه سیگنال های خرید و یا فروش از آن دریافت میشود و کاربرد آن چیست.
در ادامه با ما همراه باشید.
مقدمه
در مقاله های قبل گفتیم که در بازار سرمایه به صورت کلی سه نوع تحلیل داریم:
تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال و تحلیل از روش تابلوخوانی؛
حجم مشکوک را میتوان هم از روش تکنیکال فهمید و هم از روش تابلوخوانی؛ حجم معاملات نیز یکی از پارامترهایی است که تقریبا در تمامی روشهای تحلیلی مورد استفاده قرار میگیرد. افرادی که از تکنیک تابلوخوانی برای انجام معامله استفاده میکنند، در واقع با تکیه بر حجم معاملات و همچنین میانگین حجم ماه، معاملات خود را مدیریت میکنند.
بالا رفتن حجم معاملات در هر نماد، به معنای ورود پول و سرمایه به آن است. این موضوع یکی از مواردی است که سرمایه گذاران به آن توجه میکنند. تزریق پول به هر سهم، علاوه بر تاثیری که در میزان نقدشوندگی آن دارد، میتواند به معنای رخ دادن تغییرات مثبت در شرکت نیز باشد. پس یکی از اصلی ترین فاکتورها در تحلیل تکنیکال و تابلوخوانی، حجم معاملات و به دنبال آن حجم مشکوک است.
حجم مشکوک چیست؟
در هر نماد معاملاتی، ممکن است با توجه به رخ دادن اتفاقات مثبت و یا منفی، شاهد تغییراتی در حجم معاملات نماد مورد نظر باشیم.
در کل و به طور عادی سهام شرکت ها در بازار سرمایه، روند حرکتی مشخصی دارند و افت و خیزهایی در قیمت سهام مشاهده میشود.اما، زمانی که حجم معاملات در یک نماد به صورت غیرعادی و به یکباره افزایش یابد، اصطلاحا به آن حجم مشکوک میگویند.
به طور مثال، فرض کنید حجم معاملات در یک سهم به طور متوسط و میانگین 3 الی 5 میلیون سهم در هر روز باشد اما به یکباره حجم معاملات در این سهم به 30 الی 50 میلیون سهم و یا بیشتر تغییر میکند؛ در این صورت اصطلاحا گفته میشود که چنین نمادی با حجم شک برانگیز مواجه شده است.
کاربرد حجم مشکوک
بالا رفتن حجم معاملات در یک نماد، به معنای ورود سرمایه ای قابل توجه به آن است، این ورود سرمایه در حالت عادی، از تغییر در روند کار شرکت مذکور در جهتی مثبت نشات میگیرد. اما اگر چنین تغییری اتفاق نیفتاده باشد، این افزایش قیمت، کاذب تلقی میشود.
حجم مشکوک در بورس غالبا به معنای افزایش حجم معاملات یک نماد است. اما کاربرد اصلی و نحوه دریافت سیگنال خرید و یا فروش با توجه به حجم مشکوک چگونه است؟!
اگر در اثر رخ دادن یک اتفاق بنیادی مثبت و یا در ناحیه حمایتی شاهد رخ دادن حجم شک برانگیز در یک سهم باشیم، یک سیگنال خرید قوی میباشد؛ زیرا که قطعا در چنین سهمی اتفاقات مثبتی افتاده و تزریق سرمایه داشته و به زودی از چنین نمادی انتظار رشد و صعود قابل توجه و صف خرید داریم.
اگر در اثر رخ دادن یک اتفاق بنیادی منفی و یا در ناحیه مقاومتی شاهد رخ دادن این حجم در یک سهم باشیم، یک سیگنال فروش میباشد؛ زیرا که قطعا در چنین سهمی اتفاقات منفی رخ داده و خروج پول داشته و یا به دلیل اینکه قادر به شکستن مقاومت نبوده، به زودی شاهد افت قیمتی و صف فروش در سهم مذکور خواهیم بود.
حجم مشکوک در بورس
از کجا متوجه شویم که سهمی با حجم مشکوک مواجه شده است؟
راه های مختلفی وجود دارد که بفهمیم در سهمی حجم مشکوک رخ داده است.
راه اول از طریق فیلترنویسی در سایت TseTmc.com است که با توجه به راهنمای موجود در قسمت فیلترنویسی، قادر هستید تا فیلترهای مورد نیاز خود از جمله فیلتر حجم مشکوک را بنویسید.
راه دوم از طریق تابلوی مربوط به هر سهم در سایت TseTmc.com میباشد. بدین صورت که با ورود به سایت و جست و جوی نماد مورد نظر، تابلوی سهم برای شما نمایش داده میشود که از بخش معاملات روزانه و یا بخش ریز معاملات و مقایسه حجم معاملات روز جاری با روزهای گذشته، به ورود یا عدم ورود حجم شک برانگیز پی ببرید.
راه سوم نیز این است که به بخش تحلیل تکنیکال یا چارت ترید کارگزاری خود مراجعه کرده و پس از باز شدن چارت سهم مورد نظر از قسمت زیرین قیمت سهام که مربوط به بخش حجم معاملات است، پی ببرید که حجم معاملات نسبت به روزهای قبل چه تغییراتی داشته است.
نمیدونی چجوری برای معاملاتت حد سود و حد ضرر تعیین کنی؟ » تعیین حد سود و حد ضرر در بازار بورس
نتیجه گیری
در این مقاله سعی شد که تا حدودی حجم مشکوک و کاربردهای آن را بشناسیم و بدانیم که این حجم چیست و چگونه میتوان آن را جست و جو کرد. بدیهی است افراد خبره و با تجربه در معاملات خود تنها به یک یا دو عامل بسنده نمیکنند و عوامل و نکات زیادی را مورد بررسی قرار میدهند. پس تنها با اتکا به این حجم معامله نکنید و فاکتورهای لازم برای یک معامله موفق را همواره مد نظر داشته باشید. نکته ای که بارها و بارها به آن تاکید داشته ایم، آموختن و شناخت بازار بورس و بی هدف و بدون آموزش قدم نگذاشتن در آن است. همواره موفق و پرسود باشید.
سوالات متداول در رابطه با حجم مشکوک
زمانی که حجم معاملات در یک نماد به صورت غیرعادی و به یکباره افزایش یابد، اصطلاحا به آن حجم مشکوک میگویند؛
با توجه به اخبار و شرایط مختلف ممکن است خوب و یا بد باشد؛ در هر حال باید در جای خودش به دقت بررسی شود؛
فیلتر تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی
فیلترنویسی در بورس، یکی از کاربردیترین تکنیکهای معاملهگری است. از این تکنیک برای شناسایی سهمهایی با یک یا چند ویژگی مشترک استفاده میشود. مثلا ما به لیست سهامی با حجم خرید حقیقی بیش از ۱۰ میلیون سهم نیاز داریم. با کمک «فیلتر حجم خرید و فروش حقوقی و حقیقی» در ابزار فیلترنویسی سایت tsetmc.com، طی چند ثانیه لیست مد نظر در اختیارمان قرار میگیرد. برای آشنایی با انواع فیلترها و نحوه استفاده از این ابزار، با ما همراه باشید.
آموزش فیلترنویسی در بورس
در مقاله «آموزش فیلترنویسی در بورس»، مجموعهای از فیلدهای ساده و پیشرفته و کاربرد آنها، توضیح داده شد. در این مطلب، آموزش فیلترنویسی را با معرفی انواع فیلترهای خرید و فروش حقیقی و حقوقی و نحوه ترکیب آنها ادامه میدهیم.
این آموزش شامل سه مرحله به شرح زیر است:
- فیلتر تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی
- فیلتر حجم خرید و فروش حقوقی و حقیقی
- فیلترهای ترکیبی حجم و تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی
در مرحله اول و دوم، فیلترهای «تعداد» و «نحوه نمایش سیگنالهای حجم معاملات حجم» خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی، زیرمجموعهها و فرمولهای خاص هر کدام را بررسی میکنیم. این فیلترها اطلاعات دقیقی چون: میزان تقاضا، تمایل معاملهگران برای ورود یا خروج از سهم، تعداد و حجم معاملات سهام مختلف و… را ارائه میدهند و برای درک شرایط سهم در بازار کاربرد زیادی دارند.
در مرحله سوم، با نحوه ترکیب فیلترهای «تعداد» و «حجم» خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی آشنا میشویم. معاملهگران از ترکیب این فیلترها برای: شناسایی کد به کدهای خاص یا مشکوک، تشخیص فشار فروش و خرید سنگین روی سهم، سیگنال ورود پول قدرتمند و… استفاده میکنند.
فیلتر تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی
فیلتر تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی شامل چهار فرمول به شرح زیر است:
کاربرد | نحوه نمایش سیگنالهای حجم معاملات نحوه نمایش سیگنالهای حجم معاملاتفیلتر |
تعداد خریداران حقیقی | (ct).Buy_CountI |
تعداد خریداران حقوقی | (ct).Buy_CountN |
تعداد فروشندگان حقیقی | (ct).Sell_CountI |
تعداد فروشندگان حقوقی | (ct).Sell_CountN |
در ادامه با ذکر چند مثال، نحوه استفاده از فرمولهای فیلتر تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی را بررسی میکنیم:
مثال ۱: دستور زیر، سهمهایی با تعداد خریداران حقیقی کمتر از ۲۰۰ نفر را نمایش میدهد.
مثال ۲: خروجی دستور زیر، سهمهایی با تعداد خریداران حقوقی بیش از ۲ است.
استفاده از فیلتر «تعداد» خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی، پیچیدگی چندانی ندارد. با کمک سه عملگر: کوچکتر (>)، بزرگتر (<) و مساوی (=) میتوانیم دستورات را به راحتی ویرایش و نتیجه را طبق دلخواه خود تنظیم کنیم.
در تصاویر زیر، نتایج حاصل از اعمال فیلتر تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی را در دیدهبان بازار مشاهده میکنید:
بپاس
آپ
وخارزم
ثعتما
رمان
فیلتر حجم خرید و فروش حقوقی و حقیقی
فیلتر حجم خرید و فروش حقیقی و حقوقی دارای چهار فرمول است:
کاربرد | فیلتر |
حجم خرید حقیقی | (ct).Buy_I_Volume |
حجم خرید حقوقی | (ct).Buy_N_Volume |
حجم فروش حقیقی | (ct).Sell_I_Volume |
حجم فروش حقوقی | (ct).Sell_N_Volume |
در مثالهای زیر نحوه استفاده از فرمولهای فیلتر حجم خرید و فروش حقیقی و حقوقی را مشاهده میکنید.
مثال ۱: خروجی دستور زیر، شامل سهمهایی با حجم خرید حقوقی به میزان کمتر از یک میلیون برگه سهم است.
مثال ۲: در دستور زیر، سهمهایی با حجم فروش حقیقی بیش از ۴۰ میلیون سهم، نمایش مییابند.
تصاویر زیر، نتایج استفاده از فیلتر حجم خرید و فروش حقیقی و حقوقی در دیده بان بازار را نشان میدهد.
فولاد
وتوس
وخارزم
وبست
سپ
فیلترهای ترکیبی حجم و تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی
در ابتدای مقاله، به اهمیت و کاربرد «فیلترهای ترکیبی حجم و تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی» برای تشخیص کد به کد حقوقی به حقیقی، سیگنال خروج سهامداران بزرگ، سیگنال ورود پول قدرتمند و… اشاره شد. در این بخش نحوه ترکیب فیلترها را میآموزیم و با ذکر چند مثال، دستورات ترکیبی مختلف را بررسی میکنیم.
فیلتر ترکیبی چیست؟ زمانی که دو دستور مجزا، از طریق عملگرها به یکدیگر متصل میشوند، فیلتر ترکیبی ساخته شده است. خروجی این فیلتر تا حد زیادی به انتخاب عملگر بستگی دارد. مثلا اگر بین دو دستور از عملگر «یا» (||) استفاده کنیم، برقراری یکی از شروط برای نمایش سهم در خروجی کافی است. اما اگر از عملگر «و» (&&) بین دستورها استفاده کنیم، نتیجه محدودتر میشود و برای نمایش سهم در خروجی، باید هر دو شرط برقرار باشد.
در جدول زیر لیست عملگرهای بخش «فیلتر» سایت tsetmc.com را مشاهده میکنید:
توضیح | عملگر |
جمع | + |
تفریق | – |
ضرب | * |
تقسیم | / |
باقیمانده تقسیم | % |
و | && |
یا | || |
نقیض | ! |
مساوی | == |
بزرگتر | > |
کوچکتر | |
بزرگتر و مساوی | >= |
موچکتر و مساوی | |
مخالف | != |
در ادامه، نمونهای از دستورات فیلتر ترکیبی را بررسی میکنیم.
- دستور اول حجم خرید حقیقی را نشان میدهد. (ct).Buy_I_Volume
- دستور دوم حجم خرید حقوقی را بیان میکند. (ct).Buy_N_Volume
- بین دو دستور از عملگر (جمع + ) استفاده شده است. بنابراین حجم خرید حقیقی و حقوقی با هم جمع میشود.
- بعد از دستورات علامت (کوچکتر <) و سپس عدد ۱۰۰۰۰ را مشاهده میکنید. پس حاصل دستورات قبلی، باید از عدد ۱۰۰۰۰ کوچکتر باشد.
با توجه به توضیحات بالا، سهامی که مجموع حجم خرید حقیقی و حقوقی در آنها (حجم معاملات سهم در یک روز)، کمتر از ۱۰۰۰۰ برگه سهم باشد، خروجی این فیلتر ترکیبی هستند.
نکته مهم استفاده از فیلترها، توانایی تحلیل نتایج است. در واقع مهارت فیلترنویسی از دو بخش: «شناخت دستورات» و «درک کاربرد هر دستور» تشکیل میشود. حتی برخی از معاملهگران خبره، «درک کاربرد دستورات» و «توانایی تحلیل نتایج» را مهمتر از «دقت نتایج» میدانند و معتقدند که معاملهگر بدون «توانایی تحلیل»، حتی با دقیقترین نتایج هم موفق به کسب سود نمیشود.
- حال سوال این جا است که «تحلیل» چگونه انجام میشود؟ برای پاسخ، بار دیگر فیلتر ترکیبی مثال قبل را بررسی میکنیم:
این دستور بر پایه «حجم خرید» نوشته شده است. خریدار کلی یا جزئی در دستور اهمیت ندارد، بلکه مجموع «حجم خرید حقیقی و حقوقی» مدنظر است. هیچ یک از دستورات مربوط به «تعداد معاملات» در فیلتر مشاهده نمیشود، بنابراین محبوبیت سهم و تعداد تقاضا هم اهمیت چندانی ندارد. در آخر (علامت کوچکتر)، خروجی فیلتر را به «سهام با حجم خرید کم» یا اصطلاحا «سهمهای کممعامله» محدود میکند.
- اکنون باید ببینیم که سهمهای کممعامله، چه اهمیتی برای معاملهگران دارند؟
در حالت کلی دو گروه از سهام از این ویژگی برخوردارند:
- سهامی که تقاضا برای آنها وجود ندارد. اگر تعداد تقاضا در سهمی کم باشد، معاملهگران هنگام خروج از آن به مشکل برمیخورند. در واقع فروشنده برای سهم وجود دارد، اما کسی متمایل بر خرید نیست. پس عرضه از تقاضا پیشی میگیرد و معاملهگر موفق به فروش نمیشود. (این سهام احتمالا کاهش قیمت قابل توجهی را تجربه میکنند.)
- سهمهایی که به اصطلاح بورسی «خشک شدهاند»! از این اصطلاح زمانی استفاده میشود که بخش زیادی از سهام یک نماد، در اختیار عدهای خاص باشد و آنها تمایلی به فروش نشان ندهند (برای سهام فرابورسی این شرایط معمولا منجر به ایجاد روند صعودی پر قدرت میشود).
- پس معاملهگر با کمک این فیلتر ترکیبی، «سهامی با احتمال کاهش قیمت شدید» و «سهام فرابورسی در آستانه صعود» را شناسایی میکند. سپس با توجه به استراتژی معاملاتی (مثلا نوسانگیری)، سهمهای مدنظر را انتخاب و بعد از بررسی نهایی هر سهم، وارد معاملات آن میشود.
تصاویر زیر، نتایج استفاده از فیلترهای ترکیبی حجم و تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی در دیدهبان بازار را نشان میدهد.
ثامان
- خروجی برابر است با سهامی که در آن «خریداران حقیقی» چندین برابر «فروشندگان حقیقی» هستند.
- این شرایط «سیگنال خروج سهامداران بزرگ» به حساب میآید.
- احتمالا صف فروش سهم، برای چند روز ادامه دارد.
غمینو
- خروجی برابر است با سهامی که در آن «تقاضای حقیقی» برای خرید بسیار زیاد است، اما «فروشندگان حقیقی» تمایل به فروش ندارد.
- «عدم تمایل حقیقی به فروش» و در مقابل «خرید سنگین آن از حقوقی»، صعود قدرتمند سهم را تا حد زیادی تضمین میکند.
بهپاک
- خروجی برابر است با سهامی که علیرغم وجود تقاضا، حقیقی تمایلی برای فروش ندارد.
- این شرایط نشان میدهد که سهم اکنون در حالت صعودی است.
- احتمال زیادی برای ادامه روند صعودی وجود دارد، اما بهتر است معاملهگر همه عوامل تاثیرگذار و حواشی سهم را بررسی کند.
وآتی
- خروجی برابر است با سهامی که «حجم فروش حقوقی» و «حجم خرید حقیقی» یکسان دارد.
- این شرایط نشانهای از «کد به کد حقوقی به حقیقی» است، البته برای اطمینان، تعداد خریداران هم باید چک شود.
تکمبا
- خروجی برابر است با سهامی که «تعداد خریداران حقیقی» کم و «حجم خرید حقیقی» بسیار زیادی دارد.
- این شرایط «سیگنال ورود پول بسیار قدرتمند به سهم» و «تمایل برای ادامه روند صعودی» به حساب میآید.
سخن آخر
تعداد و حجم معاملات حقیقی و حقوقی سهام، برای معاملهگران اهمیت زیادی دارد. نسبت این دو به یکدیگر، سیگنالهای مهمی مثل: کد به کد حقوقی به حقیقی، بازگشت قیمت سهم یا ادامه روند، خروج سهامداران بزرگ و… را بیان میکند. حتی میتوان نحوه نمایش سیگنالهای حجم معاملات گفت که بخشی از تحلیل معاملهگران حرفهای، همواره به «معاملات حقیقی و حقوقی» مربوط میشود. معاملهگران برای این کار، به ابزاری دقیق، سریع و هوشمند نیاز دارند و فیلتر نویسی یکی از بهترین ابزارها به حساب میآید. با کمک دستورات «فیلتر تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی»، «فیلتر حجم خرید و فروش حقوقی و حقیقی» و «فیلترهای ترکیبی حجم و تعداد خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی» میتوانیم در زمانی کوتاه، معاملات صدها سهم را با هم مقایسه کنیم و نتایج دقیقی به دست آوریم. در مطلب فوق، «مجموعهای از دستورات فیلترنویسی» و «روش تحلیل نتایج فیلترنویسی» را بررسی کردیم. برای یادگیری کامل این ابزار، پیشنهاد میشود در دورههای حضوری یا مجازی «آموزش فیلترنویسی در بورس» کارگزاری آگاه شرکت کنید.
دیدگاه شما