وبلاگ شخصي دکترعلي رضا ثابتي
بازار مالی بر اساس ساختار سازمانی به بازار بورس و بازار فرا بورس تقسیم می شود.بازار فرا بورس ازابتداي سالهاي دهه هفتاد ميلادي،در کشورهاي صنعتي مدرن پا به عرصه وجود نهاد و جالب اينکه، حجم معاملات انجام شده در اين بازار ها در بسياري از موارد بسيار گسترده تر از بورسهاي معمولي بود.
بازار فرابورسی بازار بدون مرکزیت مشخص است که شرکت کنندگان از طریق تلفن؛ یا ابزارهای الکترونیکی دیگر، خرید و فروش را انجام می دهند. .
برخی تفاوتهای این بازار با بازار بورس عبارتند از :
-همانطور که از نام آنها برمی آید، بازار خارج از بورس هیچ مکان فیزیکی متمرکز و خاصی ندارد که داد و ستد کنندگان یا متخصصین همچون بورس های کلاسیک گرد هم آیند.
قوانین استاندارد اقلام مورد مبادله در بازار فرا بورس انعطاف‌پذیر می‌باشند.یعنی قوانین تفاوتهای بین بورس و فرابورس معمولا ناشی از توافق طرفین می باشد
ساعات کار بازار فرا بورس از انعطاف‌پذیری بیشتری برخوردار است
بورس رسمی برای فعالان در این بازار مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به دنبال دارد تفاوتهای بین بورس و فرابورس در صورتی که در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این شرایط به صورت کامل وجود ندارد.
سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات 24 ساعته را تفاوتهای بین بورس و فرابورس امکان پذیر می نماید که بدون شک، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده و برای داد و ستد کنندگان از قاره های مختلف نیز، شکل تفاوتهای سازمانی بین قاره ها را از بین می برد.
-در برخی موارد به کارگزاران در بازارهای فرابورس" کارگزار -معامله گر" می گویند،چرا که او میتواند اقلام معاملاتی را به حساب و مخاطره خود، خرید و فروش کند (معامله گر) تفاوتهای بین بورس و فرابورس و یا اینکه به عنوان نماینده، اقلام معاملاتی را به حساب و مخاطره دیگران بخرد یا بفروشد و وقتی بعنوان نمایندگی فعالیت میکند، در قبال خدمات ارائه شده، برای خرید یا فروش اوراق بهادار یا سایر اقلام از مشتریان خود، حق العمل یا کمیسیون (کارمزد) دریافت می کند.
شخص یا مؤسسه، صرف نظراز اینکه حق العمل دریافت میکند یا نه، چنانچه سفارشات را به حساب و مخاطره دیگران انجام دهد، بعنوان نمایندگی عمل کرده است.
کارگزار- معامله گر روی اقلامی که مشتری قصد خرید آنرا دارد، در مورد سفارشات به یکی از سه طریق زیر عمل می کند:
در صورتیکه کارگزار – تفاوتهای بین بورس و فرابورس معامله گر روی اوراق بهاداری یا کالایی که مشتری قصد خرید یا فروش آن را دارد، او وظیفه بازارسازی(مارکت میکینگ) را عهده دار باشد میتوان آن آیتم را از موجودی خود به مشتری بفروشدیا از او بخرد.
ممکن است کارگزار – معامله گر سفارشی را دریافت کند که برای آن آیتم بازارسازی نمی کند، در اینصورت او میتواند بعنوان نماینده مشتری عمل کرده و آن آیتم را از معامله گر دیگری که روی آن بازارسازی می کند و یا شخصی که صاحب آیتم بوده و قصد فروش آنرا دارد، خریداری کند یا به او بفروشد.
وقتی کارگزار – معامله گر سفارشی را دریافت میکند، میتواند آن اوراق بهادار یا کالا یا ارز را از معامله گر دیگری که روی آن بازارسازی میکند و یا شخصی که صاحب آن آیتم میباشد، به حساب خود خریداری کرده و سپس به مشتری خود بفروشد
تفاوت بورس و فرابورس – چه تفاوت‌هایی بین این دو بازار وجود دارد؟
انواع کالا در قبال پول معامله می‌شود، در بورس نیز دارایی‌های مختلفی معامله می‌شود.
تفاوت بازار بورس با دیگر بازارها این است که بورس را میتوان یک بازار رسمی،
به دلیل قانونی بودن آن و یک بازار دائمی، به دلیل فعالیت دائم آن دانست.
فرابورس چیست؟
فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای معامله اوراق بهادار یا سهام است
اما به دلیل کمک به تأمین مالی اقتصاد کشور، شرایط و قوانین معاملاتی ساده‌تری
نسبت به بازار بورس برای پذیرش شرکت‌ها و داد و ستد سهام دارد. وظیفه فرابورس،
سازمان‌دهی آن بخش از شرکتهای علاقه‌مند به فعالیت در بازار سرمایه است که
هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.
در هردو بازار بورس وفرابورس، انجام معامله از طریق کارگزاری‌هایی انجام می‌شود
که دارای مجوز قانونی از سازمان بورس اوراق بهادار هستند.
تقسیم‌بندی بازارها
یکی از تفاوتهای ساختاری بورس و فرابورس تقسیم‌بندی بازارهای آنها است.
بورس شامل دو بازار اول و بازار دوم است. شرکت‌هایی که در بازار اول فعالیت میکنند،
در صورتی که تفاوتهای بین بورس و فرابورس عملکرد مناسبی نداشته باشند، به بازار دوم منتقل میشوند و در مقابل،
شرکت‌هایی که عملکرد مناسبی در بازار دوم داشته باشند، میتوانند به بازار اول منتقل شوند.
ساختار جدید فرابورس ایران از پنج بازار تشکیل شده است: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه
(زرد، نارنجی و قرمز)، بازار سوم و بازارهای نوین مالی.
بازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم وپایه است.
سهام شرکتهای تازه تأسیس و آن‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل
از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود.
بازار پایه نیز یکی از بازارهای فرابورس است که به منظور عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار
ایجاد شده است. شرکتهای این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته
تقسیم میشوند. طبق قوانین جدید، شرکتهای این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی
و قرمز دسته‌بندی شده‌اند و دامنه نوسان روزانه آنها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.
فرایند پذیرش در بازار
شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی پیچیده‌تر از بازار فرابورس میباشد.
شرایط و قوانین بازار فرابورس کمی ساده‌تر است تا شرکتهای کوچکتر هم
بتوانند سهام خود را در بازار عرضه کنند.
روش و زمان معامله در بورس و فرابورس
روش معامله در بورس و فرابوس، تفاوت خاصی ندارد. همان‌گونه که از طریق
پلتفرم‌های آنلاین به خرید و فروش سهام بورس اقدام می‌کنید، می‌توانید
معاملات سهام شرکتهای فرابورس را نیز انجام دهید.بازار بورس و فرابورس از شنبه تا ۴شنبه
از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ فعالیت میکند.(به غیر از تعطیلات رسمی)
شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک
بورس مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به همراه دارد،
در فرابورس به غیر از بازار پایه فرابورس، هم شفافیتی که ما سرمایه‌گذران
نیاز داریم را دارند اما شرکتهای بازار پایه به دلیل نداشتن شفافیت لازم، بایستی با دقت بیشتری
در آنها سرمایه‌گذاری نمایید. همچینین شرکتهای بازار پایه، ریسک بالاتری را دارند.
دراین نوشتار به طور خلاصه تفاوتهای بازار بورس و فرابورس را شرح دادیم.تفاوتهای بین بورس و فرابورس
برای رفتن به پیج اینستاگرام خانه بزرگان بورس، اینجا کلیک نمایید.
برای مطالعه مقاله برای سرمایه‌گذاری در بورس از کجا شروع کنم، اینجا کلیک نمایید.
تفاوت بورس و فرابورس – چه تفاوت‌هایی بین این دو بازار وجود دارد؟
انواع کالا در قبال پول معامله می‌شود، در بورس نیز دارایی‌های مختلفی معامله می‌شود.
تفاوت بازار بورس با دیگر بازارها این است که بورس را میتوان یک بازار رسمی،
به دلیل قانونی بودن آن و یک بازار دائمی، به دلیل فعالیت دائم آن دانست.
فرابورس چیست؟
فرابورس نیز مانند بورس اوراق بهادار، بازاری برای معامله اوراق بهادار یا سهام است
اما به دلیل کمک به تأمین مالی اقتصاد کشور، شرایط و قوانین معاملاتی ساده‌تری
نسبت به بازار بورس برای پذیرش شرکت‌ها و داد و ستد سهام دارد. وظیفه فرابورس،
سازمان‌دهی آن بخش از شرکتهای علاقه‌مند به فعالیت در بازار سرمایه است که
هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.
در هردو بازار بورس وفرابورس، انجام معامله از طریق کارگزاری‌هایی انجام می‌شود
که دارای مجوز قانونی از سازمان بورس اوراق بهادار هستند.
تقسیم‌بندی بازارها
یکی از تفاوتهای ساختاری بورس و فرابورس تقسیم‌بندی بازارهای آنها است.
بورس شامل دو بازار اول و بازار دوم است. شرکت‌هایی که در بازار اول فعالیت میکنند،
در صورتی که عملکرد مناسبی نداشته باشند، به بازار دوم منتقل میشوند و در مقابل،
شرکت‌هایی که عملکرد مناسبی در بازار دوم داشته باشند، میتوانند به بازار اول منتقل شوند.
ساختار جدید فرابورس ایران از پنج بازار تشکیل شده است: بازار اول، بازار دوم، بازار پایه
(زرد، نارنجی و قرمز)، بازار سوم و بازارهای نوین مالی.
بازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم وپایه است.
سهام شرکتهای تازه تأسیس و آن‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل
از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود.
بازار پایه نیز یکی از بازارهای فرابورس است که به منظور عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار
ایجاد شده است. شرکتهای این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته
تقسیم میشوند. طبق قوانین جدید، شرکتهای این بازار در سه بازار پایه زرد، نارنجی
و قرمز دسته‌بندی شده‌اند و دامنه نوسان روزانه آنها، به ترتیب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.
فرایند پذیرش در بازار
شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی پیچیده‌تر از بازار فرابورس میباشد.
شرایط و قوانین بازار فرابورس کمی ساده‌تر است تا شرکتهای کوچکتر هم
بتوانند سهام خود را در بازار عرضه کنند.
روش و زمان معامله در بورس و فرابورس
روش معامله در بورس و فرابوس، تفاوت خاصی ندارد. همان‌گونه که از طریق
پلتفرم‌های آنلاین به خرید و فروش سهام بورس اقدام می‌کنید، می‌توانید
معاملات سهام شرکتهای فرابورس را نیز انجام دهید.بازار بورس و فرابورس از شنبه تا ۴شنبه
از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ فعالیت میکند.(به غیر از تعطیلات رسمی)
شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک
بورس مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به همراه دارد،
در فرابورس به غیر از بازار پایه فرابورس، هم شفافیتی که ما سرمایه‌گذران
نیاز داریم را دارند اما شرکتهای بازار پایه به دلیل نداشتن شفافیت لازم، بایستی با دقت بیشتری
در آنها سرمایه‌گذاری نمایید. همچینین شرکتهای بازار پایه، ریسک بالاتری را دارند.
دراین نوشتار به طور خلاصه تفاوتهای بازار بورس و فرابورس را شرح دادیم.
برای رفتن به پیج اینستاگرام خانه بزرگان بورس، اینجا کلیک نمایید.
برای مطالعه مقاله برای سرمایه‌گذاری در بورس از کجا شروع کنم، اینجا کلیک نمایید.
فرق بورس و فرابورس چیست؟ / آموزش بورس
چند سالی می شود که برخی از افراد بنابر شرایط اقتصادی, برای حفظ ارزش سرمایه خود دست به فعالیت‌های اقتصادی و شبه اقتصادی می‌زنند که در این بین یکی از بهترین روش‌ها، ورود به بازار سرمایه است. بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعه‌ای از بازار سرمایه هستند.
بیشتر بخوانید!
بازار بورس چیست؟
بورس، بازاری است که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می‌شود که در ایران به سه بخش اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی تقسیم می شوند.
به بورسی که در آن دارایی های مالی یا به عبارتی دارایی‌های کاغذی معامله می‌شود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن ثروت‌های واقعی یا محصولات فیزیکی خرید و فروش می‌شود، بورس کالا گفته می شود. بورس انرژی هم به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد.
البته مدل دیگری از بورس به اسم بورس ارز رایج است که هنوز در ایران این بورس راه نیافتاده است.
بازار فرابورس چیست؟
فرابورس مثل بورس بازاری است که در آن سهام شرکت‌ها خرید و فروش شده و براساس عرضه و تقاضا قیمت گذاری می‌شود. بازا فرابورس فرآیند پذیرش و خرید و فروش در آن راحت تر است و شرکتهای کوچک هم میتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.
مهم ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بنگاه های اقتصادی جهت تامین مالی از طریق بازار سرمایه است؛ از این رو شرکت ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را دارند و می توانند از تمامی مزایای شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
فرابورس موجب یکپارچه شدن و هدایت قسمتی از بازار سرمایه که زمینه ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا میخواهند سریع‌تر به بازار ورود پیدا کنند، شده است. راحت‌تر بودن شرایط پذیرش در این بازار سبب شده دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها کاهش یابد.
همچنین سازمان بورس تفاوتهای بین بورس و فرابورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکتهای بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.
فرابورس برای عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار، هفت بازار با نام‌های بازار یک، بازار دو، بازار سه (عرضه)، بازار ابزار نوین مالی، بازار پایه و بازار شرکتهای کوچک و متوسط دارد که در ایران بازار یک، دو و پایه رایج هستند.
آیا خرید سهام در بازار بورس و فرابورس تفاوتی دارد؟
خرید و فروش در بورس توسط کارگزاران به عنوان متولی اصلی انجام خرید و فروش, انجام می شود. در فرابورس کارگزاران مسئولیت انجام خرید و فروش‌ها را بر عهده دارند. در این بازار کارگزاران حکم واسطه بین خریدار و فروشنده داشته و کلیه معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آنها انجام می شود.
معاملات سهام در بازار فرابورس هم از شنبه تا چهارشنبه، ساعت ۹ صبح تا ۱۲.۳۰ انجام می‌شود. البته از ساعت ۸.۳۰ تا ۹ صبح، زمان پیش‌گشایش بازار است و امکان سفارش‌گذاری وجود دارد.
تفاوت بازار بورس و بازار فرابورس چیست؟
تفاوت اصلی بین بورس و فرابورس شرایط پذیرش شرکت‌ها در این دو بازار است. که در بورس شرایط سخت گیرانه‌تر از فرابورس است.
تقسیم بندی بازارها در بورس و فرابورس متفاوت است. فرابورس دارای هفت بازار: اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی، پایه، شرکتهای کوچک و متوسط و ابزار مشتقه است، اما بورس فقط دارای دو بازار اول و دوم است.
بازارهای بورس ایران را بشناس
بورس این روزها همه‌گیرتر از قبل شده و تقاضا برای سرمایه‌گذاری در آن افزایش یافته است. اما وقتی جایی از بورس و سرمایه‌گذاری در آن حرف می‌زنند، احتمالا منظورشان بورس اوراق بهادار است. جالب است بدانید بورس فقط همین نیست و انواع مختلفی دارد، در این مقاله با انواع بازار بورس در ایران آشنا می‌شویم.
تقسیم بندی انواع بازار بورس در ایران
در ایران انواع بورس به 4 دسته تقسیم می‌شود که در هر کدام از آنها شرکت‌هایی مشغول به فعالیت هستند. این 4 دسته عبارتند از:
بورس اوراق بهادار
فرابورس
بورس کالا
بورس انرژی
البته در جهان بورس ارز هم یکی از انواع بورس است که در آن ارزهای خارجی تفاوتهای بین بورس و فرابورس خرید و فروش میشوند. اما در ایران، بورس ارز برای معامله و تبادل ارزهای خارجی وجود ندارد و خرید و فروش ارز به صورت دستی و در صرافی‌ها یا بازار آزاد انجام می‌شود.
در ادامه 4 دسته بورس فعال در ایران را توضیح می‌دهیم تا با ویژگی‌های هر کدام آشنا شوید. از بورس اوراق بهادار که پرسابقه‌ترین بورس ایران است تا بورس انرژی که جدیدترین بورس راه اندازی شده در کشور است.
بورس اوراق بهادار تهران
در بازار بورس اوراق بهادار سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت، خرید وفروش میشوند و بیشتر سرمایه‌گذاران بازار بورس، در این بخش از بورس فعال هستند.
در حقیقت هروقت حرف از بورس و بازار سهام می‌شود، منظور همین بورس اوراق بهادار است.
83 سال از فعالیت شرکت بورس اوراق بهادار تهران می‌گذرد، یعنی از اردیبهشت ماه سال 1345 که قانون تاسیس بورس اوراق بهادار به تصویب رسید و به نوعی، پیشکسوت انواع دیگر بورس در کشور محسوب می‌شود. در گذشته معاملات بورس بسیار محدود بود، در حد هفته‌ای یک روز، آن هم در ساعات محدود.
با پیشرفت تکنولوژی و فراگیر شدن اینترنت، ساز‌و‌کار معامله در بورس تغییر کرد و معامله‌های بورسی با استفاده از رایانه یا حتی یک تلفن همراه امکان‌پذیر شد. به این ترتیب شما می‌توانید در بورس اوراق بهادار تهران، معامله سهام شرکتهای پذیرفته شده در این سازمان را دنبال کنید که تمام این معامله‌ها از طریق کارگزاری و با داشتن کدهای معاملاتی صورت می‌گیرد.
انواع بازار بورس – بورس اوراق بهادار تهران
البته برای دنبال کردن این معاملات ابتدا باید در سامانه سجام و کارگزاری‌های مورد تائید سازمان بورس ثبت‌نام کرده تا کد بورسی دریافت کنید. شرکتهای پذیرفته شده در بورس بر اساس شاخص‌های مختلفی رتبه‌بندی و خرید و فروش میشوند.
در حال حاضر معامله‌های بازار بورس از ساعت 9 تا 12:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته و با دامنه نوسان 5% انجام میشوند و از ساعت 8:30 تا 9 پیش گشایش بازار بوده و ثبت سفارش انجام می‌شود. البته بورس در روزهای تعطیل رسمی، تعطیل است.
توجه داشته باشید که برای معامله در بورس اوراق بهادار بی‌گدار به آب نزنید و حتما به تحلیل و نمودارهای تکنیکال نمادها توجه کنید.
بازار بورس اوراق بهادار تهران خود به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود، تفاوت این دو بازار در قوانین آنها است. بطوریکه یک شرکت برای ثبت در تابلوی بازار اول باید قوانین سخت‌گیرانه‌تری را نسبت به بازار دوم پشت سر بگذارد.
فرابورس
سهام شرکت‌هایی که نتوانسته‌اند به بازار بورس اوراق بهادار راه پیدا کنند، در فرابورس معامله میشوند. در واقع قوانین ثبت یک شرکت در فرابورس ساده‌تر از بورس است.
در کشورهای دیگر بازار فرابورس برای خرید و فروش سهام شرکت‌هایی است که شفافیت کافی ندارند یا سودآوری آنها به مراتب کمتر از بازار بورس است.
در ایران، فرابورس از پاییز سال 1388 وارد میدان شد. مهمترین وظیفه فرابورس، سازمان‌دهی شرکت‌هایی است که میخواهند وارد بازار سرمایه شوند، اما هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.
فرابورس خود به بازارهای اول، دوم، سوم و بازار پایه (زرد، نارنجی، قرمز) دسته‌بندی می‌شود و شرکت‌ها بر اساس ریسک سرمایه‌گذاری، شفافیت صورت‌های مالی، میزان بدهی و … در این دسته‌ها قرار میگیرند.
بازار الف یا بازار اول که بیشتر سهم‌ها در آن جای دارند، دامنه نوسان 5% و بدون حجم مبناست.
بازار دوم صرفا شامل سهام شرکتهای سهامی عام است. سهام شرکتهای زیان‌ده، تازه‌تأسیس و شرکت‌هایی که با تزریق سرمایه بیشتر، قصد تبدیل از سهامی خاص به عام را دارند در این بازار پذیرفته میشوند.
بازار پایه که خود به سه دسته زرد، نارنجی و قرمز تقسیم می‌شود. بازار زرد دامنه نوسان معاملات مثبت و منفی ۳ درصد دارد و در تابلوی نارنجی، دامنه نوسان انجام معاملات مثبت و منفی ۲ درصد و در تابلوی قرمز، مثبت و منفی ۱ درصد است.
تفاوت بین قوانین بازارهای اول و دوم بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس به شرح جدول زیر است:
انواع بازار بورس – فرابورس
البته اگر هر یک از سهام بازار پایه به مدت ۳ روز متوالی صف‌های خرید یا فروش داشته باشند، بازه نوسان هر کدام از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز برای روز معاملاتی بعد تغییر میکنند و به ترتیب ۵، ۴ و ۲ درصد میشوند.
فرابورس برای افراد بی‌تجربه و تازه‌کار بازار پرریسکی است و تنوع سرمایه‌گذاری، اطمینان از محل سرمایه‌گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسان‌های روزانه قیمت سهام از ویژگی‌های این بازار است.
معاملات سهام در بازار فرابورس تفاوتهای بین بورس و فرابورس هم از شنبه تا چهارشنبه، ساعت 9 صبح تا 12:30 انجام می‌شود. البته از ساعت 8.30 تا 9 صبح امکان سفارش‌گذاری وجود دارد.
بورس کالا
همان طور که از نام بورس کالا پیداست، شما می‌توانید در این بازار سهام کالاهای مختلف را بخرید. در واقع بورس کالا، بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه میکنند و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود.
در این بازار معمولاً کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج، زعفران و… داد و ستد میشوند. یکی از مزایای بورس کالا، وجود نهادهای نظارتی و تنظیم‌کننده بازار است که به این ترتیب تمامی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و تاجرین کالا، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار میشوند.
این بورس برای کسانی که میخواهند از تفاوتهای بین بورس و فرابورس ريسک نوسان كاذب قيمت‌ها در امان باشند یا بالعکس، از نوسانات قيمت استفاده كنند و سود خود را به حداکثر برسانند توصیه می‌شود.
انواع بازارها، قراردادها و اوراق قابل معامله در بورس کالای ایران عبارت‌اند از:
قرارداد نقدی، قرارداد سلف، قرارداد نسیه، قرارداد آتی، قرارداد سلف استاندارد، قراردادهای اختیار معامله، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبتنی بر طلا و گواهی سپرده کالایی.
بورس انرژی
انواع بازار بورس – بورس انرژی
بورس انرژی به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. منظور از حاملهای انرژی نفت، گاز، برق و سایر حاملهای انرژی است.
بورس انرژی ایران در اسفند ماه سال ۹۱ و با هدف ایجاد بازاری شفاف، کارآمد، با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.
بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حاملهای انرژی شکل گرفت.
بورس انرژی دارای دو بازار فعال فیزیکی و مشتقه است که ویژگی‌های این دو بازار ممکن است با هم متفاوت باشند. تفاوت مهم این دو بازار این است که در بازار فیزیکی کالاها مورد معامله قرار میگیرند ولی در بازار مشتقه، اوراق مبتنی بر کالا معامله میشوند.
مشتریان حقیقی در بازار فیزیکی امکان خرید ندارند و فقط در بازار مشتقه میتوانند نسبت به خرید اوراق اقدام کنند. در معاملات این بازار ۱۰ یا ۲۰ درصد قیمت تفاوتهای بین بورس و فرابورس معامله به صورت پیش پرداخت از مشتری دریافت می‌شود و مابقی آن برای کالاهای داخلی تا ۳ روز کاری و برای کالاهای بازار بین الملل تا ۵ روز کاری بعد دریافت می‌شود.
خلاصه اینکه انجام معامله در بورس انرژی شرایط خاص و ویژه‌ای دارد و مشتریان حقیقی امکان خرید در بازار فیزیکی را ندارند. عرضه‌کنندگان و خریداران در این بازار ویژگی‌های خاصی دارند و مدارک لازم برای دریافت کد معاملاتی نیز بسیار متفاوت‌تر از مدارک لازم برای دریافت کد بورسی و معاملات سهام و اوراق بهادار است.
انواع بازار بورس ایران با 4 دسته‌ای که دارد، توانسته تا حدودی تنوع سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه را پوشش دهد و سرمایه گذارانی از هر قشر را پذیرا باشد. اما مهمترین بخش این بازار که سرمایه‌گذاران خرد و مردم عادی بیشتر با آن آشنا هستند، همان بورس اوراق بهادار است.
دیدگاه شما