آیا بورس ایران دیگر قابل پیشبینی نیست؟ / مشکل از کجاست؟
بورس ایران امسال روزهای پرتلاطمی را گذراند. در ابتدای سال همزمان با حمایت دولت و امیدواری سرمایهگذاران خرد، بازار سرمایه با هیجان شروع به رشد کرد؛ اما پس از یک رشد بسیار سریع، بازار نزول خود را آغاز کرد و تا هنگام نوشتن این مقاله یعنی ۸ آبان سال ۱۳۹۹ به کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی وارد شده است، ۸۰۰ هزار واحد افت از مرداد ماه تا کنون.
در روزهای اول سال میشد روند بازار را تحلیل و با ابزارهای تکنیکال و بنیادی آینده قیمتها را پیشبینی کرد؛ اما قیمتها تمام سقفهای تحلیلی را شکستند و نشان دادند همه این تحلیلها اشتباه بوده است.
قیمتها به حدی بالا رفتند که دیگر نمیشد آینده آن را پیشبینی کرد و گفت شاخص روی کدام نقطه میایستد. در آن شرایط تنها یک پیبینی واحد وجود داشت، اینکه در آینده باید در انتظار یک اصلاح بزرگ بود. با شروع اصلاح بازار هم تحلیلگران نمیدانستند که این افت تا کجا ادامه دارد و هنوز هم نمیدانند که تا کجا میرود. آیا اینها همه نشان میدهد که بازار سرمایه در ایران غیرقابل تحلیل و پیشبینی است؟
قانون بازار سرمایه
بازار سرمایه یا در کل بازارهایی که در آنها تعداد فعالان و شرکتها زیاد است و سرمایه بسیاری در آن گردش میکند، یک قاعده کلی دارند. این قاعده کلی این است که بازار بالاخره دست عوامل خارجی را پس میزند.
برای مثال در بازار ایران ورود دولت برای حمایت غیرلازم، یک عامل خارجی بود که بازار را رشد داد؛ اما کاملا مشخص بود که بازار این عامل را پس میزند و اثر مثبت آن را خنثی میکند. نمونه این اتفاق زمانی رخ داد که شاخص از ۸۰۰ آیا بورس ایران قابل تحلیل است؟ هزار واحد در مدت بسیار کمی به یکمیلیون واحد رسید. در این زمان بازار این رشد ۲۰۰ هزار واحدی را که ناشی از حمایت دولت بود پس زد و شاخص در زمان کمی اصلاح شد و از یکمیلیون واحد دوباره به ۸۰۰ هزار واحد رسید. شاخص کل بورس بعد از آن دوباره شروع به رشد کرد و بهصورت طبیعی به یک میلیون واحد رسید.
بعد از آن دوباره با حمایت دولت بازار از یک میلیون واحد شروع به رشد کرد و شاخص با شیب بسیار تندی به ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار واحد رسید. البته در این میان خطوط مقاومت روانی یا سطوح مقاومت تکنیکال نیز وجود داشتند که بازار نسبت به این سطوح حمایت و مقاومت واکنش نشان داد؛ اما در کل روند رشد بازار تغییری نکرد.
انتظار نزول بازار بورس
در این زمان تقریبا همه نمادها مثبت و سهمهای ارزشمند بازار همه در منطقه اشباع خرید بودند. با اینهمه تمام کسانی که کمی از تحلیل بازار بورس سردر میآورند منتظر شروع نزول بازار بودند که البته چند ماهی طول کشید. فعالان و تحلیلگران نیز به این نتیجه رسیدند که بازار در مهرماه کمی اصلاح میشود و دوباره تا پیش از انتخابات آمریکا یعنی ۱۳ آبان 99 صعودی یا بدون تغییر خواهد بود.
اما همه این پیشبینیها اشتباه بود. هم اصلاح زودتر آغاز شد و هم روند نزولی بازار قطع نشد و تدوام یافت. آیا اینها همه نشان میدهد که بازار سرمایه این قابل تحلیل و پیشبینی نیست؟
مشکل بورس ایران چیست؟
شما در هر بازاری دو ابزار برای تحلیل و پیشبینی آینده احتمالی آن دارید: تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی.
تحلیل تکنیکال
فرض پیشزمینه تحلیل تکنیکال این است که تغییرات قیمت (Price action) یا همان نمودار قیمت بهطور کل نشاندهنده تمام فاکتورهای موثر در بازار است.
تمام اندیکاتورهایی که در تحلیل تکنیکال وجود دارند بر پایه تغییرات قیمت و حجم معاملات ساخته شدهاند و شما هم با بررسی آنها میتوانید تصویری از آینده بازار به دست آورید.
تحلیل تکنیکال میتواند در کوتاهمدت روندها را با دقت قابل قبولی پیشبینی کند. در بلندمدت نیز نقاط برگشت یا اصلاح احتمالی قیمتها را میتواند نشان دهد. اگر شما بهدرستی از ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده کنید و بتوانید آنها را با هم ترکیب کنید، میتوانید سود معقولی کسب کنید.
البته این به شرطی است که شما واقعا به ابزارهای تحلیل تکنیکال واقف باشید، یک سیستم یا استراتژی معاملاتی داشته باشید و مهمتر از آن به این سیستم یا استراتژی خود پایبند بمانید و درگیر هیجانها و احساسات بازار نشوید.
تحلیلهای تکنیکال نهتنها میتوانند قیمتهای آینده را در بازارهای صعودی و نزولی به شما نشان دهند، بلکه بازههای زمانی را نیز آشکار میکنند و میتوانند به شما بگویند در سهام مورد تحلیل شما، نمودار احتمالا چه قیمتهایی را در چه زمانی لمس خواهد کرد.
تحلیل بنیادی
تحلیل بنیادی از پارامترها و متغیرهای مختلفی مثل قیمت فعلی سهم، میزان فروش شرکتها، وضعیت فعلی بازار، اخبار مربوطه، صورتهای مالی شرکت، تغییرات کلی اقتصاد، رشد اقتصادی در دنیا، قیمت ارز و بسیاری از پارامترهای از این دست استفاده میکند و میتواند تحلیلی از آینده بازار به شما ارائه دهد.
تحلیل بنیادی میتواند به شما بگوید قیمت واقعی یک سهم چقدر است. در نتیجه این اطمینان را در شما ایجاد کند که سهم ارزشمندی که امروز خریدید با اینکه شاید قیمت امروز آن کم باشد، اما ارزش ذاتی آن بسیار بالا است و در طولانیمدت به این قیمت خواهد رسید.
اما تحلیل بنیادی یک مشکل دارد، اینکه بازه زمانی رشد یا نزول را مشخص نمیکند. در حالت کلی تحلیل بنیادی آینده طولانیمدت سهم را به شما میگوید.
مشکل اینجاست که همین «بلندمدت» مشخص نیست چقدر است. ممکن است سهمی که شما میخواهید در یک سال به قیمت واقعی خود برسد یا اینکه چندین سال طول بکشد.
شناخت ضعفهای ابزارهای تحلیلی
تحلیل تکنیکال یا بنیادی ابزارهای شما برای کار درست در بازارهای مالی هستند؛ مانند ابزارهای دیگر، شما نهتنها باید طرز استفاده از آنها را بدانید بلکه مهمتر از آن، باید ضعفهای این ابزارها را بشناسید.
دانستن این ضعفها به شما کمک خواهد کرد که بدانید تحلیل شما اولا چقدر درست است و دوما در کجا به درد نمیخورد. هرکدام از اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال نیز ضعفهایی دارند که باید با آنها آشنا باشید.
اما تحلیل تکنیکال یک ضعف بزرگ دارد؛ اینکه تحلیل تکنیکال و ابزارهای آن تنها در زمانهایی به درد میخورند که بازار رفتار هیجانی ندارد.
یعنی شما تنها در بازارها یا زمانهایی که در آن یا رفتار سرمایهگذاران منطقی و همراه با دانش است و یا به دلیل عمق زیاد بازار، نوسان شدید در آن وجود ندارد، میتوانید از تحلیل تکنیکال استفاده کنید.
ضعف تحلیل تکنیکال در این است که در بازارهای پرهیجان به درد نمیخورد.
هرچه تعداد فعالان بازار، میزان سرمایهگذاری، تعداد شرکتها، حجم معاملات و ارزش معاملات بازار بیشتر باشند، آن بازار عمق بیشتری دارد.
بازار عمیق مثل اقیانوس است که یک سنگ کوچک نمیتواند در آن موجهای بزرگی راه بیندازد. اگر عمق بازار کم باشد شبیه برکه یا چاله آب کوچکی است که یک سنگ کوچک نیز میتواند در آن تلاطمهای چشمگیر درست کند.
ضعف تحلیل تکنیکال در این است که در بازارهای پرهیجان به درد نمیخورد.
هیجان در بازار بورس ایران
عمق بازار بورس ایران آنقدر زیاد نیست. در زمان رشد بازار بورس ایران در تابستان 99، این مشکل وجود داشت. بازار دچار هیجان بود و به همین دلیل از جایی به بعد دیگر نه تحلیل بنیادی و نه تحلیل تکنیکال نمیتوانست آینده را با دقت قابلقبولی پیشبینی کند.
تمام قیمتها از تمام سقفهای پیشبینیشده بالاتر رفته بود و نمیدانستیم این رشد را تا کجا میتواند ادامه یابد. همانطور که گفتیم تنها چیزی که میتوانستیم بهصورت قطعی در مورد بورس ایران بگوییم این بود که در آینده بازار نزول تندی دارد.
اگر بازار بورس هیجانی نبود میتوانستیم بگوییم که احتمالا تا کجا رشد و در کجا نزول خود را آغاز میکند؛ اما در آن زمان بازار در هیجانیترین وضعیتی بود که در این چند سال شاهد بودیم.
وقتی هم بازار نزول کرد دوباره تحلیلگران سطوح مقاومتی را برای شاخص در نظر گرفتند که البته تا حدی درست از آب در میآمدند و شاخص هنگام برخورد با این کفها واکنش نشان داد.
با اینکه این منفی شدن و نزول بازار بسیاری از سهامداران خرد را دچار ضرر کرد و آنها را از بازار ترساند و به همین دلیل سرمایههای فراوانی از آن خارج شد، اما بالاخره روند نزولی بازار کندتر شد و حالا احتمالا دوباره تحلیل تکنیکال و حتی تحلیلهای بنیادی میتواند به ما بگوید این نزول تا کجا ادامه پیدا میکند.
آیا بازار بورس ایران قابلتحلیل است؟
پاسخ این سوال ساده است بله قطعا! تمام کتابهایی که برای آموزش، تحلیل و معرفی ابزارهای مختلف تحلیل ساخته و نوشته شدهاند دقیقا برای بازارهایی مثل بازار ایران هستند.
فرض کنید که هیچ تلاطمی در بازار وجود ندارد. هیچ شرکت یا هیچ فرد حقیقی یا حقوقی در بازار سرمایه تخلف نمیکند، کار غیراخلاقی انجام نمیدهد، حس (sentiment) سرمایهگذاران نسبت به بازار مثبت است و بازار در یک روند صعودی آرام به رشد خود ادامه میدهد.
در چنین بازاری تحلیل معنایی ندارد. این بازار رشد خواهد کرد و مهم نیست شما چقدر سرمایه را در چه زمانی وارد بازار کنید. شما قطعا سود میکنید. ریسکی هم ندارید. تنها هنر شما در چنین بازاری این است که تشخیص دهید با چه ترکیب و زمانبندی سودتان را بیشینه کند. چنین بازاری برای ورود تمام آدمهایی که چیزی از تحلیل سر درنمیآورند مناسب است.
شاید با خود میگویید ابزارهای تحلیل تکنیکال برای بازارهای خارج از ایران ساخته شدهاند که عمق آنها زیاد است و دولت در بازار دخالت نمیکند و تخلفی نیز در آن روی نمیدهد.
اما اشتباه میکنید. در همه بازارها متخلفین وجود دارند. در همه بازارها دولت در مواقع ضروری وارد میشود و دخالت میکند.
اگر مقاله ما در مورد نظریه بازیها، فساد و راهحلهای مقابله با فساد را خوانده باشید میدانید که فساد اجتنابناپذیر است. اگر بهترین و خوشتربیتترین مردمان جهان را هم پیدا کنید در نهایت کسانی در بین آنها وجود دارند که درست رفتار نمیکنند، پایبند به اخلاق نیستند و اگر قدرت سیاسی و اقتصاد داشته باشند دچار فساد میشوند.
سازندههای ابزارهای تحلیلی هیچکدامشان ایرانی نبودند. همه آنها در بازارهایی بودند که در آن متخلفان و رانتخوارها وجود داشتند که بازار را به هم میریختند. آنها ابزارهای تحلیل خود را در همین بازارها و برای این بازارها ساختهاند و از آنها سود بردهاند.
در نتیجه پاسخ ساده است بله بهطورقطع تحلیل تکنیکال و بنیادی در بازار بورس ایران هم کار میکند و شما میتوانید با این تحلیلها سودهای چشمگیری ببرید.
اما آنچه شما باید به آنها توجه داشته باشید این است که نقاط ضعف این تحلیلها را بدانید و بفهمید که در کجا و چه زمانی باید از این تحلیلها استفاده نکنید.
آینده بورس ایران چیست؟
با اصلاح شدیدی که در این چند ماه با آن مواجه بودیم، مشخصا سهامداران خرد، آنهایی که کمترین قدرت را دارند بیش از همه ضرر کردهاند. آنها در بازار منفی سهمهای ارزشمند خود را با قیمت کمی فروختند.
این بازار منفی بسیاری از این سهامداران خرد و کمتجربه را ترسانده است. برخی تصمیمم گرفتهاند که دیگر وارد بازار نشوند. با این همه تعدادی هم بودهاند سهمهای خود را نفروختهاند و منتظر ماندهاند.
تمام مشکل زمانی شروع شد که دولت بازار را دچار هیجان کرد و باعث رشد غیرمنطقی آن شد. چهبسا اگر دولت دخالتی در بازار نمیکرد، روند مثبت بازار که از سال پیش آغاز شده بود آرام ادامه مییافت و شاخص امروز به همان جایی میرسید که در حال حاضر هست؛ یعنی به حدود یکمیلیون و ۲00 هزار واحد.
پرونده هفته؛ تاثیر انتخابات آمریکا بر اقتصاد ایران / انتخاب بایدن یا ترامپ؛ هرکدام چه پیامهایی دارد؟
در حال حاضر نیز بازار منتظر مشخص شدن تکلیف انتخابات آمریکا است. بعد از آن دوباره احتمالا روند آرام خود را ادامه خواهد داد.
با توجه به وضعیت هیجانی کنونی بازار نمیتوانیم با استفاده تحلیل تکنیکال یا بنیادی پیشبینی کنیم که روند بازار در کوتاهمدت چگونه است. فقط میتوانیم بگوییم که شاخص حولوحوش رقم یکمیلیون و ۲۰۰ هزار واحد خواهد ماند.
با این همه میدانیم که بازار در بلندمدت چگونه خواهد بود. قیمت بسیاری از سهمهای ارزشمند در این مدت بسیار پایین آمده است. قیمت دلار و طلا بالا رفته است. با این حساب میدانیم که ارزش ذاتی این سهمها بسیار بالاتر از قیمت امروزی آنها است و مطمئن هستیم که در بلندمدت این سهمها به این ارزش ذاتی خود خواهند رسید و رشد خواهند کرد.
ریزش بورس تهران؛ آیا امیدی به بازگشت سرمایههای از دست رفته هست؟
سهامداران بورس در شبکههای مجازی آنقدر از اوضاع نابسامان بازار عصبانی هستند که این روزها با همرسان کردن هشتگهایی اعتراضی بورس را "کوره پولسوزی" مینامند و حتی خواستار تعطیلی بازار هستند. شاخص بورس تهران در مرداد ۱۳۹۹ سقوط کرد و بسیاری از سرمایه گذاران داراییهای خود را از دست دادند.
قبل از سقوط شاخص بورس تهران، مقامهای ایران از جمله علی خامنهای رهبر حکومت و حسن روحانی رئیس جمهوری وقت، مردم را تشویق به سرمایهگذاری در بورس کرده بودند.
از آن زمان، وعدههای مقامهای دولتی و نمایندگان مجلس چاره کار نبوده و این "مسکنهای موقتی" پس از پایان اثرشان از قضا موجب پیچیدهتر شدن ماجرا شدهاند.
آمارهای بورس نشان از آن دارند که نه تنها تازهواردهای امیدوار به کسب سود در تالار شیشهای از خیر بازار پشیمان شده و از شر ریزشهای مداوم بازار، سرمایههای خود را از مهلکه بورس خارج کردهاند که حتی کار به خروج سرمایه کهنهکارهای بازار هم رسیده است. نزدیک به یک ماه است که بازار به طور متوالی و بیوقفه به تماشای کوچ سرمایههای حقیقی از بازار نشسته است، سرجمع خروج سرمایه حقیقی از بورس فقط در بازه زمانی مرداد ۹۹ تا هفته نخست بهمنماه، بیشتر از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان سرمایه حقیقی از بازار خارج شده است.
چرا بورس تهران مدارم در حال ریزش است؟
پاسخ به این پرسش چندگانه و چند وجهی است. اما پیش از برشمردن دلایل نابسامانی بازار باید تاکید کرد که تحلیل شرایط بورس بدون تحلیل وضعیت عمومی اقتصاد ایران و شرایط اقتصاد کلان گمراه کننده است.
اقتصاد ایران با نااطمینانیها و عدم قطعیتهای پرشماری روبرو است که کار را برای فعالان و بنگاههای اقتصادی دشوار کردهاست، امنیت سرمایهگذاری در مخاطره است و چشماندازی قابل اتکایی از آینده اقتصادی مشاهده نمیشود. در چنین
شرایطی خروج سرمایهها از ایران به ترتیبی که در نیمه نخست سال به استناد نماگرهای اقتصادی بانک مرکزی ۶.۳ میلیارد دلار سرمایه از ایران خارج شده است.
آیا تحلیل تکنیکال در بورس ایران جواب میدهد؟
سوال بسیاری از افراد مبتدی که به تازگی مطالعه تحلیل تکنیکال یا تحلیل نموداری را آغاز کردهاند این است که آیا اصلا تحلیل تکنیکال در بورس ایران جواب میدهد؟ تحلیل تکنیکال یکی از بحث برانگیزترین روشهای تحلیل سهام در ایران است. در بین معاملهگران بورس ایران معمولا دو روش تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال به عنوان روشهای کلاسیک تحلیل بازار سهام شناخته میشود و هر کدام از این روشها طرفداران پر و پا قرصی دارند. در این میان بعضا هر گروه قابلیت و کارایی روش تحلیلی گروه دیگر را به عناوین مختلف زیر سوال میبرند تا جایی که گاهی کار به مناضعات لفظی در فضای مجازی میرسد.
در این خصوص معمولا تحلیل تکنیکال مورد کم لطفی بیشتری قرار میگیرد. برخی از مراکز آموزشی به طور کلی این نوع تحلیل را رد میکنن و ارزش علمی خاصی برای آن قائل نیستند و گروهی دیگر تحلیل تکنیکال را برای بورس ایران مناسب نمیدانند و کارایی آن را تنها برای بازارها مالی جهانی متصور هستند.
در این مقاله بدون هیچ گونه پیش داوری و قضاوتی از سر تعصب، به طور کامل این موضوع را بررسی میکنیم. با ما همراه باشید.
3 اصل مهم و پایهای در تحلیل تکنیکال
تحلیل تکنیکال بر 3 اصل اساسی و پایهای نهاده شده است:
- همه اطلاعات در قیمت لحاظ شده است
- تاریخ تکرار می شود
- تغییرات قیمت، دارای الگوی خاص است و قابل تفسیر است.
این سه اصل پایهای تحلیل تکنیکال است که فرضیات دیگر تحلیل تکنیکال با فرض وجود داشتن این سه اصل قابل تفسیر خواهند شد. تکنیکالیستها اعتقاد دارند هرآنچه که به عنوان عوامل بنیادی میتواند بر روی یک شرکت تاثیر گذار باشد، در نهایت باید خودش را در قیمت سهام نشان دهند. در واقع قیمت سهام خودش به ما میگوید که اوضاع شرکت چگونه است و آیا سهم در آینده روند قیمتی مناسبی دارد یا خیر.
تکنیکالیستها تنها با چارت قیمت سر و کار دارند. اما چگونه میتوان از یک نمودار قیمت آینده حرکت آن را تشخیص داد؟ این قضیه چیز عجیبی نیست، فرض کنید شما در حال تماشای حرکت یک حلقهی لاستیک هستید که در یک مسیر منحنی در حرکت است. آیا نمیتوانید مسیر آیندهی حرکت حلقه را به طور تقریبی در ذهن ترسیم کنید. قطعا این کار بسیار ساده و البته شدنی است. چیزهایی که در اینباره در نظر خواهید گرفت جهت حرکت لاستیک و روند تغییرات آن و البته سرعت لاستیک است. همه این چیزها در نمودار قیمتی یک سهم نیز وجود دارد. پس خیلی عجیب نیست بتوان با دیدن آن حداقل حرکت کوتاه مدت سهم را پیش بینی کرد.
چارتیستها اعتقاد دارند الگوهای قیمتی در نمودارها تکرار میشوند و با شناخت آنها میتوان آینده را پیش بینی کرد. در واقع “تاریخ تکرار میشود” یکی از فرضیات مهم تحلیل تکنیکال است که البته فقط یک اعتقاد نیست بلکه یک نتیجه از بررسیهای آماری است. افراد زیادی الگوهای مختلفی را در نمودار قیمتی هزاران دارایی بررسی کردهاند و به این نتیجه رسیدهاند که برای مثال از 1000 باری که فلان الگو تشکیل شده است 800 بار آن قیمت رفتار مشابه از خود نشان داده است و به این ترتیب اگر دوباره این الگو را در نمودار مشاهده کنیم میتوانیم با احتمال 80 درصد آینده آن را پیش بینی کنیم. احتمالا کم کم دارید به تحلیل تکنیکال علاقهمند میشوید! اما عجله نکنید.
تحلیل بنیادی چیست؟
تحلیل بنیادی به لحاظ ماهوی اختلاف زیادی با تحلیل تکنیکال دارد. در تحلیل بنیادی بورس ما به دنبال بررسی عواملی هستیم که روند سودآوری شرکتها تاثیر گذار هستند و بر اساس آنها به ارزش گذاری شرکتهای مختلف میپردازیم. ارزش ذاتی مفهومی است که تحلیلگران بنیادی اعتقاد دارند در بلند مدت قیمت یک سهم خودش را به آن نزدیک خواهد کرد. پس اگر سهمی از ارزش ذاتی ان کمتر باشد فرصت خرید است. در تحلیل بنیادی ما هیچ کاری با نمودار قیمت نداریم.
از این منظر و با تعاریف بالا اصولا نباید اختلاف و نزاعی بین طرفداران این دو روش وجود داشته باشد چراکه هر کدام از این روشها بر اساس اصول متفاوتی سعی در پیش بینی اینده قیمتی دارند که می تواند تکمیل کننده یکدیگر باشند نه تخریب کننده یکدیگر! اما مشکل از جایی شروع میشود که افراد در کاربرد هر کدام از این روشها دچار اشتباه میشوند.
تحلیل فاندامنتال بهتر است یا تحلیل تکنیکال؟
اینکه تحلیل بنیادی برای بورس ایران بهتر است یا تحلیل تکنیکال موضوع بحث این مقاله نیست. چیزی که ما به دنبال پاسخ آن هستیم این است که آیا اصلا تحلیل تکنیکال در بورس ایران جواب میدهد یا خیر؟
بنابراین اگر به دنبال پاسخ قانع کنندهای هستید ادامه مطلب را مطالعه کنید.
آیا تحلیل تکنیکال در بورس ایران جواب میدهد؟
تحلیل تکنیکال در بازارهایی که بر اساس عرضه و تقاضای آزاد شکل میگیرد جواب میدهد. این از فرضیات پایهای تحلیل تکنیکال است و هیچ کسی منکر آن نیست. بر این اساس میتوان گفت تحلیل تکنیکال برای تحلیل و پیش بینی قیمت داراییهای زیر قابل استفاده است:
داراییهایی که قیمت آن بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا مشخص میشود (مثلا قیمت بنزین، دارو و … غیره که به صورت دستوری قیمتگذاری میشود را نمیتوان بر اساس تحلیل تکنیکال بررسی کرد).
توجه کنید هر گونه دستکاری در قیمت، روند طبیعی معاملات یک دارایی مثل سهام را مختل میکند و بر این اساس نمیتوان آن را با تحلیل تکنیکال بررسی کرد. در بورس ایران این دستکاری قیمت زیاد دیده میشود، اما نه در همه سهامها. معمولا دستکاری قیمت در سهامی قابل انجام است که نقدشوندگی پایینی دارند. با این اوصاف میتوان گفت تحلیل تکنیکال برای نمادهایی که نقدشوندگی بالایی دارند به خوبی جواب میدهد. اما نقد شوندگی یک سهم به چه معنی است؟
نقدشوندگی سهام چیست؟
نقدشوندگی (Liquidity) به این نکته اشاره دارد که یک دارایی در چه زمانی تبدیل به پول نقد میشود یا به عبارتی شرایط خرید یا فروش آن دارایی چقدر راحت است. برای مثال املاک از نقدشوندگی کمتری نسبت به ارز و طلا برخوردار است.
در بورس ایران نیز نقدشوندگی همه سهمها باهم برابر نیست. عوامل مختلفی در نقدشوندگی یک سهم تاثیر گذار است که از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- میزان شفافیت سهم (افشای اطلاعات باکیفیت، به موقع و درست)
- میزان سهام شناور آزاد
- کوچک یا بزرگ بودن شرکت
رتبه شفافیت سهم
زمانی که اطلاعات با کیفیت بالاتر و قابل اتکایی از سوی شرکتهای بورسی گزارش شوند قطعا سرمایه گذاران درباره جریانات نقدی شرکت اطمینان آیا بورس ایران قابل تحلیل است؟ بیشتری داشته و بر همین اساس تمایل بیشتری برای ورود به سهم و معامله سهام آن شرکت خواهند داشت و همانطور که میدانید سرمایهگذاران بیشتر یعنی وجود معامله گران بیشتر و در نتیجه میزان نقدشوندگی سهم هم افزایش می یابد. شفافیت ناشران (شرکتهای بورسی) از طریق به موقع بودن زمان ارسال اطلاعات و همچنین قابل اتکا بودن اطلاعات ارزیابی میشود. بنابراین دو فاکتور زیر در رتبه شفافیت شرکت تاثیر گذار است:
- ارائه منظم اطلاعات
- قابل اتکا بودن اطلاعات
در این راستا سازمان بورس وظیفه دارد به صورت دورهای و هر سه ماهیکبار به بررسی عملکرد شرکتهای فعال در بورس و فرابورس بپردازد و آخرین رتبهبندی را با لحاظ معیارهای مزبور برای آنها اعلام کند. گزارش رتبه بندی شرکتها به لحاظ شفافیت اطلاعات بر روی سایت کدال منتشر میشود. البته یکی دو سالی است خبری از این گزارش نیست.
آخرین گزارش در خصوص رتبه کیفیت ارائه اطلاعات شرکتها را از اینجا میتوانید مشاهده کنید.
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
رابطه بین میزان سهام شناور و نقدشوندگی سهم
میزان سهام شناور شرکتها از دیگر عواملی است که در نقدشوندگی یک سهم تاثیر گذار است. طبق ماده 17 آیین نامه آیا بورس ایران قابل تحلیل است؟ معاملات در شرکت بورس اوراق بهادار تهران “سهم شناور آزاد هر شرکت، بخشی از سهام آن شرکت است که دارندگان آن آماده عرضه و فروش آن سهام هستند و مالک آن قصد ندارد با حفظ آن قسمت از سهام، در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.” به عبارتی سهام شناور در کوتاه مدت قابلیت داد و ستد دارد.
هر چقدر که سهام شناور آزاد شرکتی بالاتر باشد، نقدشوندگی آن هم بیشتر خواهد بود.
کوچک یا بزرگ بودن شرکت
منظور از کوچک یا بزرگ بودن یک شرکت این است که آن شرکت از نظر تعداد برگه سهام و ارزش بازاری، نسبت به سهمهای دیگر چه وضعیتی دارند. معمولا شرکتهای کوچک بیشتر در معرض دستکاری قیمت و سفته بازی قرار دارند زیرا با مقدار کمی سرمایه میتوان قیمت سهام آنها بالا پایین کرد. از ان طرف شرکتهای بزرگ که نقدشوندگی بالاتری دارند، کمتر دچار دستکاری قیمتی میشوند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه تشخیص کوچک یا بزرگ بودن یک سهم به مقاله استراتژی معاملاتی بلند مدت بر اساس برنامه افزایش سرمایه شرکتها مراجعه کنید.
بخشی از تحلیل تکنیکال بدرد بورس ایران نمیخورد!
تا اینجا متوجه شدیم تحلیل تکنیکال در بورس ایران جواب میدهد، مگر برای سهمهایی که نقدشوندگی بالایی ندارند و به سادگی میتوان قیمت آنها را دستکاری کرد. چرا که در این صورت قیمت با عرضه و تقاضای طبیعی بازار مشخص نشده است و اصل اساسی تحلیل تکنیکال نقض میشود. با این اوصاف میتوان گفت برای بیشتر سهمهای بورس ایران میتوان روش تحلیل تکنیکال را به کار برد و اتفاقا بازخورد بسیار مناسبی را دریافت کرد. نگارنده این مقاله در طی سالهای متمادی، به تجربه دریافته است که تحلیل تکنیکال به خوبی در بورس ایران جواب میدهد و میتوان تنها به کمک همین روش تحلیلی در بازار فعالیت کرد و به موفقیت نیز رسید. ولی نکته بسیار بسیار مهم این است که “تحلیلگر بودن” برای موفقیت کافی نیست، آنچه برای موفقیت لازم است “معامله گر بودن” یا “سرمایه گذار بودن” است.
اما نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که بخشهایی از تحلیل تکنیکال برای بورس ایران مناسب نیست و باید آنها را دور بریزید. این کاستی از قوانین بورس ایران ناشی میشود. در ادامه به این مطلب خواهیم پرداخت.
تحلیل زمانی در تحلیل تکنیکال
تحلیلهای زمانی در تحلیل تکنیکال بسیار مشابه تحلیلهای قیمتی هستند با این تفاوت که ما واحدهای زمان را بجای واحدهای قیمت بررسی میکنیم و بر اساس آن سعی میکنیم زمانهای تغییر روند را پیش بینی کنیم. ابزارهای مختلفی برای تحلیل زمانی وجود دارد که یکی از آنها فیبوناچی زمانی است.
اما در بورس ایران به علت قوانینی که باعث توقف نمادهای بورسی میشود، عملا تحلیل زمانی کارکرد خودش را از دست میدهد. متاسفانه بسیاری از منابع آموزش تحلیل تکنیکال در ایران به این مسئله توجه نمیکنند. گاهی یک نماد ماهها بسته است. قطعا اعتبار تحلیل زمانی در چنین شرایطی به حداقل خود خواهد رسید. در یک کلام تحلیل زمانی بدرد بورس ایران نمیخورد.
کندل شناسی کلاسیک
کندل شناسی بخشی از تحلیل تکنیکال است که اگرچه کارکرد خود را در بورس ایران حفظ کرده است، اما باید توجه داشت که نمیتوان از الگوهای کندلی کلاسیک به مانند آنچه در بازارهای جهانی شکل میگیرد استفاده کرد، چرا که در بورس ایران قانون دامنه مجاز نوسان روزانه باعث میشود کندلهایی در نمودار شکل بگیرد که فقط یک خط تیره هستند که بیانگر همان صفهای خرید و فروش میباشند و این کندلها واقعی نیستند!
برای مثال فرض کنید سهمی دیروز صف خرید بوده است (کندلی شبیه یک خط تیره) و امروز بالاترین قیمت مجاز را دیده است و سپس صف فروش شده است. الگوی کندلی تشکیل شده برای این سهم در این دو روز کاری را در زیر مشاهده میکنید. در صورتی که اگر قانون دامنه نوسان نبود احتمالا الگو کندلی به صورت کلی یک چیز دیگری بود (به تصویر زیر دقت کنید).
تفاوت الگوهای کندلی در حالتی که دامنه نوسان وجود دارد و در شرایط بدون دامنه نوسان
میبینید که وجود دامنه مجاز نوسان در بورس ما اجازه شکلگیری طبیعی کندلها را در نمودار سهام نمیدهد. از این رو برای استفاده از الگوهای کندلی باید به این نکته توجه کنید. میتوانیم کندلهای صف خرید و فروش را به عنوان یک کندل قوی با بدنه بلند و سایههای کوتاه در نظر بگیریم. اما به هر حال نبود دامنه نوسان میتوانست بکلی داستان کندلها را تغییر دهد.
تایم فریمهای پایینتر از یک ساعت
تحلیل تکنیکال در تایم فریمهای پایین (زیر یک ساعت) در بورس ایران جواب نمیدهد چراکه عمق بازار کم است و نقدشوندگی لازم در این تایم فریمها وجود ندارد. برای اطلاعات بیشتر به مقاله زیر مراجعه کنید.
نتیجه گیری
نتیجهگیری کلی از این مقاله این است که تحلیل تکنیکال در بورس ایران جواب میدهد، ولی …
از تحلیل تکنیکال تنها میتوان برای سهمهایی استفاده کرد که نقدشوندگی بالایی دارند و قیمت آنها از مکانیزم طبیعی عرضه و تقاضا مشخص میشود. بنابراین سهام کوچک، غیر شفاف و با شناوری پایین را نمیتوان با تحلیل تکنیکال بررسی کرد.
از تحلیل تکنیکال تنها میتوان زمانی استفاده کرد که تاریچه قیمتی برای سهم وجود آیا بورس ایران قابل تحلیل است؟ داشته باشد، بنابراین از این روش تحلیلی نمیتوان برای پیش بینی قیمت سهام عرضه اولیه استفاده کرد. یعنی باید زمان طولانی بگذرد و چارت سهم شکل بگیرد تا بتوان بر اساس آن روی آیندهی قیمت صحبت کرد! این محدودیت در تحلیل تکنیکال به صورت ذاتی وجود دارد، مثل کسی که ترجمه لغت گاو به انگلیسی را میداند ولی ترجمه لغت گوساله را نه، این شخص در جواب میگوید اجازه میدهم گوساله بزرگ بشود بعدا آیا بورس ایران قابل تحلیل است؟ آن را گاو صدا میکنیم!
بخشی از تحلیل تکنیکال به علت وجود قوانینی مثل دامنه نوسان، حجم مبنا و توقف نمادها، عملا کارایی خود را از دست خواهند داد. برای مثال وقتی نهاد ناظر بازار اجازه نمیدهد قیمتها از یک کف قیمتی مشخص پایین تر بیاید و یا از یک سقف قیمتی مشخص بالاتر برود باعث به وجود آمدن حالتهایی در بازار (صف خرید یا صف فروش) میشود که تحلیل تکنیکال قادر به تفسیر آن نیست.
با همه این تفاسیر بخش اعظمی از مباحث تحلیل تکنیکال همچنان در بورس ایران جواب میدهد و توصیه میکنم در کنار تحلیل بنیادی و تابلوخوانی، با مباحث اصلی این روش تحلیلی آشنا بشوید. چرا که هیچ روش تحلیلی، قدرت تحلیل تکنیکال در تعیین احتمالی سطوح بازگشت قیمتی را ندارد. اما همچنان درک این نکته که تحلیلگری (چه بنایادی چه تکنیکال) برای شما نان نمیشود و باید از یک تحلیلگر به یک معاملهگر یا سرمایهگذار ارتقا پیدا کنید بحث عمیقی است که در اینجا نمیتوان به آن پرداخت.
در این راستا چیزی که اهمیت زیادی دارد این است که بدانید برای شروع آموزش تحلیل تکنیکال باید از کجا آغاز کنید و کدام یک از مباحث اهمیت و کارایی بیشتری دارند. چراکه مباحث این روش تحلیلی بسیار گسترده است و ممکن است زمان خود را برای فراگیری مطالب کم اهمیتتر به هدر بدهید. برای این منظور مقاله زیر را مشاهد کنید.
آینده بازار بورس، آیا بازار بورس ایران تحلیل پذیر است؟
سوالی که پیوسته ذهن همه سرمایه گذاران، تازه واردان به بازار بورس و فعالان این حوزه را به خود مشغول کرده اینست که آیا بازار بورس ایران قابل تحلیل است؟ چگونه می شود در این بازار موفق عمل کرد؟ و به راستی بازی واقعی در این بازار چیست و بازیگران اصلی آن چه کسانی هستند؟
در جواب این سوال باید ابزار های تحلیل بازار، آیا بورس ایران قابل تحلیل است؟ بازیگران اصلی آن و واقعیت های بازار را بررسی کنیم. رفتار خریدار و فروشنده که روند خود را در تحلیل تکنیکال(تحلیل از روی نمودار) نشان می دهد یک ابزار مهم تحلیل بازار بورس می باشد.
صورت های مالی شرکت ها که در تحلیل بنیادی یا فاندامنتال نمود دارد نیز از ابزارهای تحلیل مهم دیگر است. اما واقعیاتی در بازار بورس ایران وجود دارد که اگر نادیده گرفته شود تحلیل های ما را از اعتبار خارج می کند.
مهم ترین نکته این است که بزرگترین خریدار و فروشنده و ناظر و تصمیم گیر در بازار بورس ایران، دولت است.
بنابراین تحلیل تکنیکال در بازار بورس ایران بیشتر مطالعه رفتار دولت ها است
و تصمیمات بنیادی که خود را در صورت های مالی و تحلیل بنیادی نشان می دهد قبل از انتشار در اختیار سازمان انتشار دهنده که تحت مدیریت دولت است، قرار می گیرد.
بنابراین تحلیل بازار بورس ایران تحلیل رفتار دولت هاست.
تحلیل اینست که دولت در بودجه خود سهم درآمد از طریق اخذ مالیات از معاملات بازار بورس و سفته بازی(کسب درآمد از طریق نوسان قیمت سهام) در آن را چقدر در نظر گرفته است.
مثلا در شرایطی که ما در تحریم قرار گرفتیم دولت برای جبران کسر بودجه خود در دوره هایی مردم را تشویق به سرمایه گذاری در بازار میکند و پس از ورود نقدینگی به بازار یکباره از آن خارج می شود و به اینصورت کلی درآمد از بازار کسب می کند و کسری بودجه خود را جبران می کند.
نکته حائز اهمیت اینست که روندهای بسیار کلی در نمودارهای تکنیکال بازار بورس قابل تشخیص است. بنابراین برای موفقیت در بازار بورس به جای توجه به نوسانات کوتاه مدت باید به نوسانات بلند مدت توجه نمود و از نوسانات کوتاه مدت و روزانه صرف نظر کرد. زیرا ممکن در سرازیری سقوط قرار بگیرید و حتی نتوانید از بازار خارج شوید.
حتی اگر به تحلیل تکنیکال واقف نیستید، بسیار ساده می توانید از رفتار دولت متوجه شوید که کی وارد بازار شوید و کی از آن خارج شوید.
مثلا وقتی دولت با تمام قدرت رسانه ای در صدد تشویق مردم به حضور در بازار است و بازار بورس را بهترین مکان برای سرمایه گذاری می داند، زمان مناسبی برای ورود به بازار است. البته نکته مهم آنست که تا دیر نشده و دولت از بازار خارج نشده، باید بازار را ترک کرد و به طمع سود بیشتر نماند. به این صورت سود بسیار شیرین و قابل توجهی نصیبتان می شود.
از آنجا که ادامه تحریم ها و در نظر گرفته شدن سهم بورس در بودجه آینده دولت، نوید رونق مجدد و حرکات شاپی(صعود و نزول شدید) در بازار بورس را می دهد باید امیدوار باشیم دولت در ماه های پیش رو مجدد وارد بازار شود.
متاسفانه اکثر سرمایه گذاران آنجایی وارد بازار می شوند که دولت داره از بازار خارج میشه و به علت عرضه سهام توسط شرکت های حقوقی که سهامدار عمده آنها دولت است با افت شارپی سهامشان مواجه می شوند و متاسفانه کلی ضرر میکنند.
از اینکه تا انتهای مطالب با ما همراه بودید سپاسگزاریم. امیدواریم که این مباحث و اطلاعات، راهنمای کوچکی جهت رونق سرمایه گذاری و موفقیت مالی آیا بورس ایران قابل تحلیل است؟ شما عزیزان باشد.
هلدینگ آموزشی و خدماتی نیک اندیشان با داشتن کادری مجرب و اساتیدی متخصص، نخبه و با سابقه فعالیت در بازار بورس ایران برای دوره بورس ، برای بالا بردن هوش مالی شما دوستان و آموزش کاربردی و متناسب با بازار بورس ایران، اقدام به برگزاری دوره آموزش بورس نموده است.
شایان ذکر است، که از امتیازات ویژه این موسسه پشتیبانی شما دوستان توسط استاد تا تسلط کامل در بازار است.
مدیر عامل هلدینگ نیک اندیشان آقای دکتر حمزه شیخ، کارآفرین، استاد دانشگاه و مشاور مدیریت، اقتصاد و سرمایه گذاری و کارشناس اقتصادی صدا و سیما می باشد.
نیک اندیشان برند برتر آموزش و کاریابی در کشور و ارائه دهنده خدمات آموزشی، دیجیتال مارکتینگ، استاندارد سازی(ایزو) و منتورینگ و کوچینگ(مربیگری) کسب و کارهاست. جهت مشاوره و اخذ خدمات از این مجموعه می توانید با شماره های ذیل تماس حاصل کنید یا به آدرس شعبات نیک اندیشان یا آدرس سایت و ایستاگرام آن که در ادامه می آید مراجعه کنید.
سود سرمایه گذاری در بورس چقدر است؟
بازار سهام همواره به عنوان یکی از گزینه های جذاب برای سرمایه گذاری شناخته می شود و افراد بسیار زیادی علاقه مند به فعالیت در این بازار هستند. اولین سوالی که معمولا برای افراد پیش می آید این است که سود سرمایه گذاری در بورس چقدر است و بلافاصله بازدهی آن را با سایر بازارهای موازی مقایسه می کنند. پاسخ این سوال را در یک جمله نمی توان خلاصه کرد؛ چراکه استراتژی های مختلف در بازار سرمایه می تواند بازدهی های گوناگونی را خلق کند و تجربه ها نشان داده است که اگر معاملات سرمایه گذاران بر مبنای تحلیل و استراتژی باشد، در بازه های مختلف می تواند سودآوری خوبی را به همراه بیاورد. به همین دلیل در ادامه مقاله به بررسی سود سرمایه گذاری در بورس می پردازیم.
سود سرمایه گذاری در بورس به چه صورت است؟
همه افراد با هدف کسب سود وارد بازارهای مالی می شوند؛ از طرف دیگر، به دلیل تورم موجود در اقتصاد ایران، بازارهای موازی زیادی برای سرمایه گذاری به وجود آمده است. به عنوان مثال در یک کشور با تورم پایین، خودرو یک کالای مصرفی محسوب می شود و پس از چند سال استفاده، این محصول دچار استهلاک شده و قیمت آن به شدت کاهش می یابد؛ اما اقتصاد ایران که به دلیل تحریم های اقتصادی، کسری بودجه و رشد نقدینگی، در سالیان اخیر با تورم های سنگین همراه بوده است، یک خودرو پس از چند سال استفاده نه تنها قیمت آن کاهش نمی یابد، بلکه افزایش قیمت های چشمگیری را نیز تجربه می کند و افراد بسیار زیادی با خرید این محصولات و نگهداری آن ها در دوره های تورمی، ارزش ریالی سرمایه خود را افزایش می دهند.
بنابراین اولین نکته ای که در خصوص سود سرمایه گذاری در بورس به ذهن افراد می رسد، مقایسه بازارهایی همچون طلا، مسکن، خودرو و. با بازار سرمایه است. لازم به ذکر است که بازار سرمایه ویژگی های منحصر به فردی دارد که آن را از سایر بازارها متمایز می کند و به طور کلی، افراد با سرمایه گذاری کردن در بازار سهام می توانند از 2 طریق سود کسب کنند:
- سود کردن با افزایش قیمت برگه سهام شرکت
- کسب سود نقدی از طریق مجامع شرکت های بورسی
سود کردن با افزایش قیمت برگه سهام شرکت
در این حالت، سرمایه گذاران با خرید اوراق و رشد آن سود کسب می کنند. معمولا این دسته از سرمایه گذاران مدت زمان زیادی در یک سهم نمی مانند و با کسب سود، از سهام مورد نظر خارج می شوند. این افزایش قیمت سهام به عوامل مختلفی همچون افزایش سود عملیاتی شرکت، افزایش قیمت دارایی های شرکت به واسطه تورم و. بستگی دارد و سرمایه گذاران با خرید سهام شرکت ها در قیمت های پایین و فروش آن ها در قیمت های بالاتر می توانند سود کنند.
به عنوان مثال یک سرمایه گذار، سهام شرکتی را به قیمت 2000 تومان خریده است و پس از شش ماه نگهداری آن، قیمت سهام شرکت مذکور به 3000 تومان می رسد؛ این فرد با فروش دارایی خود می تواند 50 درصد آیا بورس ایران قابل تحلیل است؟ سود از محل افزایش قیمت برگه سهام بدست آورد.
کسب سود نقدی از طریق مجامع شرکت های بورسی
سرمایه گذاران بلندمدتی با خرید سهام یک شرکت، علاوه بر کسب سود از طریق افزایش قیمت سهم، از سود نقدی که شرکت ها در مجامع سالیانه خود تقسیم می کنند نیز بهره مند می شوند. به این معنا که شرکت های فعال در بورس و فرابورس، هرساله مجمعی را برگزار می کنند و با حضور سهامداران، تصمیمات مختلفی را برای شرکت مذکور اتخاذ می کنند و یکی از این تصمیمات در خصوص سود نقدی در نظر گرفته شده برای سهامداران است. توجه داشته باشید که میزان سود در نظر گرفته شده برای سهامداران می تواند اعداد و درصدهای مختلفی باشد.
به عنوان مثال، یک شرکت فعال در حوزه استخراج مواد معدنی به ازای هر سهم، 1000 تومان سودسازی داشته است که به آن EPS گفته می شود و هیات مدیره شرکت مذکور برای تشویق سهامداران و دادن انگیزه به آن ها، 90 درصد سود بدست آمده را تقسیم می کند که به آن DPS گفته می شود. سهامدارانی که در روز برگزاری مجمع سالیانه شرکت، سهام آن را در اختیار داشته باشند، می توانند از سود تقسیمی بهره مند شوند.
بنابراین، سود سرمایه گذاری در بورس فقط به افزایش قیمت سهام شرکت خلاصه نمی شود و سهامداران بلندمدتی، هرساله می توانند با شرکت کردن در مجامع سالیانه از سود تقسیمی نیز استفاده کنند.
نکته یک: توجه داشته باشید که تمامی شرکت های فعال در بازار سرمایه، سود تقسیمی در مجمع ندارند و این موضوع مربوط به شرکت هایی است که سودسازی خوبی داشته اند. بنابراین، اگر به دنبال کسب سود از طریق DPS هستید، سهام شرکت های زیان ده را خریداری نکنید.
نکته دو: اکثر دارایی ها در بازارهای موازی مانند طلا، سکه، مسکن و. خود را با تورم موجود در جامعه هماهنگ می کنند و شرکت های فعال در بازار سرمایه به دلیل داشتن دارایی های دلاری مانند تجهیزات و ماشین آلات، ساختمان، زمین و. از این موضوع مستثنی نیستند. اما وجه تمایز سود سرمایه گذاری در بورس، همان سود تقسیم شده در مجامع شرکت ها است که این بازار را جذابتر می کند.
سود سرمایه گذاری در بورس چقدر است؟
تا اینجای کار دانستیم که در بازار سرمایه از 2 طریق می توان سود کسب کرد؛ اما سوالی که پیش می آید این است که میزان سود سرمایه گذاری در بورس چقدر است و برای کسب بازدهی حداکثری، چه کارهایی باید انجام داد؟ پاسخ این سوال را باید در استراتژی افراد جستجو کرد؛ چراکه یک نسخه کلی نمی توان برای همه فعالان بازار سرمایه در نظر گرفت و تجربه ها نشان داده است که هر کدام از سهامداران با توجه به اطلاعات و دانش تحلیلی خود می توانند بازدهی های مختلفی را خلق کنند.
کوتاه مدت یا بلندمدت؟
یکی از مهمترین موضوعاتی که باید از همان ابتدا مشخص شود، دیدگاه سرمایه گذاری افراد است؛ چراکه درصد و میزان سود سرمایه گذاری در بورس، کاملا مرتبط با دیدگاه و زمان بندی افراد است و به طور کلی می توان آن را به 3 دسته تقسیم کرد:
هرکدام از این 3 مورد، نکات خاص مربوط به خود را دارد و نوع سودآوری آن ها نیز با یکدیگر متفاوت است؛ اما به طور کلی، سرمایه گذاری کوتاه مدت در بورس نیازمند تسلط به تحلیل تکنیکال، داده های بنیادی و بررسی میزان ورود و خروج پول به سهام شرکت ها در دوره های کوتاه مدت است و در سرمایه گذاری کوتاه مدت افرادی موفق خواهند شد که عکس العمل سریع نسبت به نوسانات بازار داشته باشند و لازم به ذکر است که این نوع سرمایه گذاری، همراه با ریسک های گوناگون است و افراد باید به آن توجه کنند.
در طرف مقابل، نوع سود سرمایه گذاری در بورس به شیوه بلندمدت، کاملا متفاوت است؛ چراکه در این میان، مجامع شرکت های بورسی قرار دارند و افراد از این طریق نیز می توانند سود کسب کنند. از طرف دیگر، به دلیل تورم های سنگین، همواره ارزش ریال در حال کاهش بوده است و تحلیلگران معتقدند که فروش دارایی هایی همچون سهام نمی تواند استراتژی مناسبی در سیکل های تورمی باشد. بررسی داده های بازار سرمایه در سالیان گذشته نیز حاکی از این نکته است که سهامداران بلندمدتی، سودهای خوبی را بدست آورده اند.
سود تضمینی در بورس
خرید اوراق بهادار هیچ تضمینی برای سوددهی به شما ندارد و زمانی که سهام یک شرکت را می خرید، به هر دلیلی ممکن است که قیمت سهام شرکت افت کند. در بازار سرمایه، ابزارهایی وجود دارد که به شما سود تضمینی می دهد. صندوق های درآمد ثابت، اسناد خزانه اسلامی، اوراق مشارکت و. از جمله سازوکارهایی هستند که برای افراد ریسک گریز طراحی شده اند و سرمایه گذاران با خرید آن ها می توانند سود خود را تضمین کنند. این دارایی ها معمولا سود بیشتر از سپرده های بانکی به سرمایه گذاران اعطا می کنند.
سود سرمایه گذاری در بورس در مقایسه با تورم
همانطور که اشاره شد، اقتصاد ایران در سال های اخیر با تورم همراه بوده است و هرگونه سرمایه گذاری در این بستر باید با تورم سنجیده شود؛ در واقع، بازاری که نسبت به تورم سالیانه، بازدهی کمتری داشته باشد، عملا قدرت خرید شما را کاهش داده است. بنابراین، سرمایه گذاران باید به دنبال بازاری باشند که علاوه بر هماهنگ شدن با تورم، قدرت خرید آن ها را افزایش دهد. تجربه ها نشان داده است که سود سرمایه گذاری در بورس در بازه های بلندمدت، خود را با تورم هماهنگ کرده است و گزینه ای خوب و جذاب به حساب می آید.
به عنوان مثال، سود سپرده های بانکی 18 درصد سالیانه است و افراد فکر می کنند که با گذاشتن سرمایه خود در این حساب ها، سالیانه 18 درصد به قدرت خرید آن ها افزوده می شود، در حالیکه به دلیل تورم 40 درصدی، عملا بازدهی این سپرده ها 22 درصد کاهش می یابد. اما سود سرمایه گذاری در بورس به این شکل است که به دلیل دارایی های دلاری شرکت های فعال در بازار سرمایه مانند زمین، ماشین آلات و تجهیزات، ساختمان و. قیمت سهام آن ها خود را با تورم هماهنگ می کند و علاوه بر آن، سود تقسیمی در مجامع سالیانه نیز شامل سهامداران می شود.
حداقل و حداکثر سود در بورس
سودی که برای معامله گران مهم است همان سودی است که با خرید و فروش اوراق بهادار کسب می کنند. در واقع، حداقل و حداکثر سود برای معاملات تعریف نمی شود. شاید از خودتان بپرسید چگونه حداکثر سود تعریف نمی شود؟ برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که ذات بازار سرمایه به این شکل است که قیمت سهام شرکت ها می توانند نوسان کنند و سرمایه گذاران با جابجایی دارایی های خود می تواند به شکل نامحدود سود یا ضرر کنند. البته عواملی همچون محدودیت دامنه نوسان تا حدودی نوسانات شدید در بازه های کوتاه مدت را کنترل کرده است.
بنابراین، نمی توان برای سود سرمایه گذاری در بورس، حداقل و حداکثر تعیین کرد؛ چراکه با توجه به اطلاعات و دانش تحلیلی و همچنین نوع دیدگاه سرمایه گذاری هر فرد، اعداد و ارقام می تواند متفاوت باشد.
سود روز شمار در بورس
با شنیدن جمله «سود روز شمار در بورس» احتمالا متعجب شدید؛ اما باید بگوییم که این مفهوم کاملا درست است و برخی از سازوکارها در بازار سرمایه به این شکل است که سود روزشمار به مشتریان خود می دهند. یکی از این ابزارها، صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت است و تعداد واحدهای خریداری شده توسط سرمایه گذار به صورت روز شمار محاسبه می شود و سود به شما تعلق می گیرد. معمولا پس از یک دوره صعود در بازار سرمایه و بالا رفتن قیمت ها، سرمایه گذاران حرفه ای بخشی از پول خود را نقد می کنند و تا آرام شدن اوضاع و نوسانات قیمتی، ترجیح می دهند که در صندوق های با درآمد ثابت سرمایه گذاری کنند.
جمع بندی
سود سرمایه گذاری در بورس، بسیاری از افراد را برای فعالیت در این بازار ترغیب می کند؛ اما سود سرمایه گذاری در بورس نکات خاص خود را دارد و نمی توان حداکثر و یا حداقل برای آن مشخص کرد. به طور کلی، سود سرمایه گذاری در بورس معمولا خود را با تورم موجود در جامعه هماهنگ می کند و اگر سهام شرکتی را بخرید که طرح های توسعه نیز داشته باشد، سودآوری آن بیشتر از تورم نیز خواهد بود. بررسی اطلاعات و داده های گذشته نیز حاکی از این موضوع است که سود سرمایه گذاری در بورس در بازه های بلندمدت از سایر بازارهای موازی مانند طلا، مسکن و. بیشتر بوده است. بنابراین اگر شما نیز به دنبال یک بازار حرفه ای برای سرمایه گذاری خوب هستید، بازار سهام می تواند گزینه مناسبی باشد.
دیدگاه شما