انجام معامله خلاف روند در بازار

Bullish volume action

پیش بینی بازار فارکس با روش تحلیل داده های تمایل بازار

در این پست سعی میکنیم به شرح دو روش پیش بینی بازار فارکس با روش تحلیل داده های تمایل معامله گران اصلی بازار – گزارش CoT و شاخص تمایل مشتریان گروه IG بپردازیم.

مجله افیکس کار: اولین قدم برای استفاده از فرصت‌ها در هر بازاری، یادگیری نحوه پیش بینی به موقع آن بازار است. بازار را باید پیش از رسیدن به سطوح کلیدی پیش بینی کرد و بعد به دنبال فرصت‌های معاملاتی بود. اگر بازار برای شما مبهم باشد، از هر نوسان بازار به دنبال معامله خواهید بود. چنین معاملاتی احساسی هستند و منج به سود نمیشوند. پیش بینی این‌که بازار در کدام جهت در حال حرکت است به شما کمک میکند یک قدم جلوتر از بازار حرکت کنید.

بطور کلی چهار روش اصلی برای پیش بینی بازار وجود دارد :

1. پیش بینی فاندامتال یا تحلیل بنیادی که عبارت است از تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی یک شرکت، به منظور تعیین ارزش واقعی معاملات آن شرکت؛. رصد داده های اقتصادی و تحلیل اخبار اقتصادی روز.
2. پیش بینی تکنیکال یا همان تحلیل تکنیکال که تلاش می کند با کنکاش و تحلیل الگوها و روندها تمایل بازار را تشخیص داده و حرکت آینده قیمت را پیش‌بینی کند.
3. پیش بینی حرکت سایر معامله گران با اندازه گیری تمایلات بازار و پیشبینی نمودار قیمت با دنبال کردن تمایلات مشتریان.
4. پیش بینی بازار به روش تلفیق تحلیل تکنیکال با فاندامنتال و یا ترکیب چند تحلیل تکنیکال با هم.

در ادامه با چگونگی پیش بینی بازار با اندازه گیری تمایلات بازار آشنا میشوید :

1- تمایل معامله گران اصلی بازار – گزارش CoT

یکی از روش های پیش بینی آینده حرکات نمودار قیمت، روش دنبال کردن تمایلات معامله گران اصلی بازار است. به این معنی که با توجه به پوزیشن های باز شده و یا بسته شده توسط معامله گران اصلی بازار، تشخیص دهیم بازار با احتمال زیاد قرار است به چه سمتی حرکت نماید.

تعریف

گزارش تعهدات معامله گران یا (Commitments of Traders) COT یکی از گزارشهای بسیار مهم هفتگی است. این گزارش ها هر جمعه در ساعت ۱۹:۳۰ به وقت GMT در سایت www.cftc.gov منتشر میشود. و نشان می دهد معامله گران اصلی بازار در یک هفته منتهی به سه شنبه ی قبل از انتشار این گزارش، چه پوزیشنهائی باز کرده و یا بسته اند. همچنین پوزیشن های آنها چه تغییراتی نسبت به گزارش قبلی انجام معامله خلاف روند در بازار داشته است. میتوانید نمودار این گزارش ها را از اینجا پیدا کنید.

معامله گران اصلی بازار

معامله گران اصلی بازار کسانی هستند که مبالغ هنگفتی را هرهفته در بازار فارکس وارد و یا ازآن خارج مینمایند. برای درک موضوع باید گفت این معامله گران به طور متوسط هر هفته نزدیک به ۱۵۰ میلیارد یورو فقط در یک جفت ارز EUR/USD مبادله و معامله انجام می دهند. بنابراین رفتار این معامله گران نقش تعیین کننده ای در رفتار کلی بازار خواهد داشت.

معامله گران اصلی بازار در گزارش COT عمداتا” به دو گروه اصلی تقسیم شده اند:

• Commercials: افراد، شرکتها و موسساتی هستند که کار تخصصی شان معامله دارائی ها است. مثلا” در معاملات نفت آنها نیاز به نفت دارند و آن را برای مصرف در کسب و کارشان معامله می کنند.

• NON-Commercials: افراد، شرکتها و موسساتی هستند که کار تخصصی شان معامله دارائی ها نیست. اینها برای کسب درآمد از محل تغییرات نرخها به انجام معامله می پردازند. مثلا” در معاملات نفت آنها نیاز به نفت ندارند و آن را تجارت نمی کنند. بلکه آن را معامله می کنند تا از تفاوت نرخ آن کسب سود نمایند.

نمونه گزارش

گزارش COT مورد نظر این متن، به ترتیب زیر قابل دستیابی است:

۵	۴	۳	۲	۱
Short format	Chicago mercantile exchange	Current legacy repots	Market data & analysis	www.cftc.gov

تصویر زیر یک نمونه از آخرین گزارش COT از جفت ارز EUR/USD می باشد. این گزارش مربوط است به هفته منتهی به۲۵ ژوئن سال ۲۰۱۹ که در روز جمعه ۲۸ ژوئن منتشر گردیده است. در این گزارش دو گروه اصلی بازار به همراه تعداد قراردادهائی که در پوزیشنهای خرید و فروش، در هفته گذشته اختیار نموده اند و همچنین میزان تغییرات صورت گرفته در تعداد قراردادها در هر پوزیشن نسبت به هفته قبل قابل مشاهده است.

به طور مثال NON-Commercial ها در هفته منتهی به ۲۵ ژوئن سال ۲۰۱۹ تعداد ۱۵۹،۲۵۸ قرارداد خرید در این جفت ارز بسته اند که نسبت به گزارش قبلی ۳،۵۱۰ قرارداد کاهش داشته است . همچنین ۲۱۵،۵۸۰ قرارداد فروش داشته اند که رشد ۴۵۵ عددی نسبت به گزارش قبلی داشته است.

سیگنال / کاربرد

روشها و استراتژی های متفاوتی برای گزارش COT در سایتهای متفاوت نوشته شده است اما، ماحصل بدین صورت است:

• تغییرات در تعداد قراردادهای NON-Commercial ها مورد نظر همه استراتژی ها است.
• معمولا” چنانچه تغییر مثبتی در یکی از دو پوزیشن خرید و یا فروش گروه مذکور رخ داده باشد، آن پوزیشن برای ورود در ابتدای هفته بعدی پیشنهاد می گردد. به طور مثال در این گزارش، NON-Commercial ها در پوزیشن فروش ۴۵۵ واحد رشد داشته اند و این به معنی پیشنهاد ورود به پوزیشن فروش در هفته آینده است.
• اگر گروه NON-Commercial ها در هر دو پوزیشن رشد داشته باشند آن پوزیشنی برای ورود در هفته بعد پیشنهاد می شود که دارای رشد بیشتری است.

نکات مهم

هر استراتژی را که مرتبط با گزارش COT پیش گرفته باشید می بایست سعی در رعایت نکات زیر داشته باشید. چرا که این گزارش هم مانند سایر اندیکاتورها و استراتژی ها به تنهائی نمی تواند به پیش بینی دقیقی از بازار بیانجامد.

• در این گزارش ارز اصلی، دلار آمریکا است. لذا گزارش EUR Fx به معنی EUR/USD بوده و گزارش Japanese Yen برای جفت ارز USD/JPY به این دلیل که دلار آمریکا در سمت راست جفت ارز قرار دارد می بایست بر عکس عمل شود. به این ترتیب که چنانچه نتیجه تحلیل گزارش Japanese Yen به ورود در پوزیشن خرید انجامید بر عکس عمل شود.
• بعد از تصمیم به ورود به هر پوزیشنی حاصل از تحلیل گزارش COT به اندیکاتورهای تکنیکی و اخبار و گزارشات اقتصادی مهم نیز، نگاهی داشته باشید. حتما چند تائید دیگر نیز از آنها اخذ نمائید تا از میزان اشتباهات احتمالی کاسته شود.
• هر چند تاثیر رفتار معامله گران اصلی بازار ممکن است تا چند هفته هم بر بازار تاثیر داشته باشد،. اما موضوع اصلی گزارش COT ، مربوط به اتفاقات گذشته است. بنابراین در تصمیم گیری برای ورود به پوزیشن می بایست دقت بیشتری صورت گیرد.
• تعداد معاملات Spreads که در بخش NON-Commercial آمده است می بایست به تعداد هر دو پوزیشن های خرید و فروش در این بخش اضافه شده و بعد تصمیم گیری کرد.

2- شاخص تمایل مشتریان گروه IG

روش دوم پیش بینی آینده حرکات نمودار قیمت، روش دنبال کردن شاخص تمایل مشتریان IG Client Sentiment است. به این معنی که با توجه به عملکرد و پیش بینی رفتار مشتریان منتخب گروه IG، تشخیص دهیم بازار با احتمال زیاد قرار است به چه سمتی حرکت نماید.

تعریف

در کنار انجام تحلیل های تکنیکی و بنیادی و همچنین روشهای تلفیقی و دنبال کردن معامله گران اصلی بازار که البته عمدتا” شاخص های تاخیری می باشند، روش دنبال کردن داده های مشتریان گروه IG با توجه به تشخیص نسبتا”درستی که از بازار و تغییرات آن دارند و البته به دلیل زنده بودن، مفید به نظر می آید. در این متن قصد داریم چگونگی استفاده ازاین روش را شرح دهیم.

مشتریان IG

IG Group Community یک گروه متشکل از تعداد زیادی مشتریان حرفه ای کارگزاری IG به عنوان یکی بزرگترین و قدیمی ترین کارگزاری های CFD دنیا می باشند. کارگزاری ها همه روزه با توجه به تغییرات بازار و تحلیل هائی که انجام می دهند به انجام معامله میپردازند. کارگزاری مذکور نیز خالص معاملات آنها را در دو شکل خالص پوزیشنهای خرید (Long – Short) . و خالص پوزیشنهای فروش (Short – Long) و همچنین خالص تعداد معامله گران پوزیشن های خرید و فروش، البته بر روی برخی از دارائی های قابل معامله در بازار فارکس به همگان ارائه می دهد. این ارقام در سایت www.Dailyfx.com قابل رویت می باشد.

روش کار

یک نکته کلیدی در انجام معامله با دنبال کردن شاخص IG Client Sentiment. آن است که بدانیم می بایست در خلاف آن به معامله بپردازیم. به این معنی که زمانی که خالص تعداد مشتریان IG .که دست به معاملات خرید می زنند افزایش می یابد ما وارد پوزیشن فروش شویم . زمانی که خالص تعداد مشتریان IG که دست به معاملات فروش می زنند افزایش می یابد ما وارد پوزیشن خرید می شویم.

البته دلیل این موضوع آن است که معامله گران CFD .و آتی به جهت نا پیدا نمودن حدود اشباع خرید فروش در بازار، در هنگام روند صعودی، وارد پوزیشن های فروش شده و در هنگام روند نزولی، وارد پوزیشن های خرید می شوند و لذا ورود به پوزیشنهای برعکس در کسب سود موثر خواهد بود.

سیگنال

در زیر، یک مثال از معاملات به این روش را توضیح داده ایم که با خواندن آن به درک بهتری ازآنچه گفته‌شد خواهیدرسید. به چارت زیر مربوط به جفت ارز EUR/GBP نگاه کنید:

در چارت فوق، تعداد مشتریان IG که از تاریخ ۲۲ فوریه سال ۲۰۱۷ وارد پوزیشن فروش شده اند (قسمت پائین چارت خط قرمز رنگ) رو به افزایش است .همانگونه که در چارت ملاحظه می گردد قیمت در همین زمان وارد یک روند صعودی شده است. چنانچه از زمانی که تعداد معامله گران فروش در حال بیشتر شدن نسبت به معامله گران خرید بوده است وارد پوزیشن خرید می شدیم،. می توانستیم سودی معادل نزدیک به ۲۰۰ پیپ کسب نمائیم.

توجه!

این استراتژی و سایر استراتژی ها و سیگنالهای گفته شده در سایت، تنها یک پیشنهاد از طرف مجله افیکس کار بوده و این سایت هیچ انجام معامله خلاف روند در بازار انجام معامله خلاف روند در بازار انجام معامله خلاف روند در بازار گونه مسولیتی در قبال عواید و یا زیانهای ناشی از استفاده از آن را بر عهده ندارد. توصیه ما این است که برای آزمایش استراتژی ها از حساب واقعی استفاده نگردد.

پرایس اکشن در بازار فارکس

اولین و مهم ترین موضوعی که باید بیاموزید این است که بتوانید پیام نمودارها را درک کنید، که آیا روند حرکتی با نظام بازار معاملات همسو است یا خیر. اگر روند حرکتی با بازار همسو باشد که چه بهتر اگر اینطور باشد به آسانی سود زیادی از انجام معاملات در بازار به دست خواهید آورد. اگر اینطور نیست باید به دو صورت موقعیت خود را تثبیت کنید؛ یا در بازه طولانی معاملات (که برای انجام معاملات زمان مناسبی است) یا در بازه های بسیار کوتاه و اتفاقی که از هیچ نظم خاصی پیروی نمی کنند. یادگیری این مورد اهمیت زیادی دارد و باید بتوانید قبل از این که دیر شود این شرایط را شناسایی کنید؛ چرا که جهت معاملات و موقعیت کلی تان نسبت به تغییرات بازار، تعیین کننده این شرایط هستند.

به نمودار زیر توجه کنید. در ابتدا قیمت از دوره پرایس اکشن کوتاه مدت و نامظم به یک دوره جدید و قدرتمند وارد شده است، سپس به قسمت میانی بازه معاملات وارد شده، پس از آن نمودار روند صعودی به خود می گیرد و برای ماه ها قیمت همچنان بالا باقی می ماند.

با دقت به نمودار بالا نگاه کنید. قیمت در بازار بدون هیچ گونه وقفه ای روندی صعودی به خود گرفته است مسلما انجام معاملات در این زمان بسیار آسان تر است با این وجود، تعداد معامله گرهایی که بدون داشتن درک صحیح از پرایس اکشن اقدام به معامله (و تمام سرمایه خود را از دست می دهند) می کنند، بسیار زیاد است. پرایس اکشن به صراحت می گوید که بازار در حال ورود به دوره ای بسیار سخت تر و پیچیده تر است.

احتمالا مهم ترین پیامی که بازار معاملات در مراحل بعدی برایتان ارسال می کند، نحوه عکس العمل نشان دادن بازار به سطوح حمایتی نمودار است. گاهی اوقات بازار این سطوح را رعایت می کند (گاهی اوقات دقیقا به خود سطوح و حتی نزدیک به این قسمت ها) انتخاب خودم؛ انجام معامله در بازارهایی است که در آن ها سطوح حمایتی رعایت می شوند. زیرا به هر دلیلی این را نشان می دهند که این روند تا آینده نزدیک ادامه پیدا خواهد کرد. پس از این که این سیگنال ها را دریافت کردید، باید منتظر سود دهی بالای سیگنال های پرایس اکشن باشید تا تصمیمات خود را اتخاذ کنید. اگر به هر دلیلی قیمت این سطوح رعایت نشد باید فعلا از معامله در این بازار منصرف شوید.

یکی از مولفه های مهم دیگر؛ چگونگی عکس العمل نشان دادن قیمت به سطوح حمایتی است.

در معاملات فارکس نکات زیادی وجود دارد که شما از آن بی اطلاع هستید پس اگر علاقه مند به یادگیری و آموزش فارکس هستید، حتما با ما تماس بگیرید

ذات و مغز انسان ها به راستی آن ها را به معاملگر هایی بد و ناکار آمد تبدیل کرده است. اگر توجه کرده باشید، زمانی که مشغول بررسی نمودارها هستیم و می بینیم که نمودار روند صعودی به خودش گرفته است، احساس می کنیم که این روند همچنان ادامه دارد و حتی بیشتر هم می شود، اما دقیقا همین موقع است که روند صعودی شدیدی دوباره ایجاد می شود. یادگیری و درک این اصول برای افراد تازه وارد بسیار سخت و گیج کننده است. افرادی که هنوز بعد از مدت ها معامله اصول درک قیمت را یاد نگرفته اند و به پرایس اکشن گوش نمی کنند هم با مشکلات زیادی روبرو خواهند بود. این اولین باری است که به اصل معامله در خلاف جهت اشاره کردم. با رعایت این اصل فرد به سود قابل توجهی می رسد. پرایس اکشن سرنخ هایی به ما می دهد تا زمان انجام حرکات مخالف را برنامه ریزی کنیم و بتوانیم زمان بازگشت قیمت در مسیر مخالف را پیش بینی کنیم. یکی از این سرنخ هایی که در این مواقع کارساز است، مشخص کردن سطوح کلیدی و مورد دیگر استراتژی تقلبی معامله است. این دو مورد از الگوهای معامله ای مورد علاقه من هستند زیرا به وسیله آن ها می توانم روان شناسی پنهان بازار معاملات را موشکافی کنم و از آن به عنوان سرنخی قوی و محکم برای پیش بینی اتفاقات بعدی استفاده کنم.

به نمودار زیر توجه کنید. در این نمودار، قیمت، قبل از این که دوباره روند نزولی در پیش بگیرد، مجددا به سطح حمایتی شکسته شده برخورد می کند.

سیگنال های ناقص پرایس اکشن بی نظیر هستند، صبر کنید، یعنی چی؟!

بله منظورمان سیگنال های ناقص پرایس اکشن است. گاهی اوقات این سیگنال ها بسیار برای معامله گر سخت تمام می شوند و معامله هم به نتیجه دلخواه ختم نمی شود. این یکی از حقایق معامله است که تنها با راهکار مدیریت ریسک کردن می توانید با آن مبارزه کنید. اما، (مسلما این ماجرا همیشه سمت دیگری هم دارد) این را هم نباید فراموش کنیم که سیگنال های پرایس اکشن به خودی خود نشانه های محکمی از در راه بودن اتفاقات بعدی هستند. بگذارید اینطور بگویم؛ فرض کنید که قیمت ها جوری که پیش بینی کرده بودید حرکت نمی کنند، خوب در این مواقع باید از خوب بپرسید که معنای این تغیرات چیست؟ بازار معاملات قصد دارد از این راه چه چیزی به شما بگوید؟

فکر خودتان را مشغول نکنید. اگر در روند حرکات بازار با موردی برخورد کردید که سیگنال های پرایس اکشن با شکست مواجه شدند، خود یک سرنخ قوی است که نشان می دهد مسیر حرکت بازار اصلا تغییر نخواهد کرد.

به قسمت های پین بار که در این مرحله وجود دارند، باید توجه جدی شود. هنگامی که آخرین سیگنال در سمت راست شکل بگیرد در اصل یک حرکت بسیار سودآور را فراموش کرده اید و اگر از نحوه درک و استخراج این پیام که بازار سعی دارد به شما بگوید مطلع نباشید، سود زیادی را از دست داده اید.

نتیجه گیری

من روش های معاملاتی خودم را براساس مشاهده روزانه نمودارها و ترجمه و استنباط پیام هایی که از بازار صاطع می شود تنظیم می کنم. در دنیای معاملات و تجارت این به آن معنا است از دوشنبه تا جمعه در چهار در بازار حضور فعال دارم و به پیام های ارسال شده توسط بازار گوش می دهم (مثلا؛ پرایس اکشن را می خوانم، نمودارها را برای خودم رسم می کنم و پیام های مخفی شان را خارج می کنم). مسلما منظور من این نیست که تمام روز خودم را صرف خیره شدن به نمودارها می کنم. بلکه طبق زمان هایی که از قبل برنامه ریزی شده اند هر روز نمودارها را بررسی می کنم. اگر به طور مثال یک روز از سوی بازار هیچ پیامی دریافت نکنم، به کلی انجام معامله در آن روز را فراموش می کنم و دوباره فردا برمی گردم. وقت خودم را صرف چیزی که قرار نیست بشود نمی انجام معامله خلاف روند در بازار کنم.

از هر 10 مرتبه 9 بار هیچ اقدامی انجام نمی دهم، اما همان یک بار که قصد انجام معامله را دارم، تیر را به هدف معاملاتی خودم می زنم؛ دقیقا شبیه به تیراندازی ماهر و کشنده که منتظر است تا زمان مناسب فرا برسد و آن ” تیر کشنده” را به هدفش بزند، من هم در زمانی مناسب معاملات خودم را انجام می دهم. اگر می خواهید در زمینه هایی مانند پرایس اکشن اطلاعات جدیدی به دست آورید، بهتر است تا به کلاس های آموزشی ما بیایید.

آموزش کامل تکنیک های معاملاتی پرایس اکشن البروکس

در این مقاله قصد داریم شما را با تکنیک های معاملاتی پرایس اکشن البروکس آشنا سازیم. و مرحله به مرحله تمام تکنیک های معامله گری را پیاده سازی کنیم تا شما بتوانید درک درستی از پرایس اکشن داشته باشید.

این چارت یک ساعته بازار استرالیا است که مشاهده می کنید. یک حرکت بسیار قوی ایجاد شده که قطعا نمی تواند توسط معامله گران خورد و یا نوسان گیران باشد. این حرکت بر اساس ورود بانک و موسسات ایجاد شده است. در این قسمت یک محدوده تقاضا قوی داریم. در چنین موقعیت هایی اول باید محدوده تقاضا را ترسیم کنیم .

چگونگی رسم یک محدوده تقاضا:

در چارت بالا که مشاهده می کنید یک حرکت شارپ داریم که شروع این حرکت را به عنوان کندل بیس در نظر می گیریم .

برای ترسیم یک محدوده بیس از شدو کندل بیس که مشخص کردیم تا انتهای بدنه کندل بیس یک محدوده حفاظت شده رو رسم می کنیم که به آن محدوده تقاضا میگوییم.

ترسیم محدوده تقاضا به این معنا نیست که الان باید وارد بازار شویم بلکه یکی از قدم های ورود ورود به معامله است. دلیل انجام این کار، برسی سطح مورد نظر و ارزش ورود و سرمایه گذاری را دارد یا خیر.

در چارت بالا که همان ادامه چارت قبلی هست(چارت یک ساعته بازار استرالیا) محدوده تقاضا خوبی را ترسیم کردیم و باید ارزش سطح این محدوده را بدست بیاوریم.

مواردی که برای انتخاب یک سطح مناسب باید رعایت شود:

همان طور که ملاحظه می فرمایید در چارت بالا حرکت قوی و سریع بوده و بازار زمان زیادی را روی سطح صرف در جا نزد نکرده است.

و این نشانه دهنده ورود بانک ها و موسسات به بازار است و این حرکت قوی توسط بانک یا موسسات ایجاد شده است.

کندل های بزرگ نشان دهنده این هستند که سرمایه زیاد وارد بازار شده تا این قیمت با سرعت بالایی تغییر کند.

قدرت حرکت با شکست سطح قبلی تایید می شود.

همان طور که در چارت بالا ملاحظه نمودید سطح بکر هست و برای اولین بار قرار است لمس شود. این فاکتور ها به ما کمک می کند که سطوح مناسب را انتخاب کنیم. و هر سطحی را سطح مناسب در نظر نگیریم، چون بازار دائم در حال ایجاد سطوح مختلف می باشد.

چگونه ریسک به ریوارد را انتخاب میکنیم؟

در چارت بالا همان طور که می بینید با انجام معامله خلاف روند در بازار مشخص کردن ریسک به ریوارد، مشخص می شود که سطح شرایط مناسبی برای ورود دارد و یا ارزش معامله کردن را دارد . با توجه به اینکه سطوح خوبی داریم ولی برای ورود باید بقیه فاکتور ها را نیز باید چک کنیم.

محدوده طلایی فیبوناچی

فاکتور بعدی که باید چک کنیم عدد طلایی فیبوناچی هست. اگر از ابزار فیبوناچی استفاده کنیم می بینیم که قیمت به محدوده طلایی برخورد کرده است.

محدوده طلای= ۶۱.۸ % فیبوناچی

برای ترسیم فیبوناچی دو نقطه کف و سقف هست که قیمت در حال نوسان و اصلاح حرکت است.

ملاحظه می فرمایید که با استفاده از ابزار فیبوناچی مطمئا شدیم که سطح تقاضای ما در محدوده طلایی فیبوناچی قرار دارد. پس این فاکتور هم ورود ما را به معامله تایید می کند.

حال باید تایم بالاتر ( تایم روزانه) را برسی کنیم تا متوجه شویم در جهت بازار در حال معامله هستیم یا خلاف جهت روند اصلی بازار می خواهیم معامله کنیم.

همان طور که ملاحظه می انجام معامله خلاف روند در بازار کنید در تایم روزانه که تایم بالاتر ما هست بازار در روند نزولی قرار دارد و ما می خواهیم خلاف جهت بازار معامله کنیم. که کار صحیح نمی باشد و ریسک بسیار بالایی دارد.

ترید خلاف جهت روند بازار

در چنین مواقعی ما دو راهکار داریم :

• با اینکه محدوده قوی و قابل قبولی داریم معامله نکنیم و منتظر نشانه های بازگشت باشیم
• با دیدن الگوی کندلی خیلی قوی با علم به ترید در خلاف جهت بازار معامله کنیم. در چنین مواردی با پذیرش ریسک بالا تصمیم می گیریم خلاف جهت روند وارد معامله شویم.

حال ما خلاف جهت بازار وارد معامله شده ایم چون محدوده خیلی قوی داریم که از طول کندل ها و همچنین حرکت شارپ کندل ها مشخص هست که روند بسیار قوی شروع شده و همچنین ریسک یه ریوارد بسار خوبی هم داریم. علاوه بر این موارد، در نقطه طلایی فیبوناچی هم قرار گرفته است که این نقطه بسیار قوی است

ملاحظه می فرمایید که قیمت به سطح انجام معامله خلاف روند در بازار تقاضا ما برخورد کرده و قیمت از سطح دفع شده این حرکت نشان دهنده این است که فروشندگان حمایت قوی را پیدا کرده اند و نمی توانند سطح را بشکنند. شدو ها نشان می دهند که در هر دو حرکت ایجاد شده توانایی شکست سطح را ندارند.

تله فروش

در شکست اول به یک مورد دیگر که قدرت سطح را تایید می کند و نشان می دهد که فروشندگان در تله خریداران ( تله فروش) گیر افتاده اند و این دستکاری بازار که اصتلاحا به آن شکست جعلی می گویند. این شکست جعلی همیشه توسط بانک ها و موسسات به وجود می آیند.دلیل ایجاد این شکست های جعلی زدن استاپ (حد ضرر) تریدرهای خورده پا را بزند و خلاف جهت حرکت مورد نظر حرکت کند.این اتفاق را در چارت بالا ملاحظه کردید.

یک کندل پین بارداریم که روی محدوده تقاضا بوجود آمده است و نشان می دهد که شروع یک فشار خرید را در پیش داریم. این دقیقا کندل مورد نظرما هست که برای تایید ورود ما به مارکت است. اصطلاحا به آن کندل تایید می گوییم. این پین بار ورود ما را به مارکت تایید می کند.

ایجاد این کندل پین بار ما را تحریک و تشویق به اردر گذاشتن می کند. پس ما باید در کلوز کندل پین بار وارد معامله شویم و حد ضرر را زیر شدو دورترین کندل نزولی قرار می دهیم (بلند ترین شدو را در نظر می گیریم) و تارگتمان (حد سود) را در اولین سطح عرضه قرار می دهیم.

ریسک به ریوارد

و اما همانطور که می بینید از فرمول ساده محاسبه ریسک به ریوارد هم استفاده می کنیم.

ریسک یا استاپ، برابر است با فاصله ورود تا استاپ.

ریوارد یا حد سود، برابر است با فاصله ورود تا تارگت.

پس ما ۲۵ پیپ ریسک میکنیم و قرار هست اگر قیمت در جهت تحلیل ما حرکت کرد ۸۳ پیپ سود بگیریم. که ریسک به ریوارد ۱:۳ را برایم ما فراهم می کند.

پس از پیدا کردن استاپ، تارگت و ریسک به ریوارد باید حجم معامله را بر اساس درصدی از حساب مشخص کنیم.

اگر برای ۲۵ پیپ استاپلاس ۳۰۰ دلار در نظر بگیریم، به ازای هر پیپ طبق محاسبه (۳۳۳ دلار/۲۵ پیپ = ۱۳.۳۲ دلار به ازای هر پیپ) ریسک کرده ایم.

با فرض اینکه حساب شما ۰۰۰/۱۰ دلار باشد، در حقیقت شما ۳% سرمایه خود را در این معامله ریسک کرده اید. یعنی ۳۳۳دلار یا به عبارتی۳% پولمان را ریسک کرده ایم.

اگر قرار باشد به ازای هر پیپ ۱۳ دلار ضرر کنید و قیمت ۲۵ پیپ حد ضررتان را بزند ۳۰۰ دلر ضرر می کنید. که همان ۳% سرمایه تان است.

اگر ریسک شما بیشتر از ۲۵ پیپ باشد، به فرض مثال:۱۰۰ پیپ باشد باید حجم تان را مجدد تنظیم کنید. که ضررتان ۳۰۰ دلار بماند.

اگر می خواهید حد ضررتان را دورتر بگذارید، باید حجمتان را کم کنید ریسک سرمایه تان ثابت بماند.

همانطور که مشاهده می کنید روند در جهت تحلیل ما حرکت کرده و ۸۳ پیپ به ما سود رسانده است با ریسک به ریوارد ۱:۳ .

فرض کنید حساب شما ۱۰۰۰۰ دلار بود و شما در هر ترید فقط ۳% ریسک کنید و شما در طول یه هفته ۱۰ ترید با ریسک به ریوارد ۱:۳ انجام داده اید.

اگر قیمت در جهت تحلیل شما حرکت کند۹% سود می کنید که معادل( ۳*۳۳۳=۹۹۹ دلار ).

و زمانی که بازار استاپ شما را بزند شما ۳۳۳ دلار ضرر داشته اید.

شما از این ۱۰ تریدی که انجام داده اید ۷ معامله ضرر ده و ۳ معامله سود ساز داشته اید.

۷ ترید ضرر ده*۳۳۳= ۲/۳۳۱ دلار ضرر

۳ ترید سود ده* ۹۹۹= ۲/۹۹۷ دلار سود

همانطور که ملاحظه فرمودید در این حالت که بدترین سناریو بود را در نظر گرفتیم که شما۷۰% پوزیشن های شما ضرر ده بوده و فقط ۳۰%سود ساز داشته اید. شما ۲/۹۹۷ دلار سود کرده اید و ۲/۳۳۱ دلار ضرر که برایند شما می شود ۶۶۶ دلار سود.این عمل قدرت و اهمیت بسیار بالای ریسک به ریوارد را نشان می دهد.

مصادیق تخلف در بازار بورس

شفافیت یکی از اصلی‌ترین مزایای سرمایه‌گذاری در بورس به شمار می‌رود. در این بازار قیمت‌ها و گزارش‌های شرکت‌ها به صورت عمومی اعلام می‌شود و در دسترس همه قرار دارد. همه می‌توانند روند قیمت‌ها را مشاهده کنند و حجم معاملات هر نماد مشخص است. با این حال در بعضی از موارد، در این بازار نیز تبانی‌هایی می‌شود و شاهد دستکاری در معاملات بورس هستیم. تمامی این رفتارها تخلف محسوب می‌شوند و شخص خاطی مشمول جریمه‌های مشخصی خواهد شد. در ادامه مصادیق تخلف در معاملات بورس را بررسی می‌کنیم.

تخلف در معاملات بورس چگونه انجام می‌گیرد؟

تمامی معاملات بورس به صورت یکپارچه ثبت می‌شوند و نهادهای نظارتی با دقت بازار را تحت نظر دارند. در مورد خرید و فروش‌ها و قیمت‌گذاری‌ها احتمال رخ دادن خطا بسیار کم است اما با بعضی از تکنیک‌ها و سفارش‌های نامتعارف، امکان دستکاری در قیمت‌ها وجود انجام معامله خلاف روند در بازار دارد. موارد زیر از جمله مصداق‌های تخلف و دستکاری در معاملات بورس محسوب می‌شوند:

ثبت سفارش با قیمت بالاتر یا پایین‌تر از نرخ جاری بازار و تغییر روند

سهام هر نماد، در هر روز با قیمت خاصی معامله می‌شود که به آن مظنه جاری بازار می‌گویند. در صورتی که فرد یا افرادی سفارش‌هایی در حجم زیاد، با رقمی بالاتر یا پایین‌تر از نرخ جاری ثبت کنند، روند صعودی یا نزولی قیمت‌ها تغییر خواهد کرد زیرا چنان که می‌دانید سفارش‌های با حجم بالا تاثیر بیشتری دارند.

مثال: طبق جدول زیر، بهترین قیمت فروش ۱۸۰۲۰ است که در بازه منفی سه معامله می‌شود. اگر فردی سفارشی با حجم بالا در قیمت ۱۹۴۸۰ ثبت کند، سهم را از منفی سه به مثبت پنج سوق می‌دهد. همان طور که مشاهده می‌کنید سفارش‌های فروش با قیمت‌های پایین‌تر نیز ثبت شده‌اند. با این حال، سفارش‌های فرد مذکور در حجم بالا و با قیمت حداکثر آستانه مجاز ثبت می‌شود و با تغییر قیمت از منفی سه تا مثبت پنج، هشت درصد نوسان مثبت ایجاد می‌کند.

حتی اگر تغییر روند کمتر از مثالی که ذکر کردیم باشد، ممکن است ناظر بازار این گونه ثبت سفارش را تخلف بداند و با آن برخورد کند.

تغییر قیمت بازگشایی نماد (Top) و حذف سفارش در زمان پیش گشایش

قبل از بررسی این مورد، باید با مفهوم قیمت نظری گشایش آشنا شویم. ساعت ۸:۳۰ تا ۹:۰۰ در بازار بورس به سفارش‌گذاری اختصاص داده شده است. مشتریان در این ۳۰ دقیقه سفارش‌های خود را ثبت می‌کنند و معامله‌ای انجام نمی‌شود و به عبارتی، مرحله حراج ناپیوسته انجام می‌گیرد. در این مرحله می‌توان سفارشات را ویرایش یا حذف کرد اما مبادله انجام نمی‌شود. قیمت پیشنهادی خریدار و فروشنده در نظر گرفته می‌شود و در صورتی که این دو رقم با هم یکی شوند، معامله با قیمت گشایش نظری انجام خواهد گرفت.

در حقیقت، قیمت نظری گشایش (TOP) قیمتی است که سامانه معاملاتی tse با استفاده از سازوکار حراج و بر اساس سفارش‌های ثبت‌شده، برآورد و معین می‌کند. با این توضیح بدیهی است که با سفارش‌گذاری‌های هدفمند می‌توان قیمت نظری گشایش را تغییر داد و این تغییر به هر صورتی که انجام شود، تخلف محسوب خواهد شد.

در مواردی مشاهده می‌شود که در طول مدت سفارش‌گذاری قبل از شروع معاملات، مشتری برای سهمی سفارش‌چینی انجام می‌دهد و سپس همه یا بخشی از سفارش‌ها را حذف یا ویرایش می‌کند. در صورتی که این اقدام چندین بار تکرار شود، شائبه دستکاری در معاملات پدید می‌آید.

مثلا تصور کنید یک مشتری در بازه زمانی ۸:۳۵ تا ۸:۴۵ برای خرید ۵۰۰ هزار سهم در حداکثر بازه قیمتی مجاز سفارش می‌گذارد و در ساعت ۸:۵۵ سفارش خود را حذف می‌کند. این کار باعث می‌شود قیمت نظری گشایش، یعنی همان قیمت سرخطی که در پنجره عمق بازار مشاهده می‌شود، ۹ درصد کاهش یابد. (از مثبت ۴ تا منفی ۵)

حذف سفارش در پیش‌گشایش و اقدام به سفارش‌گذاری در سمت مقابل در زمان معاملات پیوسته

یکی از مصداق‌های دستکاری در قیمت‌ها، ثبت سفارش برای ترغیب دیگران است. در این روش، ابتدا یک یا چند فرد به صورت هماهنگ سفارش‌های خود را ثبت می‌کنند تا جهت معاملات را تغییر دهند. پس از این که سفارش‌های افراد دیگر ثبت شد و اقدام به معامله صورت گرفت، گروهی که قصد دستکاری در قیمت‌ها را دارند، سفارش‌های خود را حذف می‌کنند. این کار نیز عموما در مرحله پیش‌گشایش یا نیم ساعت اول یا به صورت کلی در زمان بازگشایی نماد انجام می‌شود و به دو شکل صورت می‌گیرد:

دستکاری معاملات در سمت خرید: مثلا فردی در زمان بازگشایی سهم، سفارش‌هایی با حجم بالا در کمترین حد آستانه مجاز منفی ثبت می‌کند. این کار باعث می‌شود قیمت نظری گشایش سهم از منفی ۱ به منفی ۴.۹ کاهش یابد. سپس سفارش‌های خود را حذف می‌کند و در زمان آغاز معاملات، دوباره برای خرید سهام همین نماد سفارش می‌گذارد. در این حالت خرید او با قیمت کمتری انجام می‌شود.

دستکاری معامله در سمت فروش: این حالت دقیقا برعکس مورد قبلی است. یعنی فردی در زمان بازگشایی بازار سفارش خرید با حجم سنگین و در بالاترین حد دامنه مجاز، یعنی مثبت ۵ درصد، ثبت و سپس آن را حذف می‌کند. مجددا یک سفارش در عمق مظنه سمت خرید ثبت و دوباره آن را حذف می‌کند. این کار باعث می‌شود قیمت بازگشایی افزایش یابد. سپس همین فرد در زمان آغاز معاملات، سفارش فروش ثبت می‌کند و سهام خود را با قیمت بالاتر می‌فروشد.

برای جلوگیری از ارتکاب تخلف، هنگام ثبت سفارش به نکات زیر دقت کنید:

• قیمت سفارش نمی‌تواند بیش از ۳ درصد نسبت به قیمت سرخط مقابل فاصله داشته باشد.
• قیمت سفارش بیشتر از آستانه بالای قیمت و کمتر از آستانه پایین قیمت نباشد.
• قیمت وارد شده خارج از محدوده نوسان نباشد.

پوشاندن مظنه‌های بازار با ارسال بیش از ۲ سفارش خرید یا فروش با قیمت‌های متفاوت

همان طور که می‌دانید، تعداد معاملات نیز در قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد. با توجه به این نکته، برخی افراد سفارش‌های خود را تقسیم می‌کنند. مثلا به جای ثبت یک سفارش برای ۱۰۰ هزار برگه سهام، ۱۰ سفارش مجزا و هر بار برای ۱۰۰۰ سهم ثبت می‌کند. به این ترتیب تعداد معاملات در یک سهم افزایش می‌یابد و این مسئله بر قیمت‌ها اثر می‌گذارد.

ثبت سفارش با اعداد خاص ممکن است از نظر ناظر بازار حاوی پیام‌هایی باشد و تخلف محسوب شود.

گاهی دیده می‌شود که افراد بین مظنه برتر اول و دوم تعداد بالایی سفارش با حجم کم ثبت می‌کنند تا مظنه دوم را پوشش دهند. به این شکل که دیگران امکان مشاهده فاصله قیمتی را به دست نمی‌آورند و شائبه دستکاری بازار ایجاد می‌شود.

ارسال سفارش با حجم‌های نامتناسب نسبت به سایر مظنه‌ها

در این حالت، فرد یا افردای بدون در نظر گرفتن عرضه و تقاضای بازار، سفارش خرید یا فروش با حجم سنگین و با قیمت مد نظر خود قرار می‌دهند و زمانی که قیمت به حد مورد نظرشان نزدیک شد، سفارش را حذف می‌کنند.

سفارش‌چینی یا مظنه‌چینی گسترده

گاهی اوقات مشاهده می‌شود که فرد یا افرادی در قیمت‌ها یا مظنه‌های مختلف سفارش با حجم بالا ارسال می‌کنند و زمانی که قیمت آخرین معامله به هر یک از سفارش‌ها نزدیک شد، آن سفارش را حذف می‌کنند. این کار، در صورتی که به طرز محسوسی روی روند عرضه و تقاضا تاثیر بگذارد، مصداق دستکاری بازار محسوب می‌شود.

ثبت سفارش در صف‌های خرید و فروش با هدف افزایش حجم صف

در این حالت، فرد یا افرادی سفارش‌های سنگین در صف خرید یا فروش ثبت می‌کنند. زمانی که صف به سفارش نزدیک شد، آن سفارش را حذف یا ویرایش می‌کنند. طولانی کردن صف‌ها، اگر در دقایق پایانی روز معاملاتی انجام گیرد، ناظر بازار را بیشتر مشکوک می‌کند و احتمال این که تخلف محسوب شود بیشتر است.

انجام معامله بدون تغییر مالکیت نهایی

انجام معاملات تغییر مالکیت نهایی، ممکن است در راستای تغییر قیمت‌ها صورت گرفته باشد. همچنین ممکن است فرد یا افرادی بخواهند با این روش رونق یا رکود بازار را به دیگران القا کنند. این کار نیز یکی از مصادیق دستکاری بازار محسوب می‌شود.

نکته: معامله یک فرد با خود ممنوع است و قطعا تخلف محسوب می‌شود.

انجام معاملات هماهنگ در راستای تغییر قیمت‌ها

روندهای بازار بورس بر اساس عرضه و تقاضا حرکت می‌کند. با انجام معاملات هماهنگ‌شده و هدفمند، می‌توان روندها و قیمت‌ها را دست‌کاری کرد. این کار تخلف محسوب می‌شود و ناظر بازار با آن برخورد می‌کند. موارد زیر از جمله مصداق‌های معاملات هماهنگ هستند:

• ایجاد رقابت کاذب و هماهنگ‌شده که باعث افزایش یا کاهش قیمت سهام شود.
• استفاده از هر ابزار یا امکانات غیرمجاز اعم از سخت‌افزاری و نرم‌افزاری که موجب از بین رفتن رقابت سالم و منصفانه بین کارگزاران شود.
• خرید یا فروش سهام شرکت‌های با سرمایه، سهم شناور یا حجم مبنای پایین توسط یک یا چند کد معاملاتی مشخص و افزایش یا کاهش قیمت‌ها از این طریق
• هر گونه معامله ساختگی بر خلاف اصول متعارف و گریز از محدودیت‌های مقرراتی بازار
• تحریک طرف عرضه یا تقاضا از یک سو و پر کردن تمام یا بخشی از حجم مبنا یا خرید و فروش ورقه بهادار از سوی دیگر

نکته: طبق دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات اوراق بهادار در فرابورس ایران، سهام‌دار یا سهام‌داران عمده که مالکیت ۱ تا ۲۵ درصد از سهام یک ناشر در بازار پایه فرابورس را دارند، برای عرضه هر مقدار از سهام خود در بازار عادی باید از کمیته درج تاییدیه دریافت کنند. همچنین عرضه سهام توسط سهام‌دار یا سهام‌داران عمده ناشر در بازار بلوك بازار پایه فرابورس، تنها با دریافت تاییدیه کمیته درج و حسب مورد ارائه تعهد خریدار یا خریداران جدید مبنی بر این که سهام خود را با هر تعداد اوراق بهادار، صرفا بر اساس روش مورد تایید کمیته درج عرضه می‌کنند، امکان‌پذیر است. در صورتی که این ماده قانونی رعایت نشود، مدیر عامل فرابورس می‌تواند معاملات را تایید نکند.

دستکاری در معاملات بورس چه عواقبی دارد؟

همان طور که اشاره کردیم، تمامی این تخلفات مشمول جریمه خواهند شد. در حالت کلی، هر رفتار و اقدامی که به فضای شفاف و منصفانه بازار آسیب برساند، تخلف محسوب می‌شود و ممکن است منجر به مسدود شدن دسترسی مشتریان در بورس شود. نهادها و واحدهای نظارتی همواره بازار را تحت نظر دارند و با استفاده از الگوریتم‌های شناسایی، سفارشات را رصد می‌کنند. در صورتی که یک تخلف شناسایی شود، نهاد ناظر دستوری مبنی بر مسدود‌سازی یا تذکر به مشتری را به کارگزاری ابلاغ می‌کند. در ادامه نمونه متن تذکری که برای مشتریان خاطی ارسال می‌شود را مشاهده می‌کنید:

به علت مغایر بودن سفارشات ارسالی شما با قوانین در نماد دتوزیع در تاریخ ۰۶/۰۷/۹۹ و دستور کتبی نظارت شرکت فرابورس وفق تبصره ماده ۱۲ دستورالعمل اجرایی معاملات برخط مبنی بر وجود شواهد و قرائن بر نقض قوانین و مقررات و یا ایجاد مخاطره در شفافیت و منصفانه بودن بازار به دلیل حذف سفارش فروش خود در پیش‌گشایش، در صورت تکرار این امر دسترسی سفارش‌گذاری آنلاین شما در نمادهای فرابورسی تا اطلاع ثانوی مسدود خواهد گردید. لطفا سفارشات خود را طبق قوانین و موازین معاملاتی ثبت نمایید.»

جرم دستکاری در قیمت بازار یا price manipulation crime در قانون نیز دیده شده و در بند ۳ ماده ۴۶ قانون بورس و اوراق بها‌دار مصوب آذرماه ۱۳۸۴ به آن اشاره شده است. در این ماده قانونی «هر شخصی که اقدامات وی نوعا منجر به ایجاد ظاهری گمراه‌کننده از روند معاملات یا ایجاد قیمت‌های کاذب یا اغوای اشخاص به انجام معاملات اوراق بهادار شود» متخلف محسوب می‌شود. مجازات مربوط به این جرم نیز در همین ماده قانونی ذکر شده است. در مواردی که تخلفات سنگین‌تر باشد و اثر منفی بیشتری بر بازار داشته باشد، به تذکر و مسدود کردن دسترسی بسنده نخواهد شد. البته حقوق‌دانان جرم دستکاری قیمت‌ها را یک جرم مرکب می‌دانند که ابعاد مختلف و گستره وسیعی دارد و پیچیدگی بازار نیز باعث می‌شود تحلیل این جرم مشکل باشد.
مجازات پیش‌بینی شده در ماده ۴۶ قانون بورس و اوراق بها‌دار به این شرح است:

• سه ماه تا یک سال حبس تعزیری
• یا پرداخت جزای نقدی معادل ۲ تا ۵ برابر سود به دست آمده یا زیان متحمل‌نشده
• یا هر دو مورد

سخن آخر

مصادیق دستکاری معاملات در بازار بورس را با هم بررسی کردیم و شکل‌ها و حالت‌های مختلف سفارش‌ها و معاملات ساختگی و هدفمند را مشاهده کردیم. لازم است فعالان و معامله‌گران بورس توجه داشته باشند که ناظر بازار وضعیت معاملات و سفارش‌ها را کاملا تحت نظر دارد و در صورت مشاهده هر یک از مصداق‌های ذکرشده، با فرد یا افراد متخلف برخورد می‌کند تا بورس یک فضای امن و منصفانه برای فعالیت‌های اقتصادی مولد باقی بماند. با استفاده از خدمات آموزش بورس می‌توانید بدون تخلف و از راه‌های صحیح و اصولی، به کسب سود از بازار بپردازید.

حجم معاملات در بورس و نحوه سیگنا‌ل‌گیری با استفاده از آن

یادگیری تجزیه و تحلیل تکنیکال به‌عنوان شاخصی است که به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا با استفاده از آن بتوانند زمان مناسب برای ورود یا خروج به سهم و همچنین اطلاعات قیمتی مهم در رابطه با آن را به دست آورند. به‌علاوه این اطلاعات به سرمایه‌گذاران کمک خواهد کرد که بتوانند خوب یا بد بودن تجارت خود را تعیین کرده و نسبت به آن تصمیم‌گیری بهتری نمایند. بنابراین می‌توان گفت که تحلیل صحیح سهام با استفاده از ابزارها و روش‌های مختلف باید برای تریدرها مهم باشد. در این میان، مبحث حجم معاملات به عنوان یکی از اساسی‌ترین مشخصه‌های تحلیل تکنیکال شناخته می‌شود که بسیاری از افراد تازه‌کار هیچ توجهی به آن ندارند. از این رو بر آن شدیم تا در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ به بررسی مفهوم حجم معاملات در بورس و نحوه سیگنا‌ل‌گیری با استفاده از آن بپردازیم.

حجم معاملات در بورس چیست؟

حجم معاملات در بورس عبارت است از تعداد سهام معامله شده (خرید و فروش) که در یک بازه‌ی زمانی خاص (مثلاً یک روز کاری، یک ماه یا یک هفته) انجام می‌شود. حجم معاملا‌ت می‌تواند برای انجام معامله خلاف روند در بازار تمام بخش‌های بازار همچون شاخص بورس، شاخص صنعت و یا سهم خاص مورد بررسی قرار گیرد. به اعتقاد چارلز داو:“حجم معاملات به‌عنوان یک اندیکاتور ثانویه و حمایتی با پتانسیل رفتار قیمتی سهم در آینده مرتبط می‌باشد”. به این معنا که ما می‌توانیم از طریق حجم و رفتار نمودار رفتار قیمتی سهم را در آینده پیش‌بینی نماییم. اندیکاتور حجم (volume)، از تعدادی ستون (column) تشکیل شده و هر ستون مربوط به یک کندل می‌باشد.

تعیین روند با استفاده انجام معامله خلاف روند در بازار از حجم معاملات در بورس

یکی از نکات قابل توجهی که در مورد حجم معاملا‌ت در بورس وجود دارد این است که حجم معاملا‌ت باید تایید کننده‌ی روند معاملات باشد و این مهمترین کاربردی است که حجم معاملات می‌تواند در تحلیل سهام داشته باشد. به ‌این صورت که:

• در روند صعودی، حجم باید همزمان با افزایش قیمت، افزایش یابد و در هر روند اصلاحی با کاهش قیمت، کاهش یابد که به این رفتار «Bullish volume action» گفته می‌شود.
• در یک روند نزولی، حجم باید همزمان با کاهش قیمت، افزایش یابد و در هر روند اصلاحی بالارونده با افزایش قیمت کاهش یابد که به این رفتار «Bearish volume action» گفته می‌شود.

👈📖 شاید این مقاله هم برایتان مفید باشد: حجم مبنا در بورس و نحوه محاسبه آن

نحوه تعیین روند با استفاده از حجم معاملات روی نمودار

برای درک عمیق‌تر تعیین روند با استفاده از حجم معاملات در بورس به مثالی که در ادامه آورده‌ایم، توجه نمایید:

همان‌طور که می‌بینید در نمودار زیر یک روند صعودی روبرو هستیم. طبق نمودار همزمان با افزایش قیمت، حجم هم افزایش پیدا می‌کند و در روندهای اصلاحی و نزولی، همزمان با کاهش قیمت، کاهش حجم معاملات در بورس را خواهیم داشت. در نهایت دوباره با افزایش قیمت، افزایش حجم نیز در پی خواهد بود. گفتیم که این رفتار حجم را در اصطلاح «Bullish volume action» می‌نامند.

Bullish volume action

اما در شکل زیر که در یک روند نزولی شاهد این هستیم که بر خلاف کاهش قیمت، حجم معاملات در بورس افزایش پیدا می‌کند. این موضوع نشان‌دهنده‌ی آن است که شرکت‌کننده‌های عمده‌ی بازار بر کاهش قیمت توافق نظر دارند. حتی در روند اصلاحی، شاهد این هستیم که با افزایش قیمت، حجم معاملات کاهش پیدا می‌کند که این خود حاکی از آن است که سرمایه‌گذاران علاقه‌ای به افزایش قیمت ندارند. به این ترتیب، شاهد تداوم روند نزولی در آینده خواهیم بود که به این رفتار حجم را در اصطلاح «Bearish volume action» می‌نامند.

Bearish volume action

همگرایی و واگرایی انجام معامله خلاف روند در بازار حجم معاملات در بورس

موضوع دیگری که در رابطه با حجم معاملات در بورس باید مورد توجه قرار داد، همگرایی و واگرایی حجم و قیمت می‌باشد که تاییدکننده‌ی روند هستند. در ادامه‌ی این بخش راجع به این موضوع بیش‌تر توضیح خواهیم داد.

• همگرایی (Convergence): همگرایی حجم زمانی رخ می‌دهد که حجم افزایش یابد. بدون در نظر گرفتن مسیر قیمت. به‌عبارتی، همگرایی حجم معاملات در بورس وقتی اتفاق می‌افتد که معامله‌گران و سرمایه‌گذاران تمایل به افزایش یا کاهش قیمت داشته باشند؛ به این معنا که در چنین حالتی کل بازار در مسیر افزایش و یا کاهش قیمت با یکدیگر اتفاق نظر دارند.
• واگرایی (Divergence): واگرایی حجم، صرف نظر از رفتار قیمت، زمانی رخ می‌دهد که حجم معاملات در بورس کاهش یابد. در واقع همزمان با واگرایی حجم، سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در راستای روند قیمتی اتفاق نظر ندارند. به ‌بیانی هیچ ‌یک از آن‌ها علاقه‌ای به افزایش یا کاهش قیمت ندارند و نظرشان خلاف نظر بازار می‌باشد.

بررسی همگرایی و واگرایی حجم معاملات روی نمودار

همان‌طور که می‌بینید، در نمودار زیر شاهد یک روند صعودی هستیم که هم‌زمان با افزایش قیمت، کاهش حجم اتفاق افتاده است. گفتیم که در چنین حالتی معامله‌گران و شرکت‌کننده‌های بازار، علاقه‌ای به افزایش قیمت ندارند. در شکل زیر هم می‌بینید که در روند صعودی همزمان با افزایش قیمت، حجم معاملات کاهش پیدا می‌کند. حتی در زمانی‌که بازار با کاهش قیمت مواجه است، افزایش حجم اتفاق خواهد افتاد. این موضوع حاکی از آن است که بازار بیش‌تر تمایل به کاهش قیمت دارد تا افزایش قیمت. این حرکت و رفتار حجم را واگرایی منفی (Bearish Divergence) می‌گویند و این سیگنال را به تریدرها می‌دهد که در آینده روند قیمتی می‌تواند به‌صورت نزولی و کاهشی باشد.

بررسی همگرایی و واگرایی حجم معاملات روی نمودار (Bearish Divergence)

در یک روند نزولی، مشاهده می‌کنیم که همزمان با کاهش قیمت، حجم هم کاهش پیدا می‌کند و این برای معامله‌گران نشان‌دهنده‌ی این است که شرکت‌کننده‌های بازار علاقه‌ای به کاهش حجم معاملات در بورس ندارند و بیش‌تر تمایل به افزایش قیمت دارند. زمانی هم که سهم اصلاح می‌خورد و قیمت آن خلاف جهت و به سمت بالا حرکت می‌کند، همزمان با مشارکت بیش‌تر بازار و افزایش حجم می‌باشد. این حرکت و رفتار حجم را واگرایی مثبت (Bullish Divergence) می‌گویند و این سیگنال را به تریدرها می‌دهد که در آینده‌ی نزدیک، سهم بیش‌تر تمایل به افزایش قیمت و صعودی شدن خواهد داشت.

بررسی همگرایی و واگرایی حجم معاملات روی نمودار (Bullish Divergence)

نحوه به‌دست آوردن حجم معاملات در بورس و تحلیل هر سهم

برای مشاهده‌ی حجم معاملات در بورس تنها کافی است تا به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (tsetmc.com)، مراجعه نمایید. سپس در قسمت جستجو، نام نماد موردنظر را بنویسید تا اطلاعات مربوط به نماد را مشاهده کنید. در قسمت سمت راست می‌توان علاوه بر حجم معاملات، اطلاعات مهم دیگری نظیر تعداد معاملات، ارزش معاملات و ارزش بازار را مشاهده کرد. لازم به ذکر است که حجم هر معامله به صورت روزانه تعیین شده و برای مشاهده‌ی حجم یک سهم در بازه‌ی زمانی مشخص، نیاز است از نمودار سهم استفاده نمایید. اما سوالی که اینجا پیش می‌آید این است که چگونه از این اطلاعات برای تحلیل هر سهم استفاده کنیم؟

خب فرض کنید که به تازگی اقدام به خرید سهامی در بازار کرده‌اید. بعد از گذشت چند روز متوجه می‌شوید که حجم معاملات سهم به‌صورت روزانه و به‌سرعت افزایش می‌یابد. در چنین حالتی دانش تحلیل حجم معاملات در بورس به کمک شما می‌آید تا به‌راحتی تشخیص دهید که این سیگنال برای آینده‌ی سهم شما مثبت است یا خیر؟ به‌این صورت که اگر حجم معاملات سهم شما در جهت مثبت و ایجاد صف خرید باشد، (تعداد خرید) می‌تواند بیانگر مسیر صعودی و اگر در جهت منفی باشد، سیگنال حرکت نزولی آن را به شما خواهد داد.

انواع شاخص حجم معاملات

اما می‌رسیم به معرفی انواع شاخص حجم معاملات در بورس و نحوه‌ی استفاده از آن‌ها. شاخص‌های حجم معاملات در حقیقت یک سری فرمول‌هایی هستند که به تحلیل‌گران تکنیکال این امکان را می‌دهند تا روند حرکتی آینده‌ی یک سهم را تخمین بزنند. تعداد شاخص‌های معاملاتی که به تحلیل‌گران برای تحلیل چارت و تابلو بورس کمک می‌کنند، بسیار زیاد است. اما در این میان On-Balance Volume و Chaikin Money Flow از مهم‌ترین شاخص‌هایی هستند که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

• شاخص On-Balance Volume: اغلب آن‌را با نام OBV می‌شناسند. جالب است بدانید این شاخص به‌عنوان یکی از ساده‌ترین شاخص‌های حجم معاملات در بورس، شناخته می‌شود. بر اساس شاخص OBV زمانی‌که حجم معاملات سهم در قیمت‌های بالا متوقف شود، افزایشی و زمانی‌که در قیمت‌های پایین متوقف شود، کاهشی خواهد بود.
• شاخص Chaikin Money Flow: این شاخص را CMF می نیز می‌نامند؛ شاخص CMF، نشان می‌دهد که افزایش قیمت سهم‌ها می‌بایست با افزایش حجم معاملات، همراه باشد. بنابراین، هرگاه قیمت در میزان بالایی از خط رنج بسته شود، افزایش حجم و چنانچه قیمت سهم در سطح پایین‌تر از خط رنج متوقف شود، کاهش حجم معاملات را مشاهده خواهیم کرد.

حجم معاملات در بورس و ارتباط آن با ورود و خروج پول هوشمند

اندیکاتورها و بسیاری از شاخص‌های بورسی به کمک میزان حجم معاملات، داده‌های بسیار مهم و اساسی در اختیار تریدرها قرار می‌دهند که از جمله آن‌ها می‌توان به ورود و خروج پول هوشمند در معاملات اشاره کرد. در واقع میان حجم معاملات در بورس و ورود و خروج نقدینگی، ارتباط مستقیم وجود دارد. بسیاری از سرمایه‌گذاران تازه‌وارد، زمانی‌که افزایش حجم در یک یا چند سهم را مشاهده می‌کنند، تصور می‌کنند که این سهم روند مثبتی در آینده‌ی نه چندان دور دارد و قطعاً برایشان سودآور خواهد بود. اما حقیقت ماجرا این است که ورود و خروج پول هوشمند، تنها با یک نقد و بررسی ساده قابل پیش‌بینی نمی‌باشد.

دقت داشته باشید که افزایش حجم معاملات در بورس ضمن این‌که می‌تواند خبرهای خوبی برای معامله‌گران به همراه داشته باشد، می‌تواند بیانگر وضعیتی هشداردهنده نیز باشد! اما برای دستیابی به اطلاعات دقیق در این زمینه باید دید که این میزان از حجم معاملات در چه شرایطی صورت گرفته است؟ همچنین به تعداد معامله‌کنندگان هم باید توجه شود. اگر حجم معاملات یک سهم بالا و قیمت روز آن سهم مثبت باشد، اما تعداد خریداران آن کم باشد، خبر از ورود پول هوشمند به آن سهم می‌دهد.اما در مقابل حجم معاملات بالا و تعداد فروشندگان پایین، نشان‌گر خروج پول هوشمند از سهم است؛ ضمن این‌که در این حالت قیمت روز سهم نیز در بازه‌ی منفی قرار دارد. به این ترتیب، به‌سادگی می‌توانید فرصت‌های معاملاتی مطلوب را بیابید و همچنین از ایجاد روندهای نزولی احتمالی، جلوگیری نمایید.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ به بررسی حجم معاملات در بورس و نحوه سیگنا‌ل‌گیری با استفاده از آن پرداختیم. به‌طور کلی حجم معاملات را می‌توان یکی از مفیدترین ابزارهای دنیای بورس معرفی کرد. امروزه جهت استفاده از حجم معاملات، روش‌های متعددی وجود دارد که به‌راحتی از طریق آن‌ها می‌توان روند آینده‌ی سهام را پیش بینی کرد. بسیاری از تحلیلگران این شاخص مهم را به عنوان تاییدی بر حرکات (مثبت و منفی) و روند معکوس یک سهم می‌دانند؛ اما همان‌طور که گفتیم، گاهی مواقع شاهد افزایش سریع حجم معاملات هستیم. در چنین شرایطی بررسی و تشخیص حجم مشکوک اهمیت فراوانی در تصمیم‌گیری تحلیلگران دارد که باید به آن توجه شود. چراغ ، به‌عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با بیان نکات آموزشی مهم در زمینه‌ی کار و سرمایه‌گذاری به شما برای رسیدن به موفقیت در این زمینه‌ها کمک نماید.