تغییر روند حکمرانی بانک مرکزی در اقتصاد کشور/ بازار ارز چگونه به ثبات رسید
ساعت24-بانک مرکزی در راستای مدیریت بازار ارز، شفاف‌سازی و تعامل سازنده با بازیگران بازار را در دستور کار قرار داد و برخلاف گذشته که از طریق ارزپاشی نوسانات بازار مدیریت می‌شد، نظام عرضه و تقاضا را سرلوحه کار خود قرار داد و امروز به یک سیاستگذار متکی به ابزار بازار تغییر مسیر داده است.
به گزارش فارس، بازار ارز که تا پیش از این با کوچکترین تکانه اقتصادی یا سیاسی همچون سونامی بر اقتصاد ایران آوار می‌شد، این روزها دیگر نه تحریم شرکتهای و موسسات اقتصادی و نه اغتشاشات خیابانی قادر به تحریک آن نیست، این را تجربه هفته‌های اخیر بازار ارز می گوید.
نگاهی به عملکرد بانک مرکزی به عنوان بازیگر اصلی و سیاستگذار بازار ارز از روند حاکم بر این بازار رمزگشایی می‌کند.
بانک مرکزی این روزها، از یک دستگاه مداخله‌گر بازار سرمایه چگونه کار می کند؟ سنتی در بازار با اتکای به ابزار ارز پاشی، به یک سیاستگذار متکی به ابزار بازار تغییر مسیر داده است و به جرات می‌توان گفت که رمز اصلی ثبات بخشی به بازار ارز در همین نکته نهفته است.
این نهاد سیاستگذار از ابتدای آغاز به کار دولت سیزدهم رویکرد شفاف‌سازی و تعامل سازنده با بازیگران بازار ارز را در دستور کار خود قرار داده است و برخلاف گذشته که از طریق ارز پاشی اقدام به کنترل نوسانات بازار می‌شد، نظام عرضه و تقاضا را سرلوحه کار خود قرار داد به طوری که از یک سو با همکاری برون سازمانی به مبارزه با پولشویی و تامین مالی قاچاق کالا، تقاضا را کنترل کرد و از سوی دیگر با مواجه مستقیم و تعامل سازنده صادر کنندگان و دارندگان ارز با صرافی ها به بازار عمق بخشید.
* دلار بی اعتنایی به تحولات
مجموع این رویکردها موجب شد تا بازار ارز در شرایط تحریم و بحران‌های سیاسی و جنگ روانی ثبات خود را حفظ کند به طوری که در هفته های اخیر بازار ارز با وجود تشدید ابهام‌ها در سرانجام مذاکرات لغو تحریم‌ها از یک سو؛ و دو عامل همزمان تحریم تعدادی از شرکتهای پتروشیمی و بروز اغتشاشات خیابانی در کشوراز سوی دیگر نه تنها تاثیری از این تحولات نپذیرفت بلکه روندی کاهشی در پیش گرفت.
نرخ ارز از ابتدای هفته جاری برخلاف هفته‌های گذشته روند نزولی داشت و در بازار متشکل ارزی، صرافی‌های بانکی و فردایی به طور میانگین ۳۹۰ تومان کاهش یافت.
نرخ ارز تحت تاثیر ناآرامی‌های موجود با افزایش همراه شد به طوری که در بازار غیررسمی قیمت هر دلار آمریکا به بیش از ۳۳ هزار تومان هم رسید، اما دوباره در هفته سوم مهرماه و از روز شنبه ۱۶ مهرماه شاهد کاهش تدریجی قیمت دلار بودیم.
بر این اساس قیمت دلار هرات از ۳۲ هزار و ۵۴۰ تومان به ۳۲ هزار و ۱۳۰ تومان، دلار در سبزه میدان تهران از ۳۲ هزار و ۸۵۰ تومان به ۳۲ هزار و ۳۸۰ تومان و نرخ دلار در بازار متشکل ارزی که دادوستدها با نرخ توافقی انجام می‌شود از ۳۱ هزار و ۵۵۰ تومان به ۳۱ هزار و ۲۶۴ تومان رسید.
همچنین از ابتدای هفته نرخ ارز در صرافی‌های بانکی نیز ثابت بود و تغییر نداشت و برابر ۲۸ هزار و ۸۸۳ هزار تومان بود.
بر اساس این گزارش آمار از ابتدای هفته عرضه ارز در بازار متشکل ارزی همواره از میزان دادوستدها پیشی گرفته است. طبق آمار در روزهای شنبه و یکشنبه به ترتیب ۹۵۵ میلیون دلار و ۹۲۵ میلیون دلار بوده است و از این رقم تنها ۱۷۸ و ۱۸۸ میلیون دلار مبادله شده است.
نرخ ارز یکی از عوامل موثر بر قیمت بازار طلا است و بر این اساس قیمت سکه تمام بهار آزادی که هفته گذشته وارد کانال ۱۵ میلیون تومان شد در روزهای پایانی هفته گذشته و از ابتدای هفته دوباره به کانال ۱۴ میلیون تومان بازگشت.
این درحالی است که انتظارات بازار در هفته‌های اخیر به سبب جنگ روانی ایجاد شده ناشی از تحولات داخلی و بین المللی همگی حاکی از احتمال رشد جهشی قیمت ارز داشت، اما چه شد که بازار ارز به لنگرگاه ثبات رسید؟
* سه اقدام بانک مرکزی در کنترل بازار ارز
در این‌باره، علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی، در زمینه مجموعه اقدامات بانک مرکزی برای شفاف سازی بازار ارز می‌گوید: «راه‌اندازی بازار معاملات ارز توافقی»، «انتشار عمومی حجم و عمق بازار ارز» و «راه‌اندازی درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز صرافی‌ها» مهمترین اقدامات بازار متشکل معاملات ارز ایران برای نیمه اول سال 1401 در راستای شفاف‌سازی بازار ارز بود.
به گفته مسئول سیاستگذاری نظام ارزی کشور، نخستین اقدام بانک مرکزی در این راستا راه‌اندازی بازار معاملات ارز توافقی بود، که ابتدا به شکل محدود در بازار متشکل ارزی ایران صورت گرفت و در ادامه توسعه پیدا کرد و تابلوی مشخصی به بازار توافقی اختصاص پیدا کرد.
همچنین انتشار عمومی حجم و عمق معاملات ارز بازار متشکل معاملات ارز ایران از دیگر اقدام تأثیرگذار بر شفاف سازی بازار ارز کشور بود، هدف از این اقدام، این بود که مردم بتوانند همانند صرافان حجم معاملات و عرضه و تقاضای بازار را مشاهده کنند و هم‌اکنون این نرخ‌ها و معاملات لحظه‌به‌لحظه بروزرسانی می‌شود.
راه اندازی «درگاه یکپارچه اعلام نرخ ارز صرافی‌ها» گام بعدی بانک مرکزی برای شفاف سازی بازار ارز بود تا علاوه بر این که صرافان پشت ویترین خود نرخ‌های خرید و فروش را ارائه می‌کنند، در یک سامانه همان نرخ‌ها اعلام شود.
* ارتباط نزدیک بانک مرکزی با صادر کنندگان
در کنار اقدامات بانک مرکزی برای شفاف سازی در بازار ارز اقدامات این بانک برای تامین ارز مورد نیاز واردات کالاهای اساسی با همکاری نزدیک این بانک با صادر کنندگان محصولات پتروشیمی و دیگر صادر کنندگان محصولات غیر نفتی بستری فراهم شد تا شاهد رشد ۸۰ درصدی تامین ارز مورد نیاز و ارد کنندگان از طریق سامانه نیما در 6 ماهه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته باشیم به طوری که به گفته رئیس کل بانک مرکزی در 6 ماهه نخست امسال ۲۲ میلیارد و ۴۳۰ میلیون دلار در بازار نیما معامله شد، در حالی که در ۶ ماه سال گذشته ۱۲ میلیارد و ۳۶2 میلیون دلار بوده است.
به گفته دکتر رئیس‌کل بانک مرکزی در سال جاری با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و نیمایی‌شدن نرخ ارز، تقاضا برای ارز کالاهای اساسی به شدت کاهش یافته، چون نیازهای کاذب حذف شده و نیازهای واقعی اعلام می‌شود؛ بنابراین هم‌اکنون ارزهایی که در گذشته فقط برای واردات کالاهای اساسی استفاده می‌شد، هم برای کالاهای اساسی و هم سایر کالاها استفاده می‌شود و عرضه ارز بسیار بیشتر از تقاضا است.
همچنین در 6 ماهه نخست امسال به منظور تامین ارز مورد نیاز بخش‌های خدماتی مبلغ ۶۰۰ میلیون دلار به صورت اسکناس با نرخ توافقی در بازار متشکل ارزی معامله شد رویکردی که نیاز مراجعه مردم به دیگر بازارها را کاهش داد.
* تقویت دیپلماسی اقتصادی
اما در کنار مجموعه اقداماتی که با محوریت بانک مرکزی و هم افزایی دیگر نهادها و دستگاههای اجرایی برای کنترل و ساماندهی عرضه و تقاضای ارز و حفاظت منابع ارزی ارزشمند کشور انجام شده است نباید اقدامات دولت سیزدهم در عرصه دیپلماسی اقتصادی را برای آزاد سازی منابع ارزی بلوکه شده کشور که به دلیل تحریم های ظالمانه از دسترس کشور خارج بود از نظر دور داشت در همین راستا با مجموعه اقداماتی که دستگاه دیپلماسی کشور به سرانجام رسانده است هم اکنون ۷ میلیارد دلار دیگر از منابع بلوکه شده کشور در کره جنوبی در آستانه آزادسازی است رویکردی که تا پیش از این منوط به پذیرش شروط غیر منطقی برجام شده بود.
* آثار آزاد سازی منابع بلوکه شده
کارشناسان براین باور هستند که آزاد شدن منابع بلوکه شده موجب کاهش نرخ ارز و رونق بورس و رشد تولید می‌شود که در نهایت توسعه اقتصادی را به همراه خواهد داشت ضمن اینکه آزاد شدن این منابع بر بهبود روابط اقتصادی با کشورهای مختلف جهان تاثیرگذار است، زیرا با آزاد شدن این منابع مواد اولیه بیشتری برای تولید در کشور وارد می‌شود که در نتیجه شاهد افزایش تولید در شرکت‌ها خواهیم بود و با رشد تولید توسعه اقتصادی نیز تقویت خواهد شد.
در این‌باره، فرید ضیاء الملکی، کارشناس پولی و بانکی و تحلیلگر بازارهای مالی، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس معتقد است: یکی از مزیت‌های آزاد شدن منابع ارزی این است که بازار سرمایه تقویت خواهد شد، زیرا با آزاد شدن منابع ارزی که رشد تولید را در پی خواهد داشت، رشد تولید خود موجب افزایش سودآوری شرکتهای بورسی خواهد شد و در ادامه با افزایش سود آوری مجموع شرکتهای بورسی موجب خواهد شد تا اولا ریزش بازار سرمایه خاتمه یابد و دوما شاخص کل بازار سرمایه تقویت شود.
پیش بینی بورس فردا شنبه ۲۳ مهر/ بورس رشد می‌کند؟
به گزارش خبرگزاری رضوی، شاخص کل بورس در هفته‌ای که گذشت، رشد بیش از شش هزار واحدی را ثبت کرد. این در حالی است که در این هفته همچنان شاهد خروج پول از بورس بودیم. در این میان شاخص کل با رشد بازار سرمایه چگونه کار می کند؟ شش هزار و ۲۰۵ واحدی در کانال یک میلیون و ۳۱۹ هزار واحدی به سر می‌برد. ارزش معاملات بازار سرمایه روز چهارشنبه به هزار و ۹۵۷ میلیارد تومان رسید که نشانگر کم عمقی بورس است. اما سوال اصلی این است که چه سرنوشتی در انتظار بازار سرمایه است؟
منتظر رشد بورس نباشید زیرا.
مهدی روزبهانی، کارشناس بازار سرمایه می‌گوید: با توجه به عرضه‌های اواخر هفته بازار سرمایه، روزهای شنبه و یکشنبه قطعا پرعرضه خواهد بود؛ بنابراین در روزهای ابتدایی هفته، بازار تقریبا قرمزی خواهیم داشت.
او با طرح این پرسش که اوضاع بازار بورس چرا این گونه شده، ادامه داد: بازارگردان‌ها و معاملات الگوریتمی بازار سرمایه را بهم ریخته اند. این دو عامل دست به دست هم داده اند تا با یک سری موارد دیگر بورس را به کما ببرند.
فروش‌های آبشاری در بورس زیر سر بازارگردان هاست
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه فعالیت بازارگردان‌ها در شرایط کنونی، سمی برای بورس است، گفت: به عنوان مثال، روز شنبه هفته گذشته فروش بازارگردان‌ها در بورس ممنوع شد و دقیقا در همین روز بازار مثبت شد و خبری از فروش‌های آبشاری و نامتعارف نبود.
روزبهانی ادامه داد: بازارگردان‌ها برخلاف نامشان، نوسان گیرند و با فروش‌های نامتعارف بازار را به هم می‌ریزند.
معاملات الگوریتمی در روزهای بحرانی بورس/ پای رانت در میان است
این کارشناس بازار سرمایه، سم دوم بورس را معاملات الگوریتمی خواند و گفت: این ربات‌ها دست چند کارگزاری محدود است و سوال اصلی این است که چرا سازمان بورس اوراق بهادار در این شرایط نمی‌خواهد مجوز این نوع معاملات را باطل کند؟
روزبهانی ادامه داد: ارزش بازار سرمایه در حال حاضر ۲۵۰۰ میلیارد تومان است. چرا برای بازاری با این عمق کم، معاملات الگورتیمی فعال است؟ اگر سازمان بورس فعالیت بازارگردان‌ها و معاملات الگوریتمی را ۳ تا ۶ ماه در بازار متوقف کند، مطمئنا ما تا پایان سال، شاخص ۲ هزار واحدی را به چشم خواهیم دید. ولی با شرایط حال حاضر، بازار تنها دست و پا می‌زند و میان مثبت و منفی بودن در نوسان است.
قوانین خلق الساعه مدیران بورسی کار دست بازار داد
به گفته این کارشناس بازار سرمایه، بورس از دو ماه گذشته معطل مشخص شدن نتیجه مذاکرات برجام بود؛ ولی به نتیجه نرسیدن مذاکرات باعث شد سیگنال منفی به بازار داده شود.
روزبهانی با اشاره به مورد چهارمی که سم بازار محسوب می‌شود، گفت: اثر نامطلوب قیمت گذاری دستوری در حوزه‌های مختلف مثل خودرو، کامودیتی ها، سیمان و. موجب شده بازار سرمایه در شرایط نامناسبی قرار گیرد. از طرفی قوانین خلق الساعه مدیران بورسی، سم پنجم بازار سرمایه است. به عنوان مثال، زمان پایان معاملات در فرابورس ساعت یک و ساعت پایان کار بورس ۱۲ و نیم است. هنوز که هنوز است دو ارگان مربوط بازار سرمایه چگونه کار می کند؟ به یک سازمان، نتوانسته اند به هماهنگی برسند که زمان بازار را با هم تمام کنند.
دولتمردان به تماشای افول بورس نشسته اند
این فعال بازار سرمایه معتقد است عدم حمایت دولت از بورس موردی است که بازار سرمایه چگونه کار می کند؟ بازار سرمایه چگونه کار می کند؟ این روزها بیش از همیشه بازار سرمایه را در تنگنا قرار داده است. برخلاف اظهارات ابراهیم رئیسی در برنامه‌های انتخاباتی سال گذشته که بورس را اولویت اول دولت اعلام کرد؛ اما خبری از حمایت ولو اندک نیست. گویی دولت ۵۰ میلیون سهامدار مستقیم و غیرمستقیم بورس (که سهامداران عدالت هم جزو آن‌ها هستند) را به فراموشی سپرده است.
روزبهانی می‌گوید: سازمان بورس، وزیر اقتصاد و سایر دولتمردان وضع بورس را می‌بینند، ولی هیچ برنامه مدون و مشخصی برای اعتمادسازی ارائه نمی‌کنند تا کسانی که از بازار خارج شدند یا کسانی که ماندند و ضرر کردند، ترغیب به سرمایه گذاری مجدد شوند. در حال حاضر با توجه به این وضعیت سهام نه تنها حباب مثبت سال ۱۳۹۹ کاملا تخلیه شده، بلکه در بیشتر از ۸۰ درصد سهام بازار، حباب منفی داریم؛ به این معنا که بین ۴۰ تا ۶۰ درصد سهم‌ها زیر ارزش ذاتی معامله می‌شوند؛ ولی باز هم شاهد رشد بورس نیستیم.
سودآوری شرکت های بورسی افزایش پیدا می‌کند
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: در کمیته مشترک کمیسیون اقتصادی و وزارت اقتصاد احکامی را در بودجه آتی جهت تقویت بورس پیش بینی می‌کنیم.
مجید عشقی رییس سازمان بورس با اشاره نشست مشترک با اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: با تشکیل کمیته‌مشترک کمیسیون اقتصادی و وزارت اقتصاد، وضعیت بازار سرمایه در بودجه آتی تقویت شده و به شرکت‌ها کمک کنیم تا ضمن افزایش سودآوری، رشد سرمایه گذاری نیز اتفاق بیافتد.
رئیس سازمان بورس تاکید کرد: در کمیته مشترک کمیسیون اقتصادی و وزارت اقتصاد احکامی را در بودجه آتی جهت تقویت بورس پیش بینی می‌کنیم تا برای افزایش سرمایه شرکتهای بورسی، سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در شرکت‌ها مذکور تشویق شوند.
پیش‌بینی بورس در روزهای آینده | رشد بازار سرمایه ادامه‌دار خواهد بود؟
دنیای معدن: شاخص کل بورس تهران در آخرین روز کاری هفته گذشته یعنی ۱۲ مهر ماه معادل یک میلیون و ۳۱۳ هزار واحدی بود و این هفته به یک میلیون به سطح یک میلیون و ۳۱۹ هزار واحدی رسید و توانست رشد ۰٫۴۵ درصدی را ثبت کند.
به گزارش دنیای معدن، شاید این رشد باتوجه به ریزش‌های اخیر بازار رقمی نیست و نمی‌تواند جوانه امید را در دل سهامداران زنده کند ولی در بلندمدت این روند می‌تواند عامل افزایش اعتماد سهامداران باشد. از سوی دیگر شاخص هم‌وزن برخلاف هفته‌های اخیر نوسان چندانی نداشت و در همان محدوده هفته قبل یعنی ۳۸۰ هزار واحدی ماند.
شاخص کل از ابتدای فروردین ۱۴۰۱ تا همین ماه قبل نوسانات شدیدی را تجربه کرد. با وجود اینکه شاخص کل تا محدوده یک میلیون و ۶۰۶ هزار واحدی هم رشد کرده بود اما در آخرین روز کاری شهریور به سطح یک میلیون و ۳۵۵ هزار واحدی بازگشت. همین وضعیت بود که فرار پول حقیقی از بازار را موجب شد و سرمایه های ورودی نیز به اندازه‌ای نبود که بتواند خلاء به‌وجود آمده را پوشش دهد.
اغلب تحلیلگران عقیده دارند که شاخص در نیمه دوم سال نوسانی می‌شود. اما برخی دیگر از کارشناسان با بدبینی نسبت به وضعیت بازار می‌گویند که شاخص در محدوده یک میلیون و ۱۰۰ هزار واحدی نوسان می‌کند. در مقابل گروه دیگری از کارشناسان معتقدند شاخص آماده رشد و جهش است و تا پایان سال ممکن است شاخص تا محدوده یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی برسد.
نباید فراموش کرد که روند شاخص در نیمه دوم سال به عوامل مختلفی همچون برجام بستگی دارد. تعیین و تکلیف برجام می‌تواند وضعیت بازار سرمایه را تغییر دهد.
سیاستگذاری‌های دولت در حوزه اقتصاد نیز اغلب اقتصاددانان را شگفت‌زده و نگران کرده و به نظر می‌رسد الگوی دستوری اقتصاد بیش از پیش از سوی مدیران دولتی در دستور کار قرار گرفته است. همه این نشانه‌ها باعث شده تا اهالی بورس با دلهره چشم انتظار آینده باشند و فعلا به فعالیت کج‌دار و مریزشان در بورس تهران ادامه دهند.
آماری عجیب در بازار سرمایه؛ دلال‌ها در لحظه ۵ میلیارد تومان به جیب می‌زنند
دارابی گفت: در حال حاضر تاثیر تورم بر قیمت سهام با توجه به قیمت‌گذاری دستوری از بین رفته است و از طرف دیگر اختلاف بین ارز نیمایی و ارز آزاد نیز مانعی بر سر ارزندگی سهام بنگاه‌ها شده‌است.
بررسی‌های نشان می‌دهد بازار سرمایه در هفته‌های اخیر شاهد خروج بی‌سابقه پول حقیقی‌ها بوده است و حال در شرف از دست دادن کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی است؛ یک کارشناس بازار سرمایه در این خصوص معتقد است که ناآرامی‌های اخیر تاثیری بر روند آن نداشته است بلکه خود علت ناآرامی‌های اجتماعی اخیر بوده است.
به گزارش دیده بان ایران، بورس در حالی در سال ۱۴۰۱ کار خود را آغاز کرد که شاخص آن در محدوده یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحدی قرار داشته است اما در حال حاضر شاخص کل بورس در حال از دست دادن کانال یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی است و خروج حقیقی‌ها از بازار سرمایه نه تنها متوقف نشده‌است بلکه تشدید نیز شده‌است.
طبق بررسی‌های به عمل آمده وضعیت بازار سرمایه به نحوی است که نه تنها قیمت سهام‌ها در حال کاهش است بلکه برای سهام‌های ارزان قیمت نیز خریداری یافت نمی‌شود و ارزش معاملات خرد روز به روز در حال کاهش است.
در هفته‌های اخیر اما وضعیت بازار سرمایه وخیم‌تر شده است و در بدترین روزها بازار شاهد خروج شدید پول حقیقی‌ها بوده است به طوری که در تاریخ یازدهم مهرماه نزدیک به ۳۵۰ میلیارد تومان پول توسط سهامداران حقیقی از بازار خارج شد اما این اولین بار نبوده‌است که در هفته‌های اخیر این حجم از پول توسط حقیقی‌ها از بازار سرمایه خارج شده‌است بلکه در هفته‌های اخیر بازار سرمایه به طور مداوم شاهد خروج بالای ۳۰۰ میلیاردتومان پول حقیقی‌ها بوده‌است.
بازار سرمایه بحران‌های پررنگ‌تری را پشت سر گذاشته‌است
همایون دارابی، کارشناس بازار سرمایه، در گفت‌وگو با خبرنگار دیده‌بان ایران و در پاسخ به این پرسش که ناآرامی‌های اجتماعی اخیر چه تاثیری بر روند بازار سرمایه داشته است؛ گفت: وضعیت بازار سرمایه از ابتدای سال به غیر از یک مقطع کوتاهی چندان خوب نبود. این بازار از ناآرامی‌های اجتماعی اخیر تاثیر چندانی نگرفته است چراکه بحران‌های پررنگ‌تری را در گذشته تجربه کرده است که در آن بحران‌ها شرایط بازار بهتر بوده و حمایت و هماهنگی که بین بازیگران بزرگ بازار بوده است، بازار سرمایه را در آن مقاطع نجات داده‌است.
معلوم نیست که اولویت‌های دولت چیست!
دارابی تصریح کرد: واقعیت این است که بخش عمده‌ای از بازیگران بازار ما به خصوص در لایه‌های مختلف مانند تامین اجتماعی، نیروهای مسلح، سهام عدالت، بانک‌ها، بیمه‌ها و هلدینگ‌ها و شرکتهای تابع وزارتخانه‌ها عملا دولتی هستند و اگر اینها هماهنگ عمل کنند کنترل بازار سرمایه هیچ کار سختی نیست و بنظر می‌رسد که اولویت‌های دولت کنترل بازار سرمایه، مسکن و یا بخش کشاورزی نیست و معلوم نیست که اولویت‌های آن چه چیزی است. دولت ظرفیت بالقوه برای بهبود وضعیت اقتصادی را دارد اما به دلایلی نامشخص این ظرفیت اعمال نشده است.
نابه‌سامانی بورس خود یک علت ناآرامی‌های اخیر بوده است
این کارشناس بازار سرمایه در بخش دیگری از گفت‌وگو با دیده‌بان ایران افزود: ناآرامی‌های اخیر و بحث‌های اجتماعی ریشه بسیار قوی در بخش اقتصادی دارد و اگر به ابتدای سال و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برگردیم متوجه می‌شویم که تورم برای دهک‌های مختلف درآمدی به خصوص دهک‌های پایین بسیار شدید است. در حالی که ما تورم نزدیک به ۵۰ درصدی را تجربه می‌کنیم، برای دهک‌های پایین احساس تورمی بالای ۶۰ درصد بوده و در کنار تورم سنگین، بیکاری شدید قرار دارد و بخش‌های اشتغال‌زا مانند مسکن و تولید فعالیت چندانی ندارند و همراهی تورم سنگین با بیکاری شدید فضای ناآرامی را به وجود می‌آورد که در نهایت ما بازار سرمایه چگونه کار می کند؟ با یک علت مواجه نیستیم که نابه‌سامانی در بورس را به ناآرامی‌های اجتماعی تقلیل دهیم بلکه نابه‌سامانی بورس خود یک علت ناآرامی‌های اخیر بوده‌است.
چرا زور تورم به قیمت سهام‌ها نمیرسد؟
دارابی در پاسخ به این سوال که چرا زور تورم به قیمت سهام‌ها نمیرسد؛ گفت: تورم زمانی می‌تواند وضعیت یک بنگاه اقتصادی را تحت تاثیر قرار دهد که در بخش‌های مختلف آن بنگاه اقتصادی و در صورت مالی منعکس شود. ما در جامعه تورم داریم اما زمانی که قیمت‌گذاری دستوری اعمال می‌شود و به شرکت اجازه داده نمی‌شود که با قیمت‌های واقعی فروش را صورت دهد، هر چقدر که تورم وجود داشته باشد در شرکت‌ها اعمال نخواهد شد و به بیرون از شرکت منتقل خواهد شد که در نهایت موجب عدم سودآوری شرکت و تقلیل بنیه آن خواهد شد و دولت نیز نمی تواند مالیات و حقوق رسمی‌اش را دریافت کند، بدترین اتفاقی که در شرایط تورمی می تواند برای یک بنگاه اتفاق بیافتد که منجر به ورشکستگی آن خواهد شد، تاکید بر قیمت‌گذاری دستوری است.
دارابی گفت: در حال حاضر تاثیر تورم بر قیمت سهام با توجه به قیمت‌گذاری دستوری از بین رفته است و از طرف دیگر اختلاف بین ارز نیمایی و ارز آزاد نیز مانعی بر سر ارزندگی سهام بنگاه‌ها شده‌است.
وی تشریح کرد: بنگاه‌های صادراتی ما با تمام بدبختی‌ها در نهایت موفق می‌شود که یک میلیون دلار صادرات انجام دهند اما در ازای این یک میلیون دلار ۲۷ میلیارد تومان در بازار نیمایی به دست می‌آورد در صورتی که در بازار آزاد همان ارز ۳۲ میلیارد تومان می‌ارزد؛ به این معنا که یک دلال بازار سرمایه چگونه کار می کند؟ در همان لحظه نزدیک به ۵ میلیارد تومان از این قضیه سود می‌برد در صورتی که بنگاهی که با هزار بدبختی صادراتی را صورت داده است هیچ حاشیه سودی نخواهد داشت، همان‌طور که در صنعت پتروشیمی به واسطه این اتفاقات شاهد تعطیل شدن برخی از واحدها هستیم و صرفه اقتصادی و سود این بنگاه‌ها به جیب دلال‌ها و واردکنندگان می‌رود.
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: زمانی که اجازه داده نشود بنگاه‌ها تورم بازار سرمایه چگونه کار می کند؟ را از طریق قیمت‌های واقعی فروش و قیمت واقعی ارز در صورت‌های مالی‌اش اعمال کنند، هیچ تاثیری بر روی سودآوری شرکت و ارزندگی سهام آن نخواهد داشت و از سوی دیگر از آنجا که هزینه‌های آن شرکت بالا رفته‌است، بنگاه‌های ما در وضعیت تورمی رو به ضعف خواهند رفت و تورم نه تنها بنگاه را در این شرایط نگه نخواهد داشت بلکه باعث ضعف آن نیز خواهد شد.
دارابی در پاسخ به این سوال که وضعیت نامشخص برجام در شرایط فعلی چه تاثیری بر بازار سرمایه خواهد داشت؛ گفت: در حال حاضر کسی از برجام انتظار خاصی ندارد، ممکن است در روابط سیاسی و یا بین‌الملل وضع برجام خیلی قابل ملاحظه باشد اما در مسائل اقتصادی، ۹۰ درصد مشکلات داخلی است.
برجام چوب جادویی نیست که اقتصاد ایران را نجات دهد
وی عنوان کرد: بنظر بنده چه برجام صورت گیرد و چه صورت نگیر تاثیر آن بر اقتصاد ما بیش از ۱۰ درصد نخواهد بود، ممکن است برای دولت و حوزه‌هایی مانند سیاست خارجی برجام سهم موثرتری داشته باشد اما در حوزه اقتصادی سهم برجام چشمگیر نیست و برجام چوب جادویی نیست که تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر وضعیت اقتصادی داشته باشد و حتی اگر برجامی اتفاق افتد اما ناپایدار باشد و پیش از اینکه اقتصاد ایران بتواند از آن استفاده کند برهم بخورد، تاثیر نپذیرفتن آن خیلی بهتر از پذیرفتن آن خواهد بود.
دیدگاه شما