استراتژی هج در بازار آتی

تعریف هج یا هدجینگ

هج (Hedging) به معنای گرفتن یک موقعیت به منظور جبران ریسک نوسانات آتی قیمت است.

نوعی تراکنش ‌های مالی هستند که شرکت‌ها به عنوان بخشی از انجام کسب‌وکار، به طور منظم انجام می‌دهند.

چرا از هدجینگ استفاده می شود؟

شرکت‌ها اغلب در معرض ریسک ‌های ناخواسته ناشی از نوسانات ارزش ارزهای خارجی و قیمت مواد خام قرار دارند.

در نتیجه، آن‌ها به دنبال کاهش یا حذف ریسک‌هایی هستند که با ایجاد معاملات مالی، ناخواسته با آن‌ها مواجه می‌شوند.

در حقیقت، بازارهای مالی تا حد زیادی برای این نوع معاملات ایجاد شدند، که در آن یک قسمت آسیب ریسک دیگری را به حداقل می‌رساند.

یک شرکت خط هوایی ممکن است در معرض هزینه سوخت جت قرار گیرد که به نوبه خود با قیمت نفت خام در ارتباط است.

یک شرکت چندملیتی آمریکایی، افزایش درآمد بسیاری از ارزهای گوناگون به دست می آورد…

اما درآمدهای آن‌ها را گزارش خواهد کرد و سود سهام را به دلار آمریکا پرداخت خواهد کرد.

شرکت‌ها در بازارهای مختلف فعالیت خواهند کرد تا خطرات تجاری ناشی از این ریسک ‌های ناخواسته را خنثی کنند.

به عنوان مثال، شرکت های هواپیمایی ممکن است با خرید قراردادهای آتی استراتژی هج در بازار آتی نفت خام، به خرید و فروش بپردازند.

این امر از شرکت در برابر خطر افزایش هزینه‌های ناشی از افزایش قیمت نفت محافظت می‌کند.

باز هم بیشتر

… نفت خام در سطح بین‌المللی به دلار آمریکا قیمت‌گذاری می‌شود.

زمانی که قراردادهای آتی منقضی می‌شوند، شرکت تحویل فیزیکی نفت را دریافت خواهد کرد و به دلار آمریکا پرداخت خواهد کرد.

اگر ما در مورد یک شرکت غیر آمریکایی صحبت کنیم، این یک خطر ارزی است. بنابراین، احتمال قوی وجود دارد که این شرکت همچنین تصمیم می گیرد که ریسک خود را در ارز خارجی پوشش دهد.

برای انجام این کار، این شرکت پولی مبنی بر خرید دلار آمریکا را به فروش می رساند …

… و در نتیجه در معرض ریسک قرار گرفتن دلار خود را از موقعیت نفت خام پوشش می دهد.

این تنها شرکت‌ها نیستند که در پوشش ریسک ارزهای خارجی شرکت می‌کنند.

به عنوان یک فرد، ممکن است خودتان را در وضعیتی پیدا کنید که در آن پوشش ریسک ارز خارجی می‌تواند یک گزینه جذاب باشد.

پوشش ریسک (هج) در فارکس چیست؟ پوشش ریسک انجام دهید و استراتژی های فارکس را نگه دارید.

هج می‌تواند چندین روش مختلف را در فارکس انجام دهد.

شما می‌توانید قسمتی از سرمایه را هج کنید تا به عنوان راهی برای پوشش ریسک در برابر برخی از نوسانات یک حرکت معکوس از سرمایه خود محافظت کنید:

… یا شما می‌توانید به طور کامل از هر گونه قرار گرفتن در معرض نوسانات آینده جلوگیری کنید.

تعدادی ابزار وجود دارند که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. از جمله فیوچرز یا آپشن‌ها.

اما، ما قصد داریم بر روی استفاده از بازار اسپات فارکس تمرکز کنیم.

پوشش ریسک و نگه داشتن استراتژی چگونه عمل می کند؟

هج (Hedging) در مورد کاهش ریسک شما و حفاظت در برابر حرکت‌های ناخواسته قیمت است.

بدیهی است که ساده‌ترین راه برای کاهش ریسک، کاهش تعداد یا بستن موقعیت ها است.

اما ممکن است زمان‌هایی وجود داشته باشد که شما تنها ممکن است بخواهید به طور موقت یا تا حدودی ریسک خود را کاهش دهید.

بسته به شرایط، ممکن است هج راحت‌تر از بستن موقعیت باشد .

بیایید به مثالی نگاه کنیم – می گوئیم که چندین موقعیت را پیش از رای گیری Brexit نگه داشتید.

موقعیت های شما عبارتند از:

۱. یک لات موقعیت فروش EUR / GBP

۲. دو لات موقعیت فروش USD / CHF

۳. یک لات موقعیت خرید GBP / CHF

به طور کلی شما با اینها به عنوان موقعیت های بلندمدت خوشحال هستید، اما نگران نوسان بالقوه در GBP هستید که در رای گیری Brexit قرار دارد.

به جای اینکه خودتان را از دو موقعیت خود با GBP خلاص کنید و آنها را ببندید، تصمیم می گیرید به وسیله هج کردن ریسک را پوشش دهید. شما این کار را با گرفتن یک موقعیت اضافی دیگر، فروش GBP / USD انجام می‌دهید.

این کار ریسک شما را روی GBP کاهش می‌دهد، زیرا شما در حال:

۱. فروش پوند و خرید دلار آمریکا هستید، در حالی که

۲. موقعیت های فعلی شما دارای خرید روی پوند و فروش روی دلار آمریکا هستند.

شما می‌توانید برای پوشش کامل ریسک فروش استرلینگ در موقعیت های فعلی، دو لات GBP / USD را به فروش برسانید، که این امر تاثیر بیشتری بر حذف ریسک شما خواهد داشت.

و یا شما ممکن است مقداری کمتر از این اندازه روی پوند هج کنید که این موضوع کاملا بسته به نگرش شما نسبت به ریسک است.

شرح نمودار فوق

این نمودار در بالا نشان می‌دهد که چگونه GBP / USD به سرعت در پی رای Brexit حرکت می‌کند.

موقعیت فروش که روی GBP / USD به عنوان پوشش ریسک گرفته شد باعث می‌شود که شما از ضرر بزرگی نجات پیدا کنید.

توجه داشته باشید که می‌توانید یک جفت ارز متفاوت را نیز معامله کنید:

… جنبه کلیدی آن فروش استرلینگ می‌باشد، زیرا که نوسانات استرلینگ است که شما باید به دنبال دوری از آن باشید.

از GBP / USD در اینجا به عنوان مثال استفاده می‌شود زیرا به راحتی در برابر موقعیت فعلی دلار شما، ریسک را پوشش می‌دهد.

توجه داشته باشید که تاثیر مضاعفی در ریسک شما با دلار آمریکا وجود دارد.

یک روش دیگر، که البته کمی کم‌تر از روش مستقیم پوشش ریسک، در معرض ریسک قرار دارد، قرار دادن یک موقعیت با یک جفت دارای همبستگی مرتبط است.

اگر یک جفت واحد پول پیدا کنید که به شدت با یکدیگر همبستگی داشته باشند، می ‌توان یک موقعیت را ساخت که به طور عمده در بازار خنثی است.

به عنوان مثال، بیایید بگوییم که شما یک موقعیت خرید روی GBP / USD دارید.

می‌بینید که در آن زمان USD / CAD یک همبستگی منفی قوی با GBP / USD دارد.

خرید USD / CAD باید به عنوان پوشش بخشی از ریسک موقعیت GBP / USD شما در نظر گرفته شود. و این ارتباط به همین شکل در دیگر جفت ارزها برقرار است.

اما به این دلیل که آن‌ها ۱۰۰ درصد همبستگی ندارند:

… اگر شما به اندازه مساوی هم در هر دو جفت ارز وارد موقعیت شوید، یک پوشش ریسک کامل برقرار نمی باشد…

مفهوم ترکیبی از موقعیت‌های همبسته به منظور پوشش ریسک، جایی است که ابتدا صندوق های سرمایه گذاری فارکس (Forex hedge funds) نام خود را از ریشه ی لغت آن به دست آوردند.

سخن پایانی مربوط به پوشش ریسک فارکس

هج (Hedging) روشی برای اجتناب از ریسک است، اما هزینه دارد.

البته هزینه‌های معاملاتی دخیل هستند، اما پوشش ریسک نیز می‌تواند سود شما را کاهش دهد.

یک موقعیت هج بطور ذاتی ریسک شما را کاهش می‌دهد.

یعنی اگر بازار به طور معکوس حرکت کند، هج کردن ضرر شما را کاهش می‌دهد.

اما اگر بازار به نفع شما حرکت کند، کم‌تر از آن چیزی که شما می‌توانید بدون هج انجام دهید و به دست آورید، سود خواهید کرد.

به خاطر داشته باشید که پوشش ریسک

۱. یک حقه جادویی نیست که بدون توجه به آنچه که بازار انجام می‌دهد، پول شما را تضمین کند.

۲. روشی برای محدود کردن آسیب‌های بالقوه یک نوسان قیمت زیان‌آور در آینده است.

گاهی اوقات به سادگی بسته شدن یا کاهش یک موقعیت باز، بهترین راه برای ادامه کار می باشد.

اما در زمان‌های دیگر ممکن است گرفتن یک موقعیت هج کامل یا جزیی، مناسب‌ترین حرکت باشد.

هج کردن یعنی چه؟ — راهنمای مقدماتی

زمانی که کلمه هجینگ (Hedging) را می‌شنوید، ممکن است به یاد پرچین‌سازی همسایه‌تان به دور باغچه‌هایش بیفتید. اما در سرمایه‌گذاری، هج کردن یک مهارت کاربردی است که هر سرمایه‌گذاری باید از آن آگاه باشد. در بازار سهام، هج کردن راهی برای محافظت از دارایی‌ها است.

هجینگ معمولا بیش از آنچه توضیح داده شود تنها نام برده می‌شود. با این حال، این کلمه چندان هم ناشناخته و عجیب نیست. حتی اگر سرمایه‌گذار تازه‌کاری باشید، یادگیری هجینگ می‌تواند به شما کمک کند.

هج کردن جیست؟

بهترین راه برای درک هج کردن، این است که آن را به عنوان یک بیمه تلقی کنید. زمانی که سرمایه‌گذاران تصمیم بر هج کردن می‌گیرند، در واقع خود را در مقابل اثرات منفی به روی سرمایه‌شان بیمه می‌کنند. این کار جلوی کل ضرر را نمی‌گیرد. با این حال، اگر اتفاقی بیفتد و سرمایه شما را تحت تاثیر منفی قرار دهد، اگر به درستی هج کرده باشید، تاثیر این ضرر کاهش می‌یابد.

در عمل، هج کردن همه جا کاربرد دارد. به عنوان مثال، اگر شما بیمه خانه‌داری خریداری کنید، شما خود را در برابر آتش‌سوزی، دزدی و دیگر فجایع غیر قابل پیشبینی بیمه کرده‌اید.

سرمایه‌گذاران برای کاهش ریسک از تکنیک هج کردن استفاده می‌کنند. با این حال، هج کردن در بازارهای مالی، به سادگی خرید بیمه از یک شرکت بیمه نیست. هج کردن در مقابل ریسک سرمایه‌گذاری، یعنی استفاده از ابزارها و استراتژی‌های مالی برای از بین بردن اثر وقایع نامطلوب. به عبارتی دیگر، یک سرمایه‌گذاری را با استفاده از سرمایه‌گذاری دیگری هج می‌کنند.

برای هج کردن، باید از دارایی‌هایی استفاده کرد، که تاثیری بر عکس سرمایه‌گذاری اصلی دارند. البته، این نوع بیمه کردن نیز برای شما هزینه‌هایی خواهد داشت که در شکل‌های گوناگون از شما دریافت می‌شود.

برای مثال، اگر شما خریدار سهام یک شرکت باشید، میتوانید از یک قرارداد اختیار put برای محافظت از سرمایه‌گذاری خود استفاده کنید. با این حال، برای خرید یک قرارداد اختیار باید هزینه‌های آن را بپردازید.
بدین ترتیب با کاهش ریسک، مقداری از سود بالقوه خود را نیز باید فدا کنید. بنابراین، هج کردن در اصل روشی برای کاهش ضرر است، نه افزایش سود. اگر سرمایه‌ای که با هج کردن آن را محافظت کردید سود کند، مقدار این سود نیز کاهش می‌یابد. با این حال، اگر سرمایه‌گذاری شما شکست بخورد با هج کردن می‌توانید مقدار ضرر را کاهش دهید.

درک هج کردن

تکنیک‌های هج کردن، معمولا شامل استفاده از ابزارهای مالی تحت عنوان مشتقات می‌شود. دو مورد استراتژی هج در بازار آتی از مشتقات رایج، قراردادهای اختیار (options) و آتی (futures) هستند. با استفاده از مشتقات می‌توانید استراتژی‌هایی توسعه دهید که طی آن، ضرر در یک سرمایه‌گذاری، توسط کسب سود در یکی از مشتقات کاهش یابد.

فرض کنید صاحب سهام یک شرکت تولید نوشیدنی هستید. با این که در بلند‌مدت به این سهم امیدوار هستید، اما در رابطه با ضررهای کوتاه‌مدت نگرانی‌هایی نیز دارید. برای محافظت خود در برابر سقوط سهام این شرکت، می‌توانید با خریداری یک قرارداد اختیار (put option) این امکان را برای خود فراهم کنید تا در آینده این سهام را در یک قیمت مشخص بفروشید (به این قیمت مشخص strike price نیز گفته می‌شود). از این استراتژی با نام مزدوج (married put) یاد می‌شود. اگر قیمت سهام شما به زیر قیمت مشخص شده سقوط کند، آنگاه مقداری از ضرر شما با سودی که از قرارداد اختیار به دست می‌آورید خنثی می‌شود.

یکی دیگر از مثال‌های رایج هج کردن، در رابطه با شرکتی است که به یک کالای خاص وابسته است. فرض کنید شرکت تولید نوشیدنی نگران نوسانات قیمت مواد اولیه خود برای تولید نوشیدنی باشد. اگر قیمت این مواد اولیه به شدت بالا رود، طبیعتا شرکت تولید‌کننده به دردسر می‌افتد. برای محافظت در برابر نوسانات قیمت مواد اولیه، شرکت تولید‌کننده می‌تواند وارد یک قرارداد آتی شود. قرارداد آتی این امکان را به شرکت تولید‌کننده می‌دهد تا مواد اولیه مورد نیاز خود را در تاریخی مشخص با قیمتی مقرر خریداری کند. حال شرکت تولید‌کننده نوشیدنی می‌تواند بودجه خود را بدون نگرانی بابت نوسانات قیمت مواد اولیه مورد نیاز، تنظیم کند. اگر قیمت مواد اولیه به شدت بالاتر از قیمت مقرر شده در قرارداد آتی رود، این قرارداد به نفع شرکت تمام می‌شود، زیرا می‌تواند با قیمتی بسیار کمتر آن مواد را تهیه کند. اما اگر قیمت مواد اولیه پایین‌تر از قیمت تعیین شده برود، شرکت موظف است با قیمت تعیین شده در قرارداد، مواد اولیه را تهیه کند. بنابراین، این قرارداد به ضررشان تمام می‌شود. به دلیل تنوع قراردادهای اختیار و آتی، سرمایه‌گذاران برای هج کردن دست بازی دارند و می‌توانند در هر بازاری اعم از سهام، کالا، نرخ بهره و ارز، این کار را انجام دهند.

معایب هج کردن

هر استراتژی هج، هزینه‌ای را نیز به همراه می‌آورد. بنابراین، قبل از دست زدن به چنین کاری، حتما از خود بپرسید که آیا سود بالقوه این سرمایه‌گذاری جوابگوی هزینه‌های هج کردن هست یا خیر. به خاطر داشته باشید، هدف هج کردن به دست آوردن سود بیشتر نیست، این کار تنها می‌تواند شما را از ضرر محافظت کند. هزینه‌های هج کردن می‌تواند به صورت هزینه یک قرارداد اختیار، یا ضرر در یک قرارداد آتی باشد، در هر صورت این هزینه‌ها اجتناب ناپذیر هستند.

در حالی که هج کردن با بیمه کردن مقایسه می‌شود، بیمه دقیق‌تر از هج عمل می‌کند. در صورت استفاده از بیمه، شما در برابر کل ضرر تحت پوشش هستید. در مقابل، هجینگ یک سرمایه‌گذاری، خیلی پیامد‌های مشخصی ندارد و می‌تواند به هر سرانجامی منتهی شود. اگرچه مدیران همواره در تلاش هستند تا به بهترین نحو عمل هج کردن را انجام دهند، عملا دستیابی به چنین چیزی بسیار مشکل است.

هج کردن برای شما چه معنی دارد

بسیاری از سرمایه‌گذاران سمت قرارداد‌ مشتقات نمی‌روند. در واقع، بسیاری از سرمایه‌گذاران بلندمدت، نوسانات کوتاه‌مدت را نادیده می‌گیرند. در مورد این نوع سرمایه‌گذاران، استفاده از تکنیک هج، بی‌معنی است، زیرا آن‌ها اجازه می‌دهند سرمایه‌گذاری‌شان با بازار رشد کند. بنابراین آیا لزومی دارد این تکنیک را فرا گیرند؟

حتی اگر هیچگاه از تکنیک هجینگ استفاده نکنید، بهتر است بدانید کارایی آن به چه شکل است. بسیاری از شرکت‌های بزرگ و صندوق‌های سرمایه‌گذاری به شکلی از تکنیک هج کردن استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، شرکت‌های نفتی ممکن است در مقابل قیمت نفت هج کنند. یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک بین‌المللی ممکن است در مقابل نرخ تبادل ارزها به هج کردن بپردازد.

مثالی از هجینگ به صورت پیشرو

یکی دیگر از مثال‌های کلاسیک هج کردن شامل یک کشاورز گندم و بازار آتی گندم می‌شود. کشاورز در فصل بهار دانه‌ها را می‌کارد و در فصل پاییز آن را می‌فروشد. در مدت زمان بین کاشت و فروش، کشاورز گندم در معرض ریسک این وجود دارد که ارزش گندم تا فصل پاییز کاهش یابد. مادامی که کشاورز تمایل دارد، بیشترین سود ممکن را از درو کسب کند، نمی‌خواهد تحت تاثیر نوسانات قیمتی گندم قرار گیرد. بنابراین زمانی که دانه‌های گندم را می‌کارد، می‌تواند طی یک قرارداد آتی در شش ماه آینده گندم را به قیمت ۴۰ دلار به ازای هر بسته بفروشد. این عمل با عنوان هج پیشرو شناخته می‌شود.

فرض کنید شش ماه گذشته و کشاورز قصد دارد گندمی که درو کرده را در بازار بفروشد. قیمت بازار به هر بسته ۳۲ دلار سقوط کرده، و کشاورز باید به همین قیمت گندم خود را در بازار به فروش برساند. در همین حین، او قرارداد آتی خود را با قیمت ۳۲ دلار باز خرید می‌کند و به ازای هر بسته ۸ دلار سود می‌کند. در واقع کشاورز در اینجا ضرر نمی‌کند، چون از فروش گندم ۳۲ دلار و از خرید قرارداد آتی ۸ دلار سود می‌کند و جمعا به ازای هر بسته گندم ۴۰ دلار عایدش می‌شود.

در حالتی دیگر تصور کنید قیمت به هر بسته ۴۴ دلار افزایش پیدا کرده باشد. در این صورت کشاورز گندم خود را به قیمت ۴۴ دلار در بازار می‌فروشد و در بازخرید قرارداد آتی به ازای هر بسته ۴ دلار ضرر می‌کند. باز هم برایند سود در این حالت برابر با هر بسته ۴۰ دلار می‌شود. در این مورد، کشاورز ضرر را محدود کرده اما سود خود را نیز به مقداری معین محدود کرده است.

کلام آخر

ریسک یک المان اجتناب ناپذیر در سرمایه‌گذاری است. صرف نظر از نوع سرمایه‌گذاری، بهتر است سرمایه‌گذار از سازوکار هج کردن مطلع باشد و بداند چگونه شرکت‌های مختلف سرمایه خود را در برابر ریسک محافظت می‌کنند.

ممکن است حتی قصد استفاده از مشتقات بازار را نداشته باشید، اما دانشی هرچند پایه در این زمینه، می‌تواند درک شما را از بازار بهبود بخشیده و در مسیر موفقیت به شما یاری رساند.

تعیین نسبت بهینۀ پوشش ریسک قراردادهای آتی سکه: رهیافت مقایسه‌ای

هدف این پژوهش، محاسبۀ نسبت بهینۀ پوشش ریسک قرارداد آتی سکۀ بهار آزادی با استفاده از روش‌های مختلف اقتصادسنجی و مقایسۀ کارایی نتایج آنها با یکدیگر است. الگو‌های استفاده‌شده عبارت است از OLS، VAR، VECM که نسبت بهینۀ پوشش ریسک را به‌صورت ایستا و ثابت در طول زمان تخمین می‌زند و الگو‌های چندمتغیرۀ گارچ شامل CCC-GARCH، DCC-GARCH انگل و DCC-GARCH تز و تسو است که نسبت بهینۀ پوشش ریسک را به‌صورت متغیر در طول زمان تخمین می‌زند. دورۀ زمانی مدّنظر از تاریخ 05/09/1387 تا 11/03/1394 است و در این بازه از قیمت‌های نقدی و آتی سکۀ بهار آزادی استفاده شده است. برای افزایش همبستگی بین بازده‌های آتی و نقدی در محاسبۀ نسبت بهینۀ پوشش ریسک علاوه بر بازده روزانه از بازده هفتگی نیز استفاده‌ شده است. درنهایت، مقایسۀ معیار کارایی برای الگو‌های مختلف نشان می‌دهد استفاده از الگو‌های چندمتغیرۀ گارچ در بازده‌های روزانه، عملکرد بهتری دارد؛ اما در بازده‌های هفتگی این الگو­ها، کارایی بیشتری نسبت به الگو‌های ایستا نمی‌تواند حاصل کنند.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23831170.1396.5.3.13.1

عنوان مقاله [English]

Determining the Optimal Hedge Ratio of Gold Coin Futures; A Comparative Approach

نویسندگان [English]

• S. Babak Ebrahimi 1
• Ali Tasbihi 2

1 Assistant Professor at the Department of Financial Engineering, Faculty of Industrial Engineering K.N.Toosi University of Technology, Tehran,Iran

2 MSc Student, Department of Financial Engineering, Faculty of Industrial Engineering K.N.Toosi University of Technology, Tehran, Iran

چکیده [English]

The aim of this study is to calculate the optimal hedge ratio of gold coin future contrasts with different econometric methods and compare their hedging effectiveness with each other. Used models are OLS, VAR and VECM that estimate the hedge ratio to be static over the time and multivariate GARCH models that estimate the hedge ratio to be vary over the time. The studied time period was from Tuesday, November 25, 2008 to Monday, June 01, 2015 and we have used the future and spot prices of gold coin in this period. To increase the correlation between future and spot returns we have calculated the optimal hedge ratio with weekly returns in addition to daily returns. Finally, the comparisons show that the use of multivariate GARCH models leads to better performance in daily returns but in weekly returns, static models have better results.

کلیدواژه‌ها [English]

• Hedge ratio
• Minimum variance
• Future contracts
• Hedge effectiveness
• Multivariate GARCH models

اصل مقاله

مقدمه

سکۀ بهار آزادی یکی از مسکوکات طلای قانونی در جمهوری اسلامی ایران است که در مقایسه با سایر دارایی‌ها (نظیر املاک و مستغلات) خاصیت نقدشوندگی بسیار زیادی دارد؛ از این‌رو، ریسک ناشی از نوسان‌های قیمت سکۀ طلا ازجمله مقولاتی است که ذهن بسیاری از فعالان اقتصادی این حوزه را به خود مشغول کرده است. به‌دلیل نوع دارایی از لحاظ سرمایه‌ای (غیرمصرفی) بودن و به‌تبع آن، نوسان ذاتی قیمت دارایی‌های سرمایه‌ای (به‌دلیل فعالیت‌های سفته‏بازی بر آن) و نیز ارتباط مستقیم قیمت سکه با چندین مؤلفۀ به‌شدت متغیر مانند قیمت جهانی طلا، نرخ ارز، سیاست‌های کنترل بازار بانک مرکزی، بازده بازار‌های رقیب و عوامل دیگر، این کالا همواره نوسان قیمت در خور توجهی دارد و لزوم به‌کارگیری استراتژی برای پوشش نوسان‌های قیمت آن، روزبه‌روز بیشتر احساس می‌شود. ابزارهای مالی مختلفی مانند بیمه‏نامه، قرارداد تحویل آینده (سلف)، قراردادهای سواپ [1] ، قراردادهای اختیار معامله [2] و همچنین قراردادهای آتی [3] برای رسیدن به هدف کاهش رویارویی با ریسک استفاده می‌شوند. در این میان، مشتقات مالی، نقش ویژه‌ای در تعیین استراتژی پوشش ریسک ایفا می‌کنند. ازجمله مشتق‌های مالی که در این زمینه کاربرد دارند، قرارداد‌های آتی و قرارداد‌های اختیار معامله و قراردادهای سلف هستند. در این میان، ساده‌ترین و مشهورترین ابزار پوشش ریسک، استفاده از قرارداد آتی است. ریسک‌های مختلفی را با استفاده از قرارداد آتی می‌توان کاهش داد که از آن جمله به ریسک کالا، ریسک اعتباری، ریسک نرخ ارز، ریسک نرخ بهره، ریسک سهام و غیره می‌توان اشاره کرد. قرارداد آتی، توافق‌نامه‌ای مبنی بر خرید و فروش یک دارایی در زمان معین در آینده و با قیمت مشخص است؛ به‌عبارت‌دیگر، در بازار آتی، خرید و فروش دارایی پایۀ قرارداد براساس توافق‏نامه‌ای انجام می‌شود که به قرارداد استاندارد تبدیل‌ شده است و در آن به دارایی با مشخصات خاصی اشاره می‌شود. در این حالت، چنانچه فرد به هر دلیلی، کاهش قیمت را نامطلوب بداند، در بازار معاملات آتی، موقعیت فروش را باید اتخاذ کند که در آن صورت، مقدار معینی از دارایی پایه را در آینده با قیمت مشخص باید به خریدار تحویل دهد. دو طرف قرارداد آتی به‌طورمعمول به دو گروه پوشش‏دهندگان ریسک و سفته‌بازان تقسیم می‌شوند. پوشش‏دهندگان ریسک از مواجه‏شدن با تغییرات نامطلوب قیمت دارایی‌ها پرهیز می‌کنند و می‌کوشند ریسک حاصل از نوسان قیمت را به حداقل برسانند؛ در حالی‌ که سفته‌بازان به استقبال ریسک می‌روند. نقش سفته‌بازان به‌عهده‌گرفتن ریسکی است که پوشش‏دهندگان نمی‌خواهند آن را به عهده بگیرند.

اشخاصی که نوسان قیمت برای آنها نامطلوب است، با بهره‏گیری از قرارداد آتی، استراتژی‌های متعددی را برای پوشش ریسک می‌توانند اتخاذ کنند. یک استراتژی به‌ظاهر مناسب این است که فرد به میزان دارایی‌ای که قصد پوشش ریسک نوسان قیمت آن را دارد، موقعیت تعهدی در بازار قرارداد آتی اتخاذ کند که به آن استراتژی پوشش ریسک ساده گفته می‌شود. مطالعات متعدد نشان می‌دهد این استراتژی برای پوشش ریسک لزوماً کارآمد نیست؛ زیرا استراتژی پوشش ریسک ساده نسبت پوشش ریسک [4] را یک در نظر می‌گیرد که در تمام شرایط بهینه نیست. نسبت بهینۀ پوشش ریسک عبارت‌ است از نسبت حجم موضع معاملاتی قراردادهای آتی به مقدار ریسکی که در معرض آن است؛ به‌عبارت‌دیگر، نسبت بهینۀ پوشش ریسک، تعیین‏کنندۀ تعداد قراردادهای آتی است که فرد باید برای مقابله با نوسان قیمت‌ها در برابر یک قرارداد نقدی نگهداری کند. اکنون، پرسشی که پیش می‌آید این است که از چه تعداد قرارداد آتی برای پوشش ریسک نوسان‌های قیمت سکه باید استفاده شود.

مبانی نظری

نسبت بهینۀ پوشش ریسک را در سال 1960 برای نخستین بار، جانسون [5] براساس نظریۀ نوین سبد سرمایه‌گذاری با معیار حداقل ریسک معرفی کرد [13]. ادرینگتون [6] (1979) اولین کسی بود که از روش حداقل مربعات معمولی [7] برای تخمین نسبت بهینۀ پوشش ریسک با استفاده از قیمت‌های قرارداد آتی استفاده کرد [6]. کاهل و تومک [8] (1983) از روش میانگین واریانس [9] برای ایجاد توازن بین بازده و ریسک استفاده کردند [15]. هاوارد و آنتونیو [10] (1984) نسبت بهینۀ پوشش ریسک شارپ را معرفی کردند [11]. آنها با هدف حداکثرکردن تابع مطلوبیت به ‌جای حداقل‌کردن ریسک موفق به محاسبۀ نسبت بهینۀ پوشش ریسک شدند. جانکوس و لی [11] (1985) کاربرد چهار روش مختلف پوشش ریسک شامل حداکثرسازی سود، حداقل‌سازی واریانس، حداکثرسازی مطلوبیت و الگویی با فرض حذف فرصت‌های آربیتراژ را بررسی کردند [14]. بولرسلو [12] (1986) الگوی گارچ [13] را برای براساس ویژگی دسته‌بندی نوسان‌های سری‌های زمانی مالی در طول زمان ارائه کرد [2]. تا پیش از معرفی این روش‌ها، نسبت پوشش ریسک به‌صورت یک مقدار ثابت و ایستا در طول دورۀ پوشش ریسک در نظر گرفته می‌شد. بیلی و می‌یرز [14] (1991) نسبت بهینۀ پوشش ریسک را برای شش کالا در ایالات ‌متحده با استفاده از الگوی گارچ دومتغیره محاسبه کردند [1]. آنها برای نخستین بار، نسبت بهینۀ پوشش ریسک را به‌صورت متغیر با زمان در نظر گرفتند. گوش [15] (a1993) الگوی حداقل مربعات معمولی را با الگوی تصحیح خطا [16] با استفاده از داده‌های شاخص‌های S&P500، Dow Jones، NYSE مقایسه کرد [9]. علاوه بر آن، گوش (b1993) استراتژی‌های پوشش ریسک را در بازارهای فرانسه، بریتانیا، آلمان و ژاپن بررسی کرد و نتیجه گرفت نتایج به‌دست‌آمده با استفاده از الگوی تصحیح خطا بهتر از نتایج الگوی OLS هستند [10]. پارک و سویتزر [17] (1995) قرارداد آتی شاخص‌های S&P 500 و Toronto 35 را بررسی کردند [20]. نتایج این مطالعات نشان‌دهندۀ برتری الگو‌هایی است که نسبت پوشش ریسک را به‌صورت متغیر با زمان محاسبه می‌کند. درمقابل، بیستروم [18] (2003) [4]، لین و همکاران [19] (2002) [17]، موسا [20] (2003) [18]، کوپلند و ژو [21] (2010) [5] و تعدادی از منتقدان معتقد بودند محاسبۀ نسبت پوشش ریسک از روش OLS نسبت به روش‌های پیچیده‌تر برتری دارد. آنها همچنین به این نکته اشاره کردند که از منظر هزینه و فایده، روش‌های پیچیدۀ متغیر با زمان به‌دلیل تحمیل هزینۀ معاملاتی اضافی با کاهش کارایی مواجه می‌شوند. وانگ و سو [22] (2010) ثبات نسبت بهینۀ پوشش ریسک را برای شاخص سهام کشورهای ژاپن، هنگ کنگ و کره برای دورۀ زمانی بحران مالی و پیش از آن محاسبه کردند [25]. کریشان [23] (2011) کارایی پوشش ریسک را برای قرارداد آتی شاخص‌های ‌S&P500، CNX و Nifty محاسبه کردند [21]. وانگ [24] و همکاران (2014) روش نسبت پوشش ریسک حداقل‌کنندۀ واریانس روند زدایی‌شده را ارائه کردندکه توانایی اندازه‌گیری نسبت بهینۀ پوشش ریسک را در بازه‌های مختلف زمانی دارد [24]. مشاهدات آنها نشان استراتژی هج در بازار آتی می‌دهد نسبت پوشش ریسک محاسبه‌شده و کارایی پوشش ریسک مرتبط با آن در بازه‌های مختلف زمانی متفاوت است که این ویژگی می‌تواند پاسخگوی نیاز افراد با افق سرمایه‌گذاری متفاوت باشد. ژو [25] (2015) نسبت پوشش ریسک را برای شاخص صندوق سرمایه‌گذاری مستغلات در چهار کشور توسعه‌یافته (استرالیا، اروپا، ژاپن و ایالات‌متحده) محاسبه کرد [26]. نتایج تحلیل برون‌نمونه‌ای نشان داد در محاسبۀ نسبت پوشش ریسک، روش‌های پیچیدۀ متغیر بازمان مانند روش‌های گارچ چندمتغیره لزوماً به نتایج بهتر در مقابل روش‌های ایستا منجر می‌شوند. درنهایت، نظر واحدی مبنی بر برتری یکی از روش‌های محاسبۀ نسبت پوشش ریسک بین پژوهشگران وجود ندارد. لین و همکاران [26] (2016) اثربخشی نسبت بهینۀ پوشش ریسک 20 کالا مختلف را بررسی کردند [16]. پژوهش آنها نشان داد در استفاده از داده­های روزانه، نسبت پوشش ریسک متناسب با توزیع بازده نقدی کالا­­ها تغییر می­کند.

برای استخراج نسبت بهینۀ پوشش ریسک درابتدا، باید یک تابع هدف، معرفی و با بهینه‌کردن آن نسبت بهینۀ پوشش ریسک استخراج شود. براساس این، نسبت بهینۀ پوشش ریسک به دو گروه اصلی روش‌های حداقل‌کنندۀ ریسک و روش‌های حداکثرکنندۀ مطلوبیت تقسیم‏بندی می‌شود. در روش‌های حداقل‌کنندۀ ریسک نسبت پوشش ریسک با تعریف یک معیار برای اندازه‏گیری ریسک و حداقل‌کردن آن استخراج می‌شود. معیارهای مختلفی برای اندازه‏گیری ریسک وجود دارد که ازجملۀ آنها واریانس، ارزش در معرض ریسک [27] ، ضریب جینی تعمیم‏یافته نسبت به میانگین [28] و شبه‌تعمیم‏یافته [29] را می‌توان نام برد که با حداقل‌کردن آن نسبت پوشش ریسک به دست می‌آید. محدودیت اصلی روش‌های حداقل‌کنندۀ ریسک این است که بازده مدّنظر را نادیده می‌گیرند؛ اما واقعیت این است که در سبد دارایی علاوه بر ریسک باید به بازده نیز توجه کرد. روش‌های حداکثرکننده به مطلوبیت ریسک و بازده سبد دارایی به‌طور هم‌زمان توجه می‌کنند. از مهم‌ترین روش‌های حداکثرکنندۀ مطلوبیت به نسبت شارپ [30] ، روش میانگین-واریانس، ضریب میانگین- [31] MEG و میانگین- [32] GSV و روش حداکثر مطلوبیت مدّنظر می‌توان اشاره کرد.

هج کردن (Hedging) در بازار ارزهای دیجیتال به چه معناست؟

رشد و گسترش روزافزون بازار ارزهای دیجیتال موجب پیدایش راه‌های جدید برای کسب درآمد شده است. اما به همان نسبت احتمال از دست رفتن سرمایه و ضرر هم افزایش پیدا می‌کند. بنابراین به‌عنوان یک سرمایه‌گذار باید به‌طور مداوم دنبال راه‌هایی برای حفظ سرمایه یا به حداقل رساندن ریسک معاملات خود باشید. ایده هج کردن (Hedging) در بازار رمزارزها هم از همین جا شکل گرفته است. هج کردن در واقع نوعی استراتژی برای پوشش ریسک است. در ادامه این مقاله به این می‌پردازیم که Hedging چیست، چه اهمیتی دارد، انواع هج کردن چیست و مزایا و معایب آن را بررسی می‌کنیم. با ما همراه باشید.

دانلود و مشاهده عناوین ماهنامه ” اقتصاد دیجیتال” شماره ۱۲، شهریورماه ۱۴۰۰

هج کردن یا Hedging چیست؟

بیشتر وقت‌ها دانستن معنای لغوی یک کلمه باعث می‌شود مفهوم آن کلمه را بهتر درک کنیم؛ Hedging به فارسی به معنی پوشش دادن و مصونیت بخشی از چیزی به‌کار می‌رود. مثلاً شاید عبارت Hedge Fund یا صندوق پوشش ریسک را شنیده باشید. صندوق پوشش ریسک نوعی ساختار سرمایه‌گذاری است که سرمایه‌گذاران کلان دارایی‌های خود را در آن سرمایه‌گذاری کرده و از استراتژی‌های مختلف سود به دست می‌آورند.

هج کردن را می‌توان نوعی استراتژی پوشش ریسک قلمداد کرد. به‌عبارت ساده Hedging اقدامی است که برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری انجام می‌شود. مثلاً در مورد بیت کوین، هج کردن به‌معنای فروش بیت کوین به‌منظور کاهش ریسک هودل کردن آن است. در حالت ایده‌آل، با این اقدام سود خود را افزایش داده یا به حداکثر می‌رسانید. البته نباید فراموش کرد که ممکن است سودی که با استراتژی هج کردن به‌دست می‌آورید نسبت به زمانی که بدون پوشش ریسک عمل می‌کنید، کمتر باشد.

سوالی که پیش می‌آید این است که چرا و چه زمانی باید از Hedging استفاده کنیم؟ مثلاً وقتی بازار صعودی است و قیمت بیت کوین افزایش می‌یابد، شما کوین‌های خود را هولد می‌کنید. اما زمانی که افت قیمت را پیشبینی می‌کنید، می‌خواهید تا جایی که می‌شود رمزارزهای خود را به قیمت بالاتر بفروشید. سپس زمانی که قیمت افت کرده و آغاز مجدد افزایش قیمت را پیشبینی می‌کنید، بیت کوین را در نرخ کمتر می‌خرید. اگر بتوانید این کار را انجام دهید، در نهایت بیت کوین‌های بیشتر و احتمالاً سود بیشتری خواهید داشت. در واقع با هج کردن می‌خواهید از ضررهای بزرگ در بازار نزولی جلوگیری کنید.

کاربرد Hedging چیست؟

هج کردن روشی برای کسب سود در زمانی است که یک تغییر احتمالی نامطلوب در قیمت دارایی پیش‌بینی می‌شود و شما مجبور هستید که از شانس دستیبابی به سودهای بسیار بیشتر برای حفظ دارایی کنونی، چشم‌پوشی کنید. Hedging در معاملات کریپتو به دلایل زیر ضرورت دارد:

• محافظت از دارایی برای جلوگیری از ضررهای بزرگ

همانطور که می‌دانید بازار کریپتوکارنسی بسیار پرنوسان است و قیمت ارزهای دیجیتال در عرض چند دقیقه افزایش یا کاهش چشم‌گیری را تجربه می‌کند. این نوسانات قیمت باعث افزایش ریسک از دست دادن یک پوزیشن می‌شود. بنابراین تریدرها برای جلوگیری یا حتی معکوس کردن فرآیند ضرردهی در چنین رویدادهایی از تکنیک هج کردن استفاده می‌کنند.

اهمیت حفاظت از سود بیشتر زمانی است که مثلاً سود کسب شده حاصل از پامپ قیمت رمزارز باشد. در این صورت، تریدر از استراتژی پوشش ریسک برای حفاظت از سود به‌دست آمده در برابر سقوط یا اصلاح استفاده می‌کنند. با این حال، این کار مقدار سود احتمالی که می‌توان به‌دست آورد را کاهش می‌دهد. اما کسب سود کم بسیار بهتر از دست دادن تمام دارایی‌هاست.

اصول Hedging چیست؟

اگر درباره پوزیشن خود بیش از حد نگرانید، بستن کامل یا کاهش اندازه آن گزینه مطمئن‌تری است. اما اگر می‌خواهید دارایی خود را حفظ کنید و سودی واقع‌بینانه کسب کنید هج کردن می‌تواند به شما کمک کند. پیش از اعمال استراتژی‌های پوشش ریسک، اصول زیر را به یاد داشته باشید:

تریدر باید پوزیشنی را باز کند که برعکس پوزیشن فعلی او باشد. مثلاً اگر افزایش قیمت را پیشبینی می‌کنید، باید در موقعیت خرید یا لانگ قرار بگیرید.

تریدرها و سرمایه‌گذاران برای تعیین یکپارچگی بازار، سرعت معاملات و قدرت نقدشوندگی دارایی، نقدینگی رمزارزهای جدید را بررسی می‌کنند. اهمیت این کار استراتژی هج در بازار آتی در معامله دارایی در سریع‌ترین زمان ممکن و بدون لغزش یا اسلیپیج (Slippage) است.

مشخص است که تنوع‌بخشی به پرتفولیو یکی از بهترین تکنیک‌های مدیریت سرمایه است. شما می‌توانید پوزیشن‌های مختلف را برای بیت کوین، اتریوم، Link و سایر توکن‌های موجود بازار باز کرده تا سبدی متنوع داشته باشید.

معرفی انواع استراتژی‌های هج کردن

حال که متوجه شدید مفهوم Hedging چیست، لازم است بدانید که روش‌های مختلفی برای کسب سود از هج کردن وجود دارد. در ادامه به ۴ استراتژی هج کردن محبوب می‌پردازیم:

فروش استقراضی یا Short Selling

فروش استقراضی نوعی تکنینک معاملاتی است. معامله‌کننده در این استراتژی پیشبینی می‌کند که قیمت دارایی مورد نظر خود کاهش خواهد یافت. بنابراین آن را قرض می‌گیرد تا بفروشد. سپس با قیمت کمتر دارایی را بازخرید کرده و علاوه‌بر پرداخت قرض، از اختلاف قیمت فعلی سود می‌کند.

معاملات آتی در Hedging

قراردادهای آتی (Futures) بخشی از ابزارهای معاملاتی هستند که به‌عنوان معاملات مشتقات شناخته می‌شوند. اصطلاح قرارداد آتی به توافقی برای خرید یا فروش دارایی در تاریخ مشخص در یک قیمت معین اشاره دارد. از آن‌جایی که بازار ثانویه وجود دارد، قراردادهای آتی را می‌توان قبل از تاریخ توافق شده فروخت.

به دلیل نوسانات ارزهای دیجیتال، اکثر تریدرها زمانی که قیمت‌ها پایین است خرید می‌کنند و زمانی که قیمت‌ها بالا هستند می‌فروشند. با این حال، چنین خرید و فروش‌هایی می‌تواند باعث شود سرمایه‌گذاران سود احتمالی خود را از دست بدهند. معاملات آتی ارزهای دیجیتال به شما این امکان را می‌دهد که پوزیشن خود را تا تاریخ معینی حفظ کرده و با این کار سود احتمالی حاصل از سرمایه‌گذاری را به حداکثر برسانید.

قراردادهای دائمی

قراردادهای دائمی، نوعی از معاملات مشتقات هستند که به شما امکان می‌دهند ارزش یک دارایی پایه را بدون تعیین تاریخ بخرید یا بفروشید. شما می‌توانید انتخاب کنید که کی وارد شوید یا از آن خارج شوید. قراردادهای دائمی قدرت خرید بیشتری (به کمک معاملات اهرمی) را نسبت به معاملات اسپات به شما ارائه می‌دهند. چون می‌توانید بهتر از بازار نوسان‌گیری کنید.

معاملات آپشن

آپشن نوع دیگری از معاملات مشتقات در کریپتو هستند. تریدرها این حق را دارند که دارای اصلی را با قیمتی خاص قبل از یک تاریخ معین بخرند یا بفروشند. اما اجباری برای این کار وجود ندارد. می‌توانید از معاملات آپشن به‌عنوان راهی برای محدود کردن ضرر در بازارهای نزولی استفاده کنید.

مفهوم Fully Hedged یعنی چه؟

عبارت Fully Hedged در معاملات رمزارزها به‌معنای این است که تریدر به‌صورت همزمان پوزیشن شورت و لانگ باز کرده است. معامله‌گران این کار را زمانی انجام می‌دهند که پیشبینی مسیر حرکت قیمت بسیار دشوار باشد. مثلاً با کاهش ناگهانی قیمت اتریوم، معامله‌گر در پوزیشن شورت سود کرده در حالیکه با باز کردن پوزیشن لانگ ضرر می‌کند. زمانی که تریدر مطمئن می‌شود که قیمت از این پایین تر نمی‌رود می‌تواند پوزیشن خود را ببندد. در مورد لانگ هم تریدر صبر می‌کند تا قیمت در نقطه ورود اصلاح شود و سپس از پوزیشن لانگ خارج شود یا منتظر می‌ماند تا قیمت بالاتر رفته و از آن سود کسب کند.

مزایای Hedging چیست؟

• استفاده از ابزارهای مشتقات مانند معاملات آتی به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران امکان می‌دهد تا ریسک را کاهش دهند.
• این استراتژی یک روش موثر برای کسب سود واقع بینانه است.
• تاثیر نوسانات قیمت بر پرتفولیوی تریدر را کاهش می‌دهد.
• هج کردن بینش جدیدی را در مورد تحرکات بازار ایجاد می‌کند.
• شروع و استفاده از این استراتژی آسان است.
• برای رمزارزهای بسیاری می‌توانید از این استراتژی استفاده کنید.

معایب هج کردن چیست؟

• هج کردن، میزان سود احتمالی را محدود می‌کند.
• در این استراتژی باید بازار را رصد کنید.
• به‌عنوان استراتژی کوتاه‌مدت مفید نیست.
• از آن‌جایی که برای هج کردن باید یک پوزیشن دیگر باز کنید، اسپرد (اختلاف قیمت میان بالاترین قیمت خرید و پایین‌ترین قیمت فروش) از هر دو معامله حاصل می‌شود. اگر بازار تغییر نکند، اجرای معامله Hedge ضرورتی ندارد و اسپرد بیشتری کسر می‌شود.

آیا Hedging هیچ ریسکی ندارد؟

مفهوم Hedging و اصول آن بسیار ساده به‌نظر می‌رسد. مگر چیزی جز فروش در قیمت بالا و خرید در قیمت پایین‌تر است؟ واقعیت این است که هج کردن یک استراتژی معاملاتی پیشرفته است. شما باید به‌طور مداوم بازار را رصد کنید، اخبار را دنبال کنید، پروژه را از نظر تکنیکال و فاندامنتال تحلیل کنید، چارت قیمتی را بررسی کنید و از همه مهم‌تر تجربه ترید داشته باشید. باید اصول تحلیل تکنیکال را بدانید تا بتوانید پیش‌بینی کنید چه زمانی قیمت برای هج کردن کاهش می‌یابد.

درست است که سرمایه‌گذاران از استراتژی هج کردن برای کاهش ریسک استفاده می‌کنند، اما هیچ تضمینی برای بدون ریسک بودن این روش نیست. بهترین رویکرد هنگام به‌کارگیری این استراتژی، در نظر گرفتن مزایا و معایب پوشش ریسک برای هر دارایی به‌صورت جداگانه است.

همچنین باید بررسی کنید که آیا مزایای Hedging به هزینه‌هایی که به همراه خواهد داشت می‌ارزد یا خیر. نباید فراموش کنید در برخی موارد، مثل زمانی که بازار خنثی است هدج کردن می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد.

جمع‌بندی

در این مقاله به این پرداختیم که چگونه تریدرها می‌توانند با به‌کارگیری Hedging از دارایی‌های خود در برابر ریسک محافظت کنند. در واقع این استراتژی پوشش ریسک، احتمال ضررهای هنگفتی که ممکن است در بازار پرنوسان ارزهای دیجیتال متحمل شوید را کاهش می‌دهد. آیا تا به‌حال از مفهوم Hedging در معاملات خود استفاده کرده‌اید؟

معاملات آتی ارز به دولت قدرت برنامه‌ریزی می‌دهد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم؛ راه اندازی بازار مشتقه ارزی گامی برای مدرنیزه کردن اقتصاد ایران به شمار می رود و در شرایطی که بازار سنتی ارز نمی تواند جوابگوی نیازهای نوین اقتصاد ایران برای جذب سرمایه گذار خارجی و کاهش ریسک نوسانات ارزی در اقتصاد باشد؛ نیاز است که به آرزوی دیرینه فعالان اقتصادی کشور برای شفاف شدن بازار ارز پاسخ داده شود.
بر این اساس یک کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با تسنیم با بیان این مطلب گفت: بازار مشتقه ارزی می تواند شرایط شفافی را در معاملات ارزی ایجاد کند و ریسک های بازار سنتی را به ویژه آنچه هر از چندگاهی در معاملات فردایی یا آینده، بدون قاعده و قانون بازار سنتی ارز رخ می دهد، برطرف کند.
همایون دارابی افزود: همچنین بازار مشتقه ارز می تواند آینده صادر کنندگان، واردکنندگان وسرمایه گذاران تضمین کند و ابزار هج یا بیمه ریسک ارز را برای سرمایه گذاران خارجی فراهم کند و در نهایت به مسئولان دولتی میزان تقاضا یا عرضه آتی ارز را از مدت ها قبل نشان بدهد؛ همین امر بستر برنامه ریزی را برای دولت و بانک مرکزی ایجاد می کند تا از مدت ها قبل و پیش از حضور و ارایه تقاضای واقعی امکان برآورد حجم درخواست های آتی ارز و برنامه ریزی برای مدیریت آن را داشته باشند.
وی ادامه داد: نیاز اقتصاد کشور و نظام بودجه ریزی دولت به همراه ظرفیت های موجود در قوانین شرعی و معاملاتی کشور بستر مناسبی را برای راه اندازی بازار مشتقه ارزی فراهم کرده است و ایجاد این بازار فضای نوینی را پیش روی اقتصاد ایجاد کرده و ابزارهای مناسبی را در اختیار فعالان اقتصادی قرار می دهد.
ابن کارشناس بازار سرمایه در ادامه با اشاره به اینکه سرفصل لغو تحریم های ظالمانه در مورد اقتصاد ایران یک سرفصل مهم تاریخی است و کمتر کشوری توانسته به صورت مسالمت آمیز خود را از تحریم های شورای امنیت خلاص کند و از این نظر یک دستاورد سیاسی بزرگ برای کشور به دست آمده است، خاطر نشان کرد: نتایج این دستاورد باید در اقتصاد کشور هم خود را نشان بدهد و اقتصاد ایران در فضای پساتحریم متفاوت از دوران گذشته شاهد برنامه ریزی و عملکردهای جدیدی باشد.
وی افزود: فرض کنیم یک سرمایه گذار هستیم که می خواهیم یک طرح توسعه ای را ایجاد کنیم، وجود یک بازار پیشرفته همچون بازار مشتقه ارز تا چه حد می تواند به ما کمک کند؟ پاسخ این است که تاثیر آن واقعا قابل ملاحظه خواهد بود. چون به سرمایه گذار اجازه می دهد نیازهای ارزی یک سال آینده خود را تامین و برنامه ریزی کرده و ریسک خود را از نوسانات نرخ ارز هج کند. در این جا باید بررسی شود پس از راه اندازی معاملات آتی ارز بازار مستعد نوسان های مخرب خواهد بود و یا زمانی که شما با بازار سنتی و صدها بازیگر کوچک مواجه هستید؟
به گفته دارابی، بازیگران کوچک بازار ارز نمی توانند نیازهای سرمایه گذاران را برطرف کنند، لذا سرمایه گذار مجبور می شود با ترس و نگرانی واکنش های ناگهانی نشان بدهد که همین امر باعث نوسان های بیشتر می شود. در همین حال بحث اساسی این است که شفاف سازی که بازار مشتقه ارز در بازار ارز ایجاد می کند خیلی از ابهام های امروز را برطرف خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه معاملات آتی سکه تجربه مهم و بزرگی برای بورس کالای ایران است ، خاطر نشان کرد: به جرات می توان گفت این تجربه در ایران بی نظیر و در سطح منطقه تنها در بورس دبی آن هم با مشاوره کارشناسان اروپایی و آمریکایی نمونه آن ایجاد شده است، از این رو با توجه به این تجربه می توان گفت بخش عمده مسایل راه اندازی معاملات مشتقه انجام شده و اطمینان بالایی به موفقیت این معاملات از سوی بورس کالای ایران وجود دارد.
انتهای پیام/