صرافی غیرمتمرکز چیست؟ ( معرفی بهترین ها)
صرافی های غیرمتمرکز یا DEX ها برنامه های مستقل غیرمتمرکز (DApps) هستند که به خریداران یا فروشندگان ارزهای رمزپایه اجازه خرید و فروش میدهند، بدون اینکه قصد داشته باشند کنترل وجوه خود را به هر واسطه بدهند.
این نوع از زیرساختها کاملاً متفاوت از صرافیهای متمرکز است که در آن کاربران داراییهای رمزنگاری شده خود را به صرافی تحویل میدهند که به عنوان یک محافظ و یک صندوق عمل میکند و اساساً IOU را برای تجارت کاربران در سیستم عامل صادر میکند.
DEXها در ابتدا به این دلیل وارد دنیای کریپتوکارنسی شدند تا نیاز نباشد گروه خاصی روی معاملات تسلط داشته باشد و آنها را رصد کند. به طور کلی نهادی مرکزی وجود ندارد. صرافی های غیرمتمرکز (DEX) روی بلاک چین مخصوصی اجرا میشوند و به عنوان اپلیکیشن غیرمتمرکز توسعه پیدا میکنند.
صرافی های غیر متمرکز چگونه کار می کنند؟
صرافی غیرمتمرکز از پروتکلهایی که به طور خودکار از قراردادهای هوشمند اجرا میشوند برای تسهیل تجارت بین افراد استفاده میکند، اما سکهها و سرمایه آنها را کنترل نمیکند.
از برخی جهات صرافیهای غیرمتمرکز به صرافیهای متمرکز شباهت دارند، اما تفاوتهای زیادی وجود دارد. به طور کلی معاملات در صرافی غیرمتمرکز روی بلاک چین صورت میگیرد و کاربران نیازی ندارند تا وثیقه پرداخت کنند. DEXهای زیادی تلاش کردهاند تا روی چند بلاک چین به صورت همزمان کار کنند، اما بهترین و مشهورترین آنها تنها روی یک شبکه مانند اتریوم یا بایننس چین فعالیت میکنند.
بازاری که در صرافیهای غیرمتمرکز فعالیت میکند، از بخشهای مختلفی از جمله دفاتر سفارش، استخر نقدینگی و سایر پلتفرمهای دیفای مثل ایزارهای تجمیع کننده تشکیل شدهاند. DEXها دارای محصولات دیفای چند نسل هستند که در ادامه به 3 مورد از آنها اشاره میکنیم:
1. صرافی غیر متمرکز با سازوکار دفتر سفارش (Order Book)
صرافی هایی که از دفاتر سفارش استفاده میکنند، مانند صرافی های متمرکز سنتی کار میکنند. این ساز و کار، تمام اطلاعات سفارشهای خرید و فروش را برای یک سرمایه جمعآوری میکند. قیمت بازار و عمق دفتر سفارش از جانب اختلاف بین این قیمتها مشخص میشوند.
2. دفتر سفارش روی زنجیره (On-chain)
در شماره 2، تمامی اتفاقات روی زنجریه رخ میدهد. هر سفارشی که تأیید یا لغو شود روی بلاک چین ثبت میشود. از این روش به عنوان شفاف ترین عملکرد یاد میشود چون کاربران به شخص ثالثی وابسته نیستند و راهی برای پنهان کاری وجود ندارد.
3. دفتر سفارش خارج از زنجیره (Off-chain)
این روش نیز به نوعی غیرمتمرکز محسوب میشود؛ اما نسبت به دفتر سفارش روی زنجیره، متمرکزتر عمل میکند. تفاوت اینجاست که سفارش روی بلاک چین انتشار پیدا نمیکند و در جای دیگری منتشر میشوند. محل پذیرش مشخص نیست و بستگی دارد، به عنوان مثال در برخی مواقع نهادی متمرکز به صورت کامل مسئولیت دفتر سفارش را ره عهده میگیرد.
مزایا و معایب صرافی های غیر متمرکز(DEX)
مزایا و معایب صرافی غیرمتمرکز (DEX)
مزایا DEX ها
صرافیهای غیرمتمرکز از کاربران نمیخواهند اطلاعات خصوصی مانند آدرسهایی را که صرافیهای متمرکز به عنوان بخشی از قانون رازداری بانک مورد نیاز است وارد کنند. تاکنون، ازآنجاکه DEX داراییها را کنترل نمیکند، آنها از چنین مقرراتی خارج شدهاند.
DEXهایی مانند Uniswap به هرکسی اجازه میدهد یک جفت رمز ایجاد کند. میتوانید رمز جدیدی ایجاد کرده و مبادله آن را با دوست خود شروع کنید. به این ترتیب، DEXها به افراد امکان میدهند تا از توکنهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده کنند، خدماتی که به آنها امکان پسانداز، وام یا تجارت را میدهد بدون اینکه از طریق بانک یا موسسه مالی دیگری استفاده کنند.
ازآنجاکه سکههای شما در یک صرافی متمرکز نگهداری نمیشوند بلکه در کیف پول با کلیدهای خصوصی که در دست دارید؛ اداره میشوند، اینگونه در برابر هکها مصون هستید.
معایب DEXها
مبادلات غیرمتمرکز فقط با داراییهای ارزهای رمزپایه کار میکنند و نه فیات (مانند دلار آمریکا)، زیرا امکان رمزنگاری به فیات نیاز به مشارکت با بانکها دارد. (معاملات دلار نمیتوانند بلافاصله مانند معاملات مبتنی بر بلاک چین تسویه حساب کنند.) بنابراین، برای استفاده از مبادله غیرمتمرکز باید از قبل داراییهای رمز ارز داشته باشید.
Uniswap و بسیاری دیگر از DEXها بر مبنای بلاک چین Ethereum ساخته شدهاند. هر رمز ارزی که در آنجا معامله میشود نیز باید در بلاک چین Ethereum وجود داشته باشد. این بدان معناست که برای بیت کوین و بسیاری دیگر از توکنهای محبوب بلاک چینهای رقیب وجود ندارد. در حقیقت، این از نظر فنی به معنای عدم وجود ETH است. در عوض کاربران صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ باید ETH خود را به “Whapped Ether” (WETH) تبدیل کنند تا از نظر قیمت برابر با ETH باشد تا بتوانند تجارت کنند.
صرافیهای متمرکز به نوعی مانند بانک کار میکنند. اما در یک مبادله واقعاً غیرمتمرکز، از سوی دیگر واسطه که به پول شما دسترسی داشته باشد؛ وجود ندارد. توسعه دهندگانی که پروتکل را ایجاد کردهاند با کاربران رابطه یکسانی ندارند. در حالی که جامعه کاملی از کاربران DEX وجود دارد، شما مسئول پول خود هستید.
بهترین صرافیهای غیر متمرکز
Uniswap یکی از رهبران صنعت DEX است. به جای سفارشات برای مبادله رمزهای ETH، از استخرهای نقدینگی در اینجا استفاده میشود. بههرحال، موفقیت این پلتفرم خاص به محبوبیت این روش مبادله ارز رمزپایه کمک کرد.
صرافی غیرمتمرکز Uniswap
اگرچه این روش حتی قبل از ظهور Uniswap توسعهیافته بود. در این صرافی غیرمتمرکز، شما نه تنها میتوانید به سرعت رمزها را مبادله کنید، بلکه میتوانید با مشاهده پارامترهای مختلف (مشارکت در سهام، نرخ ارز فعلی و غیره) مجموعه نقدینگی شخصی ایجاد و مدیریت کنید. در زمان نگارش این بررسی، میزان وجوه مسدود شده در Uniswap بر حسب دلار 4.02 میلیارد برآورد شده است.
این صرافی اغلب در ردههای مختلف رتبه بندی DEX قرار دارد. این تعجب آور نیست، زیرا Curve یکی از امیدوارکنندهترین سیستمعاملها از نظر نقدینگی محسوب میشود.
صرافی غیرمتمرکز Curve
در پایان ماه مارس 2021، حجم وجوه مسدود شده در Curve به 4 میلیارد دلار رسید. نه تنها توکنهای DeFi در سیستم عامل معامله میشوند، بلکه پولهای پایدار نیز مورد معامله قرار میگیرند که به ویژه سرمایه گذاران با مجموعه متنوعی از رمزنگاری که نگران ثبات هستند از نوع کارکرد این صرافی خوشحال خواهند شد.
صرافی غیرمتمرکز به عنوان جمع کننده DEX خدمت میکند. به زبان ساده، این منبع سایتهای مختلف DEX را اسکن میکند و اطلاعاتی را فراهم میکند که برای سرمایه گذاران مهم است. سطح نقدینگی، حجم وجوه مسدود شده، جفتهای تجاری معروف و غیره بررسی میشود.
صرافی غیرمتمرکز inch Exchange
بر اساس داده های به دست آمده، مشاورهای در مورد انتخاب گزینههایی با کمترین لغزش و کمترین کارمزد ارائه میشود. لیست منابع برای 1inch Exchange شامل سایتهای شناخته شدهای مانند: Uniswap ،Balancer ،Sushi Swap ،Kyber و دیگر سایتها است.
این صرافی غیرمتمرکز برای هر کسی که قصد دارد در ازای پرداخت، سود نقدینگی خود را به مجموعه Balancer بدهد، مناسب است. از این طریق میتوانید خطرات قیمت را به میزان قابل توجهی کاهش دهید.
صرافی غیرمتمرکز بالانسر (Balancer)
این صرافی رمز BAL خاص خود را دارد که به صاحبان آن امکان میدهد در پروژه مشارکت داشته باشند. بهعنوانمثال، در مورد جمع کردن، توزیع پاداش و استخراج نقدینگی رأی دهید. به عنوان یک مبادله غیرمتمرکز، Balancer به شما کمک میکند تا به سرعت و به راحتی برخی از نشانههای ERC-20 را با دیگران مبادله کنید. در پایان مارس 2021، 1.74 میلیارد دلار در این سایت مسدود شد.
Binance به عنوان یکی از برترین مبادلات ارز رمزنگاری شده امروزی شناخته میشود که چشم به نوآوری میاندازد و دارای یک نقشه راه مشخص برای آینده است. بنابراین، اصلاً جای تعجب نیست که پس از موفقیت CEX، سازندگان تصمیم گرفتند نسخه غیرمتمرکز سایت خود را ایجاد کنند. Binance DEX با همان زنجیره هوشمند Binance تولید میشود، بنابراین بسیاری از عملکردهای تبادل متمرکز به DEX منتقل شده است.
صرافی غیرمتمرکز بایننس
تمام داراییهای بلاک چین Binance Chain برای تجارت در Binance DEX در دسترس است. نقشه برداری در بسیاری از گرههای بلاک چین با ثبت تمام معاملات انجام میشود که به شما امکان میدهد سابقه فعالیت شفافی داشته باشید. همچنین یک شبکه آزمایشی «Testnet» وجود دارد که میتوانید بدون استفاده از داراییهای واقعی، روی آن تجارت کنید.
این صرافی بر اساس اصل یک سازنده بازار خودکار عمل میکند. کاربران مجاز نیستند نه تنها در استخرهای نقدینگی شرکت کنند، بلکه خود را نیز ایجاد کنند. برای این کار، شما باید یا Ethereum یا سایر نشانههای ERC-20 را تهیه کنید. قیمت نیز به طور خودکار تنظیم میشود. درک این نکته مهم است که SushiSwap به تصمیمات و احساسات جامعه بستگی دارد: دارندگان توکن SUSHI حق دارند پیشنهادهایی را برای ایجاد تغییرات در سایت ارائه دهند و در مورد مسائل مدیریت پروژه رأی دهند.
صرافی غیرمتمرکز SushiSwap
میتوانید نشانههای SUSHI را برای تأمین نقدینگی در استخرها دریافت کنید. علاوه بر این وسایل، میتوانید در SushiSwap علامت گذاری کنید، استخرها را مدیریت کنید، برای کمکهای دارایی و سهام خود پاداش دریافت کنید. حجم بودجه مسدود شده در سایت 4.11 میلیارد دلار است.
مبادله غیرمتمرکز که مبادله رمز به نظیر را بر اساس زنجیره بلوک Tron (TRC-20) ارتقا میدهد. هر علامت TRC-20 (به ترتیب 39 سکه و 39 جفت معاملاتی) را میتوان در JustSwap با قیمت محاسبه شده خودکار مبادله کرد. بقیه توابع برای گروه AMM آشنا هستند. توجه داشته باشید که تمام هزینههای مربوط به معاملات ارزهای رمزپایه به تأمین کنندگان نقدینگی میرسد و به صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ جیب مدیریت سایت نمیرود. حجم معاملات روزانه در این سیستم عامل بیش از 55 میلیون دلار است.
صرافی غیرمتمرکز JustSwap
BurgerSwap از Binance Smart Chain استفاده میکند و مانند بسیاری دیگر از صرافیها با یک سازنده بازار خودکار کار میکند. این صرافی رمز BURGER خاص خود را دارد که در زمان نوشتن این مقاله 5.82 دلار قیمت داشت. اعتبار این برگرها به دلیل ارائه نقدینگی است. مبادله دارایی در این سایت به گونهای طراحی شده است که فعالترین شرکت کنندگان در معاملات این فرصت را دارند که پیشنهادهایی را برای توسعه سیستم عامل ارائه دهند و به تغییرات آینده رأی دهند.
صرافی غیرمتمرکز BurgerSwap
نتیجهگیری
مبادلات غیرمتمرکز بسیاری در طول سالها به وجود آمده است که هر یک تکرار تلاشهای قبلی برای ساده سازی تجربه کاربر و ایجاد مکانهای تجاری قدرتمندتر است. در نهایت، به نظر میرسد این ایده تا حد زیادی با اخلاق خود – حاکمیتی همسو است: مانند ارزهای رمزپایه، کاربران نیز دیگر به اعتماد به شخص ثالث نیازی ندارند.
با ظهور DeFi ،DEXهای مبتنی بر Ethereum افزایش چشمگیری در استفاده از این فناوری شگفتانگیز دیده شده است. در صورت ادامه حرکت، احتمالاً شاهد افزایش نوآوری در فناوری در کل صنعت خواهیم بود.
صرافی غیر متمرکز چیست؟
صرافی غیر متمرکز چیست؟ | صرافی غیر متمرکزا(DEX – Decentrilized exchange) یکی از جذابترین جنبههای انقلاب دیفای است. همانگونه که شاید اطلاع داشته باشید، دیفای جنبشی است که در آن توسعهدهندگان، جایگزینهای مختلفی برای محصولات و مؤسسات مالی سنتی ساختهاند. DEX-ها نسخهی غیر متمرکز صرافیهای ارز دیجیتال هستند. قبل از اینکه به پرسش «صرافی غیر متمرکز چیست» جواب […]
صرافی غیر متمرکز چیست؟ | صرافی غیر متمرکزا(DEX – Decentrilized exchange) یکی از جذابترین جنبههای انقلاب دیفای است. همانگونه که شاید اطلاع داشته باشید، دیفای جنبشی است که در آن توسعهدهندگان، جایگزینهای مختلفی برای محصولات و مؤسسات مالی سنتی ساختهاند. DEX-ها نسخهی غیر متمرکز صرافیهای ارز دیجیتال هستند. قبل از اینکه به پرسش «صرافی غیر متمرکز چیست» جواب بدهیم، ابتدا در مورد صرافیهای سنتی و نواقص زیاد آن سخن خواهیم گفت.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
صرافی غیرمتمرکز یا DEX، بستری برای انجام معاملات بهصورت غیرمتمرکز است و از بلاک چین و قراردادهای هوشمند برای حذف واسطهها استفاده میکند. با یک صرافی غیرمتمرکز کاربران میتوانند بدون نیاز به واریز ارزهای دیجیتال به کیف پول صرافیها، از داخل کیف پول خودشان معاملات را انجام دهند.
وقتی صحبت از خریدوفروش و تبادل ارزهای دیجیتال به میان میآید، ذهنها بهسمت صرافیهایی نظیر بایننس و کوین بیس میرود و این موضوع بیعلت نیست. سهولت استفاده از آنها و محبوبیتشان باعث شده است تا کمتر کسی نیاز به صرافیهای دیگر را حس کند. اما ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال با نحوه کار این صرافیها در تضاد است.
هک و سرقت و همچنین امکان بلوکهشدن داراییها اصلیترین خطراتی هستند که داراییهای معاملهگران در یک صرافی متمرکز را تهدید میکنند. اما در یک صرافی غیرمتمرکز معتبر که کدنویسی بینقصی داشته باشد، این خطرات دیگر وجود ندارند. در این صرافیها، داراییها مستقیم از کیف پول معاملهگر برداشت میشود و هیچ شخص ثالثی مدیریت ارزها را برعهده نخواهد داشت.
برای فعالیت در صرافیهای غیرمتمرکز نیازی به واردکردن اطلاعات شخصی و حساس نیست و تنها با اتصال یک کیف پول میتوانید از خدمات یک DEX استفاده کنید.
البته بهدلیل مشکلات فنی که گاهی اوقات برای صرافیهای غیرمتمرکز پیش میآید، پشتیبانی نکردن از همه ارزهای دیجیتال و همچنین مسئله مقیاسپذیری بلاک چینها (کندی تراکنشها)، هنوز بیش از ۹۰٪ حجم معاملات ارزهای دیجیتال روی صرافیهای متمرکز انجام میشود و معاملهگران آنطور که باید فعلاً به صرافیهای غیرمتمرکز اعتماد ندارند. بااینحال، در سال ۲۰۲۰ شاهد رشد چشمگیر در حجم معاملات این صرافیها بودیم و امیدواری زیادی برای آینده این صرافیها وجود دارد.
صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟
صرافیهای غیرمتمرکز روی بلاک چینهای آزاد که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند ساخته میشوند. اتریوم درحالحاضر بزرگترین میزبان صرافیهای غیرمتمرکز است.
برای درک نحوه کار صرافی غیرمتمرکز، قبل از هر چیز باید با مفهوم قرارداد هوشمند آشنا شوید. یک قرارداد هوشمند نرمافزاری است که در صورت وقوع شرایطی خاص، یک یا چند دستور خاص را اجرا میکند. این قرارداد روی بلاک چین پیادهسازی میشود و جلوگیری از اجرای آن غیرممکن است.
ویژگی اصلی یک قرارداد هوشمند، اجرای قطعی آن است. در حقیقت آنچه که باعث تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند میشود این است که در قرارداد هوشمند، هیچکس (حتی خود سازنده) نمیتواند مانع از اجرای قرارداد شود و بنابراین برای اجرای آن نیاز نیست که به واسطههای متمرکز اعتماد کنیم.
بنابراین، زمانیکه یک قرارداد هوشمند بر روی یک بلاک چینِ آزاد مثل اتریوم اجرا شود، دیگر قابلتوقف نیست و هیچکس نمیتواند جلوی اجرای آن را بگیرد. با قراردادهای هوشمند میتوان برنامهها و پروژههایی را ساخت که بدون هیچگونه واسطه و از کارافتادگی تا ابد به کار خود ادامه دهند. به این برنامهها برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) هم میگویند.
جدای از جزئیات فنی، در یک صرافی غیرمتمرکز برای انجام یک تراکنش فرایند زیر طی میشود:
۱. معاملهگر کیف پول خود را به صرافی متصل میکند.
۲. سفارش خرید/فروش خود را ثبت میکند.
۳. خریدار/فروشندهای دیگر سفارشی مطابق با سفارش معاملهگر اول ثبت میکند.
۴. داراییها داخل قرارداد هوشمند وارد میشوند، در قرارداد هوشمند مبادله انجام شده و مبلغ به کیف پول خریدار و فروشنده واریز میشود.
در برخی از صرافیهای غیرمتمرکز با استفاده از قرارداد هوشمند استخر نقدینگی ایجاد میشود، بهطوری که مشارکتکنندگان میتوانند داراییهای خود را به صرافی اختصاص دهند تا صرافی بتواند با آن داراییها به نیازهای معاملهگران پاسخ دهد. در این روش مشارکتکنندگان هم به سود خوبی میرسند.
نوعی دیگر از مبادلات غیرمتمرکز که به آنها اتمیک سواپ (Atomic Swap) گفته میشود، روی انجام معاملات بین زنجیرهای (مثلاً بیت کوین به اتریوم) تمرکز دارند که در صرافیهای غیرمتمرکز معمولی امکانپذیر نیست. صرافی غیرمتمرکزی که درون کیف پول Atomic Wallet وجود دارد، به روش اتمیک سواپ کار میکند.
معایب و خطرات صرافی غیرمتمرکز
در ابتدا باید گفت که این صرافیها از خدمات امانتداری استفاده نمیکنند و مالکیت داراییها بر عهده کاربر است. از همین رو هرگونه اشتباه در معاملات و انتقال ارزها، جبرانناپذیر و غیرقابل بازگشت است.
از جمله دیگر معایبی که میتوان برای صرافیهای غیرمتمرکز نام برد، حجم پایین معاملات آنها نسبت به صرافیهای متمرکز است. پایینبودن حجم معاملات در مقایسه با صرافیهایی مانند بایننس و گاهی اوقات افزایش هزینه تمامشده، باعث شده است تا سرمایهگذاران کمتری با این صرافیها کار کنند.
صرافیهای غیرمتمرکز کاملاً متنباز و شفاف هستند، اما در مورد صرافیهای جدید گاهی اوقات ممکن است کدهای صرافی دچار مشکل فنی یا امنیتی باشد. همچنین، اگرچه صرافیهای غیرمتمرکز نباید به داراییها دسترسی داشته باشند، ممکن است در کد برخی از آنها راهی برای مسدودسازی ارزهای دیجیتال تعبیه شده باشد تا در صورت وجود موارد مشکوک به تخلف، بتوان جلوی برداشت پول را گرفت.
یکی از اساسیترین مشکلات صرافیهای غیرمتمرکز مسئله مقیاسپذیری (سرعت و کارمزد تراکنشهای) بلاک چین است. در بیشتر این صرافیها کاربر مجبور است برای هر معامله روی شبکهای مانند اتریوم تراکنش بزند که این خود مستلزم پرداخت کارمزد است. بنابراین، اگر شبکه شلوغ باشد حس خوبی از کار با صرافی غیرمتمرکز تجربه نخواهید کرد.
یکی دیگر از مشکلات اساسی صرافیهای غیرمتمرکز درحالحاضر این است که از همه ارزهای دیجیتال پشتیبانی نمیکنند. مثلاً در مقطع فعلی بیشتر صرافیهای غیرمتمرکزی روی اتریوم فعال هستند و فقط از تبدیل اتریوم و توکنهای مبتنی بر اتریوم (ERC-20) پشتیبانی میکنند. در این صرافیها بهعنوان مثال نمیتوانید ارزی مانند تزوس را معامله کنید. البته برخی از صرافیهای غیرمتمرکز در تلاش هستند تا با پشتیبانی از چندین بلاک چین این مشکل را برطرف کنند.
امکانات معاملاتی کم از دیگر معایب صرافیهای غیرمتمرکز است. بهعلاوه، روند تطبیق معاملات هم نسبت به نمونههای متمرکز کندتر است و همین مسئله میتواند تجربه کاربری نهچندان مناسبی را برای کاربر به همراه داشته باشد.
مزایا
- کنترل کامل سرمایهتان را دارید. هیچگاه در مورد کلیدهای خصوصیتان از شما سؤالی پرسیده نمیشود.
- به دلیل نبود نهاد مرکزی، خطر نفوذ و حملات هک به حداقل میرسد.
- تعداد کوینهای فهرستشده در صرافی غیر متمرکز در برابر صرافی متمرکز بهطور غیر قابل مقایسهای بیشتر است.
- بدون نیاز به احراز هویت (KYC/AML). اگر مدارک ثبت نام در اختیار نداشته باشید یا از درز اطلاعات خود نگران باشید، صرافی غیر متمرکز بهترین گزینه است. DEX-ها بدون نیاز به مجوز هستند و کسی هویت شما را بررسی نمیکند.
صرافی غیر متمرکز با سازوکار استخر نقدینگی (Liquidity Pool) یا سواپ (Swap)
نسل بعدی صرافیهای غیر متمرکز برای آسان کردن تریدها یا تعیین قیمت از دفاتر سفارش استفاده نمیکند، در عوض این پلتفرمها معمولا از پروتکلهای استخر نقدینگی برای تعیین قیمت استفاده میکنند. این صرافیها که در ذات خود همتابههمتا هستند، تریدها را بین کیفهای دیجیتال کاربران بهصورت آنی انجام میدهند، فرآیندی که بعضی به سواپ میگویند. صرافیهای این دسته از لحاظ کل ارزش قفلشده (TVL) که بهمعنی سرمایههای نگهداری شده در قراردادهای هوشمند است، رتبهبندی میشوند.
اساس کار این نوع پلتفرمها استفاده از استخر نقدینگی است. هر استخر نقدینگی شامل یک جفت رمزارز است. برای مثال استخری شامل جفت رمزارز اتر/تتر (ETH/UDST) است. سرمایههای قرارگرفته در استخرهای نقدینگی توسط کاربران فراهم میشود. کاربران باید دو رمزارز را به یک استخر نقدینگی واریز کنند، آنها در ازای تأمین نقدینگی این استخر، بهره دریافت میکنند. این بهرهها درصدی از نقدینگی است که کاربران برای آن استخر فراهم کردهاند و از کارمزدهایی به دست میآید که از ترید آن جفت رمزارز حاصل شده است.
در ادامه با تعدادی از محبوبترین صرافیهای غیر متمرکز با سازوکار استخر نقدینگی آشنا میشویم:
یونی سواپ (Uniswap): کاربران پلتفرم یونیسواپ میتوانند هر دو جفت سرمایه بر مبنای اتریوم را بدون هیچ مشکلی با هم مبادله کنند. وجود استخرهای نقدینگی باعث میشود که یونیسواپ بدون نیاز به مجوز و اعتماد باقی بماند، این امر قرض دادن و قرض گرفتن را دموکراتیک نگه میدارد.
کرو (Curve): همانند یونیسواپ، کرو صرافی غیر متمرکز است که از استخر نقدینگی استفاده میکند. بااینحال کرو مختص ترید استیبلکوینها است و به کاربران این امکان را میدهد که با اسلیپیج و کارمزد پایین به ترید بپردازند، همهی این کارها از طریق استفاده از الگوریتمهایی که ترید جفت رمزارزها را بهینه میکنند اتفاق میافتد.
سوشیسواپ (SushiSwap): سوشی سواپ از یونیسواپ تقلید کرده است و تنها اختلاف آن در این است که توکنهایی با نام SUSHI ایجاد کرده است. در یونیسواپ کارمزد ترید ۰٫۳% است اما در سوشیسواپ این ۰٫۳% به نحوی دیگر استفاده میشود، ۰٫۰۵% از آن به شکل توکن سوشی توزیع میشود.
دودو (DODO): همانند سایرین در این بخش، دودو پروتکلی نقدینگی است. بااینحال، پلتفرم دودو الگوریتم خود با نام یعنی بازارسازی فعالانه (PMM) را برای فراهم آوردن نقدینگی لازم به کار میگیرد.
پنکیکسواپ (PancakeSwap): یکی از جالبترین پروتکلهای امور مالی غیر متمرکز (دیفای) که دارای اسامی برگرفته از مواد خوراکی است، پنکیکسواپ (Cake) است. این صرافی ویژگیهایی مانند یونیسواپ (UNI) و سوشیسواپ (SUSHI) دارد اما برخلاف این دو که روی شبکهی اتریوم هستند، پنکیکسواپ از شبکهی اسمارت چین بایننس (BSC) استفاده میکند، این شبکه مکمل شبکهی بایننسچین (BC) است.
بالانسر (Balancer): بالانسر براساس ایدهی یونیسواپ ساخته شده است اما کنترل بیشتری روی پورتفو را به شما میدهد. درحالیکه یونیسواپ کاربران را مجبور میکند ۵۰ درصد اتریوم و ۵۰ درصد از رمزارز دلخواه را به یک استخر نقدینگی اضافه کنند، بالانسر این امکان را به کاربران میدهد که هر مقدار از سرمایههای پشتیبانی شده را به استخرهای نقدینگی این پلتفرم واریز کنند.
بانکور (Bancor): مدل صرافی بانکور نیازی به شخصی ثانویه برای اجرای ترید ندارد. بهجای آن میتوانید توکنهای ERC-20 خود را در برای توکن محلی با نام «توکن شبکهی بانکور (BNT)» معاوضه کنید. سپس میتوانید این توکن را با سایر توکنهای ERC-20 روی این پلتفرم معاوضه کنید.
کایبر (Kyber): پروتکل کایبر بهعنوان پشتهای از قراردادهای هوشمند که نهتنها روی اتریوم بلکه روی هر بلاکچینی اجرا میشوند، عمل میکند. همانند سایر صرافیهایی که بدون دفتر سفارش کار میکنند، کایبر از استخرهای نقدینگی استفاده میکند که مبادلههای همتابههمتا را آسان میکند.
گنوسیس (Gnosis): پروتکل گنوسیس استخرهای نقدینگی را از طریق سازوکاری به نام حلقههای ترید ایجاد میکند و نقدینگی را در تمامی سفارشها به اشتراک میگذارد و تنها یک جفت رمزارز از این نقدینگی استفاده نمیکند. این پروتکل برای توکنهای بازار پیشبینی ترید و سایر سرمایههای توکنیزه شده مناسب هستند.
صرافی غیر متمرکز با سازوکار تجمیعکنندهی نقدینگی (Aggregator)
صرافیهای غیر متمرکز از پروتکلها و مکانیزمهای مختلفی استفاده میکنند. هرچند صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ که این نتایج پویا امنیت و استقلال را بالاتر میبرد اما این امر باعث از هم گسیختن نقدینگی روی پلتفرمهای مختلف میشود. این کاهش نقدینگی برای سرمایهگذاران سازمانی یا سرمایهگذاران مستقل و ثروتاند که میخواهند رمزارزی را با حجم فراوان خریداری کنند، عاملی بازدارنده است. تجمیعکنندههای DEX برای رفع این مشکل به وجود آمدند تا به استخرهای نقدینگی در صرافیهای متمرکز و غیر متمرکز عمق ببخشند.
تجمیعکنندههای صرافی غیر متمرکز که با نام تجمیعکنندههای نقدینگی نیز شناخته میشوند، بهترین نرخها را از چندین پلتفرم DEX گردآوری کرده و به تریدر فهرستی از بهترین قیمتها را برای رمزارزی انتخابی نشان میدهند. همچنین بهوسیلهی قابلیت ترید روی چندین DEX با استفاده از یک پیشخوان میتوان به استخرهای نقدینگی با عمق بیشتر دست پیدا کرد.
۱inch Exchange: پلتفرم ۱inch نقدینگی را از DEX-های مختلف جمعآوری میکند و با این کار اسلپیج را در سفارشهای بزرگ به حداقل میرساند. اسلیپیج (Slippage) زمانی رخ میدهد که نقدینگی به مقدار کافی روی پلتفرمی وجود ندارد؛ این امر باعث میشود خریدار پول بیشتری برای خرید سرمایهای پرداخت کند. با صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ حذف اسلیپیج، سرمایه برای خریدار با بهترین قیمت ممکن فراهم میشود.
دِوِرسیفای (DeversiFi): پروتکل دورسیفای نقدینگی را از صرافیهای متمرکز و غیر متمرکز جمعآوری میکند. دورسیفای همچنین از تکنولوژی دستهبندی StarkWare استفاده میکند تا ۹ هزار ترید را در ثانیه از طریق واسط کاربری (API) انجام بدهد.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
یک صرافی غیرمتمرکز (Decentralized exchange) بستری برای انجام معاملات مالی بهصورت مستقیم و بدون واسطه است. در یک صرافی غیرمتمرکز هیچکس به دارایی کاربران دسترسی ندارد و معاملات بدون دخالت سازمانهای متمرکز انجام میشود.
صرافیها نقش حیاتی در بازار ارزهای دیجیتال دارند و بهعنوان مترادفی برای همین بازارها شناخته میشوند. اما مشهورترین صرافیهایی که ما میشناسیم، برخلاف ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال، بهشدت متمرکز هستند. سیستمهای معاملاتی متمرکز میتوانند به داراییهای کاربران دسترسی کامل داشته باشند، در روند معاملات دخالت کرده و حساب هر کاربری را که بخواهند مسدود کنند. تنها راهحل ممکن برای این مسائل صرافیهای غیرمتمرکز هستند. طی چند ماه گذشته، توسعه و ایجاد صرافیهای غیرمتمرکز رونق گرفته است و شاهد ظهور تعداد زیادی از آنها هستیم. در این مقاله مفهوم صرافی غیرمتمرکز و جنبههای مختلف آن را توضیح میدهیم.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
صرافی غیرمتمرکز یا DEX، بستری برای انجام معاملات بهصورت غیرمتمرکز است و از بلاک چین و قراردادهای هوشمند برای حذف واسطهها استفاده میکند. با یک صرافی غیرمتمرکز کاربران میتوانند بدون نیاز به واریز ارزهای دیجیتال به کیف پول صرافیها، از داخل کیف پول خودشان معاملات را انجام دهند.
وقتی صحبت از خریدوفروش و تبادل ارزهای دیجیتال به میان میآید، ذهنها بهسمت صرافیهایی نظیر بایننس و کوین بیس میرود و این موضوع بیعلت نیست. سهولت استفاده از آنها و محبوبیتشان باعث شده است تا کمتر کسی نیاز به صرافیهای دیگر را حس کند. اما ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال با نحوه کار این صرافیها در تضاد است.
هک و سرقت و همچنین امکان بلوکهشدن داراییها اصلیترین خطراتی هستند که داراییهای معاملهگران در یک صرافی متمرکز را تهدید میکنند. اما در یک صرافی غیرمتمرکز معتبر که کدنویسی بینقصی داشته باشد، این خطرات دیگر وجود ندارند. در این صرافیها، داراییها مستقیم از کیف پول معاملهگر برداشت میشود و هیچ شخص ثالثی مدیریت ارزها را برعهده نخواهد داشت.
برای فعالیت در صرافیهای غیرمتمرکز نیازی به واردکردن اطلاعات شخصی و حساس نیست و تنها با اتصال یک کیف پول میتوانید از خدمات یک DEX استفاده کنید.
البته بهدلیل مشکلات فنی که گاهی اوقات برای صرافیهای غیرمتمرکز پیش میآید، پشتیبانی نکردن از همه ارزهای دیجیتال و همچنین مسئله مقیاسپذیری بلاک چینها (کندی تراکنشها)، هنوز بیش از ۹۰٪ حجم معاملات ارزهای دیجیتال روی صرافیهای متمرکز انجام میشود و معاملهگران آنطور که باید فعلاً به صرافیهای غیرمتمرکز اعتماد ندارند. بااینحال، در سال ۲۰۲۰ شاهد رشد چشمگیر در حجم معاملات این صرافیها بودیم و امیدواری زیادی برای آینده این صرافیها وجود دارد.
صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟
صرافیهای غیرمتمرکز روی بلاک چینهای آزاد که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند ساخته میشوند. اتریوم درحالحاضر بزرگترین میزبان صرافیهای غیرمتمرکز است.
برای درک نحوه کار صرافی غیرمتمرکز، قبل از هر چیز باید با مفهوم قرارداد هوشمند آشنا شوید. یک قرارداد هوشمند نرمافزاری است که در صورت وقوع شرایطی خاص، یک یا چند دستور خاص را اجرا میکند. این قرارداد روی بلاک چین پیادهسازی میشود و جلوگیری از اجرای آن غیرممکن است.
ویژگی اصلی یک قرارداد هوشمند، اجرای قطعی آن است. در حقیقت آنچه که باعث تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند میشود این است که در قرارداد هوشمند، هیچکس (حتی خود سازنده) نمیتواند مانع از اجرای قرارداد شود و بنابراین برای اجرای آن نیاز نیست که به واسطههای متمرکز اعتماد کنیم.
بنابراین، زمانیکه یک قرارداد هوشمند بر روی یک بلاک چینِ آزاد مثل اتریوم اجرا شود، دیگر قابلتوقف نیست و هیچکس نمیتواند جلوی اجرای آن را بگیرد. با قراردادهای هوشمند میتوان برنامهها و پروژههایی را ساخت که بدون هیچگونه واسطه و از کارافتادگی تا ابد به کار خود ادامه دهند. به این برنامهها برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) هم میگویند.
جدای از جزئیات فنی، در یک صرافی غیرمتمرکز برای انجام یک تراکنش فرایند زیر طی میشود:
۱. معاملهگر کیف پول خود را به صرافی متصل میکند.
۲. سفارش خرید/فروش خود را ثبت میکند.
۳. خریدار/فروشندهای دیگر سفارشی مطابق با سفارش معاملهگر اول ثبت میکند.
۴. داراییها داخل قرارداد هوشمند وارد میشوند، در قرارداد هوشمند مبادله انجام شده و مبلغ به کیف پول خریدار و فروشنده واریز میشود.
در برخی از صرافیهای غیرمتمرکز با استفاده از قرارداد هوشمند استخر نقدینگی ایجاد میشود، بهطوری که مشارکتکنندگان میتوانند داراییهای خود را به صرافی اختصاص دهند تا صرافی بتواند با آن داراییها به نیازهای معاملهگران پاسخ دهد. در این روش مشارکتکنندگان هم به سود خوبی میرسند.
نوعی دیگر از مبادلات غیرمتمرکز که به آنها اتمیک سواپ (Atomic Swap) گفته میشود، روی انجام معاملات بین زنجیرهای (مثلاً بیت کوین به اتریوم) تمرکز دارند که در صرافیهای غیرمتمرکز معمولی امکانپذیر نیست. صرافی غیرمتمرکزی که درون کیف پول Atomic Wallet وجود دارد، به روش اتمیک سواپ کار میکند.
تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیر متمرکز چیست؟
در اکثر صرافی های متمرکز و معتبر، کاربران باید تایید هویت شوند و دارایی های دیجیتال خود را در کیف پول هایی که صرافی ها تعیین کرده اند ذخیره کنند. هدف صرافی های متمرکز راحت تر کردن معاملات بین کاربران، جلوگیری از کلاهبرداری و سو استفاده است. به همین دلیل به صورت کامل کنترل معاملات را در دست دارند. برای مثال شما می توانید به راحتی در یک صرافی متمرکز و معتبر مانند نوبیتکس قیمت ارزهای دیجیتال را مشاهده کنید و در کمترین زمان اقدام به معامله نمایید. چنین ویژگی تنها با کنترل کامل معاملات امکان پذیر است.
برای پاسخ به سوال صرافی غیر متمرکز چیست باید گفت اینگونه صرافی ها دقیقا خلاف صرافی های متمرکز عمل می کنند. مدیریت این صرافی ها به صورت تمام خودکار یا نیمه خودکار انجام می شوند و یک پلتفرم مستقل به حساب می آیند. اداره کنندگان این صرافی ها تنها در تصمیم گیری های مهم که با حضور همه اعضای پلتفرم انجام می گیرد می توانند در صرافی غیر متمرکز تغییر ایجاد کنند. مهم ترین تفاوت صرافی متمرکز و غیر متمرکز این است که در صرافی غیر متمرکز دارایی ها یا اطلاعات کاربران در یک سرور مرکزی ذخیره نمی شود و کاربران می توانند به صورت کاملا ناشناس با هم معامله کنند.
مزایای صرافی غیر متمرکز؛ معماری توزیع شده و امنیت بیشتر
در واقع اصلی ترین مزیت صرافی غیر متمرکز همان معماری توزیع شده و غیر متمرکزی است که از کنترل شدن معاملات توسط یک صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ شخص یا سازمان جلوگیری می کند. علاوه براین می توان به مزایای زیر نیز اشاره کرد.
امنیت و مقاومت بالا در مقابل هک: دارایی های کاربران در صرافی های DEX ذخیره نمی شود. از طرفی هک کردن یک سیستم توزیع شده بسیار سخت و مشکل است. بنابراین امنیت دارایی ها و اطلاعات در DEX بیشتر خواهد بود.
جلوگیری از دستکاری در معاملات: در گذشته سابقه داشته که بعضی از صرافی ها با دستکاری در معاملات باعث بالا رفتن یا پایین آمدن قیمت ها شده اند. در صرافی غیر متمرکز امکان چنین کاری به حداقل می رسد.
نا محدود بودن: یکی از مشکلاتی که خصوصا ما ایرانی ها با آن رو به رو هستیم، مسئله تحریم ها و قوانین داخلی کشور ها است. صرافی های بین المللی به ایرانی ها خدمات ارائه نمی کنند و حتی دارایی های آن ها را مصدود می کنند. صرافی های غیر متمرکز این مشکل را هم حل کرده اند. زیرا هیچکس حق محدود کردن کسی برای استفاده از امکانات این صرافی ها را ندارد.
معایب صرافی غیر متمرکز چیست؟ مشکلاتی که استفاده از DEX را دشوار می کند
صرافی غیر متمرکز مشکلات حل نشده زیادی دارد. این مشکلات باعث شده است تا در اکثر موارد تریدر ها قید استفاده از این پلتفرم ها را بزنند. در واقع صرافی های توزیع شده کاربرد زیادی ندارند و در حال حاضر تنها افرادی با مقاصد خاص از DEX ها استفاده می کنند.
غیر قابل بازیابی بودن دسترسی: برخلاف صرافی های متمرکز، هیچ راهی برای بازیابی رمز عبور های فراموش شده یا معاملات اشتباه خود ندارند.
امکانات و ابزار های محدود: در DEX ها از ابزار های محبوب تریدر ها و امکانات پر تعداد صرافی های آنلاین خبری نیست.
مشکل نقد شوندگی: حتی بهترین صرافی های غیر متمرکز نیز دارای سهم بسیار اندکی از بازار معاملات هستند
سرعت پایین: چک کردن و تایید معاملات در صرافی غیر متمرکز زمان بر است. زیرا این کار باید توسط ماینر ها انجام شود. حجم پایین معاملات نیز باعث شده تا ماینر های کمی وجود داشته باشند. به همین دلیل خرید بیت کوین از یک صرافی معتبر بسیار راحت تر و سریع تر از صرافی غیر متمرکز خواهد بود.
معرفی صرافی های غیرمتمرکز
کایبرسواپ
کایبرسواپ (Kyberswap) را میتوان یکی از بهترین صرافیهای نسل جدید در پلتفرمهای معاملات ارزهای دیجیتال دانست که بهصورت غیرمتمرکز و همتابههمتا فعالیت میکند. این صرافی بر روی بلاک چین اتریوم اجرا شده و از جمله پلتفرمهایی است که بر روی شبکه آزمایشی (تستنت) راپستن (Ropsten) نیز فعال بوده است.
در این صرافی از قراردادهای هوشمند بهمنظور انجام و تسهیل تبادلات استفاده میشود. نکته مثبت دیگری که در ارتباط با این صرافی غیرمتمرکز وجود دارد، استفاده از ذخایر پویا یا دینامیک است که به شبکه امکان میدهد تا با فراهم کردن نقدینگی کافی، خدماتش را ارزانتر در اختیار کاربران قرار دهد.
این پروژه در کشور سنگاپور توسعه یافته است و دارای یک ارز دیجیتال مخصوص با نام «KNC» است. صرافی کایبرسواپ در نسخههای مخصوص وب و نسخه موبایل در اختیار کاربران قرار دارد.
یونیسواپ
یونیسواپ (Uniswap)، برپایه بلاک چین اتریوم ساخته شده است و فقط با چند گام ساده میتوانید با قراردادهای هوشمند، اتریوم و توکنهای ERC-20 خود را مبادله کنید.
مبلغ کارمزد در این صرافی ۰.۳ درصد است که بهشکل اتریوم و توکن ERC-20 پرداخت خواهد شد.
واناینچ (۱inch.Exchange)
واناینچ را میتوان سرویسی متشکل از چندین صرافی غیرمتمرکز در نظر گرفت. در واقع واناینچ چندین صرافی غیرمتمرکز در قالب یک پلتفرم است. امکان ثبت سفارشات محدود (Limit Order) در این صرافی وجود دارد و تنوع توکنهای موجود نیز قابلقبول است. زمانی که یک سفارش در پلتفرم ثبت میکنید، سفارش شما در دفتر سفارشات چندین صرافی غیرمتمرکز قرار میگیرد.
ازآنجاکه واناینچ یک پلتفرم با چندین صرافی مختلف است، کارمزد معاملات بر اساس معیار صرافیهای موردنظر محاسبه میشود.
بیسکیو
بیسکیو (Bisq) یکی از صرافیهای غیرمتمرکز بیت کوین است که امکان معاملات این ارز دیجیتال را با ارزهای رایج (فیات) مهیا میکند. برای استفاده از این صرافی نیازی به احراز هویت و ارائه اطلاعات شخصی نیست. وجود یک نرمافزار متنباز برای رایانههای شخصی نیز یکی دیگر از مزیتهای بیسکیو است.
استفاده از تور (Tor)، پردازش در رایانه کاربر و کیف پولهای شخصی، باعث شده تا هیچ نقطه متمرکزی در عملیات مرتبط با این صرافی وجود نداشته باشد. نکته منفی این صرافی سرعت پایینِ آن است که بهواسطه اجرای سیاستهای امنیتی و حفظ حریم شخصی ایجاد شده است.
طبق گزارشها، حجم معاملات بیسکو برای ارز دیجیتال مونرو، ۱۱۹,۰۰۰ دلار در روز است. ۱۵,۰۰۰ دلار بیت کوین و کمتر از ۵,۰۰۰ اتر نیز در این صرافی بهصورت روزانه معامله میشود.
علیرغم حجم معاملات بسیار کم و سرعت پایین، میتوان گفت که بیسکیو یکی از غیرمتمرکزترین صرافیهای در دنیاست.
صرافی غیرمتمرکز بایننس
بایننس صرافی غیرمتمرکز خود را فوریه سال ۲۰۱۹ (دی ۹۷) راهاندازی کرد. کارمزدهای پایین این صرافی را میتوان نقطه تمایز میان آن و دیگر رقبا دانست. رابط کاربری مناسب و امنیت بالا از دیگر ویژگیهای این صرافی غیرمتمرکز است.
به یاد داشته باشید که بایننس بهصورت رسمی اعلام کرده است که کاربران کشورهای تحریمشده از جمله ایران، نمیتوانند به خدمات این صرافی دسترسی داشته باشند. بااینحال برخی از کاربران ایرانی گزارش کردهاند که با استفاده از تغییر آیپی خود موفق به انجام معاملات در این صرافی شدهاند. کاربران آمریکایی هم امکان انجام معاملات در این صرافی را ندارند.
صرافی غیرمتمرکز بایننس برای معاملاتی که در این پلتفرم انجام میشود کارمزد ناچیز ۰.۱ درصدی دریافت میکند. اگر این کارمزد با استفاده از ارز دیجیتال بایننس کوین پرداخت شود، این عدد ۰.۰۴ درصد است.
صرافی غیرمتمرکز DEX چیست؟
صرافی غیرمتمرکز یا همون Decentralized exchange که به اختصار با نام DEX شناخته میشن انقلابی در زمینه مبادلات مالی شدن.
صرافی هایی که نسبتا جدی گرفته نمی شدند اما در سال ۲۰۲۱ با رشد چشمگیری همراه شدند. اما اینکه صرافی غیرمتمرکز صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ DEX ها اصلا چی هستند؟ چطوری کار می کنند؟ DEX هاچه تفاوتی با CEX ها یعنی صرافی های متمرکز دارند و کلی موضوع جذاب دیگه در رابطه با صرافی های غیرمتمرکز DEX ها چیزیه که باهم بررسیش می کنیم.
آنچه در این مقاله میخوانید
صرافی متمرکز CEX چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم صرافی غیرمتمرکز رو بررسی کنیم باید بدونیم صرافی متمرکز چیه اصلا!؟
صرافی متمرکز یعنی مکانی که یک رابط سوم و یا یک شخص سومی در معاملات شما نقش داره و از از پایه با ماهیت رمزارزها که غیرمتمرکز هستند در تضاده. این شخص سوم که صرافی باشه می تونه در معاملات شما تداخل ایجاد کنه، می تونه حساب شمارو مسدود کنه، می تونه برای شما قوانین اذیت کننده بزاره و خلاصه می تونه کلی دست و پا گیر باشه.
مثال صرافی های متمرکز صرافی بایننس است و یا کوین بیس حتما براتون پیش اومده که در زمان هیجانات بالا و نوسانات شدید بخواهید در صرافی بایننس معامله فیوچرزی انجام بدید و صرافی قطع بشه و پشتیبانی نکنه و یا بدتر از اون معامله باز داشته باشید و حدضرر هم نزاشته باشید و بخواهید معامله خودتونو ببندید اما صرافی قطع میشه.
چرا جای دور میریم؟ همین مدت قبل صرافی بایننس اعلام کرد برای فعالیت در این صرافی نیاز به احراز هویت است. البته هنوز تایید کامل نشده ولی حساب تعداد زیادی از هموطنامون مسدود شده. و یا حمله و هک به صرافی های متمرکز چیزیه که اجتناب ناپذیره.
وقتی شخص سومی مثل یک صرافی متمرکز میان شما و معاملاتتون قرار داشته باشه این اتفاقات چیزیه که به عنوان ریسک معامله باید قبول کنید.
البته نکات مثبت و خوب هم وجود داره، صرافی های متمرکز سرعت معاملات بالاتری به نسبت DEX ها دارند چون از حجم معاملات بالاتری برخوردارند. رابط کاربری بهتری دارند و کار باهاشون ساده تره.
صرافی غیرمتمرکز DEX چیست؟
در DEX ها هیچ شخص واسطی وجود نداره و هیچ مرکزیتی نیست که بخواد معاملات شمارو دستکاری کنه، قطع بشه، مسدودتون کنه و یا هک بشه، البته هک چیزیه که همیشه جامعه دیجیتال رو تهدید می کنه اما در صرافی های غیرمتمرکز که کد نویسی خوبی داشته باشند این امر ممکن نیست.
خب سوال پیش میاد نمیشه یک صرافی غیرمتمرکز باشه که یعنی هیج مرکزیتی نداشته باشه؟ پس کی معاملات رو تایید می کنه؟ کی معاملاتو ایجاد می کنه اصلا؟ اتفاق نقل و انتقال چطوری انججام میشه پس؟
سلام بدید به قرارداد هوشمند.
چیزی که در صرافی های غیرمتمرکز قدرت رو در دست داره و نمیزاه چیزی خلاف قواعد اتفاق بیفته قرارداد هوشمنده.
به طور خلاصه قراردادهای هوشمند به این شکل اند که نوشته میشن که “اگر این اتفاق افتاد این دستورات رو اجرا کن”
مغز اصلی و همه کاره صرافی های غیرمتمرکز DEX ها قرارداد هوشمنده، کدهای دستوری که نوشته میشه و هیچکس قادر به تغییر اون نیست و اعتماد به انجام رسیدن حتمی رو به همه میده. این یعنی تمرکز و چهارچوب در عین غیرمتمرکز بودن.
یک صرافی غیرمتمرکز چگونه کار می کند؟
صرابی های غیرممتمرکز در بستر ارزهایی ساخته میشن که قابلیت اجرای قرارداد هوشمند را داشته باشند نظیر اتریوم که حداقل بستر ٪۷۸ قراردادهای هوشمند است.
همانطور که گفتیم مغز اصلی صرافی های غیرمتمرکز قرارداد هوشمند آن است، قراردادی که حتی سازنده اون هم قادر به تغییرش نیست و طبق کد دستوری زمانی که اون اگر اتفاق بیفته اون دستورا باید اجرا بشن.
یک تراکنش در صرافی غیرمتمرکز به این شکل عمل می کنه:
- معامله گر کیف پول خودشو به صرافی متصل می کنه.
- سفارش خرید/فروش خودتونو ثبت می کنید.
- خریدار یا فروشنده دیگری سفارش مطابق شخص اول ثبت می کند.
- دارایی های هر دو شخص وارد قرارداد هوشمند می شوند. مبادله انجام شده و مبالغ به کیف پول افراد واریز میشه.
مثال می زنیم:
من قصد دارم اندازه ۱۰ دلار CAKE بخرم، سفارش خرید خودمو رو قیمت ۱۴.۱۵ دلار ثبت می کنم!
فروشنده ارز CAKE هم سفارششو رو ۱۴.۱۵ دلار ثبت می کنه. دلار من و CAKE شخص دوم وارد قرارداد هوشمند میشه. اینجای داستان اون کد دستوری اگر که گفتیم اجرا میشه “اگر دو شخصی سفارشی در یک قیمت قراردادند…” سپس – دستور ” پول A به B و پول B به A ارسال بشه. این روش کار یک قرارداد هوشمند به زون ساده بود در اصل که اتفاقات بیشتری اون تو میفته.
ویژگی جذاب دیگه صرافی های غیرمترکز DEX چیست؟
برخی از صرافی های غیرمتمرکز یک امکان جذاب برای کاربران قرار داده!این اتفاق جذاب چیه؟ اینکه صرافی ها این امکانو میدن که کاربرا وجوه خودشونو در استخر نقدینگی قرار بدن و سود دریافت کنند به این شکل دیگه لازم نیست تا سفارشی در قیمتی ثبت شد صبر کنیم تا شخص دیگه ای اون سفارشو بزاره تا خرید و فروش صورت بگیره، صرافی به طور مستقیم از دارایی استخر استفاده می کنه و به کسی که وجوه خودشو داخل استخر استیک کرده و به صرافی کمک کرده پاداش می دهد.
آموزش ثبت نام و کار با صرافی غیرمتمرکز
خوشحال میشید اگه بگم که صرافی غیرمتمرکز هیچ نیازی به ثبت نام نداره و مثل صرافی متمرکز نیست که ازتون ایمیل بخواد رمز عبور بخواد کد 2FA بخواد و این قبیل چیزها. تنها و تنها یک کیف پول که قابلیت اتصال به صرافی های غیرمتمرکز را داشته باشه کافیه.
چه کیف پول هایی برای اتصال به صرافی های غیرمتمرکز نیاز است؟
از قبیل این کیف پول ها می تونیم به کیف پول های زیر اشاره کنیم:
- تراست والت Trust wallet
- متامسک Metmask
- بایننس چین Binance chain wallet
- مس والت Math Wallet
- توکن پوکت Token pocket
- والت کانکت Wallet Connect
- سیف پال Safepal Wallet
با کمک این کیف پول ها می تونید به صرافی های غیرمتمرکز متصل بشید. تنها کاری که لازمه انجام بدید اینکه دارایی که قصد دارید بفروشیدیش وارد کیف پولتون کنید و بعد از اتصال به صرافی اونجا خرید و فروشتونو انجام بدید.
به طور مثال در اینجا نحوه اتصال کیف پول تراست والت رو به پنکیک سواپ باهم بررسی می کنیم
بخش اول:
ابتدا وارد کیف پول تراست والت خودتون بشید و مطمئن باشید از آخرین نسخه اون دارید استفاده می کنید! یک بخش Dapps داخل منوی پایین می بینید ( این بخش برای سیستم عامل های IOS به صورت خودکار باز نیست و باید دستی باز بشه آموزشش تو ” این ” مقاله هست.) روی اون کلیک کنید و از منویی که برای شما میاد گزینه پنکیک سواپ رو انتخاب کنید، همونطور که می بینید از این طریق می تونید به صرافی های دیگه نظیر یونی سوآپ هم متصل بشید.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟ بررسی و معرفی بهترینها
یک صرافی غیرمتمرکز (Decentralized exchange) زمینه ای جهت صورت دادن معاملات دارایی بدون نیاز به شخص ثالث میباشد. در یک صرافی غیرمتمرکز هیچ فردی به دارایی های افراد دسترسی یا نظارت نخواهد داشت و تراکنش ها بدون نظارت افراد یا سازمان ها صورت میگیرد.
صرافیها نقش بزرگی در بازار ارزهای دیجیتال ایفا میکنند و بهعنوان مترادفی برای همین بازارها شناخته میشوند. اما مشهورترین صرافیهایی که ما میشناسیم، برخلاف ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال، بهشدت متمرکز هستند. سیستمهای معاملاتی متمرکز میتوانند به داراییهای کاربران دسترسی کامل داشته باشند، در روند معاملات دخالت کرده و حساب هر کاربری را که بخواهند مسدود کنند. تنها راهحل ممکن برای این مسائل صرافیهای غیرمتمرکز هستند. طی چند ماه گذشته، توسعه و ایجاد صرافیهای غیرمتمرکز رونق گرفته است و شاهد ظهور تعداد زیادی از آنها هستیم. در این مقاله در آغاز مفهوم صرافی غیرمتمرکز و جنبههای مختلف آن بررسی میکنیم و سپس با ۸ صرافی غیرمتمرکز برتر آشنا خواهید شد.
صرافی غیرمتمرکز چیست؟
صرافی غیرمتمرکز یا DEX، بستری جهت انجام معاملات بهصورت غیرمتمرکز است و از بلاک چین و قراردادهای هوشمند برای حذف واسطهها استفاده میکند. با یک صرافی غیرمتمرکز کاربران میتوانند بدون نیاز به واریز ارزهای دیجیتال به کیف پول صرافیها، از داخل کیف پول خودشان معاملات را انجام دهند.
وقتی صحبت از خریدوفروش و تبادل ارزهای دیجیتال به میان میآید، ذهنها بهسمت صرافیهایی نظیر بایننس و کوین بیس میرود و این موضوع بیعلت نیست. سهولت استفاده از آنها و محبوبیتشان باعث شده است تا کمتر کسی نیاز به صرافیهای دیگر را حس کند. اما ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال با نحوه کار این صرافیها در تضاد است.
هک و سرقت و همچنین امکان بلوکهشدن داراییها اصلیترین خطراتی هستند که داراییهای معاملهگران در یک صرافی متمرکز را تهدید میکنند. اما در یک صرافی غیرمتمرکز معتبر که کدنویسی بینقصی داشته باشد، این خطرات دیگر وجود ندارند. در این صرافیها، داراییها مستقیم از کیف پول معاملهگر برداشت میشود و هیچ شخص ثالثی مدیریت ارزها را برعهده نخواهد داشت.
برای فعالیت در صرافیهای غیرمتمرکز نیازی به واردکردن اطلاعات شخصی و حساس نیست و تنها با اتصال یک کیف پول میتوانید از خدمات یک DEX استفاده کنید.
البته بهدلیل مشکلات فنی که گاهی اوقات برای صرافیهای غیرمتمرکز پیش میآید، پشتیبانی نکردن از همه ارزهای دیجیتال و همچنین مسئله مقیاسپذیری بلاک چینها (کندی تراکنشها)، هنوز بیش از ۹۰٪ حجم معاملات ارزهای دیجیتال روی صرافیهای متمرکز انجام میشود و معاملهگران آنطور که باید فعلاً به صرافیهای غیرمتمرکز اعتماد ندارند. بااینحال، در سال ۲۰۲۰ شاهد رشد چشمگیر در حجم معاملات این صرافیها بودیم صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ و امیدواری زیادی برای آینده این صرافیها وجود دارد.
صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟
صرافیهای غیرمتمرکز روی بلاک چینهای آزاد که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند ساخته میشوند. اتریوم درحالحاضر بزرگترین میزبان صرافیهای غیرمتمرکز است.
برای درک نحوه کار صرافی غیرمتمرکز، قبل از هر چیز باید با مفهوم قرارداد هوشمند آشنا شوید. یک قرارداد هوشمند نرمافزاری است که در صورت وقوع شرایطی خاص، یک یا چند دستور خاص را اجرا میکند. این قرارداد روی بلاک چین پیادهسازی میشود و جلوگیری از اجرای آن غیرممکن است.
ویژگی صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ اصلی یک قرارداد هوشمند، اجرای قطعی آن است. در حقیقت آنچه که باعث تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند میشود این است که در قرارداد هوشمند، هیچکس (حتی خود سازنده) نمیتواند مانع از اجرای قرارداد شود و بنابراین برای اجرای آن نیاز نیست که به واسطههای متمرکز اعتماد کنیم.
بنابراین، زمانیکه یک قرارداد هوشمند بر روی یک بلاک چینِ آزاد مثل اتریوم اجرا شود، دیگر قابلتوقف نیست و هیچکس نمیتواند جلوی اجرای آن را بگیرد. با قراردادهای هوشمند میتوان برنامهها و پروژههایی را ساخت که بدون هیچگونه واسطه و از کارافتادگی تا ابد به کار خود ادامه دهند. به این برنامهها برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) هم میگویند.
جدای از جزئیات فنی، در یک صرافی غیرمتمرکز برای انجام یک تراکنش فرایند زیر طی میشود:
۱. معاملهگر کیف پول خود را به صرافی متصل میکند.
۲. سفارش خرید/فروش خود را ثبت میکند.
۳. خریدار/فروشندهای دیگر سفارشی مطابق با سفارش معاملهگر اول ثبت میکند.
۴. داراییها داخل قرارداد هوشمند وارد میشوند، در قرارداد هوشمند مبادله انجام شده و مبلغ به کیف پول خریدار و فروشنده واریز میشود.
در برخی از صرافیهای غیرمتمرکز با استفاده از قرارداد هوشمند استخر نقدینگی ایجاد میشود، بهطوری که مشارکتکنندگان میتوانند داراییهای خود را به صرافی اختصاص دهند تا صرافی بتواند با آن داراییها به نیازهای معاملهگران پاسخ دهد. در این روش مشارکتکنندگان هم به سود خوبی میرسند.
نوعی دیگر از مبادلات غیرمتمرکز که به آنها اتمیک سواپ (Atomic Swap) گفته میشود، روی انجام معاملات بین زنجیرهای (مثلاً بیت کوین به اتریوم) تمرکز دارند که در صرافیهای غیرمتمرکز معمولی امکانپذیر نیست. صرافی غیرمتمرکزی که درون کیف پول Atomic Wallet وجود دارد، به روش اتمیک سواپ کار میکند.
معایب و خطرات صرافی غیرمتمرکز
در ابتدا باید گفت که این صرافیها از خدمات امانتداری استفاده نمیکنند و مالکیت داراییها بر عهده کاربر است. از همین رو هرگونه اشتباه در معاملات و انتقال ارزها، جبرانناپذیر و غیرقابل بازگشت است.
از جمله دیگر معایبی که میتوان برای صرافیهای غیرمتمرکز نام برد، حجم پایین معاملات آنها نسبت به صرافیهای متمرکز است. پایینبودن حجم معاملات در مقایسه با صرافیهایی مانند بایننس و گاهی اوقات افزایش هزینه تمامشده، باعث شده است تا سرمایهگذاران کمتری با این صرافیها کار کنند.
صرافیهای غیرمتمرکز کاملاً متنباز و شفاف هستند، اما در مورد صرافیهای جدید گاهی اوقات ممکن است کدهای صرافی دچار مشکل فنی یا امنیتی باشد. همچنین، اگرچه صرافیهای غیرمتمرکز نباید به داراییها دسترسی داشته باشند، ممکن است در کد برخی از آنها راهی برای مسدودسازی ارزهای دیجیتال تعبیه شده باشد تا در صورت وجود موارد مشکوک به تخلف، بتوان جلوی برداشت پول را گرفت.
یکی از اساسیترین مشکلات صرافیهای غیرمتمرکز مسئله مقیاسپذیری (سرعت و کارمزد تراکنشهای) بلاک چین است. در بیشتر این صرافیها کاربر مجبور است برای هر معامله روی شبکهای مانند اتریوم تراکنش بزند که این خود مستلزم پرداخت کارمزد است. بنابراین، اگر شبکه شلوغ باشد حس خوبی از کار با صرافی غیرمتمرکز تجربه نخواهید کرد.
یکی دیگر از مشکلات اساسی صرافیهای غیرمتمرکز درحالحاضر این است که از همه ارزهای دیجیتال پشتیبانی نمیکنند. مثلاً در مقطع فعلی بیشتر صرافیهای غیرمتمرکزی روی اتریوم فعال هستند و فقط از تبدیل اتریوم و توکنهای مبتنی بر اتریوم (ERC-20) پشتیبانی میکنند. در این صرافیها بهعنوان مثال نمیتوانید ارزی مانند تزوس را معامله کنید. البته برخی از صرافیهای غیرمتمرکز در تلاش هستند تا با پشتیبانی از چندین بلاک چین این مشکل را برطرف کنند.
امکانات معاملاتی کم از دیگر معایب صرافیهای غیرمتمرکز است. بهعلاوه، روند تطبیق معاملات هم نسبت به نمونههای متمرکز کندتر است و همین مسئله میتواند تجربه کاربری نهچندان مناسبی را برای کاربر به همراه داشته باشد.
معرفی صرافی غیرمتمرکز
در ادامه ۸ مورد از بهترین صرافیهای غیرمتمرکز در سال ۲۰۲۰ را معرفی میکنیم:
تمام مسئولیت استفاده از صرافیهای معرفیشده برعهده خود کاربر است.
کایبرسواپ
کایبرسواپ (Kyberswap) را میتوان یکی صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ از بهترین صرافیهای نسل جدید در پلتفرمهای معاملات ارزهای دیجیتال دانست که بهصورت غیرمتمرکز و همتابههمتا فعالیت میکند. این صرافی بر روی بلاک چین اتریوم اجرا شده و از جمله پلتفرمهایی است که بر روی شبکه آزمایشی (تستنت) راپستن (Ropsten) نیز فعال بوده است.
در این صرافی از قراردادهای هوشمند بهمنظور انجام و تسهیل تبادلات استفاده میشود. نکته مثبت دیگری که در ارتباط با این صرافی غیرمتمرکز وجود دارد، استفاده از ذخایر پویا یا دینامیک است که به شبکه امکان میدهد تا با فراهم کردن نقدینگی کافی، خدماتش را ارزانتر در اختیار کاربران قرار دهد.
این پروژه در کشور سنگاپور توسعه یافته است و دارای یک ارز دیجیتال مخصوص با نام «KNC» است. صرافی کایبرسواپ در نسخههای مخصوص وب و نسخه موبایل در اختیار کاربران قرار دارد.
یونیسواپ
یونیسواپ (Uniswap)، برپایه بلاک چین اتریوم ساخته شده است و فقط با چند گام ساده میتوانید با قراردادهای هوشمند، اتریوم و توکنهای ERC-20 خود را مبادله کنید.
مبلغ کارمزد در این صرافی ۰.۳ درصد است که بهشکل اتریوم و توکن ERC-20 پرداخت خواهد شد.
واناینچ (1inch.Exchange)
واناینچ را میتوان سرویسی متشکل از چندین صرافی غیرمتمرکز در نظر گرفت. در واقع واناینچ چندین صرافی غیرمتمرکز در قالب یک پلتفرم است. امکان ثبت سفارشات محدود (Limit Order) در این صرافی وجود دارد و تنوع توکنهای موجود نیز قابلقبول است. زمانی که یک سفارش در پلتفرم ثبت میکنید، سفارش شما در دفتر سفارشات چندین صرافی غیرمتمرکز قرار میگیرد.
ازآنجاکه واناینچ یک پلتفرم با چندین صرافی مختلف است، کارمزد معاملات بر اساس معیار صرافیهای موردنظر محاسبه میشود.
بیسکیو
بیسکیو (Bisq) یکی از صرافیهای غیرمتمرکز صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ بیت کوین است که امکان معاملات این ارز دیجیتال را با ارزهای رایج (فیات) مهیا میکند. برای استفاده از این صرافی نیازی به احراز هویت و ارائه اطلاعات شخصی نیست. وجود یک نرمافزار متنباز برای رایانههای شخصی نیز یکی دیگر از مزیتهای بیسکیو است.
استفاده از تور (Tor)، پردازش در رایانه کاربر و کیف پولهای شخصی، باعث شده تا هیچ نقطه متمرکزی در عملیات مرتبط با این صرافی وجود نداشته باشد. نکته منفی این صرافی سرعت پایینِ آن است که بهواسطه اجرای سیاستهای امنیتی و حفظ حریم شخصی ایجاد شده است.
طبق گزارشها، حجم معاملات بیسکو برای ارز دیجیتال مونرو، ۱۱۹,۰۰۰ دلار در روز است. ۱۵,۰۰۰ دلار بیت کوین و کمتر از ۵,۰۰۰ اتر نیز در این صرافی بهصورت روزانه معامله میشود.
علیرغم حجم معاملات بسیار کم و سرعت پایین، میتوان گفت که بیسکیو یکی از غیرمتمرکزترین صرافیهای در دنیاست.
بنکور
صرافی بنکور (Bancor) از یک مدل منحصربهفرد در سازوکار خود استفاده میکند. در این صرافی، کاربران میتوانند توکنهای ERC-20 خود را در با توکنهای اسمارت (Smart)، توکن اصلی شبکه بنکور، معامله کنند.
در طرف دیگر، دارندگان این توکنها نیز میتوانند اسمارتهای خود را با دیگر توکنهای مبتنی بر ERC-20 معامله کنند. از طریق قراردادهای هوشمند امکان تبادل هر گونه توکن ERC-20 در پلتفرم وجود دارد.
هدف اصلی بنکور، افزایش نقدینگیِ توکنهایی است که ارزش بازارشان چندان بزرگ نیست. شایان ذکر است که کارمزد بنکور بهصورت کارمزد در شبکه اتریوم (GAS) محاسبه میشود.
بالانسر (Balancer)
بالانسر خود را یک پلتفرم مدیریت سبد سرمایهگذاریِ غیرامانتداری و ارائهدهنده نقدینگی معرفی میکند. با اتصال کیف پول خود به این صرافی میتوانید اتریوم و طیف گستردهای از توکنهای مبتنی بر اتریوم را معامله کنید.
اواخر ماه مارس ۲۰۲۰ (فروردین ۹۹)، شبکه اصلی بالانسر راهاندازی شد و حجم معاملات روزانه این صرافی در حال حاضر بیش از ۲۱ میلیون دلار عنوان شده است.
آیدیاکس
صرافی (IDEX) که با نام «صرافی داراییهای غیرمتمرکز اتریوم» شناخته میشود، از جمله جدیدترین صرافیهای غیرمتمرکز است که بعد از آغاز به کارش، توجهات بسیاری را بهسمت خود جلب کرد.
این صرافی شباهتهای بسیاری با صرافی اتردلتا (EtherDelta) دارد و در واقع نوعی پلتفرم همتابههمتا برای تبادل توکنهای ERC20 است. همچنین در این صرافی امکان سپردهگذاری ارزها نیز وجود دارد، قابلیتی که در کمتر صرافی غیرمتمرکزی نظیرش را دیدهایم.
امکانات و ساختار آیدیاکس شباهتهای بسیاری به صرافیهای عادی دارد.
صرافی غیرمتمرکز بایننس Binance
بایننس صرافی غیرمتمرکز خود را فوریه سال ۲۰۱۹ (دی ۹۷) راهاندازی کرد. کارمزدهای پایین این صرافی را میتوان نقطه تمایز میان آن و دیگر رقبا دانست. رابط کاربری مناسب و امنیت بالا از دیگر ویژگیهای این صرافی غیرمتمرکز است.
به یاد داشته باشید که بایننس بهصورت رسمی صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟ اعلام کرده است که کاربران کشورهای تحریمشده از جمله ایران، نمیتوانند به خدمات این صرافی دسترسی داشته باشند. بااینحال برخی از کاربران ایرانی گزارش کردهاند که با استفاده از تغییر آیپی خود موفق به انجام معاملات در این صرافی شدهاند. کاربران آمریکایی هم امکان انجام معاملات در این صرافی را ندارند.
صرافی غیرمتمرکز بایننس برای معاملاتی که در این پلتفرم انجام میشود کارمزد ناچیز ۰.۱ درصدی دریافت میکند. اگر این کارمزد با استفاده از ارز دیجیتال بایننس کوین پرداخت شود، این عدد ۰.۰۴ درصد است.
دیدگاه شما