اشتباهات روان‌شناختی تریدرها

اشتباه شرط‌بندی به چه معناست

سه اشتباه روانی که به ضررتون تموم میشه ! – پادکست

بازار ارزهای دیجیتال پر از تلاطمه که باعث میشه خیلی از معامله‌گرای تازه‌کار از کار کردن تو این بازار خسته بشن و آخر با ناامیدی و ضرر از بازار خارج بشن.

برای معامله کردن تو این بازار علاوه بر اینکه باید یه تحلیلگر تکنیکال خوب باشید، نیازه که یک سری ترفندهای روانشناسی هم بلد باشید تا گول بازار رو نخورید.

در این اپیزود از رادیو اکسکوینو سه تا از اصلی‌ترین اشتباهات روانی که باعث میشه تو معاملاتتون ضرر کنید رو باهم بررسی می‌کنیم.

اپیزود امروز رو بشنوید:

بازار‌های مالی بالا و پایین دارن و این بالا و پایین در ظاهر برای همه سرمایه‌گذاران یک شکله. اما جالبه که در شرایطی برابر که همه ما در یه بازار مالی داریم سرمایه‌گذاری میکنیم یه نفر خیلی سود میکنه، یه نفر کم سود میکنه، یه نفر ضرر میکنه و یه نفر اصلا ورشکست میشه. چرا؟ چون فارغ از اینکه بازار صعودیه یا نزولی، این ماییم که تصمیم میگیریم با سرمایه‌مون در بازار چطور مانور بدیم. امروز میخوایم در مورد این بگیم که چطور بعضیا با یه سری اشتباهات روانی موفق میشن از بقیه عقب بمونن و هی ضرر کنن.

اکسکوینویی‌ها سلام. عصر چهارشنبه ۲۱ دی ماهتون بخیر . من ساحل اختری هستم و همراه شمام با اپیزود ۱۶۱ از رادیو اکسکوینو

همه ما دشمنانی در بازارهای مالی داریم که از حضورشون اطلاع نداریم. و این دشمنا درست در جایی که حواسمون نیست غافلگیرمون میکنن و باعث میشن ما کلی ضرر کنیم. این دشمنا همون اشتباهات و خطاهای روانی ما هستن.

اصولا ذهن ما نمیتونه مثل یه خط‌کش دقیق برخورد کنه. بلکه ذهن ما همیشه متاثر از تعصبات و احساساته و در معقول‌ترین حالتش هم باز کمی عاطفی و احساساتیه.

برای مثال فرض کنین یه نفر برای خودش پلن معاملاتی داره، اما چندان بهش پایبند نیست و هی ضرر میکنه. بعد هم میاد مدام این پلن و استراتژیهاش رو تغییر میده. خب این آدم داره چوب یه چیزی رو میخوره، و دنبال درمان یه چیز دیگه است.

اینجاست که میرسیم به اولین نکته مهم این اپیزودمون

خودشناسی بخشی از موفقیت در تریده. یعنی همین که بدونی چه جور آدمی هستی و اشتباهاتت واقعا چی ان خودش کلی میتونه در موفقیت شما موثر باشه. یا اینکه حتی بدونی باید مراقب چی باشی و کدوم رفتارات رو مانیتور کنی کلی جلو میوفتی. ما میخوایم امروز بهتون کمک کنیم تا بدونید باید مراقب کدوم رفتارا و ویژگی‌های شخصیتی‌تون باشین.

اجازه بدین قبل از این که بیشتر پیش برم، یادآوری ‌کنم که این پادکست تنها برای آموزش و افزایش دانش کاربرای کریپتو طراحی شده و هیچ منفعت مالی برای مجموعه اکسکوینو نداره. پس حواستون باشه که برای اتخاذ تصمیمات مالی باید خودتون مطالعه کنید و بر مبنای شرایط همون لحظه تصمیم بگیرید. این پادکست توصیه مالی نیست.

تعصب و خطای ادراک احساسی و شهودی

یه تعصب یا خطای رایج در اخذ تصمیما اینه که به جای مراجعه به فکت‌ها و آمار و اعداد بریم به سراغ برداشت‌های احساسی‌مون. مثلا شما با دیدن اخبار اقتصادی به این نتیجه میرسی که بازار احتمالا وضعش بهتر میشه. این در حالیه که شما تحت تاثیر تحلیلی هستی که مهمان برنامه ارائه داده و یا متنی که نویسنده برنامه نوشته و این برداشت شما بر مبنای اعداد و آمار و نمودار و فکت‌ها نیست.

در این شرایط حتی ممکنه چند فکت رو هم به طور گزینشی در تایید برداشتتون بیارید و بعد نتیجه بگیرید که تصمیمتون کاملا عقلانی و غیر احساسی هست. تاکید میکنم: برای موفقیت در بازار نباید به شهود و احساسات مراجعه کرد.

ترس از ابهام

اشتباه روانی دیگه ناشی از ترس ما از ناشناخته‌ها و یا چیزهای مبهمه. ما چون نمیدونیم که قراره چی بشه، دچار رخوت و بی‌عملی میشیم. یعنی عملا هیچ‌کاری نمیکنیم. همین خطا حتی میتونه منجر به یه اشتباه بزرگ دیگه باشه. ممکنه شما مدت‌ها روی یه رمزارز تمرکز داشتید و مطالعه کردید و به همین دلیل فقط اون رمزارز رو میخرید. حتی اگه اون پروژه دیگه واقعا سودده نباشه. یعنی جرات ندارید برید سراغ چیزی غیر از اونی که خیلی راجع بهش میدونید.

یه اشتباه دیگه که اون هم رایجه اینه که بعضیا موقعی که وارد سود میشن خیلی زود میفروشن. یعنی پیش از اونی که اون رمزارز تا اوج قیمتی بره. یعنی اونا با حجم کمی از سود راضی میشن و بدون داشتن تحلیل درستی بخش بزرگ سود رو از دست میدن. درست زمانی که یه رمز ارز قراره تا چندبرابر بیشتر بهشون سود بده اونا دیگه فروختنشو با حسرت میگن ای کاش نمیفروختیم.

همین گروه، زمانی که یه رمزارز وارد ضرر میشه هم تا مدتها نمیفروشنش. یعنی نمیخوان بپذیرن که اون پروژه شکست خورده است و خریدشون اشتباه بوده. تا مدت‌ها خودشون و سرمایه‌شون رو معطل اون پروژه میکنن. چون نمیتونن قبول کنن فروش به موقع یه ضرر کوچیک میتونه جلوی یه ضرر بزرگتر رو بگیره و خودش یه نوع سود کردنه.

عادت به توقعات شیرین

حالا می‌خوایم درمورد اعتیاد به لذت رویاپردازی صحبت کنیم. وقتی رویا‌ها خیلی ملموس‌تر از واقعیت میشن. یه اتفاقی که برای تریدرها میوفته اینه که کم‌کم وقتی چند تا از تریداشون موفق میشه، احساس میکنن میتونن اهداف بزرگتری رو در ترید به دست بیارن.

یعنی توقعاتی براشون ایجاد میشه که فکر کردن بهشون خیلی شیرینه. مثلا: تصور یه سود یه میلیون دلاری میتونه همراه با هزاران اتفاق خوشایند باشه. یعنی شما مدام بهش فکر می‌کنید که میتونم باهاش این کارو کنم یا اینو بخرم و به خودتون می‌گید فقط کافیه درست تصمیم گرفته باشم تا یه سود خیلی خوب بکنم. و این اعتیادآوره.

اصلا فکر کردن به تصورات و توقعات خوشایند یه مکانیسم طبیعی انسانه که بهش آرامش و تسلی میده. اینجاست که بعضیا اصلا وارد یه فرآیند میشن که نمیتونن کاری کنن و فقط رویا‌پردازی میکنن. چون رویاها خیلی زودتر از واقعیت بهتون لذت میدن اون هم بدون استرس.

چه باید کرد؟

حالا به اینجا میرسیم که راه چیه و چه باید کرد؟ وقتی ما میدونیم مشکل چیه، بهتر میتونیم به خودمون کمک کنیم. شاید یه بخش مهم از کار اینه که باید رو ناخود‌آگاهمون کار کنیم.

یه موضوع دیگه اینه که باید یادبگیریم و رو خودمون کار کنیم تا عقلانی و بر اساس اعداد و آمار تصمیم بگیریم. نمودارها دروغ نمیگن. ما زمانی اشتباه میکنیم که به تحلیل و نظر دیگران توجه میکنیم.

آشنایی عمیق با بازار و نحوه صعود و نزول قیمت ها میتونه به ما کمک کنه تا کمتر تحت تاثیر ترس و طمع باشیم و بیشتر با دانش تخصصی با بازار برخورد کنیم.

و از همه مهمتر اینه که باید یه استراتژی و پلن مشخص معاملاتی داشته باشید.

قبل از شروع یه چیزی رو مثل همیشه یادآوری کنم: اگه میخواید در مورد کریپتو، بلاک‌چین و انواع تحلیل بیشتر بدونید، حتما به وبلاگ ما به آدرس اکسکوینو دات‌کام اسلش بلاگ سر برنید. ضمنا، اپیزودهای جدید رادیو اکسکوینو رو میتونید در همه پلتفرم‌های پادگیر مثل ناملیک، کست‌باکس و دنبال کنید.

آموزش روانشناسی بازار

رواشناسی بازار یکی از مهم ترین موضوعات در معاملات فارکس است که بیشتر تریدرها و سرمایه گذاران نسبت به آن بی توجه هستند. یک موضوع مهم در معاملات فارکس این است که احساسی برخورد نکنیم و اگر یک معامله خوب داشتیم که سود بدست آوردیم همچنان بر همین روال پیش برویم و یا اگر در یک معامله در یک زمان مشخص دچار ضرر شد سریعا از معامله خارج شویم. باید معاملات خود را بر اساس آگاهی پیش برد نه بر اساس احساسات. این یکی مواردی است که به روانشناسی بازار مربوط می شود و باید مورد توجه قرار بگیرد. معامله گرانی که دانش روانشناسی بازار را دارند بر اساس رفتار های طرف مقابل خود می توانند رفتار درست تری داشته باشند و معامله را به نفع خود پیش ببرند. معامله گری در بازار فارکس موفق است که بتوانید احساسات خود را در معاملات دخالت ندهد و رفتار طرف مقابل خود را پیش بینی کند.

با مشاهده این آموزش ها می توانید تمرین کنید که با توجه به رفتار طرف مقابل خود اطلاعات زیادی کسب کنید و بر احساسات خود تسلط بیشتری داشته باشید. با استفاده از این تکنیک ها موفقیت بیشتری کسب خواهید نمود.

جلسات آموزش روانشناسی بازار

جلسه 1 : روانشناسی معاملات

جلسه ۲ : روانشناسی معاملات تفکر و یا احساسات

جلسه 3 :چرا با گذراندن دوره های آموزشی مختلف هنوز در معاملات موفق نیستم؟

داشتن تخصص در تجزیه و تحلیل بازار یا داشتن دانش گسترده در مورد فارکس تنها عاملی نیست که موفقیت یک معامله گر فارکس را تعیین می کند. ممکن است هزاران استراتژی موفق را بشناسید و در استفاده از همه شاخص ها خوب باشید ، اما اگر چیزی را که بسیار مهم است یاد نگیرید ، برای سرمایه گذاری در فارکس مشکل خواهید داشت. اغلب این استراتژی ها نادیده گرفته می شود، اما این چیزی است که هر معامله گر فارکس باید در آن مهارت داشته باشد. این مهارت مدیریت احساسات خود است و بخشی از روانشناسی معاملات فارکس است. در صورت داشتن دانش در مورد روانشناسی بازار فارکس نه تنها می توانید تسلط بیشتری بر احساسات خود داشته باشید بلکه می توانید با شناخت بیشتر از طرف دوم معامله و نقاط ضعف آن ها سود بیشتری کسب کنید.

در مقاله نحوه مدیریت احساسات مطالب بیشتری در مورد روانشناسی معاملات موجود است که برای افزایش آگاهی خود می توانید آن ها را مطالعه کنید.

روانشناسی بازار یکی از مهمترین عناصر تجارت در بازارهای مالی است. اغلب، معامله‌گرانی که استراتژی‌های معاملاتی با کیفیت بالا را توسعه داده‌اند، به دلایل روان‌شناختی مرتکب اشتباه می‌شوند. این اشتباهات را می توان در میان تعداد زیادی از مبتدیان و معامله گران با تجربه تر ردیابی کرد . این بدان معنی است که آنها توسط چیزی بسیار عمیق تر از تجربه شخصی و درک ذهنی از بازارها ایجاد می شوند.

مدیریت روانشناسی در بازار فارکس

برای درک بهتر تغییرات بازارهای مالی و بازار های فارکس، ابتدا باید روانشناسی انسان را بررسی کنیم. احساساتی مانند اضطراب، وحشت یا ترس در زندگی روزمره ما مانند جوهر ریخته شده روی کاغذ سفید در شرایط سخت بازار است. احساسات هر انسانی، ترس، طمع، امید و… در معاملات در بازار با سرعت بالا از اهمیت زیادی برخوردار است.

افرادی که با اعتماد به نفس، حریص، تنبل و تحت سلطه یا حتی ضعیف هستند، احتمالاً در بازار شکست می خورند. شناخت خوب خود و شناخت امکانات، توانایی کنترل احساسات درونی، سرمایه گذار را از خطر ورشکستگی نجات می دهد. معامله گران باید توانایی این را داشته باشند که بر احساسات خود کنترل داشته باشند و بر اساس منطق و علم کافی معامله کنند.

۱۰ اشتباه مهلک معامله گران مبتدی

عموماً معامله‌گران، در مقایسه با سرمایه‌گذاران، به‌دفعات بیشتری خریدوفروش می‌کنند و افق دید کوتاه‌مدت‌تری دارند؛ این امر می‌تواند احتمال بروز اشتباه را خصوصاً در میان معامله‌گران مبتدی افزایش داده و حتی منجر به از بین رفتن کل سرمایه‌شان نیز شود.

در اینجا به ۱۰ مورد از بدترین (و البته رایج‌ترین) اشتباهات احتمالی اشاره می‌کنیم:

۱- افزایش زیان

یکی از مشخصه‌های معامله‌گران موفق، توانایی‌شان در مدیریت کردن ضررهای کوچک است؛ آن‌ها به‌سرعت از معاملات ضرر ده خارج می‌شوند و روی سهم دیگری سرمایه‌گذاری می‌کنند.

اما معامله‌گران ناموفق، با اولین نشانه‌های ضرر فلج می‌شوند و نمی‌توانند در زمان مناسب عکس‌العمل مناسب را از خود نشان دهند؛ این امر بیشتر به دلیل چالش‌های روان‌شناختی معامله‌گر است.

درواقع، آن‌ها به‌جای اینکه در همان ابتدای کار، روند زیان دهیشان را متوقف کنند، صرفاً به امید اینکه روند معاملات برمی‌گردد، در آن موقعیت باقی می‌مانند. درنهایت، عدم انجام اقدامات لازم، منجر به انباشتگی ضرر می‌شود که حتی می‌تواند کل سود و سرمایه‌شان را نیز ببلعد.

۲- شکست در اجرای حد ضرر

تعیین حد ضرر در موفقیت معاملات نقش کلیدی بازی می‌کند و عدم اجرای این دستور، یکی از بدترین اشتباهاتی است که یک معامله‌گر تازه‌کار ممکن است انجام اشتباهات روان‌شناختی تریدرها دهد.

تعیین حد ضرر کم باعث می‌شود شما خیلی سریع، قبل از اینکه میزان ضرر از کنترلتان خارج شود، جلوی آن را بگیرید.

ضمناً، معامله‌گری که احساس می‌کند روند معاملات برمی‌گردد و حد ضررش را درست قبل از فعال شدن در یک معامله زیان ده کنسل می‌کند، می‌تواند معامله‌ای موفق انجام دهد.

۳- عدم برخورداری از یک پلن معاملاتی

تریدر های باتجربه همیشه طبق یک پلن معاملاتی عمل می‌کنند. آن‌ها از قبل، نقاط ورود و خروج، سرمایه‌ی موردنیاز برای معامله و حداکثر ضرری که حاضر و قادر به تحملش هستند را می‌دانند.

اما اغلب معامله‌گران مبتدی قبل از شروع معاملات، فکری درباره‌ی پلن معاملاتی‌شان نکرده‌اند. حتی در میان آن دسته از معامله‌گرانی که پلن آماده کرده‌اند هم در مقایسه با معامله‌گران فصلی، احتمال تخطی و عدم رعایت برنامه بالاتر است.

ضمناً، ممکن است آن‌ها روند معاملاتی‌شان را معکوس کنند و بعد از خرید سهمی، صرف پایین آمدن اندک قیمت سهم، سریعاً آن را به فروش برسانند.

۴- میانگین کم (زیاد) کردن

بله؛ میانگین کم کردن در خرید سهم‌های آسِ بازار می‌تواند برای آن دسته از سرمایه‌گذارانی که افق بلندمدتی دارند، مؤثر واقع شود اما درعین‌حال می‌تواند برای معامله‌گرانی که می‌خواهند سهام ریسکی‌تر ونوسانی تری را معامله کنند، بسیار خطرناک باشد.

برخی از بزرگ‌ترین ضررهای معاملات در تاریخ صرفاً به دلیل میانگین کم کردن در سهمی که در ضرر بوده است رخ‌داده است و درنهایت، تریدر بعدازاینکه رقم ضرر به میزانی رسید که دیگر قادر به تحملش نبود، از سهم خارج‌شده است.

معامله‌گران اغلب بیشتر از سرمایه‌گذاران محافظه‌کار، دست به فروش می‌زنند و بیشتر مایل‌اند وقتی‌که در سود هستند، مجدد از آن سهام خریداری کرده و به‌این‌ترتیب، میانگین خریدشان را افزایش دهند که البته این مورد هم می‌تواند به‌اندازه‌ی میانگین کم کردن، تریدر های تازه‌کار را متضرر کند.

۵- اهرم بالا

اهرم همانند یک شمشیر دو لبه عمل می‌کند زیرا همان‌طور که سود را در معاملات سود ده چند برابر می‌سازد، ضرر را نیز در معاملات زیان ده بیشتر می‌کند. ممکن است تریدر های تازه‌کار در انتخاب میزان اهرمشان، اشتباه کنند اما خیلی زود درخواهند یافت که اهرم بالا می‌تواند در یک‌چشم به هم زدن، کل سرمایه را بر باد دهد.

یک مثال عینی آن بازار آتی سکه با اهرم ۱۰ است!

به‌عنوان‌مثال، در صورت انتخاب اهرم ۵۰:۱ که البته در معاملات خرد فارکس رایج است، فقط ۲% اشتباه و خطا می‌تواند کل سرمایه فرد را به بد دهد.

۶- بیش‌ازحد معامله کردن

دفعات زیاد معاملات هم می‌تواند سودهای به‌دست‌آمده را از بین ببرد و حتی منجر به تحمیل ضرر شود. بااینکه معامله‌گران متبحر به تجربه و آزمون‌وخطا، با پرداخت هزینه‌های بسیار، دریافته‌اند که دفعات زیاد معامله می‌تواند کل سود حاصله را به فنا دهد اما معامله‌گران مبتدی، از این حقیقت غافل بوده و برخی نیز با پرداخت بهایی گزاف این درس را فرا خواهند گرفت.

۷- به دنبال گله رفتن

یکی دیگر از اشتباهاتی که تریدر های تازه‌کار مرتکب می‌شوند، پیروی و دنباله‌روی کورکورانه از دیگران است که درنهایت یا منجر به ورود به سهم در سقف‌های قیمتی یا خروج از آن‌ها در کف‌های قیمتی می‌گردد.

معامله‌گران متبحر روند را دوست خود می‌دانند اما درعین‌حال می‌دانند که وقتی سهمی مملو از بازیگر شد، وقت خروج از آن فرارسیده است.

این در حالی است که معامله‌گران تازه‌کار تا مدت‌ها پس از خروج پول‌های هوشمند از سهم، در آن باقی می‌مانند. ضمناً، تریدرهای تازه‌کار از اعتمادبه‌نفس کافی جهت رفتار خلاف روند نیز برخوردار نیستند.

۸- عدم تمرین

اشتباه معامله‌گران تازه‌کار این است که پیش از انجام معاملات، زمان وقت کافی صرف تمرین و تحقیق نمی‌کنند؛ اما با توجه به اینکه آن‌ها با روندهای فصلی، زمان‌بندی انتشار گزارش‌ها و الگوهای معامله‌گری که تریدر های باتجربه از آن‌ها استفاده می‌کنند، آشنایی ندارند، اهمیت تمرین بیش‌ازپیش مشخص می‌شود. متأسفانه، تمایل زیاد تریدر تازه‌کار به انجام معاملات، وی را از انجام تحقیق درباره‌ی سهم بازمی‌دارد که درنهایت، برای وی بسیار گران تمام خواهد شد.

۹- معامله در بازارهای متعدد

معامله‌گران تازه‌کار از بازاری به بازاری دیگر می پرند و یک روز در بازار سهام، یک روز در قراردادهای آتی و آپشن و یک روز هم در بازار فارکس سرمایه‌گذاری می‌کنند.

بااین‌حال، معامله‌گری در چند بازار تمرکز معامله‌گر را به‌هم‌ریخته و وی را از کسب تجربه‌ی ضروری و موردنیاز برای تبدیل‌شدن به یک حرفه‌ای و متخصص در یک بازار خاص محروم می‌کند.

۱۰- اعتمادبه‌نفس کاذب

معامله‌گری، حرفه‌ای دشوار و طاقت‌فرسا است اما اکثر معامله‌گران تازه‌کار که در ابتدای کارشان، خوش‌شانسی تازه‌کاران را تجربه می‌کنند، فکر می‌کنند معامله‌گری آن‌ها را یک‌شبه پولدار می‌کند.

چنین تفکر و برداشتی بسیار خطرناک است زیرا منجر به ایجاد حس رضایت از خود شده و معامله‌گر را به‌سوی انجام معاملات ریسکی‌تری که ممکن است حتی منجر به فاجعه شوند، سوق دهند.

خلاصه کلام

بله؛ معامله‌گری، فعالیتی سودآور است؛ اما این سودآوری تا زمانی که بتوان از وقوع اشتباهاتی که در این مقاله بدان اشاره شد، جلوگیری کرد، ادامه خواهد داشت.

بااینکه همه‌ی معامله‌گران، از هر قشر و در هر بازاری، هر از چند گاهی با اشتباهاتی ازاین‌دست روبرو خواهند شد، اما با توجه به اینکه ظرفیت و توانایی معامله‌گران تازه‌کار در مواجه، پذیرش و جبران ضررهای ناشی از این اشتباهات در مقایسه با معامله‌گران حرفه‌ای، به‌مراتب کمتر است، تریدر های مبتدی می‌بایست توجه ویژه‌ای به این موارد داشته باشند و با تمرین و تحقیق، از احتمال وقوع آن‌ها بکاهند.

گرداوری و ترجمه: ابراهیم شمسی

مطالبِ گردآوری یا ترجمه‌شده ” صرفاً ” جهت آگاهی کاربران سایت تهیه می‌شود و نشان‌دهنده نظرات مترجم نیست!

۱۰ اشتباه رایج معامله‌گران + راه‌حل

ترسناک‌ترین بخش معامله‌گری، از دست دادن پول آن‌هم درزمانی است که می‌دانید می‌توانستید جلوی آن را بگیرید! تقصیر شما بود؛ این ضررها درنتیجه اشتباهات معامله‌گری شخص شما ایجاد می‌شوند. همان‌طور که پیش‌تر بارها تأکید کردیم که بخش زیادی از زیان‌هایمان نه تقصیر بازار که از عملکرد غلط خودمان نشئت می‌گیرد! شما باید یاد بگیرید که چطور از وقوعشان جلوگیری کنید زیرا کلید موفقیت در معامله‌گری در بلندمدت، حفظ سرمایه‌تان است تا بتوانید از آن در موقعیت‌های با احتمال سود بالا استفاده کنید.

امروز می‌خواهم برخی از اشتباهات رایج معامله‌گران را به همراه راه‌حل آن‌ها با شما در میان بگذارم؛ من راه‌حل این اشتباهات را می‌دانم زیرا خودم آن‌ها را مرتکب شده‌ام. می‌دانم که شما اکنون چه حالی دارید؛ همین‌طور می‌دانم که چطور باید به شما کمک کنم تا شرایط را به نفع خود تغییر دهید.

بیش‌ازحد فکر کردن

یکی از رایج‌ترین اشتباهاتی که در میان فعالین بازار بورس دیده‌ام، تفکر بیش‌ازاندازه است؛ با این کار، معامله‌گری سخت‌تر ازآنچه هست می‌شود. هرماه با افراد زیادی در تالارهای بورس در ارتباط هستم که واضح است بیش‌ازحد درباره بازار فکر می‌کنند و اوضاع را پیچیده‌تر ازآنچه باید باشد می‌کنند. این‌ها درواقع خودشان را غرق گردابی می‌کنند که انتها ندارد.

راه‌حل: بیش‌ازحد فکر نکنید!

در مراحل اولیه یادگیری معامله کردن ما زمان بیشتری را روی دوره آموزشی و مطالعه چارت‌ها صرف می‌کنیم تا بتوانیم استراتژی و برنامه معاملاتی‌مان را تهیه کنیم؛ اما وقتی به حد معقولی از مهارت و آشنایی رسیدیم، دیگر باید چرخ‌های کمکی دوچرخه‌مان را از آن جدا کنیم، برنامه معاملاتی تهیه کنیم و معامله کنیم. نکته مهم این است که باید به روشتان بچسبید، آن را ساده نگه‌دارید و فاکتورهای خارجی را مسدود کنید. ضمناً، باید به معاملاتتان هم بچسبید، نسبت به خودتان به‌هیچ‌وجه شک و تردید نداشته باشد، اگر برنامه معاملاتی‌تان را به‌طور کامل پیاده کرده‌اید،‌به خودتان اجازه دهید تا نتیجه تمامی معاملاتتان را بدون تردید به آن‌ها و دخالت‌های بیش‌ازاندازه مشاهده کنید.

بیش‌ازحد معامله زدن

بیش‌ازحد معامله زدن به‌نوعی نقطه مقابل بیش‌ازحد فکر کردن است. تفکر “بیش‌ازحد “ عموماً مانع از اقدام به معامله می‌شود زیرا شما حتی در مورد معامله و فرصت‌های خیلی خوب هم دست‌دست می‌کنید درحالی‌که بیش‌ازحد معامله کردن یعنی شما به‌اندازه کافی در مورد عواقب و نتایج معاملاتتان فکر نمی‌کنید؛ شما زمان کافی برای یادگیری معامله صحیح و آماده‌سازی برنامه معاملاتی مناسب صرف نمی‌کنید یا اینکه آن‌قدر حرص و طمع چشمتان را پرکرده است که اصلاً نمی‌توانید تا مشاهده لبه معاملاتی‌تان در بازار صبر کنید. دلیلش هر چه که باشد، بیش‌ازحد معامله کردن راه بسیار سریعی به سمت صفر کردن حساب معاملاتی‌تان است.

اجازه دهید ایمیلی که از یکی از کاربران رها سرمایه دریافت کردم را با شما در میان بگذارم؛ وی به‌طور غیرمستقیم به من گفت که بیش‌ازحد معامله می‌کند:

جناب آقای مهندس شمسی عزیز سلام

من طی دو سه ماه گذشته سهم‌های زیادی ازجمله سشرق، خکاوه، ستران، وملت و… خریدم که تعدادشان فکر کنم به ۳۵ سهم می‌رسد اما متأسفانه اغلب آن‌ها توی ضرر هستند. به نظرتان باید چه‌کار کنم؟ ممنون میشم راهنمایی کنید.

مشخص است که این معامله‌گر بیش‌ازحد معامله می‌کند. من اصولاً فقط یک معامله انجام می‌دهم زیرا دلیلی برای افزایش تعداد معاملاتم نمی‌بینم. انجام معاملات زیاد درآن‌واحد تنها برای آن‌هایی که نگاه بلندمدت و خرید به‌قصد نگه‌داری دارند یا آن‌هایی که با ابزارهای بسیار متفاوتی، مواردی مانند جفت‌های ارزی و آتی کالا، معامله می‌کنند، مناسب است؛ اما عموماً، حضور معامله‌گران تازه‌کار در اشتباهات روان‌شناختی تریدرها اشتباهات روان‌شناختی تریدرها چندین بازارِ درآن‌واحد به معنی بیش‌ازحد معامله زدن و شاید هم اهرم سازی بیش‌ازحد حساب‌هایشان است.

راه‌حل بیش‌ازحد معامله کردن

این مسئله را درک کنید که برای پول درآوردن در این بازار بی رحم، نیاز نیست تا تعداد معاملاتتان را بالا ببرید! پیش‌تر برایتان گفتم که بیش‌ازحد ترید زدن باعث افزایش فزاینده کارمزد معاملات خواهد شد؛ متأسفانه باید عرض کنم میزان کارمزدها در بورس ایران به شکل خطرناکی بالا هست و همین کارمزدها هزینه معاملات و به‌تبع آن میزان زیان را افزایش می‌دهد.

پذیرش ریسک بیش‌ازحد

پذیرش ریسک بیش از میزانی که به لحاظ ذهنی آمادگی پذیرش از دست دادن آن رادارید، به معنای امضا کردن حکم اعدام خودتان در معامله‌گری است. باور کنید اغراق نکردم، چون ازنظر عملی ثابت‌شده است که پس از مرگ، بدترین چیزی که روح و روان انسان را به چالش می‌کشد، از دست دادن پول است! خب؛ منظور از میزانی که به لحاظ ذهنی آمادگی از دست دادنش رادارید چیست؟ ببینید؛ شما باید لحظه‌ای صبر کنید و نگاهی به اوضاع مالی‌تان بیندازید و ببینید که درواقع تا چه مقدار از پولتان را می‌توانید در هر معامله از دست بدهید؛ تحمل چقدر ضرر در هر معامله رادارید؟ برای یافتن جواب، باید با خودتان صادق باشید: مواردی همچون بدهی‌هایتان یا اقساط بانکی، مواردی از این قبیل را لحاظ کنید. هر چه میزان ریسکتان در هر معامله افزایش یابد، در انجام معاملات و پس‌ازآن، بیشتر احساساتی خواهید شد. همین‌طور عدم متنوع سازی اصولی و اصطلاحاً تک سهم شده، یک شمشیر دو لبه است که ممکن است خیلی بیشتر از چیزی که تصورش را کنید به ضررتان تمام شود!

راه‌حل: پذیرش ریسک بیش‌ازحد

ببینید چقدر از پولتان را می‌توانید از دست بدهید و درعین‌حال بر خودتان مسلط باقی بمانید. بسیار مهم است که به‌عنوان یک تریدر تازه‌کار، با مقادیر بسیار کم وارد بازار شوید تا بتوانید خودتان را از مخاطرات و هجوم احساساتتان در معامله‌گری، مصون نگه‌دارید. حتی بهتر است قبل از هر چیز در حساب آزمایشی معامله کنید، البته همان‌طور که قبلاً گفتم هرگز نباید یک حساب آزمایشی را برای مدت طولانی ادامه دهید! شما باید پاشنه آشتیل خودتان را پیدا کنید: منظورم آن نقطه ایست که ضرر بیشتر از آن را نمی‌توانید تحمل‌کنید: و این، همان مقداری است که باید به‌عنوان ریسک خودتان تعیین کنید. هرچند این موارد را به شکل بدیهی بیان نمودم؛ قطعاً مدیریت ریسک چیزی فراتر از این صحبت‌هاست.

حساسیت زیاد روی پول

اشتباه بعدی شاید نگرانی بیش‌ازحد درباره پول قبل از یادگرفتن اصول معامله باشد. مجدداً می‌خواهم ایمیل یکی دیگر از کاربران رها سرمایه را با شما در میان بگذارم:

سلام؛ من تازه وارد بورس شده‌ام و حدود ۵ میلیون سرمایه ‌دارم. می‌خواهم بدانم که سبد چند سهمی تشکیل دهم و در هر معامله چقدر باید ریسک بپذیرم؛ واقعاً این بازار را دوست دارم و علاقه‌مندم که محصولات آموزشی شمارا خریداری کنم.

خب؛ فکر می‌کنم اکثر شماها اشتباه موجود در این ای میل را یافته‌اید. اول‌ازهمه، اگر شما تازه‌کارید، اصلاً نباید نگران میزان ریسکتان در هر معامله باشید. اصلاً معنی ندارد. شما در ابتدا باید اصول معامله را بیاموزید و سپس، مدتی را در حساب آزمایشی معامله کنید تا بتوانید یک استراتژی معاملاتی برای خودتان تدوین کنید؛

نمی‌دانید استراتژی معاملاتی چیست؟ من قبلاً در یک وبینار رایگان، از سیر تا پیاز آن را در ۹۰ دقیقه توضیح دادم؛

الآن حساب آزمایشی مفید تریدر، بهترین نوع تمرین با پول مجازی است.

همه این‌ها قبل از اندیشیدن درباره واردکردن پول واقعی به بازار صورت می‌گیرد. معامله‌گرانی که بدون یادگیری و آموزش روی پولشان ریسک می‌کنند، درنهایت، تمامی پولشان را از دست خواهند داد، این را شک نکنید! همچنین اینکه کسی به شما بگوید می‌خواهد با پولی که از معاملات به دست می‌آورید، دوره آموزشی‌تان را بخرد، درست مانند این است که قبل از آموزش پرواز، با هواپیمای ۷۴۷ بوئینگ، بپرد؛ اگر این کار را انجام دهید، سقوط می‌کنید و اگر قبل از یادگیری اصول، معامله کنید، حساب معاملاتی‌تان سقوط خواهد کرد!

راه‌حل حساسیت زیاد روی پول

در حال حاضر به پول فکر نکنید؛ روی آموزش متمرکز شوید. به‌جای اینکه ذهنتان را درگیر پول و سود کنید، نگران یادگیری و آموزش اصول باشید. نگران تسلط و اشراف یافتن بر استراتژی معاملاتی‌تان و تبدیل‌شدن به معامله‌گری حرفه‌ای باشید. با این کار، شما خودتان را برای معامله با پول واقعی آماده می‌کنید و رشد خواهید کرد.

ضمناً، اگر می‌خواستید با پول به‌دست‌آمده از معاملاتتان، دوره آموزشی بخرید، امیدوارم اکنون، از تصمیمتان منصرف شده باشید؛ شما در هیچ کاری بدون آموزش کافی و وافی، نمی‌توانید موفق شوید! هرچند قصدم تبلیغ چیزی نیست چراکه نیازی به آن ندارم، اما محصولات آموزشی رها سرمایه قطعاً در این راه بکارتان خواهد آمد.

حسرت فرصت‌های سوخته

دنبال کردن بازار بعد از دست دادن یک سیگنال هم از دیگر اشتباهات رایج افراد است. اغلب، معامله‌گران بعد از دست دادن یک معامله که آن را زیر نظر داشتند، سعی می‌کنند بازار را دنبال کنند؛ آن‌ها با از دست رفتن فرصت، به درون بازار می‌پرند چون از عدم انجام آن معامله و اینکه به خودشان اعتماد نکردند،‌ احساس تأسف و عصبانیت می‌کنند؛ با این ورود ناگهانی، در قیمت بدی وارد معامله می‌شوید که به حد ضرر بزرگ‌تر و اندازه خرید کوچک‌تری می‌انجامد؛ ضمناً، احتمال کسب سود کمتری هم خواهید داشت.

راه‌حل: حسرت فرصت‌های سوخته

بسیار ساده است، منتظر ورود در یک نقطه دیگر باشید. راه‌حل این است که بعد از دست دادن یک سیگنال، دست از تعقیب بازار بردارید. شما باید صبور باشید و منتظر فرصت ورود مجدد به معامله باشید.

عدم اعتمادبه‌نفس کافی

عدم اعتماد به خود یا باور نداشتن به توانایی‌های معاملاتی‌تان مشکل بزرگ بسیاری از معامله‌گران بازار بورس است. به‌آسانی می‌توان معامله کردن را پیچیده‌تر ازآنچه هست، ‌کرد. افراد اغلب فکر می‌کنند که معامله کردن بسیار سخت است یا کاری است که به ریاضیات قوی نیاز دارد؛ اما این باورها صرفاً عقایدِ محدودکننده‌ای هستند که منجر به تضعیف باور شخص به خودش می‌شوند.

عدم باور و اعتماد محض به استراتژی و برنامه معاملاتی‌تان اشتباهی بزرگ است زیرا شما قبل از اینکه وارد دنیای معامله‌گری شوید و احساساتتان را درگیر کنید، آن‌ها را آموخته‌اید (دست‌کم من امیدوارم که همین‌طور باشد). درنتیجه، شمای احساسی (وقتی‌که معامله زده‌اید) باید به ایده‌ها و برنامه‌هایی که در آن دوره آماده و تدوین کرده‌اید، اتکا کنید و به خودتان تردید نداشته باشید.

راه‌حل فقدان اعتمادبه‌نفس

یاد بگیرید به شمتان اعتماد کنید؛ شما باید اعتماد به شم و شهودتان را تقویت کنید. تمامی مواردی که آموخته‌اید و تمامی تجارب معاملاتی‌تان در شکل‌گیری شم شما نسبت به بازار دخیل‌اند و شما باید به آن گوش‌داده و نحوه اتکا به آن را بیاموزید.

توجه بیش‌ازحد به اخبار

توجه بیش‌ازحد به اخبار و داده‌های خارجی دیگر ازجمله اشتباهات فاحش و البته متداول معامله‌گران است. اگر مقالات من را در این سایت دنبال کرده باشید، می‌دانید که خیلی علاقه‌مند به معامله بر اساس اخبار نیستم! درواقع، به نظر من توجه بیش‌ازاندازه معامله‌گر به رویدادهای خبری و تأثیر احتمالی آن‌ها بر بازار، کار اشتباهی است. شما می‌توانید هرچه که بخواهید را در روزنامه‌های اقتصادی مثل دنیای اقتصاد یا در اینترنت پیدا کنید اما این‌ها برای معامله‌گر بسیار خطرناک است. اگر می‌خواهید خلاف تصمیم معاملاتی‌تان را به خودتان ثابت کنید، قطعاً دلایلی را پیدا خواهید کرد و اگر هم بخواهید درستی تصمیمتان را دریابید، بازهم دلایل و مدارک کافی دال بر آن را پیدا خواهید کرد؛ اما در انتهای روز، معامله‌گران موفق، متغیرهای خارجی را مسدود ساخته و روی استراتژی معاملاتی خودشان متمرکز می‌شوند.

راه‌حل توجه بیش‌ازحد به اخبار

خوب اخبار را نادیده بگیرید! اگر شما با استفاده از تحلیل تکنیکال یک روش معاملاتی را برای خودتان طراحی کردید، باید به آن بچسبید و آن را اشتباهات روان‌شناختی تریدرها دنبال کنید چراکه آن، لبه معاملاتی‌تان است. همان‌طور که مارک داگلاس بزرگ گفته است، شما باید یک لبه معاملاتی قابل‌تعریف برای خود داشته باشید تا بتوانید آن را طی زمان کافی اجرا و پیاده‌سازی کنید تا اوضاع را به نفع خود دربیاورید؛ اما اگر لبه معاملاتی شما صرفاً اندیکاتورهای درهم‌وبرهم، اخبار و احساسات است، شما دیگر معامله نمی‌کنید؛ بلکه در حال قمار هستید!

تحلیل به خوردِ نمودار دادن!

افراد سعی دارند به‌زور معاملاتی که وجود ندارند را انجام دهند. آن‌ها آن‌قدر عجله دارند که پول دربیاورند که برای خودشان فرصت‌هایی را می‌سازند که اصلاً وجود خارجی ندارند! این مسئله، چیزی شبیه بیش‌ازحد معامله زدن است اما نکته اینجاست که بهترین معامله‌ها را به‌وضوح می‌توانید روی چارت مشاهده کنید. اگر بدانید که دقیقاً چه می‌خواهید، دیگر نباید در چارت‌ها ریز شوید تا بتوانید آن را بیابید. اگر دیدید که باید از دیگران بپرسید که آیا این معامله خوب است یا نه به‌احتمال‌زیاد، بدانید که معامله خوبی نیست و دست‌کم، ارزش ریسک کردن پولتان را ندارد.

راه‌حل برای تحلیل‌های موهومی

بهترین معامله‌ها را اغلب می‌توان به‌وضوح روی چارت‌ها تشخیص داد. سؤال اینجاست که آیا شما دانش و مهارت کافی برای تشخیص این معاملات رادارید و آیا پس‌ازآن، اعتمادبه‌نفس کافی برای به‌پیش رفتن را در خود مشاهده می‌کنید؟

احساس نیاز به انجام معامله

معامله‌گران زیادی به حضور در بازار معتاد می‌شوند. آن‌ها به آدرنالین و دوپامینی که پس از ورود به بازار در ذهنشان ترشح می‌شود، معتاد شده‌اند. درنتیجه، وقتی‌که معامله نمی‌کنند، احساس نامساعدی دارند و تنها چیزی که حالشان را خوب می‌کنند، تزریق یک معامله به رگ‌هایشان است! البته جزئیات این سناریو را در وبینار روانشناسی بازار بورس مطرح نمودم. شاید شما آن‌قدرها هم به معامله زدن معتاد نباشید اما هنوز هم احساس می‌کنید حتماً باید در بازار حضورداشته باشید. شما احساس می‌کنید چون در بازار نیستید، پس پولی به دست نمی‌آورید یا احساس می‌کنید هرچه تعداد معاملاتتان را بیشتر کنید، احتمال و شانس پول درآوردنتان را هم بیشتر می‌کنید. خب؛ من در همین‌جا به شما می‌گویم که این احساسات و تفکرات منجر به شکست و ضرر شما در درازمدت خواهند شد.

راه‌حل احساس نیاز به انجام معامله

باور کنید بازار جریانی تمام‌نشدنی از فرصت‌هاست. بازار همیشه وجود خواهد داشت؛ جریان مثبت امروزی تمام خواهد شد و یک موج بزرگ دیگر در گوشه‌ای دیگری از بازار یا بازارهای دیگر شکل خواهد گرفت. پس نگران از دست رفتن فرصت‌های امروز نشوید؛ شما باید بتوانید در بازار بمانید؛ این بدان معناست که باید با کاستن از تعداد معاملاتتان، سرمایه‌تان را حفظ کنید. یادمان نرود که برخی مواقع، معامله نداشتن خود یک موقعیت سود ده معاملاتی است!

عدم دانش کافی

همان‌طور که قبلاً هم گفتم، ما ایمیل‌های زیادی از فعالین بازار بورس دریافت می‌کنیم که قصد دارند از معامله‌گری پول به دست بیاورند و سپس، اقدام به خرید دوره‌های آموزشی کنند. این ایمیل‌ها مرا به خنده می‌اندازد. مهم نیست قرار است از دوره‌های ما استفاده کنند یا دوره‌های دیگر، نکته مهم این است که شما حتماً قبل از انجام معامله در بازار با پول واقعی، آموزش ببینید. هیچ‌کس نمی‌خواهد در بازار ضرر کند؛ بهترین راه برای جلوگیری از ضررهای غیرضروری، آموزش دیدن قبل از شروع کار است.

راه‌حل عدم دانش کافی

روی خودتان سرمایه‌گذاری کنید؛ روی آموزش و یادگیری اصول معامله‌گری سرمایه‌گذاری کنید. شما باید نحوه خواندن چارت، از چپ به راست را بیاموزید. این مهارت نه‌تنها در معامله‌گری که در خواندن چارت‌ها و درک اطلاعات مربوط به‌حساب بازنشستگی‌تان، سرمایه‌گذاری درزمینهٔ کاری‌تان یا مسائل دیگر به شما کمک کند. همه بازارها چارت‌های قیمتی خاص خود رادارند و اگر خواندن و تفسیر آن‌ها را بلد نباشید، به خودتان کم‌لطفی می‌کنید. پس اگر می‌خواهید معامله‌گر شوید، باید حتماً خواندن و معامله بر اساس تحلیل تکنیکال و الگوهای نموداری را بیاموزید و باید این توانایی را قبل از ورود به بازار و به خطر انداختن سرمایه‌تان کسب کنید.

آشنایی با روانشناسی بازار بورس و سرمایه گذاری

روانشناسی بازار بورس اهمیت زیادی دارد و به افراد کمک می‌کند تا در مواقع لزوم، احساسات خود را کنترل کنند و اشتباهاتشان را به حداقل برسانند. در واقع می‌توان گفت که هدف اصلی روانشناسی در بورس، رسیدن به یک آرامش درونی برای کنترل احساس و هیجان در شرایط سخت می‌باشد. به‌عنوان مثال نگه داشتن یک سهم به مدت طولانی در پرتفوی به این معناست که فرد می‌خواهد از بروز زیان اجتناب کند. البته گاهی اوقات همین مفهوم اجتناب از زیان موجب می‌شود تا فرد همین که سود کمی عایدش شد، فوراً اقدام به فروش سهامش نماید. موارد گفته شده تنها بخشی از مواردی هستند که تریدرها به دلیل عدم برخورداری از مهارت‌های روانشناختی از خود بروز می‌دهند و متحمل ضرر و زیان‌هایی می‌شوند. برای کسب اطلاعات بیش‌تر در رابطه با اهمیت روانشناسی در بازار سرمایه‌گذاری و معاملات، با ادامه‌ی این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ همراه باشید.

کاربرد روانشناسی بازار بورس در معاملات

تاثیر روانشناسی بازار بورس در معاملات بورسی

بازارهای مالی مثل بازار بورس تهران، به همان میزان که می‌توانند موجب چند برابر کردن سرمایه و افزایش سودآوری شوند، همان‌قدر هم می‌توانند پرخطر باشند و باعث از بین رفتن سرمایه‌ی افراد در مدتی کوتاه شوند. از این رو می‌توان گفت که روانشناسی بازار بورس و دیگر بازارهای مالی و شناخت رفتار سرمایه‌گذاران از عوامل اصلی برای موفقیت در این بازارها به حساب می‌آید. این که افراد بتوانند در‌ کنار تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال خود، متوجه شوند که بهترین زمان برای ورود به بازار بورس یا سهم مورد نظرشان چه موقع است؟ این‌که چه زمانی پول‌ها از بازارهای موازی همچون طلا، ارز یا مسکن خارج و به سمت بازار بورس هدایت می‌شوند؟ یا اینکه پول هوشمند، چه زمانی وارد سهام یا صنعتی خاص خواهد شد؟ تشخیص تمام این موارد و نمونه‌های دیگری از این دست، با کمک روانشناسی و رفتارشناسی در بازار بورس و سرمایه‌گذاری میسر خواهد شد.

اشتباهات رایج روانشناختی در معاملات بورسی

آشنایی با اشتباهاتی که اغلب افراد در هنگام ورود به بورس و فعالیت در آن مرتکب می‌شوند، به آن‌ها کمک می‌کند تا ۹۵ درصد از وقوع این اشتباهات جلوگیری کنند. به هر حال بخش بزرگی از یک تجارت موفق وابسته به تسلط افراد روی ذهن و افکارشان می‌باشد. در ادامه‌ی این بخش راجع به ۳ اشتباه رایج روانشناختی که سرمایه‌گذاران مرتکب می‌شوند، صحبت خواهیم کرد. چنانچه با هر کدام از آن مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنید، می‌توانید راه حل آن را در این قسمت بخوانید.

۱. سرمایه‌گذاری فومو (FOMO)

سرمایه گذاری فومو

عبارت فومو (FOMO) مخفف Fear of missing out و به معنای ترس از دست دادن است. در مبحث روانشناسی بازار بورس سرمایه‌گذار فومو به شخصی گفته می‌شود که نسبت به هر سرمایه‌گذاری که می‌خواهد انجام دهد، به شدت خوش‌بین است. خب به هرحال ممکن است که این سرمایه‌گذاری درست باشد و فرد به این فکر می‌کند که اگر این فرصت سرمایه‌گذاری را از دست بدهد، دیگر چنین فرصتی برایش پیش نخواهد آمد!

همه‌ی ما موافقیم که استدلال بالا چقدر غیر منطقی به نظر می‌رسد. اما با این همه این استدلال، تفکر خیلی از سرمایه‌گذاران است و می‌تواند به شدت برای آن‌ها دردسرساز باشد. چرا که آن‌ها را وادار به انجام دو کار خواهد کرد. اول اینکه باعث می‌شود آن‌ها به سراغ اولین فرصت سرمایه‌گذاری که می‌بینند بروند. حتی اگر این فرصت درست نباشد. مورد دوم که از اولی هم بدتر می‌باشد، این است که فرد مبلغ سرمایه‌گذاری خود را بالا خواهد برد. خب شخص با خودش فکر می‌کند که اگر قرار است سودی از این سرمایه‌گذاری نصیبم شود، چرا فقط چندصد یا چند هزار دلار روی آن سرمایه‌گذاری کنم؟ اما چه اتفاقی می‌افتد که این موقعیت (با اینکه اصلا انتظار نمی‌رفت)، منجر به ضرر شود؟ روانشناسی بازار بورس به شما می‌گوید که فرصت‌های از دست رفته بخشی از بازی است و گاهی اوقات اتفاق می‌افتد. پس نگران نباشید!

راه‌حل روانشناسی بازار بورس برای سرمایه‌گذاران فومو

روانشناسی بازار بورس به سرمایه‌گذاران فومو که نگران ترس از جا ماندن از فرصت‌های پیش آمده هستند، پیشنهاد می‌کند که از چت‌روم‌ها یا اتاق‌های گفتگو تا حد امکان فاصله بگیرند. حداقل به‌مدت یک هفته به تنهایی خرید و فروش کنید. حتی اگر سایر سرمایه‌گذاران را در شبکه‌های اجتماعی دنبال می‌کنید، از آن‌ها نیز فاصله بگیرید. پس خودتان را محدود به برنامه‌ریزی‌هایتان کنید و به تنهایی معامله انجام دهید. خب شما در شبکه‌های اجتماعی و چت‌روم‌ها شاهد پول درآوردن بقیه‌ی افراد هستید و این موضوع ترس از جا ماندن و از دست دادن فرصت‌های آینده را به تدریج به شما القا خواهد کرد. البته چت‌روم‌ها و شبکه‌های اجتماعی در کل بد نیستند. اما فاصله‌گیری از آن‌ها برای مدتی به سرمایه‌گذاران فومو توصیه می‌شود. این کار به افراد کمک می‌کند تا استراتژی‌های معاملاتی و زمان مناسب برای ورود و خروج به سهم را بدانند و معاملاتشان را بدون هیچ‌گونه وابستگی انجام دهند.

۲. سرمایه‌گذاری انتقام‌جویانه (Revenge)

سرمایه‌گذاری انتقام‌جویانه

در مبحث روانشناسی بازار بورس منظور از سرمایه‌گذاران انتقام‌جو، افرادی هستند که حاضرند کل حسابشان را نابود کنند و تنها به‌خاطر یک بار ضرر در یک روز یا یک هفته، همه چیز را از دست بدهند. این دسته از سرمایه‌گذاران، هر چیز را که در رابطه با اندازه‌ی مناسب پوزیشن و جایگاه بلدند را دور می‌ریزند و دیوانه‌وار برای برگرداندن ضرر خود، سرمایه‌گذاری می‌کنند. این روش ممکن است یکی دوبار جواب دهد و با انجام آن اتفاقی هم نیفتد. اما ادامه‌ی این روند می‌تواند به شدت به سرمایه‌گذاران آسیب بزند. به یاد داشته باشید که بازار نگران شما یا سرمایه‌تان نیست! بلکه این خود شما هستید که باید مسئولیت‌های سرمایه‌هایتان را به عهده بگیرید. پس اگر سرمایه‌گذاری انتقام‌جویانه موجب شده تا شما همه‌ی سرمایه‌تان را از دست دهید، لطفاً با خودتان صادق باشید و جلوی این مشکل را بگیرید.

راه‌حل روانشناسی بازار بورس برای سرمایه‌گذاران انتقام‌جو

روانشناسی بازار بورس برای سرمایه‌گذاران انتقام‌جو، یک راه‌حل اشتباهات روان‌شناختی تریدرها بسیار ساده ارائه می‌دهد. اگر مشکلتان این است که ضرر و زیان‌ها آنقدر شما را ناراحت می‌کنند که به سرتان می‌زند تا از بازار انتقام بگیرید، یعنی درگیر سرمایه‌گذاری مبالغ هنگفت هستید. بنابراین در این حالت باید اندازه‌ی پوزیشن را پایین بیاورید و در اندازه‌ی کوچکتری معامله کنید. در این صورت شاید دیگر از ضررهای هنگفت ناراحت نشوید و در نتیجه به جای تصمیم‌های احساسی، تصمیمات منطقی بگیرید. هر استراتژی معاملاتی که انتخاب کنید، هر ازچندگاهی با ضرر همراه خواهد بود. اما مهم این است که مطمئن باشید که تعداد دفعات برد شما از باخت‌هایتان بیش‌تر بوده. پس اگر اندازه‌ی پوزیشن شما از تعادل خارج شده و در حال معامله از سر خشم و انتقام هستید، قطعاً در آخر سود نخواهید کرد. پس واقع‌نگر باشید و بدانید که بازار هر روز در حال نوسان است و اشتباهات روان‌شناختی تریدرها شما نمی‌توانید آن ‌را کنترل کنید.

۳. اشتباه شرط‌بندی (Gambler’s Fallacy)

اشتباه شرط‌بندی به چه معناست

از نظر روانشناسی بازار بورس ممکن است که این مورد یک اشتباه روانی نباشد. بلکه یک برداشت رایج غلط از برخی اشتباهات اساسی باشد و موجب شود که افراد انتخاب‌های ضعیفی در سرمایه‌گذاری داشته باشند. حتی در برخی مواقع، باعث اوضاع پیچیده‌ شود و به ضررهای هنگفت ختم شود. این موضوع به ظاهر خیلی از دنیای سرمایه‌گذاری فاصله دارد و همان‌طور که احتمالاً از اسم آن می‌توانید حدس بزنید، مربوط به کسانی است که قمار و شرط‌بندی می‌کنند. مطمئناً نباید با سرمایه‌گذاری مثل شرط‌بندی برخورد کرد. اما اشتباه شرط‌بندی به ما می‌گوید که یک سری اتفاقات به نوعی بر روی نتیجه‌ی بعدی تاثیر دارند. در واقع، بر اساس این استدلال، نوعی تعادل همیشگی باید وجود داشته باشد. متاسفانه بسیاری از سرمایه‌گذاران در دام این مغالطه می‌افتند؛ یعنی فکر می‌کنند که اگر مثلا در ۵ فرصت سرمایه‌گذاری ضرر کرده باشند، در فرصت‌های بعدی برد با آن‌هاست که کاملاً اشتباه است.

نکته: طبق روانشناسی بازار بورس بسیاری از سرمایه‌گذاران تمایل دارند که بعد از یک دوره ضرر، اندازه‌ی پوزیشن را افزایش دهند. چرا که احساس می‌کنند، شانسشان به زودی عوض می‌شود. اما واقعیت این است که این اقدام تنها ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد. بنابراین احتمال موفقیت با تمام وقت‌هایی که ضرر وجود داشته، برابری خواهد کرد. به یاد داشته باشید که بازار نمی‌داند و البته اهمیتی هم نمی‌دهد که افراد در معاملات اخیر خود برنده بودند و یا بازنده. پس بهتر است حواستان را جمع کنید!

راه‌حل روانشناسی بازار بورس برای اشتباه شرط‌بندی

راه‌حلی که روانشناسی بازار بورس برای اشتباه شرط‌بندی ارائه می‌دهد بسیار آسان است و به راحتی قابل درک می‌باشد. حال که با مفهوم مغالطه‌ی شرط‌بندی آشنا شدید، باید حواستان را جمع کنید و فقط مطمئن شوید که تحت تاثیر این طرز فکر قرار نمی‌گیرید. سعی کنید هر سرمایه‌گذاری را مستقل از سرمایه‌گذاری‌هایی که قبلا انجام دادید در نظر بگیرید. اگر چندین بار پشت هم ضرر کردید، به این معنا نیست که دفعه‌ی بعد حتما سود می‌کنید و بر عکس این موضوع نیز صادق است. به یاد داشته باشید که تجارت به نوعی بازی اعداد است و شما باید این اشتباهات روانی را از بین ببرید و روی سرمایه‌گذاریتان تمرکز نمایید. با این کار می‌توانید سرمایه‌گذاری خود را گسترش دهید. به یاد داشته باشید که بازار سهام، جایی برای افراد ضعیف احساساتی نیست. پس با همه چیز منطقی برخورد کنید.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ راجع به روانشناسی بازار بورس و کاربرد آن در معاملات و سرمایه‌گذاری صحبت کردیم. روانشناسی به‌عنوان یک مهارت در بورس به شمار می‌آید که سرمایه‌گذاران موفق در کنار مباحث بنیادی و تکنیکال از آن برای انجام معاملات صحیح استفاده می‌کنند. افرادی که به این مهارت کاربردی مجهز نباشند، نمی‌توانند در بازار سرمایه فعالیت داشته باشند و پس از گذشت مدت زمان کوتاهی با این بازار خداحافظی خواهند کرد و یا ممکن است دچار مشکلاتی در بهداشت روان شوند. بنابراین توصیه می‌شود که پیش از ورود به دنیای بورس علاوه بر یادگیری مهارت‌های تکنیکی زمانی را هم برای یادگیری روانشناسی در بورس تخصیص دهید تا بتوانید به سودهای خوبی از این بازار فوق‌العاده دست یابید. چراغ ، به عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با ارائه‌ی نکات و دوره‌های کاربردی آموزش بورس، از شما یک سرمایه‌گذار موفق بسازد.