افزایش دامنه نوسان به ١٠ درصد در سال ۱۴۰۱
نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: براساس تصمیمات اولیه اتخاذ شده قرار بر این است که دامنه نوسان در سال آینده تا ١٠ درصد تغییر کند.
به گزارش «کالاخبر» به نقل از ایرنا، بعد از ورود شاخص بورس به مدار نزول، تغییر موقت دامنه نوسان به عنوان راهی برای کاهش نوسانات ایجاد شده در بازار سهام در دستور کار مسوولان سازمان بورس قرار گرفت که با اجرای آن توانستند تا حدودی از ضرر و زیان سهامداران را در این بازار و کاهش هیجانات جلوگیری کنند.
براساس این گزارش، از چند ماه گذشته و به دنبال تصمیمات مختلف اتخاذ شده برای بهبود روند معاملات بورس، زمزمه‌هایی از تغییر دامنه نوسان مطرح و اعلام شد که سازمان بورس در حال انجام برخی برنامه ریزی‌ها برای اعمال تغییرات در دامنه نوسان است.
به دنبال مطرح شدن چنین بحث‌هایی در بین اهالی بازار سهام، چندی پیش «مجید عشقی»، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار از تغییر دامنه تا پایان سال جاری خبر داد و اعلام کرد: اکنون با توجه به جمع بندی پیشنهادات بورس‌ها در خصوص دامنه نوسان امید می‌رود تا پایان سال شاهد تغییر تدریجی دامنه نوسان باشیم، زیرا هر گونه مداخله خارج از نظام بازار (عرضه و تقاضا) حکایت تلخ قیمت‌گذاری دستوری است.
اکنون و با توجه به نزدیک شدن به روزهای پایانی سال، اکثر فعالان حاضر در بازار در انتظار اعمال تغییراتی در دامنه نوسان هستند که در این خصوص «محسن خدابخش»، نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار به آخرین تصمیمات اتخاذ شده در زمینه تغییر دامنه نوسان اشاره کرد و افزود: اینکه عنوان می‌شود دامنه نوسان در هیچ جای دنیا وجود ندارد، بحثی کاملا اشتباه است، بلکه در همه بازارهای دنیا محدودیت و توقف‌هایی برای معاملات در نظر گرفته شده تا قیمت سهام شرکتها بیشتر از میزان مشخص افت نکند.
وی اظهار داشت: در چند وقت گذشته شاهد ورود گسترده سهامداران خرد در بازار سرمایه ایران بودیم که باید در تصمیم گیری‌ها این مساله را هم مدنظر قرار بدهیم.
سرمایه‌گذاران خرد علاقمند به ورود مستقیم در بازار سرمایه هستند که رفتار حرفه‌ای نیست
خدابخش تاکید کرد: سرمایه‌گذاران بیشتر از آنکه از طریق صندوق های سرمایه‌گذاری اقدام به ورود غیرمستقیم در بازار کنند، علاقمند به ورود مستقیم در بازار سرمایه هستند که این موضوع خیلی مرسوم و حرفه‌ای نیست.
نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه متاسفانه سهامداران چنین تصوری دارند که کمک گرفتن از کارشناسان خبره بازار برای سرمایه‌گذاری بهتر در بورس اقدامی هزینه زا است، گفت: اکنون بازار سرمایه کشور وارد مسیری شده است که افراد زیادی با هر میزان سرمایه به این بازار ورود کرده‌اند؛ بنابراین این افراد با کوچک‌ترین اتفاقی به سرعت تحت تاثیر قرار می‌گیرند و شروع به رفتارها و تصمیم گیری‌های لحظه‌ای در بازار می‌کنند.
بخش زیادی از بازار سرمایه ایران را افراد مبتدی تشکیل داده‌اند
وی افزود: برای مثال زمانی که قیمتهای جهانی بر اثر جنگ روسیه و اوکراین با تغییر و تحولات همراه شد، بورس چگونه تغییر روند خواهد داد؟ ممکن بود سهامداران شروع به خرید و فروش‌های متهورانه کنند؛ وجود چنین مسایلی باعث شده تا سازمان بورس آنها را در تصمیم‌یری‌های خود برای تغییر دامنه نوسان مورد توجه قرار دهد.
خدابخش گفت: برخی معتقدند که دامنه نوسان همراه با کشورهای دنیا به ٢٠ درصد تغییر پیدا کند، اما با توجه به اینکه بخش زیادی از بازار سرمایه ایران را افراد مبتدی تشکیل داده‌اند و شامل سهامداران خرد میشوند، این اقدام چندان با وضعیت بازار جور نیست و نمی‌توان اقدام به اجرای آن کرد.
افزایش دامنه نوسان تدریجی خواهد بود
به گفته نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، در کنار این مسایل ما معتقد به افزایش دامنه نوسان هستیم که این اتفاق باید به صورت تدریجی رخ دهد.
وی ادامه داد: تا زمانی که اقتصاد کشور قابلیت پیش‌بینی‌پذیری نداشته باشد؛ نمی‌توان دامنه نوسان را در اعداد بالا مانند ٢٠ درصد یا ٣٠ درصد افزایش داد؛ چراکه یکباره سهامداران تحت تاثیر تصمیمی مانند افزایش احتمالی قیمت گاز تا ٦٠ درصد متضرر میشوند و دارایی‌های خود را از دست خواهند داد.
خدابخش تاکید کرد: اگر بازار بتواند به شرایط ثبات بازگردد به طور حتم برنامه‌هایی را برای افزایش دامنه نوسان خواهیم داشت و آنها را به مرحله اجرا می رسانیم.
تغییر دامنه نوسان بورس تا ١٠ درصد در سال آینده
نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: براساس تصمیمات اولیه اتخاذ شده قرار بر این است که دامنه نوسان تا ١٠ درصد تغییر کند.
وی با بیان اینکه این اقدام جزو برنامه‌های مدنظر سازمان بورس است و مقرر شده تا دامنه نوسان به صورت تدریجی و یک درصد یک درصد اضافه شود، گفت: این اتفاق به صورت فصلی انجام خواهد شد، اما در کل تغییر دامنه نوسان وابسته به شرایطی است که در هیات مدیریت مطرح و تصمیم گیری شود.
خدابخش ادامه داد: در بازار سرمایه هیچ چیز قطعی و آزمایشگاهی نداریم، پس به هیچ عنوان نباید در تصمیم گیری‌ها به سرعت و بدون حساب کتاب قدم برداریم، بلکه باید به طور حتم خود را در تصمیم گیری‌ها جای هم خریدار و هم فروشنده و نحوه تفکر آنها بگذاریم.
نایب رییس هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در یک هفته پایانی سال هیچ اتفاق و تغییری در دامنه نوسان رخ نمی‌دهد و به احتمال زیاد درصد در نظر گفته شده از سال ١٤٠١ اجرایی خواهد شد.
نحوه تغییر کارگزاری بورس
سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار به منظور استفاده از امکانات دیگر کارگزاری ها می توانند کارگزاری خود را به روش آنلاین تغییر داده و یا همزمان در دو یا بورس چگونه تغییر روند خواهد داد؟ سه کارگزاری فعالیت داشته باشند. برای این منظور سهامدار می بایست ابتدا در کارگزاری دیگر ثبت نام نموده و برای استفاده از امکان خرید و فروش در کارگزاری جدید از گزینه تغییر کارگزار ناظر استفاده نماید.
برای مشاوره تغییر کارگزاری بورس
برای مشاوره تغییر کارگزاری بورس
عناوین اصلی این مقاله
سرمایه گذاران بورس و اوراق بهادار، در انتخاب نوع کارگزاری بورس خود مختار بوده و می توانند پس از دریافت کد سجام در هر یک از کارگزاری های رسمی و مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار ثبت نام نمایند. تفاوت عمده کارگزاری ها در امکاناتی است که به مشتریان خود ارائه می دهند.
از مهم ترین امکانات ارائه شده توسط هر کارگزاری می توان به امکان خرید و فروش آنلاین، اطلاع رسانی به موقع، بسته های آموزشی و باشگاه مشتریان اشاره نمود. اما شاید بتوان مهم ترین نکته در انتخاب یک کارگزاری را سرعت بروز رسانی قیمت سهام ها و همچنین راحتی کار با نرم افزار های تحت وب و اپلیکیشن های موبایلی آن دانست.
همین تفاوت در امکانات ارائه شده توسط کارگزاری ها به مشتریان خود، سبب شده تا بعضی از سهامداران به دنبال اینکه چگونه کارگزاری خود را تغییر دهیم. به همین دلیل در ادامه این مقاله نحوه تغییر کارگزاری به روش آنلاین، مراحل بعد از تغییر کارگزاری و مفهوم کارگزار ناظر و تغییر آن آورده شده است.
تغییر کارگزاری بورس
طبیعتا همه سهامداران بورس و فرابورس برای خرید و فروش سهام های خود می بایست در یکی از کارگزاری های رسمی ثبت نام و احراز هویت نموده اند. با این حال در صورتی که سهامدار از امکانات کارگزاری ای که در آن عضو بوده راضی نباشد و به دنبال تغییر کارگزاری باشد و یا جهت اطمینان از انجام معاملات خود در صورت قطع شدن سیستم آنلاین یک کارگزاری، این امکان را دارد که به طور هم زمان در یک یا چند کارگزاری دیگری نیز ثبت نام و احراز هویت نماید.
برای ثبت نام در یکی دیگر از کارگزاری ها و یا تغییر کارگزاری به عنوان مثال تغییر کارگزاری اقتصاد بیدار بورس چگونه تغییر روند خواهد داد؟ به کارگزاری مفید، نیازی به ثبت نام مجدد در سامانه سجام نمی باشد، چرا که قبلا برای دریافت کد بورسی ثبت نام در این سامانه توسط سهامدار انجام شده است، در این حالت تنها کافی است ثبت نام در کارگزاری جدید توسط سهامدار انجام شود.
اغلب کارگزاری ها در ابتدای ثبت نام با استفاده از کد پیگیری سجام و تایید آن توسط کاربر، اطلاعات سهامدار را از سامانه سجام دریافت می کنند تا مراحل ثبت نام راحت تر انجام شود. می توانید با تایید کد پیگری سجام که به تلفن همراه شما ارسال می گردد در کوتاه ترین زمان تغییر کارگزاری داده و در کارگزاری جدید ثبت نام نمایید.
حتما بخوانید: سامانه سجام
مراحل بعد از تغییر کارگزاری بورس
سهامداران بورس با ثبت نام در کارگزاری جدید تنها یک گام با تغییر کارگزاری فاصله دارند و آن هم احراز هویت برای کارگزاری جدید می باشد. احراز هویت کارگزاری ها اغلب به صورت مراجعه حضوری سهامدار همراه با مدارک لازم برای احزار هویت به یکی از دفاتر پیشخوان دولت و یا شعب کارگزاری ها انجام می شود، اما برخی از کارگزاری ها احراز هویت در محل را با ارسال نماینده آن کارگزاری به محل سکونت سهامدار انجام می دهند.
با احراز هویت در کارگزاری جدید، نام کاربری و رمز عبور جهت استفاده از سیستم آنلاین ( بر خط ) در اختیار سهامدار قرار گرفته که با ورود به پنل کاربری می توان از امکاناتی که کارگزاری جدید در اختیار سهامدار قرار می دهد، استفاده نماید.
مفهوم کارگزار ناظر و نحوه تغییر آن
سهامدار پس از تغییر کارگزاری، می تواند کلیه سهام هایی که از قبل در سبد سهام خود داشت را در پنل کاربری کارگزاری جدید نیز مشاهده نموده و حتی برای خرید سهام جدید و یا سهام هایی که از قبل داشته اقدام نماید، اما برای مشاهده و یا فروش سهمی که با استفاده از پنل کاربری کارگزاری قبلی خرید نموده، ابتدا باید درخواست تغییر کارگزار ناظر به روش آنلاین دهد.
برای هر سهامی که قبلا در پنل کاربری کارگزاری قبلی توسط سهامدار خریداری شده است روال تغییر کارگزار ناظر بدین صورت می باشد که، پس از خرید سهم مورد نظر در کارگزاری جدید، ابتدا گزینه تغییر کارگزار ناظر را انتخاب نموده و سپس نماد بورسی سهام مدنظر را جستجو کرده و با استفاده از گزینه آخرین معامله در این کارگزاری انجام شده درخواست تغییر ناظر برای سهم مد نظر داده شود.
همانطوری که در مراحل تغییر کارگزاری توضیح داده شد، تغییر ناظر فقط برای سهم هایی لازم است که خرید آن ها قبلا توسط پنل کاربری کارگزاری قبلی انجام شده و برای خرید سهام جدید نیازی به درخواست تغییر کارگزار ناظر نیست.
لازم به ذکر است در صورتی که سهام شما افزایش سرمایه داشته و یا به شما سهام حق تقدم تعلق گرفته ولی در پرتفوی شما نمایش داده نمی شود، می توانید از گزینه تغییر کارگزار ناظر نیز استفاده کنید.
در ادامه بخوانید: online agah
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه تغییر کارگزاری بورس در کانال تلگرام سرمایه گذاری عضو شوید . کارشناسان مرکز مشاوره سرمایه گذاری نیز آماده اند تا با ارائه خدمات مشاوره سرمایه گذاری تلفنی دینا به سوالات شما عزیزان پیرامون نحوه تغییر کارگزاری بورس پاسخ دهند .
سوالات متداول
1- ✔️ تغییر کارگزاری چه زمانی لازم است ؟
✔️ در صورتی که سهامدار به دنبال امکانات بیشتری در کارگزاری هاست می تواند کارگزاری خود را عوض کند که مراحل کامل آن در متن مقاله توضیح داده شده است .
2- ✔️ مفهوم تغییر کارگزار ناظر چیست ؟
✔️ همانطوری که در متن مقاله به صورت کامل بررسی شده است تغییر کارگزار ناظر در سهامی به معنی تغییر کارگزار برای انجام معاملات در آن سهام می باشد .
3- ✔️ مراحل بعد از ثبت نام در کارگزاری جدید چیست ؟
✔️ بعد از ثبت نام در کارگزاری جدید به منظور ثبت کد بورسی در پنل کاربری باید احراز هویت کاربر انجام شود که نحوه این کار در متن مقاله توضیح داده شده است .
پیش بینی بورس در سال ۱۴۰۱ | بورس چه روندی را طی خواهد کرد؟
با توجه به روند صعودی بورس در ماه‌های ابتدایی سال ۱۴۰۱، بسیاری از سهامداران خواستار پیش بینی بورس در سال ۱۴۰۱ بودند. در گفتگو با هفت کارشناس بازار سرمایه به پیش بینی بورس در سال ۱۴۰۱ پرداخته ایم.
به گزارش نبض بورس، با توجه به روند صعودی بورس در ماه‌های ابتدایی سال ۱۴۰۱، بسیاری از سهامداران خواستار پیش بینی بورس در سال ۱۴۰۱ بودند. در گفتگو با هفت کارشناس بازار سرمایه به پیش بینی بورس در سال ۱۴۰۱ پرداخته ایم.
گفتنی است که این یک پیش بینی است و عوامل زیادی می توانند بر روی این پیش بینی تا پایان سال تاثیرگذار باشند. پیش بینی صرفا نمی تواند ملاکی برای ورود یا خروج از یک بازار باشد و تنها یک دیدگاه به شما خواهد داد.
پیام الیاس کردی: تورم انتظاری محرک جدید بازار | بورس رو به رشد اما به آرامی
واقعیت این است که به نظر می‌رسد بورس یکی از محرک‌های خود که قیمت دلار بوده است را به محرک دیگری، چون انتظارات تورمی تغییر داده است. مردم وقتی به سیاست‌های دولت، بودجه و تصمیمات نگاه می‌کنند انگار دارند آینده را پیش بینی می‌کنند و این مسئله یک انتظارات تورمی را برای آنها شکل داده است و همین مسئله را در بازار سرمایه لحاظ می‌کنند.
بازار سرمایه در سال ۱۴۰۰ دارای یک حباب منفی بود و واقعا وقتی به سهام نگاه می‌کردیم ارزنده بودند. اما در ابتدای سال ۱۴۰۱ بازار یک جهش خوبی را تجربه کرد و عمده این مسئله به دو خبر باز می‌گشت که یک خبر مربوط به خودرویی‌ها بود و خبر بعدی انتظارات تورمی مردم. مردم دیگر احساس می‌کردند که قیمت سهام به یک جایی رسیده است که دیگر بازار توانایی دیدن این اعداد را ندارد و قرار است قیمتهای بالاتری را بازار به خود ببیند.
به جز انتظارات تورمی، ما هنوز اتفاقات خاص و ویژه‌ای را بر روی قیمت دلار ندیده ایم؛ بنابراین اینجا می‌توانیم بگوییم که در گذشته که محرک اصلی بازار دلار بود و اول دلار صعودی می‌شد و چند ماه بعد بازار حرکت می‌کرد، امروزه دیگر این گونه نیست.
بازار در حال دیدن قیمت واقعی کالاها، مسکن، خودرو و . در دنیای اقتصاد است و در حال رضد آینده با دقت بالاست. در دنیا هم اگر نگاهی داشته باشیم شاهد آن هستیم که در دنیا نیز یک تورم بی سابقه‌ای در حال شکل گیری است. در آمریکا و اروپا و کشورهای دیگر نرخ تورم‌هایی که منتشر می‌شود را ندیده بودیم. کمبود‌های عجیب و غریبی نیز در دنیا به واسطه جنگی که شکل گرفته، رخ داده است. این نشان می‌دهد که قیمتها نه تنها خود را در همین نقطه تثبیت نخواهند کرد بلکه در آینده باز هم رشد خواهند کرد و تا فدرال رزرو آمریکا یک تصمیم جدی نگیرد قیمتها همچنان صعودی است.
مجموع این صحبت‌ها این خواهد بود که در سال ۱۴۰۱ ما شاهد یک بازار رو به رشد خیلی آرامی خواهیم بود. رشد بازار نه به قوت ابتدای ۱۴۰۱ خواهد بود بلکه با نوساناتی، اما رو به بالا خواهد بود.
ما اگر شاخص کل را در محدوده ده و یا بیست ساله نگاه کنیم می‌بینیم که صعودی بوده است؛ بنابراین بازار همچنان روند صعودی خواهد داشت، اما تا بازگشت آن روند شارپی صعودی حداقل دو سالی زمان می‌برد.
هلن عصمت پناه: بازار ارزنده است
اینکه بازار ما ارزنده هست بر کسی پوشیده نیست، به خصوص اگر با تحلیل درست در نمادها و صنایع مختلف به این ارزندگی رسیده باشیم و اینکه احتمال می‌رود با توجه به شرایط پیش رو بر این ارزندگی اضافه شود نیز دور از ذهن نمی‌باشد.
اما در این راستا جنگ روسیه و اوکراین و احتمال تداوم آن، که بر رشد قیمتهای جهانی دامن زد، فرصتی برای بازار سرمایه ما ایجاد کرد که پیش بینی آن دور از ذهن‌ها بود و بازار ما از این اتفاق با برنامه ریزی و مدیریت درست و مطلوب میتواند نهایت استفاده را به نفع خود ببرد.
ضمن اینکه کشور ما، کشور انرژی محوری است که این موضوع برای برخی نمادهای بازار سرمایه ما پتانسیل محسوب می‌شود.
همچنین بحث تورم جهانی و احتمال تداوم آن نیز تاثیر خودش را بر قیمت کامودیتی‌ها نشان داده و، چون در بازار ما بسیاری از نمادهای اصلی بر پایه کامودیتی هستند از تورم جهانی و رشد قیمتهای جهانی منتفع خواهند شد.
به علاوه با توجه به اینکه پیش بینی می‌شود نرخ دلار از قیمتهای فعلی پایین‌تر نرود، این هم به نوبه خود بر قیمت کامودیتی‌ها تاثیرگذار است؛ بنابراین قیمتهای جهانی مناسب، نرخ دلار، رشد قیمت محصولات برخی شرکت ها، تورم، حذف ارز ۴۲۰۰، … با توجه به عقب ماندن بورس از سایر بازارها، حکایت از این دارند که بازار ما در سال جاری مستعد رشد می‌باشد و بهبود آن به مراتب بهتر از دو سال اخیر خواهد بود.
هرچند شاید این رشد سریع و عجول نباشد، اما روند حرکتی منطقی‌ای را با توجه به شواهد میتواند در برگیرد.
با تمام بی اعتمادی‌های اخیر، بهبود این روزهای بازار، حاکی از این است که نقدینگی‌های در بازار سرمایه، دور خودش را در بازارهای دیگر زده و اکنون تمرکزش را بر ارزندگی بازار سرمایه قرار داده، ولی باز هم با وجود بهبود حجم معاملات معتقدم پول‌های پارک شده‌ای در بیرون از بازار هست که منتظر شرایط بهتر جهت ورود به بازار می‌باشند.
ریسک کنونی بازار موضوع توافقات وین هست که همچنان بازار را در بلاتکلیفی قرار داده و در صورت حل این مشکل دورنمای بسیار بهتری در انتظار بازار خواهد بود
همچنین اگر بازار سرمایه از قیمتهای دستوری نجات یابد، کمک بزرگی به تخصیص بهینه منابع خواهد شد.
ضمن اینکه شفافیت قیمتها نیز یکی از خواسته‌های مهم فعالین بازار سرمایه می‌باشد تا بازار از تصمیمات غیرمنطقی درباره تعیین قیمتها در امان باشد
متذکر میشوم با توجه به اینکه هر ساله پایان سال مالی ها، طبق جمع بندی سال گذشته، اصولا استراتژی برخی شرکتها و گا‌ها حتی هییت مدیره برخی شرکتها تغییر می‌یابد، لذا روند تفکرات حاکمیت شرکتی نیز باید طبق بررسی صورت‌های مالی پایان سال مورد توجه قرار گیرد تا اگر تغییر رویه یا استراتژی در جهت اهداف شرکت صورت پذیرفت، در تحلیل‌ها مورد نظر قرار گیرد مخصوصا با توجه به اینکه سال ۱۴۰۰ مبهمی را برای بازار سرمایه و صنایع داشتیم این دقت نظر‌ها باید بیشتر باشد.
همچنین برای برآورد ارزش بورس چگونه تغییر روند خواهد داد؟ نمادها و تحلیل منطقی و دقیق‌تر جهت پیش بینی شرایط شرکتها برای سال ۱۴۰۱، منتظر ارایه صورت‌های مالی ۱۲ ماهه شرکتها هستیم که به زودی بر روی سایت کدال خواهد نشست.
گفتنی است جهت اثبات تاثیر برخی اخبار در راستای بازار و صنایع مرتبط، باید به گزارشات استناد کرد.
هر چند با توجه به مطلوبیت آیتم‌های بنیادی و بررسی گزارش عملکرد‌های ماهانه شرکت ها، انتظار سال مالی‌های مطلوب در برخی شرکتها را متصور هستیم لازم به ذکر است نوسان قیمتی و گا‌ها اصلاح شاخص و نمادها، در طی این یک سال پیش رو، در روند بازار طبیعی است، اما آنچه ما برآورد میکنیم بر اساس ارزندگی است نه قیمت.
برزو حق شناس: بازار تا آخر فصل مجامع بازار با اصلاحات مقطعی صعودی
پیش بینی می‌شود که فعلا تا پایان شهریور و آخر فصل مجامع بازار با اصلاحات مقطعی صعودی باشد و بعد از آن روند بازار به نرخ سود بانکی و تورم بستگی دارد.
مهشید داداش زاده: روند بورس مثبت است
از دیدگاه من اصلاح شاخص کل تا محدوده یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد خواهد بود، اما پیش بینی من این است که احتمالا تا پایان سال ۱۴۰۱ روند بورس مثبت باشد و شاخص کل بتواند در گام نخست یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد و سپس در گام بعدی یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد را به خود ببیند.
حسین مرید سادات:
من سال ۱۴۰۱ را سال جبران ضرر در بورس نامگذاری میکنم. در بازار بسیاری از صنایع به کف‌های حمایتی خود رسیده اند و کفسازی خوبی در بازار انجام شده است. هم اکنون ارزش معاملات خوبی در بازار را شاهد هستیم. تنها نکته نگران کننده بازار دست اندازی دولت و تصمیمات شبانه و قبیله‌ای است که بسیاری از مدیران وقت در این بازار انجام می‌دهند. در بازار با دو سناریو رو به رو خواهیم بود:
اگر به بازار اجازه بدهند که همچنان راه خود را طی بکند یقین داشته باشید که در ۱۴۰۱ سال پویایی را برای بازار خواهیم داشت. حتی شاخص کل یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحدی در شهریور ماه و پاییز با این سناریو محتمل است.
اما اگر دست اندازی و فروش اوراق به صورت آبشاری شروع شود و یا تصمیمات شبانه مثل بستن مالیات به صنایع مختلف و دست کردن در جیب سهامدار شروع شود می‌توانیم بگوییم که بازار میتواند در همین محدوده یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد وارد فاز اصلاح شود.
دیتایی که امروز در بازار شاهد هستیم این است که در بازار خریدار وجود دارد و اگر اجازه بدهند بازار به روند خود ادامه دهد میتواند با همین روند سقف جدیدی را شاهد باشد.
شهیر محمدنیا: بازار ۱۴۰۱ نوسانی
چشم انداز بازار سرمایه در سال ۱۴۰۱ به دلیل تنوع و فرکانس بالای وقایع بسیار تاثیر گذار مانند بحران در اقتصاد کل جهان ازجمله کاهش رشد اقتصادی جهان، تورم افسار گسیخته در سراسر دنیا، چالش‌های ریکاوری کووید ۱۹، بحران اوکراین و از طرفی موضوعات مربوط به اقتصاد ایران مانند بلاتکلیفی و فرسایشی شدن مذاکرات احیا برجام و افزایش ابهامات در این رابطه و سایر موارد باعث می‌شود که یک تحلیلگر بسیار دست به عصا تحلیل کند و سعی کند با توجه به فرکانس تغییرات مرتبا تحلیل‌های خود را بروزرسانی کند؛ لذا برای سال ۱۴۰۱ پیش بینی می‌شود شاهد بازاری نوسانی باشیم که با تغییر و تحولات مثبت و منفی روندهای صعودی و نزولی کوتاه مدت و میان مدت را شاهد باشیم.
سارا فلاح: دو نیمه متفاوت برای بازار امسال
بازار به مانند هر سال به دو بخش تقسیم خواهد شد نیمه اول و نیمه دوم سال. البته امسال به واسطه برجام، تحولات نیمه اول بیشتر خواهد بود. در نیمه دوم مشکلات بودجه پیش می‌آید که بواسطه خاطرات بد سال ۱۴۰۰ احتمالا بازار محافظه کارانه عمل خواهد کرد. البته قیمت نفت صعودی است و همین کسری بودجه را تا حدی جبران خواهد کرد بنابراین نیمه اول سال را صعودی و نیمه دوم رو محافظه‌کارانه پیش‌بینی میکنم.
ویدا مهاجر: شرایط بازار به شرط صعودی بودن قیمت های جهانی مطلوب است
به لحاظ تکنیکی بازار آمادگی دارد در سال پیش رو مسیر رشد خوبی را طی کند، بیان می‌شود: در صورتی بورس چگونه تغییر روند خواهد داد؟ بورس چگونه تغییر روند خواهد داد؟ که کشمکش‌های میان اروپا، آمریکا و روسیه ادامه پیدا کند، قیمتهای جهانی همچنان رشد پیدا خواهد کرد که این موضوع میتواند به نفع ایران و صنایع ایرانی باشد.
در حال حاضر بازار سرمایه شرایط مساعدی برای رشد دارد و همه چیز برای صعود فراهم است. رشد قیمتهای جهانی مانند نفت، فلزات اساسی و مواد پتروشیمی نیز نوید شکل‌گیری شرایطی مساعد برای شرکت‌های صادرات‌محور ما را می‌دهد.
در حال حاضر تنها ابهامی که وجود دارد، وضعیت برجام است، در صورت احیای قرارداد برجام صنایع خودرویی، بانکی، حمل‌ونقل و تجهیزاتی کشور شرایط خوبی پیدا خواهد کرد. اگر قرارداد برجام به سرانجام برسد، بازار میتواند به شکل بهتری مسیر صعودی خود را طی کند.
امیدواریم دولت بتواند از طریق افزایش صادرات نفت کسری بودجه خود را جبران کند، در گذشته به دلیل اینکه دولت عملا راهی برای کسب درآمد نداشت، از طریق فروش اوراق مشارکت و افزایش نرخ گاز، برق و آب و سایر موارد دیگر به بازار سرمایه فشار می‌آورد. امیدواریم دولت در سال جاری بتواند صادرات نفت مطلوبی داشته باشد تا کسری بودجه جبران شود چرا که این موضوع کمک می‌کند بازار سرمایه شرایط پایدارتری را تجربه کند.
به نظر من شرایط بازار سرمایه در سال پیش رو در صورت ادامه رشد قیمتهای جهانی میتواند مطلوب باشد؛ به خصوص اینکه بازار از ناحیه فروش اوراق ضربه سهمگینی خورده بود و اگر دولت بتواند با خیال آسوده نفت خود را به فروش برساند، بازار صعودی و سبز خواهد شد.
مریم محبی: بازار ۱۴۰۱ بازار مطلوب تر از ۱۴۰۰
بورس ایران وضعیت خاصی را تجربه مینماید. خوش بینی های بازگشت به توافقات برجام در حال کمرنگ تر شدن است و سهم های ریالی با تمرکز بر گروه خودرو، طی یک ماه گذشته شرایط بهتری را تجربه نموده اند.
افزایش قیمت جهانی کامودیتی ها و کاهش قدرت پول ملی به دلیل تورم ناشی از کسری بودجه در سالهای اخیر، می تواند باعث افزایش قیمت بازار سهام شود. البته این افزایش بصورت عددی است و می تواند افزایش ارزش ذاتی سهام را به دنبال نداشته باشد. از طرف دیگر، ریسکهای متعددی مانند مداخله های دولتی، تصمیم های ناگهانی و رویکرد تعیین قیمتهای دستوری می تواند به همچنان باعث تردید سهامداران در ورود به بازار نماید. جمع بندی این عوامل باعث می شود تا انتظار داشته باشیم، در سال ۱۴۰۱ بازاری مطلوب تر از سال ۱۴۰۰ را شاهد باشیم. بدین معنا که رشد نسبی قیمتها برای سهم هایی که از منظر ذاتی، ارزنده برآورد میشوند دور از ذهن نباشد. ولی رشد میانگین قیمتها در بازار سهام بصورت متعادل خواهد بود و ممکن است بازار با شیبی ملایم و کمتر از تورم به کار خود ادامه دهد. البته در این مسیر، شاهد اصلاح های متعدد نیز خواهیم بود.
این پیش بینی، برآورد شواهد فعلی بازار است و اتفاقات مهمی مانند توافقات برجام، قیمت دلار، نرخ بهره بین بانکی، کاهش یا افزایش استقراض دولت از بانک مرکزی، رشد روابط تجاری بین الملل شرکتها بورسی و غیره میتواند شرایط متفاوتی را برای بازار به ارمغان بیاورد.
علی عصاری: سال ۱۴۰۱ سالی خوب و متعادل برای بازار سرمایه
سال ۱۴۰۱ سالی بود که در آن بازار سرمایه یک شروع طوفانی داشت و شاهد یک رشد بودیم. کماکان داریم همچنان این روند را در سهم‌های کوچک و متوسط شاهد هستیم.
سال ۱۴۰۱ یا تقریبا یک و نیم ماه اخیر یک تغییر روندی را شاهد بودیم و از یک روند فرسایشی نزولی که حدودا دو سال به طول انجامید به یک تعادل و منطقه امن رسیدیم. مقداری سرمایه گذارانی که جنس آنها بازار سرمایه‌ای بود به این بازار جذب شدند. همچنین آنچه در این یک ماه و نیم اخیر مشهود بود این بود که پول غریبه به این بازار وارد شد. اصطلاح پول غریبه به این معنا که حتی پولی که از جنس بازار نبود هم وارد این بازار شد و توانست بازار را یک تحرکات مثبتی بدهد. به تبع آن ترس بازار هم ریخت و توانست یک بازار خوبی رقم بخورد.
به طور کلی در مجموع سال ۱۴۰۱ با توجه به اینکه حدود یک ماه و نیم از آن گذشته است، سالی خوب، متعادل و متوازنی بورس چگونه تغییر روند خواهد داد؟ برای بازار سرمایه می‌بینم. در صورتی که اتفاقات سیاسی، اجتماعی و . نیفتند. همان گونه که می‌دانید بازار سرمایه بیشترین واکنش‌ها را به این گونه اتفاقات نشان می‌دهد. ولی در مجموع بازار سرمایه میتواند در مقایسه با سایر بازارها بهتر عمل کند با توجه به اینکه بازار مسکن در رکود است و نرخ طلا و دلار تمایل به ثبات دارند.
مصادیق تخلف در بازار بورس
شفافیت یکی از اصلی‌ترین مزایای سرمایه‌گذاری در بورس به شمار می‌رود. در این بازار قیمتها و گزارش‌های شرکتها به صورت عمومی اعلام می‌شود و در دسترس همه قرار دارد. همه می‌توانند روند قیمتها را مشاهده کنند و حجم معاملات هر نماد مشخص است. با این حال در بعضی از موارد، در این بازار نیز تبانی‌هایی می‌شود و شاهد دستکاری در معاملات بورس هستیم. تمامی این رفتارها تخلف محسوب میشوند و شخص خاطی مشمول جریمه‌های مشخصی خواهد شد. در ادامه مصادیق تخلف در معاملات بورس را بررسی میکنیم.
تخلف در معاملات بورس چگونه انجام می‌گیرد؟
تمامی معاملات بورس به صورت یکپارچه ثبت میشوند و نهادهای نظارتی با دقت بازار را تحت نظر دارند. در مورد خرید و فروش‌ها و قیمت‌گذاری‌ها احتمال رخ دادن خطا بسیار کم است اما با بعضی از تکنیک‌ها و سفارش‌های نامتعارف، امکان دستکاری در قیمتها وجود دارد. موارد زیر از جمله مصداق‌های تخلف و دستکاری در معاملات بورس محسوب میشوند:
ثبت سفارش با قیمت بالاتر یا پایین‌تر از نرخ جاری بازار و تغییر روند
سهام هر نماد، در هر روز با قیمت خاصی معامله می‌شود که به آن مظنه جاری بازار می‌گویند. در صورتی که فرد یا افرادی سفارش‌هایی در حجم زیاد، با رقمی بالاتر یا پایین‌تر از نرخ جاری ثبت کنند، روند صعودی یا نزولی قیمتها تغییر خواهد کرد زیرا چنان که می‌دانید سفارش‌های با حجم بالا تاثیر بیشتری دارند.
مثال: طبق جدول زیر، بهترین قیمت فروش ۱۸۰۲۰ است که در بازه منفی سه معامله می‌شود. اگر فردی سفارشی با حجم بالا در قیمت ۱۹۴۸۰ ثبت کند، سهم را از منفی سه به مثبت پنج سوق می‌دهد. همان طور که مشاهده می‌کنید سفارش‌های فروش با قیمتهای پایین‌تر نیز ثبت شده‌اند. با این حال، سفارش‌های فرد مذکور در حجم بالا و با قیمت حداکثر آستانه مجاز ثبت می‌شود و با تغییر قیمت از منفی سه تا مثبت پنج، هشت درصد نوسان مثبت ایجاد می‌کند.
حتی اگر تغییر روند کمتر از مثالی که ذکر کردیم باشد، ممکن است ناظر بازار این گونه ثبت سفارش را تخلف بداند و با آن برخورد کند.
تغییر قیمت بازگشایی نماد (Top) و حذف سفارش در زمان پیش گشایش
قبل از بررسی این مورد، باید با مفهوم قیمت نظری گشایش آشنا شویم. ساعت ۸:۳۰ تا ۹:۰۰ در بازار بورس به سفارش‌گذاری اختصاص داده شده است. مشتریان در این ۳۰ دقیقه سفارش‌های خود را ثبت می‌کنند و معامله‌ای انجام نمی‌شود و به عبارتی، مرحله حراج ناپیوسته انجام می‌گیرد. در این مرحله می‌توان سفارشات را ویرایش یا حذف کرد اما مبادله انجام نمی‌شود. قیمت پیشنهادی خریدار و فروشنده در نظر گرفته می‌شود و در صورتی که این دو رقم با هم یکی شوند، معامله با قیمت گشایش نظری انجام خواهد گرفت.
در حقیقت، قیمت نظری گشایش (TOP) قیمتی است که سامانه معاملاتی tse با استفاده از سازوکار حراج و بر اساس سفارش‌های ثبت‌شده، برآورد و معین می‌کند. با این توضیح بدیهی است که با سفارش‌گذاری‌های هدفمند می‌توان قیمت نظری گشایش را تغییر داد و این تغییر به هر صورتی که انجام شود، تخلف محسوب خواهد شد.
در مواردی مشاهده می‌شود که در طول مدت سفارش‌گذاری قبل از شروع معاملات، مشتری برای سهمی سفارش‌چینی انجام می‌دهد و سپس همه یا بخشی از سفارش‌ها را حذف یا ویرایش می‌کند. در صورتی که این اقدام چندین بار تکرار شود، شائبه دستکاری در معاملات پدید می‌آید.
مثلا تصور کنید یک مشتری در بازه زمانی ۸:۳۵ تا ۸:۴۵ برای خرید ۵۰۰ هزار سهم در حداکثر بازه قیمتی مجاز سفارش می‌گذارد و در ساعت ۸:۵۵ سفارش خود را حذف می‌کند. این کار باعث می‌شود قیمت نظری گشایش، یعنی همان قیمت سرخطی که در پنجره عمق بازار مشاهده می‌شود، ۹ درصد کاهش یابد. (از مثبت ۴ تا منفی ۵)
حذف سفارش در پیش‌گشایش و اقدام به سفارش‌گذاری در سمت مقابل در زمان معاملات پیوسته
یکی از مصداق‌های دستکاری در قیمتها، ثبت سفارش برای ترغیب دیگران است. در این روش، ابتدا یک یا چند فرد به صورت هماهنگ سفارش‌های خود را ثبت می‌کنند تا جهت معاملات را تغییر دهند. پس از این که سفارش‌های افراد دیگر ثبت شد و اقدام به معامله صورت گرفت، گروهی که قصد دستکاری در قیمتها را دارند، سفارش‌های خود را حذف می‌کنند. این کار نیز عموما در مرحله پیش‌گشایش یا نیم ساعت اول یا به صورت کلی در زمان بازگشایی نماد انجام می‌شود و به دو شکل صورت می‌گیرد:
دستکاری معاملات در سمت خرید: مثلا فردی در زمان بازگشایی سهم، سفارش‌هایی با حجم بالا در کمترین حد آستانه مجاز منفی ثبت می‌کند. این کار باعث می‌شود قیمت نظری گشایش سهم از منفی ۱ به منفی ۴.۹ کاهش یابد. سپس سفارش‌های خود را حذف می‌کند و در زمان آغاز معاملات، دوباره برای خرید سهام همین نماد سفارش می‌گذارد. در این حالت خرید او با قیمت کمتری انجام می‌شود.
دستکاری معامله در سمت فروش: این حالت دقیقا برعکس مورد قبلی است. یعنی فردی در زمان بازگشایی بازار سفارش خرید با حجم سنگین و در بالاترین حد دامنه مجاز، یعنی مثبت ۵ درصد، ثبت و سپس آن را حذف می‌کند. مجددا یک سفارش در عمق مظنه سمت خرید ثبت و دوباره آن را حذف می‌کند. این کار باعث می‌شود قیمت بازگشایی افزایش یابد. سپس همین فرد در زمان آغاز معاملات، سفارش فروش ثبت می‌کند و سهام خود را با قیمت بالاتر می‌فروشد.
برای جلوگیری از ارتکاب تخلف، هنگام ثبت سفارش به نکات زیر دقت کنید:
- قیمت سفارش نمی‌تواند بیش از ۳ درصد نسبت به قیمت سرخط مقابل فاصله داشته باشد.
- قیمت سفارش بیشتر از آستانه بالای قیمت و کمتر از آستانه پایین قیمت نباشد.
- قیمت وارد شده خارج از محدوده نوسان نباشد.
پوشاندن مظنه‌های بازار با ارسال بیش از ۲ سفارش خرید یا فروش با قیمتهای متفاوت
همان طور که می‌دانید، تعداد معاملات نیز در قیمتها تاثیر می‌گذارد. با توجه به این نکته، برخی افراد سفارش‌های خود را تقسیم می‌کنند. مثلا به جای ثبت یک سفارش برای ۱۰۰ هزار برگه سهام، ۱۰ سفارش مجزا و هر بار برای ۱۰۰۰ سهم ثبت می‌کند. به این ترتیب تعداد معاملات در یک سهم افزایش می‌یابد و این مسئله بر قیمتها اثر می‌گذارد.
ثبت سفارش با اعداد خاص ممکن است از نظر ناظر بازار حاوی پیام‌هایی باشد و تخلف محسوب شود.
گاهی دیده می‌شود که افراد بین مظنه برتر اول و دوم تعداد بالایی سفارش با حجم کم ثبت می‌کنند تا مظنه دوم را پوشش دهند. به این شکل که دیگران امکان مشاهده فاصله قیمتی را به دست نمی‌آورند و شائبه دستکاری بازار ایجاد می‌شود.
ارسال سفارش با حجم‌های نامتناسب نسبت به سایر مظنه‌ها
در این حالت، فرد یا افردای بدون در نظر گرفتن عرضه و تقاضای بازار، سفارش خرید یا فروش با حجم سنگین و با قیمت مد نظر خود قرار می‌دهند و زمانی که قیمت به حد مورد نظرشان نزدیک شد، سفارش را حذف می‌کنند.
سفارش‌چینی یا مظنه‌چینی گسترده
گاهی اوقات مشاهده می‌شود که فرد یا افرادی در قیمتها یا مظنه‌های مختلف سفارش با حجم بالا ارسال می‌کنند و زمانی که قیمت آخرین معامله به هر یک از سفارش‌ها نزدیک شد، آن سفارش را حذف می‌کنند. این کار، در صورتی که به طرز محسوسی روی روند عرضه و تقاضا تاثیر بگذارد، مصداق دستکاری بازار محسوب می‌شود.
ثبت سفارش در صف‌های خرید و فروش با هدف افزایش حجم صف
در این حالت، فرد یا افرادی سفارش‌های سنگین در صف خرید یا فروش ثبت می‌کنند. زمانی که صف به سفارش نزدیک شد، آن سفارش را حذف یا ویرایش می‌کنند. طولانی کردن صف‌ها، اگر در دقایق پایانی روز معاملاتی انجام گیرد، ناظر بازار را بیشتر مشکوک می‌کند و احتمال این که تخلف محسوب شود بیشتر است.
انجام معامله بدون تغییر مالکیت نهایی
انجام معاملات تغییر مالکیت نهایی، ممکن است در راستای تغییر قیمتها صورت گرفته باشد. همچنین ممکن است فرد یا افرادی بخواهند با این روش رونق یا رکود بازار را به دیگران القا کنند. این کار نیز یکی از مصادیق دستکاری بازار محسوب می‌شود.
نکته: معامله یک فرد با خود ممنوع است و قطعا تخلف محسوب می‌شود.
انجام معاملات هماهنگ در راستای تغییر قیمتها
روندهای بازار بورس بر اساس عرضه و تقاضا حرکت می‌کند. با انجام معاملات هماهنگ‌شده و هدفمند، می‌توان روندها و قیمتها را دستکاری کرد. این کار تخلف محسوب می‌شود و ناظر بازار با آن برخورد می‌کند. موارد زیر از جمله مصداق‌های معاملات هماهنگ هستند:
- ایجاد رقابت کاذب و هماهنگ‌شده که باعث افزایش یا کاهش قیمت سهام شود.
- استفاده از هر ابزار یا امکانات غیرمجاز اعم از سخت‌افزاری و نرم‌افزاری که موجب از بین رفتن رقابت سالم و منصفانه بین کارگزاران شود.
- خرید یا فروش سهام شرکت‌های با سرمایه، سهم شناور یا حجم مبنای پایین توسط یک یا چند کد معاملاتی مشخص و افزایش یا کاهش قیمتها از این طریق
- هر گونه معامله ساختگی بر خلاف اصول متعارف و گریز از محدودیت‌های مقرراتی بازار
- تحریک طرف عرضه یا تقاضا از یک سو و پر کردن تمام یا بورس چگونه تغییر روند خواهد داد؟ بخشی از حجم مبنا یا خرید و فروش ورقه بهادار از سوی دیگر
نکته: طبق دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران، سهامدار یا سهامداران عمده که مالکیت ۱ تا ۲۵ درصد از سهام یک ناشر در بازار پایه فرابورس را دارند، برای عرضه هر مقدار از سهام خود در بازار عادی باید از کمیته درج تاییدیه دریافت کنند. همچنین عرضه سهام توسط سهامدار یا سهامداران عمده ناشر در بازار بلوك بازار پایه فرابورس، تنها با دریافت تاییدیه کمیته درج و حسب مورد ارائه تعهد خریدار یا خریداران جدید مبنی بر این که سهام خود را با هر تعداد اوراق بهادار، صرفا بر اساس روش مورد تایید کمیته درج عرضه می‌کنند، امکان‌پذیر است. در صورتی که این ماده قانونی رعایت نشود، مدیر عامل فرابورس میتواند معاملات را تایید نکند.
دستکاری در معاملات بورس چه عواقبی دارد؟
همان طور که اشاره کردیم، تمامی این تخلفات مشمول جریمه خواهند شد. در حالت کلی، هر رفتار و اقدامی که به فضای شفاف و منصفانه بازار آسیب برساند، تخلف محسوب می‌شود و ممکن است منجر به مسدود شدن دسترسی مشتریان در بورس شود. نهادها و واحدهای نظارتی همواره بازار را تحت نظر دارند و با استفاده از الگوریتم‌های شناسایی، سفارشات را رصد می‌کنند. در صورتی که یک تخلف شناسایی شود، نهاد ناظر دستوری مبنی بر مسدود‌سازی یا تذکر به مشتری را به کارگزاری ابلاغ می‌کند. در ادامه نمونه متن تذکری که برای مشتریان خاطی ارسال می‌شود را مشاهده می‌کنید:
به علت مغایر بودن سفارشات ارسالی شما با قوانین در نماد دتوزیع در تاریخ ۰۶/۰۷/۹۹ و دستور کتبی نظارت شرکت فرابورس وفق تبصره ماده ۱۲ دستورالعمل اجرایی معاملات برخط مبنی بر وجود شواهد و قرائن بر نقض قوانین و مقررات و یا ایجاد مخاطره در شفافیت و منصفانه بودن بازار به دلیل حذف سفارش فروش خود در پیش‌گشایش، در صورت تکرار این امر دسترسی سفارش‌گذاری آنلاین شما در نمادهای فرابورسی تا اطلاع ثانوی مسدود خواهد گردید. لطفا سفارشات خود را طبق قوانین و موازین معاملاتی ثبت نمایید.»
جرم دستکاری در قیمت بازار یا price manipulation crime در قانون نیز دیده شده و در بند ۳ ماده ۴۶ قانون بورس و اوراق بهادار مصوب آذرماه ۱۳۸۴ به آن اشاره شده است. در این ماده قانونی «هر شخصی که اقدامات وی نوعا منجر به ایجاد ظاهری گمراه‌کننده از روند معاملات یا ایجاد قیمتهای کاذب یا اغوای اشخاص به انجام معاملات اوراق بهادار شود» متخلف محسوب می‌شود. مجازات مربوط به این جرم نیز در همین ماده قانونی ذکر شده است. در مواردی که تخلفات سنگین‌تر باشد و اثر منفی بیشتری بر بازار داشته باشد، به تذکر و مسدود کردن دسترسی بسنده نخواهد شد. البته حقوق‌دانان جرم دستکاری قیمتها را یک جرم مرکب می‌دانند که ابعاد مختلف و گستره وسیعی دارد و پیچیدگی بازار نیز باعث می‌شود تحلیل این جرم مشکل باشد.
مجازات پیش‌بینی شده در ماده ۴۶ قانون بورس و اوراق بهادار به این شرح است:
- سه ماه تا یک سال حبس تعزیری
- یا پرداخت جزای نقدی معادل ۲ تا ۵ برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل‌نشده
- یا هر دو مورد
سخن آخر
مصادیق دستکاری معاملات در بازار بورس را با هم بررسی کردیم و شکل‌ها و حالت‌های مختلف سفارش‌ها و معاملات ساختگی و هدفمند را مشاهده کردیم. لازم است فعالان و معامله‌گران بورس توجه داشته باشند که ناظر بازار وضعیت معاملات و سفارش‌ها را کاملا تحت نظر دارد و در صورت مشاهده هر یک از مصداق‌های ذکرشده، با فرد یا افراد متخلف برخورد می‌کند تا بورس یک فضای امن و منصفانه برای فعالیت‌های اقتصادی مولد باقی بماند. با استفاده از خدمات آموزش بورس می‌توانید بدون تخلف و از راه‌های صحیح و اصولی، به کسب سود از بازار بپردازید.
شکست معتبر خط روند را چطور تشخیص دهیم؟
شرایط شکست معتبر خط روند
یکی از مهم‌ترین مسائلی که در تحلیل تکنیکال با آن سر و کار داریم، خط روند است. در مرحله‌ی اول و پیش از هر چیز مهم است که بتوانیم خط روند را به درستی تشخیص بدهیم. وقتی این کار را انجام دادیم، باید حواس‌مان به شکست معتبر و استاندارد خط روند هم باشد. چرا که وقتی خط روند شکسته می‌شود، سیگنال های معاملاتی فعال میشوند. در این مقاله از اخبار بورس می‌توانید شرایط شکست معتبر خط روند و چگونگی وقوع آن را یاد بگیرید و به درستی تشخیص بدهید.
فهرست مطالب با دسترسی سریع
منظور از شکست خط روند چیست؟
قبل از اینکه شرایط شکست خط روند را بررسی کنیم، بهتر است توضیح کوتاهی در مورد خط روند بدهیم. خط روند در حقیقت همان جهت حرکت سهم است. مثلا وقتی می‌گوییم روند فلان سهم صعودی است، نشان از آن دارد که سهم تمایل به حرکت به سمت قیمتهای بالا دارد. به همین ترتیب وقتی روندمان نزولی است قیمت سهم کاهش پیدا می‌کند. گاهی هم می‌گویند بازار رنج است که به معنای آن است که روند خاصی ندارد و سهم به اصطلاح در یک محدوده‌ی مشخص درجا می‌زند.
اما شکست خط روند یا بریک‌اوت (Breakout) در تحلیل تکنیکال به شرایطی اشاره دارد که در آن نمودار قیمت، خط روند را قطع می‌کند. این اتفاق باعث می‌شود روند تغییر کند و سهم در جهتی دیگر حرکت کند. پس برای یک معامله‌گر بسیار مهم است که بتواند شرایط شکست معتبر خط روند را بررسی کند و از این مسئله اطمینان پیدا کند. در آن صورت سیگنال هایی که دریافت کرده است با احتمال بالاتری درست خواهند بود.
شکست خط روند میتواند هم در حرکت‌های صعودی رخ بدهد و هم در حرکت‌های نزولی سهم. گاهی پیش می‌آید که شاهد شکسته شدن خط روند هستیم ولی این شکست استاندارد و معتبر نیست. پس باید شرایط وقوع این اتفاق را با دقت بررسی کنیم تا مبادا سیگنال های نادرست و غلط موجب خطا و ضررمان شوند.
شرایط شکست معتبر خط روند
برای اینکه بفهمیم از میان شکست هایی که در خط روند اتفاق می‌افتد کدامش معتبر است، باید به چند عامل مهم توجه کنیم. در اینجا پنج فاکتور را بررسی میکنیم که شروط اساسی شکست استاندارد خط روند هستد. این پنج شرط عبارت‌اند از:
- هجوم قیمت به سطوح حمایت و مقاومت
- افزایش شیب شکست موج فعلی نسبت به موج قبلی
- بالا رفتن حجم معاملات
- شکست حمایت یا مقاومت با یک کندل قوی
حالا هر کدام از این پنج شرط را با جزئیات بیشتر بررسی میکنیم تا بهتر بر این مسئله مسلط شویم.
هجوم قیمت به سطح حمایت یا مقاومت
وقتی روند معتبر را در یک سهم رسم میکنیم، ممکن است بعد از گذشت مدتی، شاهد نزدیک شدن قیمت به این خط روند باشیم. با توجه به اینکه خط روند صعودی است یا نزولی، باید منتظر باشیم که نقش حمایت یا مقاومت را از این سطح ببینیم. یعنی این احتمال وجود دارد که قیمت نسبت به این سطوح واکنش نشان بدهد. پس انتظار وقوع شکست روند هم دور از ذهن نیست. در اینجا آنچه مهم است توجه به عرضه و تقاضاست. اگر خریداران برای خرید سهم هجوم بیاورند، کفه‌ی تقاضا سنگینی می‌کند و اگر شاهد فشار فروش باشیم، عرضه بیشتر خواهد بود. تابلوخوانی در این مورد به ما کمک می‌کند بتوانیم قدرت خریداران و فروشنده‌ها را بررسی کنیم.
هرچقدر تعداد برخورد قیمت به خط روند بیشتر باشد، در نتیجه خط روندمان معتبرتر است. هرچقدر هم اعتبار بیشتر باشد، اهمیت این سطح افزایش پیدا می‌کند. به جز این مسئله باید ببینیم قیمت چه مدت در محدوده‌ی حمایت یا مقاومت می‌ماند. یعنی اگر خط روندمان مدتی طولانی است که پابرجاست، نشان از قدرت آن دارد.
افزایش شیب شکست موج فعلی نسبت به موج قبلی
اگر شیب برخورد قبلی قیمت با خط روند، کمتر از شیب برخورد فعلی باشد، اعتبار شکست هم بیشتر می‌شود. به بیان دیگر اگر آخرین برخورد قیمت به خط روند نسبت به برخورد قبلی شیب بیشتری داشته باشد، می‌فهمیم که بورس چگونه تغییر روند خواهد داد؟ این شکست معتبرتر است. برای اینکه درک درستی از شیب قیمت داشته باشیم، باید به مفهوم شتاب توجه کنیم. شتاب را هم می‌توانیم با اندیکاتور مومنتوم اندازه‌گیری کنیم. هر چه مومنتوم تمایل بیشتری برای حرکت رو به بالا داشته باشد، نشان‌گر آن است که قدرت کندل ها بیشتر است و بدنه‌های آنها هم بزرگ‌تر خواهد بود.
بالا رفتن حجم معاملات
پای ثابت شکست معتبر و استاندارد خط روند، حجم معاملات بالاست. این مسئله به خاطر آن است که برای شکستن سطوح معتبر حمایت یا مقاومت، به کندل‌های پرقدرت نیاز داریم. یعنی حجم معاملات بالا میتواند اهرمی باشد برای فشار وارد کردن به این سطوح. اما یک نکته‌ی بسیار مهم در اینجا وجود دارد که خیلی از مواقع تازه‌کاران را گرفتار می‌کند.
بعضی وقت‌ها پیش می‌آید که خط روند شکسته می‌شود و کندل آخر هم بالاتر یا پایین‌تر از این خط بسته می‌شود. اما کندل بعدی در جهتی معکوس تشکیل می‌شود. یعنی اگر روند سعم صعودی باشد، ابتدا کندلی که خط روند را می‌شکند پایین این خط بسته می‌شود. یک معامله‌گر تازه‌کار ممکن است این مسئله را به عنوان شکستن خط روند تلقی کند. ما در اینجا نیاز به تثبیت داریم. ممکن است کندل بعدی، باز هم بالای خط روند بسته شود و سهم همچنان به حرکت صعودی‌اش ادامه بدهد. این شکست فیک، Fakeout نام دارد. اگر به اندیکاتور حجم معاملات در هنگام شکست توجه کنیم، به میزان زیادی می‌توانیم از این گونه شکست‌های فیک در امان بمانیم.
شکست حمایت یا مقاومت با یک کندل قوی
یکی دیگر از شرایط شکست معتبر خط روند صعودی یا نزولی این است که یک کندل قوی بالاتر از خط روند بسته شود. معمولا کندل باید بدنه‌ای بزرگ با سایه‌ی کوتاه داشته باشد. حتما و حتما دقت کنید که کندل بالاتر از خط روند بسته شود. در غیر این صورت شرایط وقوع شکست معتبر خط روند برقرار نخواهد بود.
در سمت دیگر روند صعودی را داریم که همین قانون برای آن هم وجود دارد. یعنی اگر روندمان صعودی است، یه یک کندل قوی نیاز داریم که پایین خط روند بسته شود.
پولبک
آخرین شرطی که برای معتبر بودن شکست خط روند باید آن را بررسی کنیم، وجود پولبک است. پولبک خطوط حمایت و مقاومت را امتحان می‌کند. فرض کنید یک خط روند صعودی داریم که شکسته می‌شود. در اینجا خط روندمان نقش حمایتی دارد. یعنی در حرکات صعودی، خط روند مانع از آن می‌شود که قیمت سهم ریزش کند. اما وقتی شکست اتفاق می‌افتد، این خط تبدیل به مقاومت می‌شود. وظیفه پولبک این است که صحت این اتفاق را آزمایش کند. بعد از شکست، قیمت به این سطح نزدیک می‌شود تا این آزمون را انجام بدهد. این حرکت پولبک نامیده می‌شود.
در روند نزولی هم همین مسئله را داریم. در روندهای نزولی، خط روند نقش مقاومت دارد. وقتی شکسته می‌شود این خط نقش حمایت پیدا می‌کند و باید ببینیم آیا این حمایت مانع از ریزش قیمت و باعث آغاز روند صعودی می‌شود یا خیر.
آموزش تشخیص شکست استاندارد خط روند صعودی
حالا می‌خواهیم مسائلی را که توضیح دادیم در دو بخش شکست معتبر خط روند صعودی و نزولی با هم بررسی کنیم. اول به سراغ روند صعودی می‌رویم. تصویر زیر را در نظر بگیرید:
اینجا یک روند صعودی داریم. می‌بینیم که این خط روند نقش حمایتی را ایفا می‌کند و نمی‌گذارد قیمت سهم پایین بیاید. در این تصویر سه نقطه‌ی برخورد داریم که اعتبار روند را مشخص می‌کنند.
وقتی در بالاترین سقفی که ایجاد شده است یک خط افقی را مطابق شکل رسم کنیم، می‌بینیم که سقف بعدی در نقطه‌ای پایین‌تر تشکیل شده است. این نخستین مسئله‌ای است که میتواند توجه ما را به خودش جلب کند و ما را برای شکست آماده کند. حالا به فلش قرمزی که با علامت تعجب در تصویر مشخص است نگاه کنید. شیب این حرکت نزولی از شیب حرکت قبلی بیشتر و تندتر است. فاصله‌ی بین دو فلش قرمز آخر هم کمتر از فاصله‌ی بین فلش‌های قبلی است.
نقطه‌ی C در این تصویر آخرین پیوت ماست. از این نقطه یک خط افقی رسم میکنیم. ممکن است سهم تا این سطح افقی ریزش داشته باشد و مجددا به حرکت صعودی‌اش ادامه بدهد. این مسئله نشان می‌دهد که هر شکست خط روند معتبر نیست و باید شرایط را به دقت بررسی کرد. لازم است که منتظر تثبیت شکست بمانیم. یعنی باید قیمت از محدوده‌ی دایره‌ی نارنجی خارج شود و به سمت پایین حرکت کند. در این صورت است که می‌توانیم بگوییم شکست خط روند معتبر و قطعی است. پولبک ممکن است به خط روند یا به همان سطح افقی C اتفاق بیفتد. بعد از این که این شرایط برقرار شوند، می‌توانیم منتظر ریزش بمانیم.
مثال شکست خط روند صعودی
حالا به سراغ بورس ایران می‌رویم تا سهمی را بررسی کنیم و ببینیم شرایط معتبر شکست خط روند چگونه است. نمودار نماد توریل در تصویر زیر مشخص است:
اول از همه خط روندمان با دست‌کم سه برخورد داشته باشد که این اتفاق افتاده است. پس خط روند معتبر است. می‌بینید که سقف آخر از سقف‌های قبلی پایین‌تر است که این نشانه‌ای است برای شکست روند. بعد از آن هم می‌بینید که یک کندل قوی خط روند را شکسته و پس از آن پولبک زده است. با اتمام این مراحل، یک ریزش شدید را در سهم می‌بینیم که اگر از اول به این مسائل دقت کرده بودیم می‌توانستیم از احتمال وقوع شکست باخبر شویم.
آموزش شناسایی شکست معتبر خط روند نزولی
حالا اگر روندمان نزولی باشد چه می‌شود؟ هیچ تفاوتی ندارد. باز هم همان مراحل را باید بررسی کنیم. تصویر زیر را در نظر بگیرید.
اگر آخرین کف ایجاد شده بالاتر از کف قبلی باشد به منزله‌ی سیگنال مهمی است که ما را از احتمال شکست معتبر خط روند نزولی باخبر می‌کند. همچنین اگر شیب فلش صعودی در نقطه‌ی C را بررسی کنیم می‌فهمیم که از فلش قبلی تندتر است. به جز این فاصله‌ی برخورد دو فلش سبزرنگ آخر هم کمتر از فلش‌های قبلی است. این مسئله هم به عنوان یکی دیگر از نشانه‌های شکستن خط روند تلقی می‌شود. در نهایت باز هم باید منتظر تثبیت شکست بمانیم. یعنی لازم است قیمت از دایره‌ی نارنجی خارج شود و به سمت بالا حرکت کند. پولبک هم یا هم‌تراز با سطح افقی C خواهد بود (خط چین آبی) یا به خط روند برخورد می‌کند.
مثال شکست خط روند نزولی
در پایان یک مثال هم از شکست استاندارد خط روند نزولی بررسی میکنیم. تصویر زیر نمودار نماد فزرین را نشان می‌دهد:
اول از همه به این نکته توجه کنید که در حرکات آخر سهم، قیمت چقدر به خط روند نزدیک شده است. در سمت راست نمودار مشخص است که کف جدید از کف قبلی بالاتر است. شکست هم به کمک یک کندل با بدنه‌ای قوی انجام شده است و پس از آن پولبک به سطح مقاومت شکسته شده را داریم. در نتیجه تمام این شرایط در کنار هم، موجب شکست خط روند نزولی و آغاز حرکت صعودی شده‌اند.
جمع بندی
خط روند یکی از مهم‌ترین مولفه‌های تحلیل تکنیکال است که به کمک آن می‌توانیم جهت حرکت سهم را تشخیص بدهیم. وقتی این خط شکسته می‌شود، روند فعلی به پایان می‌رسد و روندی جدید از سر گرفته می‌شود. منتهی شکست روند باید به صورت معتبر و استاندارد انجام شود. هر شکستی را نمی‌توانیم به منزله‌ی تغییر روند در نظر بگیریم. عواملی مثل حجم معاملات بالا، شکست سطوح حمایت یا مقاومت به کمک کندل قوی، پولبک، هجوم نمودار قیمت به سمت خط روند و افزایش شیب شکست موج فعلی در مقایسه با موج قبلی همگی عواملی هستند که می‌توانند به ما در تشخیص شکست معتبر خط روند کمک کنند.
سوالات متداول با پاسخ های کوتاه
به معنای برخورد نمودار قیمت با روند حاکم بر سهم است که منجر به تغییر روند می‌شود.
با توجه به عواملی مثل: افزایش حجم معاملات، پولبک، شکست سطوح حمایت یا مقاومت به کمک یک کندل با بدنه‌ای قوی، افزایش شیب شکست موج فعلی نسبت به شیب موج قبلی و حرکت کندل‌ها به نزدیکی خط روند می‌توانیم از اعتبار شکست مطلع شویم.
به ما کمک می‌کند زمان مناسب برای خرید و فروش و به طور کلی معامله سهم را بهتر بفهمیم. وقتی بتوانیم اعتبار شکست را به درستی بررسی کنیم، سیگنال‌هایی که از این طریق می‌گیریم هم معتبر خواهند بود.
دیدگاه شما